r 2
Zlste Jaargang
DONDERDAG 12 DECEMBER 1929
No. 6357
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Eet Geïllustreerd Zondagsblad is Voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken das, uitgezo-J-rd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
In verleiding gebracht.
Een 16-jarige loopjongen kwam bij de
politie te Amsterdam vertellen, dat hij
was beroofd van een portefeuille met
65.000 aan bankpapier. Later erkende hij
te hebben gelogen; een oom had hem tot
misdrijf verleid.
Deze droeve geschiedenis is den lezers
in den breede verteld onder de rubriek
„Gemengde Berichten", welker inhoud in
derdaad zeer gemengd is, en waarin,
meer dan in welke andere rubriek van de
toond in de groote film. van de naakte da-
courant ook, het bonte leven wordt ver-
geiijksche werkelijkhe'd, van leven en ster
ven, van goed en kwaad....
Afkeurenswaardig heeft gehandeld die
knaap, die zich liet verleiden.
Misdadiger is die oom, die een kind ver-
liedde en daardoor knakte het in het jon
ge leven groeiend zedelijk bewustzijn.
Maar veroordeeld moeten óók worden
degenen, die een jongen van 16 jaar, niet
'n enkelen keer, maar geregeld opdroe
gen, een dergelijk zeer aanzienlijk
bedrag aan geld over te brengen, midden
door de gevaren en de verleiding van een
groote wereldstad.
„Het Handelsblad", dat bovengenoemd
feit releveert, veegt daaraan toe:
„Ruim een jaar geleden werd op den
Singel te Amsterdam een meer dan zeven
tigjarige banklooper beroofd echt dit
maal van een portefeuille met veel geld;
nu is een knaap bezweken voor de ver
leiding.
Zou het niet aanbeveling verdienen der
gelijke posten van vertrouwen op te dra
gen aan mannen in de kracht van hun le
ven, in staat zich te verdedigen .tegen mo-
reeie en lichamelijke belagers?
Door anders te handelen bevordert men
de misdaad. Ligt het niet op den weg van
de verzekeringsmaatschappijen bepaalde
eischen te stellen op dit punt? Want zij
worden in laatste instantie de dupe".
Wij zijn het hiermede volkomen eens.
Aan gevaren en verleiding moet ten
slotte iedereen weerstand kunnen bieden,
naar de mate zijner krachten. Daarop
mag gerekend en vertrouwd worden. Maar
in gevaren en verleiding mag men niemand
stellen zonder noodzaak of met gegronde
vrees, dat deze zijn krachten te boven
gaan.
In het hier besproken geval gaat daar-
om de betrokken Amsterdamsche firma
ó.a. niet vrij uit.
INTERNAT. CONFERENTIE
DE TWEEDE HAAGSCHE
CONFERENTIE.
De Parijsche „Excelsior" schrij'ft over
de a.s. tweede Haagsche conferentie d.-,t
deze in tegenstelling met de eerste confe
rentie, naar een gelukkige voorbereiding
aanleiding heeft gegeven tot onaangena
me verrassingen, goed voorbereid is. De
hervatte gedachtenwisseling tusschen Pa
rijs, Londen, Rome, Brussel en Berlijn heeft
wellicht niet alle moeilijkheden uit den
weg geruimd, doch is toch een voldoende
voorbereiding geweest. Men neemt aan,
dat de conferentie niet langer dan 10 da
gen zal duren, zoodat de vertegenwoordi
gers op de conferentie nog vroeg, genoeg
gereed zullen zijn om de laatste voorberei
dingen te treffen voor de aansluitende
vlootconf eren tie te Londen.
DUITSCHLAND
DE RIJKSREGEERING IN GEVAAR.
De financieele hervormingen.
De rijksregeering is gistermiddag op
nieuw bijeen gekomen en nam met alge-
toeene stemmen het besluit, om met haar
linancieel program te staan of te vallen.
Namens het kabinet zal het program heden
door rijkskanselier Miiller bij den Rijksdag
borden ingediend. Nadat de rijkskanselier
zal hebben uiteengezet, dat het kabinet
zijn bestaan met de al of niet-aanvaarding
*an het program verbindt, zal het Huis
worden verdaagd, ten einde de partijen in
staat te stellen, haar standpunt nogmaals
te bepalen. Vrijdag en Zaterdag zullen de
debatten in het plenum worden gehouden;
Zaterdagmiddag zal dan eventueel over
een motie van vertrouwen in de regeering
worden gestemd.
Ditmaal zal de beslissing over het aan
blijven der regeering derhalve, zooals men
in Duitschland slechts zelden ziet, in open
bare zitting vallen en niet vooraf in den
kleinen kring van partijleiders worden uit
gevochten.
De situatie heeft zich gisteren opnieuw
toegespitst. De Rijksdagfractie der Duit-
sche volkspartij heeft namelijk besloten,
het urgentieprogram der regeering be
staande in de verhooging der tabaksbelas
ting en van de bijdrage in de werkloosheids
verzekering niet te aanvaarden, indien
haar geen voldoende garanties worden ge
geven ten ópzichte van de belastingverla
gingen, die krachtens het algemeene finan
cieele hervormingsprogram geleidelijk zul
len plaats vinden. Voorts verlangt de Duit-,
sehe volkspartij een nauwkeurige omschrij
ving der bepalingen over de hoofdelijke
belasting.
De fractie der sociaal-democraten neemt
juist een tegenovergesteld standpunt in.
Zij gaat namelijk wel accoord met het ur-
ger.tieprogram der regeering, doch wil zich
niet binden, wat de rest van het financieele
progTam aangaat.
Derhalve is vermoedelijk zelfs voor t/:t
urgentieprogram, welks aanvaarding door
de Beiersche volkspartij werd aanbevolen,
geen meerderheid in het parlement aan
wezig. Dientengevolge konden dan ook de
besprekingen van het kabinet met de lei
ders der regeeringspartijen niet tot een
resultaat leiden.
Een verdere complicatie trad in door een
aanval der Duitsche volkspartij op den per
soon van den sociaal-democratischen rijks
minister van Financiën, Hilferding. De
onderhandelaars der Duitseho volkspartij
legden er namelijk den nadruk op, dat zij
voor een financieel saneeringsprogram, zij
het dan ook niet het thans opgesteld, te
vinden zonden zijn, indien het door een
nieuwen minister van Financiën werd uit
gevoerd. ,jTel."
De emigratie der Duitsche boeren.
Gis'eren passeerde wederom een trans
port, het achtste, bestaande uit 712 perso
nen, Riga. Er waren vele kinderen bij, van
wie vijftien lijdende aan roodvonk.
Tot nog toe zijn 4348 Duitsche emigran
ten, waarvan 2905 volwassenen en 1443
kinderen, over Riga naar Duitschland ver
trokken. Hcfe volgende transport wordt
Donderdag in Letland verwacht.
Na dit negende transport zal er waar
schijnlijk een pauze in de transporten in
treden.
Namens het Duitsche rijk heeft de Duit
sche gezant in Letland de Letlandscfce re-
geering en het Letlandsche Roode Kruis
dank gezegd voor de uitnemende verzor
ging der Duitsche emigranten.
ENGELAND
EEN NEDERLAAG DER LABOURS.
In het Hoogerhuis.
De Engelsche draadlooze dienst meldt,
dat in het Hoogerhuis Lord Salisbury in
een motie betreurde, dat de tegenwoordige
regeering binnen een maand, nadat zij aan
het bewind was gekomen, een radicale
verandering had gebracht in do tot nu toe
tegenover Egypte gevoerde politiek.
Lord Lloyd, de afgetreden hooge-com-
missaris van. Egypte oefende critiek op de
militaire aspecten van het nieuw ontwor
pen verdrag, speciaal de bepaling, waar
door de Engelsche troepen uit Cairo en
Alexandrië zouden verwijderd worden.
Lloyd was van meening, dat de eenigo
plaats van waaruit het Suezkanaal be
schermd kan worden, Cairo is. De Britsche
troepen waren sinds eenige jaren geen be
zettingsleger meer, maar ze zijn 'n .garantie
voor de veiligheid.
Lord Parmoor antwoordde namens de
regeering en verdedigde haar beleid. De
regeering wenscht tot een regeling te ko
men, in stede van den tegenwoordigen toe
stand onbepaald te verlengen, waarin En
geland de troeven in handen houdt, zon
der voldoende macht om zijn inzichten
door te zetten.
Burggraaf Grey verklaarde, dat de poli
tiek der regeering de eenig mogelijke is
tegenover Egypte, ofschoon sommige voor
stellen aan critiek zouden kunnen bloot
staan.
De motie van Salisbury, waarin de haast
der regeering bij de onderhandelingen met
Egypte betreurd wordt en verklaard wordt
dat do voorstellen der regeering gevaar
opleveren voor de veiligheid der imperiale
verbindingen, werd aangenomen met -iö
stemmen tegen 1?
CHINA
DE CHAOTISCHE TOESTAND.
Het Manc'cjoerijcche avontuur een
(Jer oorzaken.
De verscherping van den tegenstand,
waaraan Tsjang Kai Sjek op het oogenblik
het hoefd heeft te bieden, blijkt voor een
groot deel het gevolg van het avontuur,
waarin hij China heeft gestort in Mant-
sjoerije. Dit althans moet worden opge
maakt uit de verklaringen van ten minste
twee der vijf figuren, die dezer dagen aan
Tsjang Kai Sjek een ultimatum hebben
gesteld. Tang Seng Tsjek, die de laatste
jaren verscheidene keeren van partij
heeft gewisseld en den laats'en tijd vóór
do regeering heeft gevochten in Honan,
doch nu als eerste optreedt in de beweging
tegen Nanking, verklaart, volgens den Pc-
kingschen correspondent van de „Manch.
Guardian"', dat zijn actie steunt op de ver
nedering van China in Mandsjccrije en de
behoefte aan het bieden van een eenheids
front tegen de. buitcnlandsche agressie.
Een soortgelijke toon wordt aangeslagen
in een manifest van den radiea7en leider
Wang Tsjang Wei, die beweert dat Tsjang
Kai Sjok Rusland heeft uitgedaagd onge
acht de gevolgen, teneinde de Mandsjoerij-
scke troepen te binden, terwijl hij de eco
nomische bronnen des lands draineert om
zijn eigen positie te versterken.
Intusschen heeft men van Jen ITsi Sjan,
den gouverneur van Honan, en Tsjang Hsce
Liang, den dictator te Moekden, nog niets
naders gehoord, doch men gelooft, dat deze
leiders waarschijnlijk een oproep zullen pu-
blicecren tot het staken van do vijande
lijkheden en eon nationale conferentie zul
len voorstellen tot het reorganisceren van
de regeering.
Nederlaag der regeeringstrocpcn.
Op ongeveer 100 Iv-ivL afstand van Kan
ten hebben de rcgceringstroepen een zware
nederlaag geleden.
De treepen van Tsj'ang Ga Kwei versloe
gen do rcgceringstroepen en maakten 4C00
gevangenen.
Dcor deze nederlaag is het gevaar van
een bezetting van Kanten door de troepen
van Tsjang Ga Kwei zeer dreigen! gewor
den. De Nankingregeering heeft alle be
schikbare troepen naar Kanton gedirigeerd
teneinde de stad zoo lang mogelijk tegen
ceri eventueele bezetting te beschermen.
In goed ingelichte kringen acht men de
val van Kanton zoo goed als zoker.
Staat van beleg te Sjanghai.
Volgens berichten uit Sjanghai is aldaar
de staat van beleg afgekondigd. Na acht
uur 's avonds mag niemand zich meer op
straat ophouden. De vTeemdo'ingenwijken
worden reeds sedert eenïgcn tijd in staat
van verdediging gebracht. De autoriteiten
zijn blijkbaar bevreesd, voor het uitbreken
van onlusten.
AUSTRALIË
De regeoring van Victoria verslagen.
De regeering van den Australischen
bondsstaat Victoria heeft gisteren in het
parlement te Melbourne een nederlaag ge
leden met 36 tegen £8 stemmen over een
motie van vertrouwen. De regeering is af
getreden cn een arbeidersregeering onder
Hogan zal zich vandaag aan de Kamer
voorstellen.
EERSTE KAMER.
Wetsontwerp Rechtstoestand
arr.b te naren.
Nadat verschillende wetsontwerpen on
der den hamer waren doorgegaan was aan
de orde het wetsontwerp houdende regelen
betreffende den rechtstoestand van amb
tenaren.
Hierover voerden Let woord de heeren
Mendels (S.-D.), Pollema (A.-R.), Hendrix
(R.-K.), v. d. Hoeven (C.-H.), Kranen
burg (V.-Dl) en Van Citters (A.-R.), waar
na de Minister van Justitie, mr. Donner,
de gemaakte opmerkingen beantwoordde.
Het wetsontwerp werd. daarna z, et.
aangenomen.
TWEEDE KAMER.
Een onderwijskwestie. Curasao.
Voor Let amendement-Tilanus, dat een
einde zou Lebben gemaakt aan de be
moeilijking der stichting van bijzondere
scholen (uit bezninigingsoverwegingen en
in afwachting van Let rapport der Staats-
commissie-Rutgers) stemden alleen de Ka
tholieken en de Christelijk-Historischen,
geholpen door de Staatkundig Gerefor
meerden. De Anti-Revolutionnairen echter
zorgden ervoor, door met de linkerzijde
cn den heer Lingbeek tegen te stemmen,
dat het amendement geen meerderheid
haalde.
Daarna is de begrooting van Curasao
behandeld en afgehandeld.
't Spreekt vanzelf, dat er bij de be
spreking der Cura$aosche aangelegenhe
den vooral aandacht werd geschonken aan
den overval te Willemstad, in den nacht
van 8 op 9 Juni van dit jaar.
Het optreden van Gouverneur Frnytier
en vooral dat van den militairen com
mandant werd door meerdere leden afge
keurd, ook al erkenden sommige critici,
de een meer de ander minder, dat de om
standigheden een buitengewoon moeilijken
toestand schiepen voor den Gouverneur.
De heer Febcr (R.-K.) nam het op voor
den heer Fruytier. En hij deed het met
warmte-, overtuiging en vooral met goede
argumenten.
Ten slotte is nog begonnen met de be
groeting van onderwijs.
UITVOERING VAN HET WERK-
Tl JDENBESLU IT.
De drie middenstands-organisaties te
Amersfoort hebben in een druk bezochte
vergadering besprekingen gevoerd over
het werktijdenbesluit. Met klem werd ge
protesteerd tegen het toelaten van den
verkoop van sigaren en sigaretten in
café's na de winkelsluiting. Ook zonder
wijziging der verordening op de winkel
sluiting achtte men algemeen de uitvoe
ring van het werktijdenbesluit zeer wel
mogelijk, zoodat in geen geval de winkels
een halven dag gesloten zullen worden.
De Utrechtsche grootwerkgevers in
het winkelbedrijf hebben bij onderlinge
overeenkomst besloten bun zaken, ingaan
de 1 Januari 1920, op Maandagmorgen tot
1 uur gesloten te Louden, ten einde uit
voering te geven aan het werktijden
besluit, waarin voor Let personeel een
vrije ochtend of middag wordt verlangd.
De Haagsche Kappèrsbedrijfsorgani-
satie Leeft bij den gemeenteraad, met het
oog op Let met 1 Januari in werking tre
den der Werktijdenregeling voor Let per
soneel een adres ingediend, waarin do vol
gende wijzigingen worden voorgesteld. Op
Zaterdag geopend tot 's avonds 21 uur,
op Dinsdag geopend tot 's middags 13 uur,
met uitzondering in de weken, waarin Chr.
feestdagen vallen; de overige dagen tot
's avonds 20 uur en des Zondags gesloten.
OPCENTEN SUIKERACCIJNS.
Restitutie var» 3e opcenten op den
voorraad van 1 Januari a.s.
De Commissie van Voorbereiding voor
het bij de Tweede Kamer .aanhangige
wetsontwerp, houdende afschaffing van de
Verdedigingsbelasting II en van de opcen
ten op den suikeraccijns, heeft met de
Regeering schriftelijk overleg gepleegd.
Het verslag daarover kan binnen zeer
korten tijd worden verwacht.
De commissie acht het nuttig, reeds
thans mede te deelcn, dat het overleg ge
leid heeft tot de opneming in het ontwerp
van een bepa'ing waarmede de com
missie zich voor wat haar betreft, heeft
vereenigd van de navolgende strek
king:
De opcenten, betaald op den accijns
van kandij, basterd suiker, zoowel ruw als ge
raffineerd, en van suiker (saccharose) ver
vat in suikerhoudende goederen, die bij 't
aanbreken van den eerste Januari 1930 zich
hier te lande bevinden, worden de bezit
ters van die goederen teruggegeven.
Deze teruggaaf geschiedt niet indien 't
terug te geven bedrag voor de door iedere
belanghebbende in één pand bijeeng».
brachte goederen minder bedraagt dan
45, of indien het suikergehalte der goe
der-en vijf pet. minder bedraagt.
De minister van Financiën geeft de
voorschriften, die Ier uitvoering van de
artikelen noodig zijndeze voorschriften
kunnen behelzen, dat de goederen ter ve
rificatie moeten worden aangeboden, over
zichtelijk gestapeld en afgescheiden van
andere goederen, op nader te bepalen da
gen en uren, na indiening bij den ontvan
ger der accijnzen van een gespecUiceerde
aangifte.
Uit de door de regeering op deze be
paling gegeven toelichting blijkt, dat net
geoorloofd zal zijn, kleine voorraden te
combine'eren tot hoeveelheden, waarvoor
de teruggaaf genoten kan worden; de
winkeliers, die kleinere voorraden bezit
ten, zullen zich daartoe kunnen vereeni
gen of de hulp inroepen van hun gros
siers.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Do Duitsche rijksregeering verkeert In
gevaar wegons oppositie tegen haar finan-
cioel program.
Eon nederlaag der Engelsche regeering
in het Hoogerhuis.
Eon oproer in de gevangenis te Auburn
in Amerika. (BuitenL Berichten, 2de blad).
VOORONTWERP VEILIGHEIDSWET.
Het advies van den Hoogen Raad
van Arbeid.
De Hooge Raad van Arbeid heeft in
zijn 9 December j.l. ondeT voorzitterschap
van prof. dr. W. H. Nolens gehouden ver
gadering zijn advies vastgesteld over het
door den vorigen minister van Arbeid, H.
en N. bij den Raad aanhangig gemaakte
voorontwerp van een nieuwe veiligheids
wet.
De Raad acht het wensehelijk, zooals
dat voorontwerp doet, de werkingssfeer
van de Veiligheidswet uit te breiden tot
den landbouw, den tuinbouw, den bosch-
bouw, de veehouderij, de binnenvaart, de
zecvisscherij en het bouwbedrijf.
In het advies worden uitvoerige be
schouwingen gewijd aan de omstandighe
den, waarmede bij de toepassing van de
Veiligheidswet in deze verschillende bedrij
ven rekening moet worden gehouden. Een
meerderheid in den Raad geeft in overwe
ging ook de schippers-eigenaars onder de
regeling te doen vallen.
Eveneens gaat de Raad accoord met het
voorstel het gebruik van loodhoudende
verren voor binnenwerk te verbieden.
Eon minderheid in den Raad wensehte
dat verbod ook uil te strekken tot bui
tenwerk. De Raad heeft een nieuwe redac
tie in overweging gegeven betreffende de
vervaardiging en den handel in gevaarlijke,
onbeveiligde werktuigen en toestellen.
Uitvoerig heeft de Raad stil gestaan
bij de vraag, of bepalingen zouden dienen te
worden opgenomen regelende de instel
ling of erkenning van veilighcidscommis-
sies. De Raad heeft de aandacht van den
minister gevestigd op de redactie van oen
nieuw artikel, ontworpen door de Com
missie uit den Raad, die omtrent dit
voorontwerp praeadvies heeft uitgebracht,
in wolk artikel de mogelijkheid wordt ge
opend, dat dergelijke veiligheidscommis
sies kunnen worden ingesteld of erkend.
Met instemming heeft de Raad boven
dien kennis genomen van een dezer dagen
getroffen accoord tusschen het Ned. Ver
bond van Vakvereenieingen, hot R.-K.
Werkliedenverbond in Nederland, het Chr.
Nat. Vakverbond in Nederland en het
Verbond van Ncderlandsche Werkgevers,
wedt accoord hierop neerkomt, dab de
zelfde materie op oen in verschillende
opzichten overeenkomstige wijze zou wor
den geregeld.
Een aantal leden van den Raad, die niofc
allen in elk opzicht met deze denkbeelden
accoord gaan, hebben er de aandacht van
den minister op gevestigd, dat de oplos
sing van de vraag, hoe belanghebbende
groepen kunnen samenwerken om dc Vei
ligheidswet te helpen uitvoeren, naar hun
mcening op geheel andere wijze dient te
worden gevonden. Zij dachten daarbij aan
dc uitvoering van de Ziektewet door be-
drijfsvereenigingen en aan het zevende lid
van artikel 28 van dc Arbeidswet.
Ten slotte vereenigde een meerderheid
in den Raad zich met het artikel van hét
voorontwerp hetwelk de mogelijkheid
opent, dat. ook arbeiders strafbaar wor
den gesteld voor het niet naleven von in
het belang van veiligheid en gezondheid
gestelde voorschriften, wanneer gebleken
is, dat de ondernemer al het mogelijke
heeft gedaan, doch de onwil van-den ar
beider de beveiliging onmogelijk heeft ge
maakt.
In plaats van het onlangs afgetreden lid
van den Raad mr. Aug. Philips, werd diens
opvolger ir. J. A. Kalff, tot plaatsvervan
gend voorzitter van den Hoogen Raad
van Arbeid gekozen.
Dc vergadering werd door den minister
van Arbeid, H. en N. bijgowoond.
Koninklijke Besluiten.
R a d i o-R a a d.
Bij Kon. besluit is aan dr. J. P. Focke-
ma Andreae, burgemeester van Utrecht,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als lid van den Radioraad, met dankbetui
ging voor de door hem als zoodanig bewe
zen diensten, en is benoemd tot lid van
dien raad W. Graadt van Roggen, secre-
4 taris-generaal der Jaarbeurs te Utrecht-
