21ste Jaargang
DONDERDAG 16 JANUARI 1930
No. 6384
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
Ons nieuw feuilleton
S)e £cidóclie0oti^amt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van heb tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
De waarde van de politiek.
In de „Nieuwe Eeuw" schrijft dr. J.
Beuns S.J. een artikel over de politiek
en de jongeren. We ontleenen er het vol
gende aan:
„Is de Katholieke politiek, zooals deze
zich na '87 ontwikkeld heeft, wel waard,
dat de edelste en krachtigste karakters
eener jongere generatie zich er aan ge
ven?" vraagt de schrijver.
En dan volgt onmiddellijk 'het ant
woord:
„Hefe is gemakkelijk lederen persoon
en ieder streven een zotskap op te zetten
en, als men goed kijkt, zit er in iederen
persoon en ieder streven ook wel iets,
waarbij dat tooisel schijnt te passen; de
menschelijke. natuur heeft haar belache
lijke kanten, daarom kreeg zij de kunst
van lachen mee. Toch is in al haar sim
pelheid de waarheid, dat sociale en zelfs
religieuse wereld verbetering zonder poli
tiek niet mogelijk is, zoo helder en klaar,
dat zij, hoe ook belachen, over allen spot
zal zegevieren. Wie de wereld hervormen
wil, maar buiten de. politiek om, kent den
mensoh zoo weinig, dat hij niet eens het
meest primitieve beginsel van alle men-
schelijk handelen ontdekt heeft. Dit be
ginsel is, dat de geest zonder de materie
niet werken kan. Wanneer de ideeën niet
in handelingen worden omgezet, zijn zij on*
vruchtbaar. De politiek is feitelijk niets
anders dan een boreidvol verwezenlijken
van ideeën."
Men onthoude uit 'het bovenste dit heel
goed: dat sociale en zelfs religieuse we
reldverbetering zonder politiek niet mo
gelijk is!
Deze waarheid is, inderdaad, zoo hel
der en klaar, dat de velen, die haar niet
zien en niet erkennen, er moedwillig de
oogen voor moeten hebben gesloten.
De schrijver vraagt dan verder, waarom
de jongeren dit niet inzien. En hij ver
volgt:
„Zij willen waarachtigheid in alles.
Maar het is waarachtig, dat oen betere
gemeenschap niet uit de wolken zal ko
men vallen, dat het positieve recht het
onmisbaar merg van een gezond gemeen
schapsleven is en dat deze rechtsvorming
alleen aan een adellijk gemoed en een
scherpzinnig verstand veilig kan worden
toevertrouwd. Zij willen eerlijkheid. Maar
is het niet eerlijk toe te geven, dat ieder
oordeel over de gemeenschap in den grond
der zaak een politiek oordeel is? Hieruit
volgt, dat een niet door studie, maar door
sentiment gedragen uitspraak over een
maatschappelijk gebeuren wel een poli
tieke uitspraak is, maar eene, die om haar
oppervlakkigheid van nul en geener
waarde is."
Wie waarachtigheid en eerlijkheid wil
leggen ïa zijn oordeel tmöet de waarde
van «de politiek hoog schatten.
Gelukkig dat onder de katholieke jon
geren langzaaam groeit de belangstelling
voor de politiek een belangstelling, die
zoo gewenscht en noodig is.
Wij 'bedoelen natuurlijk een onbaat.
z u c >h t i ge bela-ngstelilng, met pure in
tenties en zuivere bedoelingen.
Als de katholieke jongeren zulk een
belangstelling, vrij van eigenbelang, aan
de politiek geven, daadwerkelijk èlk op
de wijze, waarvan dat van hem om zijn
persoonlijke gawo en geschiktheid wordt
gevraagd dan dienen zij daardoor de
belangen van Kerk en Vaderland!
DE HAAGSCHE CONFERENTIE
DE ONDERHANDELINGEN.
De houding van Schacht.
In de Engelsche persconferentie is mee
gedeeld, dat de bijeenkomst der zes uit-
noodigende mogendheden van gisteroch
tend grootendeels in beslag genomen is
door besprekingen, welke een uitvloeisel
iwaren van den toestand door de houding
van Schacht ontstaan, en zekere voor
stellen, welke gedaan waren om in dien
toestand te voorzien. De Duitsche regee
ring stelde voor, de Bankwet te wijzigen
in dezen zin, dat daarin bepaald werd,
dat de president der Rijksbank den plicht
moet vervullen, welke van een leider eener
centrale bank gevorderd wordt krachtens
het plan-Young
De kwestie der sanctie.
Gisteren was het de dag der kwestie
der sancties. De oplossing schijnt niet oi>-
gelukkig en wijst er op, dat men allerwege
van goeden wil is. In de protocollen komt
het begrip sanctie niet meer voor.
De zaak komt hierop neer: Het Ver-
sailles-tractaat kende twee dingen, die
sancties tengevolge hadden. Ten eerste,
als de Reparatiecommissie (eenzijdig) con
stateerde, dat Duitschland in gebreke was
gebleven. En ten tweede mocht Duitsch
land dan de daarop volgende handelingen
(Roerbezetting) niet als vijandelijk be
schouwen.
Deze hatelijke bepalingen zijn nu ver
dwenen.
Het Young-plan geeft aan de crediteuren
alle mogelijke noodige bevoegdheden.
Wat geschiedt nu, als Duitschland het
plan „verscheurt". Men lette op het
woord „verscheuren". In de Duitsche tekst
staat „zerrissen".
Dit moet eerst vastgesteld worden.
Door het Internationale Gerechtshof in
Den Haag.
Wanneer dit t „verscheuren" constateert
dan leeft het oude tractaat weer op.
Met sancties?
Neen, dat hebben de Duitschers perti
nent van de hand gewezen.
Maar de crediteurmogendheden krijgen
„ha nd el s vrijheid
Maar dat behoeft door Duitschland
niet als „legitiem" erkend te worden.
Een nieuwe eventueele Roerbezetting
behoeft Duitschland dus niet als wettig
te beschouwen.
Het is iets gewonnen.
Maar essentieel is de vooruitgang niet.
In de protocollen wordt echter van Duit
sche zijde uitgedrukt, dat van „verscheu
ren" nóóit sprake zal zijn.
Dit is de inhoud der verklaringen en
protocollen.
De kwestie der Oost-Europeesche sta
ten, vooral het vraagstuk der optanten, der
Hongaarscbe leening en betaling en der
Oostenrijksche verplichtingen, schijnt in
goede richting te gaan. De Tsjecho-Slowa-
kische minister van Buitenlandsche Zaken,
Benesj, meende heden, dat de zaak „en
marche" was. Maar deze kwesties, hoe
gewichtig ook, hebben op het oogenblik
weinig belangstelling. „Im Osten nichts
Neues?"
Allerwege hoopt men Zaterdag gereed
te zijn. Zoowel de groote als de kleine
mogendheden koesteren deze hope.
DUITSCHLAND
De kruiser „Köln" in gebruik genomen.
Gistermorgen is te Wilhelmshafen, bij
praohtig winterweer, de kruiser „Köln" in
gebruik genomen en tegelijk de oude krui
ser Amazone buiten dienst gesteld. In
een toespraak tot de bemanning schetste
kapitein von Schroder het- roemrijk verle
den van den eersten kruiser „Köln", die
op 28 Augustus 1914 in een strijd tegen
een Engelsche overmacht op de Noordzee
het onderspit moest delven en verging.
Slechts één lid van de bemanning is toen
gered, nl. eerste stoker Neumann, die drie
dagen lang rondgedreven had en thans bij
de plechtigheid tegenwoordig was. Vervol
gens herdacht de commandant het zinken
van den tweeden kruiser „Köln" bij Scapa
Flow.
Spr. eindigde zijn toespraak met een
driewerf hoezee voor het vaderland en
rijkspresident Hindenburg. Om 10 uur 8
werden de vlaggen en wimpels van de
„Köln" geheschen en die van de Amazone
neergehaald.
De crisis te Berlijn.
Volgens het Berl. Tagebl. heeft het ge
meentebestuur van Berlijn besloten voor
de dekking der uitgaven van de aanvul-
lingsbegrooting, die op 70 millioen mark
worden geraamd, een verhooging van de
bedrijfs- en van de grondbelasting voor te
stellen. Bovendien zullen nog enkele wij
zigingen worden gebracht in de tarieven
van de gasfabriek en de electrische cen
trale, die voor de groote verbruikers iets
verhoogd zullen worden.
De Duitsche boeren uit Rusland.
Naar men ons uit Berlijn meldt, zullen
de eerste 380 boeren vluchtelingen uit
Rusland morgen van Hamburg naar Bra
zilië vertrekken. Op 29 Januari volgt een
tweede transport, eveneens uit Hamburg
naar Zuid-Amerika.
ITALIË
DE PAUS EN DE RUSSISCHE
EMIGRE'S.
Het is misschien weinigen bekend, dat
de H. Vader aan een groot aantal Russi-
che vluchtelingen, ook niet-katholieken, te
Rome een onderdak heeft bezorgd, een
huis op de Monte Gianicolo, waar de
verzorging op kosten van den Paus ge
schiedt.
De geestelijke leider van deze vluchte
lingen, die dank zij de goedheid van den
H. Vader zorgeloos in Rome kunnen wer
ken en studeeren, is de groote Rusland
kenner Mgr. M. d'Herbigny, president
van het Pauselijk Oostersch Instituut,
waarin ook eenige Russen medewerken.
In dit huis had ook een groote feestelijk
heid ter eere van den kroonprins plaats
die door de aanwezigheid van talrijke pre
laten en van den rector van het „Russi-
cum" en alle daarin studeerende leerlin
gen een zeer bijzondere beteekenis kreeg.
Ook heeft de eerste katholieke mannen-
vereeniging van Rome een eigen afdeeling
tot ondersteuning van Russische vluchte
lingen in Rome opgericht.
De behandeling van de Belgische
pers te Rome.
De Brusselsche correspondent van de
„Msb." meldt:
De afgevaardigde van het Antwerpsch
blad „Métropole" naar het prinselijk hu
welijk, protesteert heftig tegen de wijze
waarop de Belgische journalisten, die naar
Rome gezonden waren (een dertig in aan
tal) aldaar door het fascistisch regime zijn
.behandeld geworden.
Zij schijnen volmaakt genegeerd te zijn,
en men heeft hun de meest elementaire
faciliteiten tot het uitoefenen van hun be
roep, geweigerd.
Slechts drie hunner hebben toegang tot
het Quirinaal gekregen, en hiertoe behoor
de zelfs niet do vertegenwoordiger van 't
semi-officieele Belga-agentschap.
BRITSCH-INDIE
GANDHI'S ACTIE IN BR.-INDIE.
De belastingweigering.
Naar de „Evening News" uit Karachi
meldt, is de door het nationale congres ge
organiseerde campagne tot het niet betalen
van belastingen thans in Muitan in den
Puntjab begonnen.
Hindoes en mohammedanen weigeren
daar de belasting op het water te betalen.
Uit Bombay wordt gemeld: Terwijl geen
bijzondere voorzorgsmaatregelen noodig wa
ren bij gelegenheid van de eerste re's van
den onderkoning door Br.-Indië wordt nu,
bij de reis van den onderkoning, in verband
met den bomaanslag van 23 December een
meer dan gewoon politietbezicht uitge
oefend. Aan Victoria Terminus, waar de
vice-koning vandaag aankwam, hield de
politie alle belangrijke punten, tot zelfs
de daken der huizen, waarlangs de onder
koning passeerde, bezet.
Gewapende politie stond opgesteld bij
alle bruggen en spoorwegstations, waar
langs de vice-koning naar Baroda reist,
terwijl op den geheelen weg voortdurend
dag en nacht wordt gepatrouilleerd.
ZUID-AFRIKA
GISTING ONDER INLANDSCHE
SPOORWEG-ARBEIDERS.
Uit Johannesburg wordt gemeld: Thans
hebben de inlandsche spoorwegarbeiders in
East-London door bemiddeling der inland
sche vakvereeniging loonsverhooging gc-
eischt en, zoo deze niet wordt toegestaan,
de instelling van een commissie van on
derzoek naar de grieven der inboorlingen.
Zij dreigden met werkstaking, indien aan
hun eisch niet werd voldaan. Verder zijn
verschillende malen pogingen aangevoerd
tot het plegen van sabotage in de spoor
wegbedrijven.
Dat de spoorwegmannen reeds daadwer
kelijk tot sabotage zijn overgegaan, blijkt
uit een nader Reuterbericht. Gisternacht
is de looomotief van een mailtrein tus-
schen Durban en Johannesburg ontspoord.
Bij het onderzoek werd geconstateerd, dat
een aantal railstaven verbogen waren.
,Eon spannende roman is ons nieuw feuil
leton: De Wenteltrap, met welker plaat
sing wij morgen aanvangen.
Een zomerhuis, rijk aan sensationeelc
gebeurtenissen, die elkander haast zontfer
tusschenpoozen op onverklaarbare wijze
opvolgen, een moedige en doortastende
tante, die alle „spoken en griezeligheden"
alleen het hoofd biedt en met behulp
van detectives tot een oplossing brengt
geven aan deze roman een spanning, <ue
tot de laatste regel wordt vastgehouden.
Een echt Amerikaan sche detective-ro
man, die voor onze courant is vertaald ge
worden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De sanctie-kwestie in Den Haag gere
geld.
De actie van Ghandi in Britsch-lndië.
Veertig kinderen te Athene door grove
nonchalance blind geworden. (Buitenl. Be
richten, 2de blad).
BINNENLAND.
De Noderl. Bank heeft haar disconto op
nieuw met een half procent verlaagd.
(Fin. en Economie).
Het Kon. besluit, waarbij de premiën
voor de verp'ichte ziekteverzekering zijn
vastgesteld. (2de blad).
OMGEVING.
De gemeenteraad van Boskoop heeft aan
Gev!. Staten verzocht, een wijziging van de
gemeentegrens te willen bevorderen. (1ste
blad).
AUSTRALIË
DE ONRUST OP SAMOA.
Uit Wellington op Nieuw Zeeland wordt
gemold, dat een aantal leden van de Mau-
liga do kustdorpen op West-Samoa heb
ben verlaten en zich naar de binnenlanden
hebben teruggetrokken. Marine-soldaten
van den kruiser „Dunedin" vervolgen de
Mau-leden, die een belangrijk aandeel heb
ben in de opstanden op Samoa. Uit Apia
wordt gemeld, dat aan do Westkust 9 oor
logskano's voor anker lagen, dio door de
marine-soldaten in beslag zijn genomen.
Bij een nauwgezet onderzoek van twee dor
pen is een groote hoeveelheid oorlogsma
teriaal en wapens gevonden, evenals een
groot aantal manifesten, die den titel voor
den „Samoa voor de Samoeezen". Al het
gevondene is in beslag genomen.
EINDHOVEN zal weldra de
grootste stad van het zuiden
zijn. Een modern riolerings
stelsel wordt aangebracht.
Betonbuizen, die zoo wijd
zijn, dat een normaal per
soon er rechtop in kan staan
