i BINNENLAND R. K. STAATSPARTIJ Agenda FOTO- flLÉÜJSi^ JOH. GEIJTElUeEEX ZATERDAG 23 NOVEMBER 1929 EERSTE BLAD. PAGINA INGEZONGEN MEDEDEELING. Uw Boekhouding in orde VANAF f si«IflR MAAND. Briuvon onder Ivo. 13rf fïureau v. d. Blad. RUSLAND DE HEILSTAAT DER BOEREN. De sovjet-regeering laat 100 boeren terechtstellen. "Naar e*;u te Helsingfors verschijnend blad meedeelt, is in een gemeente aan de grens van Estland en llusland een ont zaglijk bloedbad aangericht. Aanvankelijk was het daar tot e?n go- vecht gekomen tnsschen boeren en sovjet- ambtenaren, die op last van de regeering het graan requireerden. Daarbij waren aan weerszijden enkele dooden gevallen. De regeering te Moskou heeft daarop een strafexpeditie gezonden, die ongeveer J00 boeren heeft laten terechtstellen. On der do slachtoffers moeten zich ook Est land sche boeren bevinden. TERUGKEEREN OF DE DOODSTRAF. Het centrale' executieve comité van de "Unie van sovjet-republieken heeft een be sluit. gepubliceerd, dat bepaalt, dat de weigeriDg van een sovjet-onderdaan, in dienst van oen instelling in het buitenland <als b.v. Bessedofski), naar de sovjet-unie terug te koeren als verraad wordt be schouwd. Dergelijke personen staan buiten de wet, hetgeen met zich medebrengt ver beurdverklaring van alle eigendommen van den betreffende en zijn veroordeeling ter dood, 24 uur na identificatie. Derge lijke gevallen komen ter behandeling voor het hooggerechtshof. De bepaling heeft terugwerkende kracht. CHINA DE INVAL DER RUSSEN. Definitief wordt bevestigd, dat dc sov jet troepen er in geslaagd zijn Mandsjoeli en Dalainor te bezetten. De Chineczen heb ben tot het. laatste oogenblik weerstand geboden en bij de gevechten werden van de Chineezen twee generaals cn verschei dene officieren gedood. Twee plaatsen, aan de rivier de Argoen gelegen, zijn eveneens bezet. Gemeld wordt, dat bijna de geheele bevolking van Jimakoeko is vermoord. Na de bezetting van Mandsjoeli is een aantal Russische vliegtuigen verder het land in gevlogen. Donderdagavond werden bommen geworpen bij Hailar, waarheen het leger van generaal Liang Tsjoeng- tsjang was teruggetrokken toen dc ach terhoede werd aangevallen. Gemeld wordt, dat de Sovjet-troepen een groot aantal arbeiders in het dooV de Russen bezette mijngebied tusschen Mandsjoeli en Tsja- ban hebben vermoord. Een groot aantal openbare lichamen in Mandsjoerijc heeft telegrafisch de onder- teekenaar.s van het. Kellogg-pact op de hoogte gesteld van den thans bestaanden tees tand. AMERIKA STABILISATIE VAN HET ZAKENLEVEN. Uit "Washington wordt gemeld: Presi dent Hoover publiceerde na een belangrijk onderhoud met de arbeidersleiders een verklaring, dat de Araerikaansche arbei ders voorloopig geen loonsverhoogingen moeten eischen, terwijl de werkgevers zich verplichten geen loonsverlagingen in te voeren. Binnen enkele dagen zullen 150 lot 200 vooraanstaande fabrikanten en za kenlieden ie Washington worden bijeen geroepen om een actieve commissie ter bevordering van de stabiliteit in het eco nomische leven te kiezen. Aan het einde der besprekingen van president Hoóvcr met de leidende per soonlijkheden der sleutel-industrieën, deel de Ford mede, dat hij binnen korten tijd in zijn fabrieken algemeene loonsverhoo- ging zal invoeren. De andere deelnemers aan de conferentie weigerden mededeelin- gen aan de pers te doen. TWEEDE KAMER. Begrooting van Binnenlandsche Zaken. Over allerhande is gesproken bij dc be handeling van Binnenlandsche Zaken, over Kieswetgeving, stemplicht, annexatie van gemeenten. Ends. Lingbeek liet zich weer 'ns zien in dc benepenheid van zijn anti- papi-me. Hij spoog vuur en vlam over de benoeming van katholieke burgemeesters in protestantsche streken; gemakshalve verdeelt deze staatsman de bevolking van het land in katholiek en niel-kathoJiek: zoo simpel staat, de zaak niet en daarop zal hem ongetwijfeld nog wel eens antwoord gegeven worden door den minister, waar in ede hij 't zal kunnen doen. Niets, merkwaardigs verder. Uitbreiding Kreymborg's Kleerfintj- magazijnen. Zoah men ons mededeelt, opent de fin- ma A. Kreymborg Co.. Hofleveranciers, in 1930 fcwee groote filialen, te. Nijmegen, Molenstraat, hoek Ziekenstraat. (hun 29e filiaal), te den Haag, Weimarstraat hoek Beeklaan (hun 30e filiaal). Zesde vergadering van Jen Partijraad De vergadering vam den Partijraad bood ditmaal een heel ander aspect dan vorige jaren. Tol. nu wcirden de vergaderingen gehou den in de groote zaal van het Jaarbeurs gebouw; ditmaal was de diner-zaal uitge kozen, die een veel intiemer en gezelliger vergader-gelegenheid biedt. Dc zaal was Elink gevuld met de stem gerechtigde en adviseerende leden van den Partijraad. Onder de aanwezigen merkten w ij om. op Zi:n Exe. Staatsraad Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien, aJsmede verschillende leden van de Eerste en Tweede Kamer. De voorzitter opende de vergadering met den christelijkeu groet en hield daar na eenige oogenidikken stil, door aandoe ning overmand. Tegen mijn gewoonte, ver klaarde hij, ben ik aangodaan, omdat ik den Aartsbisschop ook van mijn studenten tijd heb gekend. Zich met inspanning be- heerschend, sprak de voorzitter als volgt: In memoriam Mgr. van de Wetering. De Nederiandsche Kerkprovincie heeft haren Aartebisschop op onverwachte wijze verloren. Van hem kan gezegd worden: hij is heen gegaan als een held in volle wapenrusting, op het arbeidsveld van den vrede. In het bijzonder treuren zijn Diocesa- nen en zijn geestelijkheid. Maar aan dien rouw neemt deel het geheele land. niet alleen de kath. bevolking, maar ook het overgroote deel der niet-Katholieken van hoog tot laag. Ik zal de verdiensten van den overleden Kerkvorst op zoo velerlei gebied hier niet herdenken, in de. kath. en niet-katiiolieke pers werden zij- in bijzonderheden vermeld. Mgr. Vam de Wetering was een beleid vol, zorgzaam, vaderlijk, krachtig en ruim hartig bestuurder van zijn diocees. Op heb gebied van de zielzorg, van de weldadigheid, maar ook van kunst en we tenschap en van het wetenschappelijk le ven was zijn ijver onbegrensd en zijn beleid voorbeeldig. Ook de katholieke staatspartij verliest in hem een vasten en gewaardeerden steun. In hem is heengegaan een groot Bisschop en een goed vaderlander. Mgr. was hiermee aan het einde geko men van zijn rede, waarna- hij verzocht een „Onze Vader'' tc bidden voor de rust van zijn schoone ziel. De vergadering bad in stilte het ..Onze Vader". Het was een eenvoudige, doch aangrij pende plechtigheid. Openingsrede. Mgr. Nolens hield hierna de openings rede. Spr. zeide, dat de jongste verkiezingen een bevredigend resultaat hebben ge bracht. De 8. D. A. P. heeft onmiddellijk, in den nacht van de verkiezingen, nog van baar teleurstelling doen blijken. De katholieke* kiezers hebben een 'hart verheffend schouwspel gegeven van hun eenheid en kracht. Mgr. richt een woord van dank tot al degenen die hebben bijge dragen tot. dezen ook voor de toekomst bemoedigenden uitslag. Bij de toepassing van het kiesreglement hebben zich moei 1 ijkheden voorgedaan. Ook als men tracht zoo klaar cn duide lijk mogelijk te zijn, wordt men soms ge compliceerd. En dan staat een gewoon kiezer, zooals «preker zich noemt, wel eens voor raad sels. De hoop, dat een parlementaire regee ring zou optreden, is niet verwezenlijkt en we hebben thans een rechts extra-parle mentair kabinet, dat niet tot grondslag heeft oen door de rechtsohe parlementire groepen aanvaard program. De kaili. Kamerfractie heeft loyale me dewerking toegezegd, in de hoop, dat do katholieke minister zich hun herkomst zul len gedenken. De katholieke Kaïnerfractie besprekend zegt Mgr., dat het getal normaal geble ven is. Wat het gehalte betreft, heeft spr. zich wel eens <le vraag gesteld, aan welke eischen een mod el-Kamerlid moest voldoen. Spr. i« echter met de mijmeringen daar over opgehouden, want hij kwam tot hot resultaat, dat hij dan den volgendon dag a-Is Kamerlid zou moeten bedanken. Echter, dat onvolkomenheden van elk Kamerlid, worden door de andere leden weer aangevuld. Mgr. zegt, dat Kamerleden en kiezers rekening moeten houden met den aard der R. K. Staatspartij, die is oen volkspartij. Menschelijkorwijze gesproken nu is dit hot geval. In dc R. K. fractie heerschi een w-rhou- gende eenheid en mgr. hoopt, dat die een heid, althans op hoofdpunten, behouden zal blijven. Mgr. besloot met den wensch. dat de Kath. partij nu afloop der hopelijk vier jaren, met- voldoening moge terugzien op den arbeid va-n dit Kabinet. Moge de bijstand God-s haar daarbij niet ontbreken. De secretaris doet hierna eenige mede- deelingen. Het zilveren jubilé van de landelijke or ganisatie der R. K. Kiezers zal worclen herdacht in de a-.s. voorjaarsvorgaderitig der R. K. .Staatspartij. De actiè voor het. Dr. Schaepmanfonds zal worden herval;, zoodra de niouwc voor zitter gekozen is. Rekening van den Penning meester. Dc penningmeester doet hierna reke ning en verantwoording over 1928. Hot batig saldo óver dat jaar is onge veer 7500. De penningmeester doet. nog eenige mo- dedeelingen over dc exploitatie van <Le verkiezingsfilm. Dc verkiezingsfilm heeft aan de ka« van de partij ƒ16.505 gekost. Het meest teleurstellend waren de groote steden Amsterdam gaf een verlies van 2937, Rotterdam van 1788, Den Haag van 2455. De rekening en verantwoording van den penningmeester worden goedgekeurd en deze wordt gedechargeerd. De voorzitter brengt hierna hartelijk dank aan den penningmeester, die intus- scben is afgetreden. Ongeveer 25 jaar heeft de heer Heerkens Thijssen als penningmeester de R. K. Staatspartij trouw gediend. Dc vergadering onderstreept de huldi gende woorden met applaus. Hierna kwamen de voorstellen van do verschillende Rijkskieskring-organisatiea aan de orde. Het Bezoldigingsbesluit. Het eerste voorstel was van den kies kring s-Bosch en betrof het. Bezoldigings besluit. Den Bosch wilde bevorderd zien, dat dc z.g. classificatie ten spoedigste aan ccn herziening zou worden onderworpen. Het Partijbestuur had in een prae-adv'Cs te kennen gegeven, dat deze zaak zonder behoorlijke prac-adviezeu niet in den Par tijraad thuis hoorde. Vroeger is al ce.ts toegezegd, dat oen behandeling van dit vraagstuk aan dc hand van rapporben in den Partijraad zou bevorderd worden. Het Partijbestuur wilde in het voorstel s-Bosch een herinnering aan die toezeg ging zien, meer niet. De wensch, in het voorstel 's Bosch vervat, kon overgebracht worden aan de R. K. Tweede Kamer fractie. De heer Vam dor Ligt. verdedigde het voorstel 's Bosch en betoogde, dat de clas sificatie is opgebouwfl op absoluut onaan vaardbare verhüudingscijfers. Besloten wórdt dat hot voorstel 's Bosch opnieuw in beraad zal komen bij het Partij bestuur. De belangen van het platte land. Een tweede voorst el-\s Bosch betrof de cultureele en stoffelijke belangen der plat telandsbevolking. De Partijraad moest bevorderen, zoo luidde het voorstel-'s Bosch, dat meer da-n tot beden het geval is bij maatregelen van wetgevender. en administratieven aard met die belangen rekening zou worden ge houden. Het Partijbestuur stelde weer voor, dat het uitgedrukt verhangen ter kennis zou gebracht worden van de R, K. Kamer fractie. Aldus werd besloten. Het groote gezin. Een volgend voorstel-'s Bosch vroeg recht voor de groote gezinnen. Meer dan tot heden het geval is, zoo luidde het voorstel, moet, bij maatregelen van wetgevenden en aduiinistratieven aard, welke in een of anderen vorm lasten op de bevolking leggen, tot uitdrukking komen, dat het. groote gezin recht heeft op een zeer bijzondere bescherming. Een afgevaardigde van Drenthe vraagt, dar. de Kamerfractie in 't bijzonder zal willen bezien de positie, waarin do kleine gemeenten zullen komen door de nieuwe wet op de finantieole verhouding tusschen rijk en gemeenten. Dc heer Jos. Ma enen (Heerlen) be spreekt het vraagstuk Nederlamd-Belgip en vraagt, dat de R. K. Kamerfractie daar aan bijzondere aandacht zal wijden. Het Partijbestuur vond dit voorstel overbodig. In hel partijprogram 1929 staan do groote gezinnen voorop. Heel dc R. K. Staatspartij legt bijzon- deren nadruk* op de bescherming van de groote gezinnen. Er hoeft. dus. zoo meent het Partijbe stuur. geen twijfel te bestaan, dat hieraan ook door do R. K. Kamerfracties bijzon dere aandacht zal worden geschonken. De voorzitter verzocht dc aanwezige Kamerleden zich het prae-advies vam het partijbestuur goed voor den geest te stel len en voor de belangen van het groote gezin bijzonder waakzaam te blijven. Conform het voorstel van het partij bestuur werd besloten. Het Kiesreglement Zooals te begrijpen valt, w a-ren er eeni ge voorstellen betreffende herziening van ons Kiesreglement. Er was een voorstel-'s Bosch, een voor st el-Maastricht, een motie-Leiden en een motie-Den Haag. Al deze voorstellen cn moties vroegen herziening op diverse punten. Maastricht- klaagde in een uitvoerige toelichting over het- te groot aantal kwa liteitszetels, over de ingewikkeldheid van het stelsel, over de inschuiving van „min- derheidscandhiaten" denk aan Max van Poll, die in Limburg ingeschoven werd cn over de Kiescomité's. De motie-Leiden, die we reeds in ex- tenso hebben afgedrukt, vroeg, dat in het Kiesreglement zoodanige wijzigingen wor den aangebracht dat, met. behoud vam de grondbeginselen, de bezwaren worden weg genomen. Het Partij b es buur verklaarde in oen prae-advies, dat heb bereid is, heb Kiesre glement weer op de helling te lialen om, in verband met de opgedane ervaringen, te zien wat er aan gerepareerd moet 'wor den. Het vraagt daarom machtiging om desgewenscht een commissie te benoemen teneinde het. Reglement te herzien. De Kwaliteitszetels en het Centraal College. Verde-r was er nog de inotie-'s-Hage be treffende de overschrijving van de kwali teitszetels voor dc jongste verkiezingen. Men kent de historie en wij zullen ze hier niet herhalen. De motie vraagt, dat de Partijraad een onderzoek zal instellen, in hoeverre het Centraal College u weet weJ, dab college, dat uitgemaakt heeft, welke speciale kwaliteiten in onze Tweede Kamerfractie moesten komen door de uitlegging van de kwaliteitsaanduiding „Deskundige op hei. gebied van Arbeids zaken het het Arbeidsvraagstuk" zijn boekje te buiten gegaan is. Het Partijbestuur verwijst in zijn prae- advies naar zijn bereidverklaring om het Kiesreglement op 'le helling te halen. Wat de bevoegdheid van het Centraal College in de omstreden kwestie betreft adviseert het daarover thans geen be schouwingen tc houden en den twijfel, ia dc motie lot uitdrukking gebracht, alsnog in het midden te laten. Het is 'alleszins gewettigd, zoo lezen we verder, oojibnent deze kwestie van be voegdheid dusdanige regeling te treffen, dat op dit punt volledige zekerheid en voldoende klaarheid bestaat. Bij do toet sing van 't kiesreglement aan de ervaring bij de verkiezingen opgedaan kan deze zaak onder het. oog worden gezien. Al deze voorstellen, alsmede de motie- Den Haag worden gelijktijdig behandeld. De heer Van der Steen (Nijmegen; kan zich met. het prae-advies van het Partij bestuur vereenigen, maar hij wil het wooTd „Desgewensclit" laten vervallen. De voorzitter geeft- toe, dat er wel de gelijk een commissie noodig zal zijn en ver klaart er zich dus mee accoord, dat het woord desgewenscht vervalt. Er zal dus een Commissie komen om het Kiesreglement te herzien. Uitgifte Zuiderzee-polders. Middelburg had een onschuldig verzoek. De. kieskring wikle, dat d>e R. K. Staats partij er te bevoegder plaatse op aan zou dringen dat, bij de uitgifte der Zuiderzee polders, die regelingen ztfuden worden ge troffen, die zoowel landbouwers als ar beiders en middenstanders ten goede zou den kunnen komen. Het Partijbestuur luid niets geen be zwaar aan dit verzoek te voldoen. De afgevaardigde van Middelburg ver dedigt het voorstel. Hij betoogt, dat- speciaal gelet zal moe ten worden op instandhouding van het ge zinsleven bij de uitgifte der gronden. De heer De Wolf (Punnerend) vraagt, welk standpunt de Katholieken hebben in te nemen ten aanzien van de uitgifte der gronden. De voorzitter zegt, dat er geen absolute regel te geven is. De heer Van Kocvorden (Buren) zegt, dat de Staatscommissie voor de uitgifte der Zuiderzeegronden einde dit jaar of be gin volgend jaar met haar arbeid gereed zal zijn. Do katholieke leden dor commissie zijn diligent, dat met de katholieke belangen, die met de uitgifte der gronden gepaard gaan, rekening gehouden wordt. De jen geren. Toen kregen we een voorstel betreffen de de jongeren, de ,-spes patriae", ook wat de politiek betreft. Friesland had geconstateerd, dat er bij de jongeren zoo weinig politieke belang stelling is en wilde daarom een commis sie benoemd zien die onderzoeken zou, op welke wijze die belangstelling zou kun nen worden gewekt en levendig gehouden. Het Partijbestuur adviseerde dit voor stel in beginsel te aanvaarden. Een onder zoek als gevraagd ligt, zoo luidt het prae- advies, geheel in do lijn van de gedachten, welke op dit stuk bij het Partijbestuur bp- staan. Aldus wordt besloten. Het Pachtvraagstuk. Friesland had ook zijn zorgen uitge strekt tot. het pachtvraagstuk. De kies kring wilde, dat het Partijbestuur bij de regeering aan zou dringen op spoedige behandeling van het wetsontwerp: Nieuwe regeling van de pacht, en van het wets ontwerp: Regeling Pac-htcommissies. Verkeerd adres, zei weer het Partijbe stuur. U moet bij de R. K. Kamerfractie zijn. De vergadering was 't daarmee eens. Rondvraag. De heer Van der Steen (Nijmegen) zegt, dat we een weg opgaan, die bij de reorga nisatie niet in de bedoeling heeft- gelegen. Verschillende rijkskieskring-organisaties hebben uitspraken gedaan over het mili taire vraagstuk, zonder dat zij van het teandpunt van de prae-.adviseurs hebben kimnen kennis nemen. Spr. vindt dit verkeerd en de voorzitter beaamt dit. De heer Van IJsselmuiden (Arnhem) be spreekt. de organisatie der R. K. gemeente raadsleden. Zulk een organisatie is niet bestaanbaar, als er geen behoorlijk inlich tingen-bureau is. De kring Gelderland heeft zich hierover tot het Partijbestuur gewend, die echter de zaak verschoven •heeft, tot het Partijbureau is tot stand ge komen. Spr. zegt, dat deze zaak ie belangrijk is en niet mag versohoven worden. Men moet ten spoedigste zulk een bureau hebben, ook al is 't in den aanvang be scheiden- De voorzitter zegt, dat het Partijbestuur het gesprokene door den heer LJ-sselmuiden in ernstige overweging zal nemen. De heer Zomerdijk (Delft) ondersteunt het betoog van den heer IJsselmuiden. Een der afgevaardigden bepleit de ven- schelijkheid om in 't vervolg de conclusies aan dc agenda toe te voegen. Dinsdag, Leidsche Mij. van Weldadigheid, „De Harmonie", 4.30 uur. us ropuo.iqo^' 'jouretjj 'Stnuitujj :ue.ioj^op op aoop ueuxoua-gawM uapj04 |uz uosiiBsmq iep ^sueips8epuo^j oq De geneeskundige Zondagsdienst der huisartsen te Oegstgeesl wordt waar- genomen door dr. Varekamp, teL 1916. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken wordt van Maandag 18 tot met Zondag 24 Nov. waargenomen door de apotheek van den heer M. Boekwijt, Vischmarkt 8, telefoon 552. INGEZONDEN MEDEDEELING. Wij brengen een schitterende sorteering nuttige Wolten Vesten, Pullovers en Deux-pièces. PEBSN9BRS. BONTMANTELS - BONTKRAGEN ZIJDEN mi KAStfTsHAWLS in de iiernie|Wste genres. )0EK los en in luxe verlokking van 3 en 6 stuks HANDSCHOENEN, KOUSEN, SL0BI$liSEN. en nog vele andere NÖTTIGE ARTIKELEN welke een welkom geschenk vormen. Bezichtigt alvorens Uwe inkoopen te doen eerst onze étalages en bezoekt onze magazijnen. 62 45 Rotterd. Engrosniag. v/h. Haarl.s£i*aaf S93/!23. Te 7 uur was dc rondvraag a-fgcloopc en word gepauzeerd. Te half 9 werd in besloten zitting verkiezing van twee leden van het dage- lijksch bestuur der R. K. Staatspartij alt- mede cle verkiezing van een voorzitter aan de orde gesteld. Bestuursverkiezingen. Hul- dinging Jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck. De avondvergadering is gewijd aan da bestuursverkiezingen. De besprekingen dragen echter een vertrouwelijk karakter. Na een besloten zitting, welke ongeveer twee uur duurde, deelde de waani. voor zitter, de heer M. van Hout méde, dat be sloten is, d e b enoeniingvan e c n voorzitter (vacature-Ruyw de Beeren brouck) t o t d e voorjaarsve r ga- «d erin g v a ,n 1930 u i l t e stelle n. Tot leden va-n het Dagelijksch Bestuur worden daarna herkozen de heeren M. vau Hout (Helmond) en Mr. A. J. M. Leesberg (Alkmaar), resp. met 69 en 39 stemmen. Dc1 heer J. W. Mols (Sittard) behaalde 36 stern- Bij tweede stemming worden gekozen dc heeren A. C. dc Bruyn (Utrecht) en J. Mols (Sittard) met resp. 57 en 39 «temmen Mr. J. Goseling ve-reenigde 25 stemmen op zich. Aan het slot der vergadering wijdt *1' heer van Hout waardeerende woorden aafl. het. adres van den heengeganen voorzitter Jhr. Ruy« de Beerenbrouck. Hij noefflt hem een bindende kracht, die velen in d® partij heeft gehouden, maar meerdere nog teruggebracht; een man met groote gaven van geest en hart. Hij spreekt den wensch uit, dat de goede geest, die ouder Jhr. Ruys is gekweekt, blijvend zal zijn onder de lo ding van den nieuwen voorzitter. Te ruim elf uur wordt cle vergadering gesloten. INGEZONDEN MEDEDEELING. RUIOIÉ KE&1ZE j van ALLE SOORTEN MET ZUURVRII CARTON F0TCHA 1DEL BREESTR. 79

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 2