V
21ste Jaargang
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1929
No. 6347
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
KANUNNIK P. L. DESSENS f
Deken en Pastoor
Dessens
Ste £cicbeHe6ou^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAACT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
De dood heeft weer, nu van den
dierus van het Haarlemsche Bisdom,
een slachtoffer geëischfc. Niet onver
wachts, zooals kort geleden de
Aartsbisschop, maar na een ongesteld
heid, die het naderbij komend ver
scheiden reeds eenige maanden te vo
ren met onafwijsbare zekerheid had
aangekondigd, is de sterke man ten
slotte gevallen.
Heden, nadat, zooals bekend,
vorige week Vrijdag de verlam
mende slag eener 'beroerte hem ge
raakt had, is Kanunnik Petrus Lau-
rentius Dessens, in den gezegenden
leeftijd van 78 jaren, overleden, na een
vruchtbaar pastoraat gedurende 28
jaren in de parochie van O. L. Vr.
Hemelvaart, en na een oven groot
aantal jaren het ambt van deken ver
vuld te hebben over de stad Leiden
en daarbij behoorende omstreken.
Al was dit overlijden lang voor
zien, het zal toch niet nalaten diepen
indruk te maken. Deken Dessens was
in de stad en in het dekenaat Leiden
^pen persoonlijkheid, hoog in aanzien
en waardeering bij allen, niet slechts
Katholieken, maar ook andersdenken
den.
Hij was een man van krachtige
overtuiging en diep ingewortelde begin
selen, en toonde dat ook zoo dikwijls
zijn bestuurlijk ambt het eischte. Zon
der aanzien des persoons openbaarde
hij zijn meening; en of anderen het
met hem eens waren liet hem, schijn
baar althans, onbewogen. Deze eigen
schappen wezen hem in 1901 als het
ware vanzelf aan als opvolger van De
ken Bots, op wiens voorbeeld van
zielzorgweric de nu overleden Deken
zich grootendeels gevormd had tijdens
de jaren, dat hij in de Mon-Père
kapelaan was.
Maar de Deken was ook een man
van studie; in zijn jonge jaren had
hij de gewijde wetenschap lief, en was
hij vaardig met de pen. Te zamen
met den toenmaligen kapelaan Wil
lem Snickers, werkte hij aan het on
der auspiciën van Deken Bots uit
gegeven „Kerkberioht", hetwelk als
het ware een voorlooper geweest is
van de huidige Leidsohe Courant.
Zijn zin voor studie was de aanlei
ding, dat, toen het professoraat in de
Liturgie aan het Seminarie Warmond
in 1882 vacant kwam, kapelaan Des
sens benoemd werd.
In 1884 ging bij van de Liturgie
over naar de H. Schrift. De-ze leer
stoel beeft bij met schitterend succes
bekleed tot zijn benoeming als Pas
toor te Leiden.
Schitterend was zijn succes. Met ge
noegen herinnert ondergeteekende
zich nog de prettige, pittige en leer
zame lessen van Professor Dessens,
waarin de uitlegging der Heilige
Teksten, op een heldere en degelijke
wijze gegeven, een voedsel was voor
verstand en gemoed. Wonderbaar was
des Professors geheugen; en zijn
prestaties op dit gebied gaven van
zelf een krachtigen stoot aan zijne
hoorders om ook hun memorie te ver
rijken met een schat van schriftuur-
teksten, die later weer een fonds
kon zijn voor overvloedig materiaal
in het onderrichten van anderen op
den kansel.
Hiertoe werkte ook mee zijn toen
reeds bekende kanselwelsprekendheid.
Als hij zich er voor gezet had. nog
levendig herinner ik mij de lijkrede
op Prof. Akersloot en die op Presi
dent Staas was hij in zijn preeken
overtuigend en meesleepend op meer
dan gewone wijze. En de parochianen
van de Mon Père weten uit zijn goede
dagen zich dit nog zeer goed te her
inneren.
In Warmond leddde hij tal vam
jaren de praefcisohe preek-cefeningen
der theologanten.
Gedurende zijn professoraat bleek
hij ook een slagvaardig kampioen
voor de waarheid. Er verschenen
van zijn hand in «De Katholiek"
verschillende uitstekende polemische
artikelen over bijbelcritiek, enz.
Zijn grootste lauwer is het leeu
wenaandeel wa/t hij gehad heeft in de
bekende Nederlandsche vertaling van
de Boeken van het Oud-Verbond,
waarvan hij de Pentateuch 'bewerkt
heeft.
Zijn frissche en opgewekte geest is
hem bijgebleven tot het laatste toe.
Kwinkslagen en humor minde hij gaar
ne, en hij bleef nooit een antwoord
schuldig.
Ook toen zijn ziekte hem
zdchfcbaar sloopte, 'bleef zijn geest
vrooiijk; hij Ion de bezorgdheid van
huisgenooten en menden over zijn
toestand moeilijk begrijpen; maar toen
het eenmaal tot hem doorgedrongen
was, dat zijn einde wel heel erg nabij
kon zijn, nam hij zelf het mannelijke
besluit, zich de laatste H.H. Sacra
menten te laten toedienen. Doch
dit teekent hem ten volle uit, den
volgenden morgen stond hij weer aan
het altaar in zijn kerk en droeg hij
het H. Offer der Mis op.
Hij is nu heengegaan; zijn, nage
dachtenis zal in zegening blijveD.
Dat de Heer des Wijngaards zijn
trouwen en stoeien werker, die de
last en de hitte des dags gedragen
heeft-, nu aan den avond het loon
geve, dat hij heeft verdiend.
Hij ruste in vrede.
Warmond. H. J. M. TAS KIN.
President Groot-Seminarie.
Na het overlijden van deken Bots
werd professor Dessens als zijn op
volger benoemd tot pastoor van O.
L. Vr. Hemelvaart en deken van Lei
den.
Bij de uitvaart van deken Bots bad
prof. Dessens getuigd van zijn wel
sprekendheid in de lijkrede, die hij
hield bij het stoffelijk overschot van
den toen ontslapen herder der Mon
Père.
Het kon niet anders, of de ijver
en het brandende vuur, dat uit die
lijkrede sprak, moest den spreker
zelf tot een ijveraar voor de goede
zaak maken en als zoodanig heeft
deken Dessens zich tijdens zijn pasto
raal doen kennen.
Ondanks wellicht wat uiterlijke on
vriendelijkheid, had hij een priester-
hart, zoo oprecht, zqo vol ijver voor
do glorie Gods, zoo vol begeerte naar
do heiliging der menschen, zoo diep
en zoo degelijk godvruchtig en daar
bij in hooge mate deelachtig aan de
groote gaven van wijsheid en ver
stand, dat daardoor alleen reeds de
zegen Gods moest neerdalen op de
hem toevertrouwde parochie.
De warmte van zijn piïesterhart on
derronden zijn 'biechtelingen, do zie
ken en de ongelukkigen.
Ten behoeve van den ke-rkelijken
ceredienst dichtte hij tal ran liederen,
die nog steeds in de kerk worden ge
zongen.
Hij werkte aan de verfraaiing van
•het (kerkgebouw. Do heerlijke schilde
ring dankt haar rijke symboliek voor
al aan de scherpzinnige en vrome ge
dachten van den deken. Die schilde
ring is als een prediking, een zeer
doordachte en welsprekende catechis
mus in 'beeld, die ons spreekt van
Gods grootheid, van Maria's heerlijk
heid, van de 'beteekenis der H. Ka
tholieke kerk.
Groot zijn ook zijn verdiensten voor
het R. K. Bijzonder Onderwijs. Bij
zijn komst in Leiden in 1901 was er
slechts één katholieke jongensschool,
ni. aan do Haarlemmerstraat 240,
welke wel in twee afdeelingen was
gesplitst, doch welke afdeelingen al
lergebrekkigst gehuisvest waren. Deze
school werd veel yerbeterd, toen er
onder Deken Dessens vier lokalen
werdeu bijgebouwd. Later werd het
mooie pand aan het Rapenburg 48
aangekocht om een nieuwe jongens
school te vestigen. Ook een nieuwe
groote meisjesschool kwam onder zijn
leiding tot stand aan de Haarlem
merstraat 3234, welke later nog
werd uitgebreid door de stichting van
een nieuwe bewaarschool aan de
Haarlemmerstraat 30. Dit. alles in den
tijd, dat het R. K. Bijzonder Onder
wijs wel werd gesubsidieerd, maar
waarin nog geen sprake was van ge
lijkstelling van 'het openbaar met het
bijzonder onderwijs. Zijn ideaal: iede
re parochie een eigen jongens- en
meisjesschool, kon eerst na de gelijk
stelling van het openbaar en bet bij
zonder onderwijs worden verwezen
lijkt. Nog in zijn laatste levensdagen
volgde hij met belangstelling de voor
bereidingen tob stichting van een
nieuwe bewaarschool aan den Haag-
weg. Niemand in Leiden of daarbui
ten zal ooit weten hoeveel geldelijke
offers hij voor het onderwijs heeft ge
bracht, want steeds was hij de eerste
om steeds bereidwillig te offeren voor
het R. K. Bijzonder Onderwijs aan de
Leidsche jeugd. Onder zijn dekenaal
bestuur kwam ook de R.K. H.B.S. tot
stand.
Zijn zorg strekte zich ook vooral uit
over zieken en hulpbehoevenden. Daar
van getuigen do stichting der drie
R. K. Wijkverplegingen aan de Mid
dels begr acht, Oostdwarsgracht en
Boerhaavestraat en de stichting van
de R. K. Vereeniging van Kraam ver
zorging. Al trad hij daarbij nooit op
den voorgrond, zijn werk was het,
dat deze stichtingen mogelijk maakte.
Wij zouden verder nog kunnen
memoreeren, wat hij deed voor het
Missiewerk, voor de opleiding van
studenten tot priesters, voor het werk
van het R. K. Huisvestingscomité,
waarvoor hij door de Oostenrijksche
en Hongaarsche regeeringen werd on
derscheiden.
Wij kunnen dankbaar getuigen,
dat deken Dessens groote waardee
ring gevoelde voor ons Katholiek
dagblad. Nog niet zoo lang geleden
zeide hij on3: „Ik bad, toen de krant
werd opgericht, nooit gedacht, dat 't
zoo goed zou gaan; ik bob me daarin
vergist en ben er erg blij om". En
meer dan ©ens gaf hij ons te bennen,
hoe veel belangstelling hij voor onze
Courant 'had.
Tot op het laatste oogenblik van
zijn leven wilde hij, zijn ijzersterken
wil kennend, en erop vertrouwend,
werken, arbeiden voor het zieleheil
dergenen, hem door God toever
trouwd en ieder, die hem kende, kan
weten, dat hij teveel van zich zelf
heeft gevergd, te lang zich gebonden
'heeft gehouden aan de vele verplich
tingen, die hem op de schouders wa
ren gelegd.
Eerst toen het hem door zijn voort
durende ziekelijkheid, gevolg van zijn
verval van krachten en zwakte zijner
oogen, niot goed meer mogelijk was
zijn taak als deken verder te vervul
len, vroeg en verkreeg hij ontslag a-ls
deken.
Do HoogEerw. Heer Petrus Lauren-
tius Dessens werd den 15en October
1851 te Delfshaven geboren. Den 15en
Augustus 1874 werd hij priester ge
wijd en daarna benoemd tot assistent
te Nootdorp op 1 September. Van
daar werd hij op 19 Juni 1875 over
geplaatst naar Brielle. Slechts enkele
maanden later op 20 September 1875,
werd bij benoemd tot kapelaan te
Amsterdam (H.H. Nicolaas en Bar
bara), welke parochie hij wegens ge
zondheidsredenen moest verlaten, om
alsdan op 5 December van hetzelfde
jaar te worden benoemd tot kapelaan
te Noordwijkerhout. Den lOen Sep
tember 1877 werd hij overgeplaatst
naar Leiden (O. L. Vr. Hemelvaart) en
ruim vijf jaar later volgde zijn be
noeming tot professor aan hot Groot
Seminarie te Warmond, waarna hij ten
slotte op 11 Januari 1901 werd aan
gesteld als deken en pastoor te Lei
den.
Op zijn 70sten verjaardag werd de
ken Dessens benoemd tot eere-kanun-
nik, bij zijn gouden priesterfeest in
1924 tot kanunnik van het Kathe
draal Kapittel, als opvolger van wijlen
Mgr. Tinier uit Rotterdam, zoodat hij
van toen af deel uitmaakte van do
negen priesters, die den Raad van
den Bisschop vormen.
Aan deken Dessens werd bij zijn
gouden priester-jubileum door H. M.
de Koningin de onderscheiding ver
leend van Officier in de Orde van
Oranje Nassau.
Nader vernemen wij, dat de hoog-
eerw. heer Dessens hedenmorgen pre
cies te 8 uur kalm is ontslapen.
De weleer, kapolaan W. J. Hessing
was bij het sterven aanwezig.
Den laatsten dag bad de zieke, naar
het scheen, het bewustzijn verloren.
Wij vernemen verder, dat Z. D. H.
do Bisschop, Woensdagmorgen om 10
uur bij de plechtige Lauden agens zal
zijn en daarin de pontificale Requiem-
Mis zal celebreeren.
Na de H. Mis heeft de begrafenis
plaats.
Dinsdag om 7.30 uur zullen dc Met
ten zijn.
k,.J
