HEMELVAARTSDAG van 1B-6 uur GEOPEND - SLEETEHIHORST's fO|i)WISIKEN, Nieuwe Rijn4fi
21ste Jaargang
WOENSDAG 28 MEI 1930
No. 6604
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Le$p5J19 centjjl^cck f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20cln^>er week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeéiingen wordt
liet dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop n verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vier bladen
Morgen, Feestdag van 's Heeren
Hemelvaart, zal „De Leidsche Cou
rant" niet verschijnen.
BUITENLAND
VAN HET VATICAAN
GESCHENKEN VOOR DEN PAUS.
Men meldt uit Rome aan de „Msbd
Op het binnenplein der Vaticaansche stad,
nabij de Porta di Santa Anna, wordt druk ge
werkt aan het oprichten van een paviljoen,
waarin een tentoonstelling gehouden za! wor
den door de vereeniging van Italiaansche
kooplieden. Dezen hebben namelijk besloten
den H. Vader gezamenlijk uit iedere handels
branche geschenken aan te bieden in het pa
viljoen, waar de Paus de geschenken in ont
vangst zal nemen,
DUITSCHLAND
SCHORSING VAN MEDICI TE LUBECK?
In verband met de bekende sterfgevallen.
De gemeenteraad van Lübeck heeft zich
beziggehouden met de noodlottige gevolgen der
Calmette-behandeling, die zooals men weet het
overlijden van een groot aantal kinderen heeft
veroorzaakt.
De sociaal-democraten hadden een dringen
de motie ingediend, waarin zij verlangden, dat
aan het onderzoek deskundigen van het Parlij-
sche Calmet te-instituut zouden deelnemen,
dat de leidende functionarissen van den be
trokken tak van dienst te Lübeck onmiddel
lijk zouden worden geschorst en dat de justi
tie de aangelegenheid zou ophelderen.
Een vertegenwoordiger van den Senaat van
I.übeck deelde mede, dat de officier van jus
titie het rapport der Berlijnsche deskundigen
wenscht af te wachten, alvorens verdere stap
pen te doen. Voorts verklaarde hij, dat in den
loop der eerstvolgende dagen een deskundige
van het instituut-Pasteur te Lübeck zai arri-
veeren. De Senaat zal alles doen om klaar
heid in deze treurige aangelegenheid te bren
gen.
Professor dr. Deicke, die het geneeskundig-
wetenschappelijk standpunt belichtte, ver
klaarde, dat hij op de vraag of hij het Calmet-
te-procédé als deuglijk beschouwt voor het
immuun maken tegen tuberculose, ook thans
nog bevestigend zou antwoorden.
In het verdere verloop der debatten zag de
voorzitter zich genoodzaakt twee communisti
sche afgevaardigden van de verdere bijwoning
der zitting uit te sluiten.
Dr. Leber (sociaal-democraat) wees er op,
dat ook na 26 April, toen men reeds van de
eerste sterfgevallen als gevolg van de toepas
sing der Calmette-methode afwist, nog ampul
len met Calmette-serum door den geneeskun
digen dienst zijn afgeleverd, voor gebruik op
28 en 30 April.
Ten slotte verlangde een communistisch
spreker nog het ontzetten van den geheelen
Senaat uit zijn functie en het doen houden van
nieuwe gemeenteraadsverkiezingen.
Het voorstel der sociaal-democraten tot
schorsing der leidende functionarissen van den
geneeskundigen dienst, dr. Altstadt en profes
sor dr. Deicke, werd met meerderheid van
stemmen aangenomen. Het voorstel gaat thans
eerst nog naar een commissie, waarna er voor
de tweede maal door den gemeenteraad over
l zal worden.
ROEMENIE
BESSARABIE ONTDEKT.
GEHELME SPIONNAGE-ORGANISATIE IN
Naar de Parijsche „Information" uit Boe
karest verneemt, heeft de chef der Roemeen-
sche veiligheidspolitie op grond van de door
den vroegeren zaakgelastigde van sovjet-Rus
land te Parijs, Bessedowski, gepubliceerde
onthullingen, waarin ook sprake was van de
ontvreemding van een Roemeenschen geheimen
cede voor het ontcijferen van telegrammen, te
Kisjineff een geheime spionnage-organisatie
ontdekt, waarbij ook een aantal ambtenaren
van de politie betrokken moeten zijn.
Volgens dit bericht zou een der ambtenaren
reeds gearresteerd zijn, terwijl andere arres-
staties binnenkort worden verwacht.
POLEN
EEN VOLKSLIED MET GEVOLGEN.
Wij lezen in de „Izwestia" van 24 Mei j.1
Uit Lemberg wordt gemeld, dat te Rowno
tijdens een concert, dat ter herinnering aan
een Oekrainschen dichter werd gegeven, de
aanwezigen het Oekrainschc volkslied zongen.
Onmiddellijk werden hierom 192 personen
gearresteerd, geboeid en in de gevangenis ge
worpen.
Er werd een bevel afgekondigd, om licht en
vuur te dooven.
Intusschen heeft Gandhi's beweging ver
sterking gekregen uit Amerika! Wij lezen n.l.
dat Raymond Duncan, de broei van de beken
de danseres Isadora, zich aan liet hoofd van
een kleinen stoet gesteld heeft, om zich van
Broadway te New-York naar de Batterij te
i begeven en daar uit het water van de New-
Yorksche haven zout uit te dampen. Hij droeg
i daarbij zijn gewone gewaad, een Grieksche lu-
rica met sandalen. Hij neemt het zout mee
naar Parijs en zal het dan met de post aan
Candhi zenden. Als dat niet helpt....
RUSLAND
SOVJET-RUSLAND EN POLEN.
De verhouding steeds ongunstiger.
De beide officieele sovjet-organen, de „Izwes
tia" en de „Prawda" wijden in den iaatsten
tijd uitvoerige beschouwingen aan de verhou
ding tusschen sovjet-Rusland en Polen. Uit
alles blijkt, dat deze verhouding steeds on
gunstiger wordt en iteeds meer en meer ver
scherpt. Zoo lezen wij hieromtrent in de
„Prawda" van 22 Mei j.l.:
Het orgaan van de partij van Pilsoedski, de
„Gazeta Polska", wijdt een uitvoerig artikel
aan de vraag, of het wel zin heeft, een non-
agressief-verdrag met Rusland te sluiten.
De „Gazeta Polska" acht in het algemeen
een dergelijk verdrag nutteloos en beschouwt
het opwerpen van deze kwestie van den kant
van sovjet-Rusland eenvoudig als een „vervol
gingswaanzin", waaraan de diplomatie der
sovjets nu eenmaal lijdt. Sovjet-Rusland
wenscht van deze kwestie profijt te trekken
voor anti-Poolsche propaganda. Anderzijds
is het Pilsoedski-orgaan van meening, dat niet
Polen, maar Rusland de schuld is, dal het
verdrag nog niet gesloten werd.
De Poolsche regeering en bijzonder de mi
nister van buitenlandsche zaken, Zaleski,
schrijft de „Gazeta Polska" verder, hebben
verschillende malen het standpunt der Pool
sche regeering in deze kwestie gemotiveerd.
Behalve de kwestie van arbitrage, bestaat
ook nog het vraagstuk, hoe een nonagtessief-
verdrag in overeenstemming te brengen met
de verplichtingen, die Polen heeft als lid van
den volkenbond. Indien de regeering der
sovjets er werkelijk belang bij heeft, dat een
dergelijk verdrag gesloten wordt, is de Pool
sche regeering intusschen wel genegen, op
nieuw te onderhandelen, overtuigd, dat een
dergelijk verdrag in het belang is van den
vrede in het Oosten, op voorwaarde, dat zich
bij dit verdrag tegelijk ook de Baltische sta
ten en Roemenië aansluiten. Wij kunnen moei
lijk begrijpen, waarom de diplomatie der
sevjets hiertegen bezwaren heeft.
Indien de sovjet-regeering de andere ver
dragsluitende partijen niet vertrouwt, heeft
het geen zin, om met het voorstel omtrent het
sluiten van een nonagressief-verdrag voor den
dag te komen, en als ze haar wel vertrouwt,
dan moet de sovjet-regeering er belang bij
hebben, dat een dergelijk verdrag Rusland aan
alle zijden beveiligt.
Het is duidelijk, dat een nonagressie-ver
drag een positieven invloed zou hebben op de
ontwikkeling van de economische betrekkin
gen tusschen de deelnemende partijen en op de
eerste plaats het sluiten van een Russisch
Poolsch handelsverdrag zou vergemakkelijken.
O mdit te verwezenlijken zoo besluit de
„Gazeta Polska" haar artikel is in ieder
geval een andere atmosfeer noodig, dan die,
welke de "sovjet-pers door haar voortdurende
en onzinnige insinuatiecampagne tegen Polen
schept.
BRITSCH-INDIE
DE ONRUST IN BRITSCH-INDIE.
Het bericht van Vaz Dias over de inhech
tenisneming van Patel, den vroegeren voorzit
ter van de Wetgevende Vergadering en thans
leider van de beweging van Gandhi, is niet be
vestigd.
Een telegram aan de Times uil Lahore meldt
dat hij daar gisteren is aangekomen en door
de leiders van het Congres is binnengehaald.
Uit Lucknow, wordt gemeldt, dat een groo-
te menigte onder leiding van vrijwilligers van
het Congres in conflict geraakt is met d<- po
litie en militairen in de drukste zakenwijk
van de stad.
Nadat de militairen zich hadden terugge
trokken, deed de woedende menigte een aan
val op den voorpost der politie, die op de me
nigte losschoot om zich te verdedigen.
Er zouden vier personen gedood zijn en der
tig gewond.
Veertien politiemannen zijn naar het zie
kenhuis vervoerd.
CHINA
DE STRIJD IN CHINA.
Naar de Times verneemt, wordt de juistheid
der berichten van de Noordelijken omtrent
den opmarsch in Honan zeer in twijfel ge- j
trokken. Volgens meldingen uit betrouwbare i
bron is de toestand ten Westen van Soetsjau,
die er verleden week eenigszins ongunstig voor
de Noordelijken uitzag, verbeterd doÖr tegen-
aanvallen van Feng's troepen. Intusschen heb-
ben de Sjansi-troepen krachtige aanvallen on- j
dernomen in Noord-Zuid-Sjantoeng.
Internationalisme in het
Zakenleven
door G. K. Chesterton.
'k Heb me al dikwijls afgevraagd, waar
om ik toch telkens zoo uit m'n slof schiet",
als er sprake is van internationalisme. Op
zich zelf is dat toch niet iets om boos over
te worden: alleen al daarom niet, omdat
het 't begrip „natie" veronderstelt. Als
goed Christen wil ik natuurlijk met men
sehen, die tot een andere natie hooren,
in goede verstandhouding leven, zelfs met
die categorieën van buitenlanders, waar bij
ons in Engeland zeker soort internationa
listen niets van hebben moeten....
Toch vind ik iets tegenstrijdigs in dc
manier, waarop het Internationalisme ge
woonlijk wordt beoefend. Dat is mij onlangs
nog zoo duidelijk geworden bij een bezoek
aan Rome. Ik ontving daar achtereenvol
gens bezoek van een neger, van een klei
nen Japanner en van een Engelschman
met een open en prettig gelaat, een kerel
als een boom. Ze kwamen me afhalen voor
het diner, dat we zouden gebruiken in liet
College van de Propaganda. Alle drie droe
gen ze een zwarten toog met een roodo
sjerp. En terwijl ik zc zoo onder het eten
zat aan te kijken en te luisteren zat naai
de gezellige conversatie, was het mij, of ik
een verklaring had gevonden voor de bo-
vcn-gelanceerde stelling.
Men zou het stadium, waarin dc wereld
vrede en de internationale broederschap
thans getreden zijn, het best kunnen om
schrijven met deze aanhaling uit „De Koop
man van Venetië" van Shakespeare, waar
in Shylock zegt: „We zullen met elkander
omgaan, we zullen met elkander spreken,
we zullen van u koopen en aan u ook ver-
koopen, maarwe zullen niet met elkan
der eten en niet met elkander drinken en
ook niet met elkander biddenZoo
wilde Shylock het internationalisme om
schreven zien, omdat het hem zoo het best
in zijn kraam te pas kwam bij dc uitoefe
ning van handelsdiktatuur. Inderdaad: in
zooverre er van internationale vriendschap
sprake kan zijn tegenwoordig, is die een
voudig en niets anders dan een kwestie
van koopen en verkoopen. En in zooverre
er dan iets in moge wezen van meer socia
len of intellectueelen aard, wel dan is dat
niets dan een aangelegenheid van de con-
versatie..
Zoo denkt iedereen, dat hel beslist
noodzakelijk is, om de betrekkingen met
Sovjet-Rusland weer te herstellen en dat
terwijl er geen sterveling voor uit durft to
komen, dat hij wat voor die Bolsjewisten
voelt. Het beteekent voor de heeren mi
nisters en gezanten heelemaal niets, om,
indien het noodig mocht blijken, hun sym
pathie voor de Sovjets te betuigen. Dat
zouden ze in dergelijke gevallen even
makkelijk doen tegenover Calabrische roo-
vers en menscheneters van de Fidschi-
eilanden. Maar, het gezwam aan een offi
cieel feestmaal daargelaten, eten doen ze
niet samen, noch drinken, noch bidden
Een Engelschman zal bijvoorbeeld veel
moois weten te vertollen van clen koning
der Kannibalen en ongetwijfeld zal hij nog
veel meer moois weten te zeggen in het ge
zicht van den koning der Kannibalen cn
hij zal met dien koning der Kannibalen
zoo veel handel drijven als hij maar kan.'
Maaraan con maaltijd van dien koning
der Kannibalen deelnemen, neen, daar
past hij voor, zij het in de hoedanigheid van
gast, zij het in die vanonderdeel van
het menu!
Eu een man, die zichzelf respecteert cn
wonende in een der Zuidelijke Staten van
Noord-Amerika, zal niet enkel weigeren
aan tafel te zitten met een neger, als deze
een boutje van een missionaris op zijn bord
heeft, maar ook wanneer het een schapen-
cotelctte is! En of er nu sprake is van den
christclijkcn godsdienst of van negermagie
of van menschenoffers, dat blijft allemaal
hetzelfde, want liij za-1 zeker niet deelne
men aan een religieuze plechtigheid, die
door negers is georganiseerd. En ik ver
moed zoo half en half, dat hij niets van de
„zwarte kunst" moet hebben, omdat die
genoemd is naar de huidskleur van de
zwartjes.
En toch zal de Amerikaan er geen been
in zien om bij dc negers van Jainaico al
cohol te gaan koopen, vooral sinds zijn va
derland is „drooggelegd". Alleen zal bij
pertinent weigeren dien alcohol samen met
die negers op te drinken. Zelfs de afkeer
tegen dc prohibitie kan hem toch niet lot
mildero gevoelens stemmen. Nog sterker:
hij zal zich ten stelligste verzetten tegen
dc aanwezigheid van negers in een chris
telijk kerkgebouw, hij zal cischen, dat ze er
worden uitgesmeten, zooals dan ook trou
wens onlangs gebeurd is in een anglikaan-
sche kerk in de Vcreenigdc Staten. Hij
houdt zich strikt aau het principe van Shy
lock: hij drijft handel met dc negers, hij
wil ook wel met hem samen werken op
openbare congressen cn vergaderingen,
maar hij bedankt er feestelijk voor, om met
hen tc eten, te drinken, te bidden.
En toen ik zoo in het College der Propa
ganda te Rome die negers cn nog andere
van zulke „cx-wilden" met allerlei Europea
nen en Amerikanen samen zag eten en
drinken en vroolijk zijn, toen dacht ik op
eens weer aan het cenige waarlijk-practi-
sche ding op dit ondcrmaanschc. Ik prak
kiseerde weer over de kracht, dio in staat
is werkelijk tot stand te brengen, waarover
dc hecle wereld alleen maar weet te „pra
len". Want President Hoover kan nog zul
ke mooio redevoeringen houden over den
Wereldvrede en dc broederschap onder de
mcnschen, maar hij speelt het nooit klaar
om ook maar een enkele van zijn onderda
nen ertoe tc brengen, dat hij met negers in
een zelfde wachtkamer zit tc wachten of
in eenzelfde herberg te eten. En MacDonald
kan mot do zoetste woorden die hij kan vin
den en met fluwcclen stem praten van eeu
allesomvattende menschenliefdc, maar hij
kan er zijn landgenooten toch nimmer toe
brengen voor de arme lersche arbeiders
van Glasgow evenveel achting tc hebben
als voor dc geldmannen van Wallstrect ot'
Berlijn, 'k Geloof graag, clat Lord Cecil of
Chamberlain er van overtuigd zijn, dat de
Volkenbond over de gcheclc wereld de goe
de verstandhouding onder volken cn rassen
kan bevorderen of bewerken, maar zc zul
len er toch niets aan kunnen veranderen
dat hun eigen zusters, nichten en tantes
voor zoover die tot dc Engelsch-Indische
aristocratie beliooren, 't vertikken om den
eersten den besten Hindoe te beschouwen
als een gentleman en zijn vrouw als een
Lady
Zoolang het maar over den handel gaat,
blijkt alles in ordeWant dc Europeaan
heeft zich koloniën gesticht om handel te
kunnen drijven. En zoo lang het alleen
maar bij praten blijft, is alles óók nog in
orde, want men kan toch over 'n ovcr-
zcesch gewest net zoo goed praten als
overUtopia! Maar zoo gauw er sprake
gaat worden van fundamcnteele mcnsche-
lijkc dingen en dat zijn eten, drinken cn
bidden toch, dan is de Hindoe een mensch,
die rijst eet en niet eens fatsoenlijk aan
tafel kan zitten. Dan blijkt er een onover
brugbare afgrond te gapen tusschen zijn
oer-ouden godsdienst en dien van ons
Maar hier, in het gebouw der Propa-
ganda-Fide, waar alle missies thuis liggen,
bier worden al die moeilijkheden en tegen
stellingen met verbazingwekkende gemak-
kclijkheid opgelost cn wel, omclat hier dc
dingen juist worden omgekeerd en elk dc
plaats krijgt, die het toekomt: bidden komt
voorop! En dan volgt het eten pas en het
drinken en eindelijk 't „redeneeren", 't
zwammen, om de allerlaatste plaats te la
ten aan de uitwisseling van stoffelijke goe
deren. Wat bij anderen achteraan komt,
staat hier in het centrum. Wat elders
scheidt, verbindt hier. Wellicht zijn ze het
hier nog niet over alle moeilijke vraagstuk
ken eens, dat kan best. Maar zeker weet
ik, dat allen ernstig streven om die onder
dc knie tc krijgen cn dab allen het in dit
opzicht roerend eens zijn.
{Nadruk verboden).
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
In verband met de bekende sterfgeval
len te Lübeck zijn eenige medici geschorst.
Ernstige onlusten in verschillende ste
den van Britsch-lndië. (Telegrammen lsle
blad).
BINNENLAND.
Interpellatie in de Tweede Kamer over
de verdeeling van den zendtijd. (2de blad
Het dreigend conflict in de sigaren-
industrie (2de blad).
STADSNIEUWS
LUSTRUMVIERING STUDENTEN
CORPS.
Een protest tegen de Soc.-Dem. Raads
fractie.
Het bestuur der Leidsclio Sociaal-Deni.
Studentenclub zendt aan „Hel Volk" een
motie, waarin zij, gezien dc houding der
Leidsche Soe.-Dom. Raadsfractie, die een
voorstel tot voteering van 2500 gul. voor'
stadsvcrsicring ter gelegenheid van de
lustrumviering van het Leidsoh Studenten
corps zonder stemming liet passé eren
in aanmerking nemend het weinig alge
meen karakter van dit corps, dat slechts
één vierde van het totaal aantal studen
ten vertegenwoordigt
betreurt dut door dc medewerking van
het gemeentebestuur aan dc feestelijkhe
den van deze bij uitstek reactionnairc stu-
dentengroep ccn algemeen karakter gege
ven wordt.
Het betreurt des (e meer, dat zij in den
strijd die voornamelijk togen dc rcactión-
nairc elementen in do studentenwereld ge
richt is, niet gesteund is door dc soc.-dcm.
fractie, waar die steun juist zoo voor de
hand liggende was.
„Het Volk" inerkt hierbij het volgen
de op:
Het voorstel stond niet op dc agenda
cler jongste raadszitting, zoodat onze frac
tie hierover niet heeft kunnen beraadsla
gen. Het werd door den voorzitter tijdens
dc zitting onverwachts ingediend. Onze
fractie-voorzitter p.g. Van Eek verklaarde,
niet tegen het voorstel tc zullen stemmen,
maar dit niet van harte tc doen. Hij wees
er op, dat soortgclijko voorstellen slechts
komen, wanneer door een bepaald deel
van de bevolking feest gevierd wordt, ter
wijl van de feesten van andere bevolkings
groepen geen nota wordt genomen.
Verschillende raadsleden merkten op, dat
zij do lustrumfeesten slechts als een aan
leiding beschouwden om algcuiecnc feeste
lijkheden te organisceren, die ook het za
kenleven in de stad ten goede zullen-ko
men oil dat het hier niet ging om een sub
sidie aan het Leidsch Studentencorps.
Onder deze omstandigheden heeft dc
fractie niet tegengestemd.
(Niet verschillende Raadsleden hebben
dit opgemerkt. Deze opmerking kwam van
een lid der Katholieke Raadsfractie, die
ook blijkbaar zelfs niet den schijn op zich
wilde laden, dat hij zou stemmen voor een
subsidie aan ccn instelling als het L. S. C'„
ter gelegenheid van de Lustrumviering.
Red. „L. Crt.").
N.V. „De Leidsche Courant".
In de lieden gehouden juarlijkschc al-
gemcene vergadering werd dc balaas,
winst- en verliesrekening vastgesteld, als
voorgesteld door Commissarissen.
In zijn jaarverslag memoreerde de pres.-
commissaris dr. Walenkamp liet op diens
verzoek aan den directeur gegeven eervol
ontslag, bracht nogmaals hulde aan het
plichtsbesef en de toewijding, waarmede
dc lieer B. Lans zijn taak had vervuld cn
sprak zijn vertrouwen uit 111 het beleid
van de sedert 1 Doe. in functie getreden
nieuwen directeur, den heer C. v. Ha-
mersveld.
Spr. herdacht de in 1929 overleden com
missarissen, dc heeren Vlasman cn Roo-
zen.
Dc periodiek aftiedende Commissaris
sen dc heeren Jae. Creyghton. Th. Bergers
en W. Woutcrlood werden herkozen. In de
vacature van den heer L. Roozcn z.g. werd
als commissaris gekozen do heer B. Prins
te Wassenaar.
