ste Jaargang WOENSDAG 1 MEI 1929 No. 6168 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND UIT DE OMGEVING :ester i ierge Ste Gou/tcmt E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling ?OH oor ^e^en cen^ Per we®k f2.50 per kwartaal lull ij °nze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal ranco per postf 2.95 per kwartaal et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij joruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. f3. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tariof berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 2'! it nummer bestaat uit drie bladen - o.r - 0.1 - O.ol* Beginsel-actie entarten. In het 1 Mei-„feest"nummer van „Het 'olk" geeft o.a. de heer A. B. Kleere- joper voorlichting in proza èn poëzie. In een artikel wekt hij de partijgenooten om offers te brengen en te arbeiden oor hun beginsel: Wij gaan onze kracht toonen in twee fazen: bij het verzamelen van de middelen voor onze verkiezingsactie en bij de verkiezingen zelf. De eerste slag zal de graadmeter zijn voor den tweede, zijn heraut, zijn beslissende voorganger. Tegen een aansporing tot beginsel- die, als zoodanig beschouwd, kunnen q geen bezwaar hebben. Ter navolging! Wij moeten ook gespannen staan in e actie voor de a.s. verkiezingen n, terloops maar met dringende ernst', hier aanbevolen een daadwerkelijke in aan de pas te Leiden opgerichte (gemeene B. K. Propagandaclub (welke- ana vond vergadert), die o.m. ook de olitieke actie, dus ook die voor de a.s. erkiezingen in haar arbeidsveld betrekt. Van ons allen moet afgeschud een ekere onverschilligheid, gekweekt door soort neutraliteit, die ons ka- iktcr, als Katholiek, verslapt en ont- inuwt! Maar wèl hebben wij bezwaar tegen idere uitlatingen van den heer Kleere- uoper. Zoo o.m. tegen een propagandis- isch gedicht in hetzelfde 1 Mei-nummer, aarin hij heb heeft over.... zijn rooie lag, die hij, naar z'n zeggen, op 1 Mei itsteekt De huizenrij aan d' overkant Begluurt dien onbeschaamden klant, Die rustloos in den dagschijn zwiert En heel de stille buurt ontsiert; „Wist jij dat, z&g.dat zooiets mag Van het Gezagzoo'n rooie vlag?" Mijn kleine vlag vertrekt geen spier, Maar lacht inwendig van plezier; Het doet haar deugd in 't rooie hart, Dat zij die burgernienschen tart; Zij heft zich in de windvlaag op En duikelt oolijk op haar kop. Die vlag is vroolijk, omdat zijtart! Zoo dich of rijmt A. B. K., die ook I weer in hetzelfde nummer van „Het olk" over 1 Mei schrijft als over „een »st van vrede en verbroedering der men- chen" Wat 'n verheven en - verheffende volks- Ver blijve van ons elk onwaardig en eingeestig verlangen om anderen, die nders denken dan wij, door eenig uiterlijk ertoon te.... tarten. Beginsel-actie best! Maar: tarten bah! ONTWAPENING DE VOORBEREIDENDE BESPREKINGEN. De beperking der actieve troepen. Bernstorff blijft pessimistisch. De voorbereidende ontwapeningsconfe- 'entie behandelde gistermiddag de bepa lingen betreffende de beperking der ac tieve troepenmachten. De besprekingen waren grootendeels van techniscken aard. In principe werd be ften, het vraagstuk van de tonnage der flogsschepen thans niet te behandelen, Paar uit te stellen ter algemcene behan- bespreken van het vraag- aillft® ^er ontwapening ter zee door de lissie. Puitsche delegatie legde er nog- ■üü*!8 ^en na^ruk op, dat het artikel der "Mp-conventie inzake de beperking der troepen absoluut ongeschikt is om eenige beperking der bewapening te ver krijgen. De Duitsche delegatie trok ver schillende tijdens vroegere zittingen in gediende amendementen in, met de moti veering, dat haar na de principieele be slissing inzake de geoefende reserves een gedetailleerde behandeling van deze arti kelen overbodig scheen. Zij zag zich ge dwongen, de geheele verantwoordelijkheid voor de verdere beslissingen betreffende de ontwapening te lanjl aan de meerder heid over te laten. De Duitsche delegatie beschouwt thans als grondslag voor een algemeene beper king der bewapeningen nog slechte het vraagstuk van den militairen oefentijd van het jaarüjksche contingent militairen, dat dezen oefentijd medemaakt. Graaf Bernstorff verklaarde ironisch, dat de berg, waarvan men zooveel ver wacht had, een muis had gebaard. Dc waarnemende voorzitter, de Grieksche ge zant Politis, antwoordde daarop, dat graaf Bernstorff wel zeer pessimistisch was. De berg zou evengoed een leeuw kunnen ba ren. Tenslotte ontstond in de zitting van gisteren een uitvoerig discussie tusschen de Fiansehe en Italiaansche gedelegeer den over den duur van den militairen dienst. De beide delegaties konden niet tot overeenstemming komen. Jhr. Loudon ongesteld. De voorzitter der voorbereidende ont wapeningscommissie. de Nederlandsche ge zant te Parijs, jhr. Loudon, is gisteren wegens ongesteldheid als voorzitter der voorbereidende ontwapeningsconferentie vervangen door den Griekschen gezant Politis, die de zitting -can gisteren presi deerde. Ontwapeningsconferentie in Mei 1930? Zooals reeds in een deel van onze vorige oplage medegedeeld, zijn de leiders dei- delegaties in de voorbereidende ontwape ningscommissie met het presidium overeen gekomen, de zitting der commissie om streeks 9 Mei te onderbreken. Naar uit drukkelijk zal worden medegedeeld, betreft het hier geen formeele sluiting, doch slechts een verdaging der bijeenkomst tot een lateren datum. Aangenomen wordt, dat de commissie daarna einde Juli of be gin Augustus opnieuw zal bijeenkomen, ten einde alsdan de kwestie van de ontwa pening ter zee te behandelen. Voorts verwacht men, dat in de zitting van Juli, of Augustus a.s. de werkzaamhe den der voorbereidende commissie defini tief beëindigd zullen worden en dat dan het rapport aan den Volkenbondsraad zal wor den opgesteld. Dit rapport zal dan door den Raad aan dc Assemblee van Septem ber a.s. worden voorgelegd, zoodat deze een besluit in zake het bijeenroepen dei- Internationale Ontwapeningsconferentie zal kunnen nemen. In Volkenbondskringen acht men het mogelijk, dat deze conferen tie in Mei 1930 bijeen zal kunnen komen. RUSLAND. WEER TALRIJKE KERKEN EN SYNAGOGEN GESLOTEN. Priester gearresteerd. De sovjetbladen van de laatste dagen bevatten weder verscheidene berichten over het sluiten van kerken en synagogen in ettelijke plaatsen van Rusland. Zoo heeft de nieuw gekozen sovjet van de stad Witebsk een verordening uitgevaardigd, volgens welke zes orthodoxe kerken, een ka tholieke kerk en acht synagogen voor den eeredienst gesloten moeten worden. De gebouwen worden thans als clublokalen, musea en kindertehuizen ingericht. Ook te Brjansk, Kinesjma en Rzjef zijn o.m. synagogen en kerken gesloten. De klokken worden naar metaalfabrieken gezonden en gesmolten. Voorts wordt nog bericht, dat de katho lieke priester Kölsch, die in de Duitsche kolonies in het Donetz-bekken werkzaam was, door eenigo Duitsche communisten van contra-revolutiormaire actie werd be schuldigd. De geestelijke is daarop gear resteerd en naar de gevangenis te Rostof overgebracht. MEXICO. DE KERKVERVOLGING IN MEXICO. De marteldood van pater Maduro. Nadere b ij zonder heden. De Sociëteit van Jesus is op 14 Febru ari j.l. gelijk wij reeds in het kort meld den, een martelaar rijker geworden: pa ter Dbvi.de Maduro Vertiz, dio evenals zijn ordebroeders, pater Pro, als slachtof fer viel van de Mexicaansche godsdienst^ vervolging. De „Osservatore Romano" gaf dezer dagen over den marteldood van de zen heiligen priester eenige bijzonderhe den, waaraan het volgende ontleend is: Pater Maduro SJ. werd op 31 Decem ber 1910 novice in het klooster El Llano in den vstaat Michoacan en 'legde zijn eerste geloften af op den zelfden datum van het jaar 1913. Eén zijner medebroeders getuigde van hem, dat hij altijd zachtmoedig was, tevre den van harte en steeds bereid, iemand een dienst to bewijzen of een genoegen te doen. Zijn meesterschap op de viool ver schafte daarbij, hem en zijn medebroeders uren van groot genot. Pater Maduro was ai?istiek aangelegd. Hij vertrok spoedig naar het Collegio Maximo te Tepotzotlan. waar hij zich met bijzonderen ijver op de studie van de lite ratuur en de klassieke talen toelegde. Toen in 1914 de revolutionnaire legers uit Noord-Mexico naar het Zuiden mar cheerden en dood elf verderf om zich heen verspreidden en zelfs de stad Mexico be dreigden, in welker nabijheid Tepotzotlan ligt, achtten de superieuren van het Col- legio Maximo het met het oog op de veilig heid der jonge studenten beter, hen naar veiliger plaatsen te laten trekken en ze zonden hen naar Cuba, waar de Mexicaan sche vluchtelingen met groote gastvrij heid ontvangen werden. Pater Maduro trok van Cuba naar Spanje. Te Burgos beëindigde hij zijn lit teraire studiën. Hij toog vervolgens naar Granada, waar hij in 1915 ook de filoso fische studiën volbracht. Hierna was hij eenjgen tijd leeraar aan het college van Sevilla. In 1920 begon hij te Sarria (Barcelona) zijn theologische studiën. Nadat hij op 29 Juli 1923 tot priester was gewijd, werd hij naar San Salvador gezonden, in de republiek San Salvador, waar hij prefect werd van het Collegio di San José. In 1925 keerde pater Maduro naar zijn vaderland terug, waar hij zich te Parras in den staat Coahu^a aan het apostolaat wijdde, niettegensta»*» de de heftige Ka- tholiekenvervolgingen, die toen reeds in de republiek heerschten. Een jaar nadat hij zich te Parras ge vestigd had, stichtte hij er een kleinsemi narie en nam hij met heilig enthousiasme de^bpvoeding van de jeugd op zich. Onder zijn beschermelingen waren er velen, die zich in het begin van 1927 voor de zaak van Christus-Koning opofferden. Maar juist dit heugelijke feit werd de aanleiding tot de hardnekkige vervolging, waaraan pater Maduro zelf spoedig bloot zou staan. Men vervolgde hem van alle kanten onder het voorwendsel, dab hij aan het hoofd zou staan van de rebellie tegen de regeering. Thans, aldus de „Osservatore Romano", weet men wat er waar is van deze be schuldigingen tegen de Mexicaansche geestelijkheid. Iedereen die pater Maduro gekend heeft getuigt dat deze juist een verzoeningsgezind en onderworpen ka rakter bezat en dc laatste was, om aan het hoofd van een opstandige beweging te staan. Terwijl zijn confraters de stad verlieten, bleef pater Maduro te Parras achter, het gevaar niet tellend, dat hij zou loopen, in dien zijn schuilplaats werd ontdekt. Hij wensoht zich aan zijn apostolaat te blijven wijden, ofschoon hij zich er terdege reken schap van gaf wat hem te wachten stond. Toen de hetze tegen zijn persoon eenigs- zins gekalmeerd was, begaf hij zich weer naar zijn seminarie, zorgde er echter voor, zich niet te veel in het openbaar te ver- toonen. Doch wanneer men hem verzocht, zijn priesterlijke functies uit te oefenen, weigerde hij nooit en ging, waar men hem riep. Tenslotte echter, volgens een artikel van de „Servicio de Prensa", waaraan de „Osservatore Romano" deze bijzonderhe den ontleent, toen pater Maduro op Asch- Woensdag 13 Februari aan een kleine groep trouwe Katholieken de Heilige Com munie uitreikte, drong de militaire com mandant van de stad het huis binnen, waar men bijeengekomen was en consta teerde, dat er een verborgen eeredienst werd uitgeoefend, zulks in strijd met de verordeningen van de „Esecutivo Fede rale". Het gevolg was, dat pater Maduro gearresteerd werd, in de gevangenis op gesloten en zonder vorm van proces ter dood veroordeeld. Hij ontving de tijding van zijn ter dood veroordeeling, met een zekere vreugde. Zijn liefde tot Christus dreef hem tot Christus. Men bracht hem den volgenden dag bui ten de gevangenis. Voor het front der sol daten, die met zijn executie belast waren, breidde pater Maduro zijn armen uit, al dus met zin lichaam een kruis vor mend. In deze houding vol liefde en in een herinnering aan zijn studiegenoot pater Pro, die vijftien maanden te voren op de zelfde wijze den marteldood had onder gaan, ging pater Maduro het eeuwige le ven in, op 14 Februari van het jaar 1929. De publiciteit, die aan dc omstandighe den rond den dood van pater Pro werd ge geven, had de Mexicaansche regeering er toe gebracht, liet geval-Maduro geheel anders te behandelen. Pater Maduro werd onmiddellijk in de gevangenis geworpen en men liet niemand tot den gevangene toe. Slechts enkele personen hebben hem in zijn laatste oogenblikken aanschouwd en na de te rechtstelling word het lijk ter plaatse en zonder dralen begraven. Deze officieelc geheimzinnigheid en de overhaaste executie in een provinciestad verklaren, waarom het zoo lang geduurd heeft eer er berichten over pater Maduro's marteldood tot de buitenwereld doordron gen. Deze bloeddaad bewijst- voorts dat de houding van dc. Mexicaansche regeering na het aftreden van Calles volstrekt niet veranderd is, ondanks de verzekeringen van Portos Gil, waaraan ook indertijd, toen hij verklaarde, dat er geen executies zonder een voorafgaand wettig proces meer zouden geschieden door hen die van den toestand op de hoogte waren, geen ge loof werd gehecht. Met den officieelen moord op pater Maduro ^hebben de Mexicaansche autori teiten weder een hoofdstuk aan de 'ge schiedenis van him gewelddadig en bloed dorstig bewind toegevoegd. Nogales geeft zich over. De stad Nogales heeft zich zonder bloedvergieten aan dc Mexicaansche re- geeringstroepen overgegeven. TWEEDE KAMER. Rijk en gemeenten. De Kamer heeft gisteren aangenomen een amendement-Oud. Do gemeenten zullen voortaan een belasting kunnen heffen van woonforensen. Het desbetreffende amende ment van mr. Oud is aangenomen met 1 stem meerderheid. Ook is aangenomen een amendement-v. Gijn om den gemeenten de bevoegdheid te geven, behalve de 7 bestaande grondsla gen der wet op de Pers. belasting, ook naar andere grondslagen (radiotoestellen bijv.) te heffen. Dit amendement heeft met 58 stemmen tegen 12 de goedkeuring der Ka mer verworven. De Kamer schiet met de behandeling van het wetsontwerp op. DE K. R. O. DE GROOTSTE OMROEPORGANISATIE. Naar aanleiding van het verblijdend resultaat van de thans in gang zijnde aotie voor den K.R.O. schrijft Zw.(ert- broek) in het „Volk": „Zondagavond deelde pastoor Perquin, voorzitter van den K. B. O., mede, dat dc afgeloopen week een groei bracht van ruim 14.000. Met do toeneming van de week daarvoor maakt dit meer dan 24.000 nieu we leden. Dit is nog maar een voorloopig resultaat vande April-actic van den K. R. O. Waar deze actie is ingezet als een weerslag op de petitionnements-comedic van de A.V.R.O., mag deze ontzagwek kende groei van den K. R. O., die hem ineens maakt tot den grootsten om roep in ons land, met een aantal leden, vér uitgaande ook boven het aantal luis tervinken van de A.V.R.O., worden be schouwd als een klinkende kaakslag, den A.V.R.O. toegebracht." P. H. J. STEENHOFF. Prof. mr. Aalberse wijdt in „Het Cen trum" een artikel aan den heer Steenhoff, die met ingang van gisteren is afgetreden als hoofdredacteur van genoemd blad. Zoo- als men weet heeft ook mr. Aalberse eenigen tijd geleden het hoofdredacteur schap neergelegd. De heer Aalberse schrijft o.m.: „Gaarne wordt de hoofdzorg voor do dagelijksche leiding thans overgedra gen aan den nieuwen, jongen Hoofd redacteur, den heer Holl Geheel over eenkomstig ook zijn wensch, zal de cersto pagina ook in het vervolg de bijdragen blijven opnemen van dc bei- do afgetreden Hoofdredacteuren." „Het Huisgezin" brengt den afgetreden hoofdredacteur van „Het Centrum" een waardeering, waarmede ieder, die hem kent, van harte moet instemmen: Strijdbare journalist: en allen roe men om 't meest de bescheidenheid, de ingetogenheid, de onzelfzuchtigheid, de teruggetrokkenheid van den heer Steenhoff. „Inderdaad, voor allen die aan het politiek leven deelnemen is hij het toonbeeld van onbaatzuchtigheid: VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Wederom verschillende kerken in Rus land gesloten. De marteldood van pater Maduro. De vliegbooien zijn op weg naar Indiè te Bagdad aangekomen. (Lucht v.. 2de blad). BINNENLAND. Toespraak van Z. H. den Paus tot de Nederlandsche pelgrims. (3de blad). Verkoop op afbetaling en huurkoop. Een rapport. (3de blad). De Bond van Melkveehouders heeft het voorstel inzake den melkprijs van den han del niet aanvaard. (L. en T.; 3de blad). Een groote brand te Maassluis. Fa briek der Ver. Touwfabrieken afgebrand (Gem. Berichten, 2de blad en Laatste Be richten). nooit heeft hij zich zelf getocht of zijn positie en pen pogen te gebrui ken voor eigen belang of eigen roem." En verder: „Een strijdbaar man is hij geweest en gebleven, daarnaast een gaaf ka rakter en een respect afdwingende persoonlijkheid. Voor dit laatste hebben wij. jour nalisten, die kunde en karakter niet altijd identiek weten, het meeste oog. In Steenhoff valt beide te loven: zijn werk vult de vijf en veertig jaar gangen van hot Centrum; zijn karak ter is op de hoogte van zijn werk. Daarom scharen op dozen dag alle Katholieke journalisten zich in het gelid om een hartelijken groet to brengen aan hun vakgenoot, den maarschalk Noy der Katholieke pers, le brave des braves." Moge de heer P. Steenhoff nog vele jaren zijn zoo gewaardeerde voorlichting schenken in de Katholieke pers. De nooduitkeering tijdens de koude. Kosten op 11/2 milliocn begroot. Wij lezen in de toelichting bij een aan vullende begrooting van Arbeid, Handel en Nijverheid: In verband met de langdurige en ern stige koude die de werkgelegenheid zeer belemmerde, heeft de minister besloten aan verschillende groepen van werkloozenkas» sen, met name landarbeiders, bouwvak arbeiders, transportarbeiders en fabrieks arbeiders een verhooging van subsidie toe te zeggen, om in deze bijzondere omstan digheden verlenging van uitkeeringsduur mogelijk te maken. Dc kosten van deze maatregelen, die zich op het huidig oogen- blik bezwaarlijk met juistheid laten ra men, worden voorloopig geschat op ander half millioen gulden, van welk bedrag de helft door de gemeenten wordt terugbe taald. Deelname aan Belgische tentoonstellingen. Aan de toelichting bij ccp aanvullende begrooting van Arbeid, Handel en Nijver heid ontleenen wij: In 1930 zullen ter herdenking van de grondlegging van den Belgischen Staal tentoonstellingen tc Antwerpen (wereld tentoonstelling voor Zeevaart, Koloniën en Vlaamschc Kunst) en Luik (Internationale Tentoonstelling van de industrie, weten schappen cn haro toepassingen) worden gehouden. Tot dekking van de kosten voor deel name ad f 726.000 zal uit de Indische schatkist f 127.000 beschikbaar worden ge steld, terwijl aan gemeentelijke subsidies en aan bijdragen van Kamers van Koop handel en Fabrieken en van particulieren gerekend wordt op een bedrag van f 19.000. Voorts is f 5000 aangevraagd, zoo- dat nog f 575.000 wordt aangevraagd. SASSENHEIM. Zangconcours. De kring Leiden cn Omstreken van Chris telijke zangvereenigingen zal op Hemel vaartsdag in het park „Rusthoff" een con cours houden. Niet minder dan 28 koren met pl.m. 1500 zangers en zangeressen zul len hun medewerking verleenen. Dc aan vraag was zoo groot, dat een paar vereeni- gingen moesten worden teleurgesteld. RIJNSBURG. Bekroning. Aan dc Veilingverecnigiug „Flora" werd op dc bloemententoonstelling te Rotterdam een verguld zilveren me daille toegekend

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1