20ste Jaargang MAANDAG 16 SEPTEMBER 1929 No. 6284 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND SPORT DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voomtbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen VOLKENBOND Permanent Hof van Intern. Justitie. De raad van den Volkenbond hield Vrij dagavond een geheime zitting, welke alleen gewijd was aan het onderzoek van het statuut van het Haagsche Hof, inzon derheid betreffende de salarieering der rechters. Dit salaris wercl op 45000 gulden ge bracht. De president van het Hof zal 60.000 ontvangen. Een goed salaris! DE ONTRUIMING VAN HET RIJNLAND. De eerste troepen vertrokken. De eerste Engelsche troepen uit het Rijnland zijn Zondagmiddag aan het Vic toria-station te Londen aangekomen. Aan het station bevond zich een groote menigte om de troepen toe te juichen. Naar uit Colblenz wordt gemeld, wor den sinds eenige dagen voorbereidingen getroffen voor het vertrek van de te C'o- blenz gestationeerde bezettingstroepen en van verschillende afdeelingen van de Rijn landcommissie. Haar gemeld wordt gaan dagelijks groote transporten materiaal over de grens naar Frankrijk. Volgens deze voorbereidingen is het waarschijnlijk dat reeds op 15 November J as. alle Fransehe militairen uit Coblenz zullen zijn vertrokken. Ook bij de Rijnlandcommissie schijnen de voorbereidingen zoo ingericht te wor- den, dat alle gebouwen op 15 November (dus een maand vóór den te Den Haag overeengekomen termijn van 15 December) door de bezettingstroepen en autoriteiten zullen zijn ontruimd en aan de Duitsche autoriteiten zullen worden overgegeven. Het staat echter nog niet vast of de Rijn landcommissie met belangrijk minder per soneel naar Wiesbaden of naar een an dere plaats zal gaan. Het schijnt, dat de Rijnlandcommissie aan haar aanspronkelijk plan vasthoudt. MONACO. De rust teruggekeerd. Naar uit Monte Carlo wordt bericht, is er aan de crisis in Monaco een eind geko men, dank zij de prinses, die bij baar vader den vorst Lodewijk van Monaco, is tusschen- beide gekomen. Eenige dagen geleden i3 de prinses te Monte Carlo teruggekeerd en heeft in het paleis vertegenwoordigers uit den Nationalen Raad en den gemeente raad ontvangen. Deze afgevaardigden heb ben de grieven der bevolking kenbaar ge maakt en verzocht, dat deze voor 1 Octo ber zouden worden weggenomen. De eischen van de bevolking zijn: toegankelijkheid tot de hoogere betrekkingen in de regeering van het vorstendom voor inwoDers van het landvorming van een permanente com missie om met den vorst van gedachten te wisselen over gemeentelijke vraagstukken; wijzigingen in de Grondwet in het belang van het vorstendom; herziening van het financieele stelsel en evenwicht in de be grooting; onderscheiding tussohen het par ticulier bezit van den vorst en dat van den staat. Nadat de prinses de vertegenwoordigers ran het volk had aangehoord, keerde zij laar Marseille terug, waar haar vader ver blijft en legde 'hem de wensohen zijner on derdanen voor. De vorst heeft alle verlan- ïns ingewilligd en beloofd, dat er onmid- ilijk stappen zullen worden gedaan om hervormingen uit te voeren. ITALIË Groote rede van Mussolini. Iver de verhouding van KerkenStaat. Mussolini heeft Zaterdag een groote redevoering gehouden, waarin hij o.a. ook de Lateraansche Verdragen besprak. Deze zijn van twee zijden aangevallen, namelijk door hen, die verdwenen instellingen wilden doen herleven, en door de vrijmetselaars, die het conflict wilden bestendigen. Doch alle aanvallers zijn verslagen, en de hoop, dat de fascistische regeering" een nieuwe vrijmetselarij zou laten gedijen, ten einde het clericalisme te bestrijden, is kinderach tig en ongegrond. Enkele dwalingen, die in het katholieke kamp zijn gerezen, moeten echter gerecti ficeerd worden, aldus Mussolini. Er is een groot essentieel verschil tusschen het se- questrecren van eenige dozijnen obscure oxtremistische katholieke bladen en Bis marck's Kuliurkampf of den Napoleonti- schen strijd. Uit de rapporten der prefecten blijkt, dat de Italiaansche geestelijkheid de wetcen van den staat gehoorzaamt en vaak enthousiast is voor het régime. Op enkele uitzonderingen na in het grensge bied toont de geestelijkheid zich verlangend sameh. te werken met de fascistische auto riteiten en dat niet alleen ter wille van de rust, maar omdat zij het verleden weet te vergelijken met het heden. RUSLAND. De Chineesche voörstellen afgewezen. Naar uit Moskou gemeld wordt vond gisteren aldaar onder voorzitterschap van Rykow een vergadering van den Raad van Volkscommissarissen plaats, waarin do plaatsvervangende commissaris voor Bui- tenlandsche zaken Litwinow mededeelingen deed over de betrekkingen met Ohina. Hij verklaarde, dat de Sovjet-regeering niet in staat is, de laatste Chineesche voorstellen, die op 11 September door bemiddeling van. het Duitsche gezantschap werden overhan digd, aan te nemen. De Sovjet-regeering eischt onmiddellijk herstel van den status quo op den Cliineeschen Oosterspoorweg. De antwoordnota zal heden via het Duit sche gezantschap aan de Chineesche re— geering worden overhandigd. De militaire maatregelen, die de Sovjet-regeering heeft genomen, blijven tot nader orde gehand haafd. De opperbevelhebber van de Russische troepen, Blueohner, heeft medegedeeld, dat in de laatste 24 uur de Chineesche troe pen aan den Russisch-Chineeschen grens sterk zijn geconcentreerd en dat de Chi- neezen den strijd van de Witte Russen te gen de Sovjet-Unie ondersteunen. PALESTINA Onrust aan de grenzen van Irak. Naar verluidt zijn te Jeruzalem berich ten ontvangen, volgens welke de Waha- bieben-koning Ibn Saoed met een strijd macht van 30.000 man tegen de opstande lingen onder leiding van den Bedouien emir Eddawish aan de grenzen van het Irakgefeied te velde trekt. SLUITING VAN DE ZITTING DER STATEN-GENERAAL. Afscheid van den voorzitter der Eerste Kamer. Op de gebruikelijke wijze had Zaterdag middag de Vereenigde Vergadering van de beide Kamers der Staten-Generaal plaats, ter sluiting van de zitting 19281929. Bij deze korte plechtigheid waren dit jaar veel meer Kamerleden aanwëzig dan andere jaren. Even vóór 3 uur konderdigde de Kamer bewaarder der Eerste Kamer de komst van den Minister aan den voorzitter aan. Toen even 3 uur do Minister van Bin- nenl. Zaken, jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck, in ambtsorniat binnentrad, voorafgegaan door de leden van de commissie van in- en uitgeleide, van Embden, de Wilde en mej. Westerman en gevolgd door de leden Fransen, Krijger en Boon, verhieven alle aanwezigen zich van hunne zetels, terwijl do Minister een buiging maakte. De Minister plaatste zich achter de mi nisterstafel en hield een korte rede. „Hare Majesteit de Koningin heeft mij opgedragen de Zitting der Staten-Generaal in Haren naam te sluiten. In het afgeloopen jaar zijn, dank zij Uwe medewerking, vele maatregelen tot stand gekomen, die naa-r met reden ver wacht mag worden tot heil van Land en Volk zullen strekken. Met name valt te denken aan de Ziektewet en aan de wet tot regeling van de financieele verhouding tusschen Rijk en gemeenten. De Koningin heeft mij opgedragen U Haren dank te betuigen voor Uwen ijver en Uwe toewijding aan 's Lands belangen. In naam der Koningin en daartoe door Haar gemachtigd, verklaar ik deze Zit ting der Staten-Generaal te zijn geslo ten". Even over 3 uur verliet de Minister, op dezelfde wijze voorafgegaan en gevolgd de vergaderzaal, en was de plechtigheid geëindigd. Na afloop van de vereenigde vergade ring heeft de voorzitter van de Eerste Ka mer der Staten-Generaal, de heer J. J. G. baron van Voorst tot Voorst, in bet ge bouw dier Kamer afscheid genomen van de griffiers, de ambtenaren en het verde- ro personeel der kamer. Hij bracht woor den van hartelijken dank voor den steun, dien hij gedurende - zijn lo-jarig voorzitter schap van allen mocht ondervinden en roemde de wijze, waarop het'personeel van 'hoog tob laag zijn werkzaamheden verricht. De griffier, jhr. dr. W. A. Beelaerts van Blokland, bracht namens allen dank voor 's voorzitters hartelijke woorden. Spr. roem de de humane behandeling, die ieder van den scheidenden voorzitter heeft mogen ondervinden, en gaf de verzekering, dat het personeel der Kamer een dankbare herin nering aan het voorzitterschap van den heer Van Voorst tot Voorst zal bewaren. KATH. WETENSCHAPPELIJKE VEREENIGING. Het zilveren jubileum. Mgr. Aengenent woont de f eest ver ga doering bij. Bovenstaande vereeniging, welke offi cieel do lange titel draagt van „Vereeni ging tot het Bevorderen van de Beoefe ning der Wetenschap onder de Katholie ken in Nederland"' herdenkt, haar 25-jarig bestaan. Zaterdagmiddag werden te Den Haag de verschillende afdeelingsvergaderingen gehouden. In de Rechtskundige afdeeling onder voorzitterschap van prof. mr. dr. v. d. Grinten werd behandeld: De positie van de Nederlandsche overzeesche gewesten binnen het Staatsverband. In do geneeskundige afdeeling sprak prof. dr. F. H. Quix, hoogleeraar te Utrecht over histologische afwijkingen in het bin- nen-oor bij aangeboren doof-stomheid. In de Wis- en Natuurkundige afdeeling hield prof. dr. P. Debije, hoogleeraar te Leipzig een voordracht over: Metingen van atoomafstanden in vrije moleculen. De tweede spreker was ir. Jos. Cuypers over: Bestaat er invloed van het communisme op de bouwkunde in Nederland? Ten slotte hield prof. dr. W. H. Keesom uit Leiden een voordracht over „Onderzoekingen bij de laagste tot nu toe bereikte temperatu ren". In de Letterkundige afd. sprak prof. dr. L. L. Bellon, hoogleeraar te Nijmegen over: Praehistorie en ethnologie tegenover het vraagstuk van den oorspronkelijker gods dienst. Als tweede spreker trad op prof. dr. C. C. Berg, hoogleeraar te Leiden over: Het karakter van de Javaansche ge schiedwerken en hun- plaats in de Ja vaansche letterkunde. Ten slotte hield de heer Veroanunen een lezing over Alber- dingk Thijm en David. Des avonds was er een reünie van leden en gasten in Hotel Wittebrug. Pomtïeiale Hoogmis. Gistermorgen om 9 uur droeg Z.D.H. Mgr. Aengenent in de kapel van het St.- Aloysiuscojlege der paters Jesuieten aan de Oostduinlaan een pontificale Hoog mis op. Om 12 uur begon de algemeene verga dering in het Kurhaus te Scheveningen. De voorzitter der Katholieke Weten schappelijke Vereeniging, professor Barge hoogleeraar te Leiden, verwelkomde de aanwezigen, allereerst Mgr. Aengenent en de katholieke ministers, verder de verte genwoordigers der Görres-Gesellsohaft en van de Société Schientifique de Bruxelles. Als den stichter der Vereeniging eerde hij pater Is. Vogels S.J., wien de vergade ring een hartelijke ovatie bracht. Herdacht werden de overleden leden prof. Struycken en mr. Ledeboer, aan wie de Vereeniging zooveel te danken heeft gehad. Telegrafische en schriftelijke gelukwen- schen waren ingekomen van Z. D. H. den Aartsbisschop en van H.H. D.D. H.H. de Bisschoppen van Den Bosch, Roermond en Breda, van Mgr. dr. Goossens, rector mag nificus der R.-K. Handelshoogeschooi (Mgr. dr. Hoogveld, rector magnificus der R.-K. Universiteit te Nijmegen, woonde de ver gadering bij) en van dr. Verhoeven, direc teur van het R.-K. Bureau voor Onderwijs en Opvoeding. De voorzitter deelde mee, dat een jubilé- uitgavo op komst, is: een boekdeel, „Herle ving van de wetenschap en katholiek Ne derland", van prof. dr. Gerard Brom. Een pater de Groot-fonds Besloten werd tot de stichting van een „Pater De Groot-fonds", waarvoor reeds een bedrag van 77.500 is toegezegd. Kar dinaal van Rossum en de bisschoppen zijn daarbij voorgegaan. Z.D.H. Mgr. Aengenent achtte het een voorrecht, persoonlijk zijn gelukwenschen te kunnen aanbieden. Hij dankte de Ver eeniging, dat ze hem had uitgenoodigd, de zen morgen aan dit jubilé hoogere wijding te geven, én verzekerde van zijn hartelijke sympathie en belangstelling. Bijna van het begin af is Mgr. lid der Vereeniging geweest; hij wenscht lid te blijven en zooveel mogelijk de vergaderin gen bij te wonen. De afgevaardigde der Görres-G'esell- schaft, professor Dyhoff, voerde nog het woord, waarna professor Groenen een bij zonder woord van dank richtte tot den voorzitter, die ook de volgende vier jaar weer voorzitter zal zijn. Het tweede deel dej- vergadering be stond uit een rede van, dr.' Ferd'. Sassen over „De organisatie der cultuur". De dag werd besloten met een maaltijd in heb Kurhaus, waarbij ook aanza/ten Mgr. Aengenent, de katholieke ministers en Mgr. Nolens. Tafelreden werden gehouden door den voorzitter professor Barge, door minis ter Ruys de Beerenbrouck, Mgr. dr. Hoog veld en den vertegenwoordiger der Société Scientifique de Bruxelles. DE STAKING IN HET HOUTBEDRIJF. ^Overeenstemming bereikt. Zaterdagmiddag vergaderden te Am sterdam opnieuw werkgevers en werkne mers in het houtbedrijf te Zaandam. De onderhandelingen der partijen be trokken bij het conflict in het houtbedrijf te Zaandam, hebben ten slotte tot overeen stemming tusschen de wederzijdsche bestu ren geleid. Het resultaat zal door de arbeidersorga nisaties a.s. Maandag ter goedkeuring aan hare ledenvergaderingen worden voorge legd. In de onderhandelingen is van den kant der werknemers het voorbehoud ge maakt, dat opheffing der staking slechts mogelijk is, indien ook het conflict tus schen de werkgeversorganisaties en de scheeps- en bootwerkersvereeniging „Eens gezindheid" tob oplossing komt, terwijl de werkgevers hun toezeggingen slechts ge stand kunnen doen indien uiterlijk op Maandag 30 September a.s. het werk is hervat. Nieuwe verlaging van de binnenlandschc posttarieven. Voor 20 gram en voor monsters. Overwogen wordt om, zoo mogelijk met ingang van 1 November a.s. over te gaan tot verlaging van het port voor brieven tot 20 gram in het binnenlandsch verkeer van 7 1/2 tot 6 cent, alsmede van het minimum- port voor monsters in het binnenlandsch verkeer van 5 tot 3 cent- Het is de bedoeling deze verlagingen tevens toe te passen in het verkeer met Ned.-Indië, Suriname en Curasao, mits tij dig met de postbesturen van deze gewesten overeenstemming wordt verkregen. Voorts wordt met de Ned.-Indisc.he postadministra tie overleg gepleegd om op een nog na.il ér te bepalen datum tot eenige verlaging te geraken van het port der pakketten welke met de zeepost naar Ned.-Indië worden verzonden. Kath. Handelshoogeschool te Tilburg. Opening van het nieuwe studie-jaar. De rector-magnificus- van de R.K. Han delshoogeschool te Tilburg, mgr. prof. dr. Th. Goossens, heeft hedenmiddag het nieu we studiejaar geopend met een lange rode waaraan het volgende is ontleend: Het getal studenten neemt steeds toe en bedroeg over den beëindigden cursus 53 Naar de plaats van geboorte kwamen de studenten uit de volgende provincies: Noord-Brabant 32, Limburg 8, Noord-Hol land 1, Zuid-Holland 5, Zeeland 1, Gelder land 6,. Van de 27 ingeschrevenen voor het tweede jaar bleef geen enkel achter om zich voor het propaedeutisch examen aan te melden. Van de 27 zijn 20 aanstonds geslaagd, dat is dus ruim 74 procent; bij een twee den aanloop slaagden nog 2 na 2 maan den, en eveneens-2 na drie maanden: in totaal slaagden dus in dit studiejaar 24 van de 27, wat zeer zeker als bewijs mag gelden, dat er flink en ernstig gewerkt is. Het interne leven der Hoogeschool ver liep kalm en rustig, geheel in de sfeer, die aan nauwgezette en ingespannen studie past. „Saevis tranquillus in undis" mag van haar wel worden gezegd: „Rustig te mid den van woeste baren". Do woeste baren zijn dan de hoog-politieke discussies, die op Sinfc-Nicolaasdtag het lot had geen slechteren datum leunen kiezen de ver werping van het subsidie-voorstel in do Tweede Kamer voorafgingen, en die nog lang den politieken vijver van onze Ne derlandsche pers in beroering brachten. Het ligt buiten het terrein van het tecto- raal jaarverslag daarop, verder in te gaan, ofschoon de politieke strandvonderij, die daarbij gepleegd is om in het kader van het zoo juist gebruikte beeld te blijven wel tot 'n gedachtenwisseling zou uitlok ken. Gelukkig mocht de rector-magnificus constateeren, dat provincies, steden en dorpen, Kamers van Koophandel, instel lingen en particuieren door hunne subsi dies en giften het verder bestaan onzer Hoogeschool hebben mogelijk gemaakt. Kantoorbedienden en de Arbeidswet. Demonstratie te Den Haag. Om tegenover de nieuwe regeering en nieuwe Tweede Kamer te demonstreoren tegen de, steeds uitgestelde invoering van de Arbeidswet 1919 voor de Nederlandsche kantoor- en handelsbedienden, had de Na tionale Bond „Mercurius" gisteren te Den Haag een demonstratieve bijeenkomst be legd, welke druk bezocht was. Een 60-tal afdeelingen uit alle deelen van het land had afgevaardigden gezonden. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De ontruiming van hot Rijnland begon nen. De Indië-vliegers waren Zondag te Aleppo. (Luchtv. 2e blad). BINNENLAND. De moordzaak te Giessen-Nieiiwkerk. De verdachten Klunder en Theunissen in vrij heid gesteld. (Rechtz. 2de blad en 1ste blad). Het einde der schitterend geslaagde R. K. Sportweek. (2de blad). „Donker Dordrecht". Aan de gemeentelijke electrische centra les te Dordrecht is een storing opgetreden van dien aard, dat do aangesloten gemeen ten (ongeveer 65) zullen worden gerantsoe neerd. Op de uren dat het gemeentelijk net onder stroom staat, is dat der buiten gemeenten uitgeschakeld. Den eenen dag zal de gemeente, den anderen dag de buiten gemeenten stroom ontvangen. Des avonds zal zooveel mogelijk het geheelé net on der spanning worden gebracht. Vóór Woens dag zal de storing niet kunnen worden op geheven. Een en ander veroorzaakt heel wat on gerief en booze gezichten, om niet te spre ken van de reusachtige bedrijfsschade, want in alle aangesloten geméenten wor den industrieën en fabrieken tot stilliggen gedoemd. Het 25-jarig bestaan der Technische Hoogeschool te Delft zal het volgende jaar in Juli feestelijk worden hérdacht. GOLF. NederlandDuitschland 5—3. De uitslag van den gisteren te Den Haag gespeelden golf-wedstrijd tusschen Nederland en Duitschland luidt 53 voor Nederland. De Noordwijksche Golfweëk. In den wedstrijd om de British Ameri can Cup, 8 September op de Noordwijk sche golfbanen gespeeld, behaalden do heeren del Court van Krimpen, van Ley- den en Kessler ieder een bruto score vaif 76. Aangezien de heer E. Cremers een prijs had uitgeloofd voor de beste bruto score, moesten genoemde heeren hiervoor over spelen. Do lieer Van Leyden was verhin derd, zpodat de strijd ging tusschen do heeren Del Court en Kessler, die elkaar Vrijdagmiddag op do Koordwijkscho baan ontmoetten. Na een zeer spannende match waren beide spelers op de 18e hole all square. De 19e hole bracht den heer Kess ler de overwinning. LAWNTENNIS* De Landenwedstrijd Nederland—België. Zaterdag is te Schoveningep dc landen- wedstrijd NederlandBelgic aangevan gen. De uitslagen van den eersten dag lui den: Enkelspelen: Naua (K.)Borin (B.) 6—8 6—2 4—6 2—6; Castend ijk (N.)— do Ridder (B.) 62 75 61Sigmond (N.) Baudoux (B.) 75 63 61j Knappert (N.)van Zuylen (B.) 36 36 6—3 6l 64; Timmer (N.)Francois (B.) 6—2 61 62; Van der Heide (N.)de Bonnan (B.) 7—5 3—6 6—1 6—3; Harinkelle (N.)-Ew- bank (B.) 36 36 26; Van don Berg (N.)Laloux (B.) 64 26 61 63. Dubbelspelen NautaKnappert (N.)Ewbank-Francois (B.) 57 62 13 11 64; Sigmond-Castendijk (N.)Bau- doux-Borin (B.) 6—,3 1—6 1—6 6—1 6—3; Timmer-Schcurleer (N.)de Borman-Tous- saint (B.) 86 63 64; van der Hoide- Eilers (N.)Laloux-Van Zuylen (B.) 75 6—1 6—4. De stand luidde alzoo: Nederland--Bel gië 102. De uitslagen van gisteren zijn als volgt: Enkelspelen: v. d. Heide slaat Laloux 6—4, 6—3, 3—6, 6—4; Nauta slaat Do Ridder 57, 61, 63, 63; Castend ijk slaat Berin 7—5, 1—6 ,6—2, 6—8, 7—5, Sigmond slaat Van Zuylen 60, 6— 3, 62; Knappert slaat Baudoux 26, 60, 64, 63; Timmer slaat Ewbenk 6—1, 62, 64; Marinkelle slaat Frangois 8—6, 63, 62; v. d. Berg slaat De Borman 6—4, 4—6, 6—0, 4—6, 6—4. Dubbelspelep: v. d. HeideEilcrs ver liezen van BaudouxBorin 46, 61, 26, 36; OostendijTcSigmond verliezen van De RidderLaloux 26, 36, 4—6;

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1