De Strandroovers
TWEEDE BLAD
DE LE1DSCHE COURANT.
WOENSDAG 3 JULI 1929
Het stelsel der bouw
kundige prijsvragen
i.
HET VOOR EN TEGEN.
De bezwaren overheerschen.
Het systeem der architectonische prijs
vragen is Av-eer eens onderwerp -geweest
mn felle besnijding. In de „X. R. Crt."
verklaarde zich de bouwkundige medewer
ker "een vierkant .tegenstander. De.motie
yen loope-n ongeveer parallel mei die van-
wijlen den Haagschen wethouder Jurriaan
Kok, eens door hem in artikelvorm uitge
sproken. Alhoewel dat wclhpudcrlijk arti
kel indertijd onderwerp is geweest van le-"
vendige discussie, heeft hel prijsvraagsys
teem zic'n, mede onder de- koesterende be-'
scherming van den B. X. A. (Bohd. van Ne-
derlandscheArchitect en), tot op heden in
een. goeden Avelstand mogen verheugen. Al
thans, bij zeer \-ecl belangrijke opdrachten
werd deze weg. die voor ons geslacht wel
haast traditioneel dreigt 1c worden, toch
Aveer ingeslagen.
Laten wij hier dc motieven -:ler pro en
contra pleiters eens opsommen. De mede
werken a-an de „N. K. Crt." grondt zijn
bezwaren op het volgendeEen prijsvraag
Avordt nitgeschrevn als dc opdrachtgever
twijfelt aan zijn eigen inzicht- inzake ar
chitectuur aldus bezien is een prijsvraag
erkenning Aan eigen onvermogen tot on
derscheid en is deze gang van zaken voor»
namelijk het openbaar gezag onwaardig.
Het beste kunstwerk zal bovendien ont
staan, als de opdrachtgever op eigen keuze
kan vertrouwen, Avaardopr een steunende
wisselwerking tusschen des opdrachtgevers
inzicht en het inzicht van den architect
wordt opgewekt: Bij \n prijsvraag ontbreekt
niet alleen' die vaak zeer zegenrijke wis
selwerking (men denke aan Minister Treub
en Dr. Ber-lage bij de perfcctionaieering
van het ontwerp voor de Amsterdamschc
Beurs), maar is tegendeel van eenig le-
vendcontact tusschen partijen geen. sprake,
daar immers door het direct contact de
anomimiteit van dc prijsvraag in gevaar
zou komen. De opdrachtgever zal zich bo
vendien niet vrij gevoelen, essen tieele
inlichtingen, buiten het in de prijsvraag ge
stelde, alsnog op verzoek aan een der me
dedingers te arerstrckken, omdat daardoor
.deze mededinger mogelijk in gunstiger posi
tie zou komen te verkeeren." En gezien de
uiteerloopende richtingen, die in de ar
chitectuur onzer dagen opgeld doen, laat
het zich verstaan, dat er inlichtingen ken
nen noodig zijn, die voor den cenen mede
dinger essentieel, voor den anderen waar
deloos zijn. Houden we b.v. in dit verband
even de volstrfsfijte tegenstelling tusschen
een op de doelmatigheid gegrondveste ar-
chïtectüur en een die op de eerste plaats
zoekt naar het aesthetisch effect in hel
oog, dan laat zich dit merkwaardig ver
schijnsel góed verklaren'. Wat voor" den
functionalist van lioóge waarde zijn kan.
lapt zoo menig aesthcticist aan zijn laars,
en omgekeerd.
Tengevolge van dc doorgaans zeer dif
ferente jury, ontstaan er veelal kleurlooze,
z.g. minimalistische oplossingen, omdat dc
mededingers er niet altijd aan kunnen ont
komen. rekening tc houden met de hobby's
van de juryleden. Vooral gaat dit op. als
in de jury gewezen docenten van de me
dedingers zitting hebben. Een gemengde
jury* moet noodwendig middelmatig in haar
oordeel zijn, Avant dit oordeel houdt een
compromis in tusschen de inderdaad on-
verbindbare tegenstellingen in onze huidige
bouwkunst.
In het verband van deze zeer klemmen
de bezwaren, onderzoekt nu dc bouAvkuu-
dige medewerker van die „N. R. Crt." het'
resultaat van twee' recente prijsvragen, het
nieuwe raadhuis voor Enschede en een
kantoorgebouw voor de H.A.V.-Bank te
Schiedam. En passant Avijzend op het lach-
verwekkend échec van dc prijsvraag voor
het Volkenbondspaleis le Geneve, merkt
INGEZONDEN MEDEDEELING.
■fn&ct ctcvfJun.,
Icux&m, tar'A, fncei
hij op, dat bij de vrije inzending voor
Schiedam 88 menschen een ontzaggelijke
hoeveelheid verloren arbeid leyerden, a-oor
een opdracht Ayaarbij slechts 2000 viel tc
verdienen, hetgeen op zichzelf een schro
melijke misstand is. Uit deze opdracht
bleek trouwens ook Aveer eens grondig, hoe
er altijd nog raadseltjes overblijven, Avaar-
voor.de bepalingen van de prijsvraag geen
afdoend antwoord vermogen tc geven, zoo-
dat hier nader contact mei sier. .opdracht
gever werkelijk geboden bleek.
In de inzendingen voor dit kantoor, als
mede voor het raadhuis van Enschede,
was een weerspiegeling merkbaar van den
aard der gemengde jury. In beide geval
len werd een compromis-ontwerp gekozen,
liet bekroonde project van Enschede acht
de schrijver weliswaar het beste c\er inzen
dingen, maar: ..Het is of Friedhoff zich
niet A-rij gevoeld heeft. Hei is een echt
prijsvraag-ontwerp. Had hij zich vrij gc-
A'ocld, wat bij een opdracht buiten wed
strijd mogelijk zou geweest zijn. zeker zou
hij iets cchters'-gege-ven hebben."
Na deze ontboezeming Avordt het artikel
besloten niet deze verzuchting: -Nog vele
prijs vragen, en .aan alle sterke njeuwe
uitingen Avordt in Nederland voorgoed :1e
kop ingedrukt."
Dc lieer C. N. van Goor. architect B.'X.
A., heeft daarna het piijsvraag-systeem
verdedigd'in genoemd blad. Dc bczAvarcii
van liet te geringe contact acht deze niet
groot, althans'hij merkt op, dat het noo-
dige intiemer contact toch eerst begint, na
dat liet A-oorloopig project is goedgekeurd,
Bij een z.g. meervoudige opdracht, d.i. een
prijsvraag met beperkte mededinging,
waarbij' aan de uitverkorenen wordt opge
dragen,. een sch'ets-ontwerp in te zenden,
zou dus een dergelijk intiem contact nog
niet noodig zijn. Als voordcel van de prijs
vragen-somt de heer van Gcor op, dat dooi
de onderlinge vergelijking blijkt: 1. of liet
mogelijk is, om aan al dc eis eken van het
programma te voldoen. 2. welk plan-type
in ieder geA-al uitgesloten moet Avorden, 3.
welke concessies er gedaan moeten Avon
den.
Dc differente samengesteldheid der jury
acht hij geen bezAA-aar. mits deze jury
slechts uit onbekrompen, deskundige perso
nen bestaat.
Ten opzichte van liet kolossaal verlies*
van arbeidsprestatie, A'crAvijst inzender
naar deOlympisclio Spelen. Ook daar
zoogenaamd een verspilling Aran Averk-
kracht. Evenals bij iedcren anderen wed
strijd a'clit de overwonnene zijn arbeid
geenszins als verloren. Zijn Averkkracht
staalt hij en door.
En ten slotte meent inzender, dat de
prijsvragen nieuwe denkbeelden zullen
naar voren brengen, die do cVolutie der
bouAVkunst zullen bevorderen.
Plet verweer komt oris nicf sterk voor.
Wijselijk zwijgt de inzender over de ern-
vstigc concrete grief, dat dc twee, bekroon'-
(lc inzendingen in de genoemde .gevallen
compromis-ontwerpen zijn, zoodat het ge
stelde aan het slot van dit verweer „nieu-
aac denkbeelden en evolutie der bouw
kunst" hier in een bedenkelijk licht komt
te staan. De opmerking, dat intiem con
tact eerst noodig zou zijn nadat er een
ontwerp-projecfc is gemaakt, raakt inder
daad het geschilpunt in de kern. Voor een
architect, dié het fraaie, uiterlijk van een
bomvAverk tot uiteindelijk doel maakt van
zijn bouwkunst, is inderdaad dit intiem
contact niet zoozeer noodig, alvorens hij
gaat schejfcsen. Later, als hot dartel spel
van lijnen aanvaard is, zal hij wel eens
onderzoeken, ;hoe hij er de dienstvertrek
ken in groepeert, eventueel in perst. Maar
een bouwmeester, die daarentegen de be-
drijfseischeh die aan het gebouw gesteld
moeteii worden, als eenig en doorslagge
vend princiep voor den bouwvorm erkent,
moet al deze eischcn grondig kennen, al
eer hij vormen gaat aangeven. De prijs
vraag-inlichtingen, ook al zijn ze zeer uit
voerig, sluiten dus door haar beperkten
aard een zekere architectonische groep zoo
goed als uit. En ten andere zijde bevordert
het gewraakte systeem dc fantastische ar
chitectuur van het dartel lijnenspel, aa*aar-
bij dc schooiie vorm primeert boven het
doel van het bouwwerk.
Dat een jury, uit diverse richtingen sa
mengesteld, ondanks zichzclve inwerken
zou op den aard der inzendingen, die daar
door minder positief kunnen Avorden. Avordt-
voorzichtigheidshalve maar niet ,ccns ont
leend.
Het verwper, dat .onbekrompenheid der
jury-leden waarborg zou zijn legen blind
heid voor de waarde van kunstwerken, uit
een andere richting'dan die hel jurylid
Aoorstaat, vervalt daarmede. Bovendien
kan deze „onbekrompenheid" slechts ver
wacht worden bij juryleden, die hun eigen
veroverd inzicht niet al tc diep belijden.
Een sterk lempcramcnl naast een fcl-be-
leden eigen inzicht zijn twee werkelijke
belemmeringen, om Averk uit andere rich
tingen objectief tc kunnen waardeeren. De
ervaring leert, dat dit, vooral opgaat voor
contemporaine verschijnselen. Het is dus
altijd een hachelijke onderneming, om op
deze ..onbekrompenheid" staat tc maken,
temeer Avaar ze, in vele gevallen, identiek
zou zijn met s'laphoidj van eigen overtui
ging. Ts bijvoorbeeld 'het stemmen van Ber
lage voor het ontwerp van 'Staal, bij de
prijsvraag voor een Rotterelamseh Beurs
gebouw. niet terecht als con verbijsterende
verslapping' der eigen overtuiging ge
wraakt. o.a. in de „N. B. Crt". ..Het Vader
land" en *in ..De Dietschc Warande"?
Het prijsvraagsysteem vergelijken met
een sportwedstrijd, Avas geen gelukkig ver
weermiddel. Sport cn spel zijn v. physieke
'kraclit. En is bouwkunst iets dergelijks'?
En betreft het AcrAvijt van verspilling van
Averkkrachtcn hief" iets. dat zich met een
spel laat vergelijken Die Averkkracht van
den architect is zijn bestaansmiddel; niet
in dc genoeglijke bijkomstigheid van een
spel wordt hier-deze Averkkracht gevor
derd, maar in den harden strijd om het be-
'sta-an.
(Wordt vervolgd.) HERMAN DE MAN.
LETTEREN EN KUNST
Nalatenschap Jan Toorop.
Mevr. Ch. Toqrop heeft de litteraire na
latenschap van wijlen'haar vader, den schil
der J. H. Toorop (bevattende zijne brief-
Avïsseling, boeken en tijdschriftartikelen,
die. op hem betrekking hebben, aanteekc-
ningen van zijn hand, enz.), aan den Staat
der Nederlanden ten geschenke gegeven,
ter plaatsing in de Koninklijke Bibliotheek.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft haar voor deze zeer
geAvaardeerde schenking den dank der Re
geering betuigd.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
SNEL SCHUIMEND
EN REINIGEND.
SPECIAAL VOOR
HET BAD.
OP GOEDE ZEEPSTAAT.
BINNENLAND
DE TWEEDE KAMER-VERKIEZINGEN.
De bekendmaking van den officleelen
uitslag. De eventueele loting.
Blijkens een kennisgeving van den voor
zitter van het Centraal Stembureau voor
dc verkiezing van de leden der TAvcede Ka
mer zal, indien noodzakelijk mocht blijken.-
dat voor dc vaststelling van den uitslag
der verkiezing een loting moet plaats vin
den als bedoeld in art. 10-1, vierde lid der
Kieswet (wanneer dezelfde candidaat op
meer -dan één lijst liet vercisclite aantal
stemmen heeft behaald), deze loting ge
schieden in een zitting van het Centraal
Stembureau, (e houden op Zaterdag (3 Juli
a.s. des middags Le 5 uur, in het lokaal
A'an het gemeentehuis tc 's-Gravenhage,
vqorhecn voor dc vergaderingen van den
Raad bestemd.
De zitting, bedoeld in art. 107 der Kies-
Avet, tot bekendmaking van den uitslag der
verkiezing, zal Avorden gehouden op Za
terdag '3 Juli le half zes, in hetzelfde lo
kaal van het gemeentehuis.
DE KIESDEELER.
Vermoedelijk rond 33.000.
In 1925 was 't aanbal kiezers 3.561.950.
In 1929 is het 3.825.593, dus 263.553 méér.
Dat is meer dan 7 pet.
In 1925 was de kiesdeeler 30.858; hij
Avordt dus -waarschijnlijk 7 pet. hooger, dat
is ongeveer 33.000, zegt de „Geld."
Het „Volk" zet een andere redeneering
op:
In 1925 brachten van de 3.513.000 kiezers
(dit totaalcijfer wijkt af van hot boven
staande officiecle cijfer. Red.) er
3.085.000 een geldige stem uit. Niet min
der dan 172.376 kiezers verzuimden te
stemmen en 172.376 gaven er de voorkeur
aan ongeldig tc stemmen. Bovendien gin
gen 146.091 geldige stemmen practisch ver-
loien, doordat ze partijtjes en groepjes toe-
a'ielen, welke geen zetel Averd toegewezen.
Ruim <300.000 kiezers, een zesde van het to
taal, had dus doof niet, verkeerd of mal
te stemmen, geen invloed op den uitslag.
Wat tot gCA'olg had. dat niet minder dan
17 zetels extra beschikbaar kwamen voor
vertegcnAvoordigers der kiczer.v, dio hun
stembiljet inleverden cn bet niet opzette
lijk of uit onverstand tot Avaardcloosheid
doemden.
Aangenomen dat in 1929 opnieuAv S3
pet. der kiezers praktischen invloed op de
samenstelling der Kamer oefenen zal, mag,
nu het aantal kiezers 3.82S.503 bedraagt,
verwacht Avorden dat de kiesclceler 31.700
zal zijn. Wat meer, dbordat ettelijke dui
zenden nu buiten hun Avoonplaats kunnen
stemmen, Avat minder, doordat do versplin
tering nog iets grootenis en dc belangstel
ling der kleurlooze middenstof nog iets
meer te wcnsckeh schijnt'over te laten.
Wie deze factoren in cijfers Avcet uit te-
drukken, kan de nieuwe kiesdeeler tot op
een decimaal nauwkeurig berekenen.
Wat het „Volk" hier berekent is, zooals
de „Tijd" opmerkt, niet dc kiesdeeler maar
de prijs van één zetel.
De kiesdeeler zal Avel roridjjle 33.000 zijn.
De gemiddelde prijs van één zetel (door
het uitvallen van kleine partijen, die niet
3/4 van den kiesdeeler halen) is voor de
groote partijen, die de overschotzetcls krij
gen, iets lager, vermoedelijk rond 32.000.
Dat. is vermoedelijk de gemiddelde prijs
voor allo zetels.
Sommige partijen komen door een mee
vallertje er gooclkooper aan; anderen be
talen iets méér.
Zoo Avas de gemiddelde prijs in 1925, na
aftrek van dc 146.091 stemmen, die aan
kleine partijen verloren gingen: 29.39S.
De R. K. Staatspartij kreeg 883.333 stem
men en 30 zetels, dus één zetel op 29.441
stemmen.
Nu moet cr ten minste 7 pet. boven op,
zcodat avc ruim 31.500 stemmen per zetel
zullen moeten hebben.
Om zeker 31 zetels te veroveren, zal de
R. K. Staatspartij derhalve heden 980.000
of liever ongeveer één milliocn stemmen
moeten krijgen.
Hoeveel stemmen de R. K. Staatspartij
Averkelijk heefjr, hopen avc morgen tc kun
nen mcedcclen.
UIT DE RADIO-WERELD.
Programma's voor Donderdag 4 Juli.
Huizo n, 336.3 M. Na 6 uur 1S52 M.
(Uitsl. NCRV-uitzendingcn).
11.11.30 Korte Zickendienst.
12.301.15 Concert. Solistenconcert.
5.6.30 Solistenconcert.
6.30—7.Causerie over de sociale ver
zekering.
7.8.Orgelconcert.
S.Concert. Dameskoor, orkest en so
listen. Daarna persber.
H i 1 a' e r s u m, 1071 M.
10.10.15 Morgenwijding.
12.152.Concert'door het A.V.R.O.-
kwintot.
2.2.3o Ghetto-gijnljcs door Willem
Hunsch'e.
2.303.Gramofoonmuziek.
3.4.Knipcursus.
4.5,Ziekenuurtjo.
5.5.30 Sportpraatjc door H. Hollander.
6.017.15 Concert, door het A.V.R.O.-
kAvintct.
7.157.45 Lezing door G. A. Baron van
Tindal over: Dc Hollandsche T. T. Race op
het circuit van Drente.
8.01S.30 Boekbespreking door Jan En
gelman.
8.309.50 Beethovcmconcert door het
Concertgebouw-Trio.
9.5011.10 Concert door het Omroep
orkest.
10.20 Persber. Na afloop v. In concert
gramofoonmuzick.
12.Sluiting.
Da
/ont-ry, 1554 M.
10.35 Kerkdienst.
11.20 Gramofoonmuzick.
12.20 Concert. Ford-Trio.
1.20 Grainofoonmuziek.
3.20 Vesper i. d. Westminster Abbey.
4.05 Lezing.
4.20 Solistenconcert (sopraan, tenor).
4.50 Dansmuziek.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Muziek.
0.35 Nicuwsber.
7.05 De Wireless Singers (Madrigalen).
7.20 Lezing."1
7.45 Lezing: China to day.
8.05 Concert. Militaire kapel.
9.20 NicuAvsbcr.
9.55 Kamermuziek.
10.5512.20 Dansmuziek.
„R adi o Pari s", 1744 M.
12.502.10 Graniofóonmuziek.
4.055.05 G ramofoonmuziek.
6.557.20 Gramofoonmuziek.
8.2511.10 Solist cuconcert. Instrumen
taal kwintet.
La, n g c lib c r g, 462.2 M.
7.508.50 Orkest concert.
10.35 en 12.40 Gramofoonmuziek.
1.25—2.50 Orkcstconccrt.
5.556.50 Orkestconcert.
8.20 „Hamlet", treurspel van Shakespeare
Daarna tot 12.20 Dansmuziek.
Z c e s e n, 16-19 M.
10.2011.05 Lezingen.
12.201.15 Gramofoonmuzick.
3.505.20 Lezingen.
5.206.20 Concert.
6.20S.05 Lezingen.
S.20 „Der blauc Vogel".
8.50 Orkestconcert.
9.20 Toonecluitzending. Daarna Persber.
en tot 12.50 Dansmuziek.
Hamburg 392 M.
5.20 Orkestconcert.
6.20 Volksconcert.
8.50 Koorconccrt. v
10.50 Dansmuziek.
Brussel, 511.9 M.
5.20 Trioconcert.
6.50 Gramofoonmuziek.
8.35 Orkestconcert.
9.20 SymphonieconceTt.
FEUILLETON.
Vrij bewerkt naar een oud Duitsch verhaal
door
P. G. HOCKS.
(Nadruk verboden).
36)
..Sergeant Meyers", zei hij. toen hij mét
telegrafeerèn klaar was.'..spijker het ka
potte raam zoo goed mogelijk met planken
dicht cn schuif er een zware kast aroor. Dc
vuurpijlen moet u ook in oude bréngen cn
alle revolvers laden. Het is nu negen üur.
Vannacht om één uur kan kapitein Morris
niet de kanonneerboot,hier zijn. Hebben avo.
hem niet noodig om ons'te helpen, zooveel
te beter."
..Juist (oen Meyers die bevelen begon* uit
le Voeren deed een 'ratelende donderslag
het station op zijn grondvesten, schudden;
de storm stak weer op en gillendfloor dc
wind opnieuw om het hui-
In liet dorp had men van den aanslag op
het station niets gemerkt, want de a-enster§
voor de huizen Avarcn met lie, oog. op der.
storm reeds \;roeL- gesloten. Een visschcr.
die bat door het duin Avas. gekom'cn, had
torvaU.'s bij liet gcbouAv een vuurstraal
ontdekt, net condor alsof er een vuurpijl
?ck
léii,- dat-men- op 't station bezig was signa
len te geven.
Maar er waren twee anderen, die achter
den top van een duin, voortdurend naar
de Valkenrols lagen tc turen, voor zoover
de duisternis hun dit toeliet. Een Aan die
twéé was Bill. Ze hadden een mager- vuur-
straaltje kunnen ontdekken, meer niet.
„Zou "t gewerkt hebben?" vroeg Bill aan
den man naast hem.
..Ik, aa-cet het niet. Wc moeten afwachten.
Of wil je soms nog even gaan -kijken
..Denk er niet aan."
,/t Is een lamme geschiedenis".-meende
cle'ander na ècn poosje tc móeten zeg
gen.
„Je had meer kruit moeten nemen, jon
gen. Dat heb ik je a-an te voren 'gezegd.
Dan hadden we een mooi vuurwerk- kunnen
hebben, t Is niks gedaan."
„Ouwe Zekc zal woédiónd worden, als
hij he't hoort. We mochten immers .niks te
gen het station uitrichten. En als nou 't
zaakje gelukt was, dan Avas 'f niks, maar
ik- geloof zeker, dat wc Aveer half werk
verricht' hebben. Wil ik jou er.eis wat zeg,--
gen. Jack." zoo begon- hij weer na een
poosje te hebben gezwegen. ..als hel mor
gen dag b en rk zie. dat lie; station er
nog slaat. da,n smeer ik "rii. Ik ga naar
John Raffles cn laat me naar Osccola a-a
re». Ik heb. daar kennissen genoeg, die me
wel zullen helpen om ver-lor te koiucn.''
„Daar zeg jc zoo wat Bill. Ik dacht' er
precies eender oyer. 11: ben den laat sten
tijd niet. erg lekker en ocm beetje verjèn-
deiihg Aan lucht kan geen kwaad a-oor
dat ik
et jc mc
XV.
Na het ond-erhoucl niet Frank verrichtte
Maggy haar werk in huis zonder bijna te
AActen, wat ze deed. Haar vader durfde ze
niet aan te kijken en wel hond'erdmaal
kwam dien dag de vraag op haar lippen:
„Vader, is het Avaaf. -lal je een smokke
laar en straud-roover-bent Maar een on
uitsprekelijke angst iAvcerhield haar die
vraag tc uiten. Nog was ze van dc schüld
haars vaders niet overtuigd-nog leefde in
haart hart dc zAvakke hoop. dat 't a-ernioe-
den van Frank niet-.waar was en,op val-
sche gronden berustte en zooals een •dren
keling zich vastklampt aan een drijvend
stuk hout in de verwachting, dat dit hem
redden kan, zoo klampte zij zich a-ast aan
liet wcii-igje hoop. dai leefde in haar hart.
Zij beefde bij dc gedachte aan het oogen-
blilc, waarop zij de Avaarhcid zou tc weten
komen en waarop ze zou bevrijd \vorden
van een drukkenden last of zou moeten
ondergaan' a-an- bit (ér verdriet.
Zoo was ze den geheelen dag ten speel
bal aan allerlei tegenstrijdige gevoelens
ci> hoe naar zo 't ook vond, dat grootmoe
der zoo Hard' ziek Avas en voortdurend lag
tc ijlen, toch warcn*de oogenblikkcn, die
ze Avijdde aan de verpleging van de zieke,
oogenblikken van ware opluchting a*oor
haar, nnadat haar gedachten d#n een beetje
afgeleid werden van dc dingen, die haar
voortdurend kwelden.
Tegen den aAond Averd dc zieke rustiger.
Maggy zat bij grootmoeders lied niet haar
hoofd rustendtcgéh het houtcp beschot,
b-.t het kamertje scheidde Van -le gelag
kamer. Van vermoeidheid ei{ overspan
ning sufte ze zoo'n beetje weg cn geraakte
in een toestand tusschen slapen- en waken
in.
Zoo zal zc gcruimch. tijd, (oen ze opeens
weer geheel wakker werd bij 't hooren van
een stem, die haar bekend voorkwam. Het
was tic stem van „mooien Bob". Ze ging
oRAvillekeurig overeind zitten om te kun
nen hooren, Avat li ij te zeggen had. Wat
kwam die man hier doen Hij kwam waar
schijnlijk een boodschap overbrengen van
koopman Twist, zooals hij avoI eens moer
deed. Zc was nooit nieuwsgierig geweest
naar hetgeen die mannen onder elkaar
te verhandelen hadden, maar nu Avas haar
argwaan geAvekt en als ze het gesprek
afluisterde, kon zc misschien tc weten ko
men, of haar vader tot dc smokkelaars
behoorde, ja of neen. Zonder zjeh te beden
ken stond zc op e» legde haar oog togen 't
sleutelgat van dc deur. Ieder woord, dat in
de gelagkamer gesproken werd, kon ze nu
duidelijk verstaan.'
„Ben je alleen V' hoorde ze haar vader
op barschen toon vragen.
„Ditmaal wel". aiitAvoordde' Bob. „Je
ziel dus, dat ik niet mijn fijne handen toch
nog wel AA;ii kan uitrichten. Ik ben in dc
kleine roeiboot van mijn baas gekomen."
„En precies;op tijd, anders zou je met je
fijne handjes naar den kelder zijn gegaan.
Hoor maar eens. hoe 't begint tc waaien."
„Dat begon liet al te doen, toen ik nog
op dc baai was. Maar ik heb wel- zooveel
yërstaml van Aaron, dat ik niet ómslóog",
snoefde Bob.
„Zoo. heb jij d it
„Zeker. Maar jij Avil dat niet erkeiïner
Nou,' -wat' dat betreft, ben ik om jou lof
niet verlegen ook."
„Houd nou verder maar op met je praal-
jes cn vertel me liever maar, wui je hier
komt uitvoeren. Jc hebt zeker een bood
schap voor me van Twist
„Geraden, beste man, geraden. En een
heel' belangrijke boodschap ook. Maar zou
je me liever oersl niet ereis wat te drin-
keit gCA'en Mijn tong is zoo droog als '11
leeren lap."
..Wat belieft mijnheer te gebruiken?"
„Brandewijn niet suiker. Dat smaakt me
altijd het best."
EA'en later hoorde Maggy het klinken
van glazen.
„En steek nou maar van Aval", begon
haar vader tegen Bob.
„We hebben den tijd, Met dit weer l>au.
ik va-navond tocli niet meer naar OSaeol.i
terug e-n zal ik vannacht wel hier moeien
blijven. Nou. van dezen piuiiiiddag kwam.
er niet de pc>sl een brief aan voor dr n lui
tenant. Toevallig was liet couvert upon om
mijnheer Twist, die erg veel belang in
den .luitenant steil, kon- niet nahum'. li"m
eventjes door te lezen.-Je lui-deri oeh.
Raffles V'
„Zeker cn kletuier langer. Ga u t.:i
door."
„Die brief lovum van den va Ier van
luitenant cn cr staa't zooveel i seu
in,''da.t'mijnhccr Twi cn ik tol :i<*t '.«e- i:
kwamen hem jou ook te laicn p/en
„Goed; geef maar hier."
