21ste Jaargang
WOENSDAG 21 MEI 1930
No. 6598
$z£eidóGh&(Sou/icvnk
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postZ i 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededcclingen wordt
bet dfebbelo van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop 11 verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Geen school van den eerbied
Heb communistisch dagblad „De Tribu
ne" heeft voor den overleden leider der
S. D. A. P. mr. Troelstra geen enkel woord
van waardeering kunnen vinden; inte
gendeel. En in „Het Volk" van gisteravond
lazen we onder dit opschrift: „De graf-
schenners"
Ook na Troelstra's teraardebestel
ling kon „De Tribune" haar haat nog
niet weerhouden. Zijn grootsoho uit
vaart heet in dit blad „een vuurwerk
tot» slot."
Genoeg hierover. "V erachting kan
slechts hun deel zijn.
Het communisme, en in 't bijzonder „De
Tribune", voedt de mensohen niet op in
de school van den eerbied!
Maar doet de S. D. A. P., doet „Het
Volk" dat wel met ernst?
Wij willen onmiddellijk verklaren, dat
men in „Het Volk" niet den schimp op
principieele tegenstanders zal aantreffen,
z o o a 1 s men dien in 5iDe Tribunevindt.
Het sociaal-democratisch orgaan staat
hooger. Maar een" school van den eerbied
is het ook niet. Verre daarvan! En
in do keuze van wapenen, om den begin
sel-tegenstander te treffen, is het blad
h eel e maal niet kieskeurig!
En als 't er op aankomt, dien beginsel
tegenstander zwart te maken, met blaam
te bedekken, dan schijnt het sociaal-demo
cratisch orgaan op het standpunt te staan,
dafc dit een goed doel is, en dat dit goede
doel ook de middelen heiligt!
Uit bijna ieder nummer van „Het Volk"
zijn daarvan bewijzen te halen.
Moge het blad uit „De Tribune" leeren
waartoe dit systeem ten slotte leidt
BUITENLAND
DUITSCHLAND
BURGEMEESTER BOESS VOOR ZIJN
RECHTERS.
Voor de disciplinaire rechtbank van
Berlijn is gisteren het proces tegen Ober-
biirgermeister Boess gevoerd, in verband
met zijn houding inzake de Sklarek-affaire.
De zitting was niet openbaar. Naar
Wclff meldt, is het proces geëindigd met
het. volgende vonnis:
De beschuldigde heeft niet gehandeld
volgens de plichten, hem door zijn ambt
opgelegd en zich zijn gedragingen, zoowel
in zijn functie als daarbuiten, de achting,
het aanzien en vertrouwen, die het ambt
vragen, onwaardig getoond. Hij wordt
daarom met ontslag gestraft-
Den beklaagde wordt levenslang twee
derde van het hem reglementair toekomen
de pensioen als ondersteuning toegekend.
De proceskosten komen voor zijn reke
ning.
Boess heeft dadelijk tegen dit vonnis
verzet aangeteekend.
FRANKRIJK.
DE STAD LYON ALS BEKLAAGDE.
Wegens de grootc typhus-epidemie van
November 1928.
In Lyon is gisteren een geweldig proces
begonnen. Drie duizend burgers hebben
een aanklacht tegen de stad Lyon inge
diend wegens de gevolgen der groote
t.yphusepidemie in November 1928, welke
ontstond tengevolge van verontreinigingen
in hel door de gemeente verstrekte drink
water; driehonderd twintig personen kwa
men toen om het leven.
Tezamen wordt door de drieduizend
„eischers", die zich aaneengesloten hebben,
een bedrag van ruim 40 millioen francs
schadevergoeding van de gemeente ge-
eischt.
Een motie der postbeambten.
Maandagavond hielden de postbeambten
tezamen met de staatsbeambten een ver
gadering om over de beambten-salarissen
te beraadslagen, welke door den Minister
van Financiën zijn vastgesteld. In een mo
tie werden deze salarissen als ontoereikend
van dc hand gewezen. De Franscbe stads-
beambten verklaarden het eens te zijn met
de gehouden proteststaking der postbeamb
ten.
De Parijsche bladen berichtten, dat de
postautoriteiten de beambten niet hebben
toegestaan, aan het heden aanvangende
jaarcongres van den Franschen bond van
postbeambten deel te nemen.
Onder de beambten heerscht groote op
winding.
ENGELAND
DE BRITSCHE REGEERING BIJNA
VERSLAGEN.
Bij de behandeling der werkloosheid
kwestie.
Bij de behandeling van de werkloos
heidkwestie in het lagerhuis ontsnapte de
regeering gisteren slechts met een klein
stemmenverscb.il aan een nederlaag.
De conservatieven hadden als uiting van
hun wantrouwen tegen de werkloozenpoli-
tiek der regeering een zuiver formeel voor
stel ingediend tot vermindering van het sa
laris van den minister voor de werkloos
heid, Thomas.
Na afloop van de discussie werd het
voorstel met 22-1 tegen 209 stemmen verwor
pen.
De meeste liberalen haddon zich van
stemming onthouden, doch van de arbei
derspartij zelf stemden wederom 15 leden
van de onafhankelijke arbeiderspartij, on
der leiding van Max ton, tegen dc regee
ring.
Onder deze 15 bevond zich ook de zoon
van den voormaligen conservatieven pre
mier, Baldwin.
Het feit, dat de „rebellen" in zulk een
belangrijke kwestie tegen de meerderheid
hunner partij en tegen de regeering heb
ben gestemd, zal heden een onderwerp van
bespreking uitmaken in het bestuur van
de labourpartij.
Zooals verwacht werd, heeft sir Oswald
Morley, die. als kanselier van Lancaster
lid was van het Britsche kabinet, om zich
naast piinister Thomas speciaal bezig to
houden met de oplossing van het werkloos
heidsprobleem, zijn ontslag ingediend, het
geen voornamelijk als een gevolg moet wor
den beschouwd van de verdediging, die
gisteren minister Thomas van de door hem
gevoerde politiek in het Lagerhuis heeft
gegeven.
NOORWEGEN
PRINS OLAF'S RESIDENTIE
AFGEBRAND.
Alle huwelijkscadeaux verloren gegaan.
In het kasteel Skougum, de residentie
van prins Olaf en prinses Martha, dat op
10 K.M. afstand van Oslo is gelegen, is
gisternamiddag om zes uur een brand ont
staan, die met razende snelheid om zich
heen greep. Binnen twee uur was het ge
heels gebouw een prooi der vlammen ge
worden. Van Oslo uit was de vuurgloed
duidelijk waar te n. -nsn.
Het prinselijk paar was in het kasteel,
toen de brand uitbrak. De koning begaf
zich op het vernemen der onheilstijding
onmiddellijk per auto op weg.
Bij den brand zijn de geheele inboedel
en alle indertijd ontvangen huwelijksca
deaux verloren gegaan. Het gebouw was
voor 11/2 millioen kronen verzekerd, ter
wijl een afzonderlijke assurantie voor den
inboedel was gesloten. „Tel."
ITALIË
MUSSOLINI TEGEN FRANKRIJK.
Een samenzwering der vrijmetselarij?
Volgens een verklaring van het blad de
„Tribuna", heeft Mussolini openlijk gewe
zen op het bestaan van een samenzwering
der vrijmetselaars, welke het fascistisch
Italië den oorlog wenscht te verklaren en
welke tevens met groote zorgvuldigheid en
kele militaire overeenkomsten van anii-
Italiaansche strekking voorbereidt. Musso
lini zei nog eens, dat Italië geen gevangene
in de Middellandsche Zee wenscht te zijn.
„Men kan geen aanspraak maken op
vriendschap met Italië zoo besloot de
dictator wanneer men zich niet buiten
de maconnieke samenzwering houdt en niet
ophoudt te beweren dat Italië een onderge
schikte rol speelt in de Middellandsche
Zee.
Degenen, die zich belccdigd achtten door
deze verklaringen, geven toe, te befcooren
tot „den Bond van onsterfelijke princiepen"
en zij hebben dc onaanvaardbare en onver
vulbare pretentie, Italië te brengen tot een
zeer ondergeschikte zeemogendheid".
„Ik sta er op en acht het noodzakelijk,
duidelijk te verklaren dat mijn rede te Flo
rence gericht was tegen Frankrijk."
Het plan van Briand, betreffende een
Europeeesche federatie, wordt in de Itn-
liaanschc bladen met enkele woorden weer
gegeven, zonder eenig commentaarnoch
tans gaat het bericht in dc meeste bladen
vergezeld van uittreksels uit dc buitenlaud-
schc pers, welke het plan vijandig gezind
zijn.
BRITSCH-INDIE
BOTSING TUSSCHEN DE POLITIE
EN BRITSCH-INDIERS.
Uit Mabulipatana wordt bericht, dat een
verboden vergadering door de politie is
uiteengedreven, waarbij deze van de vuur
wapenen gebruik maakte. Eenige personen
werden daarbij gewond.
Badsja Gul, een zoon van den hadji van
Turangzai, die vruchteloos getracht heeft
zekere stamxuen aan de noordwestelijke
grens tot een opstand aan te zetten, is he
den door een bom gewond.
JAPAN
Harakiri wegens 't vlootverdrag.
Do luitenant-commandant lvocsakari,
die tot den generalen staf behoort, heeft
harakiri (zelfmoord) gepleegd.
Naar men beweert, verkeerde hij in een
toestand van hevige depressie wegens het
Londensch verdrag inzake vlootbcperking.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER.
De Wijziging van de Gemeente
wet. Radio-interpellatie.
Dc uitslag der behandeling van liet ar
tikel 135, dat verband houdt met het rech
terlijk toetsingsrecht van Gemeentelijke
verordeningen aan het belang van dc Ge
meentelijke huishouding, was een verras
sing. Dat het nieuwe artikel, hetwelk een-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De residentie van prins Olaf van Noor
wegen afgebrand.
De Britsche regeering bijna verslagen bij
de behandeling der werkloosheidskwestie.
De Zeppelin op weg naar Pernambuco.
(Luchtv. en Telegrammen).
BINNENLAND.
Revolverbandieten te Hoensbroek ge
arresteerd. (Gem. Ber., 3de blad).
Ontploffing in een dynamietfabriek aan
de Belgische grens. (Laatste Berichten).
maal in do Afdeelingen algemeen werd
toegejuicht, doch dat Vrijdag zóu algemeen
werd gehekeld, dat dc Minister het zou
hebben teruggenomen ten gunste van dc
bestaande redactie, indien de heer Aal-
berse ten slotte niet een goed woord er
voor had over gehad, het nog zou halen,
kon moeilijk worden verwacht. En dat ge
beurde dan ook niet. Doch dat het slechts
een nederlaag op het nippertje zou wor
den (4239) zal toch waarschijnlijk ook
wel niemand hebben durven denken. En
dat. gebeurde dan toch wel.
Voor dc nieuwe formulccring stemden
de V. D„ dc S. D. A. P., de heeren Floris
Vos en Wijnkoop en elf Katholieken, na
melijk dc heeren Nalens, Loerakker, En
gels, Aalbcrsc, van dc Bill, van der Meijs,
Guit, Teulings, Uijcn, Kuiper en van
Schaik.
Dertien Katholieken stemden met dc
anderen tegen.
Hierdoor staat dus vast, dat dc rechter
het toetsingsrecht houdt t. a. v. gemeen
telijke verordeningen.
Vervolgens had dr. Vos succes met zijn
amendement tot behoud van den ..dubbe
len Baud" bij grenswijzigingen. Na een
wijziging liep alles goed en het amende
ment verkreeg een 5231 meerderheid.
Dit zijn wel de voornaamste der drie
gisteren genomen beslissingen.
't Spreekt vanzelf dat den heer Boon dc
gelegenheid om „het sectarisme in den
aether" en wat dies meer zij te bekampen
niet werd onthouden.
De interpellatie werd aan het eind der
agenda geplaatst. En dc verwachting is nu,
dat zij Dinsdag, uiterlijk Woensdag der
volgende week aan de orde zal kunnen
komen. Men rekent vandaag (Woensdag)
door do Gemeentewet te zullen heenko
men en dan aan den Donderdag en den
Vrijdag van deze weck genoeg te zullen
hebben voor dc herziening der Land- en
Tuinbouwongcvallenwet en de Arbeidsbe-
middelingswet, de eenige meer substan
tieels onderwerpen, welke voor openbare
behandeling zijn aangewezen.
Of voor de zomervacantic ook nog dc
„Vlootwet" van Minister Deckers zal kun
nen worden afgehandeld, schijnt twijfel
achtig.
DE OPENING DER NIEUWE LEIDSCHE GROENTEN VEILING Links: Burgemeester Van de Sande Bakhuyzen knipt het lint door. Rechts: De eerste schuit met groenten
aangevoerd. Op de eerste rij van de tribune het College van B. en W., de eerste koopers