7
ZATERDAG 19 APRIL 1930
No. 6572
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Ons Paaschfeest
BUITENLAND
BINNENLAND
*te Jaargang
3)e £g£dócite Gon^a/nl'
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Oil blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen U
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden MedoJeehngcn wordt
bet dubbele ran het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woordon, waarin
betrokkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cn
verhuur, koop en verkoop f 0.50
De schoonste vreugde en de reinste blij
heid bloeien op uit de rust van het gewe
ten, dat den menscb in een rechte ver
houding stelt tot zijn Schepper.
Die vreugde en die blijheid kunnen wor
den over wol kt door droefheid maar het
licht van de zon wordt nooit gedoofd, ook
niet door de zwartste wolken!
De Liturgie der Kerk is hot onafgebro
ken gebed van den mensch, die zich richt,
met verstand en hart, tot zijn God die
meeleeft met den in de Kerk levenden
Christus.
Do Liturgie der Kerk is daarom oen
klare bron van vreugde en blijheid 1
Die vreugde en blijheid zijn in den Vas
tentijd en bijzonder sedert deo Passie-Zon
dag en op den Goeden Vrijdag met rouw-
paars omfloerst door de herinnering aan
en door het meeleven met Christus' Lijden.
Maar dat paars doortintelde toch nog een
zonne-glans. En op den Goeden Vrijdag
zong de Kerk zong zij in triomphan-
telijke blijheid: Pange, lingua, gloriosi
Zing, mijn tong, den kamp van den roem
rijken strijd; verkondig de edele overwin
ning, aan het kruis behaald; zing, hoe de
Verlosser der wereld stervend den dood
overwon.
De blijheid, waarin de Kerk aJs 't ware
nu reeds haar uit het graf verrozen Vorlos-
ser voor zich ziet, i? echter nog sterk ge
temperd door de overweging van Zijn
Lijden.... In den onovertruffen-schoonen
'Gregoriaanschen zang in bet „Vexilla Re
ins prodeunt" (Des Konings standaard
schrijdt vooruit) tijdens de processie op
Goeden Vrijdag wordt die dooreenmen-
ging van door diepe droefheid omhoog
dringende vreugde-gevoelens zoo subliem
vertolkt.
Op Paschen op Paschen rijst de
vreugde-zon der Liturgie op volle middag
hoogte! En het Alleluja jubelt en blijft ju
belen als om alle menschen-barten mee te
trekken in opstij'gende dankbaarheid naar
Hem, Die door Zijn lijden en dood ons
heeft v e r 1 o 8 tl
Looft deo Heer, alle naties. Looft Hem,
alle volken.
Want vastgesteld is over ons zijn erbar
ming, en de trouw des Heeren duurt
eeuwig.
Zoo stuwt de Kerk reeds op den Paasch-
Zaterdag in de Vespers, die op dezen
dag een deel van de H. Mis vormt allen
op, om zich -te richten tot Christus, den
Verlosser Aller menschenf
De Kerk, die wij onze Moeder mogen
noemen, is een wijze Moeder, die voortdu
rend bezorgd is om bet levensdoel, dat hare
kinderen moeten bereiken.
En ook in de vreuedn ste*- ling van
Paschen vermaant Zij ons in hare Litur
gische gebeden onophoudelijk.
Ons Paaschlara Christus is geslacht,
alleluia; laten wij dan feestmaal houden
met ongedeesemde brooden van gerechtig
heid en waarheid, alleluia, alleluia, alle
luia.
Zoo bidt de Kerk onder de H. Mis op
den lsten Paaschdag (Communio).
Een leven van gerechtigheid en waar
heid wordt ons hier voorgehouden.
Deze levensles schijnt gericht juist tot
de Katholieken van onzen tijd, die t
wordt zoo herhaaldelijk en met roden ge-
*«g«l een groote en een geweldige
tijd is!
Onze tijd is als bestemd om velen »e
brengen in de ééne ware Kerk óf om velen
van Christus' -verk weg te trekken. De
Kerk óf het ongeloof zal een groote over
winning behalen. Het Christendom óf het
communisme zal triumpheeren.
En wat de toekomst zal brengen aan de
menscbheid, die staat op een keerpunt der
geschiedenis*
Het antwoord hierop ligt opgesloten in
het antwoord op deze vraag: Zullen de
Christenen, uilen de Katholieken leven,
oderdaad, een 'even van gerechtig-
eid en waarheid!
De Utrechtacbe boogleeraar W. Pompe
verwelkomde in „De Tijd" van Dinsdag
morgen den nieuwen Aartsbisschop.
„Moge zoo schreef hij onder zijn
bestuur de geestdrift voor de groote taak
bij de Katholieken versterkt en verdiept
worden. Moge op maatschappelijk gebied
en op het terrein der geestesbeschouwing
de katholieke gedachte veld winnen".
En hij liet hierop volgen:
„Niet door toenemende macht van per
sonen en instellingen, die ook nog Katho
liek zijn, maar door toenemende werking
naar buiten van Katholieken naar geest
en daad".
In deze laatste woorden ligt voor ons
de kern van het antwoord op de boven
gestelde vraag
„Niet door toenemende macht van per
sonen en instellingen, die ouk nog Katho
liek zijn" zal do zegen dor waarheid van
CVstus' Kerk aan de menschheH worden
geschonken, „maar door toenemende wer
king naar buiten van Katholieken
naargeestendaad".
En do geest en de daad van het Katho
licisme, de toepassing van gerechtigheid
en waarheid ligt in de L i e f d e, de
Christelijke Liefde
Wij allen zijn zoo spoedig geneigd, om
te denken, dat wij do Liefde betrachten
naar vermogen zooals welgestelden, van
alle staat cn stand, zichzelvon gauw kun
nen verzekeren, dat zij do liefdadigheid
één dor vele uitingen van do werkdadige
Liefde naar vermogon beoefenen.
Maar de maatstaf, die Christus' Leer en
Leven aan ons vermogen stelt, is nu een
maal een geheel andere, dan die van onze
zelfzucht en zelfgenoegzaamheid 1
Het is P aschfeest voor ons allen 1
De genade van dit feest rijpe en sterke in
ons de wil, om te leven in gerechtig
heid en waarheid!....
Wij weten, dat Christus waarlijk uit de
dooden is opgestaan; Gij, o zegepralende
Koning, wees Gij ons genadig! Amen.
Alleluia. (Laatste strophe van den Sequcn-
tia Victimae Paschali laudes in de H. Mis
op lsten Paaschdag).
INTERNAT. CONFERENTIES
HET VLOOT-VERDRAG OPGESTELD.
Het werk van bet opstellen van het
Londenscbe verdrag is thans voltooid en
de volledige bijzonderheden er van zijn
gezonden naar Parijs, Rome, Washington
en Tokio, meldt de „Times". Het verdrag
zal een omvangrijk document vormen van
10.000 tot 15.000 woorden en zal voor bet
grootste gedeelte bestaan uil bijzonderhe
den in zake de'besluiten, waartoe de eerste
«jommissie is gekomen in haar serie rappor
ten, welko reeds gepubliceerd zijn. Het
oelangrijkste deel van het verdrag, het-
we!k nog niet is gepubliceerd, zal zijn de
veiligheidsclausule en dat deel van het ver
drag, dat de regecringen van Gr.-Brittun-
nië, Amerika en Japan zullen onderieekc-
nen. Deze clausule geeft elk van de drie
mogendheden hei recht haar bouwprogram
te vergrootcn na kennisgeving, indien haar
positie bedreigd wordt door de actie van
een builen het verdrag staande mogend
heid. Naar verluidt beeft de Japansche de
legatie zich niet tegen de veiligheidsclau
sule verklaard de besprekingen van de
afgeloopen week hebben ten doel gehad de
gevallen te bepalen, waarin deze clausule
van kracht zal worden. Zoolang hot stand
punt van de verschillende regeeringen in
zake het voorgestelde verdrag niet bekend
is. is het onmogelijk te zeggen of de slot
zitting van de conferentie Dinsdagmorgen
om halfelf kan plaats hebben. Een defini
tieve be?'issing zal mogelijk uitgesteld wor
den tot Maandagavond.
DUITSCHLAND
Duitsch-Russische vluchtelingen naar
Paraguay.
Per „General Belgrado" van de Hapag
zijn DonJer'dag 350 Duitsch-Russen van
Hamburg afgevaren naar Zuid Amerika.
De emieraten zijn vluchtelingen uit bet
kamp bij Mölln, die eerst naar Bueno»
Ayres en vandaar naar Paraguay hun
toekomstig vaderland, reizen.
FRANKRIJK.
DE VEREENIGDE STATEN
VAN EUROPA.
Briand's vragenlijst gereed.
Officieus wordt medegedeeld, dat Briand
dezer dagen aan 20 Europecschc staten een
vragenlijst zal zendon inzake de mogelijk
heid een Europeeschen statenbond op te
richten.
Toen bet denkbeeld van de Ver. Staten
van Europa in September j.l. te Genfeve te
berde werd gebracht, is besloten, dat
Briand het initiatief zou nemen. Gemeld
wordt, dat een vol'cJig memorandum door
den Quai d'Orsaoy is opgesteld, dat een
aantal definitieve vragen bevat on dat aan
Briand ter onderteekening is voorgelegd.
Briand moet er op gestaan hebben, dat de
tekst aan het Fransche kabinet zou worden
voorgelegd, vóór de lijst aan do betreffen
de regeeringen wordt gezonden.
„Tel."
RUSLAND
OE ROODE TERREUR.
Do Noorscho oorrespondent van do
„Msb." schrijft:
De sovjetlegatie te Stockholm heeft eon
verklaring van haar optredon togen haar
secretaris gegeven.
Het heet dat hij avonds in do legatie
gekomen was om staatspapieren te ont
vreemden. Daarin werd hij echter verhin
derd door den derden secretaris der lega
tie, die in het gozantschapsgebouw woont
on wacht hoeft.
De getrouwe sovjet-beambte werd den
secretaris niet baas en moest do hulp in
roepen van den perschef en een anderen
ambtenaar, die toevallig bij hem op bezoek
waren. Dmitriewsky, wufts ontslagen wegens
verregaande inbreuk op do dicnstdiscipline
gedurende do ziekte van don sovjet-gezant.
Hij had zijn bevoegdheden overschreden en
had als dienstdoend sovjet-ambtenaar zich
uitdrukkingen veroorloofd, die met met zijn
ambt te vereenigen zijn. Dat Dmitriewsky
door gewapendo tegenstanders overvallen
was, wordt ontkend. Tot zoover de sovjot-
legatie.
Wij brengen in herinnering, dat Dmi
triewsky heeft beweerd, dat hem zijn eigen
revolver werd afgenomen en dat hij daar
mee bedreigd werd en verder dat hij aan
zijn superieuren bad medegedeeld, dat hij
bereid was den politieken strijd tegen te
genstanders te voeren, maar dat hij zich
in den modder der sovjet-politiek niet thuis
voelde.
En hij is niet alleen.
De Stockholmsche legatie beleeft ©cn
nieuw schandaal doordat een marine-at
taché in Russischeo dienst is teruggeroepen
naar Moskou, maar weigert te gaan omdat
dit gelijk staat met een doodvonnis voor
hem en zijn echtgenoot©.
Een Tsjeka-ambteuaar, nota bene, zijn
eigen secretaris, drong zijn buis binnen met
een order van de sovjet om dit te onder
zoeken.
De attaché gooide hem echter de deur uit.
Sinds dien dag voelt hij zicb geen
oogenblik meer veilig en hij heeft aan Je
Zweedsche pers zijn nood geklaagd. Hij
smeekt het Zweedsche volk zich over hom
to ontfermen, hom niet uit te wijzen.
„En als ik een keer spoorloos verdwijn,
dan weet de publieke opinie, dat ik als
slachtoffer van de sovjet-wraak govallen
ben", zoo eindigt zijn open brief.
De WclEerw. Pater GERALDUS JAN
SEN O.F.M., die a.s. Maandag zijn eerste
plechtige H. Mis opdraagt ui de Harte-
brugskerk te Leiden.
POLEN
POLEN EN HET DOUANEBESTAND.
De verhooging der Dultiche rechten.
Wegens het feit, «'at de Duitscho Rijksdag
in zijn zitting van 11 dezer in derde lezing
i oen wetsontwerp heeft aangenomen, dit
j <ïcn scherpe verhooging der invoerrechten
i behelst, heeft Sokal thans oen nieuwe nota
aan don secrotarin-gcneraal doen toekomen,
waarin wordt gezegd:
Na moeizame onderhandelingen to Ge-
nève ondertcekenden de staten, dio verlo-
genwoordigd waren op de conferentie ter
verkrijging ©ener colloctiove oconomischo
actie, e- linndel«r>verr»"r,'omst. r""'hij zij
zich verplichtten bun vrijheid van hande
len ten opzichte der douanewetgeving te
beperken. In strijd daarmede heeft thans
de Duitsche Rijksdng in zijn zitting van
14 April in derde lezing ©en regecrings-
ontwerp aangenomen, dat voorziet in zeer
groote verhoogingen der bestaande rechten,
welke den Poolschen export raken. In ver
band met deze omstandigheid en referee-
rend aan de onderteekening van het op 24
Maart te Genève aanvaarde ontwerp eener
overeenkomst, heeft mijn rcgecring mij op-
gedragon n mede te deelen, dnt een nieuwo
situatie is ontstaan, vergeleken bij dio
welke bestond ten tijde, dat Polen zijn
handteekening onder de handelsovereen
komst plaatste.
i l"l VI1
BRITSCH-INDIE
GANDHI'S ACTIE.
Jam Nadas Mobta, een vooraanstaand
oud-lid der Britsch-InJische Wetgevende
Vergadering, uie zicb heeft aan gesloten
Lij de actie voor burgerlijke ongehoorzaam
heid, is in ©en voorstad van Bombay gear-
Vergadering, die zich heeft aangesloten
Een der andere leiders dezer beweging
verklaarde, dat sinds met het posten voor
de drankwinkels is begonnen, 20.000 per
sonen zicb hebben verplicht geen sterke
drank meer te eebmiken. Mevrouw Gandhi
en een dozijn dames van Gandhi's semina
rium, bijgestaan door vijftig dames uit
Jatalpoer, hebben heden met het posten
voor een aantal drankwinkels te Soerat
en Jalalpoer ©en aanvang gemaakt.
CHINA
De regeeringstroepen trekken terug.
De Chineesche regeeringstroepen hebben
de vesting Takoe ontruimd. Ook de pro
vincie Rjantoen is door de troejien van
Nanking verlaten. De troepen zijn in vol
maakte orde geretireerd.
ASPH ALTBETONWEGEN.
Het gevaarlijke slippen aan de
sprarr.exlaag te wijten. Een
verzoek van den B. B. N. aan
den hoofdingenieurs van den
Prov. Waterstaat.
In de laatste jaren is herhaaldelijk geble
ken, dal asphaltbetoowegen. afgedekt met een
spramezemplnar, in natten toestand buiten
gewoon glad zijn en geregeld aanleiding geven
tot slippen van de automobielen, met als ge
volg vaak het optreden van ernstige ongeluk
ken.
Hierover komen geregeld klachten binnen,
cn hoewel de betrokken ingenieurs alles in
j bet werk stellen om het euvel op te hellen.
o.a. door bet inwalsen van lijn spit (zoo mo
gelijk verwarmd) in de deklaag, leert de on
dervinding. dat dit allesbehalve afdoend is.
De weg blijft bijzonder glad en blijft dan ge
vaar opleveren.
Het geschetste euvel heeft een onderwerp
van beraadslaging in de Wegen-Commissie
vao den B B K. (Bond van Bedrijfsautobou-
ders in Nederland) uitgemaakt.
Bij deze bespreking bleek, dat algemeen de
oorzaak van de gladheid gezocht moet worden
in de spramexlaag. waarmede het aaphallb©-
ton ia afgewerkt Tegelijkertijd was men van
meeniog. dat bet heel goed mogelijk is. deze
spramexlaag weg te laten zonder dat de bruik
baarheid van den weg daaronder lijdt; glad
heid vao den weg valt dan niet meer te vree
zen.
In Gelderland en Overijssel zijn verschillen
de asphallbe ton wegen gemaakt zonder opper
vlakte behandeling. De B N'. heelt zich tot
den hoofdingenieur van den Provincialen Wa
terstaat in alle provincies gewend om te ver
krijgen. dat de tpramcalaag zal worden weg-
geta ten. Wanneer in tegen-lelling mei de ver-
I wachting zou blijken, dat de asphaltbetooweg
niet bestand ia tegen het verkeer dan kan al-
I tijd later oog tot een dergelijke behandeling
I worden overgegaan.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Maandag, 2de Paaschdag, zal „De
Leidsche Courant" niet verschijnen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het ontwcrp-vlootverdrag is gereed ge-
korren.
Polen ziet In de Duitsche tnriefverhoo-
ging een reden om zich niet te houden aan
de Geneefsche taritfovereenkomtL
Op Goeden Vrijdag heoft een brand in
een Rctmeenschs k' meer dan 100 slacht
offers gen xkt (Telcgmmmon).
BINNENLAND.
Een meening over de oorzaken van de
crisis in den Landbouw (L. cn T., 3de
blad).
OMGEVING.
Wenschen tot verbetering van den Rijn
tusschen Gouwsluis en Utrecht. De a.s.
vergadering van Schuttevaer te Bodegra
ven (1st© blad).
NEDERLANDS NIEUWSTE EXPORT
NAAR AMERIKA.
Jachten voor Amerlkanmche rekening.
Aan hel initiatief van een in Amerika ge-
vestigden Hollander, Ir. F. van Rossen Hoo-
gendijk, Naval architect te New-York, dsnlicn
verschillende Nederlandsche werven, dat daar
thans lachten voor Aroeriknansoha rekening
worden gebouwd.
Ook de bouw van grootere hooien cal bij
NX ilton-Feijcnoord, volgen, waarmede een
nieuwe export-industrie wordt faftlttld
Een dier jachten is heden op de werf „De
Kaag" onder A I k e ro a cl c te water gelaten
en wel de ..General Wood die voor rekening
van het bekende ..Leonard Wood Memorial
Fund" wordt gebouwd ten dienste van de lc-
prozabcslrijding in de Pbilippijnen.
Excellentie G. Diekema. Gezant der Ver-
eenigde Stalen, zal de plechtigheid drr te wa-
tcrlatiog. die door mevrouw Diekema wordt
verricht, met zijne tegenwoordigheid vcrecren.
evenals het bestuur der Nederlandsch Ame-
rikaansche Kamer vao Koophandel, de Direc
tie vin Wilton-Feijenoord en enkele anderen,
waartoe het gezelschap zich bij restaurant
„Meerrust" te Warmond vereenigde.
ZONDAGSHEILIGING IN INDIE.
Door de Federatie van R K. Vrouwenbonden
in Nederland ia onderstaande adhausie-betui-
ging gezonden aan het secretariaat van het
Comité tot Zondagsheiliging in de cultures in
IndiC, per adres ds. G. Mak, Residentswcg 12,
Medan:
De Federatie van R-K. Vrouwenbonden in
Nederland vernomen hebbende, dat de Gere
formeerde en Protestintsche Kerken, de R.K
Geestelijkheid cn de Katholieke Sociale Bond
op Sumatra's Oostkust actie voeren ter ver
krijging van den Zondag als rustdag in de cul
tures in Indif;
van oordcel. dat het voldoen aan het God
delijk Gebod den Zondag te heiligen voor
Indié niet alleen moei worden mogelijk ge
maakt. maar door de Rcgecring moet worden
bevorderd;
overwegende, dat bovendien het voortdurend
arbeiden zooder rustdagen in het algemeen
maar bijzonder in een dergelijk klimaat
niet anders dan nadecltg werken kan op den
geest en bel lichaam der betrokken personen;
betuigt namens do meer dan 40 000 R.K.
Vrouwen, die zij vereenigl. haar algemeens
instemming mei deze actie ca verzoekt uw co
mité deze adhaesie betuiging te gebruiken
waar en wanneer deze bevorderlijk zijn kan
Ier bereiking van zijn doel.
Namens het Bestuur der Federatie van
R.K. Vrouwenbonden in Nederland:
w.g. F. STEEN BF.RGHE-ENG ERINGH.
presidente
w.g. A. M KLEI POOL.
secretaresse- pen n i ngm ces tercese.
HET PAASCHCONGRES DER S.D.A.P.
In do groote zaal van de „Harmonie" te
Groningen is hedenmiddag te ruim Kalf
twe© het Paascbcongres der 8.D.A.P. ge
opend met een rede van den Keer Oude-
gce»t.
De partijvoorzitter Kerdacbt de twee par
tijgenoten, dio reeds geruimen tijd aan
hei ziekbed gebonden zijn, de heer Troel-
stra en Kleerekooper.
In de laatste twee jaar steeg ons Ir Jen-
tal, aldus de voorzitter, met rond 15.000 en
op het oogenblik bedraagt bet MMfi. Do
