VRIJDAG 11 APRIL 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. S
BINNENLAND
HET ZILVEREN JUBILEUM
N.V. A. KREYMBORG CO.
Dc Amsterdammers, die zich nog de
opening van A. Kreymborg's Kleedingma-
gazijn, op den hoek van de Leidschestraat
en do Heerengracht herinneren op 8 April
1905, zullen zich niet bewust geweest zijn,
dat daarmee een geheel nieuw beginsel
zijn intrede deed in het confectiebedrijf:
om voor eiken stand ook de betere
gemaakte kleeding van mooie degelijke
stoffen naar alle maten, zóó voor het aan
trekken gereed, in voorraad hebben.
De heer Anton Kreymborg, de stichter
der Kreymborg-zaak in de Leidschestraat
in 1905, nog het Hoofd der Kreymborg-
zaken, heeft in de kleedingbranche een
nieuw tijdperk ingeluid. Het groote glazen
paleis in de Leidschestraat had hij niet
enkel neergezet, om de Amsterdammers
te imponeeren door een voor dien tijd
ongewoon bouwwerk, want wat daar bin
nen de glazen wanden geschiedde, was
van veel meer beteekenis: daar werd de
grondslag gelegd voor de verbreiding van
de confectiekleeding over alle rangen en
standen der Maatschappij.
Men mag zeggen, dat het den heer
Kreymborg en zijn medewerkers ten volle
gelukt is, om het confectiepak zoo te
vervolmaken, dat op het oogenblik deze
kleeding in alle kringen populair is ge
worden. Deze vorovering is kunnen ge
schieden," doordat werd uitgegaan van de
overtuiging, dat confectiekleeding door
eerste-klas coupeurs moet worden ge
sneden naar modellen, welke mensclielij-
kerwijze het volmaakte na-deren, en .dat
de bewerking moet gebeuren door kleer
makers, die in alle opzichten hun vak ver
staan. Door een dergelijke samenwerking
ontstaat een costume, dat zich onder
scheidt door goeden pasvorm en zorgvul
dige afwerking, iets aparts.
Dc. speciale Kreymborg-Coupe is na
tuurlijk niet zoo gemakkelijk ontstaan als
het hier werd neergeschreven. Er was
heel wat organisatietalent, heel wat psy
chologische kijk op de verlangens van het
publiek, en ook heel wat kennis van het
physiek van den gemiddelden Hollander
(die zich wat lichaamsvorm en -houding
sterk onderscheidt van den Engelschman.
den Franschman, den Duitscher) noodig,
om juist die modellen te vervaardigen, die
aan de door het publiek gestelde eischen
van goeden smaak en degelijkheid vol
doen.
Maar terwijl men bezig was het product
van het bedrijf zooveel doenlijk te vol
maken, werd er een organisatie opgebouwd
waardoor het mogelijk werd om den voor-
naamsten aan het product te stellen eisch:
aantrekkelijke, degelijke kleeding voor zoo
laag mogelijken prijs, boter te benaderen
dan voorheen in de kleinere bedrijven mo
gelijk was. De combinatie van maat- en
confectiezaak was op zich zelve natuurlijk
reeds een voordeelige factor, welke vooral
aan de confectie ten goede kwam, maar
er was slechts één manier om den prijs
der grondstoffen te verlagen: inkoop in
het groot. Dat hield dus in, dat alleen
uitbreiding tot een groot bedrijf de voor
waarden kon scheppen om zoo voordeelig
mogelijk te produceeren en dus voor lagen
prijs een goed product te leveren.
Hiermee is, naast vooral ook de ontwik
keling van een eigen stijl van kleeding,
het voornaamste beginsel aangegeven, dat
het bedrijf van Kreymborg Oo. gedu
rende de 25 jaren van zijn bestaan be-
heerscht en onderscheiden heeft van an
dere, dergelijke bedrijven. En wel van het
allereerste begin af. Reeds eenige jaren
daarna werd in Amsterdam een tweede
winkel gesticht, spoedig door andere bui
ten de stad gevolgd. Wanneer men de
oorlogsperiode uitzondert, dan ziet men
een regelmatigheid in de uitbreiding van
het bedrijf, welke verbazingwekkend is.
Het moet een beproefd systeem zijn om
de klanten aan zich te binden, dat tot
zulke, voor iodor zichtbare, resultaten
leidt! Wanneer dit jaar ten einde is en
behalve het. Nijmeegsche filiaal, dat op 5
April werd geopend, ook de nieuwe Haag
sche afdeeling voor het publiek is open
gesteld, heeft Kreymborg Co. zich in
den luttele n tijd van 25 jaar uitgebreid tot
30 eigen winkels. Bovendien zijn er nog
talrijke confectiezaken, welke hun eigen
naam voeren, maar die hun artikelen van
Kreymborg betrekken, wat er op wijsj;
dat er dus zeker ook rationeel en goed
geproduceerd wordt.
Wat stellig zeer merkwaardig is bij een
firma, die zoowel door haar werkmethode
als door haar snellen groei getoond heeft,
dat zij den modernen tijd verstaat, is de
eenvoud van den leider, en de oud-vader-
landsche degelijkheid in zaken. Wanneer
men een dergelijke merkwaardigheid aan
treft bij een dwergbedrijf, is zij gemakke
lijk te verklaren, maar als dergelijke op
vattingen bewaard blijven in een millioe-
nen-onderneming dan moet de grondslag
wel door en door solide en de bedrijfspo-
litiek kerngezond zijn.
Het is niet gering, wanneer men bij oen
zilveren zakenjubileum kan terugzien op
een weg, waaraan zoovele merkteekenen
staan van een ongewonen ondernemings
geest. Het groote pand in de Leidsche
straat heeft een gansche schare van broers
in Amsterdam, Botterdam, Den Haag, Lei
den, Zaandam, Delft, Breda, Haarlem,
Den Bosch, Eindhoven, Venlo, Middelburg
Arnhem. Ylissingen, Apeldoorn, Gronin
gen, Nijmegen. Wanneer wij bedenken,
hoeveel gezinnen door een dergelijke on
derneming bestaan, dan past een woord
van respect tegenover het monument, dat
25-jarige ondernemingsgeest hier heeft
weten te stichten.
LABOUR-PARTIJ EN SOCIAAL-
DEMOCRATIE.
Her Engelsche Lagerhuislid H. N. Brails-
ford, lid van de Onafhankelijke Arbeiders
partij, heeft voor de Haagsche Federatie
der S.D.A.P. een lezing gehouden.
Hij wees o.m. op de groote tegenstelling
tusschen de Engelsche en de continentale
toestanden. Op het vasteland zei hij
is het socialisme tot op zekere hoogte
een wereldbeschouwing, in Engeland niet:
do Engelsche Partij staat niet op Marxis-
tischen grondslag.
De sociaal-democratische hoorders zullen
wel stom verbaasd zijn geweest.
Hier werd nu, zegt de „Msb.", door oen
Engelsch „socialist" met nadruk bevestigd,
dat wij steeds hebben beweerd, en dat
door het „Volk" steeds werd ontkend.
Zal men het nu eindelijk gelooven?
En begrijpen, hoe onjuist het „Volk"
de Ncderlandsche arbeiders voorlicht
ZONDERLINGE EXAMEN-OPGAVE.
Als bijvoegsel tot de Ned. Staatscourant
van 8 April 1930 No. 69 is verschenen het
verslag der examen-oommissie Hoogduit-
sche taal en letterkunde (H. O. Akte B.)
Als verplichte vertaling in het Duitsch
pag. 7 werd gegeven een stuk, waar
in de volgende wijsheid wordt verkondigd:
„Klare bezinning en wijze matiging ple
gen niet de grootste vrienden van het re
ligieus leven te zijn."
Wij hopen, dat de Minister van Onder
wijs aan de betrokken commissie zal doen
weten, dat zij zich van 't opgeven van
stukken, waarin uitingen als bovenstaan
de, heeft te onfhouden. „Tijd."
R.-K. Volkspartij.
vDp Haagsche afdeeling wil een
p a r t ij in de p a r t ij.
In een gisteravond gehouden vergade
ring van de afdeeling Den Haag van de
R.-K. Volkspartij, ter bespreking van de
op initiatief van de R.-K. Staatspartij ge
voerde onderhandelingen over een fusie
der beide partijen, is als conclusie met al
gemeens stemmen vastgesteld dat, al is
de afdeeling principieel niet ongeneigd om
tot fusie te geraken, de gedane voorstel
len als onvoldoende dienen te worden af
gewezen, hoofdzakelijk omdat een landelijk
verband der Democratische Olub, door de
Staatspartij als ontoelaatbaar wordt afge
wezen. Zonder zoodanig verband achtte de
vergadering een voortgaande propaganda
der democratische denkrichting onder de
Katholieken weinig belovend.
Aan het congres voor' Zondag a.s. te
Utrecht zal de afdeeling Den Haag voor
stellen aan het partijbestuur op te dra
gen de onderhandelingen voort te zetten,
met het doel, althans "eenig landelijk ver
band met eventueel eigen orgaan, toegela
ten te krijgen.
De „Hanze" is het bisdom Haarlem.
De agenda voor 8 Mei.
De „Hanze" in het Bisdom Haarlem zal
de 43ste vergadering van den Centralen
Raad houden Donderdag S Mei 1930 in Den
Haag in gebouw „Amicitia", Westeinde 15.
Aanvang des morgens 10 uur.
De agende vermeldt:
Opening door den Bondsvoorzitter. Wel
komstwoord door den voorzitter van de
afd. Den Haag. Aanwijzing van twee ter
vergadering aanwezige leden voor het on
derteekenen der notulen. Ingekomen stuk
ken en Mededeelingen. Inleiding door den
Zeereerw. heer J. B. M. Timp, Rector van
het Ziekenhuis van Sint Joan de Deo te
Haarlem, over het onderwerp: „Waarheen
met de organisatie van onzen R. K. Jongen
Middenstand?"
Voorstellen van de afdeelingen Krom
menie, Leiden, Rotterdam I en II, Amster
dam en Den Haag.
Inleiding door den Zeereerw. Bondsadvi-
seur, Rector J. F. M. Bobs, over „De Nieu
we Bisschoppelijke Voorschriften, hun be
teekenis en strekking".
Wat verder ter tafel zal worden ge
bracht.
Rondvraag en sluiting.
H. J. E. van Heek. t
Te Boekelo is, 65 jaar oud, overleden de
bekende Twentsche grootindustrieel de
heer H. J. E. van Heek, oud-directeur der
N.V. Boekelosche stoombleekerij. Op 31
December van het vorige jaar heeft hij de
functie van directeur der fabriek, waaraan
hij veertig jaar was verbonden neergelegd.
De overledene was van 190S tot 1912 lid
van de Prov. Staten van OverijseL Voorts
had hij vele jaren zitting in den gemeen
teraad van Enschede. Veel heeft hij zich
bewogen op het gebied van landbouw en
veeteelt. Van 1914 tob 1918 was hij voor
zitter van de Ovcrijselsche Landbouw Mij.
van welke maatschappij hij eere-lid was.
Hij was oud-lid van den Raad van Com
missarissen der Ned. Heidemaatschappij
en oud-hoofdbestuurslid van de Kon. Ned.
Maatschappij voor tuinbouw en plantkun
de Ook was hij hoofdbestuurslid van de
Nationale vereeniging tot bevordering der
paardenfokkerij in Nederland,
Prof. dr. H. IJ. Groenewegen. t
Prof. dr. H. IJ. Groenewegen, lioogloe-
raar in de zedekunde en wijsbegeerte van
den godsdienst aan de Universiteit te Am
sterdam, is te Huis ter Heide in den ouder
dom van 68 jaren overleden.
De briefport in de practijk.
Een vergissing. 2X6= wel 12.
Wij hebben eene vergissing in ons stuk
je van gisteren te herstellen, zegt de „N.
R. Crt.", wiens artikeltje wij hebben over
genomen, en met wie. wij dus een vergis
sing hebben te herstellen. Er blijkt wel
degelijk voor brieven ook een 12-cents-ta-
rief te bestaan. Brieven van 20 tot. 40
gram hebben daar genoeg aan. Boven de
40 gi-am wordt het 15 cent.
Wij maken de vele briefschrijvers, die
welwillend, minder welwillend, onwelwil
lend, verontwaardigd, hoogst verontwaar
digd, ons op de fout opmerkzaam maak
ten onze verontschuldiging. Nn blijkt in
eens iedereen te weten, hoe het tarief
luidt 1
Maar in de practijk had het onze aan
dacht getrokken, dat wij den laatsten tijd
zoo dikwijls te weinig gefrankeerde brie
ven ontvingen. Nagaand, waaraan dit lig
gen kon, riepen wij de hulp in van onzen
wandkalender (Hilarius' maandelijksche
memorandumkalender) en deze vermeldde
het 2040 grams tarief niet. Het gehon-
Het raadsel-Koetepoff
Op het spoor van de
ontvoerders
Wij hebben reeds meermalen melding
gemaakt van de geheimzinnige verdwij
ning van generaal Koetepoff. Inmiddels
blijft deze duistere zaak de volle belang
stelling trekken van het Parijsche publiek,
dat, belust op sensatie, met belangstel
ling het onderzoek en de te verwachten
ontknoopiug volgt. Nu wordt lang niet
alles, wat de politie hieromtrent voor en
na is te weten gekomen, aan de groote
klok gehangen, maar toch zijn thans vol
doende gegevens bekend, om een vrij' ge
trouw beeld in de ontvoering te recon-
strueeren, hetwelk wij hieronder, mede
aan de hand van door eigen onderzoekin
gen opgedane ervaring, laten volgen.
Men kent verschillende otappes van dc
ontvoering, welke begon in de Rue Oudi-
not, en gezien werd door den getuigo
Steinmetz, en welke eindigde te Chaos,
tusschen Villiers en Houlgate, waar vol
gens een onbekende dame de generaal
werd ingescheept in een motorboot. Deze
twee getuigen zijn het meest belangrijk.
De andere getuigen duiden den koers aan
van de twee auto's van de ontvoerders,
welke auto's zijn gerapporteerd te Evreux,
Rivicre-Thibouville, Point-l'Evéque, Bonne-
ville en Croix d'Houlant. De vier eerste
getuigen deelen slechts twee interessante
feiten mede; op de eerste plaats de over
eenstemming van de uren, waarop de
auto's zijn voorbijgegaan en vervolgens
het feit van de aanwezigheid van een
agent in uniform, waardoor juist de aan
dacht van de getuigen is getrokken. Niet
alle getuigen hebben de roode auto ge
zien. Er was trouwens in het geheel geen
reden om bijzondere aandacht te scheu
ken aan een roode auto, daar zij immers
nog niet op dc hoogte waren van de ont
voering. Evenmin was er dus reden om
aan te nemen, dat deze auto en een zilver
grijze limousine bij elkaar behoorden. De
eerste getuige heeft een vrij juist beeld
gegeven van de ontvoering, welke dan ook
is gereconstrueerd. De laatste getuige, dc
gen had den samensteller van dezen me
morandumkalender blijkbaar ook in den
steek gelaten. Toevallig bleken nog een
tweetal kalenders 1930, die wij erop nasloe
gen, op het stuk der posttarieven verkeerd
geinstrueerd. Speling van het noodlot!
In ieder geval er bestaat voor brievon
van 2040 gram een gewoon dubbel tarief
van 12 cent. En de practische vraag, die
wij dus hadden moeten stellen is, of de
maximum grens van dit tarief niet te
verhoogen ware. Dit tarief is althans
zooveel aangaat de ondervinding bij onze
redactie onpractisch: 10 gram is on-
noodig hoog voor een Ing. stuk waarin
naar beknoptheid moet worden getracht,
en te laag voor een feuilleton, waarin de
schrijvers zich wat meer laten gaan. Doch
wat meer zegt: velen schijnen met deze
fatale 40-grams-grens onbekend, en dit
leidt tot overlast en ergernis voor posterij
en publiek. Aangezien nu, naar een brief
schrijver ons herinnert, het 12 cent tarief
voor brieven van 2010 gram is ingesteld
om der posterij overlast en ergernis te be
sparen (men was bevreesd, dat zonder dit
tusschentarief de briefschrijvers, die wat
lang van stof waren, van een brief van zeg
30 gram er 2 zouden maken, ten einde zoo
doende het 15 cents tarief tot 12 cent te
rug te brengen), geldt het gemaks-argu-
ment thans voor verhooging van de 40
gram-grens. Het blijkt nu, nog minder
geldelijke opoffering voor de posterij mee
te zullen brengen, dan wij eerst dachten.
onbekende dame. die de ontvoering heeft
bijgewoond, en hiervan een uitvoerig ver
slag heeft gegeven, verdient vooral onze
belangstelling, omdat haar getuigenis van
zeer bijzondere waarde i6, doch overigens
zeer verschillend wordt gewaardeerd. Wij
hebben een nauwkeurig onderzoek inge
steld naar de plaatsen, door de onbekende
ilame (haar naam is op het oogenblik ech
ter aan de politie bekend) aangeduid. Bij
dit onderzoek hebben wij drie punten kun
nen vastleggen. Op de eerste plaats is het
absoluut onmogelijk om met een auto te
komen op de plek „la Chaos"; er is geen
J weg en geen enkele automobiel zou hier
naar heb strand kunnen afdalen. Ten
tweede is het heel moeilijk om hier te
voet naar beneden te gaan, zelfs voor een
persoon, die geen last heeft te dragen,
hoewel men niet met absolute zekerheid
kan zeggen, dat deze mogelijkheid is uit
gesloten. Daarentegen is het heel gemak
kelijk om te Chaos te komen vanuit Vil
liers of Houlgate, en wel langs het strand.
Bij eb vormt het strand een uitgestrekte
vlakte en is het hard genoeg om hot met
een behoorlijke snelheid te berijden. Bij
Chaos is het echter oon nadeel: een auto
zakt hier gauw weg in het drijfzand, het
geen ons mot onzon wagen overkwam. Wij
moesten toen de hulp van sleepers inroe
pen en zij hadden vier zware paarden noo
dig om onzen wagen weer vrij te maken.
Uit bovengcnoemcTo feiten blijkt duidelijk,
dat er in het getuigenis van do onbekende
dame eenige lacunes voorkomen, welke
zij alleen kan ophelderen. Zij heeft de
auto's in volle snelheid zieu aankomen,
daarna zag zij eenige personen uit de
auto's komen, van wie er een 'u pak droeg,
zij zeide te kunnen zien, dat zich in dat
pak een man bevond, die door het water
naar de motorboot werd gebracht. Het is
dus duidelijk, dat deze dame zich mooBt
bevinden op een plaats, dicht bij de stop
plaats van de outo's. Waar was deze? Op
de hoogte? Maar dan moesten de mannen
naar het strand afdalen langs de aarde,
welke bij eiken stap weggleed. Boven zei
den wij reeds, dat het niet geheel onmo
gelijk was, maar in ieder geval uiterst
moeilijk, ja zelfs gevaarlijk, terwijl het
een geruimen tijd moest in beslag nemen.
Als de dame zich op het. strand bevond,
dan is het toch van bolang te weten, waar
vandaan de auto's kwamen. Zij konden
alleen langs het strand komen en zouden
dus in Villiers of Houlgato het strand
moeten zijn opgereden, en dan zouden zij
toch, ondanks het feit, dat het winter was
en vrij laat, moeten zijn opgemerkt door
wandelaars, die zich dit. feit zeker zouden
herinnerd hebben, toen zij van de ontvoe
ring lazen. Wat de motorboot aangaat,
hiermede kan men tot zeer dicht aan het
strand naderen en tegen dit deel van haar
getuigenis kan men geen bezwaren oppe
ren. De getuigenverklaring van don vriend,
die de dame vergezelde, is pas kort gele
den gepubliceerd en spreekt, do getuigen
verklaring van de dame cenigszins tegen,
voornamelijk wat betreft de plaats van de
ontscheping. Op de eerste plaats moet
men trachten de getuigenverklaringen van
do dame en haar vriend in overeenstem
ming met elkaar tc brengen, want volgens
de dame kwamen do auto's in razenden
vaart aanrijden, terwijl zij volgens haar
vriend juist langzaam reden in verband
met den slechten toestand van den weg.
Bovenstaande geeft onze conclusies weer
uit onze eigen onderzoekingen, wolke con
clusies trouwens gedeeld wordeu door
verschillende inwoners en autoriteiten van
deze streken. Toen wij terugkeerden, wer
den wij door den vloed verrast, en moesten
wij in pikdonker en gedeeltelijk door de
golven onzen weg terugvinden en onzen
wagen, welko voor driekwart in do golven
was verdwenen in den steek laten.
Van do andere getuigen willen wij hier
noemen Manier en Jardin, die de auto's
te Evreux langs een café zagen voorbij
gaan; de overwogwachtslcr Chauvin te
Rivière-Thibouville zag een grijze limou
sine met den agent voorbijgaan, waarna
zij de boomen sloot voor een rangeerenden
trein. De roode auto moest eonigen tijd
voor de gesloten boomen wachten. Dc over-
wcgwachtster Rousseau zag do limousine
met don agent tc Pont l'Evèque voorbij
gaan. Burgemeester Grandcollob van Bon
neville zag met zijn broer «le limousine
voorbij het huis gaan, terwijl zijn broer
oven te voren voor do roode auto moest
wachten, toen hij naar het huis ViUï~dén
burgemeester wilde oversteken. Op het
kx-uispimt van de wegen Carn-Houlgate en
Trouville-Lisieux zouden de ontvoerders
gegeten hebben in een café. Tot zoover dc
feiten. Reeds moer dan twee maanden
worden de nasporingspogingen met kracht
voortgezet, waarvoor zich verschillende
absoluut, betrouwbare getuigen hebben
aangemeld, maar do politie wordt hierbij
schijnbaar ten zeerste gehandicapt door
een netwerk van uitecnloopende belangen
en politieke activitoit, waarbij do draden
elkaar op do meest onverwachte wijze
kruisen. Een en ander maakt do publieke
belangstelling echter des to grootor on
het is te hopen, dat het raadsol ton spoe
digste zal worden opgelost, daar het in
een beschaafd land toch niet moor mag
kimnen voorkomen, dat op klaarlichten
dag iemand tegen .zijn wil ontvoerd wordt,
bij welke eventuecle ontknooping den
misdadigers zeker hun loon niet zal ont
gaan.
MEDISCHE SPORTKEURING
Sportveroenigingcn kunnen lid zijn van
heb Medisch Sportkouringsburoau togen een.
contributie van f 5 per jaar. Leden van
aangesloten veroonigingen kunnen zich te-
gene en vergoeding van ƒ0.50 laten keu
ren. Leden van niet-aangesloten vereeni-
gingen betalen 1. Sportlui, eisoht daarom
van uw vereenigingen, dat zij zich aanslui
ten bij het bureau.
DE BEWAAKSTER VAN DEN OVERWEG Rivière-Thibouville.
Mme. Chavin (geheel links op onze foto) heeft de grijze
limousiiie met den agent gezien, waarna zijde boomen
sloot voor een passeerenden trein. De roode auto moest
wachten tot de overweg weer vrij was
DE PLEK. waar volgens de verklaring van den heer
SleinmeU de ontvoering van Generaal Koetepoff heeft
plaats gehad, n.l. op den hoek van de Rue Oudinot en de
Rue Rousselet, vóór het Sint Jans-Hospitaal
DE AUTO VAN DEN PARIJSCHEN CORRESPONDENT van
het „Haagsche Persbureau" tc Chaos, die daar ter plaatse
een onderzoek heeft ingesteld. Korten tijd, nadat de auto op
het strand te Villers was gearriveerd, zonk deze weg in hel
drijfzand en spoelde eindelijk geheel door den vloed weg
