21ste Jaargang
MAANDAG 9 DECEMBER 1929
No. 6354
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
NED. OOST-INDIE
KERKNIEUWS
De Deken van Leiden
UIT DE OMGEVING
£cicbelte Gou/fccwt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de A bonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van heb tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verbuur, koop en verkoop f 0.50.
V Het geloof In het leven.
Wij besloten Zaterdag een kort artikel
tje over de beteekenis en waarde van het
geloof aldus:
„Volgens het Katholiek Geloof leven
wij voor den hemel, ma' - moet de hemel
worden verdiend in en door het leven, het
gewone, dagelijksche leven."
'n Typische illustratie van deze dood
eenvoudige, en toch in hare beleving we
reld-hervormende en gelukkig makende
gedachte vonden wij vandaag in een ge
bed uit het gebedenboek van den Engel-
schen Koning Hendrik VI (13991413),
overgedrukt in „De Morgen". Dit gebed
luidt:
„Wij bidden U hartelijk, Uw Heiligen
Geest te zenden in de harten van hen, die
den grond en de weiden der aarde be
zitten, opdat ze zich herinneren, dat zij
uw pachters zijn, de huishuren niet mo
gen opdrijven of de huurders van den
grond verdrijven, noch onredelijke boeten
of sommen vragen op de wijze van hebzuch
tige wereld1.ingen doch dat zij zich zóó
gedragen, dat de bewoners hun huur kun
nen betalen, hun gezinnen behoorlijk on
derhonden en de armen ondersteunen.
Schenk hun uw genade, opdat zij be
denken, dat ze slechts vreemdelingen en
pelgrims zijn in deze wereld, waar ze geen
vaste woonplaats bezitten, doch slechts
te zorgen hebben voor hun toekomstige
woonstede, opdat, met het oog op het
korte bestaan op deze wereld, zij tevre
den mogen zijn met wat voldoende is en
niet huis met huis en grond met grond
vereenigen, tot verarming van anderen,
doch zich zóó gedragen bij het verpachten
van hun huizen en gronden, dat ze na dit
leven mogen ontvangen worden in hun
eeuwige woonplaats."
Is dit gebed nu ruim vijfhonderd jaren
later, nog niet geheel actueel, vraagt „De
Morgen".
Inderdaad is het nog geheel actueel voor
die, helaas niet zoo weinige, Christenen,
die zich wijs maken daardoor velen er-
genis gevend dat het devies „zaken zijn
zaken" vereenigbaar is met een Christe
lijke levensopvatting!
VAN HET VATICAAN.
KROONPRINS UMBERTO
IN HET VATICAAN.
Kroonprins Umberto en de prinsessen
Giovanna en Maria hebben zich Zaterdag
morgen met hun gevolg naar het Vaticaan
begeven, ten einde den Paus een bezoek
te brengen. Op den weg van den Engelen
burg naar 't St. Pietersplein, langs welken
Italiaansche troepen en haie stonden opge
steld, werd 't hooge gezelschap, dat in vijf
auto's arriveerde, door de bevolking zeer
hartelijk toegejuicht Aan de grens van de
Vaticaanstad brachten af deelingen van de
pauselijke troepen den gasten de militaire
eerbewijzen. Op het St. Damasus-hof wer
den de bezoekers door pauselijke hoog
waardigheid sbekleeders ontvangen en naar
de vertrekken van den Paus geleid, die
ben in de kleine troonzaal zeer hartelijk
ontving en zich ongeveer 20 minuten lang
met hen onderhield.
De Paus overhandigde den kroonprins
een medaille ter herinnering aan zijn
priesterjubileum, een gouden, zilveren en
bronzen verzoeningsmedaille, alsmede zijn
portret, terwijl de prinsessen o.a. elk een
kostbaren rozenkrans ontvingen.
'De kroonprins overhandigde den Paus
een fijn leciseleerden gouden schaal met
bet pauselijk wapen; van de prinsessen
ontving de kerkvorst waardevolle kristel
len vazen, eveneens van het pauselijk wa
pen voorzien.
Na de audiëntie bracht de kroonprins
met zijn beide zusters een bezoek aan den
kardinaal-staatssecretaris Ga spar ri en be
gaf zich, alvorens het gebied van Vaticaan
stad te verlaten, nog naar de St. Pie
terskerk.
Op den terugweg werden de prins en
prinsessen opnieuw hartelijk door de me
nigte toegejuicht.
Des middags bracht kardinaal Gasparri
tegenbezoek in het Quirinaal.
EEN CONCORDAAT MET
FRANKRIJK?
Naar een der groote Fransóhe bladen
meldt, zijn tusschen Frankrijk en het Va
ticaan onderhandelingen ingeleid over het
sluiten van een concordaat.
Eet is thans 24 jaar geleden, dat in
Frankrijk tot scheiding tusschen kerk en
staat wetd besloten en het concordaat
van Napoleon opgeheven werd.
DUITSCHLAND
DE DUITSCHE REGEERING
EN DR. SCHACHT.
Indien men de bladen van de regee-
ringspartijen mag gelooven, heeft de door
de rijksregeering gepubliceerde verklaring
inzake het memorandum van dr. Schacht
over den financieelen toestand van
Duitsöhland, in parlementaire kringen een
goeden indruk gemaakt.
Alle leden van de rijksregeering en ook
de regeeringspartijen zien in het memo
randum van dr. Schacht niets anders dan
een „aanval op de rijksregeering, en vol
gens de Vossische Zeitung bestempelt men
in regeeringskringen het optreden van dr.
Schacht als deloyaal. De deloyauteit van
den president van de Rijksbank blijkt
hieruit, dat dr. Schacht in gesprekken mot
leden van het kabinet zijn plan om het
memorandum te publiceeren nog geheim
had gehouden, op een tijdstip waarop dit
memorandum reeds aan de bladen zou zijn
toegezonden.
Verzekerd wordt overigens nog, dat de
rijksregeering ook zonder het optreden
van dr. Schacht Woensdag a.s. een verkla
ring over de financieele hervormingen in
den Rijksdag zou hebben afgelegd.
Het rijkskabinet zal vermoedelijk in den
Rijksdag de vertrouwenskwestie stellen,
het zou dit wel niet hebben gedaan zonder
het zonderlinge optreden van dr. Schacht.
Thans wenscht het echter te weten in
hoeverre het op de volksvertegenwoordi
ging kan steunen, zulks met het oog op
de aanstaande Haagsohe conferentie.
POLEN
REGEERIN GS CRISIS.
In een zeer roemoerige vergadering van
den Poolschen Landdag werd Vrijdag een
motie van wantrouwen in de regeering
aangenomen.
Terstond nadat de uitslag van de stem
ming bekend was, begaf minister-president
Switalski zich naar het kasteel „Belve
dere", waar hij een onderhoud van ruim
een uur met maarschalk Pilsoedski had.
Het gevolg was, dat het ministerie zijn
ontslag ingediend heeft, welk ontslag door
den president der Poolsche republiek is
aanvaard.
AMERIKA
ERNSTIGE ONLUSTEN OP HAITI.
Er heersckt op het oogeniblik een groote
onrust op Haïti.
Naar uit* Port-au-Prince, de hoofdstad
van Haïti, vwordt gemeld, is het Vrijdag
avond te Aux-Cayes aan de Zuidkust van
het eiland tot een botsing tusschen een
Amorikaansche marinepatrouille en een uit
circa 1500 personen bestaande menschen-
menigte gekomen, die zich, gewapend met
knuppels, riemen en messen toegang tot
de stad wilden verschaffen. De Ameri-
kaansche marinesoldaten zagen zich ge
noodzaakt met scherp te schieten, waar
door vijf der aanvallers werden gedood
en circa twintig gewond.
In verband met den dreigenden toe
stand heeft president Hoover aan het
Congres der Vereenigde Staten een spe
ciale boodschap gericht. In deze bood-
.sohap vraagt de president om de onmid
dellijke benoeming van ©en commissie, die
een onderzoek naar de betrekkingen tus
schen do Vereenigde Staten en Haïti zal
instellen. Voorts kondigde Hoover aan,
dat nog een afdeeling van 500 man marine
troepen gereed wordt gehouden, om zoo
noodig de Amerikaansche bezetting op
Haïti te versterken. Het ingrijpen wordt
gemotiveerd met de verklaring, dat bij de
dezer dagen gehouden betoogingen twee
Amerikaansche ambtenaren zijn gewond.
De door Hoover aangevraagde commissie
zal niet sleohts den toestand op Haïti
moeten bestudeeren, doch tevens de grond
slagen aangeven van de politiek, die in de
toekomst door de Vereenigde Staten ten
opzichte van Haïti zal worden gevolgd.
CHINA
NANKING-REGEERING IN
NETELIGE POSITIE.
Als gevolg van de wijd-verspreide op
standige beweging tegen Nanking begint
de positie van de centrale regeering ern
stig in gevaar te komen.
Generaal Tang Seng-tsji en een aantal
andere invloedrijke generaals hebben tele
grafisch de mededeeling verspreid, dat zij
zich tgen Tsjang Kai-sjek verklaren en de
gevolgen hiervan werden vandaag reeds
bemerkbaar, doordat plotseling drie regi
menten van het regeeringsleger, gelegen in
Tsjangtsjau, op 110 K.M. van Nanking aan
den SjanghaiNankingspoorweg in op
stand kwamen. De opstandelingen 'hebben
do telefonische verbindingen tusschen
Sjanghai en Nanking verbroken en het
spoorwegverkeer tusschen de beide steden
is stopgezet, omdat men vreest, dat de
opstandige soldaten te Toekau aanvallen
op de treinen zullen doen.
To Haukau is in verband met het op
treden van Tang Seng-tsji de Btaat van
•beleg afgekondigd en alle Ohineesche sche
pen zijn gerequireerd om regeeringstroe-
pen naar Nanking over te brengen. Uit
Tsjangtsjau wordt gefneld, dat een Britsch
oorlogsschip morgen naar Nanking ver
trekt, om de Britsche vrouwen en kinde
ren in veiligheid te brengen.
HET KEDIRISCHE COMPLOT.
Voorbereiding op den Heiligen Oorlog.
De „N. S. Crt." brengt uitvoerige nadere
bijzonderheden omtrent het complot, dat
in Kediri ontdekt is en waaromtrent
,»Anota" ons reeds beknopt berichtte. Zij,
die het complot smeedden behooren tot
©en vereeniging, die reeds 12 jaar bestaat
en den naam draagt van Pandöwó, ©en
mysthischen wajangheld. Op godsdienstig
gebied houden zij zich niet aan den Koran,
doch aan de „Djowo Bojo", welke de ge
loofsbelijdenis inhoudt van de z.g. „kaoem
merah" roode stam onder de Islamie
ten, een richting staande tegenover do z.g.
„kaoem poetih" witte stam d.z. de
genen die zich stipt aan den Koran hou
den. Leider der vereeniging in Kediri is
zekere Pak Djapar alias Sodikromo. Reeds
eerder bereikten het bestuur geruchten
over de gedragingen van dezen man en
zijn „moerids" leerlingen. Thans achtte
het den tijd gekomen om in te grijpen.
De assistent-wedono van Pagoe belastte
zich persoonlijk met de arrestatie van don
hoofdaanlegger, hetgeen zonder eenigen
tegenstand kon geschieden. Tegelijkertijd
werden uit de dessa Pagoe 17, Minggiran
12 en uit Ngadiloeweh, Papar en Ngepeh
nog eenigo „moerids' in verzekerde bewa
ring gesteld. Het nadere onderzoek wees
uit, dat meester en leerlingen zich onmid-
dels speciale slametans, prepareerden op
den Heiligen Oorlog tegen de Christenen.
De verschillende huiszoekingen bij de
verdachten leverden geen communistische
of haatzaaiende geschriften op. Wel bleek
elk lid in het bezit te zijn van een com
pleet Madjopatisch krijgslieden-uniform.
Aan wapens werden slechts krissen achter
haald bovendien bestaan aanwijzingen van
gedano bestellingen van blanke wapens.
Alle aangehoudenen, hebben volmondig
hune snoodo voornemens bekend. De
„veldtocht" zou in 1930 geopend worden,
nadat aansluiting gezocht en gevonden was
met de andere afdecliingen, om vervol
gens te geraken tot de verkiezing van den
„Ratoe Adil" vorst.
ONVOORZICHTIG INLANDSCH
MONTEUR.
Door vliegbootschroef gedood.
Omtrent het ons door Aneta geseinde
ongeval op het vliegveld Morokrembangan
in Scerabaja, waarbij een inlandschcn
werkman het achterhoofd werd afgeslagen,
meldt het „Soer. Hbld." de volgende bijzon
derheden:
Men was bezig met het beproeven der
motoren van een Dornier-vliegtuig, hetwelk
nog op dc helling stond, alvorens op het
water te worden neergelaten. De inlandsehe
monteur, wien het ongeluk overkwam, be
vond'zich op do vliegmachine, in het mid
den gedeelte, tusschen de snel ronddraaien
de vóór- en achtcrschroeven. Hij zat daar
kalm te wachten, totdat hij nieuwe orders
zou krijgen. Plotseling, om welke redenen
is nog niet bekend, verliet hij zijn plaats
cn trachtte op handen en knieën onder de
wentelende achterschroef door te kruipen.
Hierbij heeft hij blijkbaar niet de noodige
omzichtigheid in acht genomen en zoo kon
het gebeuren, dat hij door de schroef aan
het achterhoofd werd getroffen. De klap
was zóó hevig, dat de man van de machine
werd geslingerd. Hij trachtte zich nog even
op te richten, doch zonk toen ineen en gaf
den geest. Het bleek, dat hem het achter
hoofd geheel was afgeslagen!
De arme kerel, die een der beste mon
teurs van het vliegveld was, laat vrouw en
kinderen achter. Het is onbegrijpelijk, dat
een kundig man als hij zulk een gevaarlijk
experiment uithaalde. Het is, het behoeft
hier nauwelijks te worden gezegd, uiter
aard verboden, om zich op die wijze naar
het achtergedeelte van een vliegtuig ie
begeven. De vrije ruimte tusschen schroef-
baan en vliegtuig-dek laat dit trouwens
niet toe. Het slachtoffer moet geheel ge
dachteloos hebben gehandeld. Misschien
ook, dat de dagelijksche routine, het iede-
ren dag werken in de nabijheid van der
gelijke gevaarlijke dingen, als rondtollen
de schroeven, hem ietwat onverschillig en
onachtzaam hebben gemaakt.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Tot pastoor der parochie van O. L. Vr.
Hemelvaart en deken van het dekenaat Lei
den is, naar wij vernemen, door Z. D. H.
den Bisschop van Haarlem benoemd de
zeereerw. heer A. H. M. J. Homulle, pas
toor te VeLsen-Noord.
De nieuw-benoemde Deken is geboren te
Amsterdam 14 Maart 1879, priester gewijd
in 1903. Na ongeveer twee jaar kapelaan
te zijn geweest in Limmen werd zijneerw.
benoemd tot leeraar aan het Klein-Semi-
narie „Hageveld", waar hij tot 1923 de toe-
komstigo geestelijkheid heeft onderwegen,
in welk jaar de pastoorsbenoeming te Vel-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Bezoek van kroonprins Umberto op het
Vaticaan.
Ernstige onlusten op Haïti
Stormberichten uit diverse landen.
Scheepsrampen vooral op de Engelsche
kust. (Buitenl. Berichten 2e blad en Te
legrammen).
BINNENLAND.
Te Middelburg heeft een zware brand
gewoed, waarbij acht panden totaal zijn
verwoest. (Gem. Ber„ 2do blad).
De Decemberstorm heeft vooral op zee
huisgehouden. Dok van 11000 ton gezon
ken; twee dooden. Op het Bergumer-
meer is een scheepje gezonken; twee kin
doren verdronken. (Gem. Ber., 2de blad).
Ernstig auto-ongeluk bij Brummenéén
doode, één zwaargewonde. (Gem. Ber., 2de
blad).
Het veertigjarig bestaan van den Kon.
Ned. Voetbalbond. Holland wint van
België met 1—0. (Sport, 2de blad).
De zeereerw. heer A. Homulle te Vel-
sen is benoemd tot pastoor van de Mon
Père-kerk en deken van Leiden.
Den nieuwen Deken welkom!
Moge hem in Leiden een niet geringer
aantal jaren geschonken zijn, dan zijn hoog-
eerw. voorganger Deken Dessens z.g„ die
eveneens op 50-jarigen leeftijd dezelfde be
noeming ontving.
Door Z. D. H. den Bisschop van Haar
lem is benoemd tot pastoor tc Velsen-
Noord de weleerw. heer J. Schoenmaker,
kapelaan aan de parochie van de H.H. Eli
sabeth en Barbara te Haarlem.
KATWIJK.
Gezonken. Vermoedelijk door den
storm zijn twee zandbakken gezonken, een
bij de Kalk-Zandsteenfabriek en een bij de
Zand-exploitatie Mij. aan den Valken-
burg8chenweg.
Personalia. Naar we vernemen zal de
Hoofdopzichter der Gemeente, de heer J.
Kuyt Januari ontslag aanvragen.
GP-WELDIGE BRAND TE MIDDELBURG.
(Zie Tweede Blad, pag. 2).
