20ste Jaargang
DONDERDAG 25 APRIL 1929
No. 6163
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
S)e Seidóohe Gomo/iit
DE APONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2,50 per kwartaal
lij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2,95 per kwartaal
ijlet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
'ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per rege1
Voor Ingezonden Mcdedeelingeii wordt
het dubbele van het tarief berekend
Klein^ advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Een Protestant over het veisten.
De Katholieke zedenleer leert het nut,
jden plicht van de versterving waarvan
het vasten een der vele vormen is.
Om den zwakken wil der menschen ter
hulp te komen, om hare kinderen van dat
nu t te doen profiteeren, hun dien plicht
te doen vervullen; om hun versterving te
leeren, heeft de Kerk in een bepaalden tijd
het kerkelijk jaar en op bepaalde da
gen een plicht van onthouding en vasten
vastgesteld.
Merkwaardig ia, dat in Protestantsche
kringen, waar men ook het Katholiek go-
bruik van vasten heeft verlaten, ook wat
dit betreft een kentering is gekomen.
In het Gereformeerd Theologisch tijd
schrift heeft ds. A. Kok van Zaamslag
eenige artikelen geschreven over „Het vas
ten".
Na nagegaan te hebben wat het Nieuwe
Testament ter zake bevat, concludeert ds.
Kok, dat „het vasten gebruikelijk was niet
I ilcen onder het Oude, maar ook onder het
Nieuwe Verbond", dat echter dit verschil
bestond, dat in het Oud-testamentisch vas
ten „een ceremonieel element" lag, hetwelk
door Jezus „uit het vasten uitgelicht werd",
met deze overeenkomst, dat Jezus „het
vasten als vrijwillige onthouding in druk
kende levensomstandigheden handhaaft". In
de practijk echter geldt, dat „het vasten
zelf in de Protestantsche kerken tot het
verleden behoort". Ds. Kok bepleit dan ver
der in zijn artikel het „aanbevelenswaardi
ge voor de gemeente van het vrijwillig vas
ten", bijv. bij behoefte tot verootmoediging,
igen van zwaren rouw, in dagen van
angstaanjagende goddeloosheid en afval,
Deze beschouwing is interessant, omdat
zij een klank doet hooren, die in Protestant
sche lectuur weinig vernomen wordt.
Als onder ons, Katholieken, door den
modernen tijdgeest, die de verkeerde men-
sckelijke zinnelijkheid wil rechtpraten, ver
sterving en vasten, helaas, al te veel naar
achteren is gedrongen dan moeten wij
dit Protestantsch geluid beluisteren met
beschaming!
Konnersreuth.
De Katholieke Kerk heeftter bevesti-
ng van haar Waarheid niet noodig,
dat. er ook in onzen tijd wonderen
gebeuren.
Maar dankbaar erkennen wij de Goed-
iid Gods, als Hij ook onder de oogen
van de menschen van dezen tijd een won-
tier wil wrochten.
En God schenkt ook in onze dagen Zijn
wonderen, om de Waarheid te doen lich-
ton voor allen, die de oogen kunnen en
willen openen....
Kerk 't kan allen bekend zijn
betracht de uiterste voorzichtigheid bij het
aanvaarden van een of andere bovenna
tuurlijk schijnende gebeurtenis als een
w e r k e 1 ij k ingrijpen van God, als een
wonder.
Zoo heeft de Kerk zich nog niet uit
gesproken over het wonderlijke, als een
wonder schijnend gebeuren te Konners
reuth. Maar toch, wij mogen met belang
stelling, met een eerbiedige belangstel
ling nagaan, wat daar voortdurend plaats
^'jpt, en wat geen enkel man van weten-
p engeen enkel man van beslist
ongeloof nog heeft kunnen verklaren als
voortkomend uit in de natuur der dingen
gelegen oorzaken.
Wij verwijzen in dit verband naar oen
artikel elders in dit nummer, een der
V0le reeds gegeven beschouwingen over
Konnersreuth, die dringen tot naden-
VOLKENBOND
DE VOORBEREIDENDE
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Gibson's voorstel.
Een Amerikaansche nota
wordt voorbereid.
Omtrent den verderen gang van de
vlootbesprekingen is gisteren nog geen na
dere beslissing gevallen, doch wel is be
kend geworden dat de Amerikaansche de
legatie ijverig werkt aan de vaststell'ng
van een nota, waarin haar denkbeelden
omtrent de methode van vlootbeperking
nader worden uitgewerkt. De bedoeling
der Amerikaansche delegatie schijnt te zijn
dat deze nota terstond aan de ontwape
ningscommissie zal worden overgelegd,
zoodra Lord Cushendun in een of anderen
vorm een uitnoodiging tot de Amerikaan
sche delegatie gericht zal hebben om met
nadere voorstellen voor den dag te komen.
Men rekent in volkenbondskringen op de
mogelijkheid, dat lord Cushendun nog deze
week een dergelijke uitnoodig'ng tot de
Amerikanen zal richten. Van Amerikaan
sche zijde werd gisteren opnieuw betoogd,
•dat het de wensch van Amerika is, dat de
verdere vlootbesprekingen zullen worden
gehouden binnen het kader van deze ont
wapeningscommissie en met in een afzon
derlijke conferentie tusschen de zeemo-
De heer Loudon heeft gisteren als voor
zitter van de ontwapeningscommissie den
president van de internationale ver-
eeniging van volkenbondsjournalisten ont
vangen en dezen verzekerd, dat het zijn
vasten wil is met betrekking tot de zittin
gen der ontwapeningscommissie dezelfde
openbaarheid te blijven betrachten, die tot
dusver traditie is geweest. Hij gaf een
verklaring van de redenen, waarom men
eergisteren èn Maandag zoo lang achter
gesloten deuren vergaderd had.
Een verklaring van Chamberlain.
Chamberlain heeft gisteren in het La
gerhuis een verklar-'ng over de wapening
ter zee afgelegd: ,De Engelsche regeering
heeft met groote belangstelling kennis ge
nomen van de verklaring van den Ameri-
kaanschen afgevaardigde Gibson te Gene
ve en zij deelt in de hoop en de goede
wenschen, die van die verklaring het na
tuurlijk uitvloeisel zijn.
De Engelsche regeering wenscht van
ganscher harte te komen, met alleen tot
een „begrenzing" maar wel degelijk tot-
een vermindering van de bewapening ter
zee en zij heeft er reeds een voorstel toe
gedaan, dat betrekking had op iedere
soort van oorlogschepen. Het verschil van
meening met de Vereenigde Staten ging
niet over de toepassing dier beide begin
selen. maar de moeilijkheid, waarover men
ten slotte gestruikeld is, zat in de aanwij
zing van de categorieën in welke de ver
schillende scheepstypen zouden worden
verdeeld.
Dc Engelsche regeering maakt uit G;b-
son's verklaring een grootereelasticiteit
van het Amerikaansche standpunt op en zij
drukt haar warme bewondering voor dien
geest van toenadering uit, waarvan die
verklaring getuigt. Harerzijds kan de En
gelsche regeering de verzekering geven,
dat zij door eenzelfden geest bezield is en
de Amerikaansche voorstellen onderzoe
ken en overwegen zal met den ornstigen
wil om tot volkomen overeenstemming te
geraken.
Deze verklaring werd met levendigen
bijval door het geheele Huis begroet.
Bommen werpen uit de lucht.
De verwerping van het
Duitse he voorstel.
De voorbereidende ontwapeningscom
m'ssie bepaalde zich gistereu tot de ver
werping van het Duitsche voorstel dat,
zooals bekend een algeheel verbod van
bommenwerpen uit de lucht inhield. De
tegenstand dien dit voorstel ontmoette,
behoeft niemand te bevreemden. Radicale
voorstellen als deze zijn to Genève niet op
hun plaats. Hier gaat men steeds voetje
voor voetje, waardoor het publiek veelal
den indruk krijgt van stilstand, zoo niet
van achteruitgang. De nobele motieven,
waarachter de tegenstanders gistermorgen
hun ware bedoelingen konden verbergen,
waren niet zoo heel lastig te vinden. Heeft
niet het Kellogg-Pact den oorlog in den
ban gedaan'? En waarom dan nog eens af
zonderlijk den luchtoorlog verb'eden?
Maar waarom is dan gisteren wel de che
mische oorlog, die al twee keer is afge
schaft, opnieuw verboden?
De logica der commissie is hier te eenen-
male zoek. De Fransche gedelegeerde
Massigli legde den vinger op de wonde
plek, toen hij verklaarde, dat het Duitsche
voorste] feitelijk neerkomt op oen verkapte
opheff'ng van do ongelijkheid in bewape
ning, voor zoover u.l. de luchtmachten be
treft. Immers wat heeft men aan een mi
litair vliegtuig, wanneer men er geen
bommen uit mag werpen?
Wanneer niet bij alle tegenstanders de
gedachte voorzat-, het luchtwapen voor
zich te behouden om op. die wijze den
voorsprong op de ontwapende staten te
bestendigen, zou men zich onverdeeld kun
nen verheugen over de omstandigheid, dat
de ontwapeningscommissie geen verdere
pogingen tot beschaafder maken van den
oorlog wenscht te doen, nu de oorlog als
zoodanig buiten de wet is gesteld.
Over de goudverliezen der Rijksbank.
Bespreking der transfer
commissie.
De transfercommissie heeft gisteren een
zitt ng gehouden. Na afloop werd geen
communiqué uitgegeven, maar vernomen
wordt, dat de commissie de situatie heeft
besproken, welke ontstaan is door de
zware verliezen, die de reserves der Rijks
bank hebben geleden. Een der argumen
ten, welke dr. Schacht heeft aangevoerd
bij de verdediging zijner raming van
Duitschlands betal'ngscapaciieit. was, dat
bij de pogingen om fondsen te verschaffen
voor de laatste betalingen, de Rijksbank
meer dan 600 millioen mark van haar goud
reserve heeft verloren. Het. schijnt, dat dit
verlies tot een milliard mark is gestegen
en dat de bankbiljettendekking "tot een
gevaarlijke laagte is gedaald.
DUITSCHLAND
De begrafenis van Prins Heinrich.
Gisterenmiddag heeft op het kasteel
Hemipelmark bij Eckernförde onder groote
deelneming de bijzetting van prins Heirt-
rich van Pruisen pk ,;ehad. De, rijks-
weer had een delegatie gezonden, luit.-
kol. von Hindenburg vertegenwoordigde
den rijkspresident. Tot de aanwezigen be
hoorden o.a. generaal-veldmaarschalk von
Mackensen en de ex-kroonprins, die zijn
vader vertegenwoordigde. Volgens den
Duitschen radio-dienst hadden koningin
Wilhelmina, de koningen van Zweden en
Denemarken en de ex-keizer kransen ge
zonden.
DENEMARKEN
Een socialistisch ministerie.
De verkiezingen in Denemarken hebben
aan de Sociaal-Democraten een groote
overwinning bezorgd. Er wordt niet aan
getwijfeld of Stauwing zal wederom minis
ter-president worden.
SPANJE.
De voortdurende studentenrelletjes.
D e M i n i s t e r van O n d e r w .ij s
v r a a g t o n t s l a g.
De Spaansche Minister van Onderwijs
heeft Primo de Rivera zijn ontslag aan
geboden om de oplossing van het conflict
aan de Universiteit door Primo de Rivera
te vergemakkelijken. In de zitting van den
Ministerraad werd dezen stap besproken.
Men zag in, dat nieuwe onlusten een on-
gunstigen invloed zouden hebben op de
koers van de Spaansche valuta in het
buitenland. De peseta daalde Woensdag
tob 34.80, hetgeen lager is dan sinds ja
ren is voorgekomen.
Intusschen wordt de nieuwe lijst van
professoren gepubliceerd, die door Primo
de Rivera uit hun functie zijn ontslagen.
De Technische Hoogeschool is gesloten.
Uit Saragossa worden nieuwe o-^-sten
gemeld.
CHINA.
Bende bestormt de Kamer v. Koophandel
te Sjanghai.
Eenige employés ernstig
gewond.
De Chineeschc Kamer van Koophandel
te Sjanghai is gisteren door een menigte
bestormd, voornamelijk bestaande uit le
den van de anti-Japansche boycot-ver-
ceniging en uit kleine kooplieden. De
menigte wist tot in het gebouw door te
dringen en ontwapende de Chineeschc
wachters. Het kantoor-personeel nam in
allerijl de vlucht, maar niettemin werden
eenige employe's door de bende zóó mis
handeld, dat zij in het ziekenhuis moesten
worden opgenomen. De politie uit de
internationale nederzetting werd te hulp
geroepen, maar krachtens een overeen
komst met den gemeenteraad is het ter
rein, waarop het gebouw van de Kamer
van Koophandel staat, Chineescli gebied,
zoodat de politie het gebouw niet mocht
binnengaan en zich beperkte tot het hand
haven van de orde in de aangrenzende
straten. Na verloop van twee uur was de
rust geheel weergekeerd.
De hongersnood in China.
De steun bereikt z ij n doel niet.
Hoewel de Chineesche regcering steun
ten bedrage van 100.000 pond sterling
voor 50.000.000 verhongerde menschen had
goedgekeurd is slechts 3000 pond verdeeld.
De verslagen Kwangsipartij beweert, dat
het veld voor den burgeroorlóg is ge
bruikt.
MEXICO.
Mexicaansche rebellen geven zich over.
Gemeld wordt, dat twee generaals der
opstandelingen zich met vierhonderd man
te Santa Rosalia in den staat Chihuahua
hebben overgegeven, op voorwaarde, dat
hun een vrijgeleide zal worden gegeven
om naar hun woningen terug te keeren
en dat hun manschappen ontwapend zul
len worden.
AFRIKA.
Het stoffelijk overschot van
Pater de Foucauld.
Aan dc Resb. wordt gemeld:
Een aantal geestelijke autoriteiten heb
ben in den Hoggar het graf van Pater dé
Foucauld onderzocht en het stoffelijk
overschot van den pater, wiens beatifica-
tieproces reeds aanhangig is, gevonden in
den toestand, waarin het te Ghardaia be
graven werd.
Zooals men weet, hebben de inboor
lingen," nadat- de fanatieken den pater
vermoord hadden, hem in dezelfde hou
ding begraven, waarin .zij zijn lijk vonden,
namelijk geknield en de armen kruiselings
over elkaar geslagen.
Daar hel voor .de zaligverklaring noo-
dige onderzoek van het stoffelijk overschot
moeilijk te Ghardaia kon plaats hebben,
is het- hart, dat gevonden werd voorloo-
pig in de grafstede van het monument
van generaal Laperrinc geplaatst, waar
het in veiligheid is, terwijl de rest van
hot stoffelijk overschot naar El Golea is
overgebracht.
De karavaan is reeds meer dan een
maand onderweg, want Tamaurasset,
waaronder Ghardaia behoort, is niet
minder dan 1500 kilomeier diep de
woestijn in van Algiers verwijderd.
EERSTE KAMER.
Kellogg-pact.
De Eerste Kamer heeft- gisteren de be
handeling der begrooting in de Staatsmij
nen in Limburg voor 1929 voortgezet en
ten einde gebracht.
Verder heeft de Kamer zonder hoofde
lijke stemming hare goedkeuring geschon
ken aan de toetreding van Nederland tot-
het verdrag tot uitbanning van den oor
log, het zoogenaamde Kellogg-pact.
TWEEDE KAMER.
Rijk en gemeenten. De Minister
aan het woord.
Gisteren is Minister De Geer aan het woord
gekomen. Aan een verslag van deze rede
in de ..Misbd ont-leenen wij het volgende:
Minister de Geer constateerde met ge
noegen, dat uit alles bleek, dat de Kamer
zich met de leidonde gedachte van het
ontwerp vereenigd had en tot aanneming
bereid was. Voor hem is het nu de groote
moeilijkheid om eenheid te brengen in de
verschillende stroomingen. Allen die de
een of andere wijziging wenschen, kan hij
onmogelijk tevreden stellen.
De minister is bereid aan dc bezwaren
van enkelo leden tegemoet te komen, maar
moet daarbij oppassen niet iets in de wet
te brengen, dat volgens hem daarin niet
hoort. Hij is het volkomen met den heer
van den Tempel eens, dat het voor hem een
groote voldoening zal zijn, als hij een goe
de wet in het Staatsblad brengt en niet een
web die niet voldoet, maar zijn naam
draagt-. Er is zooals uit zijn heele betoog
bleek groot verschil van inzicht over wat
de minister en wat de heer v. d. Tempel
verstaat onder een goede wet. Dat de mi
nister de sociaal-democraten zal volgen en
al hun wenschen bevredigen, kunnen we
reeds bij voorbaat als onmogelijk verklaren.
Deze wet is persoonlijk werk van minis
ter de Geer en hij beheerscht de stof als
geen ander, zoodat zijn verdediging pre
cies te kennen gaf wat hij wel en wat hij
niet wcnschte te wijzigen. Liever ziet hij de
wet dan ook vallen dan toe te geven aan
iets wat hij niet goed acht. Heel kernachtig
drukte hij dit uit door te verklaren, dat hij
do verwerping van oen goede wet minder
duchtte, dan de aanneming van een slechte.
Wie er spreekt van een regeling der taak-
verdeeling tusschen Rijk en gemeenten,
voor en aleer tot de kostenverdeeling wordt
overgegaan, vraagt iets, wat zoo maar niet
te verwezenlijken is.
Aan dit werk begint hij dan ook niet.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Chamberlain heeft in het Lagerhuis zijn
instemming betuigd met Gibson's voorstel.
Een socialistische overwinning in Dene
marken.
BINNENLAND.
Minister De Geer over het wetsontwerp
inzake financieele verhouding tusschen
Rijk en Gemeenten. (1ste blad).
Met ingang van 1 Mei a.s. zal de tijde
lijke vergunning van semi-artsen tot uit
oefening van de geneeskunst worden inge
trokken. (1ste blad).
Bij een auto-ongeluk te Amsterdam zijn
vier porsonen gewond. (Gera. Berichten,
2de blad).
De roofoverval te Lisse. Uitspraak
Rechtbank. (Rechtzaken. 1ste blad).
Een sigarenmerk 4711. De rechter be
slist, dat dit geoorloofd is, hoewel er ook
een eau de cologne-merk bestaat van dien
naam. (Rechtzaken. 1ste blad).
Het denkbeeld van den heer van Vuuren,
om alle wetten waarbij lasten aan de ge
meenten worden opgelegd voortaan mede
te laten ondorteekenen door den minister
van Binnenlandschc Zaken zal hij overwe
gen.
De bedoeling van liet wetsontwerp is t-e
komen tot een betrekkelijke egalisatie van
belastingdruk voor alle bfewonors van Ne-
derlandsche gemeenten. Een normalisee
ring van het belastingstelsel, opdat de ver
schillet! in belastingdruk tusschen do I07u
Nedcrlandscbe gemeenten wat- kleiner
wordon. Hierdoor zal natuurlijk in tal van
gemeenten wat meer belasting betaald
moeten worden, maar daartegenover staat,
dat in andere gemeenten de druk mindei
wordt. Nu zou de minister voor en aleer hij
daartoe overging eerst- het geheele belas
tingstelsel kunnen gaan herzien, zooals de
heer Ter Laan wenschte, maar dan kwam
er voorloopig niets terecht van dit ontwerp.
De heer Ter Laan wenschte herziening van
de grondbelasting, waarbij volgens dc ver
koopwaarde zou worden aangeslagen, maar
toen dat in 1921 werd voorgesteld verwierp
de Kamer het wetsontwerp. Heel veel wij
ziging in het voorstel zal de minister nu
ook niet brengen, dat bleek wel uit zijn
antwoord aan hen die gepleit hebben voor
een eigen inkomstenbelasting voor dc ge
meenten. Aan een ongelimiteerde eigen in
komstenbelasting denkt de minister niet.
maar daar had ook niemand om gevraagd.
Voor een gelimiteerde eigen inkomstenbe
lasting voelt hij ook niet veel om niet te
zeggen niets. Op dit oogenblik zijn er 1000
gemeenten, die een aftrek hebben beneden
de 800.en daaronder een groot aantal
met zelfs een aftrek van 500.—, 100.en
300.Hieraan wil de minister oen eind
maken en dit kan volgens hem alleen dooi
de gemeentefondsbelasting, waarin 600.-
de laagste grens is. Door een eigen gelimi
teerde inkomstenbelasting in de wet opto
nemen, inplaats van de 80 opcenten op de
gemeentefondsbelasting, wordt volgens de
minister de kiem gelegd voor Jiet herleven
van al de ellende, die we nu hebben. Mét
een verhooging der opcenten op de belas
tingen zal men nooit zoo zwaar kunnen zon
digen als met een eigen inkomstenbelas
ting in tal van kleine gemeenten. Heel veel
kans, dat de minister nog van inzicht zal
veranderen, bestaat er dus niet. Eveneens
gelooven we niet, dat de minister zal toe
geven aan de wenschen van de sociaal-de
mocraten, om het aantal opcenten op dr
gemeentefondsbelasting ongelimiteerd te
laten, of zelfs maar te verhoogen tot 100
of 120 procent. Dc 80 procent voert tot een
dergelijke hoogte, dat. de grens voor belas
tingheffing daarmede bereikt is. Als dc ge
meente daaraan niet genoeg heeft, moet zij,
zoo meent de minister, maar wat meer ha
len uit de andere belastingen.
De minister heeft zijn rede gisteren be
eindigd.
KATHOLIEKE JEUGD-
DEMONSTRATIES.
De Diocesane Jeugdcommissie in het
Aartsbisdom heeft gisteren besloten een
grootsche demonstratie te organiseeren
van de Katholieke jongeren en wel op l
Sept. c.k. te Utrecht en tc Hengelo, waar
op bereids de goedkeuring van den Aam
bisschop werd verkregen.
Kersenexport naar Duitschland.
Naar wij uit goede bron vernemen, zal
ook Duitschland met ingang van 15 Mei
maatregelen nemen legen den invoer van
kersen uit het buitenland, dus ook uit
Nederland, welke maatregelen ongeveer
hetzelfdc zijn, als die door Engeland zijn
genomen.