RIJKSBEGROOTING 1930
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
GEGROOTING STAATSMIJNEN 1930.
De tricotagefabriek te Tree-
beek.
Biijken8 het voorloopig verslag aan de
Eerste Kamer over de begrooting van de
Staatsmijnen in Limburg voor 1930 werd
bij het afdeelingsonderzoek van deze be
grooting door sommige leden hulde ge
bracht voor de leiding van het bedrijf. Zij
juichten het toe, dat pogingen in het werk
worden gesteld, om de werkgelegenheid
voor de gezinsleden van de mijnarbeiders
te vergroot en. Met ingenomenheid hadden
zij daarom kennis genomen van het re-
geeringsvoorstel, om de arbeidsgelegen
heid te bevorderen door deelneming in het
maatschappelijk kapitaal der op te rich
ten tricotagefabriek te Treebeek en de des
betreffende plannen der directie van de
Staatsmijnen tot de bare te maken.
Eenige leden, hoewel geen principieel
bezwaar hebbende tegen dc oprichting van
deze kleine textielfabriek in Zuid-Limburg,
doch ernstig twijfelende aan de doelmatrz-
heid ervan, waarschuwde tegen verdere
uitbreiding van Staatsbedrijven.
OP HET TRAJECT AMSTERDAM-ZAANDAM tusschen Amsterdam en de
Hembrug, ia Donderdag een spoorweg-deraillement gebeurd, dat vrij ernstige
materieele schade opleverde
DOOR DE NED. TELEG RAAF-MIJ. ..RADIO HOLLAND
ia deze week oen radio-installatie geplaatst op de reddingsboot
„Brand aria''
BINNENLAND
BEGROOTING ZUIDERZEEFONDS.
Teleurstelling en pessimisme.
Het afdeelingsonderzoek van dit wets
ontwerp gaf aanleiding tot uiteenzettingen,
welke getuigden van tweeërlei zienswijze
ten aanzien van het vraagstuk der droog
legging.
Eenerzijds waren er leden, die verklaar
den prijs te stellen op onverminderden
voortgang met de voltooiing van dit groots
sche werk, anderzijds waren cr, die den
gang van zaken met groote bezorgdheid
gadesloegen.
Volkomen eenstemmigheid bestond ia-
tusschen^ niet onder deze laat6te groep.
Sommige leden, wijzend op de angst
wekkende overschrijding der oorspronke
lijke ramingen durfden niet het pleit te
voeren voor algeheele stopzetting van het
werk, doch vroegen zich af, of hij het in
wendig beheer der Zuiderzeewerken wel
voldoende efficiency wordt betrecht. In
breeden kring toch is de klacht te beluis
teren, dat do drooglegging met de weinig
omzichtigheid wordt gefinancierd.
Groote kosten en twijfelachtig
gewin.
Andere leden waren van oordeel, dat
men vóór alles rekening moet houden met
de kosten, welke door de uitvoering van
het werk op ons volk worden gelegd. Het
valt in de eerste plaats niet te betwisten,
dat de financieele teleurstellingen buiten
gewoon groot zijn en in de tweede plaats,
dat er onzekerheid bestaat omtrent de
latere inkomsten; de mogelijkheid is geens
zins uitgesloten, dat het gewonnen land
veel minder zal opbrengen, dan de veron
derstelling was.
Heeft het, gezien dezo feiten, nut, de
drooglegging voort te zelen, zoo vroegen
deze leden.
Een onderzoek.
Zij achten het gewenscht, dat een com
missie van deskundigen met een onder
zoek der zaak in haar tegenwoordig sta
dium zou worden belast en die daarna ad
vies zou uitbrengen over de verdere uitga
ven en de waarschijnlijke latere inkom
sten.
Tegenover de nadeelen van tijdelijke
stopzetting van de uitvoering wezen deze
leden op het voordeel, daj rc aan verbon
den kan zijn, wanneer men niet aanvangt
met de drooglegging der overige polders,
alvorens de noodige ervaring is opgedaan.
De kosten van voortgezette
uitvoering.
Andere leden achtten het in hooge mate
gewenscht, dat de Regeeiing de plannen
voor de uitvoering dier overige werken,
met de daarop betrekking hebbende kos
tenberekening zoo spoedig mogelijk in-
diene.
Wil de uitvoering der overigo werken
zoo economisch mogelijk geschieden, dan
zorge men er voor, dat hel baggermateriaal
emplooi behoudt en niet tot stilligen wordt
gedoemd.
Spoedige indiening der ver
dere plannen.
Enkele leden verklaarden, zich bezwaar
lijk te kunnen indenken, dat de Staten-
Generaal zouden weigeren voor de verdere
uitvoering van dit grootsche werk. waarop
de aandacht der geheele wereld is geves
tigd, de noodige credieten te verleenen en
wezen op he: groote belang eener» spoedige
indiening der plannen voor de voltooiing
der overige polders, mede met het oog op
het groote nadeel, dat zou ontstaan, indien
in de uilvoering een hiaat kwam.
Betterment-tax.
Eenige leden merkten op, dat een dei-
gevolgen van de drooglegging zal zijn, dat
eigenaren van aangrenzende gronden voor
deel zullen hebben door beteie watervoor
ziening in Noord-Holland en Friesland,
door mindere zorg voor do dijken, door de
verbetering van de afwatering en mindere>
kosten door hen daaraan te besleden, het
geen voordeelen zijn, aangebracht en ver
kregen zonder eenig toedoen hunnerzijde.
Acht de Regeering den lijd niet geko
men om hier een bet terment-tax toe te pas
sen? Deze leden waarschuwden tegen het
laten voorbijgaan van het juiste oogen-
blik.
Andere leden zouden bezwaar hebben
om in dit geval zoodanigen tax op te leg
gen. Zij vroegen, of het wel billijk zou zijn
een dergelijke maatregel op deze eigenaren
toe te passen, terwijl men hem overigens
achterwege laat. In ieder geval zou reke-
nig moeten worden gehouden met de ge
wone stijging der grondwaarde.
DE GOUVERNEUR VAN CURACAO.
Majoor Van Slobbe geïnstalleerd.
Uil, Willemstad wordt dd. 20 do/.er ge
seind dat majoor B. W. F. van Slobbe, do
niouwbcnoemdo gouvornour van Curasao,
is aangekomen en in zijn funclio officieel
is RcïnRtnllcord in con buitengewone ver
gadering van den Kolonialen Rand.
Enkele leden zouden de voorkeur heb
ben gegeven aan een van de begrooting
gescheiden voorstel inzake de deelneming
in het kapitaal der op te richten tricotage
fabriek.
Nog meer nevenbedrijven.
Weer andere leden bepleitten in het al
gemeen de nenschelijkheid van stichting
van nevenbedrijven in de mijnstreek. Waar
in deze streek ongeveer 35.000 arbeiders
werken, is het van evident belang, dat voor
vrouwelijke eu onvolwaardige arbeids
krachten werkgelegenheid wordt gescha
pen.
De Ziektewet en de mijnwerkers.
Voorts merkten zij op, in verband met
de ziekte- en ouderdemskassen der mijn
werkers, dat deze laatsten met betrekking
tot de verzekering in slechte conditie zijn.
Deze leden oordeelden, dat de Kegeoring
er naar moest streven verband tot stand
te brengen tusschen Invaliditeitswet en
Mijnwerkersfonds, en zij zouden gaarne
vernemen of de gelden van dat fonds wel
voldoende veilig zijn belegd.
Waarom geen toezicht der
Arbeidsinspectie?
Gevraagd werd waarom dc mijnen ont
trokken zijn aan het toezicht der aibeids
inspectie. Dit achtte men onjuist.
De anthracietprijzen.
Naar aanleiding van het antwoord dei
Regeering op de vragen van het Tweede
Kamerlid, den heer Wijnkoop, van 21 Nov.
1929 betreffende besprekingen tusschen
mijndirecties omtrent anthracietprijzen,
merkte men op, dat de antwoorden aan
den Minister in hoofdzaak langs de zaak
heengaan. Wel achtte men het antwoord
op de laatste vraag juist; besprekingen tus
schen de directies zijn inderdaad niet te
vermijden. De luchthartigheid, waarmede
gesproken wordt over stabilisatie van prij
zen, achtte men echter wat al te groot. Men
moet toch beletten, dat door de besprekin
gen de prijzen onevenredig worden ver
hoogd.
BEGROOTING WEGENFONDS 1930.
Uitkeering uit 's Rijks middelen.
Aan het Voorloopig Verslag wordt het
volgende ontleend:
Eenige leden hadden, al erkenden zij met
waardeering, dat dc Regeering de biiilra-
ge, ingevolge art. 31, le, der Wegenbe:as
tingwet 1926 in het Wegenfonds te storten,
verhoogd heeft met 2.000.000, toch me;
bevreemding kennis genomen van de uit
eenzei ting van den minister van Finan
ciën op 21 November j.l. in de Tweede Ka
mer van het standpunt der Regeering ten
aanzien van voornoemd art. 31, sub lu.
Met de leden der Tweede Kamer, ule
hierover het woord hebben gevoerd, waar
deze leden van oordeel, dat het nimmer de
bedoeling van den wetgever is geweest de
opbrengst der wegenbelasting to doen
strekken tot een bate voor 's Rijks gewone
middelen. De wegenbelasting toch bcschou*/
den zij als eep besiemmingsbelasiing, die
nende tot verbetering van bestaande en
aanleg van nieuwe wegen. De kosten, hier
aan besteed, worden bestreden uit het We
genfonds, waaruit echter ook het onder
houd der wegen wordt betaald, hetwelk
vroeger ten laste der Rijksbegroo'.ing
kwam. Huns inziens ware het billijk, dat
do besparing, door het overbrengen van
den onderhoudslast op het Wegenfonds
voor het Rijk verkregen, voor het geheel
als uitkeering ingevolge art. 31. lo. der
Wegenbelastingwet in bedoeld fonds zou
worden gestort. Uit de gewisselde stuk
ken ncpens deze Wet meenden zij deze
gevolgtrekking met stelligheid te mogen
maken.
NEDERLAND EN DE
LEIPZIGER MESSE
Groote belangstelling uit Ne
derland voor dc aanstaande
voorjaarsbeurs.
Men schrijft ons:
Telkenjarc neemt du belangstelling van den
handel cn de industrie in Nederland voor dc
Messe te Leipzig toe. Ook voor de aanstaan
de Voorjaarsbeurs, die van 2 tol 12 Maart a.s.
wordt gehouden, blijkt groote belangstclliug
tc bestaan en hel is waarschijnlijk, dat het
aantal Nederlandschc bezoekers aan Leipzig
voor de aanstaande Messe grootcr zal zijn
dan het vorige jaar.
Niet minder dan een vijf-en-twintig tal Ne
derlandschc exposanten zal aan du Mess*
deelnemen. In de eerste plaats zal de N'cder-
landsche glas- en aardwerkindustrie vertegen
woordigd zijn. Tot dc firma's, die cxposcercn,
bchoore „Dc Porccleync Fles" te Delft, de
Kristal Unie te Maastricht, du Kunstnardc-
werkfabriek „Rcgina" cn Goedcwaagcn's Ko
ninklijke Fabrieken te Gouda, dc Glasfabriek
Leerdam, dc Plateelbakkerij „Zuid-Holland"
te Gouda. Als elk jaar zal ook thans „Dc
Sphinx" te Maastricht komen met sanitaire
inrichtingen, terwijl lot dc overige exposan
ten o.a. behoort dc „Heemaf" tc Hengelo. Tol
de andere artikelen, die naar Leipzig gaan,
behooren o.a. zeemleder, hcngclsportarlikclcn,
verlichtingsartikelen, leerwerk, clcctrische
klokken, unz.
Voor dc bezoekers der Leipzigcr Messe, die
uit Nederland komen, rijden dit jaar drie
extra-treinen. Het vorig jaar cn vroeger re
den er twee Dc eerste tcin vertrekt op Zater
dag 1 Maart des morgens tc 8.37 uit Amster
dam cn stopt tc Hilversum, Amersfoort. Apel
doorn, Deventer, Hengelo. Oldcnzaal cn Bcnl-
hcim. De tweede trein vertrekt des morgens tc
7 uur uit Rotterdam, doch rijdt in verband
met de verzakking van den spoorweg tusschen
Rotterdam cn Gouda via Den Haag, Haarlem
en Amsterdam cn stopt overigens aan dezelf
de stations. De derde trein vertrekt des avonds
tv 20.18 uit Amsterdam. Op al deze treinen
bestaat tc Deventer aansluiting op dc treinen
uil Nijmegen, Arnhem. Zwolle, Groningen cn
Leeuwarden.
Speciale belangstelling beslaat dit jaar voor
dc Messe voor de Bouwvakken. Naar men ons
mededeelde, zal dit gedeelte van de jaarbeurs
uit Nederland bezocht worden door een spe
ciaal reisgezelschap van belanghebbenden bij
de bouwvakken.
ZATERDAGMIDDAG zal op het graf van wijlen den bekenden
violist André Spoor op Nieuw Eik en Duinen te Den Haag een
gedenksteen worden onthuld
NED. R.-K. HANZEBOND VAN
SLAGERSPATROONS.
De jaarvergadering te Venlo.
Op den laatsten dag van het congres
der Ned. R. K. Bond van Slagerspatroons
te Venlo werd aangenomen het voorste'
van 't hoofdbestuur, dat voortaan aspirant
'eden, zoons van R. K. georganiseerde mid
den8landers, welke voornemens zijn het
slageisbedrijf zelfstandig te gaan bcoefc
nen, kunnen toetreden tot den bond.
Eveneens het voorstel om het samenwer
DE PHILIPS-LICENTIES.
Overeenstemming bereikt.
De besprekingen, welko op verzoek van
Z.E. den Minis er van Arbeid, Handel en
Nijverheid, zijn gehouden, tusschen do N.V.
Philips en de vertegenwoordigen van dcu
Nederlandschon Bond van Radiohandela-
ron en den Bond van Ondernemers in do
Radiobranchc in Nederland, zijn deze
week onder leiding van «len Minister
voortgezet. Naar ons door beide partijen
wordt medegedeeld, is gisteren op allo
punten volledige overeenstemming beroikt.
Een wetsontwerp op komst bolrof-
fontle de 1 Mei a.s. vorvallende vor-
gunningen.
Op de vragen het Tweede Knmerlid den
heer Boon betrcffcndo spoedige indiening
van een wetsontwerp tot verlenging van
den in do Overgangsbepaling van do be
slaande Drunkwct vermelden termijn, waar
binnen do aan vennootschappen, zedelijke
lichamen of aan do besturen dier instellin
gen verleende vergunningen vervallen,
heeft do Minister van Arbeid, H. en N.
geantwoord, dat blijkens do nudere Notu
van Wijzigingon op het out werp van wet,
inhoudende bepalingen tot regeling van
den kleinhandel in alcoholhoudende dran
ken, niet gowonscht te achten, dat do ver
gunningen, verleend aan vennootschappen
zedelijke lichamen, of aan dc besturen van
deze, 1 Mei a.s. zonder meer vervallen.
Zoodra hot zich liet aanzien, dat het
aanhangige ontwerp, door de regeling van
do werkzaamheden van do Tweede Kamer
niet meer vóór 1 Mei a.s. in liet „Stbld.'
zou kunnen verschijnen, heeft de minister
maatregelen voorbereid tot indiening van
I een wetsontwerp, waarbij do termijn, waar
binnen genoemde vergunningen vervallen,
wordt verlengd tot I Mei 1931. mini
ter zal er gaarne toe medewerken, dat dit
ontwerp, hetwelk liet departement reeds
heeft verlaten, tijdig tot wot wordt ver
heven.
Betonwegen.
Over het algemeen sprak men waardee
ring uit over do vei belering der wegen.
Men drong cr evenwel op aan het daar
heen te leiden, dat betonwegen vóór he'
invallen van den winter in bun geheel ge
reed zijn, waardoor men vooikomt, dat
groote stukken in het koude seizoen maan
denlang onafgewerkt blijven. Is men met
den aanleg slechts ten halve gereed, dan
kan uiteraard alleen de halve wegbreedte
worden gebruikt, wat hei gevaar voor on
gelukken vergroot en ook overigens een
groot ongerief is.
Sommige leden drongen aan op grooter
snelheid bij den aanleg en verbetering van
wegen. Met name vestigden zij do aan
dacht op den weg 's-Gravenhage naar 17.
terdam en dien van Amsterdam naar Haar
lem.
Ernstig werd geklaagd over den hoofd-
verbindingsweg Gederland-Duitschland via
Nijmegen. Dezen weg achtte men veel te
smal voor hel verkeer. Hjj heeft gevaar
lijke bochten en hellingen, wai bedenire.
lijk is ook met het oog op het tramvei-
keer. Op onderzoek naar dezo toestanden
en dadelijke verbetering drong men met
klem aan.
Enkele leden spraken er hun leedwezen
over uil, dat de bouw van nieuwe brug
gen niet geschiedt met die voortvarend
heid, welke wordt betracht ten aanzien van
den aanleg en veibeloring van wegen.
Dringend noodig achtten deze leden over
brugging van do waterwegen in de routes
Amsterdam-Nijmegen, Utrecht's-IIerto-
genbosch, Utrecht—Breda en Rotterdam-
Noord-Brabant. Slechts do totstandkoming
van de brug bij het Keizersveer staat vast.
Daarom drongen zij aan op het betrachten
van spoedig in dit opzicht en opperden het
denkbeeld over te gaan tot het sluiten van
een leening, waaruit de kosten van ueo
bouw van alle noodige bruggen zouden kun
nen worden bcstredena Rente en aflossing
van zulk een leening zouden uit do op
brengst der wegenbelasting kunnen wor
den betaald.
ken toe te laten met niet-katholioke ver-
eenigingen voor bepaalde wenschelijk ge-
achto doeleinden in zoover de katholieke
beginselen dit toelaten.
Do Bossche afdeeling gaf in overweging
de ziekte-, ongevallen- en bedrijfsschade-
verzekering voor patroons in studie to ne
men teneinde tot oprichting eenor Pa
troons-ongevallenverzekering tc kunnen be
sluiten, zooals die bij den Kappersbond be
staat. In de volgende vergadering zal dit
een punt van behandeling uitmaken.
Besloten word do 13e jaarvergadering to
houden in Amsterdam, cn dan tevens het
12 1/2-jarig .bestaan van den bond te her
denken.
De afdeeling Arnhem vraagt een kraoh-
tigo actie in te stellen, opdat verkregen
worde, dat de onkosten voortvloeiende uit
do slachthuistarieven, niet alleen door de
slagers gedragen worden. Folie protesten
tegen dezen zeer onbil!ijken maatregel
werden op de vergadering gehoord.
Do vergadering besloot alles in het werk
te stellen om de noodige gegevens te ver
krijgen, opdat dezo kwestie op de eerst
volgende jaarvergadering opgelost kan wor
den.
De afdeeling Schiedam verzocht de noo
dige stappen te willen doen om een einde
te maken aan de onbillijkheid, dat slagers,
wier slachtvee wordt afgekeurd, den ac
cijns moeten bekostigen van het gesterili
seerde vleesch, dat door derden in den han
del wordt gebracht. Het hoofdbestuur zal
deze kwesiic ernstig in behandeling ne
men.
