ARM MACEDONIË
Naar aanleiding van een advies in de
Stadhuiskwestie
ZATERDAG 15 MAART 1930
DE LE1DSCHE COURANT
Zon en tabak Hoe gaat het er in Macedonië naar
toe? De moedertaal verboden, kerken en scholen
gesloten Priesters en onderwijzers verdreven
Geen volksdansen en geen volksfeesten meer
Macedonische meisjes moeten met Servische ambte
naren trouwen Verdreven Intelligentie Zal de
Volkerenbond helpen? Een petitie in Genève
Wij kenuen allen de reclameplaat van oen
groote sigarettcnfirma, waarop een man
staat ract oen door de zou verbrande huid
en vreemdsoortige kleeding; hij staat bij
den tabaksoogst en het onderschrift luidt,
dat de beste tabak in Macedonië groeit,
lots dergelijks bedoelt ook een andere re
clame, waarop een klein vlekje van den
aardbol wordt aangewezen, dat aan do he
vigste zonnestralen is blooteesteld en waar
bij te lezen staat: „De zon boven Mace
donië".
Maar dezo buide voorstellingen, waarin
sprake is van zou en heerlijke tabak, zul
len slechts bij weinigen de gedachten wek
ken auu hot vreeselijk lijden van oen volk,
dat reeds tientallen jaren voor zijne vrij
heid vecht.
De wereld hoort hieromtrent heel wei
nig. Nu cn dan leest men in de krant eens
over een aanslag, die de „Kometadzikis",
zoo heet het dan, geregeld op hun geweten
haddenMet afschuw legt dc lezer de
krant terzijde cn verheugt zich, dat het er
hier rustiger naar toe gaat, dan op dien
rumoorigen Balkan, waar het leven veel
op een heksenketel lijkt
Maar hoe gaat het er daar dan wel naar
toe?
Voor ongeveer 17 jaar hebben dc Ser
viërs een groot gedeelte van Macedonië,
dat vroeger Bulgaarsch grondgebied was
cn waarin bijna niets dan Bulgaarsch-
sprekendc men»then wonen daarnaast
ook nog een klein aantal Albancezen en
Turken in bezit genomen, daar het hun
volgens het bekende verdrag van Boeka
rest was toegewezen. Na den wereldoorlog
in 1919 kregen dc Servcn (thans het ko
ninkrijk der Serviërs, Kroaten en Stave
nen) daarbij ook nog de gebieden van Zu-
ribrod en Strumitza, waar eveneens slechts
Bulgaren woonden. Men hoorde in Belgra
do echter niet gaarne dat de bewoners dor
veroverde streken Bulgaren waren,v men
beweerde liever, dat zij oorspronkelijk
Serviërs waren, die latei verbulgariseerd
werden. Om hun dat duidelijk aan he
verstand te brengen verbood men op de
eerste plaats Bulgaarsch te spreken, niet
alleen in hel publieke leven, maar ook op
straat, in de café's, ja zelfs in zijn eigen
huis. Alle Bulgaarsche boeken cn kranten
werden verboden. De scholen, waar men
dc Bulgaarsche taal leerde, werden geslo
ten, dc" Buloraarsche onderwijzers worden
verjaagd. Bijna 700 scholen mei haast
10.000 leerlingen gingen hierdoor ten gron
de cn meer dan 1000 onderwijzers werden
verdreven.
Doch niet alleen in dc scholen loeren
dc opgroeiende menschen hunne moeder
taal, ook in de schismatieke kerken. Mot
dezelfde woede keerden zich daarom de
nieuwe hecrcn van Macedonië legen do
kerken en de geestelijken. Meer dan 700
Bulgaarsche kerken werden in .Servische
godshuizen veranderd, 0 Bisschoppen wor
den verdreven cn ongeveer 1000 priesters
door Serviërs vervangen, die voor het volk
preekten in oen taal. waarvan niemand iets
verstond, nieinund iets wilde verstaan,
waartegen alles in huu tot opstand kwam,
wat men na dc voorafgaande gebeurtenis
sen ook wel kan begrijpen.
Maar de onderdrukking ging nog verder.
Volgens ..dc beproefde methode" maakte
men ook «reen uitzondering voor dc familie
namen. Dc meeste Macedoniër- hebben
Bulgaarsche familienamen het beste
bewijs dat zij van Bulgaaischcn oorsprong
zijn die op „off en ..off" eindigden. De
Serviërs dwongen hen deze namen te vcr-
a leren én er ..iwh" aan tot U roe n
updal zij Servis'b /ouden klinken! Zij ver
boden dc Bulgaren hunne oude volksliede
ren te zingen en hunne volksdansen uit te
voeren, hunne nationale volksfeesten te
vieren omdat deze liederen, dansen <*n
gezangen van Bulgaarschen oorsprong zijn.
In Tetows. ecu Maecdonisch stadje, is het
gebeurd, dat 1 burgers en een priester tot
dwangarbeid werden veroordeeld, omdat
zij bij oen feest Bulguarschc volksliederen
gezongen hadden.
Om er heel zekdr van te zijn, dat dezo
Macedoniërs in de toekomst „echte Ser
viërs" zouden worden, heeft men ze'fs in
vcrschillendo stadjes dc jonge meisjes en
weduwen eenvoudig gedwongen om te trou
wen met dc Servi-che ambtenaren, die als
beschermers der Servische heerschappij
en van orde en tucht het heele land ovor-
stroomen, omdat dc kinderen zoodoende
zeker tot Serviërs opgevoed zouden wor
den
De Serviërs wisten wel dat zij bij liet
Macedonische volk dat op een betrek
kelijk veel hoogcr trap van ontwikkeling
staat op een gevaarlijken tegenstander
zou stuiten: de intellectuee'.en die op de
allereerste plaats verwijderd moesten wor
den.
Talloozc studenten werden uit het land
verbannen of gevangen gezet en velen wer
den ouder de hevigsto folteringen gedood.
Rechters en'onderwijzers werden evenals
de geestelijken ontslagen en alle stnats-
en gemeentelijke betrekkingen werden
door Serviërs ingenomen. Serviërs zitten
in de besturen der gerechtshoven, der ker
ken en scholen: de Serviërs regeeren het
land. Een groot gedec'te van de Macedo
nische meer ontwikkelde stauden hebben
zich in het buitenland aaneengesloten, ad
vocaten. studenten, ex-burgemeesters, jour
nalisten, ingenieurs, onderwijzers en allen
wachten op den dag dat Macedonië weer
vrij wordt en zij in het vaderland terug
mogen koeren.
Men vertelt gruwelijke geschiedenissen
van dc Servische dwingelandij in Mace
donië.
Wannéér zal liet lijden van hot volk in
Macedonië eindigen? Het kon reeds lang
veel minder zijn, wanneer het instituut,
dat do bescherming van dc rechten der
nationale minderheden op haar vanen ge
schreven heeft, ziju prachtige theorie ook
eens tot practischc werkelijkheid maken
wilde wanneer dc Volkerenbond in Ge
nève zich ook werkelijk het lot dor onder
drukten eens wilde aantrekken! Voor
oenige dagen zijn twee afgevaardigden
van de. Macedonische intellectueelen, n.l.
dc ex-burgcmcester van Ueskub, de groot
ste stad vau het land, cn een advocaat uit
Wolcsch in Genève aangekomen en heb
ben den secretaris-generaal van den Vol
kerenbond een verzoekschrift der Bul-
gaursch-sprekende Macedoniërs overhan
digd, waarin goëischt wordt, dut de Bul-
garen in Macedonië de rechten der min
derheden behouden, die Servië zelf bij den
vrede van St. Germain gegarandeerd heeft
(cn wel zooals het in al. 3 art, 9 van dit
verdrag heet: „voor alle aan Servië
of Zuid-Slavië sedert 1 Jan. 1913 afgestane
doelen van het. land" waartoe dus ook
Macedonië behoort).
Natuurlijk wisten dc schrijvers van deze
volksstemming heel goed. dat zij cr geen
vrede mee kouden nemen, wanneer de
Zuid-Slavische afgevaardigden aan dc
Raadstafel van den Volkerenbond «raad
oenvoudig dc verzekering kregen, dut hun
land in Macedonië de Minderheidsverdra
gen mocht toepassendan zou er hoogst
waarschijnlijk hcc'emaal niets gebeuren
j- Daarom stelden zij voor dat de Volke
renbond een speciale commissie voor Ma
cedonië zou benoemen die ter plaatse zelve
zou onderzoeken, of dc Minderheidsver
dragen werkelijk nugekomen werden. Dan
eerst bestond cr eonige hoop, dat cr wer
kelijk iets gebeurde
Zou ook ditmaal de stem vau het Ma
cedonische volk, dat met groote offers deze
beide mannen naar Genève stuurde
want na de talloozc verbanningen ziju er
niet veel intcllcctucelen meer Ic vinden
weer geen gehoor vinden?.... Het zou oen
smaad zijn voor den Volkerenbond cn voor
alle beschaafde naties, wanneer 'men ook
thuns dit arme land nog niet wilde helpen!
II.
Wat wij hiervoor schreven betreft do apo
logetische en apostolische waarde van de
bouwkunst. Maar er iv uog een andere ro
den die oen toepassing van dc Neo-Gothick
moet matigen. Dc bouw-kunst is oen lovende
kunst, zij vraagt de vollo liofde van haar
beoefenaar, maar hoo kan dio liefa- gevoed
worden, wanneer do kunstenaar niets anders
te doen heeft dan steeds weer opnieuw oude
vormen te verwerken, wanneei hij slechts
behoefde te bouwen „volgens recept Dc
bouwkunst, wil zij frisch, levend, blijven,
sluit de cischen tot vernieuwing iu zich Nu
bedoel ik niet die vernieuwing, welke een
behanger brengt, die over een oud Lodc-
wijk-Soize-behangetjc. er e-u uit het „stalen
boek 1930" komt plakken (en veel „moder
nen" mcenen op deze wijze dc vernieuwing
te brengen!), maar die vernieuwing, die
oigen is aan elk lovend organisme. In hot
mooie boekjo wat ik reeds aanhaalde van
Murituin, die ten rade gaat bij dc Middol-
eouwscho scholastiek, kan mon hierover
lozen: „Het genie, de scheppende kunste
naar is hij, die een nieuwe overeen
komst met hot schoone vindt, oen nieuwe
wijze, waarop dc klaurheid van den vorm op
dc stof kan afstralen. Het. werk, dat hij
maakt, en dat als zoodanig tot oen bepaal
de soort behoort, is vanaf dat oogenblik
iu een nieuwe soort en het eischt nieuwe re
gels, dat wil zeggen: oen nieuwe aanpas
sing van de eerste cn eeuwige re
gels, en zelfs hot gebruik maken van
viae certae et doterminatao (vaste cn bo-
p uii ld o wegen), welke tot dan niet gebruikt
zijn cn in het begin verwarring brengen".
En verder: „Maar het verloop is bijna
fataal, wanneer men zich nog aieehta zal
beijveren om datgene, wat eenmaal
gevonden is, uitte buiten. Dc
eertijds levende en geestelijke regels zul
len dan opgaan in de stof en dezen vorm
van kunst zal zichzelf ten slotte uitputten;
oen vernieuwing zul noodzakelijk zijn. Moge
het den hemel behagen dat cr een genie op
staat, om haar te bewerken! Zelfs in dit
goval kan deze vernieuwing misschien hot
algemeen kunslpeil verlagen: ze bergt ech
ter dc voorwaarde voor het ontstaan van
zeer hoogstaande werken".
In uw beschouwingen vergelijkt u te voel
hef ideale van dc Gothick met dc excessen
van de moderne stijl. Vooreerst is lang niet
alios wat in Neo-Gothiek is gebouwd zoo
ideaal, integendeel cl steal verder van
het werk uit de bloeiperiode van de Mid
deleeuwen, dan sommige moderne bouwwer
ken, wanneer men althans de beginselen
vergcolijkt. En van den anderen kant zijn
er ook onder dc tegenwoordige bouwmees
ters, iu wier werk de principen, door Cuy-
pers hersteld, voorllovon, al openbunrl zich
dat niet in spitsboog en roosvenster. D<- uit
spattingen vau onzen tijd op het gebied der
bouwkunst behoeven ons overigen» niet te-
voel tc verontrusten, zij staan ver van do
nieuwe richting, door Cuypers gewezen.
Daar zij een gozondo grondslag missen
dragen zij dc ki«*in der ontbinding in zich
on overlevon zelfs hun maker niet. U zult
misschien opwerpen, dat het dan toch beter
is oude beproefde vonnon te handhaven,
dan die moderne ijl ie aanvaarden, waar-
i van nog moet blijken of zij het nog eens
j zoover zal brengen al- die oude stijl. Be
halve dc redenen, die ik boven uiteenzette,
wil ik nog even duidelijk maken, wal ik
reeds in mijn vorig artikel ulv iu strijd ko
mende mot de Gothick noemde, n.l. dc
nieuwere oischen en nieuwe materialen, die
oen oigen vormgeving verlangen. Bepalen
wij ons b.v. tot een katholiek kerkgebouw,
dan stelt men tegenwoordig dc eisch, dat
.dinar vanaf «lk« plaat zichtbnai
'.oodat allo geloovigen in de gelegenheid
zijn dc H. Diensten in hun missaaltje te
volgen. Dc cisch heoft oen tc waardecrcn
bedoeling, die men zoo maar zonder meer
niet kan afwijzen. Het Gothischc construc
tie-systeem met dc hinderlijke zuilen is hier
niot toe te passen. Bij oen moderne kerk zal
men nu de ruimte ineens overspannen, b.v.
in gewapend bcton-con struct ie, zonder tu»-
schoiisteunpilareiieen prostatie die bij do
huidige stand der techniek een klein
kunstje is. Dc zijdclingsche druk van kap
en gewelf worden dan eveneens door dc
betonconstructie opgenomen, zoodat lucht-
VERDELG DE RUP
SEN Onder aan
voering van den Bur
gemeester van Har
derwijk zijn 100 jon
gens er op uitgetrok
ken om de rupsennes
ten te verdelgen. In
twaalf uur tijds was
de buit, 30.000 nes
ten of wel 9.000.000
rupsen, op dc brand
stapel
bogen overbodig ziju. Men ziet uit dit voor
beeld duidelijk hoo ia zoo'n geval hot toe
passen van Gothuche vormeu, die zoo uauw
met het constructio-schomn samenhangen,
ook louter vormenspel wordt. Ik wil hier
mede niot zeggen, dat de toepassing van
elke spitsboog uit den booze is, evennis «lo
rondboog en andere boogvormen, zooals den
vorm van de kettinglijn (dc door mijn be
strijder bedoelde riool boog, dio
niet door een schoenmaker uit
dc Langstraat maar door een
kleermaker is uitgevonden!) Zooals
trouwens dc spitsboog ook in andere dan
de Middeleouwschc stijl werd toegepast.
Hierbij is dan echter geen sprake van Neo-
Gothiek.
Tor voorkoming van misvorstand wil ik
hier nog uan toevoegen, dut ik iu hot bo
venstaande onder christelijke houwkunst
niot uitsluitend versla dc kerkelijke archi
tectuur, maar de bouwkunst iu do uitgc-
breiden zin van het woord, waaronder val
len zoowel een arbeiderswoning als een 'm-
brick en oen academiegebouw. Ik wijs hier
op omdat ik uit uw eerst artikel dc zien
wijze meen te lezen, dat men onderscheid
moet maken tusachen gewono bouwkunst cn
z.g schoone bouwkunst. Zoo kan oen boe
renhuis op een hoogor peil van schoonheid
staan dan een schoolgebouw of stadhuis,
welker monumentaliteit overigens niets tc
maken heoft mot „do millioenen, dio ze ge
kost hebben"; oen opvatting, die in oen
tijd, waarin alle, ook geestelijk bezit, dougd,
wetenschap, ontwikkeling, stand, kunst enz
met do waardmeter van hot domme geld
gemeten wordt, volkomen verklaarbaar is
Voor een nadere toelichting wat wij tc ver.
staan hebben onder het begrip „christelij
ke kunst*' citeer ik uit „Kunst on Scho
lastiek": „Onder christelijke kunst verstaan
wij mot korkelijkc kunst, oen door haar
voorwerp, bestemming cn bepaalde regels
gospecificeerdc kunst, welke slechts een bij
zondere en zeer hoogo toepassing is van
chriwtolijko kunst. Wij verstaan onder chr -
telijko kunst een kunstvorm, welke het ka-
rukter van hot Christendom in zich draagt.
In deze beleokcnis is do christelijke kun-;
geen bepaald onderdeel van de kunst in het
algemeen; men spreokt niet vau christelij
ke kunst zooals mon spreekt van schilder-
of dichtkunst, van spitsbogen- of byzantju-
sche stijl; oen jongeman zegt niot tot zich
zelf ik ga aan christelijke kunst doen, zoo-
als bij zou kunnen zoggen: ik ga aan land
bouw «loon, en er is geen school, waar men
do christclijko kunst leert".
Do groote stijlen uit de oudheid, n.l. dc
Griokscbc cn dc Roinuntischc, bereikten
hun boogc bloei omdat zij geworteld waren
in ccn sterke gomeen-chapazin, ontstaan
door bet streven naar één gouioon»chapi>p-
lijk dool, waarbij de kunstenaar de vertol
ker wu» van wat er leefde in hot volk. Dezo
eenheid van godachto is dan ook een nood
zakelijke voorwaarde om lot een cultuur
uiting te komen, -lie mot do lautstgenomndo
stijlen tc vergelijken valt. Beslaat op hot
oogenblik dezer voorwaarde ten opzichte
van dc bouwkuust? Hot antwoord is aan
geen twijfel onderbovig: neen. Welnu, zoo
lang deze voorwaarde niet bestaat kan er
ook geen sprake zijn van ccn bouwkunst
als ntijluiting in dc geest der Gothick. Ook
om deze rcdcu zou do Neo-Gothiek ons niet
moer kunnen brengen dun een verwaterd af
treksel van de Middeleeuwselie bouwstijl »n.
Ik citoor hier weer uit „Kunst on Scho
lastiek: „Indien tc midden der onnoeme
lijke rampen, afgeroepen door do hedon-
daagvebe wereld, oen tijd mocht komen, hoe
kort ook, van zuiver christelijke lente, een
Palmzondag voor den Zoon van David, dan
mogen wc ook voor die jaren, tegelijk niet n
wonderbare uitstraling van kntholicken
geest cn katholiek intellect, do nieuwe ont
kieming van een waarlijk christelijke kunst
verwachten tot vreugde van'de nicn-ehon cu
van de engelen. En doze kunst schijnt reeds
aangekondigd tc worden in liet persoonlijk
pogen van oenige nobele urtistcn cn vin
ccnigo dichters, die elkander sind» ccn
halve eeuw opvolgen en waarvan enkele lot
do allergrootste behooren. We mogen ech
ter niet probccren om huur vóór den tijd
door oen schoolschc poging los tc muken
van dc groote beweging der hedenduagsehc
kunst. Zij zal zich daarvan tas maken cn
zich al» christelijke kunst aan ons opdrin
gen alleen daa, wanneer zij van zelf ont
springt uit oen algemcene kunstvernieu-
wing cn uit ccn heropbloei van hcilight'id
in de worold".
Zullen wc dan alle hoop op oen betere
bouwkunst maar moeten opgeven 1 wolko
vraag te herleiden is tot deze: hebben we
tc hopen op oen tijd waArin de menschheid
weer één gemeenschappelijk ideaal zal na
streven? Dc tijdsomstandigheden zijn er
niet naar om in «lat opzicht erg optimistisch
tc zijn. Toch wijzen verschillende ken tee
ltenen cr op, dut ccn kentering in dc geschie
denis aanstaande is. Hoe het verloop bier
vat! zal ziju kan natuurlijk geen inensch
uiet zekerheid zeggen. Bcrlagc ziet die loc
komst iu dc uiteindelijke overwinning va:i
het socialisme. Maar mogen en kunnen wij
niet met veel meer recht hopen op dc triomf
van dc katholiek-christelijke gedachte, daar
toch alleen het Katholieke Christendom in
diepste cousoquontio allo voor
waarden bevat voor een gezonde samen
leving?
Het aanschijn der aarde zal vernieuwd
moeten worden om weer oen kunstuiting
tc verwachten die te vergelijken valt met
die der oude stijlen vau Grieken ot Middel
eeuwer», een nieuwe -choonlieidsuiting die
gefundeerd op gezondo begrippen toch al
tijd nog maar een zwakke weerschijn ver
mag te zijn van de stralende schoonheid van
den Grooten Kunstenaar.
Leidon.
KALENDER DER WEEK
N.B. Al# uiet ander» wordt aaugegevru
dagcli'k» Gloria, geen ("rede.
Zl INDAOjl Mn 2e Zondag v. d. Va*-
trn. Ki Rtntlnfwtrt* Geen Qladt, Sa
bed A Cuncti» (om -Iu voorbede der Hoili-
gen); 3e voor levenden en dooden (Omni
potens). Credo. Prefatie v. d. Vasten.
Kleur Paar*.
Tot heiligheid heeft God ons geroepen.
Om ons /elven te heiligen in- eten wij on*
'ovonsgeliag onderschikt maken aau Zijne
heilige geboden. \Vy kennneu die (Epistel),
maar onsc gedachten, wooidon en werken
zijn or zot» menigmaal mee i" strijd. Wij
erkennen onze zonden in nederigheid en
bidden den goeden on barmhartigen God
om vergiffenis. (Inlroitusl Gradualo; Trac-
tus). Om bescherming van onze uiterlijke
en innerlijke vermogen»bijzonder echter
om zuiveriug van onze vurbeclding en vau
OU» verstand (Gebed). Hij aal ons vorhoo
ren (Communio). Getroosten ook willen wij
on> de mooite ons verstand beschouwend
te ricl ten on God»» H. Wet (Offertorium)
oui met Gods genade door do beschouwing
te komen tot de doodworkcüjko be'eving
der Wet Godh (Postcommunio). Dan sullen
wij beziiten hot ware geluk, omdat de Va
dor ook van on* zal kunnen getuigen, du
wij Zij no welbeminde kindoren ziju (Evnu
ge'ie).
MAANDAG, 17 Maar:. Mi* v. d. H. Gtr-
truclis, Mn.igd: Vullum tuurr. ic gebed
d. H. Patriciu», Bisschop cn B«lijder3e
gebod en laatste Evangelie v. d. dag.
Kleur: Wit.
Ook is geoorloofd do IIMis v. d. Maar.
dag: Bcdiuic. Je gebed v. d. H. GcrlrudU;
3c v. d. H. Patrien». Kleur: Paar*.
N.B. In do H. Mie v. d. dag vajt Glo
ria en Credo altijd weg. K'eur: Pnar*.
De H. Gertrude is ccn der moest popu
lairo heiligen van on» vaderland. Dc „dronk
van St. Geertui" of „St. Geertrui'» minne
was bij onze voorouders een ge'iefkoosde
toust. Geen reiziger of pelgrim begon zijn
tocht zonder dat uien hem onder St. Geer-
trui'i ..aanroeping" of „minne" een voor
spoodiee rei» en gelukkigen terugkeer had
toegedronken.
DINSDAG is Maart. Mi* v. d. H. Cyril-
Iu* van Jeruzalem, Bisschop, Belijder en
I In medio. nbtd tn laat
I Otlte Dl 'ir: Wit.
Ook mag de II. Mi» v. d. dag gelezen
worden: TIM. gebod d* H* QfnQw*
Van den H. Cyrillu» bezitten wij nog
vele geschriften over de olitistelijke ge
loofsleer. Dezo datceron grootendeo!» uit
den tijd. dat de heilige belast was uiet het
onderricht dor doopleerlingen. Tijdons zijn
Bisschopsambt streed hij voortdurend te
gen <1«' loochening der Godheid van Chris
tus, waarvoor hij ballingschap heeft moe
ten verduren.
WOENSDAG 10 Maart. Feestdag v. d. H.
Joseph, Bruidegom der Allerheiligste
Maagd. Mi-: Justus. Je gebed v. d. dag
(in tillc 11.11. Missen Sc gebod In H. 8a
cramon- van Mirakel u Amsterdam 3o v.
d. dag. lo. Prefatie v. *1H. Joseph
Laaisti Evangelie v. I. dag. Kleur: Wit.
Van don H. Josoph, vandaag bijzonder
voreerd ah de Bruidegom der Allerheilig
He Moedermaagd, Haut -lecht* opgetut:
kend, dat hij rechtvaardig was. 't I weinig
maar het /egt alles!
Allcrrechtvaardigstc Joseph bid voor
ons.
DONDERDAG S0 Maan Mis v. d. M.
Wullrnm, BI UI Statuit.
(Zie in het Feesteigen v. h. Bisdom).
gebed cn laatste R vangclie v. d. «lag.
Kleur: Wit.
D« H. Mis v. d. dog: Deun. Je gebéd «I.
li Wulfram.
Door wij/.c i-n godvruchtigc leermeester
ouderwezen iu d<# heilige wetenschappen
werd Wulfrum lol Bisschop van Sens ge
kozen. Na ccnigo jaren trouwe vervulling
zijner bisschoppelijke bedieningen ging hij
hel li. Evangelie prediken uait dc Friezen.
Op het zien van /ijuo wonderwerken l>«
keerde hij velen, «uk den Friezenkoning
Radboud, die echter op het luaiste oogrn
blik vóór ziju doopsel, dat Wulfram h«nt
zou toodienen, zich weer terugtrok cn hei
den bleef.
VHIJDAG *1 Maart. Mis v. d. H. Btnc
dictü Al»! 0* Justi. gebed en laatst»
Bvangi k cL dfl K i ii Wit.
De li. Mi «1. dag: Ego nutoin. ic gi
bed v. d. li. Benedictn».
In een tijd van groote verwarring, waai
in alles ton ondergang schoen veroordeeld,
1,1. ii V - "i rit uigln i I den II IJ- n<
dictü» op, die nog geen twintig jaar, iu
zijne kloosterstichting in het lu'iaansch
dal van Hubiaco een brandpunt vestigt van
bovennatuurlijke deugd.
Na Bcnedictus' dood in .'>13 verspreidde
do Benedictijner Orde zich over bijna g«-
heel do wereld, waard oor,d« groen- krach
tige geest van Benedictus een heerlijken
invloed uitoefende en aan Je christelijk-
hcschuving weer nieuw leven werd ingr
stort.
ZATERDAG i' Maart. Mis v. d. dag: Len
Domini, 2c gebed A Cuncti» :u Voor 1«
vonden en dooden (Omnipotens); -te voor
den Paus.
IN DE KERKEN DER
L.E. IU'. FRANCISCANEN.
Alles als in bovenstaande kalender, be
ha! v:
MA \NDAG. Mis v. d. H. Patriciu*: Sta
tuit. ic gebed en laatste Evangelie v. «t.
Maan-Jug.
DINSDAG. Mi* v. d. Z. Salvator van
Horta, Bolfydtr: Jnstna je gebod <L H.
Cyrillu 3e gebod en lnatstr- Evangeli»-
v. d. Dinsdag.
DONDERDAG. Mis v. d. Z.Z. Joannes
van Parma, Marcus van Monte Gulle en
Hippolytus Galantini, Belijder Confltean-
tur. tc gebed eu laatste Evangelie v. d.
Donderdag.
ZATERDAG. Mis v. d. Z. Benvenutus.
Bii chop cn Belijder: Sacerdoles. Jc gcb«-
cn laatste Evangelie v. d. Zaterdag;
voor den Pau». Kleur: Wit.
ALB. M. KOK.
Amsterdam.