21ste Jaargang
ZATERDAG 12 OCTOBER 1929
No. 6306
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
LUCHTVAART
De zeppelin naar
Nederland
STADSNIEUWS
3)e£cicbdve6ou^cMit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voorrotbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V De begaafden onder ons.
Eenige bladen vestigen de aandacht op
de volgende passage uit een rede van den
socialistischen professor W. A. Bonger,
gehouden voor een Socialistisch Dispuut
gezelschap te Amsterdam.
„De afstand tusschen de begaafden
aan den eenen kant en de gemiddelde
menschen aan den anderen kant. is in
derdaad groot en daarom verstaan zij
elkaar herhaaldelijk niet. En toch
staan zij niet tegenover elkaar. De
meesten der begaafden hebben hun
gaven aangewend voor de menschheid
en niet voor zichzelf; als dit maar
zoo is, dan is de Hoof niet groot en
in ieder geval overbrugbaar. De be
gaafden mogen nimmer uit het oog
verliezen, dat zij hun gaven alleen
kunnen ontplooien, omdat de gewone
arbeid van iederen dag door anderen
geschiedt. En de gemiddelde mensch
mag nimmer vergeten, dat de begaaf
den het in hun leven niet gemakke
lijk hebben gehad, dat zij zich door
hun buitensporigen arbeid ontzagge
lijk veel hebben moeten ontzeggen,
dat zij vaak miskend zfjn door hun
tijdgenooten en tegen ongelooflijke
moeilijkheden niet hebben moeten op
zien. En laat ook de gewone mensch
niet vergeten, dat de grooten vaak
eenzaam in het leven zijn geweest.
Hegel heeft eens schoon gezegd: op
de hoogten is het eenzaam!
Een verzoening is tenslotte moge
lijk, als alle menschen, zonder onder
scheid, voortdurend beseffen, dat zij
toch onderling veel meer gemeen heb
ben, da-n dat zij van elkaar verschil
len, dat zij soortgenooten zijn, dat zij
allen menschen zijn, die tezamen één
groot geheel vormen."
Wij, Katholieken, voortgaande, zouden
kunnen vervolgen:
Dat zij allen menschen zijn, die in God
hun Oorsprong en him laatste Doel heb
ben; die door God zullen worden geoor
deeld, niet. naar wat zij aan gaven heb
ben bezeten, maar naar het gebruik, dat
zij van de hun geschonken als in bruik
leen gegeven gaven hebben gemaakt,
zoodat voor die Rechtersstoel bijv. een
geleerde professor beneden zijn eenvou-
digen huisknecht kan komen te staan!
Langs de lijnen van de katholieke leer
kunnen wij die gedachten van den socia
list Bonger, op deze en andere wijze, uit
werken en blootleggen in haar conse
quenties voor wie gelooven in God en in
een Eeuwigheid!Wij kunnen, zelve
staande onder de zon van het Geloof, over
die gedachten heb licht van de eeuwigheid
doen stralenEn dan gaan ze meer en
meer voor ons oog schitteren, en ze worden
dieper, véél dieper
De mensch is van nature Christelijk.
Die mooie, echt-menschelijke gedachten
van den secialist Bonger drukken iets uit
van de Christel ij ke levensbeschou
wing!
VOLKENBOND
De 13de Intern. Arbeidsconferentie,
De crisis duurt voort.
De crisis op de internationale zeelieden
conferentie duurt nog onverzwakt voort.
Gisterochtend hebben eenige leden van
'het Bureau der conferentie eenige bemid
delingspogingen aangewend, door eenige
redactiewijzigingen in de motie der werk
geversbonden voor te stellen, doch de
werkgeversgroep heeft in een vergadering,
die twee uren duurde, besloten de motie
over de samenstelling der arbeidersdele
gatie ter zeeliedenconferenfcie ongewijzigd
te handhaveru
De motie zal thans waarschijnlijk Maan
oog in behandeling komen.
Na afloop van de vergadering der werk
geversgroep gaf men van deze zijde de
verzekering, dat de werkgevers waarschijn
lijk en bloc de conferentie verlaten zullen,
indien de motie verworpen wordt.
De arbeidersgroep zal er op aandringen,
dat de conferentie dan toch met de regee
ringen en.de arbeiders gedelegeerden zal
worden voortgezet.
DUITSCHLAND
De Rijnlandontruiming.
Het tweede bataljon van het 171ste
Fransche infanterie-regimenb heeft Ger-
mersheim verlaten. De trein, die de troe
pen over Weissenburg naar hun nieuwe
garnizoensplaats Besangon vervoerde, was
samengesteld uit. zes personen-wagens en
41 wagons voor het materiaal. Vier hon
derd manschappen met hun officieren en
bagage vonden er plaats. Men verwacht,
dat. de rest van het regiment van 850 man
in December zal vertrekken.
Gisteren begon in een der hoofdstraten
van Koblenz een Fransche soldaat plotse
ling te schieten zonder dat daartoe aan
leiding bestond. Gelukkig was niemand ge
deerd. hoewel het zeer druk in de straat
was. De politie stelt een onderzoek in.
RUSLANL
ONTHULLINGEN VAN BESSEDOWSKY
De Gepeoe in het buitenland.
Buzie tusschen Tsjitsjerin
en Litwinow.
Bessedowsky, de gewezen sovjet-diplo
maat, en waarnemend gezant van de sov
jet-Unie te Parijs, heeft aan de Russische
bladen verschillende, geheimen van het
volkscommissariaat van buitenlandsche za
ken verHapt. De mededeelingen van een
man, die door zijn positie op de hoogte was
van de buitenlandsche politiek der sovjet-
regeering, zijn zeer interessant. Wij onfc-
leenen aan zijn verklaringen de volgende
bijzonderheden. {Men weet dat Bessedows
ky juist dezer dagen in het gezantschap te
Parijs door een agent van de Gepeoe werd.
opgesloten en slechts na interventie der
Parijsche politie de legatie kon verlaten.
Red.).
In het voorjaar van 192S werd de ver
houding tusschen Tsjitsjerin en Litwinow,
die steeds veel te wenschen overliet, zoo
gespannen, dat deze twee leiders van de
buitenlandsche politiek niets meer van el-
kaar wilden weten. Sommige ambtenaren
van het volkscommissariaat van buiten
landsche zaken waren voorstanders van
Tsjitsjerin (zij werden „tsjitjerintsy" ge
noemd), anderen steunden Litwinow en
werden „litwinowfcsy" genoemd. Deze twee
partijen voeren sindsdien een verbitterden
onderlingen strijd; het kwam zoover, dat
de eene partij de maatregelen van de an
dere bewust saboteerde.
Verleden jaar kregen Tsjitsjerin en Lit
winow tijdens een zitting van het vo'lks-
commisariaat van buitenlandsche zaken
zulk een hevige ruzie, dat de beraadsla
gingen gestaakt, moesten worden. Toen
greep het politiebureau in en Tsjitsjerin
kreeg bevel naar het buitenland te gaan
om er wat rust te nemen. Het politiebureau
wilde op deze wijze beide mannen behou
den. Tsjitsjerin wordt te Moskou op prijs
gesteld, omdat hij zulk een imponeerend
voorkomen heeft, terwijl Litwinow als de
beste diplomaat geldt. Tsjitsjerin vertrok
toen naar Duitsohland en Litwinow bleef
te Moskou.
In het najaar van 1928 rapporteerde
Krestinsky, de sovjet-gezant te Berlijn aan
het politiebureau, dat Tsjitsjerin in
Duitsohland zich aan onmatig drankgebruik
te buiten ging; een kopie van dit rapport
zond Krestinsky aan Litwinow. Het. Polit
bureau besloot in te grijpen en beval Tsjit
sjerin de medische behandeling' te sta
ken en naar Moskou terug te keeren. Tsjit
sjerin antwoordde hierop in een scherp
opgestelden brief en zond ook hiervan een
kopie aan Litwinow. In dien brief zette
Tsjitsjerin de geheele geschiedenis uiteen
van zijn samenwerking met Litwinow, dien
hij op de grofste wijze uitschold. Hij ver-
Haarde in den brief, dat. zoolang Litwinow
aan 'het volkscommissariaat van buiten-
landsohe zaken verbonden is, hij (Tsjitsje
rin) niet naar Moskou terugkeert.
Na ontvangst van den brief van Tsjitsje
rin verzocht Litwinow om ontslag. Hij deed
dat. in even scherpe bewoordingen als
Tsjitsjerin. Het Politiebureau dwong Litwi
now zijn ontslagaanvrage in te trekken en
zond aan Krestinsky een telegram, waarin
hij opdra-cht. kreeg Tsjitsjerin te bezoeken
en er voor te zorgen, dat de nominale
volkscommissaris van buitenlandsche za
ken naar Rusland terugkeert. Tsjitsjerin
weigerde Krestinsky te woord te staan.
Zoolang Litwinow aan het volkscommissa-
riaat van buitenlandsche zaken verbonden
is, wil hij niet naar Rusland terugkeeren.
Binnenkort, komt het centraal-comité van
de bolsjewistische partij bijeen en dan zal
de opvolger van Tsjitsjerin aangewezen
worden.
Zeer interessant zijn de onthullingen
over het werk van de Gepeoe in het buiten
land. De Gepeoe heeft overal in het bui
tenland, waar een Russisch gezantschap
bestaat, een eigen afdeeling. De Gepeoe
agenten bekleeden officieel ondergeschikte
functies bij het gezantschap of de handels-
vertegenwoordiging, maar bezitten een ge
weldige macht. Naast deze agenten bestaan
ook veel kleine spionnen, die technische
medewerkers" of ,,seksot's" genoemd wor
den. Deze ..medewerkers" van de Gepeoe
zijn officieel i-ngeschrèven als portier, koe
rier enz. Het aantal der seksct's is zeer
groot; alleen aan de handelsvertegenwoor-
diging te Parijs zijn tien zulke seksot's ver
bonden. De ,.Poslodnieja Nowosti", aan
welk blad wij deze bijzonderheden ontlee-
nen, noemt de namen van alle leiders der
Gepeoe-cellen te Parijs en van vele agen
ten en spionnen, met vermelding van alle
bijzonderheden en de functies, die zij offi
cieel bekleeden.
De taak van de Gepeoe-organisatie te
Parijs is naast spionnage in gezantschap
en handelsvertegenwoordiging ook spion
nage onder de emigre's. Bessedowsky deelt
mede, dat de bokjew.iki uitstekend op de
hoogte zijn van alles wat de émigré's doen,
dat de Gepeoe overal haar agenten heeft.
Het hoofd van de Gepeoe te Parijs is
een zekere Janowitsj, die rechtstreeks aan
Trilisser. den chef van de afdeeling „bui
tenland" van de Gepeoe, ondergeschikt, is.
Hij stuurt zijn telegrammen rechtstreeks
naar Moskou en in eigen cijferschrift. Daar
alleen de gezant het recht heeft cijfer-te-
l"grammen te sturen, moet Dowgalewsky
zijn stempel onder elk telegram zetten,
zonder te Weten, wat er in dat telegram
eigenlijk staat. Het kan dus gebeuren, dat
de gezant zijn stompe': j.et op een telegram,
dat tegen hein. "Lii J vht is.
Zoo is de toestand overal. Te Berlijn be
staat nog bovendien een ..vliegende af
deeling" van de Gepeoe. Vijf agenten van
deze „vliegende afdeeling" zijn nu naar
Parijs gekomen om een onderzoek in te
stellen naar het geval-Bessedowsky. Deze
agenten staan onder leiding van den arts
Goldstein, een ouden tsjekist. Tot de taak
van deze ..vliegende afdeeling" (in het ge
heel telt deze organisatie vijftien leden)
behoort het alle bevelen van de Gepeoe in
het buitenland uit te voeren, sovjet-amb
tenaren, die van ontrouw aan het regime
verdacht worden, naar Rusland, desnoods
met geweld, t© ontvoeren enz.
De Comintern heeft, overal een eigen or
ganisatie. Ter vermijding van moeilijkhe
den bevindt het hoofdkwartier van deze
organisatie zich in een huis buiten het ge
zantschap. De agenten van de comint.ern
hebben te Parijs eigen geheime woningen.
De leider van de organisatie wordt vaak
door een ander vervangen om de politie op
een dwaalspoor te brengen. Den naam van
den leider van de Comintern-organisatie
kont alleen de gezant; alleen hij weet, waar
de leider woont en op welke adressen hij
zijn ondergeschikte-agenten ontvangt.
PALESTINA
De Klaagmuur.
De Hooge Commissaris heeft voorloo-
pige instructies gepubliceerd betreffende
den Klaagmuur, in afwachting van de vast
stelling door een te benoemen gezagheb
bend orgaan van de bestaande rechten ten
opzichte van den muur. De verordening
gelast o.a. een voldoende verlichting van
den rnuuT en behelst een lijst van de reli
gieuze voorwerpen, die op de trottoirs en
bij den muur worden gebruikt.
Naar aanleiding van deze instructies
moet de spanning tusschen Joden en Ara
bieren weer zijn toegenomen.
AFGHANISTAN.
Nadir Khan benoemt zich tot
Rijksbestuurder.
Volgens te Teheran ontvangen berichten
heeft Nadir Khan zich in een oproep tot
de Afghanen gewend, waarin hij zich als
rijksbestuurder betitelt. Hij noemde alle
door Habib Oellah geteekende wetten on
geldig.
CHINA.
NIEUWE BURGEROORLOG.
Strafexpedities.
De legers rukken tegen
elkander op.
De nationale regeering heeft een commu
niqué uitgegeven, waarin zij verHaart dat
een strafexpeditie is georganiseerd tegen
de troepen van Feng Joe-Sjiang, omdat zijn
generaals zich deloyaal hebben getoond
jegens de regccring. Een oorlog tusschen
de troepen van Feng en de nationale regee
ring schijnt wel onvermijdelijk, daar
Feng's troepen oprukken met het dool
Hankau te bezetten.
De nationale regeering had order gege
ven over te gaan tot de arrestatie van
Fengs twee bekwaamste generaals, die te
gen de regeering hebben samengezworen,
doch beiden namen de vlucht.
Aan de „Times" wordt nader gemeld,
dat Feng's troepen reeds Loyang in Ho-
nan hebben bezet en dat de troepen van
Tsjang Fat-Kwei over de grens van
K wang si zijn getrokken- Tsjang zelf is to
Kweilling aangekomen. De regeeringstroe-
pen van Nanking zijn in elk geval nume
riek sterker, doch Tsjang schijnt een be
tere strategische positie in te nemen. Op
het oogenblik bevinden zich te Hankau
20.000 tot 30.000 soldaten van Nanking en
ook Anking (Anhwei) bevindt zich in de
macht van de centrale regeering. De troe
pen van Fang Tsjen-Woe, die in opstand
kwamen toen laatstgenoemde te Nanking
werd gearresteerd, zijn naar het binnen
land gezonder], doch het is mogelijk, dat
zij zich toch bij Feng Joe-Sjiang zullen aan
sluiten. Nanking beschikt echter ook nog
over de z.g. model-divisie, die gisteren te
Nanking een parade heeft gehouden.
DE BURGEMEESTERSBENOEMING
TE HILVERSUM.
Een duistere zaak?
De Christ.-Hist. „Nederlander" heeft
de benoeming van oud-minister Lambooy
„een duistere zaak" genoemd, aangezien
de Katholieken slechts 30 pet. der bevol
king van Hilversum vormen.
In aut woord daarop merkt „De Tijd"
zeer terecht op*.
De bevolking van Hilversum is in zeer
groote moerderheid christelijk. De rechter
zijde in den raad wordt gevórmd door
6 Katholieken, 4 Christelijk-Historischen
en 3 Anti-Revolutionpairen. Het ligt dui
voor de hand, dat onder de candidaten
eer. bekwame katholieke bestuurskracht
niet mag worden voorbijgegaan. Zoo is
dan ook niet geschied, en de burgerij van
Hilversum m~g zich op het oogenblik ver
heugen in de benoeming van den heer
Lambooy. die als bewindsman getoond
heeft te kunnen besturen.
Wij zouden gemeenten kunnen noemen,
waar onder hot christelijk deel der bevol-
Hng de Katholieken in de meerderheid
zijn en waar desondanks geen katholieko
burgemeester werd benoemd. Om te zwij
gen van de aóhteruitslclling der Katho
lieken in het notariaat, bij de balie en ve
lerlei openbare betrekkingen.
L. T. B.
OnderlingeH agel verzekering
Deze Onderlinge Hagelverzekering-Maai.-
srhappij hield Donderdag 10 October j.l.
hare jaarvergadering in de bovenzaal van
Café „Noord-Brabant, Wagenstraat te Den
Haag.
De voorzitter, de heer J. D. de Kok uit
Loosduinen, opende om 3 uur de vergade
ring, waarna de secretaris de notulen las,
welke onveranderd werden vastgesteld.
Na enkele mededeelingen kreeg de di
recteur, de heer Nico van Ommen to Lei
den, het woord, om het reeds in druk ver
schenen jaarverslag nader toe te lichten.
Hieruit bleek, dat het verzekerd kapi
taal aan broeiglas in het afgeloopen jaar
was vooruitgegaan met 1.181.404.85.
Het verzekerd kapitaal aan glas was
daardoor gestegen tot 3.945. 712. 50. Het
boekjaar sloot met een netto voordeelig
salrlo van 20.874.82 (het vorig jaar
17.081.98), welk bedrag evenals het
vorig jaar geheel aan het reservefonds
werd toegevoegd.
Uitvoerige toelichting werd gegeven
over het tot stand gekomen herverzeke-
ringscontract, wat zeer veel tot versterking
van de financieelepositie heeft bijgedragen.
De financieclo commissie bracht daarna
rapport uit en was vol lof over het gevoer
de beheer. Onder applaus werd de reke
ning goedgekeurd.
Als sprekend staaltje van den aanhou
denden groei en bloei van de verzekering,
deelde de directeur nog mede, dat vanaf
1 Juni j.l. (de aanvang van het nieuwe book-
jaa-r) tot 1 October j.l. het verzekerd ka
pitaal wederom is vooruitgegaan mot
ƒ516.963.90, zoodat thans reeds 4 1/2 mil-
lioen alleen aan broeiglas verzekerd is.
Herkozen worden tot leden van hot. Col
lege van Commissarissen, de heeren A. A.
Kester te Honselerdijk en A. W. Hendriks
to Veur.
Aan de financieele commissie word een
nieuw lid toegevoegd, wegens het perio
diek aftreden van den edelachtb. heer J.
J. M. Wiegman, burgemeester van Wasse
naar.
Na de rondvraag sloot de voorzitter op
de gebruikelijke wijze de vergadering.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Onthullingen van den ex-diplomaat der
Sovjets Bessedowsky.
Nieuwe burgeroorlog in China.
BINNENLAND.
De start van de Zeppelin is vastgesteld
op hedenavond 11 uur. Zondagochtend wor
den van 9 uur af radio-berichten uitgezon
den via Hilversum.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp, houdende verlenging van den
geldigheidsduur van tijdelijke bepalingen
betreffende de vaccinatie. (2de blad).
Overleden is prof. dr. J. v. tl. Valk, hoog
leeraar te Groningen. (2e blad).
Door de politie te Rotterdam is een in
ternationale gentleman-oplichter gearres
teerd. (Gem. Berichten, 2e blad).
In de bosschen van Moergesteld is het
lijk gevonden van een jachtopziener. (Gem.
Berichten, 2de blad).
DE START VASTGESTELD OM 11 UUR.
Nadere gegevens per radio.
De vlucht van de „Graf Zeppelin" is
thans vastgesteld op morgen, Zondag.
Nadere bijzonderheden zullen heden
avond om 10 uur door het persbureau Vaz
Dias worden bekend gemaakt over de ra
dio-zenders Huizen en Hilversum.
Zondagochtend zal het persbureau Vaz
Dias eveneens de regeling van den tocht
per radio bekend maken, zoo mogelijk met
de uren, waarop de „Graf Zeppelin" boven
de verschillende steden wordt verwacht.
Deze uitzending vangt aan te 9 uur
's moTgens over den zender van Hilver
sum.
De redactie van Het Leven deelt mede,
dat zij zoo juist uit Friedrichsha/fen be
richt heeft ontvangen, dat de Zeppelin
hedenavond uit Fried rich shafen zal ver
trekken.
De route is thans als volgt vastgesteld
Groningen, vermoedelijk via Leeu
warden naar Arnhem, vervolgens
naar Den Bosch, en dan via Brabant
naar Rotterdam, Den Haag, A m-
sterdam, en van Amsterdam via N ij-
m e g e n naar de grens. Waarschijnlijk
is het luchtschip tusschen 10 en 12 uur
boven de hoofdstad.
GOUDEN JUBILEUM
W. VAN WAARDHUIZEN.
Donderdag herdacht de heer W. van
Waardhuizen, afdeclingschef bij de N.V.
Vereenigde Touwfabrieken v.h. Gebrs.
Hoos aan den Zijlweg onder de gemeente
Leiderdorp zijn gouden jubileum in dienst
bij genoemde N.V.
Dit feit werd heden op feestelijke wijze
heidacht in een versierd gedeelte van de
groote opslagplaats, fraarvan de nationale
driekleur in den frisschen herfstwind stug
wapperde.
De jubilaris werd omstreeks 11 uur met
z;jn echtgenoote, kinderen en klcinkinde-
r-»! van zijn woonhuis aan de Groenoord-
straat met drie auto's door collega's naar
de fabriek gereden, alwaar ter feestelijke
ontvangst aanwezig waren de burgemees
ter der gemeente Leiderdorp, de heer Brug,
de heeren J. Bosman, president-commissa
ris en A. W. Hoos, directeur der N.V., de
bazen en verder het personeel van de af
deeling, waarvan de jubilaris chef is.
De heer J. Bosman was de eerste woord
voerder, die er op wees dat zoo iemand,
dan zeker wel de jubilaris waardecring ver
dient voor zijn diensten jegens de ven
nootschap. Van al die 50 jaren liggen er
een veertigtal, doorgebracht in Rotterdam.
In die jaren is tusschen directie en hem
een band gevormd, er is geen enkel woord
van ongenoegen tusschen spr. en den jn-
bilaris gewisseld. Spr. prees hem voorts
voor hetgeen hij gedaan heeft *s»or het
ziekenfonds van het personeel. Een groot
