3)e £cidóclve 6ou/fcamt
21ste Jaargang
VRIJDAG 11 APRIL 1930
No. 6555
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
UIT DE OMGEVING
ZONDAGSBLAD
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Modedeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vier bladen
VAN HET VATIC A AN
3AUSELIJKE MUNT VOOR DE
VATIC AAN-STAD.
Tri de tweede helft van dit jaar zal,
volgens de „Popoio d,i Roma" de paus
toestemming geven tot het uitgeven van
een eigen pauselijke muntsoort voor de
Vaticaanscke stad. De muntseries worden
geslagen in goud, zilver, nikkel en brons.
De munten zullen aan de eene zijde de
beeltenis dragen van paus Pius XI met een
embleem van het pauselijk wapen en met
het jaartal van het pontificaat, en aan de
andere zijde den emissiedatum en de
waarde. De Itahaansche Munt stelt den
graveur Mistruzzi ter beschikking van het
Vaticaan voor de uitvoering van de ont
worpen plannen. Het uitgeven van deze
nieuwe munten vindt thans voor hei eerst
weer plaatB sinds 1866. Door het in circu
latie brengen van een eigen munt wordt
de souvereiniteit van het Vaticaan uit
drukkelijk gedemonstreerd. Het vraagstuk
van de uitgifte van papiergeld zal nader
hand in studie worden genomen. -
INTERNAT. CONFERENTIES
DE VLOOTCONFERENTIE.
Een drie-mogendheden-verdrag officieel
tot stand gekomen.
In het Lagerhuis maakte MacDonald
gisteren bekend, dat gistermiddag een de
finitieve overeenkomst was tot stand ge
komen tusschen de Vereenigde Staten,
Japan en Groot-Brittannië over een vloot-
program, dat alle categorieën van schepen
omvat en een aanzienlijke vermindering
vertegenwoordigt.
MacDonald zeide verder: Er werd tus
schen de delegaties van Frankrijk, Italië
en Groot-Brittannië uitgemaakt dat het
nutteloos en onwenschelijk is, dat de ge
delegeerden allen tezamen het onderzoek
voortzetten in afwachting van eert rege
ling der moeilijkheden, die in hoofdzaak
alleen deze drie belanghebbende delega
ties raken. Dienovereenkomstig zal in een
plenaire zitting in het begin van de vol
gende week worden voorgesteld, dat de
thans verkregen overeenkomsten worden
geteekend en dat de conferentie wordt
verdaagd, daar overeengekomen is dat
Frankrijk, Italië en Groot-Brittannië hun
pogingen zouden voortzetten om tot een
accoord te komen in overeenstemming met
dat tusschen de Vereenigde Staten, Japan
en Groot-Brittannië 'tot stand gekomen.
MacDonald deelde verder mede, dat de
bepalingen van de overeenkomst tusschen
Engeland, Amerika en Japan thans wer
den geredigeerd volgens de cijfers in Sept.
en Oct. j.l. bij de onderhandelingen tus
schen Engeland en Amerika overeen ge
komen.
Geleid el ijker wij b sedert de opening van
de conferentie werden verschillende pun
ten, waaromtrent verschil van meening
rees en die den vooruitgang op den weg
der ontwapening hadden tegen gehouden,
geregeld. De punten, waaromtrent overeen
stemming was verkregen, zouden naar men
hoopte in een document vereeniard door de
vijf mogendheden worden geteekend.
De woordvoerders van conservatieven
en liberalen wenschten MacDonald geluk,
die door de arbeidersleden hartelijk werd
toegejuicht.
FRANKRIJK.
FRANKRI JK'S BEVOLKINGS
TERUGGANG.
Dezer dagen is de Fransche bevolkings
statistiek over het jaar 1929 verschenen.
Het aantal geboorten is kleiner en het
aantal sterfgevallen grooter dan in 1928.
Ziehier de cijfers:
1928 1929
Huwelijken 33914 333461
Echtscheidingen 18882 19353
Geboorten 745315 728530
Kindersterfte onder 1 jaar 68109 69401
Verdere sterfte 607010 6717Ó3
Geboot te-o ve rschot 70205
Sterfte-overschot12564
DE UNITAS STUDIOSORUM AMSTELODAMENSIUM heeft in
de Vondelstraat te Amsterdam een nieuwe sociëteit gekregen,
welke Donderdag officieel geopend is in tegenwoordigheid
aan den Senaat
DUITSCHLAND
De bierbelasting.
Do verwachting in Rijksdagkringen, dat
ben slotte ook de Beiersche volkspartij het
compromis-voorstel om de bierbelasting
niet met 75 doch met 50 pet. te verhoogen
zou aanvaarden, is niet bewaarheid.
Do Rijksdaggroep der partij heeft beslo
ten het compromis van de hand te wijzen.
Tevens werd besloten in de plenaire Rijks
dagzitting voorstellen in te dienen om het
tekort op andere wijze te dekken.
Deze weigerachtige houding van de
Beiersche Volkspartij zal, naar de Germa-
nia verklaart, de andere regeeringspar-
tijen niet doen terugkomen op haar besluit.
Gistermorgen hebben, naar Wolff meldt,
de leiders van de achter de regeering
staande partijen weer met minister Mol-
deuhauer onderhandeld. Het doel van deze
bijeenkomst was in de eerste plaats de
onderteekening van het financieele compro
mis-voorstel, waartoe-Dinsdag is besloten.
Vandaag zal dit voorstel reeds bij den
Rijksdag worden ingediend. Men tracht de
Beiersche volkspartij alsnog te bewegen
aan het compromis deel te nemen. Naar
verluidt zijn de Beieren slechts voor een
verhooging der bierbelasting tot 35 pro
cent te vinden.
Tegen 1 uur is het financieele program,
uitgezonderd de verhooging der bierbelas
ting, door de leiders van de regeerings-
partijen onderteekend. De onderhandelia-
gen over de verhooging der bierbelasting
met de Beiersche volkspartij duren nog
voort.
De werkloozenverzekering.
In de Rijksdagcommissie voor de sociale
politiek is gistermorgen het wetsontwerp
tot reorganisatie van de werkloozenverze
kering behandeld. De regeeringspartijen
dienden een compromisvoorstel in, hetwelk
overeenkomt met dat, waaraan de burger
lijke partijen voor het aftreden van het
kabinet-Müller reeds hun goedkeuring had
den gehecht. De premie voor de werkloo
zen verzekering wordt daarin op 3 1/2 pro
cent bepaald.
In 1930 zal het rijk 130 millioen mark
voor de werkloozen verzekering bijpassen.
Dit compromisvoorstel is tenslotte met 12
tegen 12 stemmen (soicaal-democraten en
communisten) bij slemonthouding der
Duitsch-nationalen verworpen.
BRITSCH-INDIE
DE VERZET-ACTIE IN INDIE.
Stakers gaan op de rails liggen.
Stakende spoorwegarbeiders hebben
Woensdag een posttrein van Bombay naar
Calcutta in de nabijheid van Nagpoer te
gengehouden. Vijf-en-twintig stakers plaats
ten zich voor de locomotief op de rails
en verhinderden den trein verder te rij
den. Met een extra-trein werd een sterke
politiemacht gezonden, die de stakers ar
resteerde. Na een oponthoud van vele uren
kon de posttrein doorrijden.
In een artikel in „Younk India" vraagt
Gandhi de vrouwen de drankwinkels en
de winkels die buitenlandsche stoffen ver-
koopen te posten. Hij zegt daarbij, dat het
niet anders kan of een beroep van de vrou
wen op kooplieden en koopers zal het hart
van dezen verteederen. De vrouwen, zoo
voegt hij er nog aan toe, zullen er nooit
van kunnen worden verdacht geweld te
plegen.
Krachtig ingrijpen van de politie te
Bombay.
De politie heeft gistermiddag te Bombay
eindelijk energieke maatregelen genomen.
Een groote macht van ruim 300 agenten
omsingelde het gebouw van het Congres
en verschafte zich daarna met geweld toe
gang. Ahmed Ali, die zich „secretaris van
de nationale militie" noemt, werd gevan
gen genomen na eenigen tegenstand van
zijn aanhangers, waarbij drie personen ern
stig en een tiental minder ernstig gewond
werden. De politie heeft al het aanwezige
zout vernietigd en de potten en verdere
ingrediënten voor de bereiding in beslag
genomen.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND.
De Voorzitter van het Centraal-Stem
bureau ter verkiezing van de leden van
de Provinciale Staten van Zuid-Holland
heeft in de vacature-C. A. Lingbeek (H.
G. S.) benoeipd verklaard tot lid van die
Staten den heer G. Nieuwenhuijsen te
's-Gravenhage in de plaats van den beer
J. S. Korpel, die zijn benoeming niet heeft
aangenomen.
Arbeidswet 1919.
Werkt ij den in wasscherijen en
str ij kinrichtingen.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft goedgevonden aan hoofden
of bestuurders van wasscherijen en strijk-
inrichtingen in alle genieenten des Rijks
te vergunnen dat gedurende de tijdvakken
van 22 tot en met 25 April 1930, van 26 tot
en met 30 Mei 1930 en van 10 tot en met
13 Juni 1930 in hunne onderneming door
de aldaar werkzame arbeiders in af
wijking van het bepaalde in de artikelen
23 en 24 der Arbeidswet 1919 arbeid
wordt verricht als volgt:
op 22, 23, 24 en 25 .April, op 26, 27, 28 en
30 Mei en op 10, 11, 12 en 13 Juni 1930
gedurende teil hoogste 9.30 uur per dag
en op Zaterdag 20 April, 31 Mei en 14
Juni 1930 gedurende ten hoogste G uren
per dag, een en ander voorwaarde, dat:
a. in die tijdvakken de arbeidstijd van
de betrokken arbeiders op de eerste 5
werkdagen der week in zijn geheel is ge
legen tusschen 7 uur des voormiddags en
7 uur des namiddags en op Zaterdag tus
schen 7 uur des voormiddags en 2 uur des
namiddags;
b. inx de onderneming, waar van deze
vergunning gebruik wordt gemaakt, geen
arbeid wordt verricht op Maandag 21
April, Donderdag 29 Mei en Maandag 9
Juni 1930.
LISSE.
Oprichting Kath. Turnclub. Gisteren
avond hield het comité dat belast is met
de oprichting eener R. K. Turnclub zijn
eerste vergadering in het Patronaatsge
bouw. Het bestuur, dat reeds is samenge
steld uit de verschillende standsorganisa
ties ter plaatse, is zoover gevorderd dat
de officieels oprichting zal plaats vinden
op 7 Mei a.s. De voorzitter, do heer A. Th.
v. Kestqfen, opende deze bijeenkomst met
den chr. groet. Spr. deelde mede, dat
reeds een uitmuntende leeraar is gevon
den n.l. -de heer H. den Bouwmeester.
Allereerst werden ingeschreven op doze
bijeenkomst de schoolgaande kinderen.
Het resultaat daarvan was niet zoo groot,
daar kinderen 's avonds thuis behooren.
Dit zal wel op de scholen verder in handen
worden gegeven aan de hoofdonderwijzers.
Vervolgens waren aan de beurt voor op
gave personen van 1418 jaar; 13 perso
nen gaven zich op. Als laatste waren aan
de beurt van inschrijving, de leeftijd van
21 jaar en ouder. Van de ouderen gaven
zich op 28 personen.
De lesavonden zullen worden gehouden
op Woensdag- en Vrijdagavond, 's Woens
dags is het alleen voor de schoolgaande
jongens, welko oefening hebben van 67
uur. Aspiranten uit de schoolvrije jeugd
tot 17 jaar van 7 tot 8 uur en heerenleden
vanaf 17 jaar en ouder van 8 tot 9 uur.
Reeds is er een aanvrage om subsidio
van de gemeente ingediend, ter bestrijding
van de onkosten. Een brug en rekstok zijn
aangevraagd.
Namens den Raad van Bestuur sprak
de weleerw. heer J. P. v. Zon een inlei
dend woord, waarin spr. deed uitkomen,
het doel dezer vereeniging en hoe dit tc
behartigen. Het bestuur, dat nu gekozen
werd, dient als lichaam van advies voor
den Raad van Bestuur. Iedere afdeeling
heeft bovendien nog een senator, die de
belangen van zijn afdeeling bepleit bij het
bestuur en een penningmeester, die de
contributie int. De Vrijdagavond die aan
gegeven is, blijft een vrije oefenavond. Do
leeraar is in het bezit van acte middel
baar onderwijs gymnastiek en heeft een
5-jarige opleiding ontvangen aan de
R. K. Leergangen te Tilburg. Eenige ja
ren van practischen arbeid hebben hem
tot een ervaren leider gevormd.
Vervolgens werd de gelegenheid gege
ven vragen te stellen. De heer v. d. Laan
vroeg of de leden van het bestuur ook be
talende leden zijn. De voorz. antwoordde,
dat dit bestuur, gevormd uit de stands
organisaties. waarborgt dat deze turnver-
eeniging blijft bestaan. De heer Wesseb'ng,
bestuurslid, zegt dat zij als beschermheer
optreden voor deze vereeniging.
Overgegaan werd tot vorkiezïng van
het bestnur, dat dient als lichaam van ad
vies voor den Raad van Bestuur. De nït-
s^g was dat gekozen werden de heeron
W. Buschman, I. v. Twaardcn en P. v. d.
Laan, die hun benoeming aanvaardden.
De voorz. feliciteerde de nieuwbenoemdo
bestuursleden cn hoopte dat zij hun beste
krachten zouden geveT\ voor deze ve-eeni-
ging, welke in de toekomst veel belooft
te worden. Uit deze drie bestuursleden
werd de heer W. Buschman als voorzitter
eekozen, die deze functie aanvaardde.
Medeeredeeld werd, dat de eerstvolgende
vergadering zal plaats hebben 1 Mei a.e.
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit' vanaf heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Vaticaanstad zal een eigen munt in
voeren.
MacDonald heeft gisteren verklaard, dat
officieel een drie-mogendhedenverdrag is
tot stand gekomen. Begin volgende week
eindigt de vlootconfercntie.
BINNENLAND.
De brand op het s.s. „Blijdcndijk" (Gem.
Berichten, 4do blad).
Ontploffing met doodelijken afloop te
Twisk (Laatsto Berichten).
Niets meer aan do ordo zijndo sloot de
voórz. deze bijeenkomst onder een wcord
van dank voor do aangenamo samenwer
king.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Personalia. In dc vacature ontstaan
door het overlijden van den heer Th.
Haasnoot als lid van liet bestuur dor Kat-
wijksche Bouwycreeniging is gekozen de
heer D. van Ricssen, die deze benoeming
heeft aangenomen.
Ontslag bij de brandweer. Nu hot ge
meentebestuur tweo nieuwe motor-brand
spuiten heeft aangekocht en hierdoor in
het bezit is van do meest moderne brand-
wcermateriaal, materiaal waarvoor weinig
bcdieningsmanschappen noodig zijn, heb
ben 50 man van de brandweer, voorname
lijk behoorendo bij de handspuit, hun ont
slag gekregen. Het zal hierdoor ieder da
delijk duidelijk zijn dat zulks een groc«te
bezuiniging Jiceft, waaruit do conclusie!
getrokken kan worden dat de uitgaven
voor de nieuwe motorspuitcn indirect
voordeel geven inplaats van nadeel. Zelfs
voor do jaarlijksche beprooving van het
materiaal moest oen flink bedrag uitge
trokken worden, lie! geen thans een bespa
ring geeft> on men is voor con oventueolo
brand goed toegerust.
Tuigbouw. We konden dezer dagen
lezen van verschillende eerstelingen. Zoo
vernamen wo van de eerste snijboonen te
Langeraar cn Roelofarendsvecn, van
aardbeien te Naaldwijk, van druivon to
Poeldijk en van de eerste vroege aardap-
polen die do heer Zuidgeest to Poeldijk
aan de veiling bracht. Die eerstelingen
gaan dan als regel tegen liooge prijzen
doch in het algemeen heeft men in den
tuirfbouw allesbehalve reden om to juichen
Do prijzen van massa-artikolen als bijv.
Spinazie staan veel te laag en ook voor
andere producten als bloemkool, sla, an
dijvie, wordt geen behoorlijken prijs be
taald. Hier ondervinden nog maar weinig
deze nadee'.en, omdat zich nog maar en
kelen op dezo vroegteelt toeleggen. Doch
het tcekent den algemecncn toestand cn
men ziet tamelijk pessimistisch den toe
komst in.
WASSENAAR.
Lambrizeering in brarvl. In een per
ceel aan den Duinweg alhier, bewoond
door de familie J., werd gisteravond brand
ontdekt in do houten lambrizeoring, gren
zende aan een vertrok, waarin een haard
werd gestookt. Het gelukte den bewoners
het vuur in den aanvang te stuiten, ter
wijl de brandweer verder onheil wist te
voorkomen.
Ernstige botsing. Tor hoogte van de
buitenplaats Raaphorst is do heer V. uit
Leiden gisteravond met zijn auto tegen
een stilstaande vrachtauto opgebotst en
vorvolgens in de afrastering terecht ge
komen. De hoer V. liep een ernstige ver
wonding aan een der armen op en moest
zich door dr. Baart dc la Faille laten ver
binden. Beide voertuigen werden bescha
digd.
RIJNSATERWOUDE.
Volkstelling. Door B. en W. dezer ge
meente ia tot leider van de elfde tienjaar-
lffksche Volkstelling aangowezen do heci
J. W. de Ren ambtenaar ter secretarie
gemeenteontvanger alhier.
