21ste Jaargang
ZATERDAG 24 MEI 1930
No. 6601
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
UIT DE RIJNSTREEK
3)e £eicbclve Gou/tamt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen U
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden
het dubbele van het
wordt
berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, wa'arin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop 11 vorkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Jeugd en eenvoud
Eenvoud, waarachtige eenvoud d.w.z.:
waarachtige zelfkennis is een der meest
aantrekkelijke eigensohappen in den
mensch. Eigenlijk is deze eigenschap de
voorwaarde, zonder welke alle andere
goede kwaliteiten van den mensch niet
tot vollen wasdom, volle schoonheid kun
nen komen.
In de opgroeiende jeugd heeft de een
voud een zeer bijzondere bekoorlijkheid
't is dc lente-schoonheid in het klare mid
dag-zonnelicht!
Nu meene men niet al te gauw, dat die
eenvoud in een jongen mensch verloren
is, als hij 'ns wat voornaam en waanwijs
doet. Daar is in den jongen of in het meis
je het bewustzijn van den groei naar de
volwassenheid, en dat bewustzijn kan in
botsing komen met het andere bewustzijn,
dat zij eigenlijk nog niets in de wereld be-
teekenen; er ontstaat een zekero. oneven
wichtigheid, een zekere verlegenheid. Env
om zich dan een figuur te geven, neemt
men een „air" aan.
Dat is niet altijd of liever: meestal
niet de hoogmoed des geestes. niet die
verwaandheid, welke ons van een mede-
mensch afstoot, als van iets leelijks de
hoogmoed is als een geestelijke misvormd-
heid inderdaad iets leelijks.
Maar, als jongelieden zich te ver laten
gaan, werkelijk verwaten worden, werke
lijk hoogmoedig worden dan hebben ze
ook als 't ware in-eens alle aantrekkelijk
heid van de jeugd verloren.
Verwatenheid en hoogmoed spreekt uit
het volgende adres, door leerlingen van
het tweede openbare gymnasium te 's-Gra-
venhage aan den Minister van Waterstaat
gezonden:
„Den Minister van Waterstaat, ge
ven met verschuldigden eerbied on-
dergeteekenden te kennen, dat zij
ten zeerste getroffen door de beslis
sing betreffende de zendtijdverdee-
ling, die indruischt tegen het gevoel
van billijkheid en rechtvaardigheid
van vele honderdduizenden vaderlan
ders, en die de radio, in plaats van
het verheven doel om dc weergever
van de Nederlandsche cultuur te zijn,
tot een propagandamiddel van de be-
rudhto partijpolitiek heeft opgeofferd
en waardoor elk Nederlander onder
aandringen der partijbesturen wordt
gedwongen zijn vaderlandsliefde bij
het sectarisme achter te stellen
Uwe Excellentie met klem verzoeken
terug te komen op uw besluit en de
Algemeene Vereeniging Radio Om
roep in de gelegenheid te stellen een
eigen zender te bouwen met een volle
week zendtijd".
Het zenden van zulk een adres is niet
te verontschuldigen.
Oók niet door het feit, dat ook blijkbaar
oudere menschen, die er niets van begrij
pen, zich met de verdeeling van den zend
tijd bemoeien en het regeeringsbesluit be-
cribiseeren.
Als de jongelui, die dit adres hebben
samengesteld velen zullen waarschijn
lijk zonder nadenken hebben geteekend
dat uit eigen beweging hebben gedaan,
zonder prikkel van den kant der ouderen,
dan mankeert pr nog droevig veel aan him
opvoeding.
Helaas, geeft het dagelijksch leven ons
verscheidene dergelijke over-het-paard-
getilde verwaande jongelui te zien, wier
geestes-vorming bedroevend slecht ver
zorgd is, onevenredig met hun opleiding
in de etiquette-leer.
En die dan ook weinig goeds beloven
voor de toekomst!
VOLKENBOND
AGENDA VAN DE VOLKENBONDS
VERGADERING.
Briand's federatie-plan komt ter sprake.
Het secretariaat-generaal van den Vol
kenbond heeft de agenda voor de elfde zit
ting van de Assemblee gepubliceerd, die op
10 September a.s. te Genève zal worden
geopend.
Naar algemeen wordt aangenomen, zal
het zwaartepunt der beraadslagingen ge
legen zijn in de algemeene debatten, waar
bij Briand's plan in zake cle stichting van
een Europeesche statenfederatie ongetwij
feld ter sprake zal komen.
Voorts verwacht men, dat het rapport
der commissie voor arbitrage en veiligheid
tot een interessante discussie aanleiding
zal geven, vooral ten aanzien van de kwes
tie ter voorkoming van oorlogen. Dr. Cur-
tius heeft in de jongste zitting van den
Volkenbondsraad duidelijk doen uitkomen,
welke een groot belang Duitschland aan
deze aangelegenheid hecht.
Vervolgens zal bij de algemeene discus
sies met het oog op het bijeenroepen der
voorbereidende ontwapeningscommissie
begin November een debat over dc ont-
wapeningskwestic zeker niet achterwege
blijven.
Van -de rapporten, die de 11de Assemblee
zal moeten bestudeeren, noemen wij o.a. het
rapport der economische organisatie van
den Volkenbond in zake de douaneconferen
tie; voorts dat van de raadgevende opium
commissie, hetwelk wegens de speciale bij
eenkomst dezer commissie medio Augustus,
waaraan ook de vertegenwoordigers der
niet-produceerende landen zullen deelne
men ter bestudeering van het plan tot be
perking der producten, van groot be
lang is.
Op juridisch gebied zal de Assemblée
kennis moeten nemen van de resultaten der
Haagsche codificatieconferentie.
Voorts zal zij gevolg moeten geven aan
de conclusies der juridische commissies
met betrekking tot de aanpassing van het
statuut van den Volkenbond aan de bepa
lingen van het Kellogg-pact en in zake de
toekenning aan het Internationaal Hof van
de bevoegdheid als instantie van hooger
beroep op te treden tegenover de uitspra
ken van internationale arbitragerechtban
ken.
Verder zal de Assemblée zich moeten be
zig houden met de verkiezing van de rech
ters van het Internationaal Hof voor een
nieuwe periode van negen jaar, die van 1
Januari 1931 af begint te loopen. Hierbij
dringt zich de vraag op, of de Assemblée
overeenkomstig de oude bepalingen van het
statuut van het Hof acht permanente en
vier plaatsvervangende rechters zal benoe
men, dan wel zestien permanente in over
eenstemming met het nieuwe statuut. De
beantwoording dezer vraag hangt af van de
omstandigheid, of de staten, die het pro
tocol in zake het nieuwe statuut nog niet
hebben geratificeerd, alsnog vóór dc ope
ning der a.s. Assemblée bezwaren tegen
het in werking treden van het protocol
kenbaar maken.
Ten slotte zal de Volkenbond gevolg
moeten geven aan de conclusies der com
missie van dertien, waarin ook mevrouw
Kluyver zitting heeft, in zake do herzie
ning van het statuut van eht personeel van
het secretariaat-generaal van den Volken
bond, van het Internationaal Arbeidsbu
reau en van het Internationaal Hof.
In de vierde commissie komen natuur
lijk de jaarlijksche debatten over het Vol
kenbondsbudget aan de orde.
De verkiezing der drie niet-permanente
leden van den Volkenbondsraad Finland,
Canada en Cuba treden als zoodanig af
zal dit jaar niet van spanning zijn ontbloot.
Algemeen neemt men aan, dat Noorwegen
de plaats van Finland zal innemen en dat
Cuba door een anderen Zuid-Amerikaan-
schen staat zal worden vervangen. De moei
lijkheid is echter gelegen in de vraag, wie
den zetel zal verkrijgen, die door het af
treden van Canada vrij wordt. Hiervoor
zullen zich waarschijnlijk Chjn^ en Britsch-
Indië candidaat stellen.
De zitting van den Volkenbond zal wor
den geopend door den voorzitter van den
Volkenbondsraad, Zumeta (Venezuela).
„Tel."
CHINA
Overwinning der Nanking-troepen.
Uit Nanking wordt gemeld, dat dc rc-
geeringstroepen de stad Lanfeng hebben
genomen. Zij maakten 20.000 gevangenen,
o.w zich de aanvoerder der opstandelingen
WanEsoean-Tsai bevond. Er werden zwa
re verliezen geleden.
BELGIE
De ongewenschte Berneri.
Dinsdag word do Italiaan Berneri, die
aan het einde van het vorige jaar werd ge
vangen genomen, in verband met don aan
slag op den trein, waarin zich prins Um-
berto bevond, vrijgelaten. Hij had zijn straf
van vijf maanden wegens het hebben van
een valsch paspoort, uitgezeten.
Do Belgische politio zette hem over de
Nederlandsche grens. Dc Nederlandsche
autoriteiten waren uiet op zijn aanwezig
heid gesteld, cn zetten op hun beurt hem
over de grens. De Italiaan keerde naar
Antwerpen terug, waar hij gisteren op
nieuw gearresteerd is wegens overtreding
van het verbod om in België te komen.
Berneri, die door de Franschc politie
gezocht wordt in verband met een antifas
cistisch complot, wil liever niet over de
Fransche grens gezet worden.
ENGELAND
DE MOEILIJKHEDEN DER LABOUR-
REGEERING.
In do zitting van de parlementaire frac
tie der Labourpartij heeft Mosley de vol
gende motie verdedigd:
„De arbeiderspartij is ontevreden met de
tot dusver door de regeering gevoerde
werkloozenpolitiek en eischt het formulee
ren cener alternatieve politiek, die meer
in ovcreensteming is met het program en
de beloften der partij bij de jongste verkie
zingen."
De motie werd ctcult» \e-worpen.
W o&nsdag a.s. zaï iu' het Lagerhuis de
zaak opnieuw ter sprake komen.
De linkervleugel der arbeiderspartij
heeft verder een motie van wantrouwen in
gediend tegen den minister van Indië en
den onderkoning van Indië. MacDonald
heeft do behandeling van de legerbegroo-
ting op de agenda voor Maandag laten
zetten, ten einde de stemming over deze
metie van wantrouwen zoo spoedig moge
lijk te laten plaats hebben.
Waarschijnlijk zal de motie door de
meerderheid der arbeiderspartij met de con
servatieven en liberalen verworpen wor
den.
DE AANSLAG OP DEN PREMIER
VAN MALTA.
Zooals gemeld is op den minister-presi
dent van Malta lord Strickland, gistermor
gen plotseling een schot gelost; hij werd
niet getroffen.
Reuter seint nader, dat lord Strickland,
toen de aanslag op hem gepleegd werd, in
gezelschap van een inspecteur van politie
het gebouw van het hof van appèl binnen
ging.
Daar werd een zaak behandeld, die dooi
de nationalisten als toetsgeval aanhangig
was gemaakt, om een beslissing uit te lok
ken, volgens welke alle door de regeering
ingevoerde wetten ongeldig zouden zijn.
Een zekere Miller, een aanhanger van de
nationalistische partij, loste op 2 M. af-
stands een schot op lord Strickland. De po
litie greep dadelijk den aanrander.
Lord Strickland, die ongedeerd bleef,
kreeg een ovatie van de menigte die van
de inhechtenisneming getuige was geweest,
welke hulde hij glimlachend in ontvangst
nam.
Te La Valetta heerscht grootc opwin
ding.
ITALIË
ITALIË EN BRIANDS PAN-EUROPA.
Naar Belga uit Rome seint voert dc fas
cistische pers een waren veldtocht tegen
Briands plan van een Europeesch verbond
door het afdrukken van alle ongunstige uit
latingen ever het plan in de Europeesche
bladen, die dan van commentaar voorzien
worden en waarvan de beteekenis wordt
overdreven.
De „Osservatore Romano", het Vati-
caansche blad, daarentegen komt na een
uitvoerige studie tot een waardeering voor
het plan in zijn geheel al heeft het blad wel
eenige bezwqren tegen onderdeden. Het
blad besluit met te zeggen, dat een ver
deeld Europa de kiem voor een wereldoor
log in zich sluit, terwijl een vereenigd Euro
pa met Gods hulp den wereldvrede zal ver-
KORENBOND „DE RIJNSTREEK."
Feestelijke viering van het tienjarig
bestaan.
De „Rijnstreek" noemen, doet ons ter
stond denken aan actie, aan toewijding en
liefde voor den kerkzang, welke haar
grond vindt in eene oprechte liefde tot
God. En dat het streven en de werkzaam
heid van dezen bond door de hoogste
autoriteiten op kerkmuzikaal gebied ge
waardeerd worden, daarvan getuigde wel
dc dag van Donderdag 1,1., waarop het
tienjarig bestaan van den Korenbond ge
vierd werd. Niemand minder toch drfn Dr.
Ceeilianus Huigens, de alom bekende, uit
nemende Directeur der Kerkmuziekschool
te Utrecht, dc oprichter van dezen bond,
had zich bereid verklaard dit feest met
zijne schola te komen opluisteren; terwijl
het H. Misoffer voor de levende en over
ledene leden van den Bond zou worden
opgedragen door den zcereorw. heer Pas
toor Beukers, President der Ned. St. Gre-
gorius-vereeniging.
En zoo betraden we dan op genoemden
datum des morgens even voor elf uur de
zoo mooie kerk van „Meerburg", zooals ze
in de wandeling wordt genoemd, om getui
ge van dit feest te zijn.
Al aanstonds, bij 't binnentreden, viel ons
de mooie altaarversiering op, sober cn
eenvoudig, maar daardoor juist zoo def
tig en feestelijk, zoo geheel passend bij
wat wij verder op dezen dag zouden ge-
nielen. Want dit feest was er Jiiet een van
schetterende fanfares, maar van hoog
geestelijk kunstgenot.
Klokslag elf uur schrijdt Dr. Huigens
met z'n jongens, allen gekleed in geeste
lijk gewaad, van achter in de kerk, door
het middelpad naar voren en stelt zich
ter zijde van het altaar op. Zoodra de of
ficiant de kerk binnentreedt om het H.
Misoffer op te dragen, daarbij geassisteerd
door den wcleerw. heer v. Schaik, kape
laan te Oegstgeest als diaken en den wel
eerw. heer Dorbeck, kapelaan der St. Jo
zefkerk te Leiden, als subdiaken, heffen
de zangers liet Introitus aan: „Cantate
Domino Canticum novum". Ja, een nieuw
lied zullen ze doen hooren, een lied van
zoo sublieme schoonheid, als velen zeker
niet hadden, kunnen vermoeden. En niet
alleen hooren, maar ook wat we zouden
zien, zou voor ons nieuw zijn, want deze
uitvoering was bedoeld om de leden van
den Bond cle schoonheid der kerkelijke
liturgie in al z'n heerlijkheid te toonen,
ten einde ze met nog meer liefde voor hun
hooge taak te bezielen.
Verder merken we nog op, behalve liet
geestelijk Bestuur van den Korenbond, be
staande uit pastoor De Ruiter van Ha-
zerswoudc als president en als leden dc
gastheer pastoor Meijer en pater Meckina
van Groenendijk, de zeercerw. lieercn
pastoor de Vetten van Oegstgeest, oud
president van den Korenbond, pastoor
Tholenaar van Wassenaar, president ,van
den korenbond St. Willibrordus, pastoor
Schiphorst van Katwijk en nog enkele an
dere heeren geestelijken, terwijl ook dc
edelachtb. heer burgemeester Wap cn
diens echtgenoote gedurende den gchee-
len dag door hun tegenwoordigheid van
hun belangstelling deden blijken, bene
vens enkele leden van kerkkoren uit den
omtrek.
Gezongen werd voorts, behalve het of
ficie van den dag het eerste „Kyrie ad
libitum", het „Gloria Ambrosiana", waar
van men zegt, dat het de oudste melodie
van het Gloria is; het „Sanctus" uit dc
Missa V duplicibus en het Agnus uit de
zesde mis. Vermelden we nog, dat na het
Offertorium door den heer Hoogzaad een
zeer goed aanpassend orgelstuk gespeeld
werd uit de bundel, getiteld: „Au pied de
l'Autel" van Ropart; terwijl ook na do
H. Mis, toen de zangers in dezelfde volg
orde de kerk verlieten, het groote orgel
^ch deed hooren.
Na een gezellig koffieuurtje en een met
gulle gastvrijheid aangeboden diner in de
mooie pastorie van pastoor Meijer, waren
wo om half drie weder present in het pa
tronaatsgebouw, waar alsdan Dr. Huigens
een rede zou houden over de uitvoering
van het Gregoriaansch, met demonstratie
door zijn leerlingen.
Door den President werd, na opening
met den Christelijken groet, eerst een klein
overzicht gegeven van de werkzaamheden
van den Bond in de afgcloopen tien jaren
waaruit we aanstippen, dat in dien tijd
negen zangersavonden zijn gehouden en
een Gregoriusdag, terwijl de Bond, be
gonnen met zes afdeelingen, er thans acht
telt. Uit een en ander bleek wel hoe nut
tig werk de Bond in die afgeloopen perio
de heeft verricht. Daarna gaf Z.E. het
woord aan Dr. Huigens.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De aanslag op den premier van Malta.
Dc „Graf Zeppelin" van Pernambuco
naar Rio de Janeiro vertrokken. (Tele
grammen).
Een godsdienstig bedrog in Roemenië.
(Builenl. Berichten).
BINNENLAND.
Vergadering R.-K. Staatspartij onder pre
sidium van den voorzitter mgr. Nolens.
Tot voorzitter van het Dagelijksch Bestuur
is gekozen mr. C. Goseling. (3de blad).
Felle uitslaande brand te Zaandam.
(Gem. Berichten, 3de blad).
Deze begon met de mededoeling, dat
liet hem een genoegen .^vas geweest 0111
dit tienjarig bestaan meüc te komen vie
ren, waar hij van dc werkzaamheid van
dezen Bond steeds zooveel goeds had ge
hoord.
Vervolgens werden verschillende puu-
ten besproken, als de goede geest op het
koor, het wegcijferen van het eigen ik, dan
een goed stemgebruik, trefzekerheid cn
daarmede gepaard gaande zuiverheid van
den zang; dc uitspraak van het latijn, zoo
als 't nu door het hoofdbestuur der Ned.
St. Gregoriusvereeniging officieel is vast
gesteld. Dan werd liet rythme behandeld
cn do dynamische lijn, zeker wel liet moei
lijkste gedeelte, maar waarvan dc demon
straties door de leerlingen ons toch een
duidelijk inzicht gaven.
Te zeven uur kregen wc daarna de Ves
pers met kort Lof. In plechtige processie
trokken zangers en officianten op naar 't
priesterkoor, waar de zangers zich via a
vis in twee groepen opstelden. Nadat het
Deus in adjutoriuni gezongen was, traden
twee cantores, uit iedere groep een naav
het midden, knielden, bogen naar elke
groep als om hen uit te noodigen hunnen
zang over te nemen, en hernamen daarna
hun plaats tusschcn de anderen om met
hen den psalm te vervolgen, welke koor 0111
koor werd gezongen.
In het daarop volgende Lof werden uit
gevoerd „Jesu dulcis memoria", „Coneordi
laetitiae", en „Tantum ergo IV alles we
der Gregoriaansch: en tot slot 't Holland -
sclie liedje „Rozen met den fijnen geur",
No. 30 uit de gezangen der Derde Orde.
Na 't Lof gezellige bijeenkomst in het
Patronaatsgebouw, waarbij aan 15 jonge
zangers het diploma der St. Gregorius
vereeniging door den President werd over
handigd, nadat door den voorzitter der
examencommissie op het nut dezer exa
mens was gewezen cn op het feit, dat juist
door die examens do liefhebberij bij de
jongens toeneomt, wat wol daaruit blijkt,
dat in do 5 jaren van haar bestaan de
commissie reeds 50 diploma's mocht ge
ven.
Tot zoover 't verloop van het feest en
nu den indruk.
'k Herinner mij uit dc rede waarmede
Dr. Huigens indertijd zijn cursus opende
deze woorden„eenheid van s t ij 1
moot er bestaan tusschcn
altaar en koor, dan alleen
krijgen wc een schoon 1 i-
turgisch g o h e e 1." Welnu dio
eenheid: ze was hier in dc hoogste mate.
En de zang van den Priester en van Dia
ken en Subdiaken en van het koor sloot
zich zoo innig te zamen, als ik niet geloof
't ooit gehoord tc hebben. Daardoor werd
een geheel bereikt van zoo sublieme
schoonheid, dat ik 't niet onder woorden
zou kunnen brengen.
't Best wordt het misschien getypeerd
door do uitspraak van een fijn voelende,
muzikalo niet-katholieke, die nog nooit
Gregoriaansch had gehoord en ronduit ver
klaarde er met een soort idéé van „nu ja.
't zal wat zijn", naar-toe te zijn gegaan;
maar haar oprechte bewondering er over
uitsprak, juist over die heerlijke eenheid,
ook in den samenzang, welke alles naar
liet altaar trok. En welken indruk een zoo
uitgevoerde kerkzang op de geloovigen
maakt, geloof ik, dat het beste uitkwam,
niet in den algemeenen roep: „wat was
dat mooi" na do kerk; maar onder het
plechtig oogenblik der H. Consercratic,
toen een zoodanige huiver van eerbied al
len scheen te omvangen, dat dc stilte zelfs
door geen zucht verstoord werd.
't Zou dan ook ondoenlijk zijn te zeggen
dit of dat was 't mooiste: Wat op mij den
mecsten indruk maakte was het offerto
rium „Jubiate". Wie dc technische moei
lijkheden van dit neumenrijko zangstuk
kent, kan niet anders dan respect hebben
voor een zoodanige artistieke uitvoering,