21ste Jaargang
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1931
No. 6421
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
UIT DE OMGEVING
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van bet tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vier bladen
De gruwelijke godsdienst-ver-
volging in Rusland
In meerdere gemeenten van ons land
worden protest-vergaderingen belegd te
gen de godsdienstvervolging in Sovjet-Rus
land.
Deze vergaderingen worden belegd door
personen van verscheiden godsdienstige
overtuiging.
Iedereen, die niet verblind is, ziet in hoe
onduldbaar-tyranniek is die godsdienstver
volging in Rusland.
Alleen „neutrale" menschen zwijgen
alleen zij, die door het vergif der zooge
naamde neutraliteit hun klaar inzicht in de
wat recht en onrecht, goed en kwaad is heb
ben laten bedwelmen, alleen zij zullen het
misschien niet zoo héél erg vinden 1 Zij
worden ook in dezen geest ingelicht en
voorgelicht.
Allen, die echter nog inderdaad ge
voel hebben voor wat bet wil zeggen,
den godsdienst te onderdrukken, den
mensch te achtervolgen om en te belemme
ren in de uitoefening van zijn godsdienst
plichten, zooals dat in Rusland geschiedt
zij allen gevoelen, dat een. vlammend
protest tegen dat satanisch bedrijf in Rus
land op zijn plaaJs is; een protest, opsprin
gend uit diepe en heilige verontwaardiging.
Onze lezers kennen de feiten.
Laten we even een greep doen uit de
vele.
Sedert het begin van 1922 groeit in Rus
land van week tot week het aantal kerken,
dat gesloten of getransformeerd is in ge
bouwen voor bolsjewistische propaganda.
In een harer nummers van December
1929 schrijft bet dagblad „Troud":
Er waren 675 kerken in Moscou, thans
zijn er nog 287. In 1928 heeft men in de
Sovjet-Unie 542 particuliere godshuizen,
445 kerken, 59 synagogen en 38 moskeeën
gesloten. In 1929 heeft men er tot de maand
Augustus 579 gesloten: voor 1 Januari 1930
zullen er 1000 gesloten zijn.
In de Sovjet-Unie bestaan thans 35 anti
godsdienstige hoogescholen met 7000 toe
hoorders. Bovendien 15 anti-religieuze fa
culteiten met 1500 toehoorders.
De Radio-Hoogeschool te Moscou is 15
October jJ. begonnen met de uitzending
van 63 anti-religieuze cursussen.
Een speciaal anti-religeus persbureau
wordt te Moscou gevestigd.
En lees nu 'ns het volgende, niet ont
leend aan een anti-communistisch geschrift,
maar aan een brief, door een kameraad te
Kief in de Oekraine aan de Tribune ge
richt.
Deze kameraad vond het interessant, ge
wag te maken van de resolutie der Kief-
sche post- en telegraaf beambten:
„Wij weigeren zoo besloten zij
mee te werken aan de voortzetting van
het bestaan der religie-dienaars door hen
in hun werk met het bezorgen hunnor
correspondeentie te dienen. Dominees,
rabbijnen, katholieke pastoors, en hoe dat
tuig verder genoemd wordt, benutten de
religie voor volksverdomming. Daarom
proclameeren wij den „boycot" tegen deze
religieuse genootschappen. De brieven eu
andere zendingen, geadresseerd aan gees
telijke en dergelijke genootschappen, zul
len door ons niet meer bezorgd worden.
Op de enveloppe van deze brieven schrij
ven we bet korte maar duidelijke woord
je: „boycot". Ook de zendingen voor ken
nissen van hen worden door ons niet be
zorgd en gaan, evenals alle andere, on
der motto „boycot" retour.
In de algemeeno bijeenkomst van tele
fonisten werd besloten de telefoontoe
stellen bij geestelijken weg te nemen.
De Kiefsche post- en telegraaf beamb
ten, roepen hierbij de redacteuren van
alle bladen op, geen letterzetters of boek
drukkers voor religieuse literatuur aan
te nemen.
Dit zijn de ware feiten, dit is de me
thode van de arbeidersrepubliek, waar
mede wij den domper oplichten en het
scherm van de schuilplaats der dikbuikige
kapitalistische Jammeren Gods" opba-
len".
Dit zijn de ware feiten, verzekert de ka
meraad uit Kief, dit is de methode van de
arbeidersrepubliek.
De Tribune oordeelt de methode
prachtig.
En dkt is toch wel een ontzettend-tyran-
nieke vorm van godsdienstvervolgingl
En tegen zulk een vervolging gaat het
protest aller weidenkenden.
De Paus is voorgegaan 1
Om te protesteeren tegen het onrecht,
in Rusland gruwelijk gepleegd.
Tegen het onrecht, dat niet alleen en
niet voornamelijk de R. K. Kerk treft
want dit stelt het protest van den Paus in
een zeer bijzonder licht, dat hoogstens 1 1,2
miliioen van de 125 millioen inwoners van
Rusland bij Rome aangesloten Katholieken
zijn! Rome protesteert tegen het on
recht, als zoodanig, wien dat ook treft.
En wij allen moeten ons één voelen mot
den Paus is ons protest.
Ons protest in gebed. Ons protest in
woorden. Ons protest, waar mogelijk, in
daden!
de dagen, waarop de werkzaamheden der
eerste ondercommissie zullen stilliggen, zul
len de voornaamste gedelegeerden met be
hulp van het volkenbonJssecietariaat
trachten een uitweg te vinden.
INTERNAT. CONFERENTIES
DE VLOOTCONFERENTIE.
De vertegenwoordigers der drie voor
naamste vlootmogendheden zijn overeen
gekomen, dat men, onder voorbehoud van
de aankomst der Fransche delegatie, de
grondslagen zal opstellen voor een drie-
mongendheden overeenkomst.
Een dergelijke overeenkomst zou echter
gebonden zijn aan twee reserves, n.l. Frank
rijk en Italië zouden haar mce;cn aanvaar
den en zij zou moeten worden ingevoerd
in een vijf mogendheden overeenkomst.
Dit besluit wijst er op, dat ten minste
tusschcn Engeland, Amerika en Japan mo
gelijkheid van overeenstemming op de
voorname punten bestaat. Zou dus een vijf-
mogendheden-overeenkomst mislukken, dan
beslaat er altijd nog kans cp een drie-mo-
gendheden-accoord, dat zich onlgewijfeld
tot minder punten zal klerken dan bij al-
gemosnen omvang in dc bedoeling lag,
maar dat dan toch kan dienen om een suc
ces voor te spiegelen.
DE TARIEVEN-CONFERENTIE.
Frankrijk wil geen wapenstilstand.
Op de tariefswapenstilstan-conferentie
heeft gistermiddag de Fransche delegatie
eindelijk haar stilzwijgen verbroken, of
schoon de regeeringscrisis nog niet offi
cieel was opgelost, schrijft „Dc Maasbode".
De Fransche gedelegeerde Serruys moest
zelf het doodsoordeel uitspreken togen de
gedachte van een algemeenen Europee-
schen tariefswapcnstilstand, waarvoor hij
zelf aan het eind van October in het eco
nomisch volkenbondscomité een ontwerp
had uitgewerkt.
Serruys verklaarde in nog ondubbelzin
niger woorden dan Bottai de vorige week
voor Italië gedaan had, dat Frankrijk wei
gert ecnige tariefswapenstilstandconventie
te sluiten, zij hot ook slechts voor tweo
jaar.
De redevoering van Serruys verwekte,
zooals men begrijpen kan, een groote sen
satie in de eerste commissie en bet was
maar goed, dat Colijn op den voorzitters
zetel zat, om te verhinderen, dat in een
paniekstemming beslui;en zouden worden
genomen tot een spoedig afbreken van de
geheele conferentie.
De Zwitser Stucki verlangde een onmid
dellijke schorsing van het geheele werk
der onder-commissie en verlangde een on
middellijke bijeenroeping van de conferen
tie zelf in voltallige zitting op morgen, ter
besperking van den nieuwen toestand. De
defaitistische stemming, die zich van ver
schillende gedelegeerden meester maakte,
werd echter ten slotte door voorzitter Co-
lijn onderdrukt.
Overeenkomstig het denkbeeld van Co-
lijn zijn de leJen van het economisch vol
kenbondscomité na deze vergadering der
onder-commissie met den heer Coüjn sa
mengekomen voor een vertrouwelijke be
spreking van den toestand, waarbij na
tuurlijk ook Serruys en de andere leden
der Fransche delegatie aanwezig waren.
Bij deze bespreking is men het eens ge
worden, dat voorloopig de werkzaamheden
van alle ondercommissies rustig zullen wor
den voortgezet, met uil zondering van de
eerste ondercommissie, die thans uitzonde
ringen op den tariefswapenstilstand zou
hebben te behandelen, hetgeen natuurlijk
op het oogenblik een onvruchtbaar werk
commissie zijn dus voor ongeveer een week
opgeschort, maar overigens zal do confc
I rentie geheel normaal haar gang gaan. Ir
BELGIE
DE VERVLAAMSCHING DER
GENTSCHE UNIVERSITEIT.
Het ontwerp door de Kamer aangenomen.
In de Belgische Kamer heeft gistermid
dag laat, nadat do fractieleiders voor he;
laatst hun zienswijze hadden uiteengezet,
do stemming plaats gehad over het ont
werp inzake de Vervlaamsching van de
Genlsche Universiteit. Hot ontwerp werd
tenslotte met 154 tegen 10 stemmen en zes
onthoudingen aangenomen. Hei resultaat
der stemming werd met langdurige ovaties
begroet.
Met ingang van het academisch jaar
19301931 zal het onderwijs in do hooge
school van Gent gegeven worden in de
Vlaamscho taal, die ook de bestuurstaal
van de hoogeschool zal zijn.
sche propaganda heeft veel bereikt en bijna
alle professoren en studenten zijn republi
keinen geworden. Degenen, die hiervan de
oorsaak zijn, dienen ter verantwoording to
worden geroepen, waar zij zich ook bevin
den.
Do aanstaande verkiezingen zullen het
waro probleem moeten oplossen, dat den in
zet vonnL Ik ben geen republikein, zeide
Guerra, maar tk erken het recht vin het
Spaanscho volk om do republiek uit te roe
pen. Ik ben geen republikein, maar ik hob
liet vertrouwen verloren, dut do koning do
grondwet zal naleven. Persoonlijk zal ik
den koning niet langer dienen".
Reeds in de namiddaguren hadden zich
in verschillende stadswijken optochten go-
vormd, waarin roode vlaggen werden mee-
geJragou. Ononderbroken werden hoera's
op do ropubliek uitgebracht. Ofschoon het
houden van optochten streng verboden wo»,
liet do politie ze oogluikend toe, ten cindo
erger te voorkomen. Toen do betoogers ech
ter 's avonds naar het koninklijk paleis wil-
den trekken, greep de politie in en dreef
do menigte uiteen. In de „Gran Vin" kwam
het tot een bloodigo botsing; do manifestan
ten ontbauldon de agenten op een regen
van stecnen, waarop do politiebeambten
met do blanke sabel chargeerden. Verschei-
EEN HOEDENFABRIEK IN LUTON (Engeland) brandde af. Zes
personen kwamen om het leven. .(Radiografische foto).
DUITSCHLAND
Protest tegen de Russische vervolging.
Naar uit Berlijn wordt gemeld, heeft de
generale synode der Evangelische kerk g' -
teren met algemeene stemmen met betrek
king tot de kerkvervolging in Rusland een
motie aangonomen, waarin verklaard wordt,
dat de synode met groote smart het lijden
en den nood der christenen in Rusland ziet.
Het betreft hier geen aangelegenheid van
één enkel land, neen, het treft de geheele
christenheid, als in Rusland de Zondag
wordt afgeschaft, de godsdienstige opvoe
ding der kinderen onderdrukt en do goda-
huizen gesloten worden.
De synode roept de leden van do ketk
op, om de vervolgde broeders in hun gebe
den te gedenken en hen te helpen, waar dit
mogelijk is.
Voorts is besloten op Zondag 9 Maart
in alle kerken de vervolgden in Rusland Ie
herdenken.
den betoogers worden neergeslugen en
moesten zwaargewond naar het ziekenhui»
worden overgebracht.
De geheele binnenstad is door een sterke
politiemacht bezet. Do stemming onder de
bevolking is uitermate opgewonden en dui
zenden trokken onophoudelijk door do stra
ten. Ofschoon tot dusver nog niets is ge
schied, dat op oen onmiddellijk gevaar voi-r
do dynastio zou wijzen, is hot toch duidelijk,
dat in broede kringen van het SpnansHic
volk dc roptiblikcinscho gedachte rcodedicp
wortel heeft geschoten.
SPANJE.
EEN FELLE REDE VAN GUERRA.
Bloedige botsing te Madrid.
Gisteren heeft de oud-premier Sanchez
Guerra te Madrid een rede gehouden, waar
in hij o.a. zeide:
„Bij vroegere rcgeeringswisselingcn bleef
de monaichie steeds onaangetast, doch
'hans i» dit niet het geval. De republikein-
PERZIE
GEEN TERUGKEER VAN AMAN
OELLAH.
Het Afghaansche gezantschap te Londen
deelt in verband met dc loopendo geruchten
over een terugkeer van A man Ocllah naar
Afghanistan mede, dat deze geruchten van
allen grond ontbloot zijn. In Afghanistan
bestaat geen enkele bewegiog ten gunste
van Aman Oellah.
De voormalige Sjah van Perzië overleden.
Gisteravond is in een ziekenhuis te
Neuilly (Frankrijk) na een zware ziekte in
den leeftijd van 31 jaar overleden do voor
malige Sjah van Perzië. Na zij i afzetting
op 31 Oct. 1925 heeft bij steeds te Parijs
gewoond.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Frankrijk verzet zich tegen een wapen
stilstand op tariefgebied.
De wet op de vervlaamsching der Gent-
sche universiteit aangenomen.
Botsingen te Madrid tusschen republl-
keinscho betoogers en de politie.
BINNENLAND.
Bij een brutale aanranding te Benne-
kom is een meisje door dolksteken gedood.
(Gem. Ber., 4de blad).
Te Amersfoort heoft een jongeman rijn
verloofde bij oon twist mot een mes gesto
ken. (flem. Berichten, tdo blad).
De Winkelsluitingswet in wording. (2de
blad).
De veroordeeling van Licbermann.
(Rechtzaken, 2de blad).
Opening electriciteitstentoonstelling
(3de blad).
LISSE.
Feestavond Hanze. Gisteravond hield
bovengenoemde afdi-oling haar jnarlijkscho
foostnvond in het café restaurant „Do Nach
tegaal". Een vrooli»ko mnrsch van het
„Jack Funny and his Band" Ensemble ver-
welkomdo de vele aanwozigen, terwijl de
entree-koffio de stcuilmndcn soepel maak
te voor do te zingen liederen.
De heer F. J. C. v. d. Eerdon, voorzitter
dc/.or afd., heette den weleorw. lieer W
Q. Versteogen, geest. adv. dezer verocni-
ging en alle genoodigden hartelijk wolkom.
Spr. doet uitkomen de schitterende rege
ling van de feestcommissie en de nauwge
zette sanmhoorigheid onder de ledon. Spr.
wcnscht hiervan een voorbeeld to goven en
momoreordo oen geval daaromtrent. Een
orgunisator vun een to houden veiling van
meubelen, tapijten enz. trachtte in het
plaatselijk Parochie-blad een annonce voor
do udvertcntio-afdccling to doen plaatsen,
doch vtuitlo op verzet van den drukker-ex-
ploitant.. Dit, zeide spr., is oen van do vele
gevallen van saamhoorighoid to Lisse,
'waarop het Hanze-bostuur zeer torocht
trotscli mag wezen. Ten einde do jongoic
aanwezigen in dezelfde banen te leiden
spoorde spr. hen aan ruggesteun te geven
aan de Hanze.
Hierna opendo do voorzitter van dc
feestcommissie, do beer A. J. v. Zeist, mcL
eenige gepaste woordqn den feestavond en
verzocht do aanwezigen twee liedoren te
zingen, waaraan spontaan word voldaan.
Punt 0 van het feestprogramma vermeldde
een feestrede van den geest, adviseur, welke
de Inclnpi-roii .laniw in bewoning I
brengen. Do feestcommissie, welke hiervan
geen kennis had gekregen, verwachtte zulk
een foostredo niet. Wat hebben zij zich
hierin vergiwt. De rollen waren uJ geheel
omgedraaid. Dc feestcommissie werd rnan
voor man „do buig gelicht", hetwelk een
uitbundig gelach verwekte.
Onder dankzegging voor do gehouden
„fecstrcdo" liet do ceremoniemeester een
aanvang maken met het eigenlijke fees!
programma, hetwelk word ingezot met ccn
Hanzo-promonadc, welke zeer veel bijval
vond. Ecnige voordrachten door don confe
rencier oogstten veel bijval, in liet bijzonder
„Het vertrek van een Koloniaal".
Hierna werd bet rad van avondtuur iu
werking gezet, waarvoor veel animo be
stond. Vclo aardige cn kostbare prijzen, oa.
planten, beelden, byoutorieën, taarten, kist
jes sigaren, wijnen, meubelstukken, luxe
post, kaas, worst cn zelfs blikken erwten-
woep prijkten op den prijzen-tafel. Vermel
denswaard is zeker, dat voel Hanzo-ledon
ongevraagd aardig»- prijzen gratis beschik-
boar hadden gesteld.
Een ware plicht is hot, aldus do ceremo
niemeester, even het woord te geven aan
onzen oud-voorzitter, den beer G. Langc-
veld, die de stoere gangmaker is gewcos*
in het organisatieleven.
De beer C. Langoveld welke hierna eeni
ge woorden tot de feestcommissie en fecst-
vicienden richtte, memoreerde de moeilijke
tijden welke de Hanzo in het begin-stadiutn
heoft medegemaakt, cn verwonderde zich
wtcods meer en meer erover hoe het mogelijk
is dat een zwakkeling in de eerste jaren
van geboorte tot oen zoo krachtige organi
satie is opgegroeid. Het doet spreker daar
om een genoegen, dat do Hanzo het initia
tief heeft genomen jaarlijks een feestavond
te organisceren. Z.i. werkt dit niet alleen
mede om de goede onderlinge verstandhou-