21ste Jaargang
DONDERDAG 10 APRIL 1930
No. 6554
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
LEGER EN VLOOT
3)e Zeidóohd (Souftmiï
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
V Ons onderwijs.
Onderwijs en Pers hebben met elkaar
gemeen, dat stilstand achteruitgang betee-
kenfc; dat wisselende behoeften en hoogere
eischen, klaarder inzicht en levendiger be
langstelling het noodzakelijk maken, dat
er wijziging of uitbreiding wordt gebracht
in inhoud en vorm.
Als men dus, wat het Onderwijs betreft,
©enige wenschen ter verandering en ver
betering uitspreekt, dan wil dat niet zeg
gen, dat juist in onzen tijd het onder
wijs, op bijzondere wijze, aanleiding geeft
om naar een gewenschte vervolmaking te
wijzen.
Dat was zoo in het verleden; dat zal zoo
zijn in de toekomst: stilstand is achteruit
gang.
In een artikel in de „Tijd" van gister
avond wordt gewezen op de noodzakelijk
heid „der vrij-making van het wettelijk
slecht belaste onderwijs voor de scholing
van geest en karakter in de eeuwige be
grippen, het wijken van het multa voor het
multum, de kennis van formules en feiten
voor het zelfstandig oordeelen op beginse
len". En aangehaald wordt een uitspraak
van liberale zijde gegeven in de „Tel.",
waarin wordt geklaagd over de uitrusting
onzer jongelieden, „met ©en groote hoeveel
heid schoolkennis en gemis aan bepaalde
karaktereigenschappen als zakelijkheid,
doorzettingsvermogen en zelfverzekerd
heid".
Door de veel-vormigheid van het moder
ne leven is inderdaad in het onderwijs een
multa ten koste van het multum, wat
■wil zeggen, dat er over veel dingen wordt
geleerd, maar over weinig of niets veel
wordt geleerd.
En ook wordt er te veel gewerkt aan het
inpompen van veel kennis en te weinig
gedacht aan de „scholing van geest en ka
rakter", die zoo harmonieerend kan samen
gaan met onderwijs.
In deze richting kan ook wel reeds onder
den dwang „van het wettelijk slecht belaste
onderwijs" door goede paedagogen veel
worden verbeterd en vervolmaakt!
Goede paedagogen, die niet alleen
over opvoedkunde kunnen spreken en schrij
ven, maar wier liefde hen ook dringt, om
hun paedagogische kennis vruchtbaar te
maken in kinderzielen.
VAN HET VATIC A AN
HERSTEL VAN EEN ROMEINSCHE
TRADITIE?
De Paus-zegen „urbi et orbi".
Men meldt uit Rome aan de „Msbd.":
Er gaan hier herhaaldelijk geruchten,
dat de H. Vader nu we] weer spoedig de
oude Romeinsche traditie zal herstellen en
van de middenloggia van Sint Pieter den
plecbtigen zegen „Urbi et Orbi" schen
ken, zooals dit voor 1870 pleegde te ge
schieden.
Men wijst er op, dat het dit jaar het
eerste Paaschfeest is na de ratificatie van
het verdrag van Laieranen, waardoor Z.
H. Paus Pius XI Zijn volledige vrijheid
herkreeg, en dat Z.H. dien dag zonder be
zwaar den zegen zou kunnen schenken.
Tot nog toe geschiedde deze grootsche
plechtigheid slechts tweemaal, na de Paus
keuze en na de plechtigheid in de Sint
Pieter bij gelegenheid van de onderteeke-
ning van de Lateraansche verdragenbei
de keeren werd de zegen echter niet ge
schonken in den plechtigen vorm „Urbi et
Orbi".
In het Vaticaan worden bovengemelde
geruchten noch bevestigd noch tegenge
sproken.
INTERNAT. CONFERENTIES
OVEREENSTEMMING OVER EEN
DRIE LANDEN-VERDRAG.
Op de Londensche vloot conferentie is
gisteren overeenstemming bereikt over een
3 mogendheden-verdrag bij de bespreking
tusschen de leiders der delegaties van de
Vereenigde Staten, Engeland en Japan.
Over het vraagstuk der veiligheid voor
Frankrijk is nog geen resultaat bereikt,
daar Grandi licht ongesteld was en de be
sprekingen niet kon bijwonen.
DUITSCHLAND
DE BIERACCIJNS.
Tegemoetkoming aan de Beieren.
Het Rijkskabinet hield zich in zijn zit
ting van gisteren opnieuw bezig met de
dekkingsvoorstellen voor de begrooting
van het. jaar 1930. In aansluiting daarop
had een bespreking plaats, waaraan de lei
ders van het Centrum, van de Duitsche
Volkspartij, van de democraten, van de eco
nomische partij, van de christelijk-nationale
arbeiderspartij en van dc Beiersche volks
partij deelnamen. In dc beraadslaging, die
verscheidene uren duurde werden alle pun
ten van het dekkingsprogram diepgaand
besproken en opgehelderd.
D© besprekingen der leiders van de
achter de regeering staande partijen voer
den, naar het persbureau V. D. verneemt,
tot het volgende resultaat. De bierbelasting
wordt inplaats van met 75 pet. met slechts
50 pet, verhoogd. De verkoopsbelasting
wordt van 75 pet. verhoogd tot 85 pet.
Daarbij komt voor omzetten boven 1 mil-
lioen Mark een bijslag van 50 pet. Alle re-
geeringsvoorstellen, die gedeeltelijk in de
commissie werden afgewezen, zullen weer
worden voorgelegd, nu met de beperking,
dat bij de tabaksbelasting de depots onbe
last blijven, met administratiekosten van
een half procent tegen het eene procent in
het oorspronkelijke regeeringsvoorstel.
Deze verlaging van de administratiekosten
heeft in de commissie reeds de instem
ming van de meerderheid gevonden. De ver
tegenwoordigers van dc Beiersche -Volks
partij verklaarden, dat zij eerst, ook voor
de verlaagde bierbelasting, de goedkeuring
hunner fractie moesten verkrijgen. De frac
tie der Beiersche Volkspartij kwam onmid
dellijk in zitting bijeen.
ITALIË
VORSTELIJKE ROUWDIENST.
Stoffelijk overschot van Zweden's Koningin
verlaat Rome.
Gistervoormiddag werd voor de overle
den koningin van Zweden in de Duilscn-
evangelische kerk te Rome een plechtige
doodendienst gehouden.
Een Zwecdsch geestelijke hield de toe
spraak, terwijl de Duitsche dominee von
Kalteuborn-Stachau de gebeden verricht
te. Diep bewogen volgde koning Gustaaf
van Zweden de stemmige plechtigheid,
waaraan ook de koning van Italië, de mi
nister-president Mussolini en alle ministers
van de Italiaansche regeering, de prins van
Hessen, de prinses van Baden, de Duit
sche gezant, alsook de overige te Rome
geaccrediteerde diplomaten deelnamen.
Het B. T. A. meldt vervolgens uit Rome,
dat de lijkkist met het stoffelijk overschot
der koningin 's middags zonder officieele
plechtigheid naar het Centraal Station
werd overgebracht, op een lijkwagen met
vier paarden bespannen en gevolgd door
den koning van Zweden, prins Willem en
prinses Ingrid, de Groothertogin van Baden
en hofdignitarissen in automobielen.
Aan het rijk bevlagde station wachtte
de prins van Hessen', de gouverneur van
Rome en de Italiaansche onderstaats-secre
taris van buitenlandsche zaken. De trein,
waarin de lijkkist werd geplaatst en waar
Dit nummer beslaat uit twee bladen
VAN 914 APRIL wordt in het Jaarbeursgebouw te Utrecht een groote bloe-
men-tentoonstelling gehouden. Een fraaie orchidee, genaamd „Cypripedium
Mandial"
in het koninklijk gezelschap plaats nam,
vertrok te 13.10 uur.
De speciale trein met bet stoffelijk over
schot van Zweden's Koningin komt heden
(Donderdag) uit Rome te Kufstein aan en
gaat onmiddellijk door naar Swinemünde.
Om 23.30 arriveert de trein te Swinemün
de. Overeenkomstig den wensch van Koning
Gustaaf, heeft geen begroeting door de
overheid plaats tijdens het korte oponthoud
aldaar, en ook niet te Berlijn, waar de trein
over een spoor van de centuurbaan geleid
zal worden.
Wanneer het eskader, dat het oorlogs
schip waarop het lijk vervoerd wordt, ver
gezelt-, Stockholm zal naderen, zal de kroon
prins zich naar Vaxholm, een kleine vesting
in de nabijheid van de hoofdstad begeven,
om het daar op te wachten. Na de aan
komst te Stockholm op 12 April zullen de
schepen de stad doorkruisen en in de Norr-
ström voor anker gaan liggen op een plaats,
waar zij de menigte den meest effectvollen
aanblik oplevert
Om half drie zal de lijkkist aan boord
van de „Vasaorden" worden gebracht, waar
in de koning gewoonlijk dé vreemde staats
hoofden ontvangt bij hun officieele bezoe
ken aan Stockholm. De „Vasaorden" zal de
lijkkist overbrengen naar Skeppsholmen,
het marinestation van Stockholm. Vandaar
zal de lijkstoet zich op weg begeven naar
Ridderholmskyrkan, het Zweedsch Pan
theon, waar de lijkdiensten zullen worden
gehouden.
Verschillende vreemde vorstelijke perso
nen zullen bij de plechtige begrafenis tegen
woordig zijn; w.o. de souvereincn van De
nemarken, prins Berthold van Baden en
prins Adelbert van Pruisen.
SPANJE
VROUWENKIESRECHT IN SPANJE.
De presidente der Spaanscho Vrouwen
vereniging, gravin de Morel la, heeft zich
eenigen tijd geleden tot minister-president
Berenguer gewend met het verzoek het
vrouwenkiesrecht in Spanje in te voeren.
Generaal Berenguer heeft thans de presi
dente de verzekering gegeven, dat bij de
volgende verkiezingen in Spanje de vrouw
actief en passief kiesrecht zou krijgen.
HET NIEUWE
Mailschip „Ba-
loeran" van de
Rotterdamsche
Lloyd heeft
Woensdag zijn
proeftocht ge
maakt. Minister
Reymer (met
bolhoed) en
minister Deckers
(met deukhoed)
begeven zich
aan boord
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Te Londen is overeenstemming bereikt
over een drie-landenverdrag.
De uitvaart van koningin Victoria van
Zweden.
De K. L. M. is voornemens de postvluch-
ten naar Indië cp 1 October a.s. weer te
hervatten. (Luchtvaart).
BINNENLAND.
De moord te Waddinxveen. Voor
het Haagsche Gerechtshof (Rechtzaken.
2do blad).
Promoties in het Leger (Leger en Vloot,
1ste blad).
RUSLAND
DE GODSDIENSTVERVOLGING.
Straatgevechten in Tiraspol.
Bewoners van het Rcemecnscho dorp Ti-
ghine in Bessarabië waren getuigen van
hevige straatgevechten, die in do stad Ti
raspol op Russisch gebied geleverd werden,
waar de bevolking verlangde, dat dc ge
sloten kathedraal weer geopend zou wor
den.
Tijdens het gevecht schoten dc roodo
gardisten met machinegeweren op de me
nigte. Voor de oogen der Roemenen worden
10 personen gedood.
Een groote menigto vertoonde zich nun
de oevers van do Dnjestr en verlangJo van
de Roemenen, dat zij hen zouden helpen of
verlof zouden geven om op Roemeensch ge
bied te komen.
Op 1 Mei overal burgeroorlog!
De communistische internationale hoeft,
naar uit Moskou wordt gemold, een oproep'
rondgezonden, waarin zij allo communisti
sche partijen in Europa en Amerika op
roept tot demonstraties op den eersben Mei
tegen het kapitalisme en de burgerlijke
regeeriugen.
De communistische beweging moet over
gaan tot den aanval op de bourgeoisie en
de eerste Mei moet gelden als het begin
van den burgeroorlog.
Buitenlandsche organisaties zijn aange
wezen om deel te nemen aan de demonstra
ties der internationale.
BRITSCH-INDIE
HET VERZET VAN GANDHI.
Eon ophitsende redevoering.
Gandhi heeft te Aat een nieuwe rede
gehouden, waarin hij zijn toehoorders aan
spoorde, den strijd tegen het Engclsche ge
zag krachtiger te voeren.
Alle Indiërs moeten zich met alle kracht
tegen het in beslag nemen van het onwet
tig gewonnen zout verzetten, totdat het tot
bloedvergieten komt.
Vooral de vrouwen moeten zich verzet
ten, daar men moet vaststellen of de politic
het zal wagen, zich aan de vrouwen te ver
grijpen.
In dat geval zal heel Indië in opwinding
geraken.
De strijd tegen het zoutmonopolie is de
eerste stap in den strijd om de onafhanke
lijkheid.
Gandhi kondigde aan, dat hij do bewe
ging tot het winnen van zout ook zal orga-
nisceren in die plaatsen, wolke hij nog niet
heeft bezocht.
De politie arresteerde vijf en twintig
vrijwilligers, o.w. Davidaa, een zoon van
Gandhi (een andere zoon van Gandhi is,
zooals men weet, reeds eenigo dagen gele
den gearresteerd), die te Saleempur zout
bereidde.
LEG ER PRO MOT IE.
Bij Koninklijk Besluit is: met ingang
van 1 Mei 1930, I benoemd en aangesteld,
bij het Wapen der Infan
terie:
a. tot Luitenant-Generaal, Hr. Mt. Ad
judant in buitengewouen dienst, de Genc-
raal-Majoor J. H. Borel, Inspecteur der
Infanterie, tevens waarnemend inspecteur
van den Vrijwilligen landstorm;
b. tot Generaal-Majoor, de Kolonel jhr.
E. W. van Holthe, commandant van de