3)e £eidóclre Gou/fco/nl' I'M 't 21ste Jaargang DINSDAG 25 MAART 193C No. 6442 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND i' «ft |L ONDERWIJS Nieuw feuilleton STADSNIEUWS DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f 24)5 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 oent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT: Gewone idvertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Madedeeliogan wordt bet dubbele van bet tarief borekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop 10.50 Dit nummer bestaat uit drie bladen V Het dienstboden-vraagstuk. Het dienstboden-vraagstuk is een kwes tie, die velen beroertHet vraagstuk is niet in enkele regels saam te vatten of te bespreken, nog veel minder op te lossen. Er is een dienstboden-nood, en er wordt ge klaagd over de moeilijkheden, om in goede harmonie en wederzijdsche tevredenheid een dienstbode te houden. Gisterenavond vonden wij deze kwestie aangeroerd in een artikel in „Het Handels blad". Wij willen hier aan dat artikel het volgende ontleenen: „Wie het aangiftebiljet voor de Per- soneelo Belasting moet invullen, vindt daarop ten slotte de vraag, welke an dere personen er in zijn huis nog wo nen behalve de leden van zijn gezin en zijn dienstboden. De fiscale wetge ver rekent met dit disjunctieve „en" de diens.boden dus reeds niet meer tot de leden van het gezinals hoedanig zij vroeger nochtans stellig werden beschouwd. Schrijver dezes herinnert zich nog zeer goed dat zijn vader, toon men eens op een uitstapje in België gezamenlijk aan de koffieta fel ging zitten, een Fransche diensl- bode (geen „gouvernante" maar een gewone dienstbode) die al sinds ja ren bij schrijvers grootmoeder in dienst was, mede aan tafel noodde mot de opmerking: „Vous étes mem- bre de la familie" (Gij zijt lid van dc familie). En bij een oud-oom van schrijver dezes, bij wien de gewoonte heerschte om 's avonds voor het naar bed gaan een bijbellezing te houden, zaten de dienstboden daarbij steeds, evenals het gansche gezin, mede on der zijn gehoor. Nu behoeft men de verhouding der diens'boden tot de meesters in het oude Gezin niet te idealiseeren er kwamen vroeger zeker ook nog al eens wat strubbelingen met „de booien" voor om die toch als een gansch andere te zien dan die van thans. Hoe ook de humeuren waren, een dienstbode gevoelde zich eertijds als te behooren tot het Gezin. Van dat gevoel is tegenwoordig al heel weinig meer over; de dienstbode van heden gevoelt zich louter in een a r b o i d s- verhouding, precies als een arbeider in een onderneming en de Staat heeft dat gevoel gesanctioneerd en aange moedigd door, in de artike'cn betref fende het Arbeidscontract, alle arbeids contractanten, óók de dienstboden, over één kam te scheren. De moderne dienstbode is eenvoudig een arbeid ster geworden, die haar werk toeval lig heeft in het huis van den patroon (er zijn natuurlijk nog een menigte ge vallen waarin de opvatting der ver houding nog niet zoo is, doch wij teekenen nu de «lgemeene, 't zii wor dende, 't zij reeds bestaande, figuur) en ze voo't zich in hef geheel niet meer als deel van het Gezin. En het inwonen, dat nog over is van het asnect der oude verhouding, is. door de neiging tot uithniziehcid van de moderne dienstbode, allengs aan het verdwiinen; de fi*niur der inwonende dienstbode zal, binnen afzienbaren tijd, geheel tot het verleden behoo- In het bovenstaande is dit in ieder geval verkeerd gezien, dat de wettelijke bescher ming van dienstbode deze uit het gezins verband zou hebben gehaald. De wet is hier zéker niet de zondebok! De oorzaken, zoowel van den dienstbo den-nood als van het betreurenswaardige feit, dat de dienstboden, die er zijn, vaak niet dkt geven in het gezin, wat men ver wacht of graag zou ontvangen die oor zaken liggen dieper. De geestesgesteldheid van vele dienste boden is verkeerd zij willen vaak hun ontspanning te veel buitenshuis zoeken. Zij waardeeren vaak te weinig de genoe gens en de nuttigheid van het huiselijk leven. Maar.... is ook, althans meermalen, de geestesgesteldheid in de families, bij wie de dienstbode in hnis is, niet verkeerd; hebben ook meermalen de tegenwoordige gezinnen niet te veel verloren van dien ouden geest, van die eenvoudige gewoon ten, waaraan de schrijver in „Het Han delsblad" herinnert 1 Voor beide partijen is veel te leeren van den goeden onden tijd! INTERNAT. CONFERENTIES DE TARIEVEN CONFERENTIE GESLOTEN. Dc tariefwapens'.ilstandsconferentio is gisteren, na een bijeenzijn van moer dan vijf weken gesloten. De hande'.sconventio is reeds door c'f regeeiingen ondeiteckcnd, n.l. België, Duitscluand, Enceland, Estland, Fin'ani, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Neder land, Oostenrijk en Zwitserland. Dc ministers van handel van Dritsch- land, Schmidt, van Frankrijk, Flandin, cn van Zwitserland, Schulthcss waren per soonlijk aanwezig, om de conventie te on derteekenen. Bovendien is het protocol over de toe komstige onderhande'ingen tussch» n ie regeerincen over collectieve tariefsverla ging en het uit de weg ruimen van andere belemmeringen van den internetiDnalcn handel dcor dezo zelfde elf de'cgatirs ou- derleekend en bovendien door Grieken- land, Letland, Litauen cn Portugal. In goed-ingelichte kringen neemt men tuin, dat van deze vier delegaties ook Let land, Litauen en Griekenland do conven tie ondeiteckenen zullen. In zijn slotrede legde graaf Moltke nog- j maa's den nadruk op het uitgesproken Eurcpcesche karakter van deze conventie. Hij stelde het nut van persoonlijk contact tusschen de leiders der Europeescho hen- delspolitek in het licht en meende, dat deze samenkomsten, aangevuld door per soonlijke bezoeken aan andere landen een voortreffelijk middel zijn om eikaars moei lijkheden te leeren kennen. Hij meende ten slot te, dal de waarde van de hande'scon- venlic, die, zooals men weet, paB in No vember a.s. in werking kan treden, meer afhangt van de psychologische en pracli- sche rem, die zij zal kunnen zijn tegen de neiging tot vermeerdering der handels barrières, dan van de bindende bepalin gen, die zij inhoudt. Aan hel slot der zitting bedankte dc Fransche minister van Handel, Flandin, met cenige welgekozen woorden den voor zitter graaf Moltke. Hij beschouwde deze conventie als een eersten steen van het gebouw der economische samenwerking in Europa. Wanneer eenmaal de economische coöperatie zal zijn tot stand gekemen, zal een ieder moeten bedenken, dat zij te Ge neve op deze conferentie is geboren. DE VL00TC0NFERENTIE. Ia sommige kringen te Washington ver luidt, dat dc Amerikaansche deiegatie op de Londensche vlootconferentie binnen 1-1 dagen zal terugkeeren, indien voor dien tijd geen besliste vooruitgang bereikt is. FRANKRIJK. DE ONTVLUCHTING VAN MADAME HANAU. Groote hilariteit te Parijs! Het effect, veroorzaakt door de coup de théatre in de zaak Mme. Hanau, schijnt nog sterker te zijn dan dat, destijds door de vlucht van Léon Daudet teweegge bracht. Gisteravond maakte men zich in de theaters, restaurants, bioscopen, kof fiehuizen en clubs vroolijk ten koste van de autoriteiten, dc rechterlijke macht cn de politic. Mme. Manau werd sympa'hick door de kwajongensachtigheid waarmede zij een langen neus trok tegen de hoogo ambtenaren. Men bewondert trouwens ook de moreele kracht dezer vrouw, die of schoon verzwakt door een hongerkuur van achttien dagen, er in slaagde uit het hos pitaal te ontkomen cn zich vrijwillig aan de gevangenis aan te melden om te pro'.es- teeren tegen de gewelddadige wijze, waar op men haar voedsel toediende. De autoriteiten, als wi'dcn zij de be lachelijke posite, waarin Mme. Hanau hun heeft gebracht, nog aandikken, hebben een enquête verordend om de mc Icplichticjcn in het geval te ontdekken. Zij beieiden al dus een nieuw proces voor, dat een amu sante vaudeville belooft te worden. Dc ernstige zijde van het gebeurde i?, dat het nu moeilijk zal worden mevr. Ha nau de contra-exneitise te weigeren, die eischte onder bedreiging van voedselwei- gering. De gcheele pers geeft toe dat het mevT. Hanau is gelukt de lacrer* op baar hand te krijgen. De „Oeuvre" bcwonde:t „de elegante eo spitsvondige ontkooping". wel ke zij aan de comedie heeft weien te ge ven. M i•v MAANDAG HEEFT DR. BRUNO BECKER te Amsterdam zijn hooglecraar- schap in de Oost-Europeesche Cultuurgeschiedenis aanvaard met een inaugurale rede BRIAND OVER DE RIJNLAND ONTRUIMING. In de gisteren gehouden gemeenschap pelijke zitting der *utpiercomniissies voor financiën cn buitenlandschc zaken, liccft Briand, naar dc „Populaire" weet te mel den, op een vraag van den socialistischcn afgevaardigde Grumbach, over de ontrui ming van het Ri.n'and, verklaard, dat Frankrijk geen reden heeft voor en ook geen belang bij een verlenging van den bc zeitingsduur. Alles duidt er op, dat dc ontruiming van het Rijnland op bet bepaalde tijdstip zal zijn beëindigd, tenzij zich onverwachte omstandigheden mochten voordoen, zooals een weivering van de kamer om het Youngplan te ratificeeren. Do ratificatie is de eenigo voorwaardo voor een vasthouden aan den datum der ontruiming. Briand meende overigens te weten, dat de minister van oorlog reeds de noodzake lijke maatrege'en getroffen had, om tot ontruiming ',c kunnen overgaan. Franklin Bouillon, recht op dc zaak af gaande, s clde dc vraag of het Rijnland voor den 30slen Juli zou zijn ontruimd. Hij kreeg van Briand kortweg ten antwoord, dat de ontruiming tegen dien tijd zou zijn afgeioopen. RUSLAND WAT GEBEURT ER MET OE K0ELAKI? Zooals hekend is, wordt er in Rusland een stelsel van „raskoelatsjiwanicjc" door gevoerd, bestaande daarin, dat de welge stelde bccren van al hun have beroofd worden en op straat gezet. Wat gebeurt er nu met die mannen! vragen zich dc sovjet- bladen af. Velen hunner komen van hon ger en koude om, maar de sterke weten zich te redden. De „Prawda" geeft de vol gende lezing van het lot dier in leven ge bleven koelaki. Een groot gedeelte van dc kce'aki, aldus de „Prawda vindt na dc raskoelatsjiwanieje onderdak bij familie leden in andere dori en. De koelak is in den regel een boer, die zijn vak verstaat en elke boer neemt hern gaarne als com pagnon of knecht aan. Sommige koelaki vertrekken naar een andere streek cn vin den dnat een betrekking, ze'fs in sovjet- instellingen, omdat er zulk een gebrek aan energieke en betrouwbare menschen is en de k"dak is natuurlijk in den regel iemand, die van aanpakken weet. De wet verbiedt wel ten strengste een koelak in dienst te nemen, maar dc sovjet-organen weten wel een middel te vinden om het verbod t<* oinzei'en. Een gedeelte der koelaki wist ondanks het nadrukkelijke verbod, lid van kolchoz te worden; zij hebben al weer een eigen huishouding met de noodzakelijkste voorwerpen. De overigen vertrekken naar Moskou. De „Prawda' bet curt natuurlijk dat de kcelak zooveel uithoudingsvermo gen en volharding toont te bezitten. BRITSCHINDIE GANDHI IN OPENLIJKEN OPSTAND? Verslagen zijner redevoeringen gecensureerd. De „Observer" bevestigt in eon bericht uit Bombay, dat do vorslagcn van de rode- veeringen, die Gandhi op verschillende plaatsen houdt, door dc censuur worden gekeurd en evcn:uecl gewijzigd. Dc toenemende actie van Gandhi recht vaardigt echter een dcrgelijken maatregel, schrijft het blad. In zijn te Horsad gehouden redo vor- k'rarde Gandhi o.a., dat hij dag cn nacht ervoor bidt, dat het Britscho bewind over Indië verstoord zal worden. Hij verklaarde zich ervan overtuigd, dat liet zi ndo was, nog langer hot bestaans recht der Britsche heerschappij te erken nen Volgens Er.gelsche persberichten zou Gandtii thans openlijk den opstand predi ken en dezen een nationa'en plicht noe men. Tot zijn lnaUtcn ademtocht, ver klaarde hij, znl hij nie's vuriger wcnsclien dan tic vernietiging van het bestaande re gime. docb hij wcnschtc niet, dat den ver tegenwoordigers cn leden der huidige re- geerirg ecnig leed zou overkomen. Ook van andere zijde wordt gemeld, dat Gandhi zijn actie van lijdelijk verzet meer en meer verlaat en overgaat tot het pre diken van den opstand. De Britsche autoriteiten zouden dan rok de arrestatie van Gandhi ernstig over wegen. Oe doelrr.alhheid onzer onderwijv organisatie. Reeds eenigen tijd is bij het hoofdbe stuur der Ne I. Maatschappij voor Nijver heid en Handel do vraag aan dc orde of het algemeen vormend onderwi n hier te 'ande wel voldoende nuttig rendement op levert evenredig aan dc kosten. Men heeft zich daarbij afvevraavd, of de resultaten van het onderwijs voldoen aan de eischen, die de maatschappij moet stellen wat er hapert aan de aanpassing tusschen lager en voortgezet onderwijs cn of er in het algemeen wel voldoende organisatie en centrale leiding in ons onderwijs bestaat. Het hoofdbestuur heeft, naar wij verne men, in zijn voorlaatste vergadering bcslo ten, het vraagstuk van de doelmatigheid onzer 'onderwijsorganisatie in studie te scveo aan een kleine daarvoor in te stel len ccmmissie. De studie zal, althans voor- uoopig, beperkt blijven tot het algemeen vormend lager cn middc'baar (voorberei lend hoogcr) onderwijs en het vraagstuk der aaneensluiting. A's voorzitter dezer commissie, die dezer dagen door den voor zitter der maatschappij gelnstallerd werd, i» aangc e^ten de heer pref. ir. D. Dre*- 'en, oud-hoogleeraar aan dc Techntsrne Hocgcschool to Dc'ft, «hans diiecteur van de N.V. Machinefabriek Jaffa v.h. Louis Smulders cn Co. te Utrecht. 't Lijkt bijna 'n sprookje, dit fcuilletoa. waarin ons de geschiedenis verleid wordt van een urm koemc'.kstertje, een meisje van hoogen zielenadel, dat trouwt met 'n rijken baron. Het heeft evenwel heel wat voeten in de aarde, eer t zoover komt, want ze is daartoe maar niet zoo dadelijk te inden, hoe vreemd dit moge lijken, Hoe deze twee hoogstaande menschen el kaar toch „krijgen" vindt men aan het slot van dit verhaal, dat ongetwijfeld bij onzo lezeressen en lezers in den smaak zal val len. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De tarievenconferentie te Genèvo ge ëindigd. Volgens sommige berichten zou Gandhi in openlijken opsiand zijn tegen het Brit sche bewind. BINNENLAND. De bouw van de grootste sluis ter we reld te IJmuidcn, (2de blad). „HET SCHOONSTE ALLER BOEKEN". Voordracht van Prof. P. G. Groenen. Op uilnoodiging van de R.K. Studenten- vcrccniging „Sanctus Auguslinus" hield gis teravond de zeercerw. hooggel. heer prol P G. Groenen, hooglceraar aan het Groot seminarie tc Warmond cn moderator van dc Unie van R.K. Studcntcnverecnigingcn -n Ne derland gisteravond in het „Eigen Hui» een interessante voordracht over bovengenoemd onderwerp. De voorzitter van St. Auguslinus, de heer Fianlc, leidde den spreker in met dc raede- deeling, dat het bestuur verheugd was. dat de oud-moderator der vereeniging weer eens het woord zou voeren en toen prol. Groenen het woord zou nemen, werd hij met hel lied van „Onze Groenen" verwelkomd. Prof. Groenen zeide. dat het hem zeer aan genaam was te mogen spreken over zijn vak. over het Boek, dat hem zoo lief en dierbaar ia en wat helaas voor zoovelen, ook onder dc studenten, een gesloten boek is. Spr. wilde zich beperken tot een algemcc- nen blik. ccn haastig voortgaan in het Schoo- ne van het Schoone, van de pol/ie der poö- ziefin die van het Goddelijk Woord den Bijbel. De Bijbel is dat bock der boeken, die briel des Almachtigen, geschreven aan Zijn schep selen, die immer gevende bron. weeruit een ieder van alle tijden en van alle geslachten komt putten, maar die toch onuitputbaar is. die boom des levens, die twaalf vruchten draagt, gevend, elke maand zijn vrucht, en vier bledercn dienen tol gezondheid en tot kracht der volkeren. Maar de H- Schrift is niet alleen de grond, die geelt het levend-makend water, maar ook de bron. wier kristal-heldere gave ccn lust ib voor het oog. Om zijn inhoud ia de Bijbel met recht het Boek der Boeken, maar ook om den vorm. waarin die inhoud is gekleed slaat de Bijbel aan de spits van alle boeken, die ooit ter wereld zijn geschreven, ia dc Bijbel onr zijn rijkdom van dichterlijken schoonhe den in waarheid bet mooiste bock der gc heele wereldliteratuur. Men noemt het schoo ne de glans der waarheid, doch waar zal die beter, waar treffender gevonden worden den juist in den Bijbel? Wij lezen de klassieken om onzen aestbe- tivchen zin, ons schoonhcidigavoel te ontwik kelen en inderdaad bevatten zij vele schoon heden. maar zijn die voorstellingsvormen, naar de kunst zoo volmaakt, zijn zij niet de schitterende en flikkerende dekmantel voor het inwendige leege en holle, voor het gebrek oan diepe en ware ideeïn? Het zedelijk ga- halte, och het is dikwerf zoo gering, je ont breekt dikwijls geheel; het kwaad meest brute zinnelijkheid wordt er dikwerf in d« meest helle en verlokkende kleuren ge schilderd. Neen. dit toch kunnen wc ..het schoone" niet noemen. Het kwaad ia nimmer schoon en kan het ook nooit worden; modder blijft modder, ook al wordt het op zilveren schalen opgediend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1