21ste Jaargang
WOENSDAG 5 MAART 1930
No. 6425
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
SPORT
3)e £eicbelve
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medodcclingen wordt
het dubbelo van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogsto 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
DE VASTENBRIEVEN.
Onder de jaarlijksoho Vastenbrieven
ontbreekt ditmaal de brief van het
Aartsbisdom Utrecht. In de ker
ken en openbare kapellen van het Aarts
bisdom werd hiervan aan de geloovigen
mededeeling gedaan, waarna alleen do
gewone vastenbepalingen en dispensatiën,
door wijlen Z.D.H. Mgr. fl. van de We
tering verordend, werden voorgelezen.
De Vastenbrief van Z. D. H. den Bis
schop van 's-B o s c h, mgr. Arnold Frans
Diepen, handelt over de retraiten en
de liturgie.
Do Bisschop herinnert aan de Encycliek
van den Paus „Mens nostra" van 21 Dec.
1929, waar deze de geloovigen voorhoudt
de heerlijke vruchten die zi., kunnen pluk
ken van een retraite.
En de Bisschop vervolgt dan:
Niet elke Retraite echter, zoo leert
ons Z. H., kan zulke heerlijke vruchten
doen verwachten.
Het, moet zijn een „Gesloten Retraite",
gehouden in den geest der „Ignatiaanscho
Oefeningen", en dat niet uit gewoonte,
maar ijverig, bereidwillig, met uitsluiting
van wereldsche beslommeringen, met in
spanning der zielekraohten en geheiligd
door het gebed.
Z. H. vermaant bovendien allo retrai-
tanten, zoo geestelijken als leeken, door
recollecties, d.w.z. korte herhalingen der
Oefeningen maandelijks of tenminste om
de drie maanden, de vruchten der retraite
duurzaam te maken en Z. H. beveelt
zelfs het volgen dier recollecties dringend
aan ook voor hen, die, om welke reden
ook, nog niet tot het houden der Gees
telijke Afzondering zelf zijn gekomen.
Gaarne brengen Wij ook deze heil
zame aansporingen van onzen jubilee
renden Vader over aan onze Geestelijk
heid en onze geloovigen. Zij mogen ons
Bisdom zelfs een heropbloei brengen van
het recollectiewerk wanneer dit zich voor
taan niet tot oud-retraitanten alléén ga
beperken, maar, naar 's Pausen wenk,
ieder goedwillende met vreugde toelaat
en verzorgt opdat ook die anderen ten
minste eenigermate den geest der retrai
ten mogen opdoen
Verder houdt de Bisschop zijn geloovi
gen voor, de openbare deelneming aan
den Gregoriaanschen zang en daardoor
aan de H. Liturgie.
Z. D. H de Bisschop van Breda,
mgr. P. A. W. Hopmans, wijst in zijn
Vastenbrief op het moeilijke work der
ouders.
Mgr. geeft onn. de volgende practische
•wenken
Meent niet, 'beminde diocesanen, dat
wij der jeugd alle genotsmiddelen zouden
•willen ontnemen. Verre van daar. Wij
gunnen der jeugd van harte gepaste ont
spanning, overtuigd, dat aangename bezig
heid en blijheid behoedmiddelen zijn voor
reinheid en gezondheid. Maar wij waar
schuwen tegen de allesbeheerschende
sport, die den ernst des levens beneemt,
en verhindert, dat onze jeugdige personen
nuttige en werkzame leden worden van
onze katholieke organisaties.
Wij wenschen niet, dat onze kinderen
verstoken blijven van alle versnaperingen.
Neen, wij vragen, dat onze kinderen ge
vrijwaard worden van die geld verspillende
snoepzucht, waarin de kiem licht van
dranJczucht en diefstal. Ter navolging
mogen wij voorstellen het voorbeeld van
meerdere degelijke huisgezinnen, waar in
het algemeen de kinderen geen lekkernij
en mogen gebruiken buiten de maaltijden,
bijzonder niet op den Zaterdag ter eere
van onze lieve Moeder MarA.
En wat het gebruik van alcohol en
rooken betreft, zouden we ter wille van
de gezondheid en om de zelfbeheersching
aan te kweeken als -regel willen aanbe
velen: voedt uw kinderen op alcoholvrij
en onthoudt hun in hun jeugdige jaren
de sigaar en inzonderheid de sigaret.
Behoort het tot een verstandige op
voeding;, de kinderen te gewennen aan
orde, tuoht en zelfbeheersching, do oudere
mogen echter niet vergeten, dat zij hun
verheven, maar moeilijke taak tactvol
moeten volbrengen.
Zachtheid en goedheid zullen aan de
opvoeding veel meer ten goede komen dan
hardheid en stuursohbeid. Volgt op, dier
bare ouders, de vermaning van den Apos
tel Paulus: Maakt uw kinderen niet gram
storig, maar voedt ben op in de tucht en
do bestraffing des Heeren, d.w.z. behan
delt uw kinderen niet onredelijk streng,
laat u leiden door den geest van het
christendom, door de christelijke liefde.
Bij de vorming uwer kinderen tot gods
dienstige, reine en deugdzame jongelie
den, de de kroon en do vreugde hunner
ouders zullen zijn, kunnen niet gemist
worden de bovennatuurlijke middelen, ge
bed, Eucharistie, godsvrucht tot Maria.
De Bisschop van Roermond, mgr.
Laurentius Schrijnen, wijdt ook zijn
Vastenbrief aan de opvoeding der jeugd.
Mgr. spreekt daarin ojn. over het bij
zonder onderwijs en zegt daarover, na
aangehaald te hebben do Encycliek van
Z. H. den Paus over ditzelfde onderwerp:
In zijne Encycliek wijst verder Z. H.
er op, dat er Staten zijn met gemengde
bevolking, waarin het initiatief en het
werk van de Kerk en van de gezinnen
niet enkel vrij gelaten wordt, maar ook
mogelijk gemaakt, door dat dc openbare
lioh&men fiancieolen steun verleenen aan
do afzonderlijke scholen, ingericht volgens
de beginselen der Katholieke Kerk. On
der deze Staten, die weinig in aantal
zijn, neemt ons land een eoreplaata in,
wegens de volledige gelijkstelling van het
bijzonder met het openbaar onderwijs.
Maar deze voor het bijzonder onderwijs
zoo gunstige wetten mogen geen aanlei
ding worden, dat de openbare lichamen,
in 't bijzonder do gemeenten, tot onnoo-
dige uitgaven worden gedwongen, noch
dat het onderwijs er onder lijde.
Want de gelijkstelling van het bijzon
der onderwijs heeft tot dool gehad, dat
do ouders over eene school zouden kunnen
beschikken, zooals zij deze volgens hunne
godsdienstige overtuiging moeten vorde
ren; maar geenszins om, waar in hot
Katholieke onderwijs voldoende voorzien
is, van de gunstige bepalingen der Wel
gebruik te maken, om onnoodig overal
nieuwe scholen op to richten.
Waar het belang van het Katholieke
onderwijs niet dwingt, is het voor dc
Katholieken niet te verantwoorden, om
scholen te vorderen voor eene bevolking,
zóó gering in aantal, dat er slechts oeli
kleine school kan worden ojjgcricht, voor
al als hiervan nog het gevolg is, dat een
andere, bestaande sohool, eveneens tot
een kleine school wordt hervormd. Hot
is immers van algemeeno bekendheid, dat
een kleine school, met weinig onderwij
zers, aan de kinderen niet do opleiding
kan geven, welke een grooto en goed ge
regelde school biedt. En zooals zooeven
gezegd is, worden daardoor do gemeenten
tot hoogero uitgaven gedwongen, soms tot
uitgaven, die zij niet, of zeer moeilijk
kunnen dragen.
Indien de aanvragers van zulke kleine
scholen doordrongen waren van dc groote
weldaad, die de gelijkstelling van liet
bijzonder met hot openbaar onderwijs
biedt zouden zij niet uit kortzichtigheid
of uit eigenbelang aan deze zoo gunstige
wetten afbreuk doen. Men mag de bijzon
dere belangen niet stellen boven het al
gemeen belang En ook uit dit gezichts
punt gezien blijkt de noodzakelijkheid,
dat aan den Bisschop en niet aan eenigc
particuliere personen, do beslissing toe
komt waar en wanneer Katholieke scholen
dienen opgericht te worden. En dit klemt
te meer, wijl eene school, zonder dat zich
op geringen afstand eene kerk bevindt,
voor de Katholieke opvoeding tot groot
nadeel zal strekken, want kerk en school
behooren te zamen, wil de opvoeding der
kinderen geheel geschieden in den geest
der Katholieke Kerk, die aan de kinderen
iodcren dag het goddelijk Brood des Le
vens wil geven, tot voedsel der ziel, even
zeer als het onderricht tot voedsel van
den geest.
Nog brengt Z. D. H. in herinnering de
voorschriften van het Kerkelijk Wetboek,
waardoor het bezoeken van niet-katholic-
ke en van gemengde scholen dat wil zeg
gen die, welke zonder onderscheid wor
den opengesteld voor Katholieken en voor
nict-Katholieken, verboden wordt aan Ka
tholieke kinderen, en slechts kan worden
toegelaten Th bepaalde omst-ndighoden
van tijd en plaats en onder bijzondere
voorzorg, uitsluitend met verlof van den
Bisschop van het diocees.
Ons protest tegen het Commu
nisme.
Vertegenwoordigers van allen, die God
erkennen en de waarde van den Gods
dienst begrijpen, hebben gisteren te Am
sterdam geprotesteerd tegen de Gods
dienstvervolging in Rusland.
En wij allen bulten Amsterdam wij
vereenigen ons jnet dit protest.
Velen hebben gisteravond door de radio
met de Amslerdamsche protest verga dering
meegeleefd anderen zullen hel verslag In
de pers volgen.
Wij allen protesteeeren.
Maar ons aller protest tegen de Gods
dienstvervolging gaat samen met een posi
tief beleven in het eigen leven van den
Godsdienst 1
Anders is zulk een protest van geen
waarde, heeft het geen resultaat.
Verschillende sprekers hebben daarop
gisteravond gewezen. En de Deken van
Amsterdam, dr. v. Noort, herinnerde op
de juiste plaats en op den juiston tijd
n.l. op deze protestmeeting tegen het Com
munisme aan aller protesteerenden
eersten plicht om, voorzoover het van
hen afhangt, do rechtvaardigheid en de
liefde te doen heerschen in het sociale en
economische leven Dit vermaan is ook
gericht tot Katholieken
Dat is aller plicht, op de eerste plaat?,
maar dat is ook in aller belang. Want
daarin ligt ton slotte het krachtdadigste
strijdmiddel tegen het heillooze en ramp
zalige Communisme
BELGIE
Koning Albert naar Egypte.
Koning Albert is vanmorgen mot don mi
nister van buitenlandscho zaken Ilymans
uit Brussel vertrokken naar Egypte lot ucl
afleggen van oen tegenbezoek aan Konign
Foead, die hun daartoe nhd uitgenoodip I.
De koning reist in een Pullman-luxe trein
naar Genua, waar bij zich zal inschepen
naar Cairo, om daar >p 10 Muart a.s. te arri-
vecren. Het verblijf»^' Egypte zal tot einde
dezer maand duren.
DUITSCHLAND
Voorgenomen hongeroptochten.
De communisten te Berlijn hebben be
sloten overeenkomstig opdracht van de
communistische internationale op (5 Maart
hongeroptochten te houden en wel van uit
de omgeving van Berlijn naar do hoofd
stad. Ook in Berlijn zelf zullen de commu
nisten optochten organwccren.
Het demonstratieverbod willen dc lei
ders ontduiken, door op een bepaald tec-
ken de communisten op verschillende plaat
sen te veroenigen en dan in optocht verder
te trekken.
Beweerd wordt, dat ook do aationaal-
socialisten op 6 Maart botoogingen zuilen
houden. Hierdoor ontstaut het gevaar, dat
beide partijen met elkaar slaags zullen
raken. Voor 6 Maart is dan ook bet ge-
heele Bcrlijnsche politiecorps geconsig
neerd.
JOEGO-SLAVIE.
Bommen in een hotel.
Officieel wordt door Belgrado modogo-
deeld, dat Maandagavond om haifzovcn
twee onbekenden twee bommen hebben
geworpen door de ruiten van het hotel Na
tional in Pirot. Direct daarop wierpen zij
twee bommen op de straat voor het hotel,
waar talrijke voorbijgangers passeerden. In
het hotel werden 0 personen gewond, op
straat 18. Acht gewonden moesten in het
ziekenhuis worden opgenomen, van wie oen
is overleden. Do daders ontkwamen in het
gedrang en vluchtten uit de stad in do rich
ting van de Bulgaarscho grens.
SPANJE.
DE CRISIS IN SPANJE.
Herstel der dictatuur?
Volgens een V.D.-boricht uit Midrid is
do politieke toestand in Spanje in een kri
tiek stadium gekomen. Hot schijnt n.l., dat
er versohil van mecning is ontstaan tus-
schen den kuning cn den mimatcr-'presi-
dent, Bercngucr, naar aanleiding van dc
laatste republikeinscho dcruonstraf.es be
treffende herstel van de grondwet in
Spanje.
Terwijl Bercngucr van tnecniug is, dat
men de politieko propaganda zekere vrij
heden moet laten cn langzaam maai ze
ker moet overgaan tot verkiezingen, schij
nen de koning cn zijne aanhangers oen
krachtige onderdrukking te wenschen van
alle anti-monarchistische propaganda.
Aangezien Bcrenguer on zijn rcgccring
uitgesproken tegen»landers zijn van icdeie
dictatuur schijnt hiermodc de crisis te zijn
uitgebroken.
in dit verband gaan er geruchten, vol
gens welke Bcrenguer zijn ontslag aan den
koning zou hebben verzocht. Het heet ver
der, dat dc koning aan generaal Martinez
Anido opdracht zou hebben gegeven, oin
te zamen met den militairen gouverneur
van Barcelona, generaal Barncra, cn den
vroegeren gouverneur van Barcelona, ge
neraal Milano Delboz, de dictatuur te her
stellen op energieke basis.
Men meent oen bevestiging van deze ge
ruchten te' zien in het feit, dat Martinez
Anido enkele dagen geleden met den ko
ning een langdurig onderhoud heeft ge
had, daarna oen reis naar Barcelona heeft
ondernomen, waar hij een onderhoud beeft
gehad met de bovengenoemde generaal», j
RUSLAND
DE GODSDIENSTVERVOLGING.
Een rede van mgr. d'Herbigny.
Kipa meldt uit Rome:
Mgr. d'Herbigny. de loider van het pause
lijk Uostersch instituut en de bekende spe
cialist voor Russischo kweetio», hield dezer
dagen een voordracht over do tegenwoor
dige bolsjewistische kerkvervolging. Op
grond va nde nieuwste Russischo publica
ties en courantenberichten, «childerdo mgr.
d'Herbigny den strijd der bolsjewisten te-
gen don godsdienst in he algemeen, tegen -Ie
gudsdieiistigo jeugd op voeding cn tegen Z. H.
den l'aus in l.ol bizonder. Evenals Zijno Hei
ligheid maakte mgr. d'Herbigny geen on-
ke'o toespeling op do politiek.
Do bolsjewistische kerkvervolging richt
zich naar het kerkelijk jaar. Zoo duurdo van
begin November van het vorig jaar tot mid-
don Februari do „Kcralcainpagne'', dio hoAr
hoogtepunten bereikte op 24 cn 25 Decem
ber cn T cn 8 Januari, de dngen van ebt gre-
goriaanschc cn orthodoxe kerstfeest.
Als eerstvolgende datuui van oen nieu
wen strijd is 1U Maurt vastgesteld, waarop,
zooals bokend is, do H. Vader een algcinoo-
nen biddag over geheol do wereld heeft uit
geschreven cn waarop de bolsjewisten hun
antwoord op het pauselijk schrijven zullen
geven.
In verband mot dit document zijn do plan
nen van do Paaschoampagne ecnigszLn* ge
wijzigd. Ongetwijfeld echter zullen ook op
dozen datum allerlei buitensporigheden
plaats vinden. Hot dool der bolsjewisten is
echter niet martelaren tc makon. Men stelt
veol meer alles in het work, om afvalligen
te maken en dezo te gebruiken als propa
gandisten van het atheïsme.
Vandaar de breed opgezette pogingen,
om den godsdienst belachelijk te makon, de
intensieve antigodsdienstige propaganda on
der hot lagere volk, do jeugd en zelf» geeste
lijkheid.
Spreker meent eclitor, dat ondanks ulles
het gowcnscht resultaat niet bereikt is. Kort
geleden meldde bot tclegraufagcnUchap
Tass, dat men ©r na 12 jaar eerst in geslaagd
is, van do 50.000 kerken in Husalnd er 3500
te sluiten. Deze cijfers zijn weliswaar on
nauwkeurig, want er waren weleer in Rus
land wel meer dan 50.000 kerken, maar wol
echt spreker dezo cijfers oen how ijs, dat do
sanatischo opzet vooralsnog mislukt is eti
een bevestiging van hot heldhaftig marte
laarschap der Russische christenen.
Spreker sloot met oen oproep tot do ge-
hcclo katholieke wereld, om zich bij don
bid- cn boetedag op 19 Maart aan to sluiten.
Joodsche landbouwers.
Volgens oen mededeeling in do Russische
bladen zijn thans ciroa 200.000 Joodscho in
woners van Rusland, die ten govolgo van hot
steeds toenemend uantal staats- on coöpc-
ratiovo winkels in do steden hun bostaan
in den kleinhandel zagen ondermijnd, naar
het platteland gemigreerd, waar zij het
landbouwbedrijf Ier hand hebben genomen.
Vooral in bot Zuiden van do Üokraino, als
mede in do kolonie Biro-Bidzjan (Siberië)
treft men Joodscho boeren aan, die daar oen
nieuw bestaan trachten op te bouwen. Men
rnecno echter niet, dat zij volledige vrijheid
hebben hun bedrijf in te richten naar hun
oigen wenschen. Noen ook voor hen geldt
het collectivisceringvstelscl, dat Stalin mot
hardo vuist in do gchcelc Sovjetunie tracht
door te zetten. Zij worden dus godwongon
tot do collectieve landbouw-ondernorningen
toe te treden, op straffe van steunonthou-
ding, wat betreft do levering van landbouw
werktuigen cn industrie-producten, hetgeen,
zooals men weet, voor talrijko iets minder
arme Duitache Wolga-bocrcn aanleiding is
geweest den Runsischcn bodem te verlaten.
De „Krasnaja Gazeta" berekent, dat mo
menteel reeds 90 prooent van dc Joodache
landbouwer* van collectieve ondernemingen
deel uitmaken, die verplicht ~ijn den graan
oogst voor den staat te reserveeren. Ten
einde ook dc restccrendcn nog meer te be-
invloeden, is hun thans medegedeeld, dat
ook de Joodsche landbouw-complcxen trac
tors zullen ontvangen. Dit komt echter hier
op neer, dat elke 40 boerengezinnen het mot
één tractor zullen moeten stellen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLANO.
Crisis-berichten uit Spanje.
Mgr. d'Herbigny over de godsdienst
vervolging in Rusland.
De overstroomingen in Zuid-Frankrijk
nemen het karakter van een groote ramp
aan. Verscheidene slachtoffers. (Buitenl
Berichten 90 hl.nl).
BINNENLAND.
Protestmeeting te Amsterdam tegen de
ge'cofsvervolging in Rusland. Commu
nistische agitatie (lste bind).
Het Zwaluwen-olftal hoeft gisteren mot
5—0 van do Bolglscho Roode Duivels te
Brussel vorloren (Sport, Isto blad).
De moord te Bennekom. (Gem. BorlcV
ten, 2de blad).
De moordaanslag in een dennenbosch te
Goirie (Gem. Berichten, 2de blad).
Een moordaanslag te Uden. (Gom. 11e
richten, sdo blad).
CHINA
Wat gebeurt er in China?
Uil Poking seint Heuler, dat moii daar
van lueening is, dal cr oen groote veldslag
op til ia, tiu president Tsjiag Kaï Sjok van
plan i« Tientsin te nemen.
Uit Motrkou wordt gemeld, dut het So\
jot-Telograuf-Agentschap uit Sjanhai be
richt heeft ontvangen, dat te Peking *vn
nieuwe cijtrulo rcgccring is gevoruid, dio
liet bewind over geheel Noord-China in
handen heelt gonomon. Do nieuwe regoering
bestaat uit do incest links-staande elemen
ten uit dc Kwomiiitang en stelt zich in dc
eerst© plaats ten dool, do rogocring van
Nanking van Tejiang Kui Sjok te doen val-
Ion.
VOETBAL
DE ROODE DUIVELS—ZWALUWEN 5-0.
Een goede Bclglachc ploeg, vooral na de rual.
Onder begunstiging van hel fraaiste lente
weer werd gisteren te Bruise^ de wedstrijd
Rcodc Duivels Zwaluwen gespeeld.
Te drie uur verschenen onder luide toejui
chingen van het publiek dc Zwauwen op hel
terrein, even daarna gevolgd door do Roode
Duivels. De toss werd door Nederland ge
wonnen; de Duivels spelen dus tegen de
zon in.
Onmiddellijk zijn dc Belgen in den aanval.
Het spel gaat snel op cn neer, doch aunvan-
ke'ijk smaakt het niet veel indruk. De Belgen
zijn meestal in den Hollandschen hoek doch
de Zwaluwen van hun kant reageeren
zeer goed. De Belg Adams mist, vlak voor
doel staande. Even later gaat wederom voor
de Belgen een prachtige kans verloren, door
dal ook Verscyp naast schiet. Dcclercq tracht
van veruf te schieten, doch ook dit schot
blijft zonder resultaten. Opnieuw volgt een
aanval der Belgen. Adam» heeft nu den bal
cn stevent op het llollandsche doel af De
keeper vangt den bal. doch laat het ieder
vallen. Sayes loopt toe. doch niettegenstaan
de hij vlak voor doel staat, weet ook hij niet
te scoren.
Het spel wordt thans gelijkmatiger De
Zwaluwen vallen geregeld aan doch dc Bel
gische achterhoede weet weerstand te bieden.
Bij een nieuwen aanval van de Hollander»
faalt Hombörg. De Nederlandiche doclvcrde-
diger heeft ondertusschen zijn handen vol,
daar de Belgen het hem zeer lastig maken.
De Hollanders slagen erin hun goal viij le
te houden, doch eindelijk, als reed» 37 minu
ten gespeeld is, geeft Saeys den bal aan
Adnms over, die er mee vandoor gaat. Van-
denbouwhede, die op zijn beurt den bal over
neemt, weet onverwacht voor België te sco
ren (1—0),
Dit eerste doelpunt ontlokt den locschou
wers een enthousiast gejuich. De Zwaluwen,
verlangend de eer te redden door een tegen-
punt te maken, weren zich krachtig; er wor
den echter geen nieuwe doelpunten gemaakt.
Half-time komt dus met 10 voor de Roode
Duivels.
Na de rust zijn de Belgen in de meerder
heid. Na 11 minuten spelent krijgen de Bel
gen een strafschop toegewezen, die door
Adams wordt genomen. Van der Aa kan den
hal niet houden en het is 20 voor de Roode
Duivels.