BUITENLAND In afwachting van het resultaat der rekenmeesters 20ste Jaargang WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1929 No. 6262 'Sfe Ccidóclie Gou/tont DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal flet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat 'dit twee bladen V Samenwerking en vrijheid. Op de jaarvergadering va-u den neutralen Middenstandsbond, heden te Enschede ge houden, hield de voorzitter de heer Ed. G. Schürmann, een rede, waarin hij een korte beschouwing gaf over den middenstand in onzen tijd. En hij ma-akte daarbij juiste opmerkingen Zoo spoorde hij zeer terecht aan tot sa menwerking: „Politiek en economisch le ven, alles gevoelt op dit moment de groote behoefte aan samenwerking". Inderdaad En speciaal de middenstand zal zijn maatschappelijke beteekenis en zijn recht- matigen invloed, in het belang der samen leving, moeten behouden en versterken door samenwerking. Samenwerking on derling èn samenwerking met andere stan den, zeer in 't bijzonder met de werkne mers, met den arbeidersstand. Vanzelf sprekend is 3t, dab bij en door die samenwerking eenige vrijheid zal moe ten worden ingeboet En daarom is 't onlogisch, als dezelfde spreker in dezelfde speech de oude libe rale leuze kla-roent: „Vrije concurrentie, waarbij de sterkste wint, zij het parool voor de toekomst 't Is of de heer Schürmann zichzelf ver oordeelt, als hij even verder in zijn rede aanspoort omte breken met oude leu- „Samenwerking der drie groote eco nomische groepen is op den duur de eenige basis waarop ons geheele eco nomische leven moet rusten. En deze samenwerking zal eerst dan duurzaam kunnen worden, wanneer gebroken zal zijn met oude leuzen, die velen aanheffen zonder er de ware beteekenis van te kennen, en zonder te beseffen, dat deze leuzen reeds lang hebben afgedaan. Men passé zich aan over de geheele linie". 't Is volkomen waar, dat voor een duur zame samenwerking een zekére' frischheid van geest en breedheid van opvatting nood zakelijk is,' en daarom gebroken moet wor den met leuzen, die duf zijn door ouder dom, en den vooruitgag in een enge op sluiting beperken. En tot die leuzen behoort die der vrije concurrentie. -Zeker in 't belang van den middenstand, in 'het algemeen maatschap pelijk belang, moet er een vrije concurren tie zijn, d. w. z. e e n zoo v r ij moge lijke concurrentie. Maar met die leuze bedoelt men een liefst ongebreidelde vrijheid, bedoelt men a priori te veroordee- len alle maatregelen, alle webten, die deze vrijheid leiden en inperken. En dab is een echt verouderde liberale misvatting; en dat is een dwaasheid voor wie ernstig wil een „samenwerking der drie groote econo mische groepen"T LITAUEN. Doodvonnissen in Litauen. Volgens berichten uit Kowno zijn Maan dag weer eenige doodvonnissen voltrok ken in verband met aanslagen, welke op Litausch gebied hebben plaats gehad. Ook zijn verschillende vooraanstaande sociaal-democraten gearresteerd, die ver dacht wordenbetrekkingen met de Lit-au- sche emigranten in Polen te hebben onder houden. De president van de Litausche staatsbank is uit zijn ambt ontzet. Hij stond den laatsten tijd aan aanvallen van handelskringen bloot, die scherpe critiek op de credietpolitiek van de bank uit oefenen. De krijgsraad heeft een Litauer, Lsans- kas genaamd, ter dood veroordeeld, omdat hij zich aan do Poolsche grens bevond °m daar van Pleschkaitkis wapens, t.w. revolvers, handgranaten en een helsche toachino over te nemen. Daar de president het verzoek om gratie verwierp, werd het vonnis Maandag in alle •tdlte voltrokken. STRESEMANN VREEST VOOR EEN MISLUKKING Vandaag wordt de algeheele situatie onder het oog gezien De rekensommen. De rekenmachines van de Haagsche con ferentie, die reeds eenige dagen bezig zijn met sommetjes uitrekenen, om te weten wie van beide partijen gelijk heeft, zijn gisteren nog niet klaar gekomen. Vandaag hopen zij gereed te zijn en zullen de gedelegeerden der Vier (Frankrijk, België, Italië en Ja pan) ter bespreking der resultaten bijeen komen. In Conferentiekringen wordt verteld, dat gebleken zou zijn, dat men in het plan- Young een rekenfout zou hebben gemaakt, waardoor inderdaad de Engelsohen met hun bewering, dat zij in vergelijking met de regeling-Dawes jaarlijks 48 millioén min der zouden krijgen en niet 45 millioen, ge lijk aanvankelijk door de anderen beweerd werd, het bij het rechte eind zouden heb ben. Voorts doet het gerucht de ronde, dat ook in het algemeen de Engelsche becijfe ringen gebleken zouden zijn juist te wezen. Intusschen zou dit nog een kwestie zijn, die voor discussie vatbaar as. 1 Mosconi over het plan-Young. De Italiaansche minister van financiën, de heer Mosconi, heeft aan de pers de vol gende verklaring verstrekt Men heeft beweerd, dat Italië bij aanne ming van het plan-Young niet te omschrij ven voordeelen zou genieten. Dat zou hier op neerkomen, dat de deskundigen van Pa rijs in het geheel geen deskundigen waren. Evenwel waren zij door hun regeeringen, de Engelsche inbegrepen, benoemd op grond van hun internationale reputatie en van de autoriteit, die zij in hun respectieve landen genoten. Zij hebben gedurende vier maan den gewerkt en om alle technische inlich tingen te krijgen, die zij noodig hadden, zijn zij voortdurend in contact gebleven met de herstelcommissie en hun respectieve mi nisteries van financiën. Italië zoekt geen enkel ongerechtvaardigd voordeel, het wil, evenals iedere ander na tie, dat men rekening houdt met de bestaan de overeenkomsten. Waarom zou men alleen de overeenkomsten toepassen, die ongunstig zijn voor Italië en niet die. welke dit land voordeelen verschaffen? Waarom wil men art. 1 der overeenkomst van Spa toepassen en niet evenzeer art. 2? De deskundigen hebben hun oordeel niet uitgesproken, zich enkel baseerende op de beginselen van bil lijkheid, maar ook rekening houdende met rechtstoestanden. Dat is de eenstemmige meening der des kundigen geweest, de Amerikaansche ex perts inbegrepen. Dat is de meening der crediteurregeeringen, vertegenwoordigd in de commissie-Young, met uitzondering van de Engelsche regeering. Het plan-Young vraagt van iedereen of fers: van Italië, Frankrijk, België evenzeer als van Groot-Brittannië. Daarop is reqds gewezen. Wat Italië be treft, ben ik bereid een gedetailleerde uit eenzetting te geven van die offers. Indien het Young-plan gewijzigd werd, zou de Italiaansche regeering op haar beurt talrijke aanspraken moeten doen gelden. Men heeft gezegd, dat Engeland speciale offers heeft gebracht bij de regeling van de Italiaansche schuld en dat Italië ver plicht is, geen nieuwe bijzondere voordee len te vragen op het terrein der herstelbe talingen. Zonder het geheele debat over de kwestie der schulden te willen herope nen en met volle waardeering voor hetgeen Engeland te dien aanzien heeft gedaan, wensch ik het volgende te verzekeren: a. Engeland heeft ons geen gunstiger voorwaarden toegestaan dan die, welke vooraf aan Italië waren toegestaan door de Ver. Staten. Het beginsel, officieel door Engeland uitgesproken bij zijn onderhan delingen met Italië, is geweest, dat van pari passu volgens de regeling met de Ver. Sta ten; b. Het Young-plan kent gedurende de 37 jaar van zijn volledige toepassing aan Italië niet hoogere bedragen toe dan die, welke het toekomt krachtens het Dawes- plan, dat op het oogenblik van het afslui ten der schuldenregeling van kracht was, maar integendeel bedragen, welke een wei nig lager zijn. Men heeft gezegd, dat Italië niet deel wil nemen aan de offers, die de verschil lende volken zich bereid hebben verklaard te brengen, met het doel, zoo dicllt mogelijk het standpunt van Engeland te naderen. Italië heeft echter, hoezeer het, evenals Frankrijk en België, den nadruk legt op de onschendbaarheid van het Young-plan, om dat dit beantwoordt aan de behoeften eener economische en p'oliti&wr» systematiseering van Europa, zich bereid verklaard, zijn aan deel bij te dragen, hetzij op financieel ter rein, hetzij ten aanzien van de leveranties in natura: de verstrekking van steenkool enz. De Italiaansche delegatie heeft reeds op duidelijke wijze haar verzoenende houding te dien aanzien op 14 dezer kenbaar ge maakt, bij gelegenheid van de indiening van het memorandum der vier mogendhe den. In de bijeenkomsten der deskundigen, die Maandag en Dinsdag hebben plaats ge had, hebben Italiaansche vertegenwoordi gers alle noodige bewijzen te dien aanzien geleverd. Tenslotte wensch ik op te merken, dat er in Den Haag geen sprake is van fascis me of labourisme. Hier zijn sleohts Italië en Engeland, die, evenals reeds herhaalde lijk in het verleden is geschied, ook bij deze gelegenheid niet de andere landen moeten trachten tot overeenstemming te komen om samen te werken aan den wederopbouw van Europa. De Rijnlandontruiming. Volgens de „Echo de Paris" is het Maan dag bij de besprekingen in de politieke commissie, tot een hevige botsing tusschen Briand en Stresemann gekomen. Dit was het gevolg Van een nieuwe ma noeuvre van Briand. om de kwestie der ontruiming sleependè" te houden. Briand scheen zijn belofte van de vorige week, dat hij reeds Zaterdag het begin en den duur der operaties voor de ontruiming zou be kend maken, vergeten te hebben en bepaal de zich tot het constateeren, dat met de ontruiming eerst een aanvang kon worden gemaakt, als alle parlementen het Young- plan hebben geratificeerd, wat nog ten min ste 10 maanden zal duren. Stresemann was daarover zeer ontstemd. Hij verklaarde niet te kunnen begrijpen, waarom de vorige week van 6 maanden als duur voor de onruiming van de derde zone is gesproken, terwijl er thans weer een termijn van 10 maanden wordt ge noemd. Ook Henderson is beslist tegen het Fran- sche standpunt opgekomen en heeft nog maals verklaard, dat de Engelsche de twee de en derde zone onvoorwaardelijk zullen ontruimen. België zou een kleine afdeeling troepen van de tweede naar de derde zone doen gaan, meer als wacht voor den Belgischen hoogen commissaris en de rest der troepen naar huis terug laten gaan. Stresemann wil zaken doen. Stresemann heeft een brief gezonden aan minister Jaspar als voorzitter van de con ferentie, waarin hij het verzoek doet om een gemeenschappelijke bijeenkomst der zes te beleggen ter bespreking: a. van het verloop, dat de conferentie tot dusver heeft gehad; b. van hotgeen er verder dient te ge schieden met betrekking tot de, volgens het program der conferentie te behandelen problemen. In het bijzonder schijnt het de bedoeling van Duitschland te zijn zekerheid té ver krijgen omtrent de situatie, waarin dit land zal verkeeren, voor het geval de con ferentie uiteen gaat, zonder tot een defini tief resultaat te zijn gekomen. Dit schijnt zoowel voor de vraag hoe het met de bezet- tingskosten zal moeien gaan, als-ook wat wel het voornaamste wordt geacht voor de vraag hoe men zich voorstelt, dat met ingang van 1 September de betaling door Duitschland zal moeten geschieden, n.l. vol gens de regeling-Dawes of overeenkomstig het plan-Young, waarvoor wellicht een pro visorische regeling te treffen ware, van be lang te zijn. Naar aanleiding van dit schrijven is be sloten, dat de gedelegeerden dezer mogend heden hedenmiddag van half zes in Jiet Eerste Kamergebouw zullen vergaderen. Daaraan vooraf gaat een bijeenkomst der vier bij de bezetting betrokken mogendhe den. Privé-besprekingen. Gisterenmiddag gebruikten Briand, Lou- cheur, Snowden en Adatci gezamenlijk de thee. Er had een algemeene gedaohtenwis- seling over den toestand plaats, in afwach ting van het rapport der technische deskun digen en met het doel de respectieve stand punten nader tot elkaar te brengen. Na afloop verklaarde Briand aan de wachtende journalisten, dat het in de bij eenkomst niet gedonderd en gebliksemd had. BELGIE Eupen en Malmedy. Een manifest, om zelf beschikking. Een Wolff-telegram uit Berlijn meldt, dat de bladen van alle partijen in de ka.iir tons Eupen, Malmedy en St. Veit een ma nifest publiceeren, hetwelk is gericht aan het volk en de regeering van België eii waarin het o.m. heet: Op dit oogenblik beraadslagen de re geeringen der landen, die den Grooten Oorlog meemaakten, over een definitieve regeling van het herstelvraagstuk. Wij achten dit tijdstip geschikt om de aandacht te vestigen op het lot van ons Na den oorlog is vrijheid en zelfbestem- mingsrec'nt toegezegd. Ook Eupen en Mal medy willen over hun toekomstig lot zelf beslissen., Het manifest wijst er vervolgens op, on der welke omstandigheden het eerste ple bisciet plaats vond; en acht deze en dus ook de, eerste volksuitspraak niet overeen komstig de bepalingen van het verdrag vfin Versailles. Het manifest doet vervolgons een be roep op alle weldenkende Belgen, die om hun land te verdedigen, met ons gebied te veroveren, naar de wapen grepen. België viert het volgend jaar den hon derdsten verjaardag van zijn onafhanke lijkheid; een feest van vrijheid dus, dat Eupen en Malmedy niet kunnen meevie ren. Het manifest spreekt vervolgens den vurigen wensch uit, dat de bevolking dei- genoemde kantons thans eindelijk in de gelegenheid zal worden gesteld zelf vrij omtrent haar toekomst te beslissen. OOSTENRIJK. Heimwehr contra Schutzbund. N'i e u w e incidenten. Naar gemeld wordt heeft in den afgeloo- en nacht in Neu-Erlaa in het Zuiden van Weenen ©en botsing plaats gehad tusschen een groep wielrijders van den republikein- schen 'Schutzbund en een Heimwehrpa- trouille, waarbij een Heimwehr-man op de Schutzbünder zou hebben geschoten. De schutter werd gearresteerd en naar het politiebureau overgebracht. Kort. daarop kwam op het politiebureau het bericht binnen, dat een broeder van den gearresteerden Heimwehrman op een andere plaats was doodgeschoten. Naar men zegt zou er echter tusschen •beide incidenten geen verband bestaan. Een toontje lager s. v. p. Een volledige vergadering van alle so ciaal-democratische mandatarissen te Wee non heeft met algemeene stemmen een motie aangenomen, waarin wordt gezegd, dat de arbeiders besloten zijn zich te ver dedigen tegen de opleiding van de burger wachten, die Oostenrijk tot den burger oorlog drijven.. Het eenige goede verweer is een gezamenlijke actie van het prole tariaat en verstexking van den republi kein schen Schutzbund. Sensatie heeft op deze bijeenkomst een toespraak van Seitz, den Weenschen bur gemeester, gemaakt. Hij betoogde, dat de socialisten bij hun verdedigings-actie in geen geval de eischen van wet en recht mochten schenden. Hij zou daartoe nooit de hand leenen. Men zal eerstdaags een ernstig woord met de verantwoordelijke staatsfactoren moeten spreken. Deze woorden van Seitz hebben de radi cale elementen ter vergadering een toontje lager doen spreken. Seitz was van plan een korten tijd va- cantie te nemen in Noord-Tirol. Toen dit voornemen bekend was geworden, versche nen er overal plakkaten, die de 'bevolking aanspoorden hem op passende wijze te ont vangen en zijn verblijf te bederven. Seitz heeft zijn reisje opgegeven. AMERIKA In Venezuela wordt niet gestreden. Het Gezantschap der Ver. Stagen van Venezuela in Nederland spreekt de be richten tegen, welke gepubliceerd zijn over de verovering van Guanta, Maturin en een gedeelte van Cumana door op standelingen, evenals de ontruiming van Barquisimeto door de regeeringstroepen; de concentratie van revolutionnaire troe pen bij San Christobal, komend uit Co lombia; alsmede dat er gestreden wordt ten Zuiden van Venezuela enz. Al deze be richten zijn geheel onjuist. Het Gezantschap der Ver. Staten van Venezuela spreekt overigens tegen de be richten door een nieuwsblad te Amster dam verspreid, waarin medegedeeld wordt, dat de regeering van Venezuela de regee ring der Ver. Staten van Amerika heeft laten vragen een gerechtelijke vervolging te doen instellen togen het piratenschip „Falke". VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Daar Stresemann vreest voor het dood- loopen der conferentie heeft hij de zes mogendheden uitgenoodigd tot een bij eenkomst om de situatie nader onder de oogen te zien. Nieuwe incidenten in Oostenrijk. Weer wordt een Russische inval op Chi- neesch grondgebied gemeld. De Zeppelin vertrekt hedenavond uit Tokio. (Luchtvaart, 2de blad). BINNENLAND. De Burgerwacht te Nieuwerbrug. (2de blad). Op het meer van Genève is een zeilboot omgeslagen, waarbij een Nederlander is verdronken. (Gem. Ber., 2de blad). De opening van de Koudekerksche brug, (2de blad). Het Leidsch vuilvervoer naar Nieuwkoop. (2de blad). CHINA. HET CHINEESCH—RUSSISCH CONFLICT. De Russen op Chineesch gebied. Volgens te Peking ontvangen berichten van den Amerikaanschen consul te Char- biu, zouden de Chineéschc troepen in ver band met de voortdurende overvallen van de Russische voorhoede verschillende stel lingen aan de grens hebben ontruimd. Russische troepen zijn op verschillende punten over de Amoor getrokken en heb ben Chineesch gebied bezet. Door bemiddeling van den Duitschen gezant te Moskou heeft heb Russische commissariaat van Buitenlandsche Zaken aan de regeeringen van Nanking eti Moek- den een verklaring gericht, waarin stelling wordt genomen ten opzichte van de jong ste gebeurtenissen aan de Russisch-Chi- neesche grens. Er wordt vooreerst op gewezen, dat de Russische nota van 30 Juli in zake heb inbeslagnemen van den Oosterspoorweg door de Chineesche autoriteiten onbeant woord is gelaten. Verder wordt gezegd, dat terstond na het afbreken der onderhandelingen te Mandjoeli Wit-gardistische troepen een in val hebben gedaan op Russisch gebied, waarbij een vreedzame bevolking werd aan gevallen. Deze aanvallen van wit-gardistcn en Chineesche troepen en voornamelijk heb gebruiken der emigranten-organisaties dooi de Chineesche autoriteiten scheppen ecu gevaarlijken toestand aan de Russisch-Chi- neesche grens. Do Sovjet-rcgeering heeft harerzijds alle maatregelen getroffen om te voorkomen dat Russische troepcnafdec- lingen de grens overschrijden en is van meening, dat ook de Chineesche autoritei ten verplicht zijn de witte troepen tc ont wapenen en de grens-overvallen te verhin deren. Voor alle nieuwe incidenten in Rus sische grensplaatsen en voor de daaruit voortvloeiende verwikkelingen zijn alleen do Moekden- en de Nankingregeering ver antwoordelijk, aldus besluit dc nota. BINNENLAND DE NEDERLANDSCHE MIDDEN STANDSBOND. Heden en morgen worden te Enschedé de algemeene vergadering van den Konin klijken Nederlandschen Middenstandsbond en het 26ste Nationaal Middenstandscon gres gehouden. Dinsdagavond werden het bestuur en de leden van het Congres ten stadhuize door het Gemeentebestuur van Enschedé ont vangen, waarna de ontvangende vereeni- ging „De Enschedésche Handelsvereeni- ging" ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan recipieerde. Heden werd do algemeene vergadoring van den Kon. Ned. Middenstandsbond na een begroetingswoord van de voorzit ter van „Dc Enschedésche Handclsvereeni- ging", den heer H. F. van Baaren, door den bondsvoorzitter, den heer Ed. G. Schürmann, geopend. Over liitverkoopen. In behandeling kwam het rapport over het resultaat eener enquête naar het al of niet bestaan van een „euvel der uit- verkoopen" bewerkt door A. Ingenool Jr., directeur van het Bureau van den Kon. Ned. Middenstandsbond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1