HET DOODSSICNAAL"
BINNENLAND
Wetenschappelijke Berichten
LAND- EN TUiNBOUW
VKIJÜAG 21 MAART 1930
DE LEÏDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
TWEEDE KAMER.
Wijziging der Arbeidswet.
Oe petroleumkacheltjes van
Jamin.
Dc Kamer hoeft zich gis te reu bezig ge
houden met een wetsontwerp, waarvan
de firma Jamin dc moeder tegen wil en
dank zou kunnen worden genoemd, aldus
de ..Rez.", die dan vervolgt.
Artikel 10 der Arbeidswet 1919 bepaalt,
dat bij algeineenen maatregel van bestuur
wordt voorgeschreven, dat bepaalde «oor
ten van arbeid of arbeid onder bepaalde
omstandigheden door jeugdige personen
of door vrouwen op grond van gevaar
oor de gezondheid, de zedelijkheid of bet
leven niet mogen worden verricht, of
slechts mogen worden verricht onder de
bij dien algemeenen maatregel van be
stuur gestelde voorwaarden. De alge
meens maatregel van bestuur, ter uitvoe
ring van dit artikel tot stand gekomen, is
net Arbeidsbesluit 1920. En ingevolge dit
Arbeidsbesluit mag een jeugdig persoon
of een vrouw geen arbeid in een winkel
of in een apotheek verrichten „indien
niet is nageleefd wat door het districts
hoofd is geëischt ten aanzien van de ver
warming van den winkel of de apotheek"
Op grond van deze bepaling eischte de
Arbeidsinspectie verwijdering der petro
leumkacheltjes uit de winkels vau Jamin.
Deze firma liet het op een rechtsgeding
aankomen en zij won het in alle instan
ties, omdat de Arbeidswet niet de dele
gatie van bevoegdheid aan de ambtenaren
der Arbeidsinspectie bevatte, welke de
rechter noodig achtte voor het. geldend
:ijn der voorschriften van de Arbeids
inspectie in deze aangelegenheid.
Waarom een wetsontwerp werd inge
diend teneinde in die leemte te voorzien
fzoodat de Arbeidsinspectie dus o.o. ook
de petroleumkachels van Jamin zou kun
nen doea opruimen).
Tegen deze delegatie van bevoegdheid
nu kwam gisteren verzet van de zijde der
vrijzinnigheid. De heer Boon noemde het
voorstel ongrondwettig.
Do hceren Aalberse, Drop, Slotemaker
de Bruine, Nolens, Kortenhorst lieten van
dat bezwaar echter niets over.
De beslissing, die niet twijfelachtig is,
is nog niet gevallen.
EERSTE KAMER.
Begrooting van Buitenlandsche
Zaken.
In de Eerste Kamer is de Begrooting
van Buitenlandsche Zaken aan de orde.
De heer Briët (A.R.) gewaagde van de
beteekenis van den Volkenbond, waarin
de heeren Heemskerk, Colijn en Limburg
belangrijke rollen vervullen.
Verder waarschuwt spreker tegen de ge
varen uit Rusland.
De heer Van Lanschot (R.-K.) bepleit
een spoedige overeenkomst met België,
waartoe de pers veel kan bijdragen.
Nog andere senatoren zijn aan het
woord gekomen. De minister nog niet.
DE ZENDTIJD-VER DE EL ING.
Beslissing door den Ministerraad.
Naar de ,,Tel." van zeer bevoegde zijde
verneemt, zal de minister van Waterstaat,
mr. P. Reymer, het. vraagstuk der radio-
zendtijdverdeeling in den ministerraad
brengen.
De agitatie in don lande en dc verdeeld
heid, die het advies van den Radioraad
bij de tot nog toe gecoaliseerde rechtsche
omroepgroepen heeft veroorzaakt, geven
Z.Exc. aanleiding de verantwoordelijkheid
voor de te nemen beslissing door het ge-
heele kabinet te laten deelen.
DE WEDERINVOERING DER
DOODSTRAF.
Minister Donner acht het een
eisch der gerechtigheid. Hij
wacht op het veldwinnen dezer
overtuiging.
Op de vrageu van den heer Vau Voorst
tot Voorst betreffende wederinvoering van
de doodstraf, heeft Minister Donner ge
antwoord, dat ook bij onder den indruk is
van do opzienbarende misdrijven tegen
hot leven, die in betrekkelijk korten tijd
elkander hebben opgevolgd. Toch betwij
felt hij of, indien men dc zaak over een
wat ruimer tijdsverloop ziet, van een ..ver
mindering op schrikbarende wijze der
openbare veiligheid van stad en land"
moet worden gesproken. De beschikbare
statistische gegevens althans wijzen niet
in die richting. De cijfers toch van de
strafrechtelijke veroordeelingen ter zake
van doodslag, doodslag, gevolgd, vergezeld
of voorafgegaan door een strafbaar feit,
en moord over de laatste 10 jaren geven,
vergeleken bij den toestand van de jaren
1911-'13, indien men daarbij tevens reke-
jing houdt met den bevolkingsaanwas, een
beteekenende stijging niet te zien. Voor
'oovcel men deze cijfers zou wraken, om
dat zij slechts betrekking hebben op mis
drijven, die door een veroordeeling zijn
gevolgd, moge voorts zijn vermelc! dat
jok het index-cijfer voor de gewelddadige
levensberoovingen onverschillig dus of
ter zake al dan niet een veroordeeling is
gevolgd niet bepaald ongunstig is: voor
1921 t.m. 1025 is het. indien men rekening
houdt met den bevolkingsaanwas, resp. 76,
•3, 103, 85, 117 (1911-'13 100)
Dat misdrijven, als hier bedoeld, door
veiligheidsmaatregelen afdoende zouden
kunnen worden voorkomen, durft de Mi
nister niet aannemen; hij moet er zich dus
toe bepalen en beschouwt dit bij voort
during als zijn taak de veiligheid zoo
hoog mogelijk op te voeren.
Wat aangaat het repressief optreden,
merkt de Minister op, dat de scherpte van
de bestraffing slechts in beperkte mate van
Jen wetgever afhankelijk is. Zoo kan, in-
JJ
dien men de in de wet neergelegde maxi
mum straffen vergelijkt met die, welke
door den rechter werden uitgesproken, ook
zonder wetswijziging de eisch van scher
pere bestraffing zeker nog veelszins vol
doening vinden. Voorts speelt voor de be
oordeeling van de scherpte der bestraf
fing die bestraffing nu in haar geheel
genomen niet minder dan de zwaarte
der straf, ook de zekerheid van de opleg
ging daarvao een rol.
Van de wederinvoering der doodstraf
heeft de Minister zich bij herhaling als een
voorstander doen kennen, echter niet op
ntiliteitsgronden, doch als eisch der ge
rechtigheid. Zoodra bij dus mag aannemen,
dat een in genoegzame mate veldwinnen
de overtuiging aanwezig is, dat ter vol
doening aan de gerechtigheid de doodstraf
weder behoort te worden ingevoerd, komt
de aangelegenheid voor hem in een nieuw
stadium.
(De Katholieken, die voorstanders zijn
van de doodstraf, zijn dat over het alge
meen wèl nit utiliteitsoverwogingen. Red.).
NU T EEN ZUSTER BETROF.
Op een katholieke school voor Lager On
derwijs in het Gooi heeft zich onlangs een
betreurenswaardig voorval afgespeeld. Het
betrof een wreedo straf aan een kind, dat
wegens ziekte oen schooltijd had ver
zuimd; aan het kind was door de Zuster,
hoofd der school, een aantal slagen met
een stok gegeven. Do vader van het kind
had bij den Offiicer van Justitie een klacht
ingediend. Toen hij haar wilde intrekken
na tot het besef te zijn gekomen, dat de
aanklacht veel ernstiger gevolgen kon heb
ben dan een veroordeeling door den rech
ter, kon dat niet meer geschieden.
Dat voorval was inderdaad betreurens
waardigWij denken er niet over, om
het goed te praten.
Maar.... op sensatie belaste bladen
hebben het geval „uitgebuit".
Er doen zich, helaas, op scholen wel ern
stiger vergrijpen voor, die slechts met en
kele regels in de pers worden vermeld.
Maar nu 't een Zuster betrof.... nu heeft
een tendentieuze berichtgeving aldus het
katholieke „Nieuwsblad voor Bussum e.o."
voor het aandikken der feilen zorg ge
dragen. De statige liberale ,N. R. Crt.", die
anders van speculatieve rechtbank emo
ties als het de liberale chique uit de
haute finance betreft, niets moet hebben,
plaatste het verslag met extra vette kop
regels als eerste bericht van haar rechts
zaken-rubriek, opdat toch geen enkel le
zer van dit anders in waardigheid omval
lende blad het schandaaltje zou ontgaan.
Het liberale „Handelsblad", huisvriend
nog altijd van een aantal Roomschen, die
er zooveel kwaad niet in zien, schreef
hoonend in het opschrift: „Zuster"-liefde,
verduidelijkt met een ondertekst: geraffi
neerde mishandeling van een schoolkind.
En de „Telegraaf deed, natuurlijk, niet
onderin zijn suggestieve head lines
klonk het dreunend: ..mishandeling door
een zuster-overste, meisje over de knie
gelegd en twintig stokslagen gegeven.''
Het gelukkig zeldzame geval, dat
het odderwijzend personeel van katholieke
scholen, religieuzen zoowel als ieeken,
zich in zijn gedragingen vergeet, is als bij
intuïtie door de gehele niet-katho-
lieke pers (want de provinciale bladen
volgden onder voorlichting van een z.g.
neutraal persbureau dc sterk gekleurde
berichtgeving) uitgebuit tot een stemming
maken tegen de betreffende liefdezuster.
Aldus zeer terecht het katholieke blad
te Bussum.
Do Zuster, tegen wie eerste dooi den
rechter een gevangenisstraf was geëischt,
is veroordeeld tot oen geldboete, nadat
gebleken waa, dat zij door haar Overheid
als gewone onderwijzeres naar elders was
overgeplaatst geworden.
Al- het hier niet een Zuster iiad gcgol
den, dan zou er of in vele bladen niet of
zeker niet op de wijze als hierboven ge
memoreerd gewag van gemaakt zijn.
Het reeds geciteerd „Nieuwsblad voor
Bussum" concludeert zeer juist:
Als zich inderdaad ernstige vergrijpen
tegen de jeugd op school voordoen, dan
worden de deuren der rechtszaal gesloten,
en aan het publiek wordt in de kolommen
der couranten in een drieregelig bericht,
weggestopt in een onopgemerkt hoekje,
medegedeeld, dat zooveel en zooveel ge
vangenisstraf tegen iemand is geëischt,
wiens initialen soms niet eens worden ge
noemd. Dat zijn de zedelijkbeidsdclicten,
die kinderlevens verwoesten dat zijn, hoe
zeer wij ook hier mensebelijke zwakheid
betreuren, toch de misdadigers tegen de
jeugd, wier onschuld wordt geroofd, en
die door hun daad den vloek op zich la
den, ecu onschuldige kinderziel misschien
voor altijd in het verderf te hebben ge
stort, op zijn minst voor jaren uit even
wicht te hebben geslagen. Worden zij aan
de publieke verachting blootgegeven
Wordt van hun misdrijf een schandaaHic
gemaakt? Het gebeurt niet en wij zouden
hc allerminst verlangen.
„Maar nn het 'n liefdezuster betreft, «Jic
een misstap begaat, welke een kind licha-
mc :.k leed berokkent, dat echter \an
voorbijgaauden aard is en waarvan het
kind binnen twee dagen herstelde, nu
wordt met een ongewonen spoed deze lief
dezuster, die berouwvol bekent maar zich
niet verdedigen kan, meedoogenloos met
naam en toenaam aan dc opspraak van
een op sensatie belust publiek prijs gege
ven 1
En toch vinden óók Katholieken «Je cou
ranten, die aan zulke anti-katholieke sen
satie doen, zoo fijn „bij"!....
De verschrikkingen van het Bolsje
wisme in beeld gebracht door een
ooggetuige, voorafgegaan door een
serie authentieke Lichtbeelden.
Slechts een voorstelling op Zondag
23 MAART a.s. in de STADS
GEHOORZAAL AANVANG 8 UUR
TOEGANG BOVEN 18 JAAR.
Plaatsbespreking en voorverkoop
aan de zaal. Prijzen der plaatsen
f I 50. tl. - ënfl 65 plus rechten
Voorzie* U tij dij vA plaatsbewijzen
Nn afloty derlbn zuU^tnog eenige
authentiekekchtl)ee»iworden ver
toond otN^flebjj^tvcrvolging met
De^^RaSBUDE" -chrijft:
„De l^chtstelling op de binnen
plaats van een Tsjckuhol, het
requireeren vau leveusraiddelon
onder een uitgehongerde boeren
bevolking, on andere scènes, die
do ontwerper van het scenario
persoonlijk heeft mcegemiiukt,
en getrouw naar de werkelijk
heid in beeld heelt gebracht,
zijn van een afgrijselijke reali
teit."
De „STANDAARD": Tegen
de film geen bezwaar."
(Reel.)
Uit het Meubelmakers- en
Behangersbedrijf.
beginsel
stemming
tot o
g e k o i
De onderhandelingen in zake do uieuwo
collectieve arbeidsovereenkomst in het
meubelmakers- en behangersbedrijf heb
ben tot het resultaat geleid, dat tusschen
de vertegenwoordigers der werkgevera- en
werknemersorganisaties in beginsel over
eenstemming is bereikt op onderstaande
punten:
1. een collectief contract zal worden
aangegaan voor den duur van 2 jaren;
2. onmiddellijk bij de invoering van bet
nieuwe collectieve contract zal hot uur
loon van alle gezellen met 1 cent worden
verhoogd. Met ingang van Muart 1931 zul
len de uurloonen van alle gezellen opnieuw
met 1 oent worden verhoogd;
3. in geval van ziekte zullen de gezellen
aanspraak kunnen maken op een uitkee-
ring van 80 pet. van bun loon, gedurende
26 weken in 12 achtereenvolgende maan
den.
De ledenvergadering va«Jen Bond van
Meubelfabrikanten in Nederland en de le
denvergadering van 'Jen R. K. Patroons
bond St. Reinoldus hebben /.ieli met deze
oplossing accoord verklaard.
De Behangerspatroonsbond zal nog na
der oen beslissing moeten nomen.
De hoofdbesturen der drie samenwer
kende gezcllenorganisatirs hebben zich
bereid verklaard hun ledenvergaderingen
te adviseeren dit accoord te aanvaarden
en de aangekondigde staking niet te doen
doorgaan.
I per doorbreekt, zitten de beide helften
nog min of meer met vezel» aan elkaar
vast; bij de peul is dit niet hot geval. Deze
heeft ook zachter en dunner schreden, die
loor de dijende erwtjes gebobbeld zijn; bij
de dopper zijn de scheeden moer bolrond.
De tijd, om erwten te leggen, is ran t
I laatst van Februari tot, ja, tot in Juli,
maar dat late zaaien is evenmin aan te be
velen als zoo vroeg. Vroeger dan eind Fe
bruari blijft wisselvallig en van oen laten
'eg komt zeer dikwijls weinig terecht,
waarom wij aanraden na April geen erw
ten meer uit te zaaien. De groeiboogte is
zeer verschillend, en zoo ook de afstand
tusschen do rijen, welke men minstens een
Meter neemt. Wie zuinig moet wezen mot
zijn grond, vindt dat misschien wat te erg,
maai men kan immers, zoo we zeiden, de
lusschenruimte benutten voor verschillen
de groente, eerst b.v. voor raapstelen en
»pinazie. co, zijn deze geoogst, voor oen
navrucht. b.v. komkommers. Bij een zonda
nige teelt heeft men een behoorlijken
lucht- en lichttoetvoer. „Jammer", zoo kan
men vaak hooren, „dat men voor de erwten-
«•n penlenteelt erwtenrijs noodig heeft, wan
neer men althans hooggroeiende soorten
wil telen", 't Is waar, dat het in >ommige
streken moeilijk valt, om aan riishout te
komen. Maar nu willen we even aan een
vroeger gegeven raad herinneren: plant
vlierstruiken! Hebt ge een mest
vaalt, plant er dan enkele vau die strui
ken omheenGe krijgt dan in korten tijd
niet alleen oen gewensebte beschaduwing
van den mesthoop, maar verschaft u te
vens het noodige materiaal voor erwten-
rijs, hout met fijne vertakking, en even
duurzaam of nog duurzamer dan ander
rijshout. Als ge om de vaalt b.v. een 6-tal
struiken plant en elk jaar er twee van
kapt, dan hebt ge, zonder dat het u een
cent kost, al vrij wat rijsjes. Denk er even
wel om, dat de vaalt telkens eens moet
worden omgezet, om het binnendringen der
fijne wortels in den hoop te verhinderen.
Wie heel geen erwtenrijs zich kan ver
schaffen, behoeft echter nog niet verlegen
te zijn. Hij kan gebruik maken van ge
vlochten ijzerdraad, dat zeer duurzaam is.
Dc eerste uitgave moge wat grooter zijn
<lan voor rijshout, het doet daarentegen
langer dienst- Men neme gaas met wijde
mazen; aan het eind en zoo noodig ook in
't midden der rijen, worden paaltjes ge
plaatst, waaraan het gaas met krammetje»
wordt bevestigd. De ranken hechten zich
gemakkelijk aan het gaat vast, wanneer
men ze af en toe een handje helpt-
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT.
In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.
Se helft Maart.
Nu gaat iedere tuiubezitter, bij gunstig
weer, den hof in: de zaaitijd is gekomen.
Men kan van alles, wat men iu den zomer
gaarne op zijn tafel heeft, thans zaaien:
sla ook nog spinazie en raapstelen, indien
men dezo nog niet gezaaid heeft, doperw
ten, peulen en tuinboonen, koolsoorten,
wortelen en schorseneeren, peterselie, enz.
Men denke er aan de laatste tamelijk diop
in den grond tc maken; anders muken de
roofvogels er zich meester van. Tusschen
de schorseneeren kan men sla zaaien, die
men echter tijdig moet oogsten, opdat de
schorseneeren niet in verdrukking komen;
ook kan men om hc: bed schorseneeren
een rij sla planten. Weet u, dat men de
schorseneeren gerust een jaar over kan
laten staan? Ze worden dan dikker en
langer en hebben niettemin oen goeden
smank. Omtrent dc spinazie en raap
stelen, als men deze nu nog wil zaaien, zij
opgemerkt, dat men deze groenten niet te
dik moet zaaien en maar even onder moet
werken. Van wortelen zijn o.m. bekende
goede soorten: de vroege deuvik, dc
Naarder tninwortel en de Amsterdamsche
bakwortel. Radijs kan uien tusschen do
wortelen zaaien; men behoeft er dan geen
apart bed voor aan tc leggen. Vooral voor
den kleinen grondbezitter i« het van be
lang met elk hoekje of stukje grond te woe
keren. Zijn de radijsjes goed. dan plukke
men ze uit, om de wortelen ruimte te ge
ven. Spinazie en raapstelen norden veel
al niet op afzonderlijke b Idcn gezaaid,
maar tusschen de rijen erwten en rapucij-
ners, welke op vrtj grooten afstand van
elkaar komen. - - Doppers en peulen worden
in den hof niet gaarne gemist, omdat ze
straks bij de jonge aar«lappe'en een boer-
lijkc groente leveren. De doperwten ge
bruikt men „gedopt" vandaar dc naam
de peulen nuttigt men met peul en al.
Sommigen hebben moeite doppers en peu
len van elkaar te onderscheiden en pluk
ken som» de doppers, meenendo da' bet
peu'eu zijn, af. aleer er erwtjes in zitten
en moeder de vrouw kau dan de groente
□iet gaar krijgen. Toch is het verschil wel
te zien: als men een scheede van een dop-
OE MONTE SAN SALVAT0RE
BIJ LUGANO.
Nergens heeft de natuur de verheven
grootheid vaa de noordelijke bergwereld
en de weelderige plantengroei van het
Zuiden enger samengevat dan in hel gebied
der meren aan de zuidzijde der Alpen.
Het middelpunt van dit prachtige land
schap, in het schilderachtige, verreweg
het mooist gelogen Lugano. Onverschillig
van welken kant men de stad het eerst
ziet, hetzij van dc hoogte, of van de kant
van liet meer, altijd ontvouwt zich een
panorama, dat zich gelijk oen hetooverend
spiegelbeeld in om geheugen dringt.
Hoe mooi buigt zich het stadje in halvo
bogen om het prachtige blauwe, stille
meer. In het Zuidwesten \an den bocht van
Lugano verheft zich de hoogronde Mouïe
San Salvatore, terwijl in het Zuiden als een
hoeksteen van het gebergte, de getande
bergkanten van den Caprino als in «le gol
ven wegzinken. In het Oosten ligt de mooi
groene Montc Bré. En doze bergen geven
het landschap oen karakteristiek aanzien.
Komt men van Italië van den kant van
het meer, dan komen onwillekeurig herin
neringen aan Napels op.
Zoo bekoorlijk als de ligging van Lu
gano is. en zoo poëtisch hare omstreken
zijn, zoo uitermate gunstig zijn hare cli-
niatologische gesteldheden. In dit opzicht
kan nauwelijks één plaats aan de Boven-
Italiaanschc meren zich met Lugano me
ten voor weldadige genezig voor bont-
zieken en rustbehocvenden, wedijvert het
in het voorjaar en in de herfst met de
moest geprezen plaatsen. Een eerste plaats
onder deze neemt de schilderachtige Mon
te San Salvatore in. Geen andere berg
heeft een zoo gunstige ligging. Van alle
kanten wordt hij door hei rijk aan fnooic
kleuren Meer van Lugano, hetwelk in zijn
vorm aan het Vierwoudste«lenmeer herin
nert, omspoeld. Op de helling van dezen
berg zijn 12 bekoorlijke dorpjes ontstaan.
Dr berg heeft een hoogte van 914 meter
b. d. Z.boven den spiegel van het meer
van Lugano verheft hij zich in een hoogte
van 643 Meter.
Naast den hoogcren Montc Generoso
hebben do bezoekers van Lugano en dc gc-
heelc toeristenwcreld in den loop der tij
den juist den Salvatore uitverkoren.
Al kan ook het uitzicht op dc Walliser
snecuwreuzen niet worden vergeleken roet
dat van den Generoso, eoo maakt het pa
norama van den Salvatore toch eon groot-
scben indruk. De tocht met de funiculaire
van het station Parad iso tot den top duurt
een half uur, en is rijk aên verrassende
momenten. Op de halve hoogte komt de
machtige Monte Rose te voorschijn, en
boven aangekomen geniet men van de
pracht van het vergezicht. In schijnbaar
loodrechte diepte beheerscht de blik het
veelarmigc Meer van Lugano. Zeer dichtbij
zien wij het dorpje Campione liggen, ge
domineerd door den steilen Colmo di Crec-
cio. Iets verder tegen het Zuiden treden
Bissone met de brug van Melide, Marog-
gia, Capolago en Biva op den voorgrond.
Nog \crder ontwaart bet oog bet stadje
Mendrisio. met op den achtergrond den
langgerekten keten der Apponijnen. Daar
ligt nog bet eenzame Brusino, Aratrio,
aan den voet van den beboschten Montc
San Giorgio. Herwaarts strekt zich alt
voorlooper van den Salvatore, de met
landhuizen versierde Arbostora uit- Aan
den tegenover liggenden oever herkent
men Lugano. Naar het Oosten is het mooi
ste gedeelte \an het Meer van Lugano
met zijn schilderachtigcn vormenrijkdom
van bergen, rotsen, weiden, tuinen en bos-
schen. liet oog wordt niet moede de zich
in het blauwe water spiegelende dorpje»
Gandria, Oria, Albogaaio, San Mamette,
Cresogno, Cima, en l'orlexaa te bewonde
ren. Aan len bocht van Lugano tronen dc
groene Monte Bré en de nog hoogere Bo.
glia. Kn als een tuin van het lieflijkste
»oort zijn rondom de Inndschapstaferecleu
de dalen van Capriaaca. Agno, Breno,
Tresa enz. voor onze blikken uitgerold.
Tusschen Lugano en Agno siert de blin
kende meerspiegel van Muczan>> het won-
derschoone landschap. Meer naar het Wes
ten is een stuk vau het Lago Maggiore
zichtbaar.
Aan den horizon verheffen zich de ge
weldige sneeuwbergen van het Wallis,
waar bovendien de Monte Rose duidelijk
zichtbaar iz-
IS R00KEN 0NGEZ0N0?
Een Belgisch geneesheer schreef on
langs het volgende:
Al» wij den rooker bezien, die de be
roemde Hollandschnn schilder Adriaan
Brouwer op zulke meesterlijke wijze op het
doek herit gebracht dan verstaan wij, welk
innig genot men kan trekken uit een goed
pijpje. Toen had men den tijd om traag en
smakelijk de sierlijke krullen vnn den
rook te laten opstijgen. Toen was het leven
niet zoo druk en sprak men niet van trein
traiu, auto of vliegtuig.
Het koortsachtig leven, dat wij nu heb
ben laat ons den tijd ofde lust niet
moer, om Brouwer s rooker nn te volgen.
De sign rot is aan de orde vau dag.
Overal wordt /ij gerookt en vergunt tot
nsch zonder dut de rooker er veel acht op
slnat- Pas is zij op of oen andere komt ann
dc beurt. Er wordt veel gerookt, koorts
achtig, zenuwachtig, zeer zelden smakc-
lijk.
Zie de jonge man, die dc krant leest en
geregeld den rook van zijn sigaret inademt
en weer langs den nous uitblaast, en ver
gelijk hein met dat oud ventje dat, voor
een glas bier, zeer rustig aan zijn pijpje
trekt. Gij zult opmerken, dat er veel ver
schil bestaat in <!c manier, waarop rueu
rookt en dit is uit geneeskundig oogpunt
van het grootsto belang. Veel oude lieden
die ecu ver gevorderden leeftijd bereiken,
hebben ganaoh hun leven de pijp gerookt-
Het vergif van de tabak, dc nicotine,
heeft hem niot gedeerd. De steel van dc
pijp heeft veel van dc nicotine teruggehou
den; zelfs er aan blijven kleven onder den
vorm van een bruine stof. De rook werd
niet in betrekking gesteld inet «le longen
en kon dus, door do nicotine, niet schade
lijk worden. Natuurlijk komt een zekere
hoeveelheid van dit gift toch wel in het
liclioam, maar zoo weinig, dat men er geen
belang aan moot hechten.
Elk rooker kent de giftigheid van nico
tine en moet maar terugdenken aan zijn
eers!e pijp, om to weten hoe zij zich open
baart.
Nijging tot braken, afgang, bleek woi-
deu, vlugge ademhalingsbewrgiiigen, hart
kloppingen, zijn droeve herinneringen aan
de eerste kennismaking met tabak.
Htilaan wendt uien aan tabak nn vacci
neert het lichaam zich tegen de giftige ni
cotine. Nochtans kunnen zich, ua overdre
ven rookou, ziekt elrckonz voordoen, die
do aandacht van den dokter inoefen trek
ken. De verstokte rooker begint te klagen
over hartkloppingen, afgung, benauwde
ademhaling, stoornissen in de spijsverte
ring. Het is tijd. Hij is chronisch vergiftigd
door de nicotine.
Men heeft bowoerd, dat dn nicotine de
verkalking van de aders bovoordceligt.
Tot hiertoe bestaat daur geen bewijs van.
Tabak moet vooral verboden worden bij
luirtstoornissen, bij longziekten en ook
bij zekere maagkwalen.
Het is zeer moeilijk ecu vaatc regel in
dien zin op te geven. Elkeen reageert op
zijn manier tegen nicotine en bet zou een
fout zijn, meedoogonlooM iu alle gevallen
van maag-, long- of liartkwalon de tabak
te verbieden. Hot i* /cifs nuttig, bij ccit
groot rooker, een kleine hoeveelheid toe
le laten. IIij die verslaufd in aan tabak/
kan moeilijk, vun den oenen dag op den
andere, hoelcmaal onthouden. Hij ia ge
heel de morfiucinan, die ziek wordt, als
men hem morfine ontneemt; geleidelijk
moet men ertoe geraken, het lichaam aan
gift te ontwennen.
Maar dokter, hoe komt het., dat ik
slechts goed aan het werk kom, als ik een
paar rigarettcn gerookt hebt
Zeer eenvoudig door het feit, dat ni
cotine in kleine hoeveelheden, een prik
kei van het zenuwstel**! is. Kn grootcre
mate genomen, vergiftigt zij het zenuwstel
sel en verwekt stoornissen van het geheu
gen, van hel gezicht, van hot gehoor alsook
beven van de handen.
Besluit: wie lust voelt, rookc matig en
met genot.
En wat ga je doen, al» je weer beter
bent.
Een apotheekje oprichten I
