WOENSDAG 16 APRIL 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
Mr. P. J. TROELSTRA ZEVENTIG JAAR.
Wie de parlementaire en politieke ge
schiedenis van ons land in de lantete veer
tig jaar wil schrijven zal ook aan mr. P.
J. Troe'stra, den jarenlangen leider der so
ciaal-democratische arbeiderspartij, een
belangrijke plaats moeten inruimen.
Als leider van een politieke partij, die
onder zijn leiding is gegroeid en zich kan
doen gelden, kan men zijn persoonlijkheid
niet negeeren, zal men hem niet onopge
merkt voorbij kunnen gaau.
Hij was niet alleen de leider, doch ook
de medeoprichter, de grootste drijver tot
het stichten van de partij, die ontstond uit
den ouden socialistenbond, die zoo lang
zamerhand in het anarchistische vaar
water van Domela Nieuwenhuis was ge
komen.
Pieter Jelles Troelstra werd 20 April
1S60 te Leeuwarden geboren uit het huwe
lijk van Jelles Troelstra en Grietje Land
meter.
Al vroeg kwam zijn dichterlijke aard tot
uiting. De ware dichter is ook de wijsgeer,
die de levensdingen en de levensvragen
met eigen oogen bekijkt en beschouwt en
ze naar eigen inzicht ontleedt.
Niet als politicus werd Pieter Jelles het
eerst bekend, doch als één der bekendste
en voornaamste Friesohe dichters. Meer
dan tien jaar lang was hij begeesterd
voor de Friesche taal. Deze taal nam ge
heel zijn denken in beslag, vertegenwoor
digde voor hem dc geheele wereld. Toen de
politek hem te pakken kreeg. Dot is bijna
psychologisch te begrijpen. Zijn belangstel
ling voor alles wat Friosch was, deed hem
reeds als jong student naderen tot het
Friescho volk, waartoe hij van geslacht
tot geslacht behoorde. Als student te Gro
ningen bondt hij zich met het socialisme
bezig. In 1885, nog voor zijn promotie als
advocaat, wordt hij lid van de socialistische
volkspartij. Hij promoveert in 1888 en in
Maart 1891 schrijft advocaat Troelstra
openlijk aan de Volkspartij, dat hij zich in
dienst stelt van dezo organisatie. Hier
begint zijn optreden in socialistische ver
gaderingen en ook hier begint zijn strijd
tegen Domela Nieuwenhuis
Wellicht is die periode van strijd wel de
belangwekkendste van heel zijn leven. Hij
moest een invloed breken van een man,
die door duizenden werd vereerd en die,
van zijn macht en vereoring bewust, met
alle denkbare midden die macht en ver
eering trachtte te behouden. Niet van den
„ausgesprochen" tegenstander hooft Ttroel-
stra, in het begin van zijn politieke loop
baan, zooveel te lijden gehad als van zijn
geestverwanten, die, opgestookt door Do
mela Nieuwenhuis en zijn vrienden, naar
zijn leven stonden.
Toen zijn poging om den sociaal-demo-
cratischen bond den parlementairen weg
te doen blijven bewande'en, schipbreuk
liad geleden, trad hij uit dien bond en met
hem volgden anderen, die later, in de so
ciaal-democratische partij een belangrijke
rol zouden spe'cn.
In 1894 werd te Zwolle de 8. D. A. P.
opgericht en de plaats als leider van de
partij is aan mr. Troelstra nooit betwist.
Nog voor de oprichting, hierboven gere
leveerd, was Troelstra opgetreden als re
dacteur van de Sneeker Courant en later
ging hij naar Utrecht, waar hij de Baan
breker oprichtte, met welk blad hij zelf
colporteerde. En ook hierbij had bij meer
strijd te voeren tegen zijn geestverwant
dan tegen den politieken tegenstander.
Bekend zal blijven zijn optreden in de
Hogerhuis-affaire, welke zaak veel beroe
ring in ons land beeft verwekt, omdat het
openlijk werd uitgesproken dat de Hoger-
liuizcn „onschuldig7- veroordeeld waren.
Om de zaak opnieuw te kunnen behande
len, be'eedigde hij den officier van justitie,
mr. Schimmelpenninck, waarom hij tot een
maand gevangenisstraf werd veroordeeld.
Hij was toen reeds lid v. d. Tweede Kamer,
waartoe hij gekozen werd in 1897, bij welke
verkiezing hij voor niet minder dan drie
districten, Winschoten, Leeuwarden en
Tietjerksteradeel een zetel won.
Hij bleef lid tot de verkiezingen van
1901, toen hij bet in Tietjerksteradeel te
gen ds. Talma, den lateren minister, moest
aflevgen.
Niet lang Weef de Tweede Kamer voor
hem gesloten. Het liberale Kamerlid den
Hertog was gestorven en nu koos Amster
dam ITT hem in diens plaats.
In 1900 werd het dagblad „Het Volk"
opgericht, waarvan mr. Troelstra tot hoofd
redacteur werd benoemd. Ook in de op
richting van „Het Volk" moet men een
strijd zich tegen de revolutionairen in de
vakbeweging. Men had nog wel het Volks
dagblad, dat toen nog onder leiding stond
van Rudolf Schwartz, een bijzonder sym
pathiek man„ doofa die niet opkon tegen
de voortdurende aanvallen op zijn beleid
zoowel van de revolutionaire als parle
mentaire socialisten. In die dagen wa? de
strijd het hevigst tusscben de geestver
wanten. En, toen de parlementaire socia
listen van mcening waren dat het Volks
dagblad niet voldoende hun ideeën bevor
derde en propageerde, werd „Het Volk"
opgericht, met, zooals gezegd, mr. Troelstra
ais hoofdredacteur en met Ankersmit en
de Roode, die aan het Volksdagblad waren
verbonden, als redacteuren.
Slechts eenige jaren Weef mr. Troel
stra aan „Het Volk". Drukke politieke en
parlementaire werkzaamheden dwongen
hem zijn functie op te geven. P. L. Tak
werd zijn opvolger.
Evenals andere groote parlementair» lei
ders nam mr. Troelstra een bijzonder»
plaats in in ons parlement.
Hij sprak met kracht en overtuiging.
Hij was oen uitmuntend spreker, die ook in
groote volksvergaderingen rijn toehoorders
wist te bezielen.
De wereMoorlog heeft Troelstra zwaar
getroff-n. Niet lang na den wapenstil
stand en na rijn verklaring in de Tweede
Kamer, dat het tijd werd om naar de
staatsmacht te grijpen, welke verklaring
ook door tal van partjjgenooten hem zeer
kwalijk werd genomen, werden de eerste
Bjrmpthomen van ziin ziekte, die hem, ten
slotte aan het ziekbed en den stoel zon
de kluisteren, gevoeld.
Zijn gedwonven rust deed hem, die reeds
tal van geschriften het lioht had doen
zien, opnieuw naar de pen grijpen.
Hij heeft- van zijn leven enwerken, van
zijn sympathieën en antipathieën vertelt
in drie kloeke werken, waarop zeker nog
een vierde zal volgen.
FILM-NIEUWS
De biografie van Charles King.
Charlie King, die rich zingende cu dan
sende een weg gobaand heeft in de film
industrie, de bekende zanger uit „Broad
way Melody" en „The Hollywood Revue",
werd in de 33ste straat te New York ge
boren en voor zoover hij het zich kan her
inneren heeft hij zijn leven lang niet anders
gedaan dan zingen en dansen, zonder ooit
lessen daarin gehad te hebben. De familie
King was arm en do kinderen moesten er
al heel vroeg op uit om "zelf hun broodje
te verdienen of bij te dragen in de kosten
van het huishouden. Charlie s eerste loop
baan in de maatschappij was die van kran
tenjongen, maar hij demonstreerde ook al
op zeer jeugdigen leeftijd zijn zangtalenten
door als zanger op te treden tijdens ver
schillende groote wedrennen. Dc jongeman
kreeg op de Sbeopshead Bay Renbaan al
gauw eenigen naam en vooral zijn senti-
roenteele liedjes als „Mother Mach ree" en
„Just break the news to mother" die toen
tertijd populair waren, vielen erg in den
smaak. „Soms was de baan beter geschikt
voor een roeiwedslrijd dan voor paarden
rennen", vertelt Charlie met een glimlach,
„want er werd bij zulke gelegenheden al
tijd hevig gehuild'*.
Langzamerhand ging hpt nadien voor
waarts. Een café-eigonaar, die hom op dc
renbaan hoorde, gaf hem oen engagement
en het gevolg was: oen aanbieding om m
oen operotte op te treden bij George M.
Cohen. Het was natuurlijk in het begin n.ig
maar in kleine theaters en in kleinere rol
len, maar Charlie werd door hot publiek
graag gezien en gehoord en betrekkelijk
snel volgde een engagement op Broadway.
In „The Yankee Prince'' boekte hij een
mooi succes en nadien steeg zijn roem, zoo
dat hij in 1917 al een der populairste zan
gers van dc Broadway-muvieal-comedy thea
ters was. Achttien maanden lang diendé
Charlie in het Amerikaansche leger en hij
maakte een deel van den strijd in Noord
Frankrijk mee, toen kreeg hij een engage
ment bij do beruemdc Ziegfold Follies en
zijn populariteit bleef crescendo gaan.
In Philadelphia bewerkte een van zijn
vrienden een ontmoeting met Louis B.
Meyer, een der groote mannnen van de Me
tro Goldwyn Mayer en na een succesvolle
filmproef volgde een prachtige aanbiediug
om oen der hoofdrollen in Broadway Mo-
lody te spelen. Zijn sympathieke bariton en
zijn prettige persoonlijkheid bezorgden hem
een contract op langen termijn, onmiddellijk
liet hij zijn vrouw en z'n drie kinderen naar
Hollywood komen en daar is de familie
King nu alweer oen paar jaar woonachtig.
King is in de filmkolonie een zeer geziene
acteur. Hij doet veel aan sport en zijn huis
ia bekend om het feit, dat men er een uit
gebreide collectie dieren kan vinden.
De beurs was hedenmorgen aan wisselende
stemmingen onderhevig. De inzet was over
het geheel prijshoudend en hier en daar zelfs
vast Een scherpe koersdaling van H.V.A/s
bracht in verschillende andere fondsen vrij
wat materiaal aan de markt, wat slecht* te
gen lagere prijze kon werden opgenomen. In
het verloop had de beurs een onregelmatig
aanzien, doch de grondtoon wai niet slechL
Bij de opening stelden H.V.A.'s zich op de
hoogste vorige prijzen, maar al spoedig werd
de tendenz flauwer en de koersen (iepen tot
ender 530 terug. Later trad 'n verbetering in.
Van de Industrieele concei.'rcerde zich de
belangstelling op Aku's, die hen rijzing voort
zette. Margarine Unies waren onveranderd.
Philips vast ingezet, doch reageerden later
weer. Accoustieken bleven op peil. Van Ber
kels gevraagd. Aniems liepen na vasten inzet
iets terug. Tabakken konden zich niet hand
haven, doch de nadeeüge verschillen waren
slechts gering. Op de Rubberafd- konden Am
sterdam Rubbers na lager opening het ver
lies geheel inhalen. Van dc Scheepv. aandee-
len waren Nieuwe Vaarten gezocht Eenige
affaire ontstond weer in Kon. Olie die eea
klzin verlies leden. Amerikanen hadden een
Burgerlijke Stand
LEIOEN.
Geboren: Eilas Abraham Thomas, z.
van A. Filippo en J. Dubbelaar. Nico-
laas, z. ran N. Tegelaar en O. T. Tettclaar.
Josephs. Berns. Augs., z. van A. J. Waak
en G. M. Witteveen. Pieter Joh an. z.
van J. Mulder en A. den Heet^n. Ma
ria, d. van K. Warmerdam en D. Gilber
gen. Gert-rud Maria, d. van W. M. K.
Hoenk» en C. P. v. Iterson. Willem, z.
van W. Hendriks en J. Overdqk. Alice
Mia, d. van C. O. Schaapman en B. Til-
ma. Andrew Cornelia, x. van J. T. W.
Paddenburg en W. O. M. v. Vegpel.
Christiaan Franciscus, z. van J. H. Lange-
zaal en J. J. Chrivpijn. Cornelia Ger-
ritje, d. van J. Verheul en B. Verboom.
Aafje, d. van H. Veerman en J. E. Mouw.
Henda. Geertra. Thera., d. van H. v. Rijn
en P. v. d. Klaauw. Maria Josepha Clara,
d. van J. A. F. v. Oudheusden en W. M.
de Greeff. Isaac, z. van P. Neuteboom
en C. M. Kop. Jansj© Adriana, d. van
A. C. van Zoest en N. E. v. Zwioten.
Francs. Xaverius Corns., z. van P. H. O.
Viutges en J. W. v. Klink. Froderikus
Johannes, z. van J. A. Bemsen en C. H. v.
Vliet. Maria Cornelia, d. van J. Beij en
C. J. Witte. Willem Anthonie, z. ran C.
D. Ligtvoet en J. Horroe. Wilha. Henda.
Gera., d. van G. Mieremet en W. H. Ta
verne. Albertus Richardus, z. van A.
Blok en A. v. d. Zwaan. Jacobus Alber
tus Wilhs., z. van J. A. W. Bos en H. v.
Bittert Gerritje, d. van A. Ladan en
M. C. Piket. Casper Hermanus, z. van
W. H. v. d. Linden en 8. van Houten.
Holena Johanna, d. van J. J. Thorn en H.
v. d. Zon. Pioter Johannes, z. van P. J.
v. d. Weijdcn en C. v. d. Reijden. Johan
na Maria, d. van F. X. Kersben6 en J. F.
Karnphues. Cornolia, d. van A. T. Groe
nendijk en S. de Bruin. Pieter Bernard,
z. van P. Wolthaus en S. J. Bernard.
Abraham, z. van A. Planje en S. J. Wiek-
hart. Maarten, z. van P. Bol en J. M.
Kruit. Annie, d. van J. Heij en J. C.
Dem menie. Gust Adolf ine, d. van G. A.
Brokaar en J. H. Beij. Johannes, z. van
J. Duk en L. Verstrauten. Willem, z. van
W. van Oosten en M. Nieuwonburg. 8o-
phin Johanna, d. van J. J. de Jong en J.
Huter. Adriana Potronella, d. van A.
Swagers en J. P. v. Rossum. Maarten,
z. van G. v. d. Zwan en N. Blankestein.
Adrs. Johs. Corns., z. van P. G. Hilgorsom
en J. Dullemond.
Overleden: M. Th. Borgvtoijn dr. II
mnd. C. Polane-Bmittenaar it. 62 j.
L. A. v. Brero zo. 2 j. L. v. d. Meel zn.
15 j. M. dc Vriend dr. 2 mnd. J. den
Brave zn. 7 j. J. Katsburg-PuymgTaaf
wede. 83 j. F. A. Bierhuis zn. 6 j. J.
Hakkaart wedr. 89 j. A. A. Hooiineijer-
Leeflang vr. 70 j. M. Krees man 09 j.
I. Boom man 79 j. - J. J. N. Goddijn dr.
19 j. L. de Kleer man 65 j. W. v. Vloir-
v. d. Kamp wodo. 83 j. H. v. d. Berg-
Admiraal vr. 48 j. R. B. Schipperus-Blok
vr. 37 j.
Te Leiden gevestigd.
H. Alter, dienstbode, Oude Singel 188
C. te Brake, dienstbode, Oegrigeesterlaan 33
E. Brinkhuis en fam., ladingmeeslcr N.S.,
Lage Morscbweg 4 J. P. N. Brokaar. chauf
feur. P. de la Courtstraat 23 H. Franken,
verpleegster, Mee/enstraat 2 K. H. Giud-
litz, stoffeerder, Hoogl. Kerksteeg 2 G. C.
van Goozen, dienstbode Meduznstraat 22
J. Groen, letterzetter, N. Beetsstraat 28a
J Gulay, Meidoornstraat 52 A. P. Hage,
onderwijzeres, Rijnsburgerweg 89 H. Hucle,
verpleegster, Acad. Ziekenhuis A. T. de Ja
ger, tegelperser, Weverstraat 35 E. Hollan
derJfnsc. Hyacinthenstraal 10 M. W.
Jongsma. Merelstraat 44 E. van de Kamp.
horlogemaker, Steenstraat 7 J. Koning en
fam., koopman, O. Varkenmarkt 32 J. F.
Kriek, winkelbediende, Pioenstraat 37a L.
Küper, dienstbode, Oegstgeesterlaan 33 P.
van der Linde, Hansenstraat 35a H. A.
Marx, Zoeterw. Singel 19 P. C. de Meij.
chauffeur, Oude Vest 123 M. M. Picavet,
kinderjuffrouw, Haagweg 47 M, Ras en
fam., monteur Nicuwsteeg 21a M. Penseel
en fara., Rijnsburgerweg 79 J, Sadlo. hor
logemaker, Doeza straat 10a H. A. C.
Schaaf, arts, Rijnsburgerweg 54 J. J. Sil-
jee, onderwijzer, Uiterstegracht 16a A. A.
Snijder, contr. geneesheer R. V. B., Oegst-
geesterlaan 33 P, J. Spuijman en fam.,
Leliestraat 120 J. Stern, dienstbode, Oegst-
geeslerlaan 4 S. A. M. Suijkcr, contr.
melkinr., Levendaal 96 Thio Siog Hu&y,
Rijn- en Schickade 17 G. K. Thorbecke,
onderwijzeres, Maredijk 20 J. J. Tichelaar,
verpleegster, Acad. Ziekenhui* K. dc Tom
be en fam., Mariënpoelstraat 9 M. C. van
der Velden, Rijnsburgerweg 71a M. H. H.
Vliegen, dienstbode, Plantage 1 P. J. van
der Voort en fam., grondwerker, Voorslr. 41
W. Waaning, landarbeider. Pr. Wilhelmi-
nastraal 31 J. E. van de Wcgbc, kapster.
N. Rijn 87 H. F. B. H. Weimar, vertegen
woordiger, Seringenstraat 24a A. J. de
Wekker, kapper, Borneostraat 32 a— M. A.
Welling leerares huisb. school. Haarlemmer
straat 245a P. W. Woortmeijer, winkclbed.
Groen hoven straat 11 E. Zens. steendruk
ker. Voorstraat 5 B. Zimat, dienstbode.
Cronesleinkade 18 J. de Zwart onderwij
zeres, Schelpenkade 3e.
Uit Leiden vertrokken.
M. C. J. Aalbersberg. Detroit U.S.A. E.
Anholt, Amsterdam, Keizersgracht 154 O.
Banto, Hongarije J. T. van Cassel, Voor
schoten. Rijndijk 176 H. G. A. Castermans,
Maastricht Cellebroedcrsstraat 1 K. Co
henCohen. Arnhem. Koningstraat 16 S.
Cohen. Laden fN.H.). Bergstichting P. Ool-
Ira, Den Haag, Sui 232a L- H. C. Dorré,
Den Haag, Kraaijenhofstraat 26 P. N. van
der Drift Valkenburg (Z.H.). Valkenburgjqhe-
weg 204 H C. E. E. Eling. Arnhem. Her
tenlaan 6 M. Gazenski. Hamborn DV
S W. Geerlof. Koudekerk. B 121 C. J Gra
der, Oegstgeest, Nassaulaan 1 G. Haak
Krans. Voorburg, ran de Wateringen!arsn 190
A. van Haarlem, Arnhem, Vijverbaan 47
H- C J. van den Heuvel, Vlaardinger/, Arn.
Hoogvlictstraat 32 M. J. Hillebrand, Rijp-
weteriog F. H. ofsteenge. Lake Loeora Ci-
ada A. ran olst, Lonekcr, Haakrbergerstr.
L 40 L Hovenkampp. N. O. Iodic C.
Jansen, Velp, Emmastraat 15 K. Janssen.
Kempen Dl. M. Kasteel. Deo Haag Nieu
we Haven 208 D. A. Keizer. Alphen a. d.
Rijn, Martha Stichting K- Kbatra. Helle
DL J. H. Kon wagen. Deo H*ag. Maria-
straat 34 C. M. Korteweg—-Clant, Deo
Haag. Klimpostraat 66 HJ. Kouwenho-
ven. Oegstgeest Pr. HendriklaMo 9 A.
Kraal, iWerden, bij fam. Buddifcfl L. J. M.
Kuster, Dea Haag, Balistroat 26 P. M.
van der Lans, Lis se, Joli.inaatraat UI G.
J. van Leeuwen. Haarlemmermeer, Leinmiden-
schedijk E. Liebenwein. Oostenrijk. A
A. C Magermans-Boelcns. Den Haag. Kaap
straat 118 J. van der Meij. Oegstgocst H.
Morscbweg 55 A. Moraal, Leiderdorp,
Hoogmadenscheweg 30 J. W. Nagtegaal,
Hongkong China J. P. Peetersv. Rooyen,
Deo Haag Fred. Hendriklaea 169 Wed. C.
C Plesman—Landzaat, Oegstgeest. Weth.
Jutfermansstraat 54 J. la Pool*. Buenos
Aires Z. A. A. Pukropaki, Den Haag Naa-
sau Zuilensteinstraat la - M. dc Roode Am
sterdam, Alb. Dürerstraa^ 13 II A. M.
Schouten, Leiderdorp, Bruggestraat 1 Wed.
J. M. E. van Steeden—Wijoen. Den Haag Ce-
lebsstraat 53 A. E. Struyck du Moulin.
Aerdenhout, Houtvaartkade 58 C. Teljeur
Teske, Valkenburg Z.H., Valkenb.weg 5 B
S. te Velde, Den Haag. Olcanderlaan 93
J. Velzel, Voorschoten. Leidscheweg 241
J W. J. Verheij van U ijk. Zeist Odijkerweg
38a T. van der Vlist, Boskoop, Puttekade
47d A. M. de Vries. Den Haag Pahudstr.
169 S. J. M. de Vroom. Oegstgeest, Juffer-
mansstraat 80 G. J. Wolholt, Heemstede.
Landziotitlaan 4 P. Wijngaarde, N. O. Indii
E. Zehendner, Weencn L J. H. Zürloh,
Wassenaur, Houtlaan 10,
DE RIJKE ARME EN
OMGEKEERD
„Maar Karei, ben je nu nog niet klaar met
je ontbijt?" vroeg mevrouw Pietcrscn aan
haar man. „Maak toch eens wat voort om dat
individu te gaan opzoeken en weet ditmaal
onwrikbaar! Tweo termijnen reeds achterstal
lig! Heb ik van mijn leven!"
„Twee termijnen achterstallig! Heb ik van
niijn levcnl herhaalde mijnheer Karei Pie-
tersen, de trouwe echo van zijn lichtontvlam
bare wederhelft. „Ik zal voet bij stuk houden
en kort en bondig de boodschap overbrengen,
dat beloof ik je op mijn zielczaligheid, en be
talen zal iel
Mijnheer Pieterscn bezat in een armzalig
triestige wijk een drietal huizen, overschot
van een erfenis, welke een verre neef hem
had vermaakt. Zelf beheerde hij deze nalaten
schap en voor geen geld van de wereld zou hij
aan anderen het genoegen hebben gegund de
huur op tc halen. Daar hij graag met zijn
voorgewende armoede en zijn zuinigheid ie
koop liep, gebruikte hij voor zijn periodieke
uitstapjes een van die zonderlinge, afschrik
wekkende cosluums, waarvan de boeren vo
gelverschrikkers maken, een gedcukten vill-
hoed, een afgedragen overjas, een broek vol
valsche plooien en van ccn niet te bepalen
kleur. Zoo potsierlijk uitgedost wekt* h»|
het medelijden op van dc huurdcra die met
alle plcizier een fooi aan hun schamele huur
penningen zouden toegevoegd hebben.
„Ik zal hem wel krijgen, dien mijnbeer Wa-
gemans, en hij zal mij betalen, dat geef ik je
op een briefje of mijn naam is geen Pieter
scn!" besloot mijnheer Pietersen, verontwaar
digd op zijn magere borstkas tamboerend.
Terwijl hfj den weg te voel aflegde pijnigde
hij zijn hersenen om de indrukwekkende en
toch pittige, kernachtig* toespraak samen te
stellen, die hij van plan was te houden...
Mijnheer Klaas Wagcmuns, dit is mijn aller-
laatste -bezoek vóór ge op straat wordt ge
zet...,"
Mijnheer Wagemans, geboren humorist, was
humorist gebleven tot op zijn zestigste jaar
toe. Het was een oude. verstokte vrijgezel met
heldere vinnige oogjes, nauw merkbaar vlas
snorretje en een wipneusje. Zijn zeer schrale
inkomsten werden grootvndcals opgeslokt
door zijn toilctuitgaven. Hij wist zich verruk
kelijk te kleeden vn voedde zich met zeer so
bere menu's. Mijnheer Klaas Wagemans had
in het bouwvallige huis van mijnheer Pieter
sen een groot rood gcplavuisd vertrek gevon
den, dat hij met den weidichen naam van ate
lier had gedoopt en waarin hij den tijd door
bracht met broeken oppersen en laarzen poet
sen, zoodang tot zij schitterden als een spie
gel. Hij stond zeer laat op. maakte langzaam
en uiterst nauwgezet zijn toilet, at onverschil
lig wat, ging gedurende een uur wandelen,
kwam thuis borstelde zijn kleeren en ging
ic da stad dineerun.
Hij dineerde dikwijls in dc stad daar hij
een lekkerbek was en graag in gezelschappen
druk het woord voerde: hij wal trouwens een
vlot en geestig causeur. Tegen middernacht
keerde hij terug en deze regelmatigheid in de
onregelmatigheid maakte op zijn buren een
gunstigen indruk. Ochl Zij hadden or immers
ook geen flauw vermoeden van dat mijnheer
Klaa* Wagemans, die thuis teerde op gezou
ten haring en helder leiding water, zich in de
stad te goed deed aan de fijnste gerechten en
de heerlijkst* dranken die hem geen cent
kostten: hij liet zlob doodeenvoudig inviteeren
Zoo was nu de man geschapen dien mijn
heer Pietersen in zijn naiviteit zich voorgeno
men had eens flink de waarheid te zeggen.
Gedurende zijn koddig leven had mijnheer Wa
gemans zooveel berispingen opgeloopen, dat
hij ten volle tegen vermaningen gepantserd
was en hij verschillende geheimen kende, slu
we trucs om er met een Jantje van Leiden af
te komen.
Hoewel een gedienstige bovenbuur, die van
uit het venster de spichtige gestalte van mijn
beer Pietersen had zien opdagen, hem bet be
zoek van den huisbaas had aangekondigd,
antwoordde mijnbeer Wagcmanee op de drie
slagen, heel voorzichtige, kleine slagen, die de
bezoeker op de deur tokte, met een zoo woe
dend: „Wie daar?", dat mijnheer Pieter-.en
een groot deel van zijn vrijmoedigheid en zelf
vertrouwen in zijn afgetrapte schoenen voel
de zinken.
„Ik ben het!" stamelde hij, „ik kom de huur
ophalen".
Mijnheer Pieterven had zich heel wal voor
gesteld, maar hij had toch niet durven ver
wachten zijn schuldenaar gekleed tc zien in
een wijde sjamberloek van roode zijde, met
bont algezet, waarvan de overdadige pracht
hem verbaasde. Met een enkelen oogopslag
schatte de huiseigenaar de meubels.
Hij sprong op toen hij een telefoontoestel
ontwaarde.
„Hebt ge een telefoon?" vroeg hfj op beris
penden toon.
„Neen!" antwoordde behendig mijnheer
Wagensane, vroeger wei. Alleen bet toestel
heb ik behouden, het is ten sieraad. Ik kan
bet belgerinkel niet verdragen, ziet u. Jonk
vrouw van Grimadalcn. baronet van Deunen-
kamp en gravin van Oudenboeachon hadden
de gewoonte mij iedcren morgen tc >at«n
ontbieden om mij op dc hoogte tc brengtn
van baren gemoedstoestand. Ik beo baar ver
trouweling. ziet u. Maar nu heb ik met al die
gewoonten gebroken. Met tal van gewoonten
trouwens heb ik afgedaan cn ik bcb mij in
deze vreedzame buurt gevestigd, totaal ver
geten door mijn vrienden. Ik heb er genoeg
van op te staan met een vijftiental personen
in mijn kanier, Mijn fevenswijre heb ik ver
eenvoudigd. Men moet zijn levenswijze vv»l
vereenvoudigen wanneer er gebrek ia aan orde
Om te leven els de lieden van mijn oragsving
zou ik oen rentmeester behoeven en waar is
een eerlijken rentmeester te vinden? Hebt gii
dezen feniks weten te ontdekken, mijnheer
Pietersen?"
„Ik waach zelf mijn vaatwerk, schrob zelf
den vloer wn doe zelf inkoopen in ten bood
schi ppennundie'" zuchtte mijnheer Ticter
sen „Ik ben zóó arm, dat twes ichtcrstalÜJ.
termijnen mijn klein budget doen schomme
len. Kijk mijn laarzen eens; ze rijn vier keer
verzoold geweest. Aan de tegenwoordige prij
zen kunt ge uitrekenen hoeveel deze schoenen
mij kosten, 't Is om er van om te vallenf".
„Onzin!"
,4k laat mijo costuums kteren door een
poovcrcn kleermaker, die thuis werkt en zelf
heb ik wat timmeren geleerd cn wat sloten-
maken, teneinde geen al te dure werklieden
noodig te hebben. Waar moet dat heen? Ik
vraag het mij soms zrfwaar moet dat heen?
Ik ben zonder middelen van beetaan. Dit ge-
bonw kost mij veel meer dan het mij op
brengt. Waren «r geen dierbare herinneringen
aan verbonden, dan zou ik er mij reeds lang
van hebben ontdaan. Maar ik ben niet geko
men om u met mijn. geschiedenissen lastig te
vsdlen.
„Waarde heer, ge verveelt mij volstrekt niet
met uw geschiedenissen, integendeel. Blijft
toch zitten. Toe, neem oen dezer Egyptische
sigaretten oi een sigaar.... Mijn sigaren zijn
uitstekend. Een vriend zendt ze mij recht
streeks nit Havana!"
„Mijnheer, ik zal era sigaar nemen, omdat
ge ze mij zoo vriendelijk aanbiedt ra morgen
zal ik ze na mijn diner rooken. Ik rook dol
graag. Ik ben terplicbt mij ook dit genoegen
te ontzeggen. Zelfs de pijp zou te kostbaar
wezen; van tijd tot tijd alleen rook ik een
halve pijp en dan nog niet zonder wroeging.
Mijnheer, ik ben te voet van huis gegaan buc-
wel ik aan rheumaliek lijd en hel loopun mij
moeilijk valt. De elcctrischc trum is naar het
schijnt een prettig vervoermiddel, maar vijf
tien centen, dat is drie stuivers cn drie stui
vers vertegenwoordigen voor mij een fortuin.
Ach, mijnheer, ge moest eens weten wat een
inspanning het mij kost om de twee eindjes
aan elkaar l* knoopen, dan zoudt ge u bees
ten deze kleine, achterstallige termijnen te
voldoen".
Eenmaal op dit terrein gebracht, wist mijn
heer Pietersen van geen ophouden hij, mijn
heer Pietersen. die vijftigduizend gulden
„arm" was.
Mijnheer Klaas Wagemans luisterde beeli--
maal niet naar hem, hoewel zijn gelaat de
meest gespannen aandacht weerspiegelde,
Mijnheer Pietersen had een toehoorder ge
vonden om hein zijn valsche armoede Ie schil
deren, mijnheer Wagemans was verrukt een
vertrouweling te hebben ontdekt om hem rijn
valschen rijkdom ten toon te spreiden. Op den
rand van de tafel gezeten, zeer elegant in
zijn prachtige, gebloemde kamerjapon ge
huld, droomde deze oude jonkman luidop De
dagelijksche drie gulden, nagelaten door een
voorzienenden vader, groeiden aan tot Mn
enorm fortuin.
„Ik kan er geen cent van missen om zeei
ernstige iinancicele redenen, maar weldra zal
ik vrij spel hebben, wees gerust, waarde heer.
deze rustplaats zal ik getrouw blijven, om
mij een weinig te verpoozen onttrokken aan
de rumoerige groote wereld. Fn zelfs wan
neer ik verre zou zijn, dan nog kent de auto
of de vliegmachine geen afstanden. Ik zou u
graag een glas Spaanschen wijn aanbieden,
maar mijn voorraad is uitgeput. Ik heb slechts
water ia huis. Laat mij rr echter aan toevoe
gen. dat het water ia uw huis van prima, pn
ma kwaliteit is en dat het ala oud* wfjn
smaakt. Ik ben op zoek naar een beker van
gealspsn kri-.tai, «vn antiek «tuk. Zooals gc
ziet ben jk op 't oogenbllk verplicht dezen
emaillen kop voor lief te nemen".
Dit gesprek duurde een vol uur. Mijnheer
Karc! Pietersen en mijnheer Klanu Wagcmnns
verlustigden er zich in. O! Zij hadden wol de
gelijk erg in hun wedcrzijdsch* leugens: de
valsche nrm* rook den valschen rijke op vijf -
tien meter afstand cn omgekeerd kreeg dc
valsche rijke lucht van den valschen artm-
Maar zij leurden elkander met het geluid
hunner eigen volzinnen.
Mllnheer Klaas Wagemans docht: „Dter
beb ik er nou een die ongelukkiger is dan Ik.
ondanks al zijn goudl"
Mijnheer Pietersen peinsde: „Dat lot zou
ook mij beschoren zijn als ik de wijze ge
woonte niet had aangenomen om elk dubbel
tje tien keer in mijn hand om te draaien al
vorens het uit te gevenI"
Meer is er niet noodig om vrienden te nm-
ken. De uitersten raken elkander. Op bol
«Inde van hun onderhoud zlnsoeeld® de hui'.
eigenaAr op een toon van overtuiging: „Gc
wilt wel zoo goed zijn aan onze zaak te den
ken. I"
„Zeker, dat spreekt van zelf!" b#aam<l«-
mijnheer Wagemans: „waar was ik toch geble
ven! Tot straks! Kom spoedig terug, niet
waar? Hst zou mij een groot genoegen doen
u hier weer te zien. Accoord dus!"
„Zekert Zeker! Zeker! murmelde mijohsc.'
Pietersen overwonnen. „Tot de volgend»-
week!"
En hij keerde naar buis terug, tevreden over
zichzelf en over de mcnschcn.
Mevrouw Pietersen wachtte haar echt
vriend op:
„Welnu!" kefte zij, „hebt ge dien zigeuner
gezien? Wordt hij buiten dr deur gegooid?"
„Necnl" antwoordde mijnheer Pietersen.
„Dan heeft hij betaald veronderstel ikf*
En mijnheer Pietersen beloog voor den eer
sten keer van zijn leven zijn trouwe gade, be
ging zijn eerste buitensporigheid, zijn eerste
dwaasheid, deed zijn eerste onnoodzakcliik*
uitgave cn gaf teo antwoord
„Hij heeft mij betaald!"
