T~
DE „GRUGA'
ÏGRÜMFtfCHENS^TÉM
RAUM ESSEN
Slapeloosheid
KERKNIEUWS
ONDERWIJS
LEGER EN VLOOT
;7
V ^Y- M A S S T A 8:
O 5 2 3 16*
Om den Davis-Cup.
De eindstrijd. Europ. zone.
De Amerikanen hebben gisteren te Ber
lijn in tegenwoordigheid van ruim 6000 toe
schouwers een record voor de Duitsche
hoofdstad de beide eerste enkelpartijen
tegen hun Duitsche tegenstanders gewon
nen. Tilden was in den eersten set onweer
staanbaar en verloor in de beide volgende
slechts één service game. Hunter leverde
de eigenlijke verrassing,, want nadat Prenn
den eersten set met eenig overwicht ge
wonnen had, begon Hunter hem in den
volgenden van de baseline af te bestoken
en de meeste der lange rallies vielen in
het voordeel van de Amerikanen uit. In
den laatsten set was Prenn bovendien
mefkbaar vermoeid.
De cijfers waren: Tilden slaat Molden-
hauder 62 ,64, 64; Hunter slaat Prenn
a—6, 6—3, 6—4, 6—3.
Na den eersten dag hebben de Vereenig-
de Staten dus de leiding met 20.
WATERSPORT.
DE KAAGWEEK 1929.
De Kaagweek met prachtig weer
begonnen. De motorboot- en
onderlinge wedstrijden. Veel
zon en weinig wind.
De Kaagweek is op schitterende wijze
ingezet. Zooals wel te verwachten was ge
weest heeft het mooie weer meer diaji tot
nu toe het geval is geweest op den eersten
dag belangstellenden naar de Kaag ge
trokken en reeds spoedig op den dag
lieerschte er dan ook die gezellige sfeer,
die de Kaagweek steeds kenmerkt.
t Was overal zon en levenDe zon goot
haar warme stralen over de spiegelglad
de wateren, die slechts even door de boo
ten in beroering werden gebracht, doch
dan ook een eindelooze schittering op de
prachtige plassen tooverde. Er heerschte
leven door de gezellige drukte, die ver
oorzaakt werd door de talloos velen, die
hetzij per motorboot of jacht zich weer
een plaatsje op de Kagerplassen veroverd
hadden.
Overal in het riet gedoken lagen de
grootendeels gepavoiseerde jachten met
hun helderwitte of spieglend bruine kielen,
een schitterende kleurenpracht tegen het
frissche groen der boomem.
Wanneer men al die belangstellenden
gadesloeg vroeg men zich angstig af wat
dat op de eigenlijke wedstrijddagen, voor
al op Zondag, een drukte zal moeten ge
ven.
Met animo werd het w-edstrijdprogram-
ma van den eersten dag afgewerkt. De ge
zellige entourage werkte daartoe trou
wens niet weinig imee. Door de goede zor
gen van de Bell Teleph. Mij. uit Den Haag
konden de watersportliefhebbers genieten
van gramofoon- en radiomuzielc, door groo-
te luidsprekers uitgezonden. Een aardig
idee, wat zeer in den smaak viel.
Van de motorbobtnumaners was de regel
matigheids-wedstrijd vanaf het Kaagterrein
natuurlijk niet te volgen. Wel was zulks
echter het geval met het flesschenspel en
het ringsteken per motorboot. Vanaf het
sociëteiisterreinw waren deze wedstrijden
gemakkelijk te volgen. Het flesschenspel
viel eenigszins tegen. Het bleek erg moei
lijk de flesschen, die in het water stuk ge
varen moesten worden, te raken. Slechts
drie hadden dan ook slechts eenmaal
eucces.
Groot-er was dit bij het ringsteken, waar
verschillenden de drie ringen wisten te be
machtigen.
De uitslagen der motorwedstrijden lui
den als volgt:
Regelmatigheidswedstrijd: 1. Handy",
eig. J. H. C. de Brey, Den Hiaag, in een
totaaltijd van 37 min. 35 6©c.; en een nor-
maaltijd vani 37 min. 36 sec.2. „Aqua^-
mobile eig. Aiie Schippers, Botterdam,
in tot.tijd van 13 min. 40 sec. en nornntijd
van 13 min. 45 sec.; 3. „Elizonne", eig. A.
Bouma, Rotterdam, in tot.tijd van 56 min.
31 sec. en norm.tijd van 56 min. 39 sec. en
„Aspasia", eig. C. J. W. van der Schoot,
Hillegom in tot.tijd van 40 min. 1 sec. en
norm.tijd van 40 min. 9 sec.
Flesschenspel: 1. „Del Poh", eig. H. C.
Fabrj, Den Haag, 1 flesch in 45 sec., 2. „Eli
zonne", eig. H. Bouma, Rotterdam, 1 flesch
in 54 sec., 3. „Maud", eig. mej. N. van der
Mey, Leiden-, 1 flesch in 58 sec.
Ringsteken voor motorbooten: 1. „Dje-m-
ma", eig. dr. J. Blomberg, Den Haag, 3 rin
gen in 2 min. 2 2/5 sec., 2. „Aspasia", eig.
C. J. W. van der Schoot, Hillegom, 3 rin
gen in 2 min. 35 1/5 sec., 3. „Poseidon", eig.
Gebrs. van Os, Rotterdam, 3 ringen in- 2
min. 38 3/5 sec.
Van de zeilwedstrijden ging de grootste
belangstelling uit naar den wedstrijd der
Regenboogklasse. Hierin startten niet min
der dan tien deelnemers. Jammer genoeg
was er slechts heel weinig wind, toon het
startschot viel. Slechts nu. en dan kwam er
een zuchtje over het water gestreken en
wie daarvan kon profiteered zag men zoo
nu en dan wat uitloopen. Over het alge
meen bracht zulks echter weinig voordeel
en ook hier speelden conditie van stuur
man en vaartuig een groote rol.
Na het vallen van het startschot pas
seerde de „Ariola" hot eerst de startlijn,
als tweede gevolgd door de „Braassemer-
meer". die thans gezeild werd door den
heer B. van der Meer uit Oude-Wetering.
Spoedig echter was Oscar Nathan met de
„Lies", een oud schip, dat het „niet meer
wilde doen", zooals zulks gozegd wordt,
naar voren gekomen en ging dit schip
prachtig aan den kop. Ook van Staveren
met zijn „Hollandia", aanvankelijk wat in
de achterhoede liggend, had betere posi
tie weten te kiezen en zoo lag hij bij den
boei op het Zwciland op de derde plaats.
Tegen het einde van de eerste helft der
ibaan gelukte het v. d. Meer om Oscar
Nathan voorbij te loopen, doch deze gaf
zich niet zoo spoedig gewonnen. Hoe
dichter men het einde der eerste ronde na
derde, hoe meer Oscar Nathans inliep en
werkelijk gelukte het hem met gering ver-
INGEZONDEN MEDEDEELING.
tengevolge^au de Éomywarmte, overwint
men spoedigpSjj^h«f^l*bruik van een paar
f^ijnharpt's Zenawtabletten
Glazen Buisje 75 c| Bij Apoth. en Drogisten
4
schil als eerste de tweede ronde te be
ginnen. Daarna liep hij weer stukken uit,
doch in de volgorde der overige deelne
mers kwam nogal verandering. De „Braas-
seroermeer" zakte al meer 'en- meer af en
lag spoedig nummer drie, achter van- Sta
veren. Op hun, beurt werden bedden- ten
slotte nog gepasseerd door de „Ariola" en
de „Pelikaan" die daardoor .nog den twee
den en derden prijs veroverden.
De uitslagen, der zeilwedstrijden luiden:
Open sloepen (handicap): 3. „Ping Ping",
eig. W. H. S. Sij-pkeiis, Den Haag, in 2 u.
12 min. 3e sec, berekend© tijd; 2. „Rekel
tje", eig. mej. Rie van Luyken-, Leiden, in
2 u. 18 min. 31 sec. ber. tijd.
Open scherpe jachten (handicap): 1.
„Joho", eig. F. Boom, Oegstgeest-, in 2 u.
33 min. 52 sec. ber. tijd.; 2. „Onschuld",
eig. P. H. Ro-meyn Jr., Warmond, in 2 u.
41 min. 6 sec. ber. tijd.
Regenboogklasse: 1. „Lies", sturm. Os
car Nat-han, Berlijn, in 2 u. 35 min. 58 sec.
2. „Ariola", stuurrn. C. A. Schoemaker,
Oegstgeest, in 2 u. 37 min. 43 sec,3. „Pe
likaan", stuurrn. F. A. D. Theunissen, Lei
den, in 2 u. 37 min. 46 sec., 4. „Hollandia",
5. „Braassemermeer"6. „De Leede II", 7.
„Tjebbe", 8. „Snoepie".
ROEIEN.
De nationale kampioenschappen.
Gisteren zijn de nationale roeikampioen-
scbappen te Sloten voortgezet.
De volgende uitslagen werden genoteerd:
Eindstrijd vier zonder stuurman: Laga
won met bijna- een halve lengte van Njord
in 6 min. 58 1/5 sec., daarmede het baan
record verbeterend, dat met- 7.01 3/5 even
eens op naam van Laga stond sinds 1925.
Twee zouder stuurman: Daredevil wint
in 7 min. 48 sec, van Willem III. Slecht
sturen is voor een groot- deel de oorzaak
van de nederlaag van Willem III geweest.
Yierriemsgieken. Triton wint met ruim
2 lengten voorsprong in 7 min. 30 1/5 sec.
van Spaa-rne. Tijd van Spaarne 7 min. 48
2/5 sec.
Heat van de achtriemsgieken tusschen
Nereus en de Maas. De Maas wint met
ruim een kwart lengte in 6 min. 38 3/5 sec.
Vierriemsgieken 2e heat tusschen Die
Leithe en Njord. Die Leithe beslist met een
kranige eindspurt den strijd in haar voor
deel met ruim 3/4 lengte in 7 min. 27 sec.
Een heat voor de achtriemsgielken tus
schen Nautilus en Njord. Njord wint met
1 lengte in 6 min. 50 3/5 sec.
WIELRENNEN.
Van de Stadion-wielerbaan.
Morgenmiddag te 2 uur wordt op de
Stadion-wielerbaan een race-motorendag
gehouden met wedstrijden over langen en
korten afstand, waaraan door 22 bekende
motorrijders wordt deelgenomen. Bovendien
wordt verreden een extra-wedstrijd tus
schen Herkuleyns (Holland), Quiglieni (Ita
lië) en Borgotti (Frankrijk).
Achter groote motoren wordt een voor-
gift-wedstrijd gehouden over 3 x 25 K.M.,
waaraan wordt deelgenomen door: Schle-
baum, Storm, v. d. Wulp (van meet); An-
spach (1 ronde voorgift); L. Leend (2 ron
den voorgift); Slesker (4 ronden voorgift),
terwijl het programma wordt aangevuld
met een wedstrijd op triplet-s.
De Tour de France.
Na de 14c etappe Inidt het algemeen
klassement: 1. Dcwaele, 20 min. 42 sec. voor
Pancera, 3. Demuysere, 4. Cardona, 5 Delan-
noy, 6. Frantz, 7. A. Magne, 8. Leducq, 9.
P. Magne.
De eerste „isolé" is Faure, no. 12. Hij is
1 uur 57 min. 55 sec. op den leider achter.
SCHAKEN.
Om het kampioenschap van Nederland.
Gisteren werden- de volgende wedstrij
den gespeeld:
Landau wint van- Lobman In- eer. Alje-
c-hint- ver d ed-i ging.
Olland wint van- Mulder, die zich Sici-
liaan-sch verdedigde.
Jhr. van den Bosch wint een interes
sante partij van Geus.
De partij EuweDavidson en die van
WeeninkMr. Straat werden- door eerst,
genoemden van iedere partij gewonnen-
De partij EuweDavidson verliep als
volgt:
Wit: Euwe. Zwart: Davidson.
1- Pgl—f3, PgS-4f6; 2. c2c-l, e7—e6;
3. g2g3. cl7d5; 4. b2—b3. e7—c-5;
5. c4xdö, e6xd5; 6. d2d4, Pb2c6
7. Lfl—g2. c5xd48. 0—0 Lf-8—c5
9. Lel—b2. Dd8b6 10. Pbl—a3, Pf6—e4;
11. Pf3—el. 0—0; 12. Pel—d3, Lc5—d6;
13. Pa3c2, LcS—e6; 14. e2—e3. d4xe3;
15. Pc2xe3, Ta8d8 16. Ddl—h5, f7—f5
17. g3g4, Pc6e718. g4xf5, Pelxfö
19. Tal-el, Pf5xe3; 20. Telxe3. Le6—f7;
21. Dh5—f5. KgSh8 22. Pd3—e5, Ld6xe5
23. Df5xe5, Pe4—f6; 24. Lb2—d4, Db6—a6
25. a2a4 TdS—e626. De5—c7, TeS—cS;
27. Dc7e7, TcS—eS; 2S. De7—c5, Pf6—e4;
29. Dc5xa7, Da6xa730. Ld4cna7, Pe4d2
31. Tfl—Cl, TeSxe332. f2—e3. Pd2xb3
33. Tel—c7. Kh8—g8; 34.%Tc7xb7, Pb3—d2;
35. a4a5. TfS—c-S; 36. a5—a6, Pd2—c4;
37. La7—dl, Pola538. Tb7xf7, Zwart
geeft op.
De stand na de 4de ronde is: dr. Euwe
4 p., jhr. v. d. Bosch 31/2 p., Weenink 3
p., dr. Olland 21/2 p., Davidson- en Lan
dau 2 p., Lobman 11/2 p., Geus 1 p., mr.
Straat 1/2 p., Mulder 0 p.
Iiuussoben is de natuur in Essen gaan
bloeien. Daaraan werkte de stad zelve
mede, niet slechts door liet verleenen van
een garantie van 1 millioen Mark, maar
o^k door het- in werkverschaffing gereed
maken van een zeer uitgestrekt, tot dus
verre improductief terrein.
Niemand zou vermoeden, dat de „Grosze
Ruhrlandische Gartenbau-Ausstell-ung" (po
pulair „Gruga" genaamd) is getooverd uit
stukken land, welke tot- dusverre kwalijk
werden aangezien-.
Ongeveer 230.000 vierkante Meter groot,
in. de „Gruga" een trait- d'union- gewor
den tusschen twee voorname stadr;doelei\
die tot dus verte slechts via het steedsoh
gewoel te bereiken waren.
Vanaf October 1927 hebben ongeveer 1200
werklieden de. „Gruga" voorbereid, en on
der leiding van Ga-rtendirektor Korte ge
maakt tot een lustoord!, dat men onet de
beroemde tuinen rond Versailles zou kun
nen vergelijken.
Dat het hier e#n geweldig natuur monu
ment betreft, kan voldoende blijken uit
het feit, dat niet minder dan 70.000 rozen
en 12.000 dahlia's werden aangeplant -
om niet te spreken van de groote collec
ties andere flora in dezen lusthof.
Toen ons gezelschap de „Gruga" be
zocht, troffen we de enorme arena, 100 M.
in doorsnee en 9 Meter diep, met duizen
den papavers in vollen bloei. Dat was in
derdaad een verrassend gezicht.
Zeer afwisselend zijn niet minder dan 28
H.A. grond bekleed met de schoonste en
teerste bloemen. Zelfs een uitgebreid bed
cactussen van zeldzame variëteit ontbreekt
niet.
Naar onzen smaak was de aanleg zelfs
ietwat overdadig en te kleurig. En de
Hollandsche technici waren het daarmede
eeDS.
Bezien we de „Gruga" meer systema
tisch, dan vallen onder de eerste groote
groe-p te rangschikken de planten-, bloe
men-, groenten- en vruchtencultures. In
de tweede groep wordt aangetoond, hoe
de teere groenten verzorgd moeten wor
den. Vernuftig gevonden broeikassen ber
gen de edelste producten.
De derde groep demonstreert de tuin
kunst en de tuininrichting in vroeger tijd
en nu. Onder andere zijn hier een Bo-
meinsche binnentuin en een typisch-Ja
pans che tuin ingericht.
Als mon-steTS uit een fraaie collectie
zijn voorts model-tuinen aangelegd, welke
voor parken bijzonder geëigend blijken.
Niet slechts aan gewone, ma-ar ook aan z.g.
week-end-tuinen is gedacht. Daarin- ont
breken zelfs niet de pittoresk© landhuisje-s.
Ook is er een volledig© kerkhof-aanleg
met kleinere grafmonumenten, kunstzinnig
vervaardigd en gegroepeerd tusschen
stemmig groen.
Komen we tot de vierde groep, da-n is
te zien, hoe men bloemen en planten kan
rangschikken, en ze zóó verzamelen, dat ze
binnenshuis een welkome afwisseling bie
den.
Dan zijn er drie groepen, die betrekking
hebben op den tuinbouw en den tuinaan
leg als wetenschap, op de bescherming
van vogels en natuur.
De laatste hoofdgroep wijst op de tech
niek en de industrie. Daar vindt men alle
hulpmiddelen bijeen, en men staat ver
steld van de omvangrijkheid.
In een klein college, gegeven in de stem
mige ontvangzaal, heeft de „Gartendirek-
tor" het groote ,,Gruga"-plan ontvouwd, en
was een vriendelijk geleide op den verba-
zenden rondgang. Het was on6 goed, daar
te zijn
En het Schriftuurwoord was hier reeds
vervulde. Drie tenten stonden er gebouwd:
groote restaurants met- noodende terras
sen en sublieme uitzichten op deze zeld
zame bladzijden uit het prentenboek der
natuur.
De practische zin der Duitsckers had.
de kolonnades voor de buitenhuizen bui
tengewoon voordeelig opgericht. Gecamou
fleerde of met cement overtrokken tele
graafpalen gaven hier iets suggestiefs.
Vooral op den avond, wanneer het fonke
lende water van de meter-hoog oplaaiende
fonteinen met telkens wisselend gekleurd
eleetrisch licht de mooiste effecten too
verde, weiden herinneringen gewekt aan
het sprookje van den duizencl-en-één»
nacht.
De bouwkunst is op de „Gruga" niet
vergeten. Wei-geslaagd vonden- we de con
ceptie van het rozencafé, welgeslaagd de
peristyle in den Romein sehen tuin-, de
Glockenbrunnen en de afwisselende ter-
rassen met hun honderden treden- van na
tuursteen.
Om tot ©en conclusie te komen, moeten
wo bekennen, dat de Gruga „Essen im
Griin" heeft gezet, niet slechts voor den
duur der tentoonstelling (Juli-r-October
a-.s.y maar permanent), omdat uit de „Gru
ga" een volkspark is geboren, uniek en
een. attractie voor bezoekers-, van blijven
de waarde voor de bewoners der nijvere
fabrieksstad.
Toen we over de „Gruga" werden ge
leid, was daags te voren de 100.000e be
zoeker den ingang gepasseerd; en als we
later nog eens terugkwamen in nieuwe be
koring voor deze bloemenpracht,, ging het
al hard naar de 200.000e. Moge de hooge
tuintoren met zijn roteerende lichtkrans en
vooral zijn verbluffend uitzicht nog velen
op „Erholung" zien kunnen.
Van een Amerikaansch professor wordt
zelfs beweerd, dat hij tijdens zijn rond
tocht over de „Gruga" naar het telegraaf
kantoor snelde, om zijn vrouw te verzoe
ken, met de eerstvolgende boot over te
komenDeze bewering moge misschien
'n tikje gezwollen zijn, toch kan ze als
graadmeter dien-en.
En de binnenstad profiteert mede. Ou
der bonte parapluies schuilen den men-
schen nabij de eafé's, in de Arkadia speelt
Bernard Etté. in het Casanova-Palast
komt Dajos Bela met zijn kunstenaars, en
op den „Prater", met herinneringen aan
de Pressa in Keulen, verdringt- men zich
voor het geweldige Zillertal. En het e.enc
coDgres van vakmenschen volgt het an
dere op, nu sinds weken.
De beeldende kunst.
In hét nieuwe museum Folkwang inet
voornamelijk moderne kunst, heeft dr. Ag
nes Waldstein ons rondgeleid langs zoo
vele schilderstukken, die demon-streeren,
dat er bij vele kunstenaars ook vele op
vattingen huizen.
Om in het verband van de „Gruga" te
blijven, noemen we de talrijke doeken,
welke aan de bloemen en planten zijn ge
wijd, en die naar ons bescheiden oor
deel waarlijk niet het slechtst voor den
dag komen. Vóór alleri moet Emil Nolde
genoemd worden, en dan zijn tijdgenoo-
ten en medestrijders in het expressionisme
Ivokoschka. Heckel, Kirchner en Schmidt—
Rottluff, die in steric-siprekende kleuren
hun bloemen-stille ve-ns hebben bezield.
Dan zijn er nog jongerenen er zijn
bevorderaars van de klein-plastiek. Maar
ook zijn er houtsneden vol herinneringen
aan evenwichtige naturen uit het midden
der vorige eeuw. Die hebben ons niet min
der geïmponeerd.
Het Folkwang museum met zijn kost
bare inrichting en zijn opvallend moderne
gehoorzaal, heeft ons geleerd, dat het
Ruhrgebied niet slechts ontvankelijk is
voor de sombere industrie, maar ook voor
serieuse kunst-. We noemden reeds de ge
bouwen in de binnenstad, en kunnen ook
wijzen op de preciosa in zoo menig ma
gazijn aan de royale hoofdstraten.
De industrie.
Vanouds is Essen—Krupp, en Krupp—
Essen. Maar toch is er ernstige wijziging
gekomen in deze wereld-industrie van het
ijzer en het staal. Want van oorlogsbedrijf
is Krupp vredesibedrijf geworden-. Dat
gaf natuurlijk een geweldige omwenteling
en teruggang misschien. Maar de onderne
mende firmanten hebben alles getrotseerd,
en hun roemrijken naam gestand gedaan.
Nu worden er geen kanonnen en ander
oorlogstuig meer gegoten nu wordt o.m.
gewerkt voor den landbouw. De speciale
duizenden vierkante meters groote fabrie
ken van landbouwwerktuigen heeft ons er I
van vergewist, dat de omvorming uitsta-1
kend is geslaagd.
Trouwens, wat zou Krupp anders moe-
ten aanvangen met zijn 35.000 arbeiders,
of met zijn eigen kolenmijnen ter leveran
tie van de brandstof voor de 8.70 H.A.
beslaande fabrieken?
En blijkbaar gaat het ook financieel
goed getuige de vele sociale maatrege
len, welke Krupp heeft getroffen. Voor
zijn arbeiders heeft hij frissche woningen
gebouwd; er is ruimschoots gelegenheid
tot ontwikkeling en in eigen „Consums"
kan voordeelig worden gekocht.
Van dit geweldige fabriekscomplex ware
nog veel te zeggen. Maar de hoofdinge
nieur, die ons rondleidde de excursie
van de eene naar de andere fabriek ge
schiedde met Krupp's-a/utobussen
constateerde, dat- -zelfs hij nog lan-g niet. al
les wist.
We hebben hier en daar derhalve vluch
tig rondgezien, en niet anders kunnen- zijn
als verbaasd over het menschelijk ver
nuft. Van de stalen ketels, 15 Meter lang,
werden de splinters gefraisd alsof het
buigzaam lood was-, en uit- een ijzeren
projectiel, gloeiend rood, werd binnen en
kele minuten het wiel van een locomotief
gevormd.
De eigen opleidingsschool van Krupp en
het „Haus der Technik" zijn t-wee inrich
tingen, die er op uit zijn, nieuwe geschool
de krachten te kweeken, welke de indus-
trieele eer van Essen in het volgende ge
slacht zal moeten ophouden. Zij staan zoo
goed aangeschreven als de Technische
Iloogesehool te Aken of de Universiteit
van Münster.
Waar Essen aldus een groot industrieel
centrum is gebleven, ligt het voor de hand,
dat het verkeer er op hoog peil staat.
Niet slechts zijn er de beste treinverbin
dingen, doch het luchtverkeer is er sedert
de laatste jaren niet minder onbelangrijk.
Daarvan kunnen getuigen verschillenden
van ons gezelschap, die in de gelegenheid
werden gesteld, per vliegtuig naar Am
sterdam of Rotterdam, terug te keeren. De
vlieghaven is er up to date, het luchtver
keer verbazend druk.
En dan is er nog de dagelijksche vroe
ge markt, waar het een gedrang is, om de
's nachts van Holland gekomen groenten
te bemachtigen.
Natuurschoone omgeving.
Men denke niet, dat in Essen 4e „Gru
ga" het eenige uitstapje vormt. We zijn
naar Werden en Kettwig geweest, hebben
de bosschen doorkruist, voeren op de Ruhr
met zijn rotsachtige omgeving en geno
ten van de heerlijke vergezichten op de
dorpjes, w-aar het krioelde van vacantie-
gangers.
Het plattegrond]e in -dit nummer toont
duidelijk aan, hoe rond het centrum van
Essen een 'heuvelland ligt met talrijke ont
spanningen, welke men in deze streek niet
zou zoeken.
Zoo is zelfs het hart van de Ruhrstreek
niet ondergegaan in de industrie.
Trouwens, hebben de longen van de
zwoegers en strijders zoo nu en dan niet
noodig de frissche lucht, die hen staalt en
sterkt? En begeeren ook zij niet eens wat
anders te zien, dan machines en driefrie-
men alleen?
De „Gruga" en Essen's omgeving schen
ken de kostelijke medicijn, welke zoovelen
op een kleine „Erholung" hard en hard
noodig hebben.
A. v. OORSCHOT.
De Diocesane Synode in het Bisdom
Haarlem.
Naar „St. Bavo' verneemt-, zei de Haar-
lemsche Synode zeer waarschijnlijk worden
gehouden in de week van 20 October van
dit jaar.
Audiëntie.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem is
verhinderd, gedurende de geheele volgen
de week audiëntie te verleenen.
R. K. Handelshoogeschool.
De nieuwe Studiegids voor het cursus
jaar 1929/1930 is verschenen en op aan
vraag verkrijgbaar bij heb Bureau der R.
K. Handelshoogeschool te Tilburg, Bos-
scheweg 95. De inschrijvingsdagen, waarop
de Rector M. zal zitting houden, zijn 9 en
10 September a-.s.
Vooroefeningsinstituut.
V erkorting van den
d i e n s 11 ij d.
Voor jongelieden geboren in 1911 heeft
op 2-S Juni jJ. de loting plaats gehad voor
den dienstplicht. De loting is thans cen-j
traal geschied, zoodat niet meer in elka
-gemeente afzonderlijk behoeft te worden
geloot. Bij deze loting is gebleken, dat als
No. 1 in aanmerking komt om te worden
ingelijfd als gewoon dienstplichtige de naam
Keizer. Als No. 2, 3 enz. wordt aangewezen
hij wiens naam in lexicografische volgorde
volgt op den naam Keizer.
Tot uiterlijk 25 September a.s. bestaat
gelegenheid om zich bij het vooroefeniug6-
instituut te verbinden, tot het volgen van
avondoefeningen, waardoor verkorting van
diensttijd te verkrijgen is van 4 maanden.
Nadere inlichtingen kunnen bij alle ver
banden van het vooroefeningsinstituut, wor
den verkregen.