ii 20ste Jaargang VRIJDAG 17 MEI 1929 No. 6180 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN IVO BUITENLAND BINNENLAND SPORT UIT DE PERS 3)e £cid^elie6oii^omt ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Wr Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal anco per postf 2.95 per kwartaal it Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- ir tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij oruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone «dvertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 it nummer bestaat uit drie bladen De verkiezings-propaganda. Zooals reeds gemeld is. krijgen de Ka ntteken 11 kwartier (evenveel als de D. A- P. en als de anti-rev. en chr. hist, amen) voor de verkiezings-propaganda radio. Bij deze 11 kwartier radio-redevoeringen 1*1 flt natuurlijk m iedere ge- ente de gesproken en geschreven pro- ganda flink worden ter hand genomen, [edere kiesvereeniging en iedere alge- lene of politieke propaganda-club moet 83j n nu af reeds ijl actie zijn! Voor de propaganda met geschriften uitstekend de vlugschriften, uitgege- door het secretariaat der R. K. S taats- tij. Wij ontvingen een tweetal dezer aezings-vlugschriften, getiteld: „Het gezin beschermen" en: „De arbei- en de R. K. Staatspartij". |t zijn frisch-gestelde vlugschriften, inhoud dadelijk aanspreekt en waar- 'zeker bij de lezers wat blijft hangen, rlugschrift is verlucht met een teeke- ïiar wij vernemen zullen er een 15-tal i-deze vlugschriften verschijnen. lit blijkt, dat ook de papieren-pro- pada voor de a.s. verkiezingen onder flink is aangepakt. iUé vlugsohriften, welke de R.K. Staats- rtij zal uitgeven, dragen de volgende lis: Ho. 1. Blijft vrij, Blijft waar, Blijft één! stukje politieke geschiedenis, io. 2. Het Groote Gezin beschermen, i. 3. Katholieken, denkt aan Uw bij der onderwijs. 4. De Arbeiders en de R. K. S. P. 5. De Vrouw en de R. tv. S. P. 6. Welvaartspolitiek is Bevolkings- itiek. De Landbouwers en de R. K. S. P. Io. 8. De Middenstanders cn de R.K.S.P. I. Onze koloniale taak. io. 10. Voor 'onze Ouden van Dagen, itspensioen of Ouderdomsverzeke- 11. Een goede Staat van Dienst wie zijn de groote sociale wetten?) Ho. 12. Hoog de Christelijke opvatting het Huwelijk. ro. 13. Op! tegen de openbare Onze- leïd. io. 14. Hoog bet Gezag. io. 15. Landsverdediging en Vredesactie. oor de afdeeling Rotterdam Van den i C ill ijheidsbond zeide gisteravond een spre- de heer C. Roos, burgemeester van OP l kkerkerk, dat de Katholieken zioh orga- QqU eeren in "n politieke eenheid, terwijl zij, 11 0v gesproken, elkanders tegenvoeters ij dat het hun niet geoorloofd is, zich atkundig te organiseeren in de partij, arbij zij in feite behooren. )nze eenheid ook in de politiek wordt benijd, met afgunstige oogen! iVij wille n die eenheid behouden, om- ij inderdaad is een zoo kostbaar goed. in eenheid zullen wij optrekken Sar de stembus van 3 Juli. 5n in eenheid zullen wij daarvóór de zoo dzakelijke propaganda voeren. Divi ntant DEN FRANKRIJK. IE DESKUNDIGENCONFERENTIE. Bespreking van het rapport-Stamp. Nitschlands desiderata. De deskundigen voor het herstel zijn gis borgen m particuliere besprekingen be zeil met het onderzoek van het rapport sir Josiah Stamp. In den middag be ien onder voorzitterschap van Owen big de algemeene discussies over het iport, welke gezien de omvang en de kekenis van het document wel eenige Ben zullen duren. Bavas publiceert over deze zitting een 'lag, waarin het volgende wordt gezegd: gedelegeerden hebben gezamenlijk de 0r dr. Schacht in het rapport ingevoegde pve besproken. De Engelsche gedele te zette het resultaat van zijn bespre ken met dr. Schacht uiteen en lichtte de draagwijdte der Duitsche reserves toe. Hij verklaarde verder in welke mate deze reserves naar zijn meening veranderd zou den moeten worden, opdat de herstelconfe rentie tot een accoord kan geraken. Daar na begon de discussie over do Duitsche voorbehouden, die op de volgende punten betrekking hebben: 1. Do mogelijkheid van een tweejarig mo ratorium voor het beschermde deel der Duitsche schuld en wel wat aangaat de transfereering als de betaling. Dit punt zou gemeenschappelijk met. dr. Schacht onder zocht moeten worden. 2. Een garantie-clausule, die het Duitsch- land mogelijk zou maken, zich tot den raad van beheer van de internationale bank te wenden, voor het geval Duitschland zich geplaatst zou zien voor moeilijkheden van economischen of financieelen aard, welke zijn betalingscapaciteit aanzienlijk wijzi gen. 3. Opheffing van de financieele en econo mische controle van het Dawesplan. Ongetwijfeld zal met de Duitsche gedele geerden gediscussieerd worden, ten einde vast te stellen in welke mate de door de opbrengst der spoorwegen geschapen ge- rantie, zou kunnen worden opgeheven. Men hoopt heden met de studie van Schachts reserves gereed te komen. De des kundigen zullen dan kunnen vaststellen wel ke reserves aangenomen, veranderd of af gewezen moeten worden. Indien er inder daad mogelijkheid bestaat van overeen stemming over de Duitsche reserves, zul len de deskundigen, aldus Havas, den ar beid voortzetten en de cijfers van het al gemeen© rapport bespreken. Eerst als dit stadium der onderhandelin gen bereikt is zullen de gedelegeerden zich bezig kunnen houden met de verdeeling der Duitsche annuïteiten en van do winst der internationale bank over de verschil lende crediteuren. Volgens Havas is men in de kringen der conferentie van meening, dat het rapport een serieuze basis voor verdere onderhan delingen vormt. Ook de avondbladen be- oordeelen den toestand niet pessimistisch. ROEMENIE Incident in den Roemeenschen Senaat. Belecdigende uitlating over generaal v. Seekt. In de Woensdag gehouden senaatszitting te Boekarest heeft de vroegere liberale minister van buitenlandsche zaken, Arge- toianu, aan den minister-president Manioe een nieuwe vraag over zijn samenkomst met den Duitschen generaal von Seekt in Klausenburg geëischt, waarbij hij den ge neraal als een „commis-voyageur" en „avonturier" betitelde. Argetoianu wees op de noodzakelijkheid van goede betrekkingen met Duitschland, doch voegde *er aan toe, dat hij er tegen protesteerde, dat personen, dio aan het hoofd van het Duitsche leger gestaan heb ben, Roemenië als arbeidsveld beschouwen. In een onmiddellijke repliek wees minis ter-president Manioe er nogmaals op, dat het zuiver particulier en volkomen onpoli tiek bezoek een gewone daad van beleefd heid was geweest en merkte, onder bij valsbetuigingen der meerderheid op, dat de politieke moraal zeer laag moest staan, om eenigerlei commentaar eraan vast te knoopen. De minister-president protesteerde voorts krachtig tegen de beschimping van gene raal von Seekt. Argetoianu erkende dan zelf, dat de door hem gekozen uitdrukkingen te kras ge weest waren en verklaarde, geen verdere campagne in de kwestie der samenkomst van den minister-president met generaal von Seekt te willen voeren. RUSLAND. De broodcrisis in Rusland. Nog weinig verbetering. De Sovjet-regeering heeft besloten het register van personen, die recht hebben op broodkaarten te herzien, ten einde het aantal z.g. proletarische kaarten, die recht geven op het volle broodrantsoen te ver minderen. De bakkerijen moeten verder de productie van de betere kwaliteiten witte brood met 50 pet. verminderen. Ten einde de ongerustheid te verdrijven en alarmee- rende geruchten te ontzenuwen heeft de re geering aan de arbeiders medegedeeld, dat het rantsoen gewoon brood voor werkelijke arbeiders niet verminderd zal worden. Daar in den afgeloopen winter het ver bruik van vleesch in Moskou 30 pet. boven het normale is geweest, is nu de verkoop van meer dan 4 pond vleesch tegelijk ver boden. Namens de coöperatieve vereenigin- gen werd aan de voedselconferentie mede gedeeld, dat het rationalisatie-stelsel het tekort heeft doen verminderen, -doch dat do toestand nog steeds moeilijk blijft. Volgens het rapport aan het volkscom missariaat van Arbeid, dat in de „Prawda" wordt gepubliceerd, is het aantal werkloo- zen in de afgeloopen zes maanden met 390.000 gestegen tot ongeveer 1,800.000. CHINA. Opstandige beweging te Swatau. Nieuwe regoeringgevormd. Volgens te Hongkong ontvangen berich ten is Swatau in opstand gekomen tegen zoowel Kanton als Nanking en heeft het een nieuwe regeering gevormd. Twee Chi- ncesche kruisers zijn voor de reede van Swatau aangekomen. Buitenlanders te Hongkong gelooven, dat binnenkort een groote beweging in China aan den dag zal treden, gericht tegen de Kwomintang en Tsjang Kai-sjek De gevechten te Sansjoci duren voort, doch hebben tot dusver nog geen aanmer kelijke wijziging in den toestand gebracht. Wel echter wordt gemeld, dat de Kanton- neezen er in geslaagd zijn, Waitsjau te her overen. AMERIKA Argentinië's politieke warboel. Regeering zonder parlement? Het schijnt in Argentinië een ongeloof lijke politieke janboel te zijn. Althans naar de „Preusa" uit Buenos Aires meldt, is men or na weken lange bemoeiingen en met me dewerking van do politic in geslaagd, een voldoend aantal leden in kamer en senaat bijeen te krijgen om deze weer in staat te stellen besluiten te nemen. Hierbij is het, zooals tc verwachten was, tot een conflict tusschen regeering en oppo sitie gekomen. De regeerings-partijen stel den voor, de geloofsbrieven van een aantal nieuwgekozen senatoren, tegenstanders van president Irrigoyen, ongeldig te verklaren. Zij bleven echter in de minderheid. Daar op verlieten de z.g.ru personalistische sena toren, aanhangers van de regeering-Irri- goyen, onder leiding van den voorzitter van den senaat, die tevens vice-president van de republiek is, de zaal. In de kamer zijn het voornamelijk de oppositie-partijen, n.J.'le conservatieven cn de beide sociaal-democratische fracties, die de regeering in dezen toestand aanleiding de werkzaamheden der kamer belemmeren. In sommige kringen verwacht men, dat zal vinden om zonder het congres te re- geeren. EERSTE KAMER. Meerdere wetsontwerpen aan de orde. Bij een crediet-aanvrage voor herstellin gen aan het Koninklijk Paleis te Amster dam bepleitte de heer Polak een grondige restauratie van Van Oampen's meester werk. 't Komt in orde, antwoordde Minis ter de Geer, maar kalm aan. Nadat de Senaat ten slotte zonder hoof delijk© stemming de aangevraagde restau ratie-gelden had gevoteerd, werden met een kalm vaartje een 12-tal hamerstukken afgedaan. Toen stuitte men op de goedkeu ring van het op 28 Maart 1925 tusschen Nederland en België gesloten verdrag be treffende territoriale rechterlijke bevoegd heid, de rechtskracht van in het andere land gewezen vonnissen enz. De heer Briët (A.-R.) voerde vele be zwaren tegen hel verdrag aan. Minister Donner, die dit wetsontwerp te verdedigen kreeg, ging stuk voor stuk de bezwaren, door den heer Briët aangevoerd, na. Om tenslotte de laatste bedenkingen tegen eventueele fouten, die de regeling in de practijk mochten blijken aan te kle ven, weg te nemen, herinnerde hij er aan, dat over 5 jaar het- verdrag weer ehrzien kan worden. Niemand repliceerde na de rede van den Minister en de Kamer keurde het- wets ontwerp ten slotte zonder hoofdelijke stemming goed. Bij een der naturalisatie-ontwerpen bracht de heer Dc Gijselaar zijn bekend© bezwaren tegen de voorbereiding dezer ontwerpen wederom te berde. Het wordt ook inderdaad de vraag, of de bepaling in de Grondwet, dat naturalisatie bij de wet geschiedt, bij de thans gevolgde prac tijk wel tot haar recht komt. Van een ernstige bestudeering der dos siers met ambtsberichten door de afge vaardigden is geen sprake. In een zeer brcede redvoering heeft de heer Danz een aanval gedaan op het beleid van den minister en de commissie-Limburg ter zake van de tandtechnici. De minister kwam den heer Danz (en den heer Westerdijk) tegemoet met de be lofte, dat zeer ernstig zal worden overwo gen of de xamencommissie, die het aan een aantal tandtechnici gedane onrecht zal moeten rechten, voorzóover daartoe aanleiding bestaat, reeds zeer spoedig aan het werk kan worden gezet. Het examen zal zuiver practisch zijn. De Kamer is weer voor twee weken uiteen. TWEEDE KAMER. Ook: van alles wat. Geen der Kamerleden had bezwaar te gen de deelneming van ons land aan de tentoonstellingen, welke België in 1930 ter herdenking van de grondlegging van den Belgischen Staat te Antwerpen en Luik zal houden en waarvoor de Regeering 500 mille aanvroeg, terwijl de Indische schat kist bovendien 127 mille bijdraagt. Het was verder een blijde dag voor vele hooge Staatsdienaren: het inkomen van den Gouverneur van Curasao werd ge bracht- op 28.000 en 12.000 representa tiekosten; de wedde voor de leden der Al gemeene Rekenkamer op 7000 (voor den President 8000), voor de leden van den Raad van State op 5ÖOÖ (vice-president 14.000) en verder is de bezoldiging van de rechterlijke macht herzien. In het ont werp voor de leden der reehterlijke macht is nog een verbetering aangebracht, door aanneming zonder verzet van het amende ment der Commissie van Rapporteurs, dat de wedde der Raadsheeren in- en advoca ten-generaal bij den Hoogen Raad van 9000 op 9500 verhoogt. De heer K. ter Laan heeft een vergeef- scho poging gedaan om uit het wetsarti kel een bepaling te schrappen, waardoor de werkzaamheden van een kantonrech ter kunnen worden opgedragen aan den rechter van een „nabijgelegen" kanton i. p. v. aan dien van een „aangrenzend", ge lijk tot dusver slechts mogelijk is; met 48/6 is deze verruiming in de wet ge bracht. Het belangrijkste is, dat dc Kamer, ein delijk de oude kwestie van de Louise- groeve tegen den Staat heeft afgehandeld, zich met 44 tegen 32 stemmen vereenigend met de meening van de meerderheid eener te dezer zake benoemde commissie. In de avond-vergadering was er een herhaling van het debat- van Dinsdag avond j.l.: Klachten over de schrikbaren de overschrijdingen van de ramingscijfers voor de Zuiderzeewerken en klachten over/ de behandeling van de Ziudcrzeevisschers- bevolking. Verder zijn in het nachtelijk uur in be handeling gekomen de Verdragen betref fende afschaffing van de in- en uitvoerver boden en -besprekingen, den uitvoer van huiden en beenderen en het wetsontwerp tot toekenning van kasvoorschotten aan den Kon. Hollandschen Lloyd. DE RIJKSMIDDELEN. In de maand April. Dc opbrengst der Rijksmiddelen be droeg over April 40.127.733.02 tegen f. 42.415.846.12 over die maand in 1928. De opbrengst der wegenbelasting over April j.l. bedroeg 3.433.045.06, die der rijwiel belasting ƒ23.577. Ned. Bord van R.-K. Kraamverzorgsters. Definitieve oprichting dor nieuwe vereen i g i n g. In het Centraal Bureau der R.-K. Kraani- verzorging aan den Goudscliesingel te Rot terdam heeft gistermiddag de oprichtings vergadering plaats gehad van den Bond van R.-K. Kraamverzorgsters. De bijeenkomst stond onder leiding van Dr. M. A. van Bouwdijk Bastiaanse, die door dc vorige vergadering met eenige da mes belast was dc definitieve oprichting van den bond voor te bereiden. Allereerst werd het concept-reglement in behandeling genomen en na eenige kleine r edactic-wïjzigingen goedgekeurd Nadat Pater Tli. Roorda- O.F.M., en rnr. F. A. M. Cavadino als adviseurs waren aanwezen, werd liet 'definitieve bestuur sa mengesteld uit dr. M. van Bouwdijk Bas tiaanse, voorzitter cn de dames H. Bender, Strack van Schijndcl, van Aalst en Hen driks. Het nieuwe bestuur is zoo samengesteld, dat reeds verschillende kringen vertegen woordigd zijn (Rotterdam, Leidon, Breda en Haarlem). Do bedoeling is liet bestuur later met nog twee leden uit te breiden en dezen te zoeken in. nog niet vertegenwoordigde deelen van het land (Noorden en Zuiden). De voorzitter bracht dan nog ter sprake eenige zaken in het huishoudelijk regle ment te regelen: n.l. entrée-prijs 1.en contributie (maximum 2.50), het aanwer ven van leden-weldoeners. Over het cos- tuum zal niets bepaald worden. De kwes tie van het orgaan zal1 nader door het be stuur onder het oog worden gezien. Nadat zoo de oprichting van den Bond definitief was geworden, heeft Pater Roor da, van wien het initiatief is uitgegaan, oen woord van gclukwcnsch gesproken tot de leden en in het bijzonder tot het be stuur, aan wier zorg hij nu verder het le ven van den pasgeboren boud toevertrouw de. Hij wekte alle leden op mede te wer ken tot grootmaking van den Bond. „Msbd." VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De „Graf Zeppelin" heeft boven Spanje den steven gewend en is wegens motorde fect teruggekeerd. (Luchtv. £e blad en Te legrammen). Reeds 125 lijken tevoorschijn gehaald uit de puinhoopen van het ziekenhuis te Cleve land. (Buitenl. Berichten 2e blad). BINNENLAND. Het St. Bonifacius-Missiehuis te Hoorn. De kapel geconsacreerd. (Kerkn., 3de blad). Op een 64-jarige vrouw te Amstelveen is een roofoverval gepleegd. (Gem. Berichten 3de blad). De chauffeur van een vracru<*uiu uuor een trein gegrepen en gedood. Een hoofdinspecteur door een trein overreden en gedood. (Gem. Berichten, 3de blad). Nadere mededeelir.g betreffende den moord op den heer Lans te Rotterdam. (Gom. Berichten. 3de blad). LEIDEN. Ontploffing in een vuurwerkfabriek. Een gewonde. (1ste blad). Leidsche 2e klasse-twaalftal. Het Leidsche 2e klasse-twaalftal dat op den 2den Pinksterdag to Dordrecht aan de Stedenwedstrijden voor lagere afde?- lingen zal deelnemen, is als. yolgl samenge steld: Dames: J. Ballego; N. Sa\ulle (beiden Vitesse); A. Bonnet 'J. v. Welzeu fbei- dn S.D O.)Tr. Buys; A. v. d Berg-(bei den Fluks). floeren: Molt; Lente, aanv., (beiden Vi tesse); HorréeHoeks (beiden Fluks) v. d. Staay, Keunen (beiden S.D.O.). Eenige spelers van Vitesse en S. D. O. waren niet beschikbaar. Serie-wedstrijden „Excelsior". Aan de seriewedslrijdcn van Excelsior te Hilversum om den Miss-Blanche-Beker, zal worden deelgenomen door D.T.V.Hei Zuiden; Vitesse en Excelsior. De wedstrijden vinden op 1st en Pink sterdag plaats. Vitesse is houdster van den beker. HET KAMERLID BULTEN. De B. schrijft in Het Katholieke Schoolblad: De aanwijzing der candidaten voor dc groslijst heeft ons een zeer pijnlijke ver rassing gebracht: de hoer Bulten, die nu al meer dan tien jaar zitting heeft in de Tweede Kamer, is uitgevallen. Dc plaats, die hij thans op do groslijst inneemt, maakt zijn terugkeer in de Kamer voor- loopig onmogelijk. Dat is een groote te leurstelling voor de onderwijzers en amb tenaren. Er is geen Kamerlid aan te wij zen, die voor de stoffelijke belangen der onderwijzers zoo voortdurend gewaaki heeft en gestreden, zij het met wisselend succes, dan de heer Bulten. Zonder daar mee iets aan zijn overige kwaliteiten tc kort te willen doen, mag deze hoedanig heid: zorg voor de onderwijzersbclangen, kenmerkend voor hem worden genoemd. Onze oud-collega kon dat met te meer kracht doen, omdat hij als vader van een groot gezin aan den lijve den invloed van een ontoereikend salaris heeft ondervon den. Immers de practijk van nooden ge- kond te hebben, maakt de theoretische bestrijding ervan gemakkelijker. Wij mee- nen dan ook, dat do heer Bulten een ledi ge plaats achterlaat, die niet aangevuld zal worden. Wij waren op den uitslag der stemming niet gerust. De groote actie, die gevoerd werd voor alleszins voortreffelijke candidaten van ongeveer gelijke denkrich ting als dc heer Bulten, gevoegd bij do omstandigheid, dat dc volksgunst nu een maal wisselend is, hebben dc kansen voor den heer Bulten verzwakt. Dc toegewijde ijver van velo collega's kon die verzwak king niet neutraliseeren. Daarbij blijkt uit dc stemmencijfers, dat in verschillende kieskringen voor den heer Bulten weinig Voorloopig wachten wij af, hoe de dcfi niticve samenstelling der Katholieke Frac tie in de komende regeerperiode zal zijn. D© stembus van Juli moet het laatste woord nog spreken. Maar hoc die uit spraak ook is, ze houdt alvast dezen schril len wanklank in: de niet-verkiezing van den lieer Bulten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1