21ste Jaargang VRIJDAG 28 FEBRUARI 1931 No. 6421 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND UIT DE OMGEVING DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 oent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1 TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van bet tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit vier bladen De gruwelijke godsdienst-ver- volging in Rusland In meerdere gemeenten van ons land worden protest-vergaderingen belegd te gen de godsdienstvervolging in Sovjet-Rus land. Deze vergaderingen worden belegd door personen van verscheiden godsdienstige overtuiging. Iedereen, die niet verblind is, ziet in hoe onduldbaar-tyranniek is die godsdienstver volging in Rusland. Alleen „neutrale" menschen zwijgen alleen zij, die door het vergif der zooge naamde neutraliteit hun klaar inzicht in de wat recht en onrecht, goed en kwaad is heb ben laten bedwelmen, alleen zij zullen het misschien niet zoo héél erg vinden 1 Zij worden ook in dezen geest ingelicht en voorgelicht. Allen, die echter nog inderdaad ge voel hebben voor wat bet wil zeggen, den godsdienst te onderdrukken, den mensch te achtervolgen om en te belemme ren in de uitoefening van zijn godsdienst plichten, zooals dat in Rusland geschiedt zij allen gevoelen, dat een. vlammend protest tegen dat satanisch bedrijf in Rus land op zijn plaaJs is; een protest, opsprin gend uit diepe en heilige verontwaardiging. Onze lezers kennen de feiten. Laten we even een greep doen uit de vele. Sedert het begin van 1922 groeit in Rus land van week tot week het aantal kerken, dat gesloten of getransformeerd is in ge bouwen voor bolsjewistische propaganda. In een harer nummers van December 1929 schrijft bet dagblad „Troud": Er waren 675 kerken in Moscou, thans zijn er nog 287. In 1928 heeft men in de Sovjet-Unie 542 particuliere godshuizen, 445 kerken, 59 synagogen en 38 moskeeën gesloten. In 1929 heeft men er tot de maand Augustus 579 gesloten: voor 1 Januari 1930 zullen er 1000 gesloten zijn. In de Sovjet-Unie bestaan thans 35 anti godsdienstige hoogescholen met 7000 toe hoorders. Bovendien 15 anti-religieuze fa culteiten met 1500 toehoorders. De Radio-Hoogeschool te Moscou is 15 October jJ. begonnen met de uitzending van 63 anti-religieuze cursussen. Een speciaal anti-religeus persbureau wordt te Moscou gevestigd. En lees nu 'ns het volgende, niet ont leend aan een anti-communistisch geschrift, maar aan een brief, door een kameraad te Kief in de Oekraine aan de Tribune ge richt. Deze kameraad vond het interessant, ge wag te maken van de resolutie der Kief- sche post- en telegraaf beambten: „Wij weigeren zoo besloten zij mee te werken aan de voortzetting van het bestaan der religie-dienaars door hen in hun werk met het bezorgen hunnor correspondeentie te dienen. Dominees, rabbijnen, katholieke pastoors, en hoe dat tuig verder genoemd wordt, benutten de religie voor volksverdomming. Daarom proclameeren wij den „boycot" tegen deze religieuse genootschappen. De brieven eu andere zendingen, geadresseerd aan gees telijke en dergelijke genootschappen, zul len door ons niet meer bezorgd worden. Op de enveloppe van deze brieven schrij ven we bet korte maar duidelijke woord je: „boycot". Ook de zendingen voor ken nissen van hen worden door ons niet be zorgd en gaan, evenals alle andere, on der motto „boycot" retour. In de algemeeno bijeenkomst van tele fonisten werd besloten de telefoontoe stellen bij geestelijken weg te nemen. De Kiefsche post- en telegraaf beamb ten, roepen hierbij de redacteuren van alle bladen op, geen letterzetters of boek drukkers voor religieuse literatuur aan te nemen. Dit zijn de ware feiten, dit is de me thode van de arbeidersrepubliek, waar mede wij den domper oplichten en het scherm van de schuilplaats der dikbuikige kapitalistische Jammeren Gods" opba- len". Dit zijn de ware feiten, verzekert de ka meraad uit Kief, dit is de methode van de arbeidersrepubliek. De Tribune oordeelt de methode prachtig. En dkt is toch wel een ontzettend-tyran- nieke vorm van godsdienstvervolgingl En tegen zulk een vervolging gaat het protest aller weidenkenden. De Paus is voorgegaan 1 Om te protesteeren tegen het onrecht, in Rusland gruwelijk gepleegd. Tegen het onrecht, dat niet alleen en niet voornamelijk de R. K. Kerk treft want dit stelt het protest van den Paus in een zeer bijzonder licht, dat hoogstens 1 1,2 miliioen van de 125 millioen inwoners van Rusland bij Rome aangesloten Katholieken zijn! Rome protesteert tegen het on recht, als zoodanig, wien dat ook treft. En wij allen moeten ons één voelen mot den Paus is ons protest. Ons protest in gebed. Ons protest in woorden. Ons protest, waar mogelijk, in daden! de dagen, waarop de werkzaamheden der eerste ondercommissie zullen stilliggen, zul len de voornaamste gedelegeerden met be hulp van het volkenbonJssecietariaat trachten een uitweg te vinden. INTERNAT. CONFERENTIES DE VLOOTCONFERENTIE. De vertegenwoordigers der drie voor naamste vlootmogendheden zijn overeen gekomen, dat men, onder voorbehoud van de aankomst der Fransche delegatie, de grondslagen zal opstellen voor een drie- mongendheden overeenkomst. Een dergelijke overeenkomst zou echter gebonden zijn aan twee reserves, n.l. Frank rijk en Italië zouden haar mce;cn aanvaar den en zij zou moeten worden ingevoerd in een vijf mogendheden overeenkomst. Dit besluit wijst er op, dat ten minste tusschcn Engeland, Amerika en Japan mo gelijkheid van overeenstemming op de voorname punten bestaat. Zou dus een vijf- mogendheden-overeenkomst mislukken, dan beslaat er altijd nog kans cp een drie-mo- gendheden-accoord, dat zich onlgewijfeld tot minder punten zal klerken dan bij al- gemosnen omvang in dc bedoeling lag, maar dat dan toch kan dienen om een suc ces voor te spiegelen. DE TARIEVEN-CONFERENTIE. Frankrijk wil geen wapenstilstand. Op de tariefswapenstilstan-conferentie heeft gistermiddag de Fransche delegatie eindelijk haar stilzwijgen verbroken, of schoon de regeeringscrisis nog niet offi cieel was opgelost, schrijft „Dc Maasbode". De Fransche gedelegeerde Serruys moest zelf het doodsoordeel uitspreken togen de gedachte van een algemeenen Europee- schen tariefswapcnstilstand, waarvoor hij zelf aan het eind van October in het eco nomisch volkenbondscomité een ontwerp had uitgewerkt. Serruys verklaarde in nog ondubbelzin niger woorden dan Bottai de vorige week voor Italië gedaan had, dat Frankrijk wei gert ecnige tariefswapenstilstandconventie te sluiten, zij hot ook slechts voor tweo jaar. De redevoering van Serruys verwekte, zooals men begrijpen kan, een groote sen satie in de eerste commissie en bet was maar goed, dat Colijn op den voorzitters zetel zat, om te verhinderen, dat in een paniekstemming beslui;en zouden worden genomen tot een spoedig afbreken van de geheele conferentie. De Zwitser Stucki verlangde een onmid dellijke schorsing van het geheele werk der onder-commissie en verlangde een on middellijke bijeenroeping van de conferen tie zelf in voltallige zitting op morgen, ter besperking van den nieuwen toestand. De defaitistische stemming, die zich van ver schillende gedelegeerden meester maakte, werd echter ten slotte door voorzitter Co- lijn onderdrukt. Overeenkomstig het denkbeeld van Co- lijn zijn de leJen van het economisch vol kenbondscomité na deze vergadering der onder-commissie met den heer Coüjn sa mengekomen voor een vertrouwelijke be spreking van den toestand, waarbij na tuurlijk ook Serruys en de andere leden der Fransche delegatie aanwezig waren. Bij deze bespreking is men het eens ge worden, dat voorloopig de werkzaamheden van alle ondercommissies rustig zullen wor den voortgezet, met uil zondering van de eerste ondercommissie, die thans uitzonde ringen op den tariefswapenstilstand zou hebben te behandelen, hetgeen natuurlijk op het oogenblik een onvruchtbaar werk commissie zijn dus voor ongeveer een week opgeschort, maar overigens zal do confc I rentie geheel normaal haar gang gaan. Ir BELGIE DE VERVLAAMSCHING DER GENTSCHE UNIVERSITEIT. Het ontwerp door de Kamer aangenomen. In de Belgische Kamer heeft gistermid dag laat, nadat do fractieleiders voor he; laatst hun zienswijze hadden uiteengezet, do stemming plaats gehad over het ont werp inzake de Vervlaamsching van de Genlsche Universiteit. Hot ontwerp werd tenslotte met 154 tegen 10 stemmen en zes onthoudingen aangenomen. Hei resultaat der stemming werd met langdurige ovaties begroet. Met ingang van het academisch jaar 19301931 zal het onderwijs in do hooge school van Gent gegeven worden in de Vlaamscho taal, die ook de bestuurstaal van de hoogeschool zal zijn. sche propaganda heeft veel bereikt en bijna alle professoren en studenten zijn republi keinen geworden. Degenen, die hiervan de oorsaak zijn, dienen ter verantwoording to worden geroepen, waar zij zich ook bevin den. Do aanstaande verkiezingen zullen het waro probleem moeten oplossen, dat den in zet vonnL Ik ben geen republikein, zeide Guerra, maar tk erken het recht vin het Spaanscho volk om do republiek uit te roe pen. Ik ben geen republikein, maar ik hob liet vertrouwen verloren, dut do koning do grondwet zal naleven. Persoonlijk zal ik den koning niet langer dienen". Reeds in de namiddaguren hadden zich in verschillende stadswijken optochten go- vormd, waarin roode vlaggen werden mee- geJragou. Ononderbroken werden hoera's op do ropubliek uitgebracht. Ofschoon het houden van optochten streng verboden wo», liet do politie ze oogluikend toe, ten cindo erger te voorkomen. Toen do betoogers ech ter 's avonds naar het koninklijk paleis wil- den trekken, greep de politie in en dreef do menigte uiteen. In de „Gran Vin" kwam het tot een bloodigo botsing; do manifestan ten ontbauldon de agenten op een regen van stecnen, waarop do politiebeambten met do blanke sabel chargeerden. Verschei- EEN HOEDENFABRIEK IN LUTON (Engeland) brandde af. Zes personen kwamen om het leven. .(Radiografische foto). DUITSCHLAND Protest tegen de Russische vervolging. Naar uit Berlijn wordt gemeld, heeft de generale synode der Evangelische kerk g' - teren met algemeene stemmen met betrek king tot de kerkvervolging in Rusland een motie aangonomen, waarin verklaard wordt, dat de synode met groote smart het lijden en den nood der christenen in Rusland ziet. Het betreft hier geen aangelegenheid van één enkel land, neen, het treft de geheele christenheid, als in Rusland de Zondag wordt afgeschaft, de godsdienstige opvoe ding der kinderen onderdrukt en do goda- huizen gesloten worden. De synode roept de leden van do ketk op, om de vervolgde broeders in hun gebe den te gedenken en hen te helpen, waar dit mogelijk is. Voorts is besloten op Zondag 9 Maart in alle kerken de vervolgden in Rusland Ie herdenken. den betoogers worden neergeslugen en moesten zwaargewond naar het ziekenhui» worden overgebracht. De geheele binnenstad is door een sterke politiemacht bezet. Do stemming onder de bevolking is uitermate opgewonden en dui zenden trokken onophoudelijk door do stra ten. Ofschoon tot dusver nog niets is ge schied, dat op oen onmiddellijk gevaar voi-r do dynastio zou wijzen, is hot toch duidelijk, dat in broede kringen van het SpnansHic volk dc roptiblikcinscho gedachte rcodedicp wortel heeft geschoten. SPANJE. EEN FELLE REDE VAN GUERRA. Bloedige botsing te Madrid. Gisteren heeft de oud-premier Sanchez Guerra te Madrid een rede gehouden, waar in hij o.a. zeide: „Bij vroegere rcgeeringswisselingcn bleef de monaichie steeds onaangetast, doch 'hans i» dit niet het geval. De republikein- PERZIE GEEN TERUGKEER VAN AMAN OELLAH. Het Afghaansche gezantschap te Londen deelt in verband met dc loopendo geruchten over een terugkeer van A man Ocllah naar Afghanistan mede, dat deze geruchten van allen grond ontbloot zijn. In Afghanistan bestaat geen enkele bewegiog ten gunste van Aman Oellah. De voormalige Sjah van Perzië overleden. Gisteravond is in een ziekenhuis te Neuilly (Frankrijk) na een zware ziekte in den leeftijd van 31 jaar overleden do voor malige Sjah van Perzië. Na zij i afzetting op 31 Oct. 1925 heeft bij steeds te Parijs gewoond. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Frankrijk verzet zich tegen een wapen stilstand op tariefgebied. De wet op de vervlaamsching der Gent- sche universiteit aangenomen. Botsingen te Madrid tusschen republl- keinscho betoogers en de politie. BINNENLAND. Bij een brutale aanranding te Benne- kom is een meisje door dolksteken gedood. (Gem. Ber., 4de blad). Te Amersfoort heoft een jongeman rijn verloofde bij oon twist mot een mes gesto ken. (flem. Berichten, tdo blad). De Winkelsluitingswet in wording. (2de blad). De veroordeeling van Licbermann. (Rechtzaken, 2de blad). Opening electriciteitstentoonstelling (3de blad). LISSE. Feestavond Hanze. Gisteravond hield bovengenoemde afdi-oling haar jnarlijkscho foostnvond in het café restaurant „Do Nach tegaal". Een vrooli»ko mnrsch van het „Jack Funny and his Band" Ensemble ver- welkomdo de vele aanwozigen, terwijl de entree-koffio de stcuilmndcn soepel maak te voor do te zingen liederen. De heer F. J. C. v. d. Eerdon, voorzitter dc/.or afd., heette den weleorw. lieer W Q. Versteogen, geest. adv. dezer verocni- ging en alle genoodigden hartelijk wolkom. Spr. doet uitkomen de schitterende rege ling van de feestcommissie en de nauwge zette sanmhoorigheid onder de ledon. Spr. wcnscht hiervan een voorbeeld to goven en momoreordo oen geval daaromtrent. Een orgunisator vun een to houden veiling van meubelen, tapijten enz. trachtte in het plaatselijk Parochie-blad een annonce voor do udvertcntio-afdccling to doen plaatsen, doch vtuitlo op verzet van den drukker-ex- ploitant.. Dit, zeide spr., is oen van do vele gevallen van saamhoorighoid to Lisse, 'waarop het Hanze-bostuur zeer torocht trotscli mag wezen. Ten einde do jongoic aanwezigen in dezelfde banen te leiden spoorde spr. hen aan ruggesteun te geven aan de Hanze. Hierna opendo do voorzitter van dc feestcommissie, do beer A. J. v. Zeist, mcL eenige gepaste woordqn den feestavond en verzocht do aanwezigen twee liedoren te zingen, waaraan spontaan word voldaan. Punt 0 van het feestprogramma vermeldde een feestrede van den geest, adviseur, welke de Inclnpi-roii .laniw in bewoning I brengen. Do feestcommissie, welke hiervan geen kennis had gekregen, verwachtte zulk een foostredo niet. Wat hebben zij zich hierin vergiwt. De rollen waren uJ geheel omgedraaid. Dc feestcommissie werd rnan voor man „do buig gelicht", hetwelk een uitbundig gelach verwekte. Onder dankzegging voor do gehouden „fecstrcdo" liet do ceremoniemeester een aanvang maken met het eigenlijke fees! programma, hetwelk word ingezot met ccn Hanzo-promonadc, welke zeer veel bijval vond. Ecnige voordrachten door don confe rencier oogstten veel bijval, in liet bijzonder „Het vertrek van een Koloniaal". Hierna werd bet rad van avondtuur iu werking gezet, waarvoor veel animo be stond. Vclo aardige cn kostbare prijzen, oa. planten, beelden, byoutorieën, taarten, kist jes sigaren, wijnen, meubelstukken, luxe post, kaas, worst cn zelfs blikken erwten- woep prijkten op den prijzen-tafel. Vermel denswaard is zeker, dat voel Hanzo-ledon ongevraagd aardig»- prijzen gratis beschik- boar hadden gesteld. Een ware plicht is hot, aldus do ceremo niemeester, even het woord te geven aan onzen oud-voorzitter, den beer G. Langc- veld, die de stoere gangmaker is gewcos* in het organisatieleven. De beer C. Langoveld welke hierna eeni ge woorden tot de feestcommissie en fecst- vicienden richtte, memoreerde de moeilijke tijden welke de Hanzo in het begin-stadiutn heoft medegemaakt, cn verwonderde zich wtcods meer en meer erover hoe het mogelijk is dat een zwakkeling in de eerste jaren van geboorte tot oen zoo krachtige organi satie is opgegroeid. Het doet spreker daar om een genoegen, dat do Hanzo het initia tief heeft genomen jaarlijks een feestavond te organisceren. Z.i. werkt dit niet alleen mede om de goede onderlinge verstandhou-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1