ml
0ste Jaargang
WOENSDAG 8 MEI 1929
No. 6173
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
Mi
BINNENLAND
STADSNIEUWS
antjc
Tollat
S)e Zaidóohz Goti/to/nt
lollan
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooroitbetaling
,or Leiden 19 cent per nveek f 2.50 per kwartaal
onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
inco per postf 2.95 per kwartaal
it Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
jruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
orgen, Hemelvaartsdag, zal „De
idsche Courant" niet verschijnen
Morgen is het Zondag!
ils een vrouw zich in diepen rouw hult.
d. L oneer de dood oen harer geliefden van
•••li"..
id en),
Jr heeft weggerukt en wij bemerken,
het allèèn doet, omdat het zwarte
•aad haar zoo flatteert, dan gevoelen
toch niet onze waardeering voor die
•soon in ons stijgen.
ils oen man op den dag van een huise-
feest den arbeid neerlegt, daar dan
huisgenooten beslag op zijn tijd mo-
leggen en wij constatecren, dat hij
reveer heel den dag buitenshuis met
!l G
Verte e^en vermaak zij 't dan ook, op
Bos h beschouwd, gepast vermaak zoekt,
gunnen wij hem toch dien werkloozen
niet van harte, al arbeidt hij op an-
ie dagen ook nog zoo hard.
ft'jj willen geen uiterlijk, waaraan het
ierlijk niet beantwoordt.
iVij willen geen vertoon zonder inhoud,
(j willen geen onwaarachtigheid,
lelnu. dan:
ils een Katholiek zich op Hemel-
,irtsdag vrij maakt van allen slave-
to arbeid kleedt op z'n Zondagsch en
st als op een feestdag, want: de Kerk
rdenkt 's Hoeren Hemelvaart en hij
nkt gansch den dag aan niets dan aan
rmaak en zijn gedachten stijgen in den
i. Bei P van <*en ^aast oogenblik of
fs in het geheel niet op naar den h e-
1, oordeelt dan zelf over het inhouds-
ize sleur-leven van zulk *n Katholiek op
dag....
e di
9-3
0.
gië).
7.55
kken
d.
9; 4.
Zij. niet de genade van 'het Geloof
sitten zij vieren Hemelvaartsdag,
ar met veel minder zin dan b.'
listen het 1 Mei-feest,
n* ilaar zij, die wèl het Geloof rijk zijn, en
ÜH 3 wèl weten wat de Hemelvaartsdag be-
gj |g ikent, voor hen moet de Hemelvaarts-
toch iets anders en iets meer zijn. dan
extra vrije dag of een dag om uit te
an. Anders is het bij hen een vertoon
ider inhoud, is er bij hen iets onwaar-
JC
"ar „Gij alle volkeren, klapt in de handen.
ILl ichb Gode toe met jubelende stem", zoo
belt de Kerk morgen in de H. Mis (In-
mtus).
Christus is ons voorgegaan ten hemel.
Wij worden morgen daaraan in de Ker-
Liturgie herinnerd.
Over den strijd en de zorgen en de smart,,
met zwaarte en bitterheid veler loven
(ukken en doordrenken, wordt morgen
de Liturgie der Kerk geworpen het zon-
llicht van den hemel!
Iedere Katholiek moét morgen zijn ge-
:hten, zijn hart- opheffen a-ls 't moet:
srukken uit het stof naar omhoog, om
te vieren het feest van Onzes Heeren
em el vaart
..5f
den
V. „Ji
uigin; f
toegai
iingel
I
VOLKENBOND
De uitgestelde ontwapenrti9.
storff spreekt een bittc r
afscheidswoord.
Graaf Bernstorff, de leider der Duitsche
eclgatie in de voorbereidende ontwape-
ipgscommissie, heeft heden bij zijn ai-
van de Duitsche persvertegenwoor-
igers o.a. verklaard:
Met betrekking tot de houding, welke
commissie in dc beslissende kwestie der
wapeningen te land heeft aangenomen,
■eft de Duitsche delegatie zich duidelijk
an het program losgemaakt, dat ds
^eerderheid opstelde. De uitsluitende ver-
ntwoordelijkheid voor de voorbereiding
Jer conferentie moet thans uitsluitend aan
lcze meerderheid worden overgelaten,
ïk stel nadrukkelijk vast, aldus Beru-
'torff, dat Politis in zijn slotrede slechts
•ens zijn meerderheid kan hebben ge
roken en dat het verrassende optimisme,
aarmedo hij de werkzaamheden der com-
ssie huldigde, door de Duitsche delegatie
naar ik veronderstel, door de openbare
Wiring der meeste landen geenszins wordt
8edeeld. De eenigc lioop blijft de plenaire
onferentie, welker spoedige bijeenroeping
doel dér verantwoordelijke Volken-
bonds-organen moet blijven, en welk slechts
succes kan hebben wanneer de regeeringen
aan haar vertegenwoordigers andere in
structies dan tot dusver geven.
FRANKRIJK.
De conferentie der deskundigen.
Hervatting der
w e r k z a a m h eden.
De eerste FranSche gedelegeerde Mo-
reau is gistermiddag te Parijs terugge
keerd.
De voorzitter der commissie, Oweri
Young, heeft in den loop van den middag
zijn meening over zijn Zaterdag aangekon
digd compromis-voorstel schriftelijk ter
kennis der gedelegeerden gebracht.
Tot dusver zouden noch de Franschen,
ncch de Belgische delegatie er zich gun
stig over hebben uitgelaten.
Het schijnt, dat de kwestie van de ver
deeling der annuïteiten onder de herstel-
berechtigde landen moeilijkheden voort
brengt.
OOSTENRIJK.
De regeeringsverklaring.
Een verzoenende toon.
De gistermiddag in het stampvolle par
lement afgelegde regeeringsverklaring
van bondskanselier Streeruwitz bevat een
overrijk werkprogramma, dat met name
op de regeeringspartijen een gunstigen
indruk maakte. De verklaring klinkt ver
zoenend, vooral in de slotzinnen. Zij zegt,
dat de huidige regeering de democratic
nimmer ontrouw zal worden en de taak
van een eerlijken makelaar op zich zal ne
men. Men staat voor groote moeilijkheden.
De ware democratie zou zichzelf echter ver
loochenen als zij geen uitweg tot een verge
lijk zou vinden. De vaderlandsliefde moet
hoog boven de partijen staan. Geen enkel
burger wordt als partijman geboren. Al
leen de waarachtige vooruitgang vormt het
blijvende van elk geslacht.
TJit naam van de socialistische oppositie
beantwoordde dr. Renner, de oud-bonds
kanselier, Streeruwitz rede, waarbij hij
eveneens een verzoenenden toon aansloeg.
PERZIE
Ongeregeldheden bij de Anglo-Persian.
1 Mei<betoogingen.
Te Abadan in Perzië zouden zich Zondag
avond in de petroleum-raffinaderij van de
Anglo-Persian Oil Cy. ernstige ongeregeld
heden hebben voorgedaan. De oproerma
kers wierpen steenen naar de bureaux der
maatschappij en richtten aanzienlijke scha
de aan. Er vielen echter geen slachtoffers.
Men gelooft-, dat de wanordelijkheden
zijn verwekt door agitatoren naar aanlei
ding van den len_ Mei. Er heerscht nu weer
rust en men verwacht geen nieuwe onge
regeldheden.
BRITSCH-INDIE
Bombay's stakingsconflict.
Bemiddeling van den
g'o uverneur mislukt.
De gouverneur heeft gistermiddag een
conferentie belegd ten einde te trachten
een regeling tot stand te brengen tus-
schen de werkgevers en de werknemers
in de katoenspinnerijen, waar zooals men
weet, wordt gestaakt.
In een officieel communiqué, na afloop
der conferentie uitgegeven, is medege
deeld, dat de besprekingen niet tot eenig
resultaat hebben geleid. De gouverneur
heeft de conferentie medegedeeld, bericht
te hebben ontvangen, dat de wet betref
fende conflicten in de industrie op 8 Mei
van toepassing zal worden. Dit beteekent,
dat het geschil dan zal worden gebracht
voor een verzoeningsraad, welks beslissing
door beide partijen moet worden aan
vaard.
De regeering te Bombay beschouwt den
toestand als rustig. De tot dusver gemelde
verliezen bedragen: acht dooden, 108 ge
wonden.
Arrestaties te Lahore.
Als gevolg van de ontdekking van bom
men in een particulier huis, drie weken
geleden, zijn hier 17 arrestaties verricht.
Men gelooft hierdoor wellicht op het
spoor te komen van do mannen, dio twee
maanden geleden den politie-officier Saun
ders vermoord hebben.
AMERIKA
Bolivia en Paraguay.
Paraguyaansche trocpen-
afdeeling beschoten,.
Gemeld wordt-, dat een Boliviaansche
militaire patrouille gisteren gevuurd heeft
op een kleine afdeeling Paraguyaansche
troepen, in de nabijheid van het fort Van-
guardia. Er vielen geen dooden of gewon
den.
De vijfdaagsche arbeidsweek.
In totaal 650.000 arbeiders.
Gisteren meldden wij, dat 150.000 met
werkstaking dreigende bouwvakarbeiders
te New-York met ingang van 24 Augustus
een arbeidsweek van vijf dagen krijgen.
Uit nadere berichten uit New-York blijkt,
dat men deze overwinning van de beweging
voor de vijfdaagsche werkweek van belang
beschouwt, daar zij de grootste is, tot nog
toe behaald. Er wordt aan herinnerd, dat
ook in de fabrieken van Ford de vijf
daagsche werkweek bestaat. Wanneer de
vijfdaagsche werkweek voor de bouwvakar
beiders ingaat, zullen in de Vereenigdc Sta
ten in totaal 650.000 arbeiders deze ge
nieten.
Een groote beleggingsmaatschappij.
Ten bate van de arbeiders van
Amerika.
Raskob, gewezen president-commissaris
van de General Motors Company, be
spreekt thans met eenige bankiers een
plan, dat als het ten slotte vasten vorm
aanneemt de schepping zal meebrengen van
de grootste beleggingsmaatschappij ter
wereld, ten bate van de arbeiders van Ame
rika, met een kapitaal van 5000 millioen
dollar. Volgens Raskob's plan zal de trust
worden gesteund door de arbeiders, die
elke maand een klein deel van hun loon
zouden beleggen, bij wijze van ouderdoms-
verzekering. Deze spaarpenningen zouden
door de nieuwe maatschappij worden be
legd in belangrijke Amerikaansohe indus-
trieelc maatschappijen. Men gelooft door
het beleggen van de spaarpenningen van
vele millioenen personen de krachtigste fi-
nancieele organisatie ter wereld te lcunncn
vormen.
MEXICO.
De opstand gedempt.
Generaal Esc... ar in Beneden-
Californië.
De opperbevelhebber der Mexicaansche
opstandelingen, generaal Escobar, die, zoo
als gemeld, verleden Donderdag met den
oud-gouverneur van Sonora, generaal To-
pete, per vliegtuig naar de Ver. Staten is
gevlucht, heeft een onderhoud gehad met
den gouverneur van Beneden-Califorriië.
Gemeld wordt, dat generaal*Escobar den
autoriteiten der V. S. om vergunning heeft
gevraagd Beneden-Californië binnen te mo
gen komen, hetgeen hem echter werd ge
weigerd. Later heeft hij bescherming van
de V. S. gevraagd, waarbij hij zeide veel
geld te bezitten,
EERSTE KAMER.
Financieele verhouding tusschen
Rijk en Gemeenten.
Na een hartelijk woord van voorzitter
Van Voorst tot Voorst aan de nagedachte
nis van jhr. Verheijen is er eenige discus
sie geweest over den datum, waarop de
Eers-te Kamer het onlangs door de Tweede
Kamer goedgekeurde wetsontwerp tot her
ziening van de financieele verhouding tus
schen Rijk en Gemeenten in de af deelingen
zal onderzoeken.
De Kamer heef echter met 20 tegen 9
stemmen het voorstel van den President
aangenomen om bedoeld afdeelingsonder-
zoek reeds de volgende week (op 15 dezer)
te houden. Hieruit meenen wij te kunnen
afleiden, dat de Senaat overtuigd is, zoo
wel de Ziektewet als de financieele ver
houding vóór de zomervacantie te moeten
afdoen, ook met het oog op dc mogelijke
Ministerwisseling na de verkiezingen.
TWEEDE KAMER.
Wijziging strafstelsel. Wegenfonlds.
Minister Donrter heeft gisteren succes
gehad met -de verdediging van zijn wets
ontwerpen tot wijziging van ons straf
stelsel.
Mogelijk is nu geworden, dat de rechter
een straf gedeeltelijk voorwaardelijk en
gedeeltelijk onvoorwaardelijk oplegt.
Het meest is gediscussieerd over een
nieuw instituut, n.L dat der „bewaring"
van beroeps- en gewoontemisdadigers na
het uitzitten van hun straf, als dit voor
do openbare orde en ter voorkoming van
misdaden noodzakelijk wordt geacht.
Het wetsontwerp werd ten slotte toch
aangenomen.
Het wetsontwerp tot wijziging der bepa
lingen omtrent de ouderlijke macht en de
voogdij, dat toch wel zeer belangrijk is,
heeft slechts weinig tijd van de Kamer ge
vraagd. Slechts de dames Meyer, Katz cn
Bakker-Nort hebben er eenige opmerkin
gen over gemaakt. Nadat de minister uit
voerig betoogd had, dat het primaire be
lang van het kind gelegen is in de opvoe
ding door eigen ouders, keurde de Kamer
ook dit ontwerp goed.
In de avondsvergadering is verder ge
sproken over de begrooting voor het We
genfonds, welk is aangenomen.
Minister Van der Vegte vond de crï-
tiek op den Waterstaatdienst zeer onbillijk.
De Kamer kreeg de toezegging, dat zij
alle gelegenheid zal krijgen om over het
definitieve wegonplan te oordeelen en
inzicht te krijgen in de financiering daar
van.
Ten aanzien van de verbinding Amster
damDen Haag, is overeenstemming voor
liet gedeelte AmsterdamZuiden Haar
lemmermeer. Wanneer de weg dan aansluit
bij Sassenheim op den weg naar Den Haag,
dan is zonder al te veel kosten vooreerst
een behoorlijke verbetering van de verbin
ding AmsterdamDen Haag verkregen.
De wegenverbetering in het Wcstland is
bij een commissie sedert betrekkelijk kor
ten tijd in onderzoek gebracht; spr. moet
dit onderzoek afwachtten en hij vindt geen
aanleiding om tot die heeren te zeggen:
„schiet 'n beetje op", want dan zouden zij
antwoorden: „wc zijn nog maar pas aan
den gang".'.
Opk in andere provincies wordt aan ver
beteringen gewerkt.
In het algemeen kon spr. zeggen, dat er
meer gedaan wordt dan men oppervlakkig
wel zou denken.
DE UTRECHTSCHE PUBLICATIE.
Frank Heine weder verhoord.
De Nederlandsche stukken
voorgelegd.
Gistermiddag is Frank Heine te Brussel
gedurende drie uur door den rechter van
instructie gehoord. Deze stelde Frank Hei
ne in kennis van de Nederlandsche stuk
ken, die te Brussel zijn ontvangen. In deze
stukken wordt in den aanhef opgemerkt,
dat men niet kan dwingcnj tot het afleg
gen. van getuigenverklaringen, doch dat
men zich met-vrijwillige en spontane ver
klaringen moet tevreden stellen. Derhalve
is het instellen van een formeel gerechte
lijk Onderzoek geweigerd. Geen enkel der
stukken is gedateerd. Er worden foto's ge
geven van de vervalschte FranschBelgi
sche conventie, van. het schrijven van ge
neraal Galet en van den brief van kolonel
Michem, benevens een vierde document.
Wordt de tol bij Nootdorp opgeheven?
B. en W. van Delft verzoeken
steun.
B. èn W. van Delft hebben aan den
raad van Pijnacker het verzoek gericht om
een jaarlijkschc bijdrage te verlecnen, ten
einde het mogelijk te maken om den tol
op den weg van hier naar Nootdorp op te
heffen.
Verlaging van arbeidsduur in slagerijen.
De minister van Arbeid heeft aan hoof
den of bestuurders van slagerijen in alle
gemeenten des rijks vergund, dat in het
tijdvak van 6 tot en met 25 Mei in hun on
derneming in afwijking van het bepaalde in
artikelen 23 en 24 der Arbeidswet 1919 ar
beid wordt verricht.
De staking in het houtbedrijf te Zaandam.
Uit Zaandam werd gisteren gemeld:
Met het lossen van het stoomschip Wil
ton, geladen met gezaagd hout, voor de N.
Venn. Houthandel v.h. William Pont, is In
den loop van den morgen een begin ge
maakt. Het lossen geschiedt niet, zooals
oorspronkelijk verwacht werd, door de be
manning van het sohip, doch door de pa
troons zelf, geholpen door kantoorperso
neel en eenige Spakenburgers. Ongeregeld
heden hebben er niet bij plaats.
Naar het „Volk" verneemt, heeft het be
stuur van de Scheepvaartvereeniging
Noord aan de havenarbeidersafdeeling van
den Centralen Bond te Zaandam Eensge
zindheid een brief gezonden naar aanlei
ding van het besluit, geen houtbooten tc
lossen, zoolang het conflict duurt, in wel
ken brief het bestuur aansprakelijk wordt
gesteld voor allo uit dit conflict voort
vloeiende kosten.
K. R. O.-Congres 1929.
Naar het secretariaat van den Bond
van R. K. Radio-vereenigingen „St. Wil-
lebrordus" ons mededeelt, is door het
boudsbestuur besloten, om dit jaar het
K. R. O.-Congres te houden in het schil
derachtige Limburgscho stadje Valkenburg
en wel op 4 en 5 Augustus a.s.
Katholieken, die aan dit congres wen-
schen deel to nemen en te Valkenburg wen-
scheii te worden ondergebracht, inhotels
en restaurants kunnen zich reeds vanaf he
den opgeven bij voorzitter en secretaris
van den bond, respectievelijk de heeren G.
W. Kampschoer to Monster en Gerard
Derkx te Kerkrade.
Aangezien de Valkenburgsebe afdeeling
alles in het werk zal stellen, om den deel-
nemers(sters) het verblijf aldaar zoo aange
naam mogelijk te maken, zal met dit con
gres het aangename met het nuttige wor
den vcreenigd. Daarom durft het bondsbe-
st-uur op zeer groote deelname rekenen.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Duitsche gedelegeerde uit zich bitter
over de ontwapeningsconferentie.
De regeeringsverklaring van Oostenrijks
nieuwen bondskanselier.
Heden een Boliviaanscn en Paraguy-
aansch incident.
BINNENLAND.
De Kamer-candidaten der R. K. Staats
partij. Wie het zijn en hoe ze zijn ge
kozen. (4e en 2e blad).
De R. K. Volkspartij.
Op 5 Mei j.l. vergaderde te Utrecht
'in hotel Noord-Brabant het partijbestuur
der R. K. Volkspartij, benevens het hoofd
bestuur en vertegenwoordigers der 18
rijkskieskring-organisaties, te zamen vor
mend het hoofdstembureau, dat tot taak
had dc in de afdeclingen gehouden stem
mingen voor de groslijst te controleeren
en het eind-resultaat daarvan vast te stel
len. De volgorde der candidalen' op de
officieele groslijsten in de Rijkskieskringen
Amsterdam. Rotterdam, Dordrecht, Den
Haag, Leiden, Haarlem cn Den Heldor
zijn: mr, P. M. Arts (Tilburg), F. A. C.
Donders (Tilburg), P. M. Bcyersbergen v.
Henegouwen (Amsterdam), W. C. Setteur
(Utrecht), mevr. E. M. H. Robertdo Wolfj
(Amsterdam) J. Haltsma (Zwolle), J.
Eyking (Beverwijk), G. J. Bonman (Nijme
gen), P. J. Goes (Den Haag), J. P. Schaar
(Zaandam).
B. en W. van 's - G r a v e n h a g e
hebben den Gemeenteraad voorgesteld het
verhoudingscijfer voor de gemeentelijke in
komstenbelasting voor het belastingjaar
19291930 weder te bepalen op 1.3, zooals
heb van 1 Mei 1923 af is geweest, met uit
zondering van het belastingjaar 19251926
toen het 1.2 bedroeg.
De gemeenteraad van A m ster d a m
heeft den vermenigvuldigingsfactor voorde
inkomstenbelasting over het belastingjaar
19291930 wederom vastgesteld op 0.6.
Maandag is aanbesteed dc uit
breiding van het Wilhelminaziekenhuis tc
Nijmegen onder architectuur van Willem
Hoffmann. Laagste inschrijver F. J. v. tl.
Wagt te Nijmegen voor 119.666.
Uitvaart en begrafenis N. Verberg.
Hedenmorgen had onder zeer veel be
langstelling de plechtig? uitvaart cn begra
fenis plaats var hel stoffelijk overschot
van den heer N. Verberg, in leven voorzit
ter van het Mclkverkoopersgildc St.-Pa-
schalis.
Nadat in de St. Petruskerk de H. Uit
vaartdiensten waren gehouden, had te II
uur de begrafenis plaats op hot kerkhof
aan dc Zijlpoort. Dc begrafenisplechtighe
den werden verricht door den zeereerw.
heer Th. M. Beukers.
Onder dc belangstellenden merkten we
o.m. op het bestuur en vele leden van Sl.-
Paschalis, het dagelijksch bestuur en de
voorzitters der verschillende onderafdee-
lingen van dc Hanze, vele Hanze-leden, het
bestuur van de Neutrale Verecniging van
Melkvcrkoopers enz. Van deze laatste vcr-
eeniging en var. de buren waren er kran
sen.
Nadat de kist in dc groeve was neerge
laten bedankte een zoon van den overle
dene mede namens zijn moeder en verdere
familieleden voor dc vele bewjjzcn van be
langstelling.
Winkelsluiting.
De winkels mogen hedenavond tot
uur geopend zijn. omdat de dag vóór H
melvaartsdag als een Zaterdag be
wordt.
v I
Handelsregister K. v. K.
Wijziging. 2253. Erven van Egmond.
Leiden, Breestraat 74. Slijterij cn wijnhan
del en tapperij. Wijz. uitgeoef. bedr.:
thans: alleen wijnhandel.
Wijziging. 4490. II. Th. Vonk. Leiden,
Nieuwe Rijn 43, Commissiehandel in tee
kenpapier. Wegens het overlijden van den
eigenaar H. Th. Vonk, d.d. 25 April 1929,
is bovengenoemde handelszaak opgeheven.
Ten politiebureelc zijn inlichtingen te be
komen omtrent een gevonden instrument
voor controle van den bloedsomloop.
