BINNENLAND
Na de Wtedvh
KERKNIEUWS
ONDERWIJS
UIT DE PERS
Het Mysterie van
Heath Hover
MAANDAG 6 JANUARI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE RADIO.
Het advies van den Radio-raad.
Geen meerderheidsadvies.
Naar het. „Hbld." uil goede bron ver
neemt, is de Radio-Raad cr niet in ge
slaagd om een meerderheidsadvies aan den
Minister van Waterstaat, uit te brengen
over de vcrdeeling van den zendtijd.
Practisch komt het hierop neer, dat
door de verdeeldheid in den Radio-Raad
de Minister eigenlijk slechts een aantal
minderheidsadviezen heeft.
De m o g e 1 ij k h e i d bestaat, dal de
minister de zaak nu in den Ministerraad
zal brengen, en dat zij vervolgens in de
Tweede Kamer zal komen.
De golflengten van Huizen en Hil
versum. De voorloopige ver
deeling duurt nog tot 18 Januari.
Naar wij vernemen, heeft de Minister
van Waterstaat in afwachting van een door
hem te nemen definitieve beslissing, de
voorloopige verdeeliug der golflengten van
Huizen en Hilversum na 11 Januari nog
verlengd, zoodat tot 18 Januari a.s. Huizen
nog zal uitzenden op 1875 M. en Hilversum
tot zes uur 's avonds op 298 M. en daarna
op 1071 M.
OVERHEIDSSTEUN VOOR
WONINGBOUW.
Krotopruiming.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft aan de gemeentebesturen
een circulaire gezonden, waarin wordt me
degedeeld, dat het in het voornemen van de
Regeering ligt, om, wanneer de llijksbe-
grooting voor 1930 bij de wet zal zijn vast
gesteld, voor dat jaar voor woningwet
voorschotten een bedrag van 15.000.000
beschikbaar te stellen en voorts een be
drag van 80.000 voor het verleonen van
jaarlijksche bijdragen tol dekking van 50
pet. van het op de exploitatie van de voor
krotopruiming gebouwde woningen te lij
den tekort
De bepalingen terzake opgenomen in
de aanschrijvingen van den Minister aan
de gemeentebesturen van 17 Maart. 1926,
9 Juni 1926, 31 Maart 1927 en 12 Maart
1928 zullen ook voor 1930 gelden.
Aanvragen tot toekenning van voorschot
ten of bijdragen kunnen inmiddels bij het
INGEZONDEN MEDEDEELING
heeft men vaak last van siJiuftfoMdc handen.
Dit schrijnen houdt dadelijK opldoor Purol.
205
departement worden ingezonden.
Tevens deelt <le Minister mee, dat de
proeven met het verlcencn van bijdragen
voor krotopruiming en voor verbetering
van woningen ten platten lande, waarop
-s Ministers aanschrijvingen van 25 Juli
1927 en 7 Juni 102S betrekking hadden, in
1930 zullen worden voortgezet, en dat in
dat jaar ook de ipógelijkheid blijft bestaan
van het verkrijgen van. voorschotten tot
het verleenen van gelden onder verband
van tweede hypotheek.
Rector B. Th, Stovcrinck t
In het Sl. Antoniusziekenhuis te .Sneek
is in den ouderdom van 38 jaar overleden
dc weleerw. heer B. Th. .Stovcrinck, kape
laan van de parochie van den II. Marli-
nus, aldaar.
De thans ontslapene werd in 1891 gebo
ren en ontving «Ie H. Priesterwijding in
1916. Sinds 1924 was hij kapelaan te Sneek,
terwijl hij onlangs werd benoemd tot rec
tor van het St. Elisabeths/iekenhuis te
Amersfoort, welke functie hij evenwel niet
meer heeft mogen aanvaarden.
Esperanto op de Lagere school?
Op den voorloopigen beschrijvingsbrief
voor dc algem. vergadering der Vereen,
v. Hoofden v. Scholen in XederL, te houden
19 April a_s. te Amsterdam, komt o.a. in be
handeling het voorstel van het- hoofdbe
stuur, in te leiden door den heer Ph.
Ewouds te Amsterdam: De algem. verga
dering spreekt als haar meening uit, dat
aan de leervakken genoemd in de L. O.-
wet 1920 behoort te worden toegevoegd:
het Esperanto.
UIT DE RADIO-WERELD.
Programma's voor Dinsdag 7 Januari.
Huizen, 1875 M.
11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje.
K.R.O.
12.151.15 K.R.O. Concert door hel K.R.
O.-Trio.
I.152.00 K.R.O. Graniofoonmuziek.
2.003.00 K.R.O. Vrouwenuurtje.
3.00—3.30 K.R.O. Kniples.
4.006.00 K.R.O. Gramofoonmuziek.
6.016.05 K.R.O. Beursber.
6.056.15 K.R.O. Gramofoomnuziek.
6.156.30 K.R.O. Sportpraatje over:
Waarom Katholieke Sport
6.306.55 K.R.O. Gramofoomnuziek.
6.557.25 K.R.O. Cursus Kerklatijn.
7.257.45 K.R.O. Lezing over: De Zaak-
waarnemerij.
7.45S.00 K.R.O. d'olilicber.
8.00 N.C.R.V. ITitzend-avond. (Geen na
dere gegevens).
Hilversum, 1071 M.
(Van 12.00—6.00 nam. 29S M.).
10.0010.15 Morgenwijding.
12.012.00 Concert door liet A.V.R.O.-
Kwifrtet.
2.003.00 Graniofoonmuziek.
3.001.00 Knipcursus.
-1.005.00 Microfoon-debutanten. Zang,
viool en harmonica.
5.306.30 Concert door het A.V.R.O.-
Kwartct.
6.30 Koersen.
6.457.15 Engelseh: Conversatie.
7.157.45 Engelseh voor gevorderden.
7.458.00 Graniofoonmuziek.
8.019.00 Concert door het Omroepor
kest.
9.009.45 A.V.R.O.-Nutsle/.ingen over In-
dië. Spreker: Prof. Dr. L. Ph. Le Cosqu:-
no de Bussy over: De grootc cultures.
9.45 Voortzetting concert.
10.15 Persber.
II.00 Gramofoomnuziek.
12.00 Sluiting.
Da veil try, 1554.4 M.
10.35 Morgenwijding.
11.05 Lezing.
11.20 Gramofoomnuziek.
12.20 Concert.
12.50 Concert op cinema-orgel door E.
O. Henry.
1.20—2.20 Orkestconcert.
3.20 Concert.
4.20 Orkestconcert.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Voorlezing en Nieuwsbcr.
Uit de film „Het Wonderbare leven van de Kleine H. Theresia", die
heden- en morgenavond in de Stads-Gehoorzaal te Leiden wordt vertoond
NIET GENEREUS EN NIET
RECHTVAARDIG.
Oud-gouverneur Fruytier van Curasao.
Het. Huisgezin schrijft-:
Oud-gouverneur Fruytier van Curasao
zal naar den post bij de arbeidsinspectie
terugkeeren, dien hij vóór zijn kortstondig
gouverneurschap vervulde.
De N. R. Ct. oefent daarop critiek uit,
niet alleen, lijkt ons, omdat daarvoor
eenige mutaties bij de inspectie van den
arbe'd zijn ondernomen.
Over die mutaties kan men verschillend
oordeelen: men kan van meening zijn, dat
ten behoeve van den heer Fruytier niet
een ambtenaar van een „begeerlijk" (be
doeld zal zijn: begecrenswaardig) district
als Den Haag naar een door hem minder
begeerd district had behooren te zijn over
geplaatst.
De N. R. Ct. blijkt intusschen legen eik
herstel van den heer Fruytier gekant.
- Zij schrijft:
Toen dc heer Fruytier nadat hij
als gevangene van het Venezolaansche
bendehoofd Urbina zich er toe geleend
had om diens vertrek uit Willemstad
te bevorderen en aldus ook handlan
ger te zijn bij een in het gebied van
een bevriende mogendheid onderno
men inval met op Nederlandsch ge
bied buit gemaakte wapenen zijn
eervol ontslag kreeg, op verzoek en
met een dankbetuiging voor de aan
den lande bewezen diensten, hebben
wij het stilzwijgen bewaard. Voordien
hadden wij reods op zijn aftreden aan
gedrongen, waarvan de heer Fruytier
de noodzakelijkheid zelf had moeten
gevoelen ongeacht het oordeel over
zijn beleid. Toen het ontslag, zij het
als een vergulde pil, achteraf een feit
werd, was er geen direct belang meer
bij betrokken om op de wijze, waarop
de aftocht van den gouverneur werd
geënsceneerd, nog kritiek te oefenen.
En ze vindt, dat, nu de regeering „voort
gaat" den heer Fruytier „met onderschei
ding te bejegenen", de maat overloopt.
In één zaak zijn wij het met dc N. R.
Ct. eens, en altijd eens geweest: de heer
Fruytier kon als gouverneur niet worden
gehandhaafd.
Niet om zijn houding zelf in den „noche
triste", maar om internationale overwegin
gen.
Doch overigens loopen onze waafdeerin-
gen zoo ver mogelijk uiteen.
De N. R. Ct. is van oordeel, dal de heer
Fruytier eigenlijk met oneerlijk ontslag
had behooren te worden gestraft wij heb
ben indertijd geschreven, dat de regeering
tegenóver den heer Fruytier iets had goed
te maken nu zij hem op zijn post niet kon
handhaven.
Was Curasao niet tegen een coup de
main als van de Venezolaansche partij
gangers gevrijwaard, dan lag dc schuld
daarvan niet bij den gouverneur, maar bij
anderen.
En toen door de schuld der militairen
de Venezolanen meester van den toestand
waren, kon verzet van den gouverneur niet
meer baten en zou elk vertoon van Van
Speyk'sche bravoure enkel tot brandstich
ting en moord op groote schaal hebben
geleid.
De houding van den heer Fruytier was,
de omstandigheden genomen zooals ze nu
eenmaal -waren, de eenig verstandige.
Men zou in onze pers eens wat. gehoord
hebben, indien de gouverneur lijf en leven
niet enkel van zich zelf, maar van de be
volking op het spel had gezet en oorzaak
was geworden van een catastrophe.
Nu de heer Fruytier zwichtte en zoo het
kwaad tot de kleinste afmetingen beperk
te, bewees hij Curasao een grooten dienst.
Voor dien dienst was de regeering, nu
zij hem als gouverneur niet kou handha
ven, hem een voldoening schuldig, en deze
voldoening zal hem thans ten deel vallen.
Het kau zijn, dat dc regeering in de
keuze niet gelukkig is geweest wij ken
nen daarvoor alle omstandigheden te wei
nig maar den heer Fruytier reeds goed-
af te rekenen dat hij een eervol ontslag
heeft kunnen halen, is weinig genereus en
stellig niet rechtvaardig.
FEUILLETON.
Uit het Engelseh van
BERTRAM MITFORD.
Zoo gaat het niet langer, kleintje, zei
hij, haar met medelijden aankijkend. Wc
moesten voor de verandering eens een
tijdje van hier weggaan.
De uitdrukking van verlichtheid was
volkomen in tegenspraak met haar pro
test.
Waarom zou ik uk rustig leventje ver
storen, oom Seward probeerde ze glim
lachend te zeggen. U hebt me een te
huis verschaft en zoo'n gelukkig tehuis
toen ik eenzaam en verlaten was, maar
ik weet hcusch zelf niet, wat ine tegen
woordig bezielt. Het is net of ik altijd er
gens bang voor ben.
Waar zullen we heengaan, waar zou
je zin in hebben? vroeg hij, een eind ma
kend aan haar aarzelingen.
Overal waar u heen wilt, oom! Het
is mij volkomen gelijk.
HmWat zou je er van zeggen, als
we eens naar Indië gingen?
Naar Indië O, oom Seward, dat zou
ik heerlijk vindenen als door een ioo-
verslag was alle oude levendigheid weer
teruggekomen.
Prachtig. Begin dan morgen maar ?e
pakken, dan vertrekken wc met do eerste
boot dc beste, had hij geantwoord niet zijn
gewone voortvarendheid.
Eu zoo waren ze hier aangeland.
I
HOOFDSTUK NXVI.
Het geheimzinnige Oosten.
Mervyn gedroeg zich heelemaal niet ais
iemand, die weet dat zijn dagen geteld
waren. Hij onderhield zich met zijn over
weldigers alsof.hij geheel uit vrijen wil
met ze meeging. Toch wist hij dat lnj door
hier te konten zijn hoofd in dc muil van
den tijger had gestoken, zooals Husskem
Klian het had uitgedrukt. Maar zelfs dat
besef was, wonderlijk genoeg, niet in staar,
hem zijn gelijkmatige kalmte te doen vej-
liezen. Misschien had hij. gedurende zijn
jarenlang verblijf in het Oosten wel wat
van het. fatalisme der Oosterlingen over
genomen. Als zijn uurtje geslagen had, wel,
dan had het geslagen! Het was al bijna
zoover geweest, dat wist hij heel goed, toen
die kreet in den winternacht hem uil zijn
huis gelokt had om den verdrinkenden
man uit het ijs te redden. En als hij de
zen keer den dans niet ontsuprong, wel, dan
„stond het geschreven". Dan was hei
blijkbaar voorbeschikt geweest, dat hij
naar dit land was teruggegaan al had luj
het schijnbaar uit vrijen wil gedaan.
Over Melian maakte hij zich niet al te
zeer ongerust. Het speel hém geduciit,
dat zij door zijn eigenwijze koppigheid, on
aangenaamheden te verduren kreeg, maai.
hij was overtuigd, dat haar geen leed zou
geschieden! Het lot dat hemzelf wachltc,
gelatenheid op. TcI oogenbli! dal
i Melian op Heath Hover was gekomen. hid
het leven hein niei zoo bijster aanlokke
lijk toegeschenen. Dc zonnige blijdschap
I die zij gebracht had, was uit den aara
Aan de zaak maar iets tijdelijks, ccn
I meisje ais zij lu-1 kor een andere be
stemming dan haar leven te slijten bij een
ouden man in oen somber spookhuis. En
hoe zou hij dan de oude veriatenheid mor-
ten dragen? Hij had heel weinig om zich
op te verheugen en ook niet al te vccj,
wflaróp hij met vreugde terug kon zien.
Het deed cr dus niet zooveel toe, wat mer.
hem gebeuren ging. Natuurlijk zei hij te
gen Melian niets van wat hij vreesde. Hel
meisjo scheen de heele geschiedenis als
een interessant avontuur ie beschouwen.
Er wareü natuurlijk ook onplciziarige
kanten aan, de voeding natuurlijk was voos
haar Europoesehc smaak allesbehalve aan
trekkelijk cn liet slapen tusschen de karc
rei.sen wel wal kil. ès Nachts spreidden ri
haar een bed van kleeaen in dc een of
of andere rotsspleet cn dan zei ze lachend
legen hoar oom, dat dit nu eens een heel
nieuwe manier van kampceron was.
Toch kwamen er ook oogenblikkcn, dat
het haar moeilijker viel, hel avontuur van
den luchtigcu kant te bekijken. Mervyn
kon zich niet alten ijl beehr-isehen en dan
zag zij aan de sombere uitdrukking op
zijn gezicht, dat hij lang niet zoo op zijn
gemak was, als hij haar wou doen geioo-
ven. En terwijl zij zoo verder renden, Goor
do vrceselijkc wildernis van deze woca'.e
bergstreek, door sombere kloven, waar het
licht van de zon niet kou doordringen,
over woestijnachtige vlakten waar het zan*
iu wervelwinden door den wind voortge
dreven werd. on dc zon op hun hoofdei,
brandde als uit een open fornuis, zuinier
dat zc wist waarheen zc gingen, begon
haar moed haar tenslotte te -o'.U zinken.
Het interessante avontuur werd een /.*-
nuw sloopende kwelling.
De baardige miters. Jio 'naar eerst zou
schilderachtig hadden goh !.i-n, zag ze ine?.,
en meer a's de. heersen zucht'ge barbaren,
GEMENGDE BERICHTEN
I
ONGELUKKEN
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Race-auto tegen een hoop
steenen gereden.
Gistermiddag, omstreeks kwart over
zes, is op deu Apeldoornschcwcg, tusschen
Apeldoorn en Arnhem, .een ernstig auta-
ongeluk gebeurd.
Een race-auto ra.aklc ter hoogte van
Teriet, vermoedelijk door het springen van
den linker achterband, aan het slingeren,
met het noodlottige gevolg, dat de wa
gen tegen een tas- steenen aanreed, waar
door de drie inzittenden uit den wagen
werden geslingerd.
De. bestuurder, de heer Kers, uit Apel
doorn, werd zwaar gewond cn met twee
gebroken boenen opgenomen.
Een der passagiers, dc heer Holt-man,
eveneens uit Apeldoorn, klaagde over in
wendige pijn, terwijl dc andere slechts
lichte uitwendige, kwetsuren, opliep en na
verbonden te zijn huiswaarts kon keeren.
Dc beide anderen zijn naar het zieken
huis te Apeldoorn vervoerd.
Geruimen tijd duurde het, voordat ge
neeskundige hulp kwam opdagen.
Ongeveer oen kwartier nadat het on
geval gebeurde, werden zij door een pas-
seerend automobilist opgemerkt.
die ze waren. De woestheid van het land
schap dat ze in het begin zoo schitterend
van fantastisch chaotisme had gevonden,
begon gevaarlijk veel overeenkomst met de-
kille hopeloosheid van Dante's hel te ves
toonen.
lil haar wanhopige gemoedstoestand
drong maar een straal van licht door, de
gedachte dat Helston Varnc zich in Coa-
tes' kamp bevond, waarheen ook zij op
weg waren, toen huu plannen zoo onver
wachts in de war waren gestuurd. Zij kon
het denkbeeld niet van zich afzetten dat
hij boven alle andere menschelijke hulp
was uitverkoren, om hen te komen zoeken
en veilig naar dc bewoonde wereld terug
te brengen. Hij was iu haar gedachten siog
altijd do sterke rots waaraan ze zich in den
nood zou kunnen vastklemmen, ue be
trouwbare. raadsman en veilige gids. iets
van deze gedachten vertrouwde zij haar
•oom loc.
Maar die schudde somber liet hoofd.
Rondom hem en haar sotcn zich met
fatale zekerheid dc mazen van een net,
dat zelfs dc scherpe geest en de vinding
rijke stoutmoedigheid van Helston Varn"
niet zou kunnen verscheuren. Het meisje
had daar geen besef van en hij had den
moed niet het haar te vertellen.
P-.l was ujdens een van hun gewone'
iiii.'daghaltes. De gewone gebeden, di~
Melian eerst zoo bewónderd had en die
haar nu gruwelijk verveelden, waren af-
gcloopen en de mannen, in groepjes van
twee of drie verspreid, verzorgden 1c
paarden of ruimden de kamphenoodigdhe-
den op. Twee van hen praatten samen op
slaperigen, half gedemoten toon. en zonder
7.00 Zang door S. Austin (bariton).
7.45 Lezing.
8.05 Zang door R. Burnett (bariton).
S.20 Orkestconcert.
9.20 Nicuwsbcr. en Lezing.
9.55 „The Rush Hour" van E. Long&tuf-
fe. Koor, orkest cn solisten.
10.55 Dansmuziek.
11.3512.20 Dansmuziek.
„Radio-Paris", 1725 M
12.502.20 Gramofoomnuziek.
4.05 Concert. Orkest- en soli.
7.40 Graniofoonmuziek.
S.20 „Romeo et Juliette" van Ch. Goun - J.
Orkest- en solisten.
L a n g c n b c r g, 173 M.
6.207.20 Gramofoonmuziek.
9.3511.15 Gramofoonmuziek.
11.30 Gramofoonmuziek.
12.251.50 Orkestconcert.
4.505.50 Orkestconcert en piano.
7.25 Orkestconcert.
8.20 Bach-Concert.
K a 1 u n d b o r g, 1153 M.
11.201.20 Orkestconcert.
2.201.20 Concert. Orkest en pianiste.
-1.204.50 Kindcruurt-jc.
7.208.20 Voordracht met muzikale
illustratie.
8.209.05 Voorlezing cu zang.
9.2010.20 Orkestconcert.
10.2012.20 Dansmuziek.
Brussel, 508.5 M.
5.20 Dansmuziek.
6.50 Gramofoonmuziek.
8.35 Orgelconcert.
9.20 „Songe d'une nuit dc Koël" (Een
Kerstdroom) van Théo Fleischmann. Mu
ziek van Fernand Quinet. Orkest, koren
cn solisten.
9.55 Gramofoon-inuziek (Dansmuziek).
8.35 op golfl. 33S.2 M. Uitzending door
de Soc. Arbeiders Radio-Omroep in Vlaan
deren. (S.A.R.O.V.).
Zee sen, 1635 M.
6.1511.45 Lezingen en berichten.
11.5012.15 Gramofoonmuziek.
12.1512.50 Berichten.
1.201.50 Gramofoonmuziek.
1.503.50 Lezingen.
3.504.50 Concert uit Leipzig.
4.507.20 Lezingen.
7.20 Piano-recital door Claudio Arruii.
8.05 Concert op verschillende instrumen
ten. Daarna: Berichten.
Wegwerker door een trein
gegrepen en gedood.
Toen Zaterdagochtend de sneltrein uU-
Zutphen, die om 9.16 te Deventer aankoml,
hot station aldaar binnenreed, is de weg
werker G. Dekker bij wachtpost 2 door de
locomotief gegrepen en meegesleurd, ten
gevolge waarvan zijn linker voet cn roch
terarin verbrijzeld werden. Do man is, i.
datrde eerste geneeskundige hulp was ver
leend, naar het ziekenhuis aan den Singel
vervoerd, waar hij Y avonds is overleden.
Hij laat een vrouw cn twee kinderen acu
ter.
Vrouw door een trein aange
reden.
Vrijdagavond vond oen man op de spoor
lijn AmersfoortAmsterdam, onder ttocsi,
ec-n vrouw bewusteloos liggen.
Dr. Donker, uit Soest, verleende de eer-
sto geneeskundige hulp en achtte ove-
brenging naar het ziekenhuis te Amcrs
foorl noodzakelijk.
Het slachtoffer bleek te zijn de 32-ja
rige vrouw Van V., wier geestcsvermogens
cenigszins gekrenkt zijn.
Zij bleek door oen trein te zijn oangr
roden, tengevolge waarvan haar rechte;
arm zeer ernstig gewond is, terw ijl zij ook'
verwondingen aan hals en kin had opg.--
loopen.
De toestand der vrouw is vrij ernstig.
Onder een auto.
Te 11 nur Zaterdagavond is op den Rijks
weg Zuid te Sittard de lieer Jan Luiten,
afkomstig van Roosendaal door ccn p&.--
seerendo auto overreden. Hij werd lil zeer
zorgwekkenden toestand in het Franscïio
klooster le Sittard opgenomen.
dat zij het wisten, bevond Mervyn zich
dicht genoeg bij hen, om ze te kunnen ver
staan.
En (oen hoorde hij wat hcui sloeg
iue4 stomme verbijstering en hem vervulde
niet doodelijkcn schrik, niet- voor zijn eigen
lot, maar lerwille van zijn nichtje, dal inj
liefhad, als een dochter en dat hij nu door
onvergeeflijke eigenzinnigheid in het vr.
derf zou storlen.
Hij zelf zou. moeten sierven, zijn iij.i
was gekomen. Dien nacht zouden /.ij op <*c
bewuste plok aankomen. Wel, hij had niets
anders verwacht. Maar wat Melian betrof,
als dc Sirdar in Mazaran geen „Lahfc
roepijen voor haar betaaldeof waa
neer hij oen expeditie uitstuurde om haar
terug le cischen, wel dan waren er over de
Perzische grenzen genoeg liefhebbers, die
bijna, evenveel zouden willen betalen voer
een dergelijke conipleteering voor hun ha
rera, als de grootste losprijs bedroeg!
Zouden de. autoritéil-en een dergelijke
som willen betaleu, vroeg Mervyn zich met
een dof gevoel aan het hoofd en bran
dende oogen af en zoo ja. zou door Kt
gewone officieel heen en weer ge
schrijf naar hoogere. autoriteiten de i><
ling nies te laat komen. En dan, kon.leii
de autoriteiten in dit onrustige grensgebied
een dergolijken onbeschaamder) i-scheri-
roof over hun kant laten gaan, /.onder
een strafexpeditie te zenden! Kén diim
wist hij zeker; a-is de hulp te laat kwam
en Mt-liau eenmaal verdwenen was. zou r-
onvindbaar blijven.
Wordt vervolgdJ