Het Boerhaave-kwartier
VRIJDAG 14 MAART 1930
DE LEIDSCHE COURANT
Overdracht van de kliniek voor
huid- en geslachtsziekten
In tegen woordighed van curatoren der
Leidsche Universiteit, van de hoogleera
ren der medische faculteit en van verschil
lende andere genoodigden, meest dermato
logen, uit verschillende plaatsen iq ons
land heeft hedenmiddag de overdracht
plaats gehad van de kliniek voor huid- en
geslachtsziekten de nieuwe afdceling van
het nieuwo Academisch Ziekenhuis, aan
den directeur van dit ziekenhuis, dr. H. H.
Mms.
REDE MR. VAN DE SANDE
BAKHUIJZEN.
Het eerst sprak de president curator,
burgemeester mr. A. van de Sande Bak-
huijzen, als volgt:
Eindelijk is de dag aangebroken, waar
op de kliniek voor huid- en geslachtsziek
ten in het Nieuw Academisch Ziekenhuis
in gebruik kan worden genomen. Een
lange voorbereidingstijd is eraan vooraf
gegaan. Een tijd van moeizamen arbeid
voor den directeur van het Academisch
Ziekenhuis en voor den hoogleeraar om de
plannen voor de inrichting zoodanig uit te
werken, dat in de reeds jaren geleden ge
projecteerde ruimten een kliniek volgens
de modernste opvattingen zou worden ge
huisvest. Een tijd van moeizamen arbeid
niet minder voor het College van Curato
ren, om de plannen verwerkelijkt te krij-
gen.
Het Nieuw Academisch Zickonhuis werd,
thans bijna twee jaar geleden officieel ge-
open. Sedert dien zijn de Interne Kliniek,
de afdeeling Röntgenologie en de Vrou
wenkliniek van het oude naar het nieuwe
Ziekenhuis overgegaan en de administra
tie van den directeur werd aldaar geves
tigd. JJet eenige plechtigheid ging deze
overgang niet gepaard. Het was slechts
completeering van hetgeen in de feeste
lijkheid van 17 Maart 1926 was betrokken.
Zoo werd ook de Dermatologische Kliniek
bij voorbaat reeds geopend. Professor Sie
mens heeft er echter prijs op gesteld bij
de ingebruikneming van zijn kliniek enkele
personen bij zich te noodigen en zijn
vreugde over het feit, dat hij thans zijn
arbeid volledig in behoorlijk geoutilleerde
ruimten kan aanvangen, met hem te dee-
len, door te toonen wat tot stand kwam.
Curatoren willen daarbij niet ontbreken.
Zij willen het uitspreken, hoe zij zich he
den in hooge mate met U verheugen. Prof.
Siemens. Gij hebt ervaren, dat niet steeds
uwe wenschen oogenblikkelijk vervuld
werden; uw geduld is wel eens op de
proef gesteld. Ik hoop, dat Gij echter
steeds wel de overtuiging hebt gehouden,
dat Curatoren met warme belangstelling
uw belangen hebben behartigd en dat
steeds hun streven is geweest, de werkge
legenheid voor U zoo gunBtig mogelijk te
maken.
Een woord van dank wil ik hier uitspre
ken aan allen, die ons College daarbij be
hulpzaam zijn geweest. Een woord van
dank niet het minst aan den directeur van
het Ziekenhuis, die, gelijk steeds, ook bij do
inrichting van deze kliniek weder zijn ga
ven als organisator en zijn rijke ervaring
op het gebied van ziekenhuisinrichting
heft getoond.
Voor het eerst bezit de Leidsche Uni
versiteit een Dermatologische kliniek. Ja
renlang was slechts een onderwijspolikli-
nick aan de Universiteit verbonden. En
hoe was deze gehuisvest. Dc bescheiden
lokalen op den Stationsweg voldeden bij
lange na niet aan de minimum-eischen, die
aan een Dermatologische polikliniek be-
hooren to worden gesteld. Voor het eerst
bezit ook de stad Leiden een wetenschap
pelijk dermatologisch centrum. Dat ik mij
daarin ook in mijn kwaliteit van Burge
meester in hooge mate verheug, behoeft
geen betoog. Een geheel kostelooie, we
tenschappelijk geleide polikliniek voor
huid- en geslachtsziekten is een uitnemend
volksbe'ang; temeer, wanneer daaraan,
gelijk hier, een kliniek iB verbonden, waar
lijders kosteloos of voor een bescheiden
vergoeding kunnen worden verpleegd. Het
is een belang niet slechts voor de stad Lei
den, maar ook voor haar geheele omgeving
Stellig zal de beteekenis van dit feit in
ruimen kring, niet het minst door talrijke
artsen in Leiden en omgeving worden ge
voeld.
Moge deze afdceling huid- en geslachts
ziekten van het Academisch Ziekenhuis
onder uw bekwame leiding, hooggeleerde
Siemens, overeenkomstig haar drievoudig
doel, ten aanzien van de wetenschap, on
derwijs en maatschappij onder Gods zegen
velen ten nutte zijn!
REDE H. H. MAAS.
Hierna nam de directeur van hetAca
demisch Ziekenhuis, de heer H. H. Maas,
het w oord en sorak als volgt
Nu de voorzitter van het College van
Curatoren namens deze de Dermatologische
Kliniek heeft overgedragen is aan de in
het Nieuw Academisch Ziekenhuis in ge
bruik genomen klinieken wederom een
nieuwo toegevoegd.
Sedert de officicele opening in Maart
1928 gingen successievelijk de Vrouwen
kliniek en do Interno Kliniek alsmede de
Róntgenologische afdce'ing uit de oude be
huizing naar hare nieuwe bestemming
over, om in de zooveel ruimere en meer
moderne localiteiten met ontplooiing van
haar arbeid in al'e richtingen, een groo-
tere ontwikkeling tegemoet te gaan. En
wie de greei van elk dezer afdee'ingen
heeft kunnen gadcs'aan, vroeg zich onwil
lekeurig af, hoe het mogelijk geweest is,
dat een dergelijke groeikracht en zoo groo-
te energie, zooveel jaren besloten is kun
nen blijven binnen enge grenzen van dc
oudo ziekenhuisruimtcn, zonder dat zc ge
leid hebben tot verwikkelingen dio naar
buiten door klonken.
Uiterlijk met groot geduld en waardige
kalmte, doch innerlijk met een sterk ver
lakgen naar verbetering heeft ieder het
oogonblik afgewacht waarop hem de zoo
onmisbare ruimten ter beschikking werden
gesteld om deze van dat oogenblik af zoo
krachtig mogelijk in dienst te stellen van
het onderwijs en de verpleging.
't Is misschien wel dat geduld en die
uiterlijke rust geweest, die oorzaak waren
dpt de buitenwereld op geen andere wijze
kennis heeft gekregen van deze voor het
Ziekenhuis zoo bijzondere gebeurtenissen,
dan door een eenvoudige advertentie in de
plaatselijke bladen en die van de nanste
omgeving, dat oen polikliniek met ingang
van den zoovcelstcn weer was overge
plaatst naar den Rijnsburgerweg. En t»i
dienzelfden tijd had een groote verhuizing
van een paar honderd verpleegsters naar
haar nieuwe woningen eveneens in alle
stilte plaats.
Uit het feit echter, dat dc ingebruikne
ming van deze kliniek thans op een oenigs-
zins feestelijke wijze plaats vindt, mag ech
ter stellig niet de conclusie worden getrok
ken, dat er hier geen voorbeeldig geduld
geoefend is. IntegendeelStond voor de
buitenwereld de Dermatologische afdce
ling als onderdeel van één gebouw, waar
in ook de Oorheelkunde gevestigd is, reeds
een paar jaar gereed, zij dio de juiste ver
houdingen kenden, wisten dat aan profes
•sor Siemens bij zijn komst naar Leiden in
afwachting van de tot stanlkoming van
noodzakclijko verbeteringen, s'echts een
zeer bescheiden plekje, een leege zieken
zaal, als polikliniek kon worden aangewe
zen, ter voortzetting van dc poliklinieken
DE NIEUWE SLUIS TE IJMUIDEN werd Donderdag voor het eerst gebruikt
voor het schutten van de Johan van Oldenbarnevelt. Een frappant overzicht
van dit nieuwe waterwerk in geopenden toestand, gereed om het schip
binnen te laten
op den Stationsweg en van het Ziekenhuis,
die jaren aaneen in de behoeften voor on
derwijs en onderzoek hcbbe-.i voorzien en
waarin met zeer veel geduld en met be
scheiden miJdelcn moest worden gewerkt
Daarom is deze dag voor de Dermato
logie in het algemeen en voor den nieuwen
Dermatoloog van de Leidsche Universiteit
in het bijzonder een zoo gewichtige. En
daarom is ook dc wcnsch naar voren geko
men dezen dag voor Professor Siemens in
het bijzonder tot een heuglijken dag te ma
ken.
Een sterk gekoesterde wcnsch van ve
len is nut dc voltooiing van deze kliniek
in vervulling gegaan.
En het zal dcgcr.cu, die dc eerste stoot
gegeven hebben aan de uitvcering van de
plannen, hun die aan den afbouw, de vol
tooiing en dc inrichting hebben gearbeid
groote voldoening schenken, dat zij thans
den eersten hooglecraar kunnen begroe
ten in- en gelukwenschen met zijn nieuwen
kliniek.
Iedere nieuwe kliniek geeft onvermij
delijk voor dc Directie weliswaar nieuwe
zorgen maar tevens verklaarbare vreugde,
omdat daarmede een groote stap gedaan
wordt in de richting van de voltooiing van
het gehcele Ziekenhuis. Daarom acht ik me
gelukkig mede een der eersten te zijn, die
l'rofessur Siemens met dezen dag en ruet
zijn kliniek' v^n haste gcluk*<*hsefien.
Ik ben op zulke fectdnpeh in Wt Zie
kenhuis niet alleen belanghtcllendc, maar
ook belanghebbende. Als belangstellende
wcnsch ik Professor Siemens nog een reeks
gelukkige jaren van groot succes toe in
deze kliniekals belanghebbende hoop ik
van ganscher harte dat deze jaren voor mij
zullen zijn een gelijke periode van goede
en vruchtbare samenwerking.
Dut kan niet anders dan de nieuwe kli
niek tot vordecl zijn en de reputatie van
het Academisch Ziekenhuis ten goede ko
lt EDE PROF. SIEMENS.
De directeur van de kliniek, prof. dr.
H. Kicnicns, hield hierna een rede, w run-
in hij begon met op te inerken, dat, wan
neer medici te Leiden een feestelijke
plechtigheid hebben, zij daarbij gaar-
nc den man herdenken die de wereld
roem der Leidsche medische faculteit ge
sticht heeft en zonder diens suocc wollen
arbeid dc medische wetenschap te Leiden
zich bes'ist niet zoo had kunnen ontwik
kelen als zulks tot op heden het geval
is geweest. Zonder het aanzien, dat <>nze
faculteit door Iffrmin Boerhaave vcrhré
gen*"Veft* /hu ook" Vil «1» ontwikkeling
van het Leidsche Academisch Ziekenhuis
niet een zoo schitterende geweest zijn, en
spr. kan het derhalve slechts toejuichen,
als zijn standbeeld ook dc laatste étap
pe dezer ontwikkeling van het „nieuwe
Academisch Ziekenhuis'' volgt. Zoo kun
nen do meia'en oogen van zijn standbeeld
met bevrediging op dit gebouwencomplex
rus en, dat zijn levende oogen zeker niet
gedroomd hadden. In zijn tijd was ook
niet een heel Boer ha we kwartier noodig
voor het medisch ondersoek. Eerst met
den groeiende omvang van «»n* medisch
we: en scheidde zich het pene vak na het
andere van de geneeskunde en heelkunde
af en verlangde eigen mannen en rigen
werkruimten. Boerhnave zelf was nog dn
universeslc medicus, was nog chemi
cus, botanist, phyMoloog, pharrnucolong,
internist chirurg en ophtalmnog in één
persoon. Ib na i<-Ier van hen, uit wie de
tegenwoordige faculteit bcstiat, kan der
halve met trcts heni i»'- zijn voorganger
beschouwen. In dit opzirht behoeft het
matologie, niet aoiiter te staan. Welis
waar was cr ten tijde \an Roerltaave nog
geen wetenschappelijke dermatologie;
haar voorloopster ,de leer van de ge.
alachUziekten, die nog helen onafscheide
lijk daarmede verbonden i», bestond ech
ter niet alleen destijds reed», maar werd
ook door 1t>erh*ave met bijiotldere lief
de beoefend.
Reeds in 170* liehandelde hij in zijn
„.Vph»rit;ni de cognosce® bs et curadis
mot bis" Je venerische lues in een afzon
derlijk hoofdstuk. Kort daarop gaf hij de
verzame'iug nu Ie *jrpbilidogi*che geschrif
ten van Luiiinu* opnieuw uit en schrref
bovendien een beroemde in de meeste
cultuurtalen ve:taalde voorrede «le „Prac
fatio" «»ver de Vemis-ziektc en bare gene
zing. Na zijn dood verschenen de door
«•en zijner leerlingen uitgegeven omvang
rijke Nradrmische colleges over «le Ve
nus riekte", die eveneens vele nieuwe her
drukken rn vettalingen ten deel vielen.
Zo-« mag ook -le i-che kliniek voor
huid en geslachtsziekten" zieh met trots
op Boerhaave als haar voorvader be roe-
J ril.
En toch, aldus spr„ moogt gij u cr niet
over verwonderen, «lat er nog ïiio jaar
over moesten vnrloopea, dat te Leiden een
bijzondere huidkliniek ontstond en nu he
den officieel in gebruik wordt genomen.
Behoort niet alleen in Hollatnl, maar
overal in dc besehaafde wereld de «iornia-
tologie tot dir kinderen "der medische we
tenschap, welke ten slotte het ouderlijke
buis van de interne geneeskunde en chi
rurgie verlaten hebben om als speciMl
vak op eigen heer.cu te gMii staan en
met eigen methoden dit groote gemeen
schappelijk doel tu te streven: De be
vrijding der inentchen van ziekten en be-
smetting. Kerst een eeuw na den d<>od van
Boerhaave werd de wetenschappelijke kli
nische dermatologie in Oostenrijk en En
geland door Plank, Willen en Hatemau
geslicht, eerst voor 7ft jaar werd zij door
Hepra iu Wee non door do toevoeging der
pathologische anatomie verdiept en eerst
in den laatsten tijd is sij in omvaiig en be
teekenis zoo sterk torgenomen, dat de
oprichting \an eigen hui lklinicken aan
alle Universiteiten noodig bleek. Evenals
ieder speciaal vak der geneeskunde, vor
dert ook de dermatologie thans een groo
te kenni» en een groot aantal technische
methoden, die speciaal gc.cerd en be-
oefend mcotcn worden, zooals spr. uitvoe
rig uiteenzette. Hieruit kan men, aldus
spr„ zien in hoe groote mate door dn bij
z.on lere w t-tcuschapi i lijke «u technische
eisehen der dermatologie ook de oprich
ting van bijzondere dermatologische kli
nieken gcrerhtsvnardigd is en ik geloof
daarom, dat ieder, die bij onze faculteit
en bij de geneeskundige verzorging der
bevolking belang llccft, v§»j harte ver
heugd zal zijn, dat op den dag van lie
den Leiden, n's de laatste der vier Neder
landschc Univeisitcilen zijn huidkliniek
krijgt. Spr. bracht «intik aan allen, die tol
«le stichting der kliniek meegewerkt heb
ben. Spr. br sloot met zijn beste wcnschea
uit te spreken voor de bloei dezer kliniek
m sprak dsavbij ie ty zich
too moéfit ontwikke'eii nis liet 71e* Leid
s'-he medische traditie waardig is. (Ap
plaus).
De houw en inrichting der
kliniek.
Spr. gaf hierna «-en overzicht van «Jeu
bouw on de inrichting der kliniek. Na ge
weten te hebben op den beperkten om
vang der polikliniek, zridc spr., «lat men
bij den bouw «laarvan steeds moet uit
jmaii, «Ut mannen en vrouwen, weliswaar
in afzonderlijke lokalen onderzocht en he
handeld worden. Hier kan slechte voor al
en daarbij is ook «i< wachtkamer be
grepen, slechts ren enkele, overigens gruo
te ruimte In-schikbaar worden gesteld
Een wezenlijke opheffing mui dozen mi
fct.ind i» spr. zonder een ilkotiiru uien
bouw niet denkbaar. Toch i» door iu
sclienruimtcu en gordijnen «ie scheiding
van manne rn vrouwen mogelijk zmiaak
ook wat «le wacht kamers betreft.
..DE JOHAN VAN OLDENBARNEVELT" Het nieuwe mailschip van de Stoomvaart Mij. ..Ne
derland", de „Johan van Oldenbarnevelt", is voor éen technische proefvaart op de Noord
zee vertrokken. Het trotsche vaartuig komt de nieuwe sluis van IJmu den. die voor het eerst
een schip schutte, binnen, getrokken door een der Goedkoop-Sleepbooten
CODIFICATIE-CONFERENTIE. In de Grafelijke zalen te Den Haag is
Donderdag in tegenwoordigheid van Z. K. H. Prins Hendrik de internatio
nale conferentie ter Codificatie van het Volkenrecht geopend
