21ste Jaargang
WOENSDAG 22 JANUARI 1930
No. 6389
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
$e£eidóGhz(£ou/tcm£
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dil blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen J
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
INTERNAT. CONFERENTIES
DE VLOOTCONFERENTIE.
De openingszitting.
In de Koninklijke Galerij van het Hoo-
'gerhuis is de Vlootconferentie gistermor
gen ,even na den vastgestelden tijd, door
den Koning geopend met een rede die door
alle Engelsche draadlooze stations uitge
zonden is. De Koning sprak met een hel
dere, zeer duidelijk verstaanbare stem
en zeide, dat hij met oprechte voldoening
hier aanwezig was om de afgevaardigden
van de vijf groote zeemogendheden welkom
te heeten, die hier gekomen waren om de
noodlottige gevolgen van den nutteloozen
en verwoestenden "wedloop in bewapening
ter zee te verwijderen.
Sinds den grooten oorlog wenschen
alle volkèn, dat de staatslieden alles in
het werk zouden stellen om een herhaling
van deze verschrikkelijke tragedie te voor
komen.
In het gebouw van den vrede was een
van de belangrijkste zuilen het gemeen
schappelijk besluit om de strijdkrachten
ter zee te beperken en hen terug te bren
gen tot het punt, dat vereenigbaar is met
de nationale veiligheid. De Koning geloof
de, dat de afgevaardigden allen met het
voornemen bezield waren oni te arbeiden
niet met eenig uitsluitend nationalistisch
gevoel, maar met het edele voornemen en
het besluit om eens en voor altijd dit be
letsel voor den vooruitgang der beschaving
uit den weg te ruimen.
„Alle volken hebben verschillende plan
nen, die bijzonder onderzoek vereischcn,
maar als allen gelijkelijk besloten zijn iets
op te offeren als bijdrage voor het alge
meen welzijn, dan ben ik er zeker van, dat
de besprekingen zeer groot en duurzaam
heil zullen brengen niet alleen voor het
land, dat gij vertegenwoordigt, maar voor
de menschheid in het algemeen. Ik geloof
vast, dat de resultaten der conferentie zul
len leiden tot een onmiddellijke verlichting
van den zwaren last der bewapening, die
nu op de volken der wereld rust en dat zij
ook het werk van de commissie tot voor
bereiding van een ontwapeningsconferen
tie in den Volkenbond zal. vergemakkelij
ken in den tijd zal verhaasten, waarop de
algemeene ontwapeningsconferentie het
probleem op zelfs nog uitgestrekter ter
rein zal kunnen behandelen. In deze hoop
zal ik uw beraadslagingen met de grootste
oplettendheid volgen".
Daarna hebben verscheidene gedelegeer
den het woord gevoerd eer de bereidwil
ligheid hunner regeeringen betuigd om
mee te werken tot het welslagen der con
ferentie.
Ten slotte werd de conferentie verdaagd
tot a.s. Donderdag in het St. James Paleis
wanneer de leiders derdelegaties de be
hoeften van hun landen zullen uiteenzet
ten.
Amerikaansch pessimisme.
In het Amerikaansche huis van afge
vaardigden heeft het congreslid French,
voorzitter van de subcommissie voor de
marinebegrooting, zich vrij pessimistisch
uitgelaten over de vooruitzichten van de
Londensche conferentie.
Hij verklaarde dat, als door de confe
rentie geen vermindering van de bewape
ning tot stand komt, Amerika gedurende
15 jaar 2 milliard dollar voor den bouw
van oorlogsschepen zal moeten uitgeven.
French verklaarde zich voor de afschaf
fing van slagschepen, die door duikbooten
en moederschepen voor vliegtuigen ge
drongen zijn zich naar veilige havens terug
te trekken.
Waarom zal men slagschepen behoudeü
indien men vertrouwen stelt in het Kel-
logg-pactl Amerika, kan echter niet tot
de afschaffing van de slagschepen over
gaan, indien dit niet ook door de andere
naties geschiedt, zoodat eerst de resulta
ten van de vlootconferentie moeten worden
afgewacht. Ook is overeenstemming noodig
voor alle klassen van schepen, daar anders
een wedstrijd zal ontstaan in den bouw
van die schepen, waarvoor geen bestem
ming is bereikt.
ITALIË
DE ITALIANEN IN TRIPOLI.
Uit Rome wordt gemeld: De Tripolitaan-
sche troepen hebben hun operaties ter be
zetting van de gebieden in de richting
van Fezzah hervat. Zij hebben een zeker
aantal plaatsen bezet en zijn tot 300 K.M.
voortgerukt.
EEN ERNSTIG AUTO-ONGELUK heeft Dinsdag op den Haarlemmerweg tusschen
Halfweg en Amsterdam plaats gehad, waarbij de heer v. d. Laan uit Aerdenh'out met
zijn auto in botsing kwam met een zwaren tankwagen. De auto van den heer v. d.
Laan werd totaal versplinterd, terwijl de heer v. d. Laan zelf gedood werd
Tijdens een gevecht op 13 Januari met
rebellen onder leiding van twee machtige
opperhoofden, werden 45 opstandelingen
gedood. Een grocte buit werd aan Italiaan-
sche zijde veroverd, 18 Ascaris werden ge
wond.
Intusschen zijn mobiele troepen een be
weging begonnen voor de bezetting van
belangrijke plaatsen in het Zuid-Westen.
SPANJE.
SUBSIDIEERT PRIMO BUITEN-
LANDSCHE BLADEN?
De corr. van het Berl. Tagebl. te Madrid
weidt in 'n uitvoerig telegram uit over de
betrekkingen, die tusschen de regeering
van Primo en de buitenlandsch pers zou
den bestaan. Reeds vaak is in den loop
van bet jaar op deze betrekkingen gezin
speeld. Daarbij werd steeds weer be
weerd, dat er te Parijs een centrale was,
die tot taak had de openbare meening
gunstig in te lichten over de dictatuur.
Het was onmogelijk, vervolgt de corres
pondent, iets over deze geruchten en haar
geleidelijke bevestiging te publiceeren,
want men verwachtte, dat de Spaansche
regeering tegen een dergelijke publicatie
als laster zou hebben geprotesteerd. Pri
mo beeft thans echter persoonlijk in een
officieuse mededeeling erkend, dat er be
trekkingen zijn tusschen zijn regeering en
de buitenlandsche bladen. Hij verzekert
tevens, dat ook thans nog organen bestaan
die in het belang en voor den goeden
naam van Spanje in de buitenlandsche
pers waken. Tevens wordt toegegeven, dat
deze organen zich reeds sinds twee jaar
bedienen van de Temps, het officieuse or
gaan van het Fransche departement van
Buitenlandsche Zaken. Na twee jaar is men
het echter met de ia aanmerking komende
medewerkers van de Temps niet meer eens
kunnen worden over de beteekenis van
de samenwerking. Er kwam een einde aan
de op financieel voordeel gegrondveste
vriendschap en sindsdien heeft de Temps
de Spaansche regeering in den steek gela^
ten.
De Debate voegt aan deze mededeeling
toe, dat de Temps ook van andere zijde
geld heeft gekregen en noemt de volgende
bedragen: van de Sovjets 520.000 francs,
van de Grieksche regeering 300.000 francs
en van de Bulgaarsche regeering 100.000
francs. Over de hoogte van het bedrag,
dat de Spaansche regeering aan het Pa-
rijsche blad zou hebben uitgekeerd, gaan
de meeningen uiteen. Beweerd wordt ech
ter, dat de Temps op een maandelijksche
ondersteuning van 100.000 francs kon re
kenen. De uitbetaling van de voor de
Fransche pers bestemde bedragen zou zijn
geschied door tusschenkomst van Manuel
Bueno, den correspondent van de A B C
te Parijs. Deze ontving de bedragen op de
Spaansche ambassade aldaar.
Over de betrekkingen tot de andere bui
tenlandsche bladen verraadt Primo de
Rivera in zijn communiqué zeer weinig. Hij
beperkt er zich toe te verzekeren, dat er
in Amerika, Duitschland, Engeland, Italië
Portugal met geld werd gewerkt, tenein
de de aanvallen, die 'n jaar geleden tegen
Spanje werden gericht, te doen ophouden.
CHINA
RUSLAND EN CHINA.
Tusschen Rusland en China is een be
gin gemaakt met de uitwisseling der we-
derzijdsche gevangenen. Ongeveer 1800
tijdens de gevechten gevangen genomen
Chineesche soldaten zijn reeds vrij gela
ten. Volgens Chineesche berichten moeten
de Russen onder deze gevangenen een
krachtige bolsjewistische propaganda heb
ben gevoerd.
UIT OE METAALINDUSTRIE.
Het collectief contract.
Vrijdag j.l. is te Amsterdam het collec
tief contract in de Metaal-industrie getee-
kend en den dag daarop in werking getre
den.
Wij ontleenen aan dit contract het vol
gende:
Er is een minimum-uurinkomen vastge
steld, dat bij eiken werkgever gemiddeld
aan de tot één en dezelfde vakgroep be-
hoorende werkl'eden van één leeftijd, resp.
leeftijdsgroep, zal worden betaald, voor
zoover die werklieden den 65sten verjaar
dag nog niet overschreden hebben.
Naast het minimum gemiddeld uurinko
men is een minimum-uurloon vastgesteld,
dat bij eiken werkgever zal worden betaald
aan tenminste 85 pet. der werklieden van
iedere vakgroep, voor zoover d e werklie
den den 65sten verjaardag nog niet over
sell réden hebben.
De normale werkweek zal ten hoogste
48 uur bedragen, uitgezonderd daar, waar
continu-arbeid verricht wordt.
Algemeene overwerkvergunningen zullen
door de werkgevers niet worden aange
vraagd dan nadat, de Metaalbond daarom
trent overleg heeft gepleegd met de V. V.
Indien bij dat overleg geen overeenstem
ming wordt bereikt, wordt het overwerk
afhankelijk gesteld van het al dan niet
verleenen der vergunning door de bevoeg
de regeerlngsautoriteiten.
Omtrent ander overwerk zal door den
betrokken werkgever terstond kennis wor
den gegeven aan den fabrieksraad zijner
onderneming, die deze aangelegenheid des-
gewenscht met den werkgever kan bespro
ken.
Voor do laatste'2 uren vóór den aanvang
en de eerste 2 uren na het einde van den
normalen werkdag wordt per uur 25 pet.
van het vaste uurloon extra betaald.
Voor elk uur op Zon- en feestdagen
wordt 100 pet-, van het vast© uurloon extra
betaald.
Aan de werklieden zal worden betaald
op 2en Paaschdag, 2en Pinksterdag, He
melvaartsdag, len en 2en Kerstdag en
Nieuwjaarsdag (voor zoover de laatstge
noemde drie dagen niet op een Zondag
vallen) het vaste uurloon, dat zij zouden
hebben verdiend als die dag geen feestdag
geweest was.
Aan de werkl'eden, die sedert den Isten
Januari van het loopende jaar onafgebro
ken bij één of meer leden van den Metaal-
bond in dienst zijn, zal jaarlijks vacantia
De nieuwe Burgemeester
van Warmond
Wij konden nog in ons vorig nummer
vermelden, dat de heer A. J. C. Ketelaar
benoemd is tot burgemeester van War
mond. Gisteravond is deze benoeming in
de Staatscourant gepubliceerd.
Ons werden de volgende bijzonderheden
betreffende den nieuwen functionaris me
degedeeld.
„De heer Ketelaar, die te Utrecht woont,
werd 25 September 1890 te Arnhem gebo
ren en bezocht daar de H. B. S. Na deze
doorloopen te hebben, was hij werkzaam
bij de Nationale. Bank te Groenlo en te
Almelo.
Vervolgens vertrok hij naar Bremen,
waar hij eerst geruimon tijd in een han
delsonderneming werkzaam was en later
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De opening van de Vlootconferentie te
Londen.
Een groot aantal valsche honderd-dollar
biljetten ontdekt. (Buitenl. Berichten, 2de
blad).
Verscheidene ongelukken door de mist.
(Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Vanmorgen is op den onbewaakten over
weg bij Breda een rr.an overreden en ge
dood. (Laatste Berichten).
OMGEVING.
De nieuwe Burgemeester van Warmond.
(lste blad).
Doodelijk ayto-ongeval te Koudekerk.
(lste blad).
bij een bank. Daarna was hij nog eenigen
tijd werkzaam bij een handelsonderneming
te Aken.
Na zijn terugkeer van daar, ongeveer
twee jaar geleden, werd hij aangesteld als
volontair ter gemeente-secretarie te Vrees
wijk, in welke hoedanigheid hij daar thans
nog werkzaam is.
De heer Ketelaar, die ongehuwd is, is
evenals zijn voorganger, de thans afgetre
den burgemeester van Warmond, de heer
A. J. Schöllvinck, katholiek".
Wij kunnen hieraan nog het volgende
toevoegen.
De gemeente-secretarie te Vreeswijk,
waar de nieuw-benoemde burgemeester
zijn opleiding heeft genoten, heeft eeu
zeer goede reputatie als „opleidingschool".
De handelskantoren, waarvan in het bo
venstaande melding wordt gemaakt, waar
nl. de heer Ketelaar is werkzaam ge
weest voordat hij te Vreeswijk kwam, zijn
die van „Kaffee Hag" en „Karl Plump"
te Bremen en van „Wilhelm Siemen" te
Aken.
De heer Ketelaar, met wien een onzer
redacteuren hedenmorgen een kort
onderhoud had te Utrecht, Mariahock 58,
waar hij met zijn moeder, mevr. do wed.
KetelaarMeeüs, woont, deelde ons mede,
dat hij zich alléén te Warmond gaat vesti
gen. Natuurlijk weet bij nog niet waar. Hij
is nog slechts één keer, drie weken geleden,
te Warmond geweest.
Waai'schijnlijk zal de nieuwe burgemoes-
ter morgen een niet officieel bezoek aan
zijn gemeente brengen.
worden gegeven, waarvan de totale tijds
duur gelijk zal zijn aan één normale werk
week, en over dien tijd het vaste uurloon
worden betaald, dat zij anders zouden heb
ben verdiend.
Zoolang geen wettelijke regeling is in
gevoerd, zijn de werkgevers, voor zoover
zij geen voldoende ziekteverzekering heb
ben, verplicht een regeling in te voeren,
waarbij de kosten gelijkelijk door den
werkgever en de werklieden worden ge
dragen en waarbij 80 pet. van het uur-
inkomen gedurende 26 weken per jaar
wordt uitgekeerd.
Bij eiken werkgever is of wordt een fa
brieksraad ingesteld.
Deze fabrieksraad wordt bij geheime
stemming rechtstreeks door de werklieden
van 18 jaar en ouder gekozen uit de werk
lieden van 25 jaar en ouder.
De fabrieksraad stelt zich ten doel, in
alle fabrieksaangelegenheden de moreele
en de materieele belangen der werklieden
te bevorderen; hij zal zoowel adviseerend
als onderhandelend optreden.
De V.V. en haar leden zullen, zoolang de
Metaalbond of één of meer zijner leden
geen uitsluiting op leden der V.V. toepas
sen, tijdens den duur dezer overeenkomst
noch om redenen, welke één of meer leden
van den Metaalbond betreffen, noch om
redenen, in andere ondernemingen of be
drijven gelegen, werkstaking bij één of
meer der werkgevers toepassen.
De Metaalbond en zijn leden zullen,
zoolang de V.V. of leden der V.V. geen
werkstaking bij één of meer hunner toe
passen, tijdens den duur dezer overeen
komst noch om redenen, in één of meer
hunner ondernemingen of bedrijven gele
gen, uitsluiting op leden der V.V. toepas-
Er worden locale commissie ingesteld.
Elke locale commiss'e heefe toen doel om,
voor zooveel de ondernemingen betreft-,
die tot een bepaalde afdeeling van den
Metaalbond behooren, toezicht te houden
op de naleving dezer overeenkomst en t.e
trachten, geschillen, verband houdende
met de uitlegging, toepassing of nakoming
dezer overeenkomst, tot oplossing te bren
gen.
Er wordt een centrale comnrssic inge
steld, teneinde toezicht te houden op de
naleving dezer overeenkomst.
Deze overeenokmst wordt aangegaan
voor den tijd van anderhalf jaar, mqy
wordt, indien zij door geen der partij»
ten minste drie maanden vóór haar afloop
per aangeteekenden brief aan de andere
partijen is opgezegd, geacht voor één jaar
te zijn verlengd en zoo verder.
De collectieve arbeidsovereenkomst om
vat 100 werkgevers en 50.000-arbeiders.
Vergoeding aan Eerste Kamerleden.
Een wetsontwerp ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de wet van 26 April 1918 tot re-
gelin gder reiskosten van de ledeu der
Staten-Generaal en der verblijfkosten van
de leden der Eerste Kamer der Staten-
Generaal.
Voorgesteld wordt, de vergoeding voor
verblijfkosten wegens het bijwonen van de
vergaderingen en wegens het in commissie
werkzaam blijven na het uiteengaan der
vergadering (art. 3, le en 2o lid der wet),
voor de tc 's-Gravenhage wonende leden
vast te stellen op de he'.ft van hetgeen
door de elders wonende leden wordt geno
ten, derhalve op 10 per dag.