20ste Jaargang
DINSDAG 16 JULI 1929
No. 6232
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32
LEIDEN
Het nieuwe feuilleton
BUITENLAND
BINNENLAND
S)e£cidicli^6oii^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
(gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
In de feuilletons, die wij achtereenvol
gens -geven, willen wij afwisseling leggen.
Na de laatste roman met de fijne karak
teriseering van personen en dc boeiende
verwikkelingen nu weer iets heel anders.
Er was eris een jongen, die griezelen wil
de leerenen, zooals die jongen in dat
sprookje, willen eigenlijk velen op hun tijd
watgezonde griezel hebben. Het le
ven is zoo afgepast, dat ook wij er nu en
dan willen tusschen-uitbreken en op avon
tuur gaan als geharnaste middeleeuwsche
ridders zij 't dan gezeten in een „mak
kelijke stoel'' onder het genot van koffie
met koek. Een uur lang rillen wij van
angst, wanneer wij met den held. van de
roman ons in. onderaardsche kerkers bege
ven, kasteelen hestonnen of door roovers
worden kaalgeplunderd. Wanneer wij ge
noeg gerild hebben en onze haren niet hoo-
ger te berge kunnen rijzen, klappen wij
het boek toe en zijn held en kérke'r verge
ten. Dat is het pleizierige van onze mo
derne lust naar avonturenmen kan er een
eind aan maken, wanneer men 't. verkiest.
Een dergelijke avontuurlijke roman is
het nieuwe feuilleton: „De dolende Rid
der". Het is een verhaal, dat, wanneer men
er aan begonnen is, aan één stuk wordt,
uitgelezen. De lezers en lezeressen van de
irant wien bij kleine beetjes het grieze
len geleerd zal worden - - zullen lederen
dag met spanning het vervolg lezen van de
stoute waagstukken en .geheimzinnige toch
ten, door den held van het feuilleton An
thony Marston, ondernomen.
Het verhaal speelt in den Spaanschen
Successie-oorlog (omstreeks 't jaar 1700),
•toen heel Europa in strijd was over de
vraag, wie op den troon van Spanje zou
gaan zitten. Nederlanders hebben daarbij
een groote rol gespeeld, hoewel, zooals den
lezer blijken zal, niet steeds op eervolle
wijze.
Onze ridderlijke vriend Anthony Mars
ton, weet in dezen oorlog een belangrijke
taak te vervullen. Ndet alleen ontmaskert
hij ettelijke schavuiten en spionnen en be
straft hij op ongenadige wijze dc rocver3
en moordenaars waarvan het in die da
gen blijkbaar krioelde.... maar hij
weet het bovendien tot legeraanvoerder te
brengen en tot slot hoe was het slot
anders denkbaar een zeer schoone jonk
vrouw te huwen.
Hét is een verhaal, spannend van begin
tot eind, dat zeker in den smaak van de le
zers vallen zal.
BELGIE
Liquidatie Duitsch bezit in België.
Een D uits c h-B e 1 g i s c h e
overeenkomst.
Naar het W. B. meldt, is Zaterdag tus
schen Duitschland en België een overeen
komst gesloten, waarbij de Belgische re
geering met ingang van 7 Juni 1929, den
dag der onderteekening van het plan-
Young, o.a. afziet van de liquidatie en in-
bezithouding der nog niet geliquideerde
of in eigendom van den staat overgegane
Duitsche vermogens, verder van de verdere
inlevering van Duitsche waardepapieren,
alsmede van den nog onverdeelden koop
prijs van goederen, die door Duitsche eige
naars door aankoop zijn terugver.worven.
Over hetgeen zal geschieden met de op
brengst der reeds geliquideerde Duitsche
eigendommen alsook omtrent eenige ver
wante kwesties zal later, na de inwerking
treding van het plan-Young, worden on
derhandeld. De overeenkomst zal gelijktij
dig met het plan-Young worden geratifi
ceerd en in werking treden.
DUITSCHLAND
Duitschland en Polen.
Nieuw incident.
Uit Kattowitz wordt gemeld, dat vol-
tësns de Poolsche bladen de wojwode van
Silezië weer een bevel tot uitzetting heeft
uitgevaardigd tegen den directeur-generaal
van de^ Bismarck-huette, den heer Kallen-
k^gr. Kallenberg is aangezgd, dat hij uiter
lijk 21 Juli Polen moet verlaten. Kallen
berg is Duitsch onderdaan.
De Poolsche bladen wijzen er op, dat te
gen hem reeds herhaaldelijk een dergelijk
bevel is uitgevaardigd, doch dat dit steeds
weer is ingetrokken naar aanleiding xan
het ingrijpen van den Duitsche consul-ge
neraal te Kattowitz.
Het nieuwe bevel moet verband hou-
•den met het ontslag van 400 arbeiders bij
de Bismarck-huette, die volgens de bladen
uitsluitend Poolsch gezind waren.
ENGELAND
De verhouding tot Rusland.
Onderhandelingen tot
hervatting der betrekkingen
te wachten.
Henderson heeft in het Lagerhuis mede
gedeeld, dat hij door bemiddeling der
Noorsche regeering een uitnoodiging aan
Moskpu heeft gezonden om vertegenwoor
digers te zenden, teneinde de hervatting
der betrekkingen te bespreken.
ITALIË
De Paus als alpinist gehuldigd.
Gedenkfeest op 31 Juli.
Men schrijft uit Rome aan de „Msb.":
In de villa Anzasca te Biella heeft zich
een comité van Katholieke Alpinisten ge
vormd, dat den 40-jariger/ gedenkdag dei-
bestijging van de Dufourspits in het Monte
Rosagebied door mgr. Achilles Ratti wil
vieren.
De Dufourspits is 4.638 meter hoog en do
gedenkwaardige bestijging ervan is door
den H. Vader in zijn mooi Alpenboek
prachtig beschreven.
Reeds in het jaar 1922, onmiddellijk na
de troonsbestijging van Pius XI, heeft dc
Italiaansche Alpinistenclub een gedenk
steen met opschrift ter herinnering aan de
zen gedenkwaardigen Alpentocht van don
nieuwen Pans aan den buitenmuur der kerk
in het Alpendorp in bedoelde streek, in
Macugnaga, doen aanbrengen.
De gedenkdag wordt op 31 Juli in Ma
cugnaga, aan den Oostvoet van den Monte
Rosa, plechtig gevierd en op het feest werd
door het comité vooral ook de geestelijk
heid der betrokken Alpenstreek uitgenoo-
digd.
Ook overigens wordt een groote deelne
ming aan dit schoone en zinrijke feest ver
wacht.
RUSLAND.
Anti-Chineesche demonstratie in Rusland.
Uit Moskou wordt gemeld, dat naar aan
leiding van de gebeurtenissen bij den Oost-
chipeeschen spoorweg in Tsjita een anti-
Chineesche betooging heeft plaats gehad.
De Russische en Chineesche bevolking
verzamelde zich voor het Chineesche con
sulaat, waarbij tegen China gerichte rede
voeringen werden gehouden en met steenen
naar het gebouw werd geworpen. De betoo-
gers verspreidden zich naderhand weer or
delijk. Ook te Moskou en te Leningrad zijn
betoogingen gehouden voor het Chineesche
consulaat-generaal. Beide consulaten wor
den door de politieke politie bewaakt.
CHINA.
HET RUSSISCHE ULTIMATUM.
Geen militaire maatregelen.
Toelichting van S o v j e t-z ij d e.
Te. Moskou wordt van officieele zijde
verklaard, dat in de* Russische nota aan
China, in tegenstelling met de berichten in
sommige "West-Europeesche bladen, geen
dreigementen met militaire maatregelen
voorkomen. In het ergste geval zou Sovjet-
Rusland, wanneer geen overeenstemming
bereikt kon worden, den Chineeschen zaak
gelastigde uit Rusland uitwijzen, de Chi-
neesch-Russische grens tusschen Pogranits-
jnaja en Mandsjoeria sluiten en den boycot
van Chineesche waren afkondigen. Voorts
zou de Sovjet-regeering in dit geval de re
geering van Nanking niet langer als de
centrale regeering van China erkennen.
Volgens een bericht uit Peking vreest
men daar. dat ook Mongolië in het conflict
betrokken kan worden, daar de Mongool-
sche regeering krachtens een bestaande
overeenkomst verplicht is, Sovjet-Rusland
militairen steun te verleenen. Naar verluidt
zou de Mongoolsche regeering aan den Rus-
sischen gezant te Oerga hebben doen we
ten, dat zij het Russische standpunt in het
huidige conflict met China deelt.
Uit Tokio wordt gemeld, dat in de ha
ven van Sjanghai twee kanonneerbooten
worden gereed gemaakt om direct naar
Tsjifoe te vertrekken, om de haven tegen
een eventueelen Russi'schen overval te be
schermen. De bemanning dezer booten be
staat voor een groot deel uit wit-ga-rdisti-
scho officieren.
Troepenconcentraties.
Voorts wordt uit Tokio gemeld, dat Ja-
pansche passagiers, die met den Siberi-
schen spoorweg zijn aangekomen, melden,
dat tusschen het Baikalmeer en Mandsjoeli
op de grens tusschen Rusland en Mands-
joerije verscheidene Russische troepentrei-
nen in Oostelijke richting rijden. Generaal
Moeraoka. de voormalige bevelvoerder over
de Japansche troepen in Mandsjoerijc, ver
klaart, dat de Chineezen troepen hebben
geconcentreerd langs de Siberisch-Mands-
joerijsche grens. De Oessoeri-spoorweg is,
naar gemeld wordt, voor het verkeer ge
sloten.
Volgens onbévëstigde geruchten uit
Moekden zou de regeering te Nanking be
vel hebben gegeven aan Tsjang Tsu-liang,
maatregelen te treffen voor het vervoer
van 100.000 man binnen 48 uur naar de
grens, wanneer dit door de regeering op een
later te houden bijeenkomst noodzakelijk
zal worden geacht.
Russische nota te Nanking
ontvangen.
Uit Nanking wordt gemeld dat de nota
van Sovjet-Rusland daar Zondagavond
werd ontvangen. In officieele Chineesche
kringen wordt verklaard, dat de nota in
geheel China groote verstoordheid heeft
gewekt en dat men alleen reeds den toon
als provoceerend beschouwt. Het Chinee
sche Departement van Buitenlandsche Za
ken staat op het standpunt, dat de Nanking
regeering niet in staat is Rusland binnen
drie dagen te antwoorden. Ook zonder toe
stemming van Sovjet-Rusland zal de Chi
neesche regeering den antwoordtermijn ver
lengen, aangezien men zich te Nanking
eerst in verbinding met Moskou wil stellen.
De Nankingregeering heeft een tele
gram van maarschalk Tsjang Hsu-liang
ontvangen, volgens hetwelk de Sovjet-Unie
troepen aan de Russisch-Chineesche grens
samentrekt.
AMERIKA
Bestraffing der Mexicaansche opstandigen
Confiscatie ran een mij-n.
De rechtbank te Chihuahua heeft order
gegeven, beslag te leggen op de mijn „Nu-
eva Florencia", bet eigendom van generaal
Marcelo Caraveo en andere rebellenleiders
De regeering heeft aan het personeel
der mijn het voorrecht gegund, om de mijn
op een coöperatieve basis te doen functi-
onnecren en de winst onder elkaar te ver-
deelen.
Vcnezcianen vallen 'n stad in Columiba aan
De bevolking vlucht.
Volgens officieele telegrammen doen der
tig Venezolanen onder bevel van Hcriber-
to Florez een aanval op de Columbiaan-
sche stad Orocue nabij de grens van Ve
nezuela. De bevolking neemt de vlucht.
R. K. STAATSPARTIJ.
Vergadering van het bestuur.
Op Zaterdag 13 Juli j.l. vergaderde het
bestuur der R.-K. Staatspartij te Utrecht,
onder voorzitterschap van Jhr. Ruys de
Beerenbrouck.
Afwezig waren de heeren van Hout (Dag.
Best.), Gouverneur (Leiden) en Meijer (Gel
derland), allen met kennisgeving.
Bjj de opening der vergadering bracht de
voorzitter den goeden uitslag der verkie
zingen van 3 Juli in herinnering, cn sprak
ouder instemming der vergadering een
woord van harte lij ken dank aan allen, die
aan dezen gunstigen uitslag hebben mede
gewerkt.
Na goedkeuring der notulen van de
vergadering van 11 Mei, werden eenige in
gekomen stukken behandeld.
Hierna werden de werkzaamheden be
sproken voor het tweede halfjaar 1929, met
name de bij art. 14 lid 3 Partijreglemcnt
voorgeschreven periodieke verkiezingen
voor de stemgerechtigde afgevaardigden
naar den Partijraad, en de Partijraadsver
gadering in November, welke zal behande
len het militaire vraagstuk. Op deze ver
gadering worden ook het Dagelijksch Be
stuur en de voorzitter van het Partijbe
stuur voor vier jaren wederom aangewe
zen.
Bij de besprekingen van den verkiezings
uitslag kwam algemeen groote voldoening
tot uiting over de verkiezingsactie.
Goedgekeurd werd het voornemen van
het Dagelijksch Bestuur om deze gevoe
lens in een manifest aan de Nederland-
sche Katholieke Kiezers en Kiezeressen
neer te leggen.
Besloten werd de actie voor het Dr.
Schaepmanfonds na de zomermaanden
krachtig voort te zetten.
Het partijsecrètariaat werd opgedragen
een enquête te houden over de propagan-
da-actie der verschillende* partijrinstanties,
om zich zoodoende van de gevoerde actie
een leerzaam overzicht te kunnen voTmen,
dat bij den gedecentraliseerden opzet on
zer propaganda anders niet te verkrij
gen is.
Hierna werd langdurig beraadslaagd
over de gerezen moeilijkheid bij de candi-
daatstelling voor de Eerste Kamer in
Noord-Holland. Getracht zal worden deze
aangelegenheid alsnog in goede banen te
leiden. Eene commissie uit het Partijbe
stuur werd aangewezen om daartoe stap
pen te zetten.
Na gehouden rondvraag werd de verga
dering gesloten.
R. K. TEXTIELARBEIDERSBOND
„ST. LAMBERTUS".
Tweedaagsche Bondsvergadering.
Deze bond kwam Zaterdag en Zondag
in algemeene vergadering in Den Haag
bijeen. Vertegenwoordigd waren 72 plaat
selijke afdeelingen.
De vergadering werd bijgewoond door
den heer J. Th. Nijkamp namens het R. K.
Werkliedenverbond.
Aan den penningmeester, den heer Ter
Hcurne uit Utrecht, die ziek is, werden
telegrafische groeten en bloemen gezonden.
Dc bondsvoorzitter, de heer Alb. van
der Meijs, uit Utrecht, wees in zijn ope
ningsrede op den grooten groei der ge-
heele katholieke arbeidersbeweging cn de
stevige positie welke zij inneemt. Ook St.
Lambevtus deelt in die stevige positie,
het bondsledental van den bond ging in
19271928 met. 1504 leden vooruit en de
financieele toestand is schitterend en
overtreft die van alle andere jaren. Het
weerstandsvermogen van den bond is zoo
danig, dat van het kapitaal alleen spoedig
f 20.000 rente per jaar kan worden ge
kweekt. In de werkloozenkas is in de
laatste twee jaren een bedrag overge
houden van f 232.112.
De bond heeft in tie 12 jaren reeds uit
gekeerd f2.R94.712, waarvan f 1.863.546 bij
werkloosheid en f 831.165 bij staking of
uitsluiting.
De voorzitter teekende dan de geest in
den bond als uitstekend. Vooral dient met
kracht gewaakt voor de gecentraliseerde
organisatie-vorm die machtigste en hechte
steunpilaar is i.i den strijd tegen kwaad
willige, machtige en bovendien goed -geor
ganiseerde en gecentraliseerde werkgevers.
De samenwerking met den Prot. Christ.
Bond en de Intern. Federatie van hr. Tex-
tielarbeidersbonden is vriendschappelijk;
de Eendracht valt na de door haar ge
vraagde en verkregen samenwerking onze
leden lastig met aldus de heer Van
der Meijs praatjes die men na dc groot
spraak van vroeger toch eigenlijk bij zich
moest houden.
Hoe het zij, gezamenlijk wordt thans
in Twente de actie gevoerd tot verwezen
lijking van betaalde vacantiedagen, zooals
die nagenoeg in de geheele textiel-industrie
reeds bestaan. Wat het daarmee zal wor
den is momenteel nog niet te zeggen.
De Twentsche werkgevers zijn thans
zoover, da t zij 4 volle dagen vacant ie
willen geven met vergoeding van het wer
kelijk gederfde loon, mits 34 uren. per jaar
kan worden overgewerkt.
Het karakter rail overwerk wordt dui
delijk gedemonstreerd door het feit, dat
de we/kgevers voor elk uur overwerk
extra overgeld wenschen te betalen. Deze
zaak is echter vertroebeld, en de arbei
ders staan er niet meer objectief tegen
over.
Daaraan dragen schuld de- Twentsche
werkgevers, die steeds den indruk hebben
gevestigd, dat 'het hun meer te doen was
om normalen werktijd te verlengen dan om
een behoorlijke overwerkregeling in het
leven te roepen, maar niet minder ook be
paalde organisaties, wien,-.het meer om de
agitatie dan om het doen van zaken, de
belangen der arbeiders beoogende te doen
Tengevolge hiervan zijn in de meeste
althans voornaamste afdeelingen van den
modernen bond, de voorstellen, die door
het hoofdbestuur verdedigd werden, ver
worpen.
Wat er in de huidige situatie ook van
terecht moge komen, ik acht het zoo
vervolgde de heer Van der Meijs een
gelukkig verschijnsel, dat in onze organi
satie althans, een meerderheid van leden
was die zooveel nuchteren werkelijkheids
zin blijken te bezitten, dat zij, ondanks
de agitatie van de laatste dagen het be-
stuursadvies hebben opgevolgd.
Op een enkele uitzondering na zijn in
al onze afdeelingen de vacantievoorstellen.
aanvaard. Als de Twentsohe textiel-arbei-
ders dezen zomer nog niet van een be
taalde vacantie genieten zal dat in ieder
geval niet aan onze organisatie zijn te
wijten.
De voorzitter belichtte dan nog de
groote voordeelen in het Zuiden verkre
gen.
Verwacht mag worden in de toekomst
ook een flinke toename van jeugdige en
vrouwelijke leden.
Ten slotte dankte de voorzitter voor
de hartelijke gelukwenschen, hem gewor
den bij gelegenheid van zijn ^/a-jarig ju
bileum als gesalarieerd bestuurder, waar
van 10 jaar voorzitter en zijn verkiezing
tot lid der Tweede Kamer.
Bij de bespreking van de verslagen
VOORNAAMSTE NIEUWS
De Paus als alpinist gehuldigd.
Het Russische ultimatum aan China.
Reeds worden troepen-concentraties ge
meld.
Venezolanen hebben een stad in Co
lumbia overvallen.
BINNENLAND.
Een vergadering van het bestuur der
R.K. Staatspartij (1ste blad).
Verschillende verkeersongevallen en ge
vallen van verdrinking. (Gem. Berichten,
2do blad).
over 1927 en 1928 gepubliceerd in het
Hoog Ambacht werd van vele zijden
hulde gebracht voor dc wijze waarop
het. hoofdbestuur zijn taak verricht; met
enthousiasme werd het hoofdbestuur ge
prezen om zijn stelling nemen tegen de
groep-ïssinkh'of.
De verslagen, balans en begrooting wer
den goedgekeurd. Het bestuur kreeg vrij
heid in verband met den bouw van het
nieuwe sanatorium bijzondere steun te ver
leenen aan Herwonnen Levenskracht.
Tot. bestuursleden werden herkozen: de
dames H. Goorkatc, Enschedé; J. Grobbe,
Almelo; en dc heeren: A. van Asten,
Tilburg; C. van Boxtel, Goirle; .T. Elfe
rink, Oldenzaal: A. van Kraay, Helmond;
A. van Lieshout, Geldrop; H. van Rijsin
gen, Eindhoven; en H. J. Snuverink, En
schedé; gekozen werd de heer W. van
Koelen uit Amersfoort.
De heer Van der Meys werd met al
gemeene stemmen als voorzitter herkozen,
dooh op zijn eigen voorstel in vorband
met zijn benoeming tot Kamerlid als niet-
gesalarieerd bestuurder.
De heer J. Th. Nijkamp uit Utrecht
uitte namens het R. K. Werkliedenver
bond sympathie en dc beste wenschen
voor St. Lambertus, waarvan hij vroeger
voorzitter was.
In de Zondag gehouden vergadering
werden de door het bestuur voorgestelde
wijzigingen van de statuten en reglemen
ten goedgekeurd. Verschillende der be
sprekingen houden verband met in het
conflict-Hengelo aan den dag getreden
leemten.
De kindertoeslag bij staking en uitslui
ting werd van f 0.75 verhoogd tot f 1.
Met waa'rdeering nam de vergadering
kennis van een danktelegrani, gezonden
door den bondspcnuingmeestcr.
Goedgekeurd werden pensioen-voorstel
len voor de tegenwoordige cn toekomstige
gesalarieerde bestuurders.
Ten aanzien van het aanvaarden van
neven (politieke) functies zal heb hoofd
bestuur het standpunt blijven innemen als
neergelegd in de regeling der rechts
positie van de bestuurders. Toestemming
wordt dus verleend wanneer aanvaarding
het bondsbelang niet schaadt.
Het hoofdbestuur verklaarde zich be
reid cursussen voor dc eigen afdelings
bestuurders te organiseeren.
Het hoofdbestuur vereenigrle zich met
een voorstel Hilversum in dien zin, dat
jaarlijks tien procent van het voordeclig
saldo gereserveerd wordt in een algemeen
reservefonds; wanneer hot arbeidersbelang
zulks vordert, kan te gelegener tijd uil
dat fonds ook geput worden voor het deel
nemen of oprichten van textielonderne
mingen.
Aan het slot der vergadering werd een
hartelijk afscheidswoord gesproken door
den heer Kamp uit Hengelo, die van den
beginne af een leidende functie in de
textielbeweging in Twente heeft gehad.
Voorzitter Van der Meys dankte den
heer Kamp voor al hetgeen hij sinds dc
vestiging der Katholieke arbeidersbewe
ging voor de werklieden heeft verricht.
Met een krachtige opwekking om op
den ingeslagen weg voort te gaan sloot
de voorzitter de tweedaagsche tweejaar-
lijksche bondsvergadering:
„Ctr."
Het bioscoopconflict in het Zuiden.
Men meldt ons uit Roosendaal:
Naar het dagblad „Dc Grondwet" uit
betrokken kring verneemt, gaan verschil
lende bioscoophouders, inzonderheid ex
ploitanten van kleine bioscopen, niet ac-
coord met de maatregelen, welke dc bios
coopbond tengevolge van het bekende
bioscoopconflict in het Zuiden, zijn ldweu
oplegt.
Inzonderheid zijn verschillende bioscoop
houders ontstemd over het bedrag, dat
zij wekelijks tot steun van hun collega's,
wier zaken gesloten zijn, moeten opbrengen,
welk bedrag, naar werd medegedeeld, va
rieert tusschen 15 en 40 per week cn
per lid. De kleine bioscoophouders vinden
het bedrag van 15 per week in vergelij
king met de bijdragen die als maximum
van de groote theaters worde-' -'"Mgd,
