20ste Jaargang DONDERDAG 23 MEI 1929 No. 6185 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN NIEUW FEUILLETON BUITENLAND BINNENLAND UIT DE OMGEVING 3)e E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling oor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal ij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal ranco per postf 2.95 per kwartaal let Geïllustreerd Zondagsblad is voor d^ Abonné's ver- rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij loruibbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Medcdcclingcn wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste' 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on verhuur, koop en verkoop f 0.50 it numme" bestaat uit twee bladen Een statistiek. Statistieken kunnen waardevolle in- pssante gegevens verstrekken. Maar men moet altijd met het bouwen conclusies daarop heel voorzichtig Oók al zijn die statistieken betrouw- tar. Wat niet kan worden gezegd van alle jtistieken Zoo komt er wel eenige twijfel bij ons als we een statistiek lezen in enkele iter bladen, overgenomen uü. heb „Zeit- fcrift- für padagogische Psyochologie", limit zou moeten blijken een nauw ver- tusschcn maatschappelijken welvaart louders en begaafdheid der kinderen. Ie nemen daarvan wèl iets aan. Gebrek het voor lichamelijk onderhoud noo- voedsel, gemis aan menschwaardige pving, ontbering van frissche levens- tgd kan den opbloei van het geestes- zelfs in den kiem neerdrukken. k mogelijkheid ontkennen wij volstrekt i laar eerstens: deze mogelijkheid wordt in altijd werkelijkheid. En vervol- e hierop komt het vooral aan iasheid zou 't zijn, te denken, dat eerdere welvaart der ouders in stij- ade lijn oorzaak zou zijii van mee r- re begaafdheid der kinderen! De werkelijkheid doet 't ons héél an- zien! Wel komt 't voor, dat- meerdere wel- irt der ouders het mogelijk of zeker ge- kkelijker maakt de begaafdheid der kin- ren, zoo deze aanwezig is, tot zoo iot mogelijk resultaat te leiden. Vooral irheen was dit zoo. In onzen tijd is dn eel verandering en verbetering ge- Zorg der ouders en arbeidslust der kin- opgevoed in een waarachtig dsdienstig milieukunnen nog een slagboom vinden in geldgebrek. ar de maatschappelijke verhoudingen toch gelukkig nu wel zoo, dat daar- als regel, zoo niet al heb bereikbare, toch heel veel kan worden verkre- uit een bij de kinderen aanwezigen lüeg. De slag beginnen. .jffet Volk" schreef Dinsdag: Van het partijsecretariaat ontvingen wij het bericht, dat in alle IS kies kringen de inlevering der candidaten- lijstcn van de S. D. A. P. normaal ver- loopen is. De slag kan dus over de geheele linie beginnen. Ook bij ons is de inlevering der candi- tenlijsten normaal verloopen wat ast vanzelf sprekend is. ook bij ons kan dus de slag over de ïeele linie worden begonnen. Wij willen vertrouwen, dat dit ook ge uren zal Laat althans bij ieder onzer twee din- vaststaari. Deze twee zijn: lo. Hij (zij) gaat zelf beslist stemmen als Katholiek goed stemmen. !o. Hij (zij) oefent althans onder dege- d, met wie dagelijks wordt omgegaan en Katholiek zijn invloed uit, opdat ook tón allen op Woensdag 3 Juli stemmen, aals zij in het algemeen Katholiek bc- ig behooren te stemmen. Een Katholiek is voor het vervullen van stemplicht verantwoord, als hij stemt de Katholieke candidatenlijst! En hij zal, als hij dezen plicht goed be- ■jpt, ook anderen, mede-katholieken, wil- opwekken, dien zóó te vervullen. Hij voere deze propaganda althans eigen omgeving. Wij vertrouwen op leger propagandisten, die hun ijver rde r laten uitslaan! Onder den titel: „De Strandroo-vers" zullen de lezers in dit nummer een nieuw feuilleton vinden, voor ons blad bewerkt door den heer P. G. Hoeks. Het zal hen voeren naar den Staat Noord-Carolma in Noord-Amerika aan den Atlantischen Oceaan, waar de kust in vroeger jaren on veilig werd gemaakt door strandroovers, mamiep, die er hun bedrijf van maakten bij stormachtig weer de schepen naar het strand te lokken en zich meester te ma ken van de gestrande goederen zonder zich te bekommeren om de menschen- levens, die daarbij verloren gingen. Het is oen boeiend verhaal vol spanning, dafc zeer zeker weer met belangstelling zal gelezen worden. VAN HET VATICAAN WANNEER VERLAAT DE PAUS HET VATICAAN? Met Sacramentsdag? Een tegenspraak. Kaar wij dezer dagen gemeld hebben, zou Z. H. de Paus op Sacramentsdag het Vaticaan verlaten cn deelnemen aan de processie op het St. Pietersplein. Volgens de „Corriere d'Italia" heeft de Paus ver klaard, dat hij het Vaticaan voor den eer sten keer wilde verlaten op een dag, waarop hij het volk met het Allerheilig ste den zegen kon geven. De H. Mis voor de processie zal waar schijnlijk door kardinaal Vannutelli wor den opgedragen, waarna men van de Sa cramentskapel uit door het linkerportaal van de basiliek naar de Colonnaden trekt cn, na deze gevolgd te hebben de trap pen opgaat. Voor de Portica van de basiliek wordt een altaar opgericht, van waar de Paus het. volk met het Allerheiligste den zegen geeft. Het St. Pietersplein wordt geheel door militairen afgezet. Hiervoor zullen tien duizend soldaten noodig zijn. Het H. College van kardinalen, het Va- ticaansch domkapittel, de geestelijkheid en de seminaristen der basiliek zullen den Paus in de processie vergezellen. De „Giornale d'Italia"' meldt nog, dat de Pauselijke maestro di camera, mgr. Caccio Dominoni, den econoom en secre taris van de H. Congregatie van de eer waarde kerkfabriek van St. Pieter, mgr. Pellizzo en den hoofdcommissaris van den Borgo heeft, ontboden om alle uoodige voorbereidingen te bespreken, opdat bij deze wereldgebeurtenis alles zoo goed mo gelijk tusschen de Vaticaansche en de Ita- liaanschc autoriteiten worde geregeld. Eerst na Sacramentsdag? Hoewel do bovenstaande berichten vrij stellig luiden, meldt een telegram van het B. T. A. dat nog niet is vastgesteld wan neer de Paus het Vaticaan zal verlaten. Waarschijnlijk zal dit echter in de week na den H. Sacramentsdag geschie den. Door de „Osservatorc Romano" wordt een mededeeling in dien zin gepubliceerd. DE HERSTELBETALINGEN HET MEMORANDUM DER SCHULDEISCHERS. Aan Schacht overhandigd. Wat d© geallieerden hebben •willen. Naar Havas mededeelt, zijn het door sir Josuah Stamp uitgewerkte en voor de re geeringen bestemde rapport en het memo- ramdum der delegaties van de crediteur- landen gistermiddag aan dr. Schacht over handigd. Op basis van dit memorandum dat zoowel do geallieerde reserves bevat als de formules, die do geallieerden aan dr. Schacht met het oog op een wijziging van diens reserves voorstellen, verklaren de crediteurlanden, aldus het Havas-be- richt, zich bereid de volgende punten te aanvaarden: 1. Een gemiddelde annuïteit van 2050 milüoen mark, zooals Owen Young die voor het herstel en voor de schulden, ge durende de eerste 37 jaar heeft voorge steld. 2. De betaling der oorlogssclïulden gedu rende de laatste 22 jaar. 3. Aan België zal bovendien genoegdoe ning worden verschaft voor de gedurende de bezetting uitgegeven mark-Jjiljetten. 4. Onafhankelijk van de kapitaalvoorzie ning tot oprichting van dc bank voor in ternationale betalingen, zullen dio staten, aan wie deze bank haar diensten zal ver- leenen, met name Duitschland, stortingen doen en wel als bijdrage om haar function- neeren mogelijk te maken. Men ziet, zoo zegt Havas verder, dat het door de geallieerde voorgestelde systeem, wat aangaat de vastgestelde waarde der betalingen, hetzelfde is als dat hetwelk in Young's memorandum was vervat. Dit systeem blijft wel is waar binnen het ka der van een gemiddelde, annuïteit van 205U milüoen mark, maar dekt precies do schulden en laat levens een bestendig over schot voor het herstel over. Het document der crediteuren bepaalt echter, dat de annuïteiten niet in een ge regelde volgorde van 25 millioen mark per jaar stijgen, zooals Young voorstelde, maar dat globaal genomen, de eene annuïteit boven en de andere weer beneden het an- nuiteitentype zal liggen. Dc achterstallige schulden zouden daar door niet voortdurend stijgen. Nu moet echter dat deel der annuïteit, dat het te mobiliseeren saldo vormt, een blijvend ge deelte zijn, opdat aldus dc mobilisecring vergemakkelijkt worde. Ten einde een ver effening tot stand te brengen, bepaalt het memorandum der geallieerden dus, dat in het eerste jaar (waarvoor dc schulden reeds betaald zijn) en voor het derde jaar zoomede voor de laatste 17 jaar, de an nuïteiten lager zullen zijn dan de gemid delde annuïteit van 3050 millioen mark. In de andere jaren zouden de annuïteiten echter hooger zijn. Bovendien bepaalt hel geallieerde me morandum, dat het plan-Young van 1 April 1920 tot 31 Maart 1966 geldig zal zijn en wel wat aangaat het herstel cn de schul den. terwijl Duitschland wat betreft de schulden alleen eerst na laatstgenoemd tijd stip betalingen zal hebben tc doen. Het memorandum van de geallieerden heeft geen ultimatief karakter. Wat de kwestie der cijfers betreft, zullen nog be sprekingen moeten plaats hebben tusschen de Duitsche cn de geallieerde deskundigen over de hoogte der annuïteiten, volgens dc afzonderlijke geallieerde vorderingen. FRANKRL'K. Legioen van eer voor priesters. Dc zeerecrw. pater Delpuch der Witte Paters van kardinaal Lavigerie, overste van het inlandsch Arabisch seminarie van >St. Anna te Jeruzalem volgens den Grick- schen ritus, waarin ook onze landgenooten pater N. van der Vliet en pater J. van Mechelen werkzaam zijn, is door de Fran- sche regeering gedecoreerd met het le gioen van eer. Pater N. van der Vliet die verleden jaar de finantieelc belangen van zijn seminarie in Nederland is komen bepleiten, is zelf al sedert, 1922 ridder van het legioen van eer voor zijn kloek beleid te Jeruzalem onder de Turken gedurende den wereld oorlog. Communist burgemeester van Straatsburg. Het gewezen communistische Kamerlid Huber is met IS tegen 11 stemmen en 3 onthoudingen tot burgemeester van Straatsburg gekozen. Tot wethouders wer den drie autonomisten gekozen, onder wie het Kamerlid Michel Walter, een katholiek Elzasser en twee communisten. RUSLAND. Nieuw manifest van grootvorst Cyril. „Strijd tegen de beulen van 't Russische vol ik". Grootvorst Cyril, die cenigen tijd gele den den tsarcntitel heeft aangenomen, heeft een nieuwen oproep tot de in liet buitenland vertoevende Russische emi granten gericht. Hij legt er den nadruk op, dat hij den titel van tsaar heeft aangeno men om de vereeniging der ware zonen van Rusland te vergemakkelijken, en wet telijke leiding aan de pogingen tot redding van het vaderland te geven. Intusschen, zoo licet het in het nieuwe manifest, wil len niet alle Russen in het buitenland het belang en de offervaardigheid van mijn besluit begrijpen. Aan allen zijn de grondslagen bekend, waarop dc nieuwe Russische volksmonarchie opgericht zal worden, maar weinigen is bekend, dat ik deze grondslagen publiceerde na een nauwkeurig onderzoek door mijn aanhan gers in Rusland, in overeenstemming met do hoop cn de wenschen vann het volk cn dc werkelijke cischcn van den tegenwoor- digen tijd. Thans, terwijl een samenstel ling der Russische monarchisten in het buitenland plaats vindt, en met het oog op dc smeekbeden uit het vaderland, wend ik mij nogmaals met een dringenden op roep tot alle Russen, dio bereid zijn hun krachten aan het scheppen van een groot nationaal Rusland te wijden. Ik maan hen aan, allen strijd, alle partijgeschillen en programkwesties terzijde tc stellen en zich om het keizerlijk banier te scharen, niet het eenige doel, gemeenschappelijk strijd te voeren tegen do beulen van het Russi sche volk. Vercenigen wij ons onder het gemeenschappelijke heilige parool: de red ding van ons geliefd, lijdend Rusland! Na het overlijden van grootvorst Nico- laas Xicolajëwitsj hebben zich, volgens do Duitsche bladen, alle Russische monar chisten achter grootvorst Cyril geschaard. Tol CHINA. Feng verklaart zich onafhankelijk. Opperbevelhebber der N o o r- d e 1 ij k e s t r ij d k r a c h t e n. Generaal Feng heeft, zich tot. opperbe velhebber der Noordelijke strijdkrachten van China, onafhankelijk van de Nanking- regeering, doen uitroepen. Hij is verder voornemens te Peking een nieuw kabinet te vormen, dat zal worden samengesteld uit vertegenwoordigers van den linkervleugel der Rwomintang en de burgerlijke kringen. Feng verklaarde ten slotte, dat de Ivwang- si-troepen, die tegen Kanton strijden, aan hem gehoorzaamheid verschuldigd zijn en spoorde de Chinccsche soldaten aan, zich tegen de militaire dictatuur van Tsjang Kai-sjek te verzetten, terwijl het volk op zijn beurt- de soldaten ter zijde moet staan. Nederlaag der Kwangsi-troepen bevestigd. Bevestigd wordt, dat de Kwangsi-troe pen bij Kanton een ernstige nederlaag heb ben geleden. Ze zijn gedwongen geweest zich terug te trekken achter een lijn, die zich van Sjiocking naar het noordoosten uitstrekt. Het kantonlcgcr moet minstens 5000 gevangenen gemaakt hebben. Vlieg machines hebben bij deze overwinning van Kanton een groote rol gespeeld door het werpen van bommen cn machinegeweer- vuur. Men verwacht, dat dc vredesonder handelingen nu weer hervat, zullen wor den. VRAGEN VAN KAMERLEDEN. De tol bij Leimuiden. Op dc vragen van den heer Van den Heuvel, betreffende opheffing van den tol bij Leimuiden, heeft de heer v. d. Vcgte, Minister van Waterstaat o.m. liet volgen de geantwoord: Het is den ondergeteekende bekend, dat. zich op den weg van West-Noord- Brabant naar Alphen, bij Leimuiden, een hrugtol bevindt. De heffing van dien tol geschiedt krachtens gemeentelijke belas tingverordening en behoort dus tot de be moeienis van den Minister van Binnen- landschc Zaken en Landbouw. Intusschen kan worden medegedeeld, dat de heffing reeds bestaat, van 1862 af. De verordening tot tolgeldheffing werd het laatst bij Kon. Besluit van 26 Maart 1929 no. 9 tob 1 April 1930 goedgekeurd, waar bij het tarief voor motorrijtuigen op vier wielen werd verlaagd van f 0.35 tot f 0.25 en het tot nog toe bepaalde bedrag voor motorrijtuigen op minder dan vier wielen eveneens werd verlaagd, n.l. van f 0.15 tot f 0.10, terwijl voorts voor niet-ingczetc- nen de abonnementsprijzen voor auto's zijn verlaagd van f 100 tob f 75. Het gaat hier om een tol in een weg, die slechts van plaatselijke beteekenïs moet worden geacht. De verdwijning van dien lol is dan ook voornamelijk een plaat selijk belang. Daarom is het aangewezen, dat dc streek pogingen in het werk stelt om tot opheffing to geraken. Voorstellen daartoe hebben do regeering nog niet be reikt. Zoodra dergelijke voorstellen haar zullen worden gedaan waarbij dan zal moeten blijken, dat de streek zich afdoende offers voor d-o opheffing zal willen ge troosten, zal ondergeteekende met zijn ambtgenoot van Bimienlandsche Zaken en Landbouw in overleg treden om to beoor- deeleii, in hoeverre, ook in verband met opheffing van andere tollen, van Rijks wege steun zou kunnen worden verleend. CANDIDAATSTELLING TWEEDE KAMER. 36 deelnemende partijen. Blijkens de in alle 18 kieskringen verza melde gegevens hebben bij de gister ge houden candidaatstelling voor de op 3 Juli a.s. tc houden verkiezing van leden van de Tweede Kamer niet minder dan 36 politieko partijen of groepen candidatenlijsten inge leverd. In 1925 hebben 32 partijen cn groepen aan de verkiezing deelgenomen, waarvan het slechts aarr elf mocht gelukken een ver tegenwoordiging in de Tweede Kamer te verkrijgen. De Nederlandsche Brouwerijen. "Wat Nederland in 1928 verdronk. Naar liet Centraal Bureau voor de Sta tistiek mededeelt, is 1928, wat den omvang, der werkzaamheden Ijetreft, voor do brou werijen een gunstig jaar geweest. Het mooie weder in den zomer en na jaar was oorzaak van groot© binnenlandsche VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Warneer zal Z .H. de Paus het Vaticaan verlaten? De eischcn der geallieerd?! Schacht overhandigd. Ferg verklaart zich onafhankelijk. De overstroomingen in Irak. (Buiten!. Berichten, 2e blad). BINNENLAND. Overleden is de oud-rurtius te 's-Gra- venhage mgr. Nicotra. (Kcrkn., 2de blad). De vijfde uitkeerirg van de Harzebar.k. (Financiën, 2de blad). Een relaas over de ortploffirg op dc „Barer.drecht". (Gèm. Berich en, 2de blad). vraag naar bier. Ook de export ging vooi- uit. In totaal werd door de Nederlandsche brouwerijen 2.273.000 H.L. bier afgeleverd, waaronder* 2.111.000 H.L. mei binnenland- sche bestemming cn 102.000 H.L. voor uit voer. Voor 1927 toen de zomer veel min der gunstig was waren deze cijfers resp. 2.058.000, 1.909.000 en 1.190.000 H.L. Het binncnlandsch verbruik van bier be droeg 2.13-1.000 H.L. tegen 1.92s.000 ILL. in 1927, d.i. bijna 11 pet. meer. Hiervan werd slechts con gering gedeelte (resp. 23.000 cn 19.000 H.L.) uit liet buitenland ingevoerd. Het jaarverbruik per hoofd, dal van 1923 tot 1927 betrekkelijk constant was en om 25.5 L. schommelde, bereikte in 1928 27.8 L. Katholiek Indisch bureau. Als adviseur voor juridische belasting en pensioenzaken, meer speciaal ten be hoeve van R. K. Verlofgangers, is aan heb Katholiek Indisch Bureau ie VGravnhagc verbonden mr. J. P. G. van Vclzon, advo caat cn procureur aledaar. De X. V. Suikerfabriek „Sas van Gent" te Sas van Gent, heeft, naar V. D. meldt, in verband met een tekort aan bietcnmateriaal besloten de fabriek iu cle aanstaande campagneperiode, buiten bedrijf te stellen. Hoogstwaarschijnlijk zal van het in normale omstandigheden, buiten dc camjjagne, 62 man bedragende fabriekspersoncel slechts een 10-tal perso nen gehandhaafd blijven. In de canipagno vonden steeds 150 arbeiders aan deze fa briek werk. Naar de „Volkskrant" verneemt is gisteravond door de landarbeiders tc Fijnaart (X.-Br.), georganiseerd in den R. K. Landarbcidersbond. besloten aanstaanden Maandag in staking tc gaan. indien hun verlangens niet eerder word n ingewilligd. In geheel West-Brabant is het uurloon van de landarbeiders voor het geheele jaar met 2 cent per uur verhoogd en de reiers ontvangen gedurende de win termaanden oen verhooging van oen gulden per week. Dc patroons tc Fijnaart. willen wel het loon verbeteren cn een verhooging van het- uurloon geven van 2 cent over -l maanden en in dc ovprigc maanden 1 cent. De arbeiders kunnen hiermee voor Fijnaart geen genoegen nemen. De Koningin cn de Prins stellen zich voor, ter gelegenheid van dc aanstaande lustrumfeesten, een officieel bezoek aan de stad Groningen te brengen en den volgenden dag eenige belangrijke gedeel ten van de provincie Groningen iu oogen- schouw to nemen. SASSENH EI M. Filmavond. Het bestuur van de K. S. A. is geluk!beslag te leggen op de. groote oorlogsfilm, getiteld: De groote parade. De ze film heeft overal elders zeer groot suc ces gehad. In Leiden is deze film twee maal geprolongeerd moeten worden. Kerkveiling. Gisteren werd ten over staan van Notaris G. ten Bruggecate de jaarlijksche veiling gehouden voor kerk cn armen in het K. S. A.-gebouw. l)e handel ging zeer vlug, zoodat dc bollen voor tie kerk hebben opgebracht H-181, voor de ar men 3590 en voor lie' St. Barnardusgc- sticht 1228. Gevonden on verloren. Bij tic politie is aangifte gedaan door een woonwagen bewoner, dio een lederen overtrek van een autokap heeft gevonden. Ook word aangifte gedaan door den heer L. v. Reiscn alhier, dat een Engelschcn heer, die ceingcn lijd bij hem vertoeft, heeft verloren oen gouden horloge met armband cn oen zilveren pot lood. Dc eerlijke vinder worclt beloond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1