BULT
R.K. Kiezers en lie
20ste Jaargang
ZATERDAG 4 MEI 1928
No. 6171
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32
LEIDEN
BUITENLAND
I
BINNENLAND
e fceidóobz (Bou/fcamt
E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornitbetaling
)T Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
ranco per postf 2.95 per kwartaal
|et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
joruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
)it nummer bestaat uit zes bladen,
raaronder geïllustreerd Zondags-
lad.
Geen neutrale Omroep.
„Er is wel geen Nederlander meer, die
iet op de een of andere wijze heeft kennis
smaakt met den Radio-Omroep. De ge-
eldige ontwikkeling van de Radio wijst er
ouwens op, dat over weinige jaren geen
uis meer zonder Radio-installatie zal zijn.
aarom is iedereen in ons land in gelijke
etrokken bij bet radio-vraagstuk. En
sarom richt de V.A.R A. zich met dit ge
grift tot ieder Nederlander.
In ons land, dat wel eens het klassieke
and van de vrijheid wordt genoemd
eerscht vrijheid van Radio-Om roep, even-
er vrijheid van drukpers bestaat. Er
i, echter drukpersen te over, zoodat
der daarvan naar zijn eigen be'ieven een
rbegrensd gebruik maken kan. Met de Ra-
dat anders. Er kan slechts een be-
erkt aantal Omroepzénders bestaan an-
storen ze elkaar. Door een Internatio-
regeling kan Nederland slechts twee
aiders hebben. Zij, die deze zenders wil-
s gebruiken, mceteD dus met elkaar tot
rereenstemming komen omtrent het ge-
mik van deze twee zenders..
De behoeften van het luisterend publiek
;ti vele en velerlei. Een viertal jaren ge-
eden bestond er een z.g. „Neutrale" Om-
oep, een stichting van eeu zevental parti-
oiiere beeren met een burgerlijk-liberaal
arakter, die steeds weigerde om aan de
ele en velrlei verlangens dr andersken-
inde luisteraars te voldoen. Deze weige-
ng van die door niemand gekozen en aan
emand verantwoording schuldig zijnde
leren was oorzaak van de oprichting, door
luisteraars zelf, van enkele andere Om-
ep-organisat:es. De voornaamste dezer
t het volk zelve opgekomen Omroep-ver-
jnigingen zijn de K R.O. (Katholieke Ra-
Omroep), de N C.R.V. (Ned. Ohriste-
ke Radio-Vereeniging) en de V.A.R.A.
'ereeniging van Arbeiders Radio-Ama-
urs).
Zij werden al spoedig veel sterker dan
zoogenaamde „Neutrale" Omroep. Deze
«ft slechts GO.OOO betalende luisteraars,
rwijl de andere Omroep-vereenigingen
Bzamenlijk meer dan 150.000 luisteraars als
den tellen. Hieruit blijkt wel. dat de
listeraars zich in groote meerderheid on-
nbbelzinnig hebben uitgesproken tegen
in zoogenaamden „neutralen", in werke-
jkheid burgerlijk-liberalen, Omroep.
De verschillende Omroepvereenigingen
oesten dus, gezien de nu eenmaal nood-
endig beperkten zendtijd, omtrent het
sbruik daarvan tot overeenstemming en
menwerking trachten te komen. De bo-
mgenoemde vereenigingen kwamen tot
eze samenwerking in een Comité van Om-
lep-Vereenigingen. De „Neutrale" Om-
iep, eerst heetende H.D.O., later A.N.RO.
N.O.V. en thans A.V.R.O., wenschte
een samenwerking, bleef buiten dit Co-
ité en heeft steeds elke samenwerking ge-
iboteerd. De Regeering maakte toen" een
igeling, waarbij de zender te Huizen werd
sgeven aan de Katholieke en Christelijke
mroep-vereenigingen. Het gebruik van
in zender te Hilversum gaf de Regeering
in de V.A.R.A. en de A.V.R.O. gezamen-
k. met gelijke algemeene rechten.
De V.A.R.A. heeft van de Regeering een
ficieele zend-machtiging ontvangen op
mzelfden dag als de A.V.R.O. en geheel
ilijkluidend als deze.
Omtrent bet gebruik van den zendtijd
epaalde de Regeering dat deze voorloopig
Jo zou blijven als hij was, n.l. de V.A.R.A.
en Zaterdagavond en een deel van den
i>dag, alsmede tien bijzondere „hoogt ijdar
per jaar, de A.V.R.O. de rest. Spoedig
2oo zei de Regeering zal de Radio-
aad en nieuwe definitiefe regeling ma-
en, aooals de wet voorschrijft. In de Ra
io-wet staat namelijk, dat de zendtijd
öboord den Radio-Raad naar billijkheid
wier de Omroep-vereenigingen moet wor-
in verdeeld."
Aldus de aanhef van een manifest van
V.A.R.A.
Met het constateeren van de daarin ver
leide feiten zijn wij het vrijwel eens.
En wij kunnen ook zéker geen waarheid
'tzeggen aan de bewering, dat de A. V.
O. zoogenaamd „neutraal" isAl is
kt bewijs, dat verder in het manifest te
gen <fe neutraliteit van de A.V.R.O. wordt
ingevoerd hèèl zwak, n.l. de uitzending
v&n het jubileum van de Militaire Krijgs-
fchool te Breda, waarbij.... „zelfs roffel
tour"! Ej zjjn heusch wel andere en ster-
'0fe bewijzen aan te voeren voor de zoo-
Beaamde „neutraliteit" van de A.V.R.O.
-'jwijt in het hier bespro
ken manifest de pot den ketel', dat hij
zwart ziet.
In het manifest wordt leuk-weg of bru
taal zoo men 't noemen wil gespro
ken over de V.A.R.A. (Vereeniging voor
Arbeiders Radio-Amateurs), alsof deze om-
roep de aanvaarding zou zijn voor de arbei
ders.
En hij issocialistisch.
Socialistisch en anti-godsdienstig!
"t Is misschiengewenscht, daaraan nog
eens te herinneren.
Een omroep voor de arbeiders is de V.
A. R. A. niet, evenmin als de S.D.A.P. een
politieke partij is voor de arbeiders. En.
evenmin als een Katholieke arbeider» zich
thuis gevoelen mag en kan in de S.D.A.P-..
evenmin mag of kan hij op eenigerlei wijze
zijn medewerking geven, zijn steun verlee-
nen, aaD de V.A.R.A.
Onze omroep is de K.R.O.
CNTWAPENING.
DE VOORBEREIDENDE
BESPREKINGEN.
Discussies zonder resultaat.
De Ontwapeningscommissie hervatte
hedenmorgen de discussie over de beper
king van het oorlogsmaterieel. De vertrou
welijke besprekingen, die sinds gisteren ge
houden werden, hebben nog niet tot
eenig resultaat geleid. Verschillende gede
legeerden, die tegen directe beperking
van het materieel zijn, hebben hun stand
punt nog eens toegelicht.
De Fransche gedelegeerde MassigH be
streed graaf Bernaèorff, die do ontwape
ning van Duifcschland als voorbeeld had
gesteld. Hij wees er op, dat de ontwape
ning van Duitscbland met groote moeilijk
heden en vertraging gepaard was gegaan.
Ook was hieraan een controlesysteem
vastgeknoopt, dat veel verder ging dan
in deze commissie ooit aangenomen zou
kunnen worden.
Graaf Bernstorff antwoordde Massigli,
dat het model-systeem, dat voor de ont
wapening van Duitschland is uitgedacht,
niet in Duitschland, maar in Versailles is
ontworpen. Indien de andere staten, zoo
ging Bernstorff voort, met even groote
snelheid de ontwapening hadden tot
stand gebracht, had deze commissie niet
drie jaar over het vraagstuk behoeven te
praten.
Het denkbeeld van uitstel werd dank
baar aangegrepen door den Engelschen ge
delegeerde Lord Cushendun, die van mee
ning was dat de commissie meer rekening
moest houden met hetgeen practisch te
verwezenlijken was dan met hetgeen lo
gisch en wenschelijk is.
De discussie van gisteren heeft weer
geen enkel tastbaar resultaat opgeleverd.
Frankrijk aanvaardt Gibson's
standpunt.
Naar wordt vernomen, heeft de Fransche
delegatie haar standpunt betreffende de
beperking van oorlogsmaterieel veranderu.
De Fransche gedelegeerde Massigli zal
op de namiddagzitting van heden der voor
bereidende ontwapeningscommissie mede-
deelen, dat de Fransche delegatie zich aan
sluit bij het standpunt der Amerikaansche
delegatie in zake de beperking van oorlogs
materieel door tot publicatie der uitgaven
voor oorlogsmaterieel over te gaan.
De ontwapening ter zee.
De vertegenwoordigers der vijf mogend
heden hebben overeenstemming bereikt en
hebben besloten, dat het vraagstuk van
de ontwapening ter zee eerst in November
in behandeling zal komen.
Na het beëindigen der Engelsche verkie
zingen zullen voornamelijk tusschen Enge
land en de Vereenigde Staten diplomatieke
onderhandelingen worden gevoerd, tenein
de een gemeenschappelijke basis te vinden
voor de November-zitting. De Juli-zitting
zou daardoor vervallen, doch zou, ook als
zij doorging, in geen geval het vlootvraag-
stuk behandelen.
FRANKRIJK.
De herstel-conferentie.
Eenige ontspanning ter
Expertsconferentie.
De onderhandelingen in zake de herstel
betalingen werden gisteren hervat en ac
tief voortgezet. In zooverre kan gezegd
v;orden, dat de hoop op een uiteindelijke
regeling nog steeds bestaat en dat zelfs
een zekere ontspanning is ingetreden.
Dr. Schacht heeft zijn inzichten omtrent
den toestand aar de Amerikaansche des-
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Stemt Zondag
Bo. 3 van de vl
De man voor de Bloembollenstreek
voor Kweekers en Arbeiders.
Maak het hokje vóór den naam BULTEN
zwart en één hokje achter een anderen
naam van dezelfde lijst, dan is Uw biljet
geldig.
Het Kics-Coroitó
C. VERWEY, Noordwijk, Voorzitter.
J. W. J. VAN STEKELENBUUO, Voorhout,
13298 Secretaris.
kundigen uiteengezet. Hij deed hierbij geen
bepaalde voors'. ellen, doch gaf twee moge
lijkheden aan:
Zouden de geallieerden een tijdelijke
schikking willen overwegen'?
Willen zij dit niet, op welke voorwaar
den zouden dan zekere nieuwe voorstellen
voor een voorloopige regeling kunnen wor
den overwogen 1
Schacht wenscht evenmin als de geal
lieerden een sprong in het duister te doen.
Het lijdt geen twijfel, of men heeft te Eer
lijn pressie op hem uitgeoefend er voor te
zergen, dat de volle verantwoordelijkheid
voor een mislukking niet op de Duitsche
gedelegeerden valt.
De eene mogelijkheid betreft een tijde
lijke regeling VOO', 'zu periode van tien
jaar en is het gevolg van aanwijzingen uit
Eerlijn. Een dergelijke regeling kan ter
zijde worden geschoven, daar deze voor de
deskundigen niet aanvaardbaar is.
De tweede is een benadering van de ba
sis eener permanente oplossing en kan wor
den geresumeerd als een poging om een
meer elastische toepassing te verkrijgen
van het plan, dat ruw genomen gelijk staat
aan het oorspronkelijke plan van Owen
Young.
Het is nutteloos cijfers te noemen, daar
deze telkens wijzigen met ieder nieuw voor
stel.
Er dient nadrukkelijk op te worden ge
wezen, dat de denkbeelden, die thans aan
de hand worden gedaan, geen nieuw aan
bod van Schacht of Owen Young beteeke-
nen. Zij dienen slechts beschouwd te wor
den als hypothesen, waarop verder werken
mogelijk is.
ENGELAND
Engelsche ministers mogen weer artikelen
schrijven.
Eenigen tijd geleden vaardigde de Brit-
sclie premier Baldwin een order uit, waar
bij het zijn collega's in de regeering verbo
den werd, in de pers artikelen te publicee-
ren. Naar de „Daily Express" verneemt, is
dit verbod thans ingetrokken. De regeering
is van oordeel, dat het, aangezien de op
positieleiders naar alle waarschijnlijkheid
tijdens de verkiezingscampagne tal van ar
tikelen zullen publiceeren, onbillijk zou zijn,
den ministers het recht te onzeggen, om de
critiek op dezelfde wijze te beantwoorden.
De vrouwelijke kiezers.
De kiezerslijsten, welke thans gereed zijn,
wijzen uit dat het aantal vrouwelijke kie
zers dat der mannelijke met meer dan
800.000 overtreft.
OOSTENRIJK.
Het nieuwe Kabinet.
Hedenverkiezing.
Gisternamiddag heeft de hoofdcommis
sie van den Nationalen Raad besloten aan
genoemd lichaam het volgende ministerie
voor te stellen:
Bondskanselier: Streeruwitz. Vice-kanse-
lier: Cchumy (Landbund). Financiën: Dr.
Mittelberger. Onderwijs: Dr. Crzemak. Han
del: Dr. Cchürff (Groot-Duitscher-. Land
bouw: Foedermayer. Sociale Zaken: Dr.
Resch. Leger: Vaugoin.
Tot het nieuwe kabinet behooren zes
christelijk-socialisten, twee Groot-Duit-
sche rsen een lid van den Landbund.
De verkiezing van het nieuwe kabinet
door den Nationalen Raad heeft heden
voormiddag plaats.
De voor het vice-kanselierschap voorge
dragen Schumy was tot heden financieel
referendaris voor Karintie, dr. Mittelber
ger bekleedde een gelijke functie voor Vo-
rarlberg, terwijl Foedermayer president van
den Boerenbond was.
RUSLAND.
Een Amerikaansche delegatie naar Moskou.
In het najaar zal, in navolging van de
Engelsche, een Amerikaa.nsche delegatie
van industrieelen Moskou bezoeken. Zij zal
een honderd man tellen en zal onder lei
ding staan van Eduard Herley, die deel uit
gemaakt heeft van de Amerikaansche dele
gatie, welke aan de vredesonderhandelin
gen te Versailles heeft deelgenomen. Har-
ley is naar Parijs vei trokken, waar hij met
den sovjetgezant Dowgalefski de voorberei
ding van de reis bespreken zal.
Diplomatiek vertoog van Duitschland.
De Duitsche regeering heeft haar gezant
te Moskou opgedragen inlichtingen te wil
len inwinnen nopens het meevoeren van
plakkaten en transparanten in de 1 Mei-
optochten aldaar, op welke do Duitsche re
geering beleedigd en belachelijk ge
maakt jé-
AFRIKA.
Krijgsverrichtingen in Tripolis.
Opstandige Senoessi door de
Italianen verslagen.
De Italiaansche regeering heeft een com
muniqué gepubliceerd over de militaire
operaties in Tripolis, welko tien dagen ge
duurd hebben en geëindigd zijn met ernsti
ge verliezen voor de opstandige Senoessi-
benden. De operaties werden geleid door
generaal De Boni, onderstaatssecretaris
van koloniën.
Het communiqué meldt dat de opstandi
ge stammen zoover zi,"» teruggedrongen,
dat zij geen bedreiging meer vormen voor
den oogst, dien zij wilden vernielen. De
regeeringstroepen hebben de opstandelin
gen tot ver in den woestijn teruggedron
gen.
Do opstandelingen kunnen na deze ge
vechten. als verstrooid worden beschouwd.
BRITSCH-INDIE
De staking te Bombay.
Nieuwe onlusten.
Ofschoon directe onderhandelingen over
het geheele stakingsfront mislukt zijn, kon
den gistereijmorgen toch weer 16 spinne
rijen aan het werk gaan met ongeveer
30.000, dat is een vijfde van het totaal
aantal arbeiders. Bij de nieuwe onlusten
tusschen Hindoes en Mohammedanen, die
slechts in indirect verband met do staking
staan, zijn 3 Hindoes, onder wie een vrouw
gedood en ongeveer 40 personen gewond.
Communisten-arrestati e s.
Naar aanleiding van do onlusten te La
hore heeft de politie te Lahore, Bombay,
Allahabad en in drie andere groote steden
talrijke personen gearresteerd en veel pro
pagandamateriaal in beslag genomen. De
politie stelt de communisten verantwoor
delijk voor de onlusten en voor het werpen
der bommen te Delhi.
CHINA.
De moord op drie katholieke
missionarissen.
Uit nadere berichten over den moord op
drie Katholieke missionarissen op at April
jl. gepleegd, blijkt, dat de drie slachtoffers
op een reis tusschen Sjenki en Joeantsjau
door dertig soldaten, die geen aanvoerder
hadden, werden gevangen genomen. Zohder
eenig motief werden zij koelbloedig neerge
schoten. De moordenaars heeft men tot he
den met rust gelaten.
AMERIKA
Het drankverbod.
Ontslag van te laksche
ambtenaren.
De attorney der V. St. voor het oostelij
ke deel van New York, de heer William A.
de Groot, is door president Hoover ontsla
gen wegens lakschheid en onbekwaamheid
en omdat hij geen medewerking had ver
leend bij vervolging van drankaangelegen
heden. De districts ttorney's van Philadel
phia, Jacksonville en Atlante zijn om de
zelfde reden ontslagen.
MEXICO.
Het einde van den opstand.
Generaal Escobar vliegt naa r
Canada.
De vertegenwoordiger van den Mexi-
caanschen president te Agua Prieta, luite-
nanUkolonel Jesus Triana, heeft United
Press telefonisch do volgende mededeeling
gedaan: Generaal Escobar, de opperbevel
hebber van de opstandelingen in Mexico,
bevindt zich per vliegtuig op weg naar Ca
nada.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Door dr. Schacht zijn op de herstelconfe
rentie nieuwe mogelijkheden geopend.
Verkiezing van een nieuw kabinet in
Oostenrijk.
In Berlijn gisteravond nieuwe onlusten,
waarbij 5 dootlen zijn gevallen.
BINNENLAND.
Mgr. prof. dr. Schrijnen 60 jaar. Groot-
sche waardeering van diens wetenschappe-
lijken arbeid (5do blad).
Overleden is de heer M. Spree, directeur
van den Circus Schouwburg te Rotterdam
(4de blad).
De vorstschade in de bloembollen (L. en
T., 4de blad).
Overleden is de eerw. zuster Tarcrsia,
overste van het St. Elisabethsgesticht (1ste
blad).
Wij openen een rubriek voor de afd. Lei
den R. K. Dioc. Vrouwenbond (3de blad).
TWEEDE KAMER.
De verkiezingsspheer. Ontwerp
herziening financieele verhouding
tusschen Rijk en gemeenten aan
genomen. Belangen Ned. In
dustrie. Ons strafstelsel.
Het is aan alles merkbaar aldus de
Kameroverzichtschrijver van de „Msbd."
dat het reces en dus ook de verkiezingen
naderen. Er is maar heel weinig noodig
om de gemoederen in beweging te brengen.
Iedere regeling van werkzaamhedon in
deze laatste dagen sluit het gevaar in zich,
dat de politieke hartstochten ontvlammen.
Nadat op voorstel van den voorzitter
eenige punten aan do agenda waren toege
voegd, waartoe ook behoorden de conclu-
8'es van de commissie voor verzoekschrif
ten betreffende do Louise-groevo en den
rijksbouwmeester Vrijman, deed de heer
Bijleveld weder het voorstel aan do agen
da toe te voegen het wetsontwerp betref
fende de rechtspositie van dc ambtenaren.
Voor den heer Ter Laan was dat aan
leiding om te spreken van een vertooning.
Een hoogst gevaarlijk woord in den mond
van een sociaal-democraat, wiens fractie op
dit oogenblik zich daaraan met hot oog
op de verkiezingen, maar al te zeer schul
dig maakt. Terwijl do Kamer nog maar zes
dagen zal zitten diende de roodo fractie
nog twee initiatief-ontworpen in met de be
doeling dat deze voor het reces niet alleen
onderzocht zouden worden in de afdoelin
gen, maar bovendien in het openbaar be
handeld. Hierover zal in de komende da
gen nog heel wat te doen zijn cn als dc
Kamer niet genegen zou blijken zich tc
onderwerpen aan den sociaal-democrati-
schen eisch, dan zal. in de volgende weken
luide verkondigd worden, dat men bij an
dqj-e partijen niets voelt voor do Zuiderzee
visschers of hen die in handen zijn geval
len van geldschieters. Het spel is al tc
doorzichtig. Het voorstel van (den heer Bij
leveld werd verworpen met 38 tegen 37
slemmen. De stem van den voorzitter gal'
in dit bijzondere geval den doorslag. Waai
er toch geen kans bestond op afdoening,
lijkt ons de gevallen beslissing juist. Do
rechterzijde hoeft echter blijk gegeven, dat.
ze desnoods nog een week langer zou wil
len blijven om dit belangrijke ontwerp af
to doen.
Zooals gister in een gedeelte onzer op
lage vermeld, is het wetsontwerp tot rege
ling van de financieelo verhouding tusschen
Rijk en gemeenten zonder hoofdelijke
stemming aangenomen. Dit was voor mi
nister de Geer een enorm succes. Geen
wonder, dat hij, evenals minis-ter Kan, door
bijna alle leden, hiermede hartelijk geluk
werd gewenscht. Na dit succes zal het voor
de Eerste Kamer moeilijk worden behan
deling van bet ontwerp met dit kabinet te
w eigeren.
De minister van Waterstaat lieoft op
den (bijna vergeten) Vragendag op alles
zins bevredigende wijze de vragen van mr.
Kortenhorst over dc behartiging van dc
belangen der Nederlandsche industrie bij
de belangen der Nederlandsche industrie
bij de bestelling van een zender voor de
draadlooze verbinding KootwijkBandoeng
beantwoord. Men zal met voldoening ver
nemen, dat Philips in aanmerking komt
voor deze belangrijke leverantie.
Minister Donner kreeg het niet moei
lijk met de verdediging zijnor ontwerpen
betreffende de verbeteringen in ons straf
