V
20ste Jaargang
ZATERDAG 27 JULI 1929
No. 6242
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
PIUS XI VERLAAT HET
VATÏCAAN
De gevangenschap des Pausen geëindigd
BUITENLAND
e£eic4ócli^(Sou^ant
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
franco per postf 2.95 per kwartaal
flet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V De onomstootelijke waarheden.
De leerstellige Waarheden, die de
Kerk voorhoudt te gelooven, die men als
Katholiek moet aanvaarden zij tarten
haar onweerlegbaarheid alle bestrijders,
de geleerdste en de felste!
Nooit is er ook maar van één enkel dezer
Waarheden aangetoond kunnen worden,
dat zij in strijd is met de vaststaande
gegevens van een wetenschappelijk onder
zoek! Wel, natuurlijk, in strijd met per
soonlijke meeningen van den een of an
der, welke meeningen over enkele jaren
veer plaats moeten maken voor andere;
maar niet in strijd met wat een ernstig
geleerde moet aanvaarden als wetenschap
pelijk vaststaand.
Wel is herhaaldelijk de wetenschap ko
men constateeren, wat de Kerk, bestreden
uit naam van de wetenschap, reeds langen
tijd geleerd had.
Hetzelfde geldt voor wat de Kerk predikt
in haar zedekundige Waarheden,"die
ons voorhouden, wat goed en wat slecht is.
Er wordt, meenen we, minder aandacht
,an geschonken, dat het óók nog nooit van
én enkele dezer Waarheden aangetoond
is kunnen worden, dat zij in strijd is
t wat een echte en ware wetenschap
rt over wat voor de menschheid als goed
slecht moet worden geacht. Integen-
d zeer dikwijls wordt van niet-
iatholieke en niet-geloovige zijde aange
prezen als goed en gesignaleerd als kwaad,
wat door de Kerk al eeuwen-lang als zoo
danig is voorgehouden! Zeer dikwijls moet
worden erkend, dat de zeden wetten der
Kerk, lang door velen geminacht, inder
daad een zegen zijn, hetzij direct voor het
individu, hetzij voor de gemeenschap.
Van de strenge huwelijkswetgeving van
de Kerk bijvoorbeeld móeten herhaaldelijk
ook andersdenkenden getuigen de zegen
rijke strekking voor individu en gemeen
schap. Ons trof in dit verband de volgende
mededeeling in „Het Gezin";
Prof. Arthur I. Todd, te Chicago,
leider van het Sociologisch bureau van
de North-Western University, heeft
een rapport van dit bureau gepubli
ceerd, waaruit blijkt, dat het zelf
moord-percentage onder gescheiden
lieden vier maal zoo hoog is als dat
onder de gehuwden, die niet zijn ge
scheiden.
Daar in Amerika op elke zeven hu
welijken één echtscheiding voorkomt,
heeft dit stellig een zeer groote be-
teekenis. Volgens prof. Todd is het
hooge zelfmoordpercentage onder ge
scheiden personen „een bewijs van
geestelijke instabiliteit en sociale mis-
plaatsing". Hij critiseert ook het
„kameraadschapshuwelijk" als sociaal-
ongezond.
Zonder de wetten der Katholieke Kerk
over de eenheid en onverbreekbaarheid
van het huwelijk welke de geheele
Ohrisfcenheid aanvaardt zou héél de sa
menleving van het bederf van de laagste
hartstochten zijn doortrokken!
DE KABINETSFORMATIE.
Den Parlementairen redacteur van „De
Standaard" (a.-r.) kwam ter oore, dat
jhr. Ruys de Beerenbrouck niet geslaagd
zou zijn in zijn pogen tot formatie van
een parlementair kabinet, steunende op
de drie partijen der rechterzijde.
Het Ned. Corr. meldt ons:
Kaar wij vernemen, is van eenige ont
heffing van jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck
van diens opdracht tot samenstelling van
Mn Kabinet steunende op de rechterzijde:
op dit oogenblik geen
DE SACRAMENTSPROCESSIE TREKT ROND HF.T
ST. PIETERSPLEIN
(De onderhandelingen zijn nog loopende,
m&ar vlotten nog niet zoo vlug aldus
®ogen wij concludeeren uit de boven
staande mededeeling).
Het Plein voor de St. Pieter, op gewone
dagen met een enkele voetganger uf auto
bestipt, kon Woensdagavond de honderd
duizenden tellende menschen-mass-a nau
welijks tusschen de koloimades opnemen.
Reeds in den namiddag was oen onafge
broken stroom van Katholieken uit alle
hoeken der wereld het ploin komen binnen
stroomen, en de wijdsche cirkel had zich
gevuld met een woelende en bruisende me
nigte van wachtenden.
Tegen 5 uur moesten de in bedevaart naar
Rome gekomen seminaristen zich vereeni
gen in de basiliek met de vertegenwoordi
gers van alle klooster-orden, met de kanun
niken van Sint Pieter, de Pastoors van
Bome en de kapittels der kleinere en pa
triarchale basilieken.
De St. Pieterskerk was daartoe geheel
ontruimd. Hoogwaardigheidsbekleeders en
pauselijk hofpersoneel in een kleederdracht
van velerlei kleur en schakeering verzamel
den zich onder de machtige gewelven der
basiliek, in afwachting van de komst des
Pausen.
Te ongeveer 7 uur daalde de H. Vader af
naar St. Pieter, voorafgegaan door kardi
nalen en bisschoppen. De H. Vader be
kleedde zich daar met een gouden koorkap,
doch liet het hoofd ongedekt. Zelfs het witte
kapje ontbrak, omdat Z. H. blootshoofds
de Processie wilde houden. Ook de kardi
nalen en bisschoppen namen ongemijterd
aan de processie deel.
Om half acht besteeg de Paus het po
dium een groote, bizonder voor deze
gelegenheid vervaardigde draagstoel en
knielde neer voor een met kostbare tapij
ten omhangen tafeltje, waarop de mon
strans met het Allerheiligste werd ge
plaatst.
Ondertusschen had het eerste gedeelte
van de processie de St. Pieter reeds door
de middenpoort verlaten.
Aan het hoofd ervan marcheerden pelo
tons der Palatijnsohe garde en der pause
lijke gendarmen in groot tenue van wit en
zwart, gevolgd door 5000 seminaristen uit
alle landen, prelaten in purperen dracht en
de kanunnikken van de basilieken der Stad.
Het eigenlijke „groote corteo" van den
Paus werd geopend door den lijfwacht van
Z. H., de Zwitsers, in schitterenden kuras
sen en helmen, met de hellebaarden ieder-
onheil-afwerend omhoog gestoken. Pauselij
ke kamerheeren in zwart-fluweelen klee
ding, roode Maltheserridders, purperen pre
laten en geheim-kamerheeren gingen aan
de hoogere geestelijkheid voorop, welko
bestond uit tweehonderd bisschoppen en
aartsbisschoppen, en enkele patriarchen
van den Griekschen ritus, uit gemijterde
abten en protonotarii apostolici.
Achter hen schreden de te Rome ver
blijvende Kardinalen, twintig in getal, met
hun sleepdragers, en toen, eindelijk, ver
scheen de Paus in de hoofddeur der St.
Pieter, hóóg gedragen en zichtbaar voor
iedereen, blootshoofds geknield liggend voor
het Allerheiligste.
Een ontzaglijke ontroering maakte zich
van de menigte meester, toen de Paus de
trappen werd afgedragen, onder een rijk
met goud doorwerkt baldakijn, dat door
acht prelaten opgeheven werd. Aan weers
zijden van het „podium" liepen de com
mandanten van de Zwitsersche en de Pa-
latijnsche garde, erachter een twaalftal le
den van de edelwacht met gouden helmen,
onder aanvoering van prins Aldobrandini,
de drager van de rood-gele standaard der
H. Stoel, en ten slotte de leden der z.g.
„pauselijke familie", de hofkapelaans en
andere dignitarissen. De processie werd we
derom gesloten door Palatijnschc en Gen-
da rmen-eere wachten.
Nadat de stoet de trappen van St. Pie
ter was afgedaald, wendde zij zich links
naar de koloimades van Bernini, en maakte
een kring rondom het geheele plein om
door de rechter-kolonnade weer voor de
basiliek aan te komen.
De toegang tot het plein was voor ieder
een vrij, evenals tot de aangrenzende
Piazza Rusticucci. De huizen, die op het St.
Pietersplein uitzien, hadden hun gevels
versierd met draperieën en bloemen, en
ook uit alle vensters van het Vaticaan hin.
gen roode goud-bestikte doeken af.
De kolonnades waren met houten staker
sels afgezet en Italiaansche regimenten
droegen zorg voor de goede orde. Men schat
de aanwezige troepenmacht op tienduizend
man. Gereserveerde plaatsen waren niet
aangegeven; alleen het Corps Diploma
tique en de leden van den Romeinschen adel
hadden een plaats bovenop het uiteinde der
rechter-colonnade. De Kardinalen Frühwirth
en V'anutelli woonden vanaf een balcon de
plechtigheid bij; de grijze kardinaal Ehrle
kon wegens ziekte niet tegenwoodig zijn.
Overal waar de processie langs ging
brandde de geestdrift der menigte los, en
wanneer de Paus met het Allerheiligste na
derde presenteerden de Italiaansche troe
pen het geweer.
Langzaam, heel langzaam trok de pro
cessie voor onder de majestueuze zuilen
hallen, die me^ slingers van groen ver
sierd waren. Drie kwartier nadat de stoet
van duizenden plechtig-zingend de basiliek
had, verlaten, kwam zij voor St. Pieter te
rug.
Op het vlakke gedeelte tusschen de Sca-
linata en do cordonnata, die te zamen den
opgang naar St. Pieter vormen, was tus-
schentijds een rustaltaar het beroemd
geschenk van kardinaal Rampolla op
gebouwd, overhuifd door een gouden bal
dakijn en afgesloten door een hangtapijt,
voorstellende het Laatste Avondmaal.
De schoonheid van het schouwspel, toen
de Paus het altaar naderde, is onbeschrij
felijk. De zon was ondergegaan en in de
schemering van den zomerschen avond had
men langs de gevel van St. Pieter en langs
dc trappen rijen kaarsjes ontstoken, die de
kolommen van de basiliek en de trappen
met gouden draden van tintelende lichtjes
omgaven.
Rondom het in wierook wolkende zwe
vende altaar hadden zich de deelnemers
aan de processie verzameld een concilie
van bisschoppen en prelaten met de Paus
aan 't hoofd, vergaderd rond het H. Sacra
ment, dat als een ster, schitterend van goud
en diamanten, door de wierooknevel heen-
straalde.
Plotseling sidderden de zilveren bazui
nen door de lucht, de menschenzee viel,
overweldigd door ontzag en eerbied brui
send op de knieën neer, de soldaten stelden
zich in de houding. De Zwitsers en de edel-
wachten brachten knielend het eeresaluut
met getrokken sabels en opgeheven helle
baarden.
De Paus, die, omgeven door de kardina
len, ©enige oogenblikken voor het altaar
in aanbidding had neergelegen terwijl het
Tantum Ergo gezongen werd, stond op, be
steeg langzaam de altaartreden, en gaf met
do gouden monstrans de zegen over de ter
aarde gebogen menschen-menigte.
Weer strooiden de bazuinen vanaf het
hooge St. Pieters-balcon hun zilveren klan
ken door de lucht, de menigte rees op en
©en „Te Deum" werd aangeheven zoo
schoon én zoo machtig, dat zelfs het koud
ste hart tot tranen toe geroerd werd.
De Paus besteeg wederom het „podium",
en, terwijl Hij, voorafgegaan en gevolgd
door zijn koninklijke hofstoet, zioh terug
trok naar St. Pieter, brak de jubel eerst
in volle golven door. „Evviva! Evviva il
Papa! Viva Pio Undecimo!" Een donder-
storm van toejuichingen weerklonk uit hon
derdduizenden kelen, zoodat de reuzen
muren van St. Pieter schenen te dreunen.
Nog lang, nadat de Paus de basiliek was
binnengegaan, hield het enthousiasme aan.
De St. Pieter werd lichtje voor lichtje ge
ïllumineerd tot het kruis bovenop de koe
pel toe en stond daar goudflonkerend in
den zwarten nacht.
Het historisch feit had plaats gehad. En
aan Paus Pius XI, die zijn pontificaat in
zette met den zegen „Urbi et Orbi" te her
stellen en thans de droeve breuk tusschen
Kerk en volk heeft geheeld, zal voor alle
tijden de titel van den „Paus der Verzoe
ning" geschonken worden. Moge de God
delijke Majesteit Zijnen afgezant nog lang
voor ons behouden!
DE HERSTELKWESTIE.
DE GROOTE CONFERENTIE TE
DEN HAAG.
Brussel heeft toegestemd.
Aanvang waarschijnlijk
10 Augustus.
Naar Reuter uit Brussel meldt, heeft de
Belgische regeering, gaarne overeenstem
ming tot stand ziende komen inzake de
kwestie, die reeds sedert verscheidene we
ken het onderwerp vormt van geschil, toe
gestemd in de aanvaarding van Den Haag
als zetel van de Conferentie der regeerin
gen.
Naar de „Vorwarts" meldt, zal de con
ferentie te Den Haag op 10 Augustus a.-s.
aanvangen.
De huisvesting der vele
gasten.
De legaties van de regeeringen, die aan
de Diplomatieke Conferentie zullen deel
nemen, hebben reeds, naar wij vernemen,
toen nog onderhandeld werd over de plaats
waar dc conferentie gehouden zou wor
den, in Den Haag en op Scheveningen ge
ïnformeerd naar de beschikbare hotel
ruimte.
Ook het ministerie van Buitenlandscho
Zaken schijnt reeds ter zake diligent te
zijn geweest, maar overal was geheimhou
ding opgelegd, omdat nog niets met zeker
heid gezegd kon worden en men blijkbaar
niet den schijn wilde wekken op de zaken
vooruit te loopen.
Zooals welhaast vanzelf spreekt, zal hot
niet gemakkelijk zijn alle eonferentiebezoe-
kers, maar vooral hun ambtenaren en dc
journalisten in de helft van Augustus on
der dak te brengen. Wanneer de conferen
tie een maand later gehouden zou worden,
zou men geen moment bang behoeven te
zijn dat men het niet ieder naar wensch
zou kunnen maken. Maar nu kost het wel
eenige hoofdbrekens hoe men allen huisves
ten zal, want juist voor de maand Augus
tus was_ door vacantie-reizigers reeds veel
hotelruimte gereserveerd.
Om maar een voorbeeld te geven: de
Maatschappij Zeebad Scheveningen kan
alleen een paar delegaties ontvangen in
het Palace-Hotel, het Grand-Hotel en het
Oranje-Hotel.
Naar verluidt is de Belgische legatie er
nog niet in geslaagd huisvesting voor haar
afgevaardigden te vinden.
Over het algemeen kan men zeggen, dat
aangaande de huisvesting nog niets defi
nitief vaststaat, zoodat alles nog best
terecht kan* komen. In ieder geval zal
het niet gemakkelijk gaan.
FRANKRIJK.
TREEDT POINCARE AF?
Wegens gezondheidsredenen.
De Kamer op reces gezonden.
Naar gemeld wordt, zou Poincaré, de
Fransche minister-president gisteravond
zijn ontslag aan den president der repu
bliek hebben aangeboden.
Poincaré moet aan den minister van
binnenlandsche zaken een schrijven hebben
gericht, waarin hij meedeelde dat hij zioh
wegens zijn a.s. operatie uit het politieke
leven moet terugtrekken.
Des middags had de regeering in de
Kamer een besluit voorgelezen, waarbij de
tegenwoordige zitting van de kamer tot
den herfst wordt verdaagd. Deze daad van
de regeering wekte in de kamer groote
verontwaardiging.
Ultimatum aan Prins Louis van Monaco.
Het parlement van de kiezers van het
vorstendom Monaco heeft een ultimatum
gezonden aan hun vorst, prins Louis. Ge-
eischt wordt, dat deze onmiddellijk zal te-
rugkeeren en de bestaande grieven zal
wegnemen. Wordt hieraan geen gevolg ge
geven, dan zal een referendum worden ge
houden over zijn troonafstand in de vor
ming van een republiek.
ENGELAND
Het plan-Young.
Critiek in 'het Britsche
Lagerhuis.
In het Lagerhuis opende gisteren Lloyd
George een debat over het Young-plan,
dat het iets ongelooflijks noemde.
Lloyd George verklaarde, dat het er
hem niet om te doen was, Duitschland
zoo hoog mogelijke lasten op te leggen,
doch dat hij integendeel voor een ver
mindering van de internationale betalin
gen was. Indien dit geschiedt, moet het
echter geschieden op den grondslag van
wederkeerigheid en moeten alle landen
daarbij geleidelijk worden betrokken.
In zijn antwoord verwierp ook minister
Snowden de in het Youngplan voorgestelde
verdeeling en sprak in bedekte bewoordiu-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De diplomatieke conferentie inzake de
herstelschulden zal te Den Haag worden
gehouden.
Poincaré zou om gezondheidsredenen
willen aftreden.
Onderhandelingen begonnen tusschen
China en Sovjet-Rusland.
Ernstige aardbeving in Ecuador. (Tele
grammen).
BINNENLAND.
De verkiezing var vijf er twintig Eerste
Kamerleden (1ste blad). Photo's der geko
zenen. (3de blad).
De diocesane jeugd-demonstratie op 1
September. (1ste blad).
Het tweede lustrum van den Diocesanen
Haarl. Voetbalbond. (Sport. 4de blad).
gen de bedreiging uit, dat Engeland het
Youngplan zal verwerpen indien men geen
rekening houdt met zijn wenschen tot wij
ziging van de voorgestelde verdeeling.
Do Engclsche regeering wil tegen het
schema der Duitsche betalingen niet pro
testeoren, doch zal het aanvaarden. Met
betrekking tot "Je leveringen in natura
kunnen echter de voorstellen der com
missie van deskundigen niet worden aan
vaard.
Ernstige situatie in de katoenindustrie.
Nog geen accoord tusschen
werkgevers en werknemers.
Dc situatie in de Engelsche katoen
industrie is thans zeer ernstig geworden.
Tenzij namelijk nog vóór hedenmiddag een
uibwog wordt gevonden uit de impasse,
die ontstaan is door het besluit der werk
gevers om do loonen met 12 pet. te ver
lagen, zullen de spinnerijen Maandag wor
den gesloten. Zij zullen echter door dc
directies weder worden geopend op basis
der nieuwe loonen. De besprekingen om
alsnog een oplossing tot stand te brengen,
duren voort.
RUSLAND.
150 doodvonnissen per maand.
In sovjet-Rusland worden iedere maand
ongeveer 150 doodvonnissen uitgesproken.
Uit dc officieele gegevens der Russische
bladen blijkt, dat het aantal veroordeelin
gen met den dag grooter wordt.
Van een afdeeling communisten, die ge
tracht hadden om in een Joodsch dorp
een bloedbad aan te richten, werden vijf
personen veroordeeld en ter dood ge
bracht.
Behalve deze bijzonder typcerendo ge
vallen werden nog ontelbare vonnissen
voltrokken aan anti-bolsjewistische spion
nen, wegens omkooping van beambten,
verduistering, berooving, enz.
In ieder geval moet de magistraat, die
de aanklacht behandelt, bewijzen, dat 3e
misdaad een anti-revolutionnair karakter
draagt, want volgens het bolsjewistische
wetboek van strafrecht, wordt moord niet
rrieer met den dood bestraft, tenzij de ver
oordeelde daarbij een anti-revolutionnairc
bedoeling had.
CHINA.
HET CHINEESCH-RUSSISCH^
CONFLICT.
Onderhandelingen begonnen.
Bevredigend verloop.
Volgens een bericht van de „Daily
Telegraph" uit Moekden zouden in
Tsjangtsjocng, het Zuidelijke .eindpunt van
den Oost-Chineeschen spoorweg, tusschen
een gevolmachtigde van Nanking en den
Russischen consul-generaal te Charbin,
Melinikof, Woensdagmorgen voorloopigc
besprekingen zijn begonnen ter beëindiging
van het Russisch-Chineesch conflict.
Tc Washington ontvangen berichten
uit China bevestigen, dat de Chineesch-
Russische onderhandelingen tusschen den
Russischen consul-generaal Melinikof en
den Chineeschen generaal Tsjang Tsjiang
een gunstig verloop hebben gehad. De
verklaring van dr. Wang, den Chineeschen
minister van buitenlandsche zaken, vol
gens welke met dc Russische belangen bij
den Chineeschen Oosterspoorweg rekening
zal worden gehouden, wordt in verband
met deze onderhandelingen geb'racht en
heeft een gunstigen indruk gemaakt. Men
hoopt, dat de verzoenings-onderhandelin-
gen thans oen meer definitieven vorm
zullen aannemen.
