MAANDAG 10 JUNI 1929
No. 6200
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
Willemstad op Ned. Curacao bezet
STADSNIEUWS
20ste Jaargang
ongeil,
andel
uk ij
>en Ie-
lebben
ervon-
'kenen
liande-
e vuil-
het
hoe
jze het
hoe
het
ilti'
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
franco per postf 2.95 per kwartaal
rraillPU pci i-iuau
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Stemt zoo ge wilt!?
Stemt zoo ge wilt dat zou we
hebben er onlangs een en ander over
gezegd volgens „Het Volk" de strek
king zijn van een herderlijk schrijven van
den Engelschen Kardinaal Bourne, waar
uit het blad een passage citeerde.
Wij hebben er reeds op gewezen, dat
ook uit die geciteerde passage v o 1-
strekt niet het besluit mocht worden
getrokken, dat „Het Volk" er uit nam.
En wij schreven, dat ook „Het Volk"
Ikon en moest weten,, dat in Engeland
de politieke verhoudingen en de politieke
lec' organisatie der kiezers, geheel anders zijn
dan bij ons.
„Men zal toch" zoo schreven we o.m.
- b.v. niet kunnen beweren, dat een Ka-
Iholiek in Nederland, die zou stemmen
pelijfo jp de S.D.A.P., zou zou kunnen handelen
in den geest van het schrijven door Kar
dinaal Bourne, gericht aan de Engelsche
katholieken over den gewetensplicht van
'ït stemmen.
oorden van Kardinaal Bourne kun
nen zeker geen aanleiding zijn voor een
Katholiek in Nederland, die ook maar
even wil nadenken, om te stemmen op
j S. D. A. P.!"
Intusschen heeft de „Universe" den ge-
eelen tekst van het bedoelde herderlijk
:en schrijven afgedrukt, en daarin wordt uit-
e]drukkelijk gezegd, hoe de Katholiek moet
eenini staan tegenover het socialisme.
Wij lezen daarin.-
Wacht u voor twee valsehe begin
selen, welke voortdurend verdedigd
worden door socialisten in het bui
tenland. maar zelden, kan ik geluk
kig zeggen, door de Arbeiderspartij
in dit land, namelijk de loochening
van het recht op bijzonder eigendom,
dat steunt op de natuurwet-. De Staat
mag het gebruik van dit natuurlijk
eigendom omschrijven, maar het is te
gen de natuurwet om het recht op
particulier eigendom te loochenen.
Dit is het eerste ding en, ten twee
de, verzet u zoo sterk mogelijk tegen
alles wat op klassestrijd lijkt. Denk
er aan, dat klassestrijd verboden is
door God zelf, die ons gelast heeft,
onzen naaste lief te hebben als ons
zelf".
n zoo
lid
rages
roeke-
net de
.idende
wij
Com-
om
daar,
■-an -die
enkel
)ij zulk
animo d,
za
tijd-
missii
ld, dai
ach
pu
sn; al
;enhei<
eenini
s voor
v.
onder
schijni
arin
osis
raads
e:
vj
cht te
n moe
el was
frac
he
beken
ver
errichi
ien di
:wanif
eii
pende
riepc
e von
l in z'
nblike
lit pal
t tegeJjj,
i v
bt.
rticuli
en, k
i. D.
werd!
bande
twooit
je nif
lerdai
En
<1
iden
een
2-1
Als iemand in dit land zegt, dat hij
socialist is, bedoelt hij dit zelden -in
den zin van het vastelansch socialis
me. Ware de Arbeiderspartij socialis
tisch in den vastelandschen zin, dan
kon geen katholiek lid van de partij
zijn.
De „Maasbode", die de hier afgedrukte
passage citeert, schrijft hierbij:
„Volledigheidshalve deelen wij mee, dat
illet Volk" de eerste passage van ,,'s-kar-
dinaals kostelijken brief", zooals het blad
it lah het citaat uit diens rede noemde, in zijn
nummer van 25 Mei 1.1. heeft afgedrukt.
Maar de tweede passage (de hierboven
g don geciteerde), die alle socialistische bewe-
'ingen over de gematigdheid der Engel -
che bisschoppen tegenover socialisme in
raai helder daglicht stelt, heeft „Het Volk"
aB' 21 zeer wijselijk aan zijn lezers onthouden.
ree<
En juist daarop komt het voor ons,
tfrijke dje niet „vastelandsch socialisme" te ma
ken hebben, eerst recht aan."
Neemt U in acht!
,Ncemt U in acht voor de mens chew'!"
dat is de titel, welke gisteren geplaatst was
el koven een wekelijksche Zondagmorgen-
iPreek" in het ..Handelsblad1".
En gewaarschuwd wordt dan door den
schrijver een vrijzinnig man voor de
verscheiden verleidingen, die er van de
menschen in onze mondaine omgeving uit
gaan.
'n Waarschuwing, die op haar plaats is;
*ie zal het ontkennen!
'ra Heel korte kantteekening hierbij moge
onzerzijds geoorloofd zijn.
Als wij ons afvragen, hoe 't toch mogelijk
is, dat-, en vaak op zoon brute wijze, erger
nis wordt gegeven, dan moet het antwoord
hierop zijn, kort en klaar: Omdat :t ont
breekt aan waarachtige liefde
voor den evenmensch. Gemis aan ware
Christelijke liefde dat- is ten slotte de
oorzaak, dat de menschen elkaar zooveel
tijdelijk of geestelijk' nadeel berokkenen.
Ook onder ons, Katholieken, zelfDaar
door is te verklaren b.v. dat kwaadspre
ken. dat kleingeestig kleineerend praten
over anderen, over hun zaken, huw arbeid,
hun persoon, zooals men het helaas
ook in kringen van Katholieken, van wie
men gesprekken op hooger peil verwachten
kon, lang niet zelden aantreft.
Wij nemen de waarschuwing over: Neemt
in acht voor de menschen, wien het
klaarblijkelijk aan ware Christelijke naas
tenliefde ontbreektneemt U in acht
voorUzelf, als gij bemerkt, dat ge
uw evenmensch niet waarachtig lief hebt
VAN HET VATICAAN
NA DE RATIFICATIE VAN HET
VERDRAG.
Paus en Koning.
A n t w o o r d-t e 1 e g-r am des
k o win g s.
Koning Victor Ema-nuel heeft- aan Z. H.
Paus Pius XI het volgende telegram ge
richt
„Ik ben bewogen door het hartelijk te
legram dat Uwe Heiligheid mij gezonden
heeft op het oogenblik der uitwisseling
van de oorkonden jler ratificatie van het
verdrag van Lateranen.
Ik deel den wensch van Uwe Heiligheid
en ik stier de bede tot. God, dat door de
gebeurtenissen van heden een nieuw ge
lukkig tijdperk moge beginnen in de be
trekkingen tusschen de Kerk en den staat.
Ik dank, mede namens Hare Majesteit
de Koningin en de koninklijke familie, Uwe
Heiligheid voor den zegen, welken zij ons
heeft gegeven".
Pacelli gedecoreerd.
Z. H. de Paus heeft den advocaat Pa
celli een onderscheiding in de orde van
Gregorius den Grooten verleend, wegens
zijn verdiensten voor de tot standkoming
van het Lateraansch verdTag.
Ambassadeur van Italië.
Benoemd.
Tot ambassadeur van Italië bij den H.
Stoel is door koning Victor Emanuel sena
tor Graaf Vecchi di Val Cismon, tot dus
verre staatsminister, benoemd.
DUITSCHLAND
HET CONCORDAAT MET PRUISEN.
Een meerderheid verzekerd.
Naar de berichtendienst van de V. D. Z.
omtrent de bij den Pruisischen minister
president gevoerde besprekingen over het
concordaatsvraagstuk verneemt, is een
meerderheid voor aanvaarding van het
concordaatsontwerp in het Pruisisch par
lement thans verzekerd.
Behalve de leiders der regeeringspar-
tijen, dio met het ontwerp instemden, heb
ben ook de leiders der economische partij
den inhoud van het verdra-gsontwerp aan
nemelijk verklaard en gezegd te meenen,
dat zij hun fractie instemming met dit
ontwerp konden aanbevelen.
De regeeringspa-rtijen en de economische
partij hebben in den landdag de meerder
heid, zoodat de aanneming van het con
cordaat in zijn tegenwoordigen vorm reeds
daarom waarschijnlijk is.
HET RESULTAAT DER HERSTEL-
CONFERENTIE.
Hoe denkt Duitschland er zelf over?
B e en s it e m m ©ai.
De „Vorwaerts" schrijft: „De uitslag van
Parijs geeft geen aanleiding tot jubelge
zangen, doch hij beteekent een stap voor
uit. Politiek ge-zien, toont hij, dat er in de
wereld geen wil om Duitschland te vernie
tigen meer bestaat en dat men bereid is,
het verstand aan het woord te laten komen.
Li liet „Berl. Tagebl." wordt gezegd:
Ondanks alle te erkennen afdoening van
de nieuwe herstelregeling mag men wel do
hoop koesteren, dat Duitschland niet eerst
na 58 jaar en na afbetaling van de volle
DOOP. EEN BENDE UIT VENEZUELA
GOUVERNEUR EN GARNIZOENSCOMMANDANT
GEVANGEN, DOCH WEER TERUG GEZONDEN
Volgens een telegram uit New-York
heeft een bende uit Venezuela Willem
stad op het Nederlandsche eiland Curasao
bezet. De gouverneur van Curasao en de
commandant van hec garnizoen te Wil
lemstad zijn gevangen genomen en aan
boord van een buit gemaakt Amerikaansch
schip gebracht. Eenige politie-manscliap-
pen zijn gedood, andere gewond. De bende
is meester van de stad.
Nader wordt uit New-York gemeld, dat
de bende allereerst een Amerikaansch schip
de „Maraibo" veroverde en daarna de gou
vernementsgebouwen bezette. De gouver
neur en de commandant van het garnizoen
werden waarschijnlijk als gijzelaars aan
boord van hel- Amerikaansch© stoomschip
gebracht en weggevoerd. De bende natio
nalistische zeeroovers staat onder leiding
van generaal Urbina. Het verluidt- verder,
dat het garnizoen nog getracht heeft de
roovers terug te slaan en dat verscheidene
politie- officieren en manschappen werden
gewond of gedood.
Om aan munitie te komen.
Noch het staatsdepartement noch de ge
zant van Venezuela te Washington hebben
officieel bericht ontvangen van den aanval
op Willemstad. In Amerikaansche officieele
kringen is men van meening, dat de ben
de. die Willemstad heeft bezet, bestaat
uit revolutionairen, die den aanval hebben
gedaan om in het bezit te komen van wa-
iaens -en munitie voor gebruik bij de bn>
nenlandscho onlusten in Venezuela.
Geen officieel bericht.
Hedenmorgen te half 10 vernamen wij,
dat hier te lande nog geen officieel be
richt was ontvangen, welke de berichten
uit New-York omtrent het. gebeurde te Wil
lemstad bevestigen. Ook bij eenige han
delsinstellingen, die relaties met- Curasao
onderhouden, waren nog geen directe be
richten uit Willemstad ontvangen.
De „Kortenaer" vertrekt.
In verband met de gebeurtenissen op
Curasao vertrekt Maandagavond te 10 uur
H. M.'s ..Kortenaer" met spoed uit Den
Helder naar Curasao. Dinsdagochtend
wordt Hoek van Holland aangedaan al
waar een detachement mariniers aan boord
genomen wordt.
De gijzelaars weer terug.
Naar wij vernemen, heeft de directie
van de Kon. West-Indische Maildienst een
tweetal telegrammen ontvangen omtrent de
gebeurtenissen te Willemstad. Volgens de
ze telegrammen, kwamen Zaterdagavond
omstreeks 10 uur 200 man uit Venezuela
om wapenen te krijgen op Curasao. Deze
Venezuelisten dwongen des nachts om. 4
uur het stoomschip „Maraibo" van de „Red
D-line" naar Cöro te vertrekken, welke
plaats in Venezuela ligt. Zij namen den
gouverneur en den commandant van de mi
litaire politie en 15 soldaten als gevan
genen mede. Na het vertrek van de bende
had de militaire politie de situatie we-Ar
in handen.
Volgens een tweede telegram is het
stoomschip „Maraibo" Zondagochtend te 7
uur met den gouverneur en de anderen te
ruggekeerd. Aan booid w-as alles wel. De
Venezuelisten waren, te Cöro geland en
hebben.daarna- het stoomschip teruggezon
den. De militaire politie is de situatie
meester.
hoofdsom van 35 milliard van zijn herstel-
schuld zal zijn bevrijd. De strijd om de
herstelbetalingen is thans ten einde, daar
mede begint een nieuw tijdperk der Duit-
sclie economische ontwikkeling. De econo
mische zelfstandigheid is Duit-schland te
ruggegeven en wat- thans geschiedt, ge
schiedt op grond van onbeperkte, eigen
verantwoording.
De „Voss. Ztg." zegt: De voorstelling
dat een volk twee geslachten lang aan
andere volken oorlogsschulden zal betalen
is absurd. Ook in het kamp van de geal
lieerde mogendheden en vooral in' de Ver-
eenigde Staten zal ééns het economische
verstand' zegevieren en zoo niet tot een
volkomen amiuleering, dan toch tot een
verstandige vermindering der internatio
nale oorlogschulderi moéten leiden.
•De „Berl. Boerserikurieri" schrijft': De
last moet gedragen worden, ofschoon geen
eaonomische erkenning niet eens de wil
om de wereld aan een herstelplan te
laten genezen, hem heeft afgemeten.
De „Deutsche Ztg." slingert dit- „nieuwe
plan" rondweg een „Neen" tegemoet en
zegt-: wij weten, dat ook degenen die er
thans weer alle heil in zien, aan de onver-
zadelijke wraak van den op vernietiging
bedachten vijandenbond toe te geven, eens
bekeerd zullen zijn.
ENGELAND
Trotski wil naar Engeland.
Trotski heeft een telegram aan Mac Do
nald gezonden, waarin hij verlof vraagt
om aiaar Engeland te mogen komen. Trot
ski laat dringende' gezondheidsredenen
gelden.
POLEN
De studentenrelletjes te Lemberg.
De politieke hartstochten beginnen door
de gebeurtenissen te Lemberg op te laaien.
Terwijl de Warschausche nationaal-demo
cratische pers zich met de houding der na
tionalistische studenten volkomen solidair
verklaart, voeren de regeeringsbladen een
uitermate heftige campagne tegen de na- j
t ionaal-democraten, wien alleen zij de
schuld voor de onlusten te Lemberg geven.
De nationalistische pers verspreidt ove
rigens een door de Lembergsche bisschop-
l>en aan de wojwoden gerichten open brief,
waarin de schrijvers zich de door-de stu
denten geuite beschuldigingen eigen maken
dat de Sacramentsprocessie van joodsche
zijde is verstoord, en waarin zij verklaren,
dat- dit het eerste in Polen vastgestelde
geval van heiligschennend© kwaadwillig
heid is. De bisschoppen betreuren, dat de
schuldigen aan deze. met alle scherpte te
veroordeelen -storing niet terstond ter ver
antwoording zijn geroepen, waarop de
daaropvolgende betreurenswaardige ge
beurtenissen hadden vermeden kunnen
worden.
Vrijdagavond is het te Lemberg opnieuw
tot ernstige botsingen tusschen de- studen
ten en de politie gekomen, waarbij talrijke
personen zijn gewond. Een menigte van
ettelijke duizenden studenten eischte op
nieuw de vrijlating van hun gevangen ka
meraden en toen aan de lastgevingen van
de politie geen gehoor werd gegeven en de
studenten de agenten met steenen begon
nen te werpen, voerde deze een charge
uit. De botsingen duurden ruim 2 uur.
MEXICO.
Het einde der Mexicaansche
Kerkvervolging.
Verklaring van president Gil'.
'President Portes Gil heeft Zaterdag
voor de eerste maal aan den correspondent
van Reuter het bericht- bevestigd, dat in
do pers was gepubliceerd, volgens hetwelk
het doel van het bezoek van monseigneur
Ruiz y Flores en aartsbisschop Morelia
is. met hem het vraagstuk van de Katho
lieke Kerk in Mexico te bespreken.
Mgr. Ruiz zou vergezeld van bisschop
Diaz waarschijnlijk Zondagavond te Mexi
co City aankomen. De besprekingen zouden
dan heden, Maandag, beginnen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Willemstad op Curasao bezet door een
rooverbende uit Venezuela. De „Kortenaer"
vertrekt heder» uit den Helder.
Ambassadeur van Italië bij den H. Stoel
benoemd.
Heden zouden onderhandelingen begin
nen tusschen de Mexicaansche bisschoppen
en Portes Gil.
Een nieuwe Oceaanvlucht vanuit Zwe
den. De vliegers hebben een noodlanding
op IJsland moeten maken. (Luchtvaart, 2e
blad' en Telegrammen).
BINNENLAND.
Onderhandelingen in de metaalindustrie
hebben tot overeenstemming geleid (-2de
blad).
De huldiging van de Koningin-Moeder te
Amsterdam. (1ste blad).
OMGEVING.
Rerum Novarum-dag te Lisse (2de blad).
Parochiefeesten te Noordwijkerhout (2de
blad) en te Zoeterwoude (1ste blad).
RIKIE, HET KOFFIEVROUWTJE.
mmm mm
RIEK NIEUWENHUIS,
het koffievrouwt-je.
DE MOEDER VAN RIEK.
die heb kofficbedrijf ir
het leven riep.
Zijn er onder de oud-studeivten, die aan
de Leidsche Universiteit hebben gestu
deerd, en ook onder de tegenwoordige
generatie van Leidsche studenten niet
velen, dfe Rikie. liet kofficvrouwtje.
hebben gekend'? Zeer zeker hebben
tal van oud-studenten in den lan
de, die lid zijn geweest van hej. Leidsch
Studentencorps Rikie geleend1 en on
getwijfeld hebben zij nog tal van her
inneringen uit hun Leidschcn studenten
tijd aan Rikie en haar moeder overgehou
den.
Morgen wordt Rikie, hot koffievrouw!je.
80 jaar, hetgeen ongetwijfeld een feestdag
voor haar zal worden. Want- Rikie en het
Leidsch Studentencorps zijn, nog steeds met
elkaar ten nauwste bevriend. En het colle
gium van het Leidsch Studentencorps zal.
wat telken jarc op haar verjaardag ge
beurde. ook morgen haar op officieele wijze
komen gelukwenschen. Echter zal zulks
ditmaal onder eenige andere omstandighe
den plaats vinden. Want Rikie is den laai-
sten tijd lijdende aan ernstige rhcumati-
sche aandieningen, en aangezien het moei
lijkheden opleverde, haar in haar woning
te verplegen, is zij thans in het St.-Elisa
bethsgcsticht opgenomen.
Wat is eigenlijk de aanleiding gewen>i
