VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
STADSNIEUWS
G' '°Zlste Jaargang
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1930
No. 6416
n-competij
wedstrijd
3)e Êcidóelve Gou^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
flde zijn:pij onze Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal
franco per postf2.95 per kwartaal
cks, afge-Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
{vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 oent, met
f Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1!
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingozcnden ModeJoolingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogsto 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevrangd, huur en
verhuur, koop on verkoop f 0.50
st van Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags-
iÜeuS blad'
VOOR
KEER.
Por-
?eesche
er ook j
BELGIE
DE STUDENTEN-ONLUSTEN TE
LEUVEN.
Een Borms-meeting.
De Brusselsche correspondent van
ij voor de ..Msbd." meldt:
ie ver- Woensdagnamiddag moest te Leu-
j ven 0p initiatief van Vlaamsche stu-
denten, een meeting plaats hebben,
alle waarbij dr. Borms het woord zou voe-
'ceaan 1° verband met den opgewonden
ischen I toestand, waarin de studenten zich
•n. sedert enkele dagen bevinden, had de
uigen, I burgemeester de meeting verboden en
3oren, 1 zjjn politiemacht aangevuld met ruim
j honderd gendarmen, waarvan er 75 te
paard uit Brussel waren gekomen.
Het Stationsplein en de bioscoopzaal,
waar de vergadering had moeten ge
houden worden, waren door politie en
gendarmen afgezet.
Op een gegeven oogenblik zag men
600 a 700 studenten de stad verlaten.
Onder hen bevonden zich de leden van
de studentenharmonie, die clandestien
hun instrumenten hadden meegeno
men. De groep, die door een sterke po
litiemacht tot aan de grens van Leuven
werd vergezeld begaf zich naar het
naburige dorp Blauwput-Kesseloo De
colonne zon-* de ..Vlaamsche Leeuw"
en ..Oranje boven!"
Ter hoogte van de Kerkstraat bleef
men staan en zonder dat men wist van
waar hij tfekomen was, stond daar in
eens dr. Borms, op een midden in de
straat geplaatste tafel, de studenten
toe te spreken, omr:n^d door een met
knuopels gewaoende lijfwacht.
Toen den toespraak bijna geëind-gd
was. kwamen de burgemeester en de
politiecommissaris van Blauwput zeg
gen. dat het verboden was. zonder toe-
stemm'ng openluchtmeetings te houden.
Toen de rede afgeloooen was kwam
een detachement gendarmen de sa
menscholing uiteendrijven.
Zingend keerden de studenten naar
Leuven terug, waar tot laat in den
avond 'n bu't^ngewone drukte hearsch-
te. Alles verben echter ditmaal zon-
j,! der groote incidenten.
m to
van
tngc-
■ver-
eten
root
zen-
FRANKRIJK.
HET NIEUWE KABINET-
CHAUTEMPS.
De officieele lijst.
Chautemps is er gisterenmiddag in
geslaagd, in weerwil van de door de
links-republ ke nen opgeworpen moei
lijkheden. zijn kab'net samen te stel
len. De ministerlijst ziet er als volgt
uit:
Chautemps: premier en Binnenland-
sche Zaken (radicaal);
Briand: Buitenlandsche Zaken (re-
publikeinsch socialist);
Steeg: Justice (radicaal);
René Besnard: Oorlog (radicaal);
Albert Sarraut: Marine (radicaal);
Dumont: Financ:ën (radicaal);
Daladier: Openbare Werken (radi
caal);
Julien Durand: Posterijen (radi
caal);
Jean Durand: Onderwijs (radicaal);
Queuille: Landbouw (radicaal);
Lamoureux: Koloniën (radicaal);
Loucheur* Arbeid (links radicaal);
Daniélou: Scheepvaart (links-radi
caal)
Laurent Eynac: Luchtvaart (links
radicaal);
Gallet: Pensioenen (radicaal);
Palmada: Begroot'ng (radicaal);
Georges Bonnet: Handel (radicaal).
De regeering zal zich Dinsdag a.s.
aan de Kamer voorstellen en zal in den
kabinetsraad, die morgenmiddag bij
eenkomt, den tekst der regeeringsver-
klaring opstellen.
In verband met de vlootconferentie
heeft men eenige aandacht voor den
persoon van Sarraut, den minister van
Marine.
Albert Sarraut heeft een lange poli
tieke loopbaan achter den rug. Vele
malen was hij onderstaatssecretaris;
tweemaal, van 1911 tot 1914 en van
1916 tot 1919, gouverneur-generaal van
Indo-China, verder minister van Kolo
niën en van Onderwijs, gezant te An
gora en minister van Binnenlandsche
Zaken in het groote kabmet van Poin-
caré (19251928). In Toulouse, waar
hij met zijn broeder de bekende ,,Dé-
pcchè" leidt, is hij een van de toonaan
gevende radicalen.
Verdwijning van generaal Koetje pof.
De Parijsche politie zal, naar een
Fransch blad meldt, het onderzoek
naar de verdwijning xan generaal Koet-
jepof staken. Er zijn meer dan zeshon
derd getuigenverklaringen ontvangen,
welke echter tot geenerlei resultaat
hebben geleid. Het eindrapport der
Parijsche politie zal thans aan den
rechter van instructie worden gezon
den. die dan zelf de zaak verder zal
behandelen.
ITALIË
IN
GRATIEVERLEENINGEN
ZUID-TIROL.
Mussolini heeft, in aansluiting op 't
bezoek van Bondskanselier Schober
aan Rome, gratie verleend aan alle ge
strafte bewoners van de provincie Bol
zano, in het voormalige Öostenrijk-che
gebied van den Boven-Adige. Deze
voormalige Oostenrijksche onderdanen
waren veroordeeld wegens overtreding
van de Italiaansche polit:e-maatrege-
len. Een der vooraanstaande personen,
dr. Josef Kiener, was door den pro
vincialen raad van Bo.zano veroor
deeld tot drie jaar verbanning naar het
eiland Ponza wegens anti-fascistische
er anti-Italiaansche prooaganda. Hij
is thans, met zeven andere personTn.
w o. zijn vrouw, in vrijheid gesteld.
Alle strafmaatregelen tegen personen
van Oostenrijksche orig:ne u;t het ge
bied van den Boven-Adige' wegens
overlred:ng van politieverord^o'ngen,
zijn hiermede ongedaan gemaakt.
ROEMENIE
De verbroken verloving van
prinses Ileana.
Manioe, de Roemeensche minister
president. heeft, naar de Boekarester
correspondent van de Daily Mail meldt,
Woensdag in het parlement verklaard,
dat de regeer'ng het haar plicht had
geacht een onderzoek in te st*Men naar
het leven van den graaf van Hochberg,
wiens verloving met pr'nses Ileana drie
weken gleden was afgekondigd. D t
onderzoek had den graaf in een on-
gun'-t-g l:ch' gesteld. Het onderzoek
wordt echter voortgezet in de hoop dat
het dan wat gunsteer voor den «*raaf
zal u:tvallcn De nrn^ter verzocht de
dagbladen zich te onthouden van be-
r chlen over deze zaak, waarbij het
geluk betrokken van een w:er positie
verbiedt haarzelf te verded'gen.
RUSLAND
Plannen tot verplichte crematie.
Naar uit Moskou gemeld wordt, is
de Sovjet-regeering voornemens in
Moskou een nieuw crematorium te
bouwen en alle kerkhoven in Moskou
te sluiten. Van verschalende kanten
zijn voorstellen binnengekomen, om in
de toekomst alleen nog lijkverbranding
toe te staan.
CHINA
Begint de strijd weer?
Volgens een bericht uit Sjanghai aan
de bladen heeft Tsjang Kai Sjek be
sloten den -strijd tegen generaal Yen
Si Sjaw te beginnen en zijn troepen
bevel gegeven zich strijdvaardig te
maken.
R.K. VOLKSBOND.
De jaarvergadering.
Gisteravond hield de afd. Leiden van
den Ned. R. K. Volksbond hare jiarvergar
dering we ke vereerd werd mei «Ie tegen-
woordicheid van deu Hoogeer w. heer A. J.
H. M. Homul'e, del en van Lei 'en.
De voorzitter, de heer J. H. Nijhuis,
opende de vergadering met den chr. groet
en een speciaal woord van welkom tol den
H.E. Deken, wien hij dank- bracht voor dc
kennismaking met de a/d. Leiden. Spr.
beval den Vo'ksbond in de bliivendc belang
stelling van den Deken aan. Ook do geest,
adv., Paler Mulder, en den heer A. Angc-
nent werden door den voorzitter het wel
kom toegeroepen.
De notu'en werden ge'czen en zonder
aanmerkingen goedgekeurd.
Hierna werd door den Ie secretaris den
heer C. Streef'and een uitvoerig jaarver
slag uitgebracht, waaruit wij aanstippen,
dat in 10-29 werden gehouden 35 best uur»
vergaderingen, 10 vergaderingen van het
dagelijksch bestuur en 4 bestuursraad ver
gaderingen.
Verschillende acties werden in herinne
ring gebracht evenals de in de samenstel
ling van het bestuur gekomen wijzigingen.
Bij het eind van het vorige jaar bedroeg
hei ledenial 7r»2 aanges'otenen bij de ver-
schi'lende vakbonden; 84 gewone leden en
2 vrouwelijke leden. Verder komen in hei
jaarverslag voor dc gebruikelijke verslagen
van vak- en onderafdelingen. Met een
krachtige opwekking tot doadwerkcüjken
steun eindigde dit zeer verdienstelijk ver
slag van den secretaris.
Het hartelijk woord van dank van den
voorzitter alsmede het aplaus der.'verga
dering waren het beste bewijs, dat hei jaar
vcrs'ag door do aanwezigen op juis.o waar-
do werd geschat.
Hierna was hef w'jord aan don heer A.
J. Angencnt, seer, van het Centraal Bcv
stuur voor het houden van een inleiding
over de Ziektewet.
A'lercerst wees spr. er op dat nog ver
schillende mnatrege'en in verband met de
uitvceiing dier wet moeten worden ge
troffen, terwij] over anJe;e bepalingen
der wet voorloopig nog wel verschil van
mrening zal blijven heerschen.
Spr. gaat de tolstanJkoming der wet na
vanaf hei tijdstip, dai de Ziektewet Tal ma
in de Staatscourant verscheen, doch we'ke
wet nimmer uitgevoerd is geworden. Vei-
volcens ze:te de heer Anvencnt uiteen, wat
de Ziekiewet beoogt, we'ke personen al dan
niet onder deze we: zullen val'en. Uitvoe
rig werden de bepa'ingcn omt;ent te beta
len piemie, ui;betaling van ziektogcld enz.
toegelicht. Nog werd uiteengezet wie de
Ziektewet zu'len uitvoeren, n.l. of de Ra
den van Beroep of de Bedrijfsverenigin
gen, we'ke laatste nog gesplitst worden in
volwaardige en onvolwaardige met vermel
ding van de bepalingen waaraan deze mor
ten voldoen om voor erkenning volgens de
wei in aanmerking te kunnen komen, —en
s^ot'.e werden door spr. dc beroepsinstan
ties genremd alsmede de bepalingen om-
treni het prophylaxefonds.
Do voorz. dankie oen heer Angenent
voor zijn uilvoerige toelichting en zake
lijke bespreking van deze voor de arbeiders
zoo belangrijke wet.
Bij de hierop vo'gendp bes! uursverkie
zing werden bij acclamatie herkozen de
afliedencle leden W. Bul, M. J. H. Horikx
en C. Slrcefland.
De voorziening in de vacatures, ont
staan door het bedanken van de hccien
B. C. K'ein en J. Pont werden gekozen de
heeren S;eenbergen en Hendriks resp. met
21 en 18 van uitgebrachte 35 geldige stem
men.
Tijdens de bestuursverkiezing werden
door enkele leden vragen aan den heer An
genent ges eld en door laatstgenoemde lot
aller leviedenheid beantwoord.
Nadat bij de rondvraag nog enkele vra
gen waren gesteld, sloot do voorzit:er dezi-
tamelijk bezochte vergadering onder dank
zegging voor de opkomst en aangename be
sprekingen met den chr. groet.
R. K. HANDELSREIZIGERS-VEREEN.
Jos. Mineur over zijn ervaringen als
straatspreker.
Gisteravond vergaderde de afd. Leiden
„St. Pancratius" vao de Ned. R. K. Ver.
van Handelsreizigers „St. Christcffel" m
een der zalen van den Burcht, onder voor
zitterschap van den heer Chr DrieBsen.
Het bestuur had voor deze verga lering
den beer Jos. Mineur uitgenoodigd, lid van
het bekende Gilde van de K'are Waarheid
uit Amsterdam om te vertollen van zijn
„Ervaringen als spraatsproker". Mede in
verbandroet dit interessante onderwerp
waren de dames ook uitgenoodigd, aan
welke uitnoodiging verscheidene dames in
derdaad gehoor hadden gege.en.
Na afhandeling van het huishoudelijk
gedeelte waarin o.a. a's afgevaardigde
en plaatsvervanger voor do algemeene
jaarvergadering gekozen werden resp. de
heeren Jansen en Voorham verkreeg de
heer Mineur het woord om van zijn ervarin
gen te vertellen.
„Wie aan den weg timmert heeft veel
bekijks". Dat geldt voor ons. journalis'en,
maar dat geldt in dubbe'e mate van een
straatspreker, vooral a!e hij spreekt over
een zoozeer omstreden waarheid als de
geloofswaarheid.
Het Gilde van de Klare Waarheid is ont
staan in een café te Maastricht, toen
iemand aan tafel een groot kruis sloeg,
verte'de dc heer Mineur. Dat bracht spr.
tot nadenken en het denkbeeld kwam bij
hem op, dat wanneer iemand zonder te
spreken een ander tot nadenken kon bren
gen, dat zeer zeker moge'ijk was door wel
te spreken. Spr. vat ie toen het plan op ^m
een gilde te vormen.dat op strast zou snrc-
ken ovC' de waarheid van het Katholiek
geloof. Het enthousiasme voor dit denk
beeld was aanvankelijk niet <rrnot. Met
bekeerden socia'ist, een bekeerden calvi
nist en nog een naar vrienden werd in ,(>21
in Amsterdam het G:'de ongericht. Pdn
van de ee-ste medewerksfe-s wps e~n be
keerde Jodin Francisca v T eer. een vrohw
van veel 'evense-vnring, vol geestdrift en
een vurig snreekster.
On den ecM^n Zaterdagavond, dat het
Oi'de naar de N:euwe M'rlrt te *ms»er-
dam trok. vond bet daar een vrijdenker,
d'"r den 1npt«t>*n ptoct ^r»f n-n het vnst 1 *-
sluit cm te gnnn snreken. Tn den beginne
viel dat n:ct mee dp zenuwen s^eel-Vn de
snre'*ers we1 wat de bnns en zoo mi en dan
was het publiek wel eers lastig. Het argu-
m^^teer^n on de manbare ••'■i is he«l
iets anders dan gewone nno'ogie, zonal»
ro^n dat in de breken vindt Dn de mnrkt
bli'kt de leer der Katholieke Kerk niet zoo-
vee' bezwaren te ontm-et.-e, dorh de mees
te C'b'P"t:e« -ieh|/»n Z'ch te"W dpwen dip
z'°h wei K"thelipk neerner dorh n'et han
delen overeenkomstig de Katholieke lcr.
Sociale aange'PTenhe'en komen dikwijls
ter aornke en een groote gevatheid is een
eerste vereischte voor een goed spreker.
Velen meenden, dat zu'k een mnrktpredi-
king niets uithaalde, doeh na twee jaar
wisten we. aldus snr., dat er minstens 32
waren, die den weg naar de Kerk hadden
gevonden, nadat zii door do marktnredikng
contact met het Katholicisme hadden ge
kregen. Ook voor de leden van het Gilde
zelf heeft deze marktprediking goc
vruchten afgeworpen.
Versehil'ende leden van het Gilde der
Klare Waarheid zijn io het klooster getre
den. Een van hen is o.a. D- mmraan ge
worden; een ander een zoon van een
vrijdenker is tha"s frater Gnido O. F. M.
uit het klooster te Wychcn, die het vorig
inar te Amsterdam de dooo van ziin
der heeft mogen bijwonen, die van huis uit
Remonstrant was.
Naast veel medewerking ondervond het
Gi'de ook veel tc-mwerkin-r. znowe' p .1-
lijk a's ondergronds, en vaak zijn de re-
kers het mikpunt geweest van spot en
handtastelijkheden, waarvan de heer Mi
neur menig vermakelijk staaltje wist te ver
tellen.
Het was een romantisch werk, waartoe
velen zich in den loop der jaren hebben
aangetrokken geveeld, doeh het ledenaan
tal was tamelijk vlottend. Op het oogenb'ik
bedraagt het ledental van het Gil le
slechts 12. Op de.markt wordt in Ams'er-
dam niet meer gesproken; het Amsterdam-
sclie gemeentebestuur heeft de marktpre
diking eind 1928 verboden. De prediking
wordt nu voortgezet 's zomers in de parken
en 's winters in de diverse /.alen in do stad.
Spr. vraagt ten slotte hei gebed van
allen niet al'een voor het werk, maar ook
voor de sprekers van hel Gilde, opdat zij
na anderen geprdikt te hebben, zelf niet
verloren gaan.
De echt prettige causeno van den heor
Mineur, die in al de jaren, waarin hij als
straatprediker optrad, «ei gc'eerd heeft
hoe hij zijn gehoor moet pakken en die ge
heel niet „in mineur hprak, maar vol
enthousiasme over zijn heerlijk werk. vond
bij allen een gretig gehoor. Het kan niet
anders of het woord van dezen handels
reiziger heeft bij zijn collega's in Leiden
weerklank gevonder. en sympathie gewekt.
Na aFoop der vergadering bleef men
met de dames nog eenigen tijd gezellig
bijeen.
Handelsregister K. v. K.
Nieuwe inschrijving: 5488. Vischhandcl
„Do Scelvisch'', Leiden, Haarlemmerstraat
67. E.: Wed. M H. van Heeringon-Vcrmey,
Leiden.
Wijziging: 3573. J. Labrujère, Leiden,
Vrouwenkerkkoorstraat 11, In- en verkoop
van 2e handsgocderen. Het filiaal Leidon,
Haarlemmerstraat 103, is met iAgang van
21 Februari 1930 overgegaan aan mej. J.
J. Labrujère.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Chautemps heeft een nieuwe Franschc
regeering gevormd.
Gratie-verieeningen in Zuid-Tirol.
BINNENLAND.
Mgr. Aengenent heeft benoemd een dio-
cesanen Jeugdraad en de voorzitters van
dekenale Jeugdraden in het bisdom Haar
lem. (Binnenl., 2de blad).
De Philips-licenties. Samenvatting
der hoofdpunten van overeenstemming.
Een be angrijke bes issing voor de gloei
lampenindustrie. (Binnenl., 2de blad).
B. en W. van Den Haag stellen den bouw
voor van nieuwe vischafs'aggcbouwen
(kosten 375.0C0) en reorganisatie der ex
ploitatie. (Binnenl., 2do blad).
Gisteren zijn de afgebroken partijen van
het Arrsterdamsehe schaaktournooi uitga-
spee d. Weenink wordt winnaar. (Sport-.
4de blad).
Het wereldrecord skispringen door don
Zwitser Ba rutt op 75 meter gebracht.
(Sport, 4de blad).
LEIDEN.
Bij de opening der Sportkormis in de
Stadsgehoorzaal heeft rector Groot oen
overzicht gegeven van do werkzaa:..heden
op Katholiek sportgebied in de laatste
jaren. (2de blad).
R. K. MILITAIREN-VEREENIG ING.
Opdracht nieuwe leden.
Giatoravoml had ui '1 gebouw der R. K.
Miliumcn-V eiecnigmg de plecht.go op-
uraclit pluatB voor uo iouoti dao Uo vongc
maanden onuor de waj>cncn zijn gekomen.
Waion hot do tougc maand cucu -U oden,
dezen keer bcdiuog hei uanUi 40. NadaL do
Uuecicur den un.Jtaircn had uiteengezet
uo vooruee.cn, uie aan dc opuraent ic.oon-
den waren cn ai.cn do gezamenlijke op
dracht vornchi hadden, spelde do ccrw.
Directeur de vulgcndc militairen l insigne
op de borst: 'Ui v. Lammeren, Langeuitr,
N. is. bos, Heemstede, J. de boor, Hi.ver-
sum, L. v. Dijk, buekweitskoircl, A. uo boer
liei.o, J. v. d. Reet, Haarlem, Scb. v. «1.
beet, Haarlem. J. de ttwart, beverwijk, J.
beuk, Nieuwkoop A Visser, burmcreiid,
J. Doficr, A dam, H. M. Uuigrok, Ank, 11.
Vink, Huur,cm, J. L. Veistiaalen, Hall weg,
J. H. Ruigrok, Hjllegom, H. Heynen, Be
verwijk, D. Hoogcnbuom, Roe olaicndMo^n.
M. v. Bakel, Ueemsiede, J. G. bnuts, Hu
ze,swoude, A. v. Dijk, Voorbuig, Jac. Dui
venvoorde, -Noordwijkerhoui, L'. J. Kuys,
Leiden, '11». 'lol, Vocndam, W. v. Dam,
llennebroek, b. Hiep, Nouruwijk, b. lluyg-
sloot, lloc.ofarenosvocn, G. hbbolaun, buv
sum, W. Bieuring, Leiden, T. van Dorp,
Hillegom, .1. Vermeulen, bussuui, C. Krul,
DrCua, J. J. Brouwer, Adam, b. llooymans,
Veur, F. Bisschop, Rijpwcioring, C'. Korte-
kaas, Warmond. P. Akerboom, Koclof-
arenusveen, C'h. de Groot, Adam.
Na deze p.echtigiieid zorgden ue heeren
Mank en van Uyen voor 't vroo'.ijko ge
deelte van den avond. Men amuseerde zich
best. Deze humoristen weten den gang er
in te houden. Allen kecrocn circa 11 uur
vo'duan naar de kazerne terug.
Dat de R. K. Militairen-Veiocniging to
Leiden in c<-n behoefte voorziet bewijst,
dat bij het maande'ijksch bezoek van den
Aalmoczicner Noordman 105 militairen
aanwezig waren, waarna er op Zaterdag
74 tot den II. 'l'afci naderden. Vun de 10.»
Roomsrho militairen zijn er 80 lid van dc
R. K. Mililairen-Verecniging. Voor de vor-
ceniging is dit zeker een mooi succes n!n
men bedenkt, dat er van de 105 Rooi.
militairen, nog verschillenden 's n\ n
naar huis gaan.
Bazaar Dierenbescherming.
De Bazaar ten bate van het Loidsch Die
ren-asyl in het Nutsgcbouw is gisteravond
gesloten. Veel en velerlei moois werd ont
vangen, waarvan zeer veel verkocht werd
tegen goede prijzen, zoodat dc bruto-op-
brengt ongeveor 13 a 1400 gulden bedraagt.
Als bijzonderheid kan nog worden ge
meld, dat, op een daartoe gedaan verzoek,
ontvangen werd van den cx-kc:zer van
Duitschland een bijzonder fraaie Majolica
aschbak, met begeleidend schrijven.
Na sluiting bleven de dames en heeren
mede-werkers nog even gezellig bijeen, en
bedankte de voorzitter van Dierenbescher
ming, mr Nord Thomson, voor do krachtige
hulp en de zoo aangename samenwerking.
