V
21ste Jaargang
VRUDAG 16 MEI *930
No. 6594
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
3)e £cicbdie0oii^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop n verkoop f 0.50
Dit nuipmer bestaat uit vier bladen
De vrouw als burgemeester
Deze week heeft de Tweede Kamer aan
genomen een amendement-Boon, waarbij
de vrouw benoembaar verklaard werd tot
burgemeester; met een grooter aantal
stemmen is later nog besloten om de
vrouw ook benoembaar te doen zijn tot
Deze amendementen zijn, tegen den
wensch der regeering, aangenomen met
hulp van een vrij groot aantal katholieke
stemmen.
De andere rechtsche partijen, vooral de
Anti-rev. partij stonden afwijzend tegen
over deze amendementen.
En de Anti-rev. zijn blijkens uitlatingen
van vooraanstaande politici ontstemd over
deze gang van zaken.
Men kan over deze kwestie verschillend
denken en het toch in beginsel met elkaar
eens zijn.
De Katholieken staan principieel
tegenover het feminisme, dat in de vrouw
de absoluut gelijke van den man wil zien.
Maar, erkennend dat de vrouw niet is de
absoluut gelijke van den man èn dat
daaruit practische consequenties volgen
voor het economische, politieke en sociale
[even dat erkennend, kan er verschil
van inzicht zijn in wat die practische con
sequenties zijn.
Wij gelooven, dat wij niet voor de be
noembaarheid van de vrouw tot burge
meester zouden hebben gestemd.
Het schijnt ons toe, dat minister Buys
gelijk had, toen hij opmerkte, dat er onder
de voorstanders wel zullen zijn, die de on
uitgesproken meening hebben: practisch
komt er toch niets van welk tweeslach
tig standpunt ons intusschen niet heel
respectabel voorkomt.
Maar er zullen ongetwijfeld natuur
lijk onder de voorstemmers zeker ook
geweest zijn, die voor de benoembaarheid
van de vrouw tot burgemeester hebben
gestemd, omdat zij de vrouw als zoodanig
voor dat ambt inderdaad geschikt achten,
dus ook zeker niet onsympathiek staan te
genover feitelijke benoemingen van een
vrouw (op de vanzelf sprekende voorwaar
de dat deze de noodige kennis en be
kwaamheid heeft).
Wij gevoelen niets er voor, om werkelijke
principieele verschillen tusschen de drie
rechtsche partijen, die er zijn, weg te doe
zelen; integendeel. Maar wij zien hier geen
principieel verschil; alleen verschil van
toepassing van een zelfde beginsel.
VAN HET VATIC A AN
Invoer van tabak en sigaren in de
Vaticaansche stad.
Binnenkort zal de gouverneur der Va
ticaansche stad, prof. Serafini, een veror
dening uitvaardigen, om den verkoop van
artikelen, waarvan de Italiaansche staat
zich m Italië het monopolie heeft voorbe
houden, te regelen.
Zooals bekend is, zijn in Italië zout en
lucifers als ook sigaren en tabaksartikelen
staatsmonopolie. Tot nog toe konden de
Vaticaansche burgers uit het buitenland
laten komen, wat zij wilden, zonder daar
voor douane-rechten te moeten betalen.
Vooral groote hoeveelheden tabak wer
den aldus in het Vaticaansche gebied in
gevoerd. Het is natuurlijk de vraag, of al
deze buitenlandsche rook-artikelen alleen
voor Vaticaansche burgers bestemd waren
en niet door een of andreen speculant in
Rome verkocht werden. In de toekomst zal
daarom deze al te groote invoer uit het
buitenland worden verboden en de Vati
caansche stad zelf een bepaalde hoeveel
heid tabak en sigaren tegen vasten prijs
Ook zullen strenge maatregelen geno
men worden, dat geen artikelen uit de Va
ticaansche stad naar het koninklijk Italië
worden uitgevoerd. Hierop staat een geld
boete van ten hoogste 15.000 lire of drie
jaar
VOLKENBOND
DE VOLKENBONDSRAAD.
Een hulde aan Nederland.
De 59ste zitting van den volkenbonds
raad is gistermiddag gesloten.
De raad zal 15 September opnieuw bij
eenkomen.
Op voorstel van den rapporteur Grandi,
heeft de volken bondsraad een motie van
dank aangenomen van het adres van de
Nederlandsche Begeering voor de groote
gastvrijheid, die onze Regeering aan de
Haagsche Conferentie bewezen heeft en
voor de voortreffelijke maatregelen, die
harerzijds genomen waren, om het werk
der conferentie te vergemakkelijken.
Ook heeft de volkenbondsraad zijn dank
uitgesproken aan Mr. Heemskerk, als
voorzitter van de conferentie en aan Mr.
H. Daniels, als adjunct-secretaris-generaal
Grandi uitte in zijn rapport warme
waardeering in het bijzonder voor Heems
kerk, die de discussies geleid had met de
wijsheid en het gezag van zijn hooge per
soonlijke hoedanighedefi.
De wijze, waarop Mr. Heemskerk de
discussies leidde, heeft, verklaarde Grandi
aan het einde der conferentie aanleiding
gegeven tot een algemeene uiting van be
wondering.
DUITSCHLAND
BEGIN VAN DE ONTRUIMING DER
DERDE RIJNLAND-ZONE.
Volgens de Parijsche bladen heeft de
Fransche regeering bevel gegeven tot ont
ruiming van het Rijnland door de Fran
sche troepen. Dit bevel is vertraagd, door
dat de definitieve aanvaarding van het
Young-plan moest worden afgewacht.
FRANKRIJK.
BRIAND EN GRANDI.
Een Fransch—Italiaansche Conferentie
aanstaande?
De Geneefsche correspondent van de
„Excelsior" meldt, dat men op grond van
de besprekingen tusschen Briand en Gran
di aanneemet dat men is overeengekomen
in den loop van dezen zomei een confe
rentie te houden. De plaats van samen
komst zou reeds zijn aangewezen, doch
wordt nog geheimgehouden.
Op deze conferentie zou men alle tus
schen Frankrijk en Italië hangende kwes
ties willen behandelen en een overeen
komst voorbereiden, die door Briand en
Grandi op de assemblée van den Volken
bond in September a.s. onderteekend zou
worden.
De „Excelsior" weet ook aJ te melden,
dat Frankrijk op deze conferentie door
Massigli en Italië door Rosso vertegen
woordigd zou worden en dat Londen de
rol van bemiddelaar zal vervullen.
Sauerwein bericht aan de „Matin", dat
de besprekingen tusschen Italië en Frank
rijk voornamelijk loopen over de grens van
Tripolis en over Tunis.
DE POSTSTAKING IN FRANKRIJK.
Ofschoon de premier Tardieu de post
beambten ha<d gewaarschuwd, dat elke
poging om tot directe actie over te gaan
ten einde de regeering te dwingen aan hun
staking is, het publiek een voorproefje te
worden, is niettemin gistermorgen de di
recte actie begonnen. Om elf uur s mor
gens werden in de post-, telefoon- en tele-
graafcentrales te Parijs en in verschillnede
provinciale hoofdsteden zooals Lyon,
Nancy, Rijssel en Marseille de werkzaam
heden stopgezet. De bedoeling van deze
staking as, het publiek een voorproefje te
geven van het ongemak, dat een werkelij
ke staking zou meebrengen.
Hoewel het werk om een uur 's middags-
werd hervat, is de last, welke van deze
onderbreking ondervonden werd, zeer groot
geweest, vooral voor de beurs, waar de
handel gedurende de staking geheel werd
stopgezet. Bovendien werd ook het be*-
zorgen der brieven vertraagd, als gevolg
van het parool van den vakbond, dat ook
de postsorteerders en de bestellers het
werk moesten stopzetten.
Er zullen maatregelen worden genomen
tegen de beambten die, hoewel hun dit
door hun chefs werd gelast, weigerden aan
liet werk te blijven. Voorts werd besloten,
alle stappen te doen ten einde het func-
tionneeren der bedreigde diensten te ver
zekeren.
ENGELAND
SNOWDEN EN GRAHAM OVER DE
ECONOMISCHE CRISIS.
Op een vergadering van den bond van
Britsche bankiers te Londen heeft gister
avond. de minister van Financiën, Snowden
gesproke over de algemeene economische
crisis in de wereld. Snowden wees voor
eerst op de groote werkloosheid, die th.*ns
in Engeland, Amerika, Duitschland en Ja
pan heevscht en zeide, dat er niet alleen in
de oude industrielanden, doch ook in
Australië talrijke werkloozen zijn. Dit ver
schijnsel, aldus Snowden, heeft een inter
nationale oorzaak, n.l. de groote inzinking,
zoowel van den groothandel- als van de
detailprijzen. Middelen om aan dit euvel
terstond een einde te maken, zijn niet voor
handen. Snowden verklaarde echter te ge-
looven, dat spoedig een herstel van den
handel is te verwachten, zoodra de prijzen
het laagste niveau bereikt hebben.
In het Lagerhuis heeft de minister van
Handel het woord gevoerd over de heer-
schende werkloosheid in Enge'and, die hij
toeschreef aan onverwachte tegenslagen,
die de verschillende industrieën hebben
getroffen. De voornaamste tegenslagen zijn
wel de tariefverhooging in Amerika en de
toestand in Indië, terwijl bovendien de
opnieuw ontbrande burgeroorlog in China
en de uitbreiding van de Japansche indus
trie een ongunstige uitwerking op den han
del hebben gehad.
BRITSCH-INDIE
DE VELZET-ACTIE TEGEN ENGELAND
Handig optreden der politie.
De politie heeft op zeer handige wijze
mevrouw Naidu en haar aanhang gisteren
belet den voorgenomen aanslag op het
zoutdepot re Dharasaca uit te voeren. De
politie liet den heelen stoet zich rustig op
stellen, maar toen mevrouw Naidu het tee-
ken van den opmarsch gaf, werd de hee'e
troep omsingeld en een commissaris gaf
mevrouw Naidu te verstaan, dat hij alleen
opdracht had haar en haar volvelin- den
opmarsch te beletten. Hij beriep zich op
Gandhi zelf om mogelijk verzet tegen zijn
orders te keeren, en, na kort overleg met
haar voornaamste volge'm'ren, antwoordde
mevrouw Naidu dan ook, dat ze geen po
ging tot geweld zou ondernemen, maar "s
wilde ook niet op deze wijze van haar
voornemen afgebracht worden, zoodat o
meedeelde te zullen blijven tot de politie
ten leste wel zou heengaan. De --mmissa-
ris heeft daarop het cordon van zijn man
schappen opgeheven en beide partijen
wachten nu op 25 me1p- van el1-""" den
openbaren weg, a^ in den tijd van den
loopgravenoorlog. Nu moet dus b'ijken,
wie het meeste geduld heeft, maar voor-
loopig heeft de politie het zaakje handig
opgeknapt.
CHINA
HET OPTREDEN DER BANDIETEN.
Tweehonderd personen vermoord.
Gemeld wordt, dat 200 bewoners van de
stad Simakau zijn gedood door 500 com
munisten, die de stad plunderden.
Na de plundering van Simakau, waar de
communisten voor een waarde van 600.000
dollars buitmaakten ,is een aanval op
Kantsjoean door hen ondernomen. Drie
duizend communisten, met machinegeweren
bewapend hebben de stad omsingeld. Men
vreest,1 dat het garnizoen, hetwelk 300 man
sterk is, en gebrek aan munitie heeft, geen
stand zal kunnen houden. De zendelingen
zijn vertrokken vóór de rooden bij de stad
arriveerden.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER.
Er is gisteren niet veel gewijzigd in het
wetsontwerp tot wijziging van de Gemeen
tewet.
De zaak, waaraan een groot deel van de
zitting werd besteed, was die van het, in
ons overzicht van gisteren vluchtig ver
meld amend ement-Marchant. De verdere
verdediging daarvan had de heden afwe
zige voorsteller, die gisteren het debat in
leidde, moeten overlaten aan mr. Oud.
De voorstellen van mr. Marchant werden,
voorzoover ze niet werden ingetrokken,
met vrij groote meerderheid door de Ka
mer verworpen.
Mr. Marchant wilde deh burgemeester
en de leden van het college van B. en W.
persoonlijk en als college verantwoordelijk
stellen aan den raad niet slechts als da-
PR0F. J. A. v. d. KLOES, oud-hoog
leeraar aan de Technische Hoogeschool
te Delft, zal op 4 Juni a.s. zijn 85stsen
gelijksch bestuur der gemeente, maar ook
als orgaan van plaatselijk zelfbestuur be
last met de uitvoering van rijkswetten en
algemeene maatregelen van bestuur van
provinciale reglementen en verordeningen.
De Kamer ging echter met dit denkbeeld
niet mee.
De Auto-Zegening op Zondag 25 Mei
te Rotterdam.
In overleg met de politie autoriteiten te
Rotterdam is het volgende vastgesteld.
De deelnemers aan de auto-zegening
kunnen het N. E. N. Y. T. O. terrein be
reiken langs den Walenburgerweg vanaf
de S,chiekade. De tunnel en Stationssingel
mogen niet bereden worden.
Bij het N. E. N. Y. T. O.-terrein aange
komen wordt- rechts langs den z. g. n.
Transportweg gereden tot den laatst en
ingang, alwaar het verkeer in handen ge
nomen wordt door leden van de afd. Rot
terdam van St. Christoffel.
Bij het afrijden van het N. E. N. Y. T. O.
terrein, slaat men onmiddellijk rechts af,
door den tunnel of Stationssingel.
Deelnemers van Schiedam rijden door
de stad.
Den deelnemers zal bij de Schiekade
hoek Walenburgerweg door een bord de
richting worden aangewezen.
Speciaal worden de deelnemers van de
richting Schiedam er op gewezen niet den
Tunnel door te rijden, doch geheel de
Kruiskade om over de Schiekade het ter
rein te bereiken.
Leden van het Eere-Comité, Genoodig-
den, Doktoren en houders van roode en
gele kaarten gaan door de hoofdingangen
het terrein op.
Verder zal een goed uitgeruste techni
sche dienst met bekwaam personeel op het
terrein aanwezig zijn voor eventueele re
paraties aan motorrijtuigen te verrichten;
bovendien is daar ook gelegenheid tot het
verkrijgen van benzine en olie.
In Hal D. zal het R. K. Mannenkoor „De
Vereenigde Kerkzangers" een achtstem
mig Te Deum ten gehoore brengen.
Het lcoor staat onder leiding van den
weled. heer Jan van Leeuwen.
Voorts zal de Harmonie G. A. V. E. on
deraf deeling St. Joseph's Gezellenvereeni-
ging, Kapelmeester de weled. heer H. Op
ten Berg, stemmige muziek uitvoeren.
Het herkenningsteeken voor de auto's
en motor-rijwielen zal bestaan uit een geel
wit vaantje, hetwelk in den loop der vol
gende week, zal worden toegezonden.
Tot slot wekken wij een ieder op hun
auto's te doen inschrijven voor de auto
zegening.
Laten ook de katholieke zakenmcnschen
hun auto's opgeven, dan zal 25 Mei een
dag worden van onvergetelijke momenten
een stuk katholieke propaganda.
Algemeen Secretariaat: Mauritsstraat80
Rotterdam.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De poststaking in Frankrijk.
Handig optreden van de politie in Br.-
Indië.
Roode bandieten hebben in China weer
een stad geplunderd en 200 personen ver
moord.
BINNENLAND.
De verdeeling van den zendtijd (2de
blad).
De Rijksmiddelen hebben in April ruim
4 millioen en in de eerste vier maanden
bijna 8 millioen meer opgebracht dan
in 1929. (1ste blad).
OPBRENGST VAN 'S RIJKS MIDDELEN
's Rijks middelen hebben gedurende April
1930 opgebracht 44.145.893.52, tegen
40.127.733.02 in dezelfde maand van 1929.
Het l/12e der raming bedraagt
40.382.916.66.
Middelen April 1930 April 1929
Grondbelasting 2.221.763.78 1.691.094.50
Pers. belasting 582.826.88 267.322.73
Inkomstenbel. 10.926.867.44 10.240.002.71
Vermogensbel. 1.819.041.06 1.715.693.46
Div. en tantième 1.820.704.17 906.457.57
Rechten o/d. in
voer 5.833.128.68 5.798.517.56
Statistiekrecht 342.325.77 405.096.73
Accijns Zout 184.030.17 117.841.10
Geslacht 1.007.116.24 1.042.480.36
Wijn 50.329.46 52.400.75
Gedistil. 2.862.154.47 2.507.383.02
Bier 1.307.111.88 1.309.636.52
Suiker 3.802.007.60 2.660.073.91
Tabek 2.184.996.65 2.076.715.35
Goud en
Zilver 91.898.56 89.247.99
Zegelrechten 1) 2.438.597.20 1.885.182.37
Registr. rechten 2.159.666.16 3.625.820.46
Recht van succes
sie enz. 4.060.728.48 3.186.064.75
Domeinen 182.564.68 150.123.71
Staatsloterij 24.337.50 23.337.50
Loodsgelden 333.696.29 376.240.57
1) Hieronder begrepen wegens zegelrecht
van nota's van makelaars en commis-
sionaris in effecten, enz. (Beursbelasting),
476.902.70.
a. Hoofdsom, b. Opcenten, geheven ten
bate van de algemeene middelen.
INTERNATIONALE R. K. VROUWEN
BOND.
Kardinaal Cerretti benoemd tot bescherm-
Naar uit Rome wordt gemeld, heeft Z.
H. do Paus Z.Em. Kardinaal Cerretti be
noemd tot-beschermheer van den Interna
tionalen R. K. Vrouwenbond, waarvan de
zetel gevestigd is te Utrecht.
Het Wit-Gele Kruis.
In Z u i d-H o 1 1 a n d.
Naar wij vernemen, is tot geestelijk-ad
viseur van het Wit-Gele Kruis in Zuid-Hol
land benoemd de pastoor J. B. W. M. Möl-
ler te Schiedam.
R. K. Wagenmakerspatroons.
Nieuwe activiteit.
De Nederl. R. K. Bond van Wagema-
kerspatroons en carossiers bericht, dat de
bond een periode van nieuwe activiteit is
ingegaan. Bij de oude afdeelingen, Roosen
daal en Leiedn, hebben zich in den laatsten
tijd gevoegd de kringen Utrecht, Breda
en Limburg. Dezer dagen werd te Rotter
dam een bijeenkomst gehouden van de af
gevaardigden van de afdeenilgen.
In het bondsbestuur werden gekozen de
heeren J. L. Vrients te Bergen-op-Zoom,
J. C. Mulders te Beek bij Breda, Arend
Mulder, Rijnsburg en Joh. de Groot, Uden,
terwijl voor de leringen Utrecht en Lim
burg plaatsen in het bestuur werden open
gehouden.
Maatregelen zullen worden genomen om
te komen tot de stichting van een officieel
orgaan.
Burgemeester van Boedapest te Rotterdam
De burgemeester van Boedapest bracht
een bezoek aan Rotterdam. Op zijn rond
tocht door de havens heeft hij ook nog
even het vliegveld Waalhaven bezocht.
Verschillende leden van het gezelschap,
onder wie de Hongaarsche Gezantschaps
secretaris, maakten op uitnoodiging der K.
L. M. in de Fokker F. S een rondvlucht
over stad en havens.
Prof. Dr. Gerard Brom.
De „Msbd." verneemt, dat prof. Gerard
Brom zijn zomervacantie wil gebruiken
voor een studiereis naar Java, waarheen
hij binnen eenige weken gaat vertrekken
en vanwaar hij voor het begin van den vol
genden academiecursus zal teruggekeerd
zijn.
