Ned. Oost-Indië
RECHTZAKEN
TWEEDE BLAD
DE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 30 MAART 1929
GEMENGDE BERICHTEN
Zonderlinge practijken.
Uit Arnhem wordt aan de „Tel." gemeld:
De Heilsbrigade, een stichting „tot evan
gel?—tie en maatschappelijk werk" geves-
tigü te 's-Gravenhage, heeft enkele dagen
geleden te dezer stede een divisie opge
richt. Veel heil heeft deze heilsbrigade hier
intusschen niet gebracht.
De actie ving aan met het huren van een
lokaal aan den Hommelscheweg alhier, dat
den naam „Bethel" kreeg.
Strooibiljetten werden in grooten getale
gedrukt en in Arnhem en omstreken ver
spreid. „Steunt ons in ons maatschappelijk
werk", zoo stond in dezo biljetten, „wij hel
pen hen, die steun noodig hebben, die geen
onderdak, geen voedsel, geen kleeding en
geen verzorging hebben". En voorts werden
diensten in allerlei vorm aangeboden, tot
bewakingsdienst en incassodienst toe.
Langs de huizen colporteerden mannen
en vrouwen met steunbonnen. Die bonnen
werden door de ingezetenen reeds in vrij
grooten getale gekocht en weer weggege
ven aan behoeftigon, die op vertoon ervan
warm voedsel zouden krijgen. Dezo bonnen
werden gelegd op het „officieel orgaan"
van de Heilsbrigade „De Noodkreet"
niet te verwarren met „De Strijdkreet" van
het Leger des Heils en dus met dit or
gaan verkocht. De politie kon tot dusver
niets beginnen tegen dezen bonnenverkoop
al doet zij wel pogingen om het verder
werken van de brigade te beletten en heeft
zij bij wijze van proef proces-verbaal tegen
een paar colporteurs opgemaakt.
Volgens inlichtingen ons door den Arn-
hemschen Armenraad verstrekt, is inder
daad op deze bonnen eenig eten verstrekt,
echter volstrekt zonder eenige controle en
ook aan personen, die niet in het bezit van
bonnen waren. In plaats van warm eten
gaf men levensmiddelen in natura, zuur
kool, aardappelen enspek.
Intusschen blijkt hieruit wel, dat de col
porteurs en colportrices - die in een ver-
pleegsterscostuum rondloopen te Arnhem
en omgeving resultaten hebben bereikt met
hun beroep op de weldadigheid. Tevens
was de divisie aangevangen met het opha
len van kleeren, papier enz. De ervaring
te Den Haag heeft al geleerd, zoo deelde
de heer G. van Boekei, secretaris van den
Armenraad, ons mede, dat die kleeren da
delijk tegen vrij hooge prijzen worden ver
kocht.
Thans is aan de actie van de Heilsbriga
de een onverwacht einde gekomen.
Zekere B., die tot „bevelvoerend officier"
benoemd was de officieel© rapporten
wijzen uit, dat hij reeds eenige malen ge
vangenisstraf kreeg is met de Noorder
zon vertrokken. Vermoedelijk met gelden
van verkochte steunbonnen, een bankbil
jet van 10.— van zijn hospita, voorts zon
der zijn pensiongeld te hebben betaald en
met veel schulden.
Verschillend© leveranciers in deze ge
meente hebben aan hem geleverd. Bij el-
kaai, zoo deelde de heer Van Roekei ons
mee, zullen de schulden ruim 1000 bedra
gen.
De Arnhemsche politie is thans een uit
gebreid onderzoek begonnen en het lokaal
..Bethel" is gesloten. Intusschen schijnt
men in de omgeving van Arnhem nog door
te gaan met verkoop van steunbonnen;
een groot aantel dezer bonnen is nog in
handen van colporteurs. De verdwenen
„bevelvoerende officier houdt zich ver
moedelijk te Amsterdam op:
Malversaties te Elshout.
„De Tijd" verneemt, dat door de afdee-
lin'g comptabiliteit van de Prov. Griffie te
's-Hertogenbosch een onderzoek is inge
steld ten gemeentehuize van Oudheusden
en Elshout te Elshout, zulks naar aanlei
ding van beschuldigingen uitgebracht tegen
het beheer van den burgemeester dier ge
meente door de raadsleden wethouder L.
van Herpt en Chr. Sprengers. Het onder
zoek heeft uitgewezen dat er inderdaad
malversaties zijn gepleegd en gelden zijn
verduisterd. Het juiste bedrag is nog niet
vastgesteld.
Naar het blad verneemt wordt ook te
gen den gemeente-ontvanger een aanklacht
ingediend wegens het handelen hl strijd
met de instructies.
Mishandeling.
Bij een vechtpartij in de Marktstraat te
Wormerveer is de sjouwerman W. v. Z.
zoodanig mishandeld, dat er gevaar voor
zijn leven bestaat. Na door dr. Lampe te
zijn behandeld is het slachtoffer in het
ziekenhuis opgenomen. De politie heeft
de twee gebroeders V. en P. aangehouden.
Kippendiefstallen.
Den laatsten tijd wordt Nederweert on
veilig gemaakt door één of meer kippendie
ven. Alleen in de buurtschappen Horik en
Nieuwstraat zijn in eenige weken tijds hon
derden kippen gestolen. In een der laatste
nachten werd wederom op een drietal
boerderijen gepoogd in de hoenderhokken in
te breken, hetgeen «venwel niet is gelukt.
Van de daders is tot nu toe geen spoor
ontdekt.
Munitie-ontploffing in Mexico.
In een opslagplaats van munitie der
Mexicaansche regeering, die nabij de Ame-
rikaansche grens is gelegen, is een deel
van den voorraad ontploft. Drie Mexicaan
sche soldaten werden gedood, alsmede een
Duitsch werkman, Franz Schulenberg en
zijn zeventienjarige dochter. De werkman
v/as bezig met het vervaardigen van bom
men. Door de ontploffing trilden ook in
Galexico vele huizen.
BUITENL. BERICHTEN
ONGELUKKEN.
BRUG IN ENGELAND INGESTORT.
Veertig personen vallen in de Tees.
Twintig hunner ïoopen
verwondingen op.
Toen ongeveer 40 personen in verschil
lende voertuigen de hangbrug te Cother-
stone in het graafschap Durham oversta
ken, bezweek een van de kabels, ten ge-
volgo waarvan een deel van de brug ineen
stortte. Allen die zich op de brug bevon
den, vielen in de Tees, waarbij ongeveer
20 personen werden gewond, van wie eeni
ge ernstig.
GR00TE BRAND IN ITALIË.
Zestig huizen verwoest.
De „Mezzo Giorno" meldt uit Trento,
dat in den nacht van Woensdag op Donder
dag te Mortaso in de Vallo Bendena een
groote brand heeft gewoed, waardoor zes
tig woonhuizen met al het meubilair in de
asch zijn gelegd. De prefect -van Trento
heeft zich naar het tooneel van de ramp
begeven om namens de regeering de eerste
hulp tc verléenen.
Groote brand bij Charleroi.
Uit Brussel wordt gemeld: Nabij het sta
tion Thuin is Donderdag in een confectie
fabriek brand ontstaan. Het vuur breidde
zich zoo snel uit, dat voor1 de brandweer
krachtig kon ingrijpen, vier belendende
huizen eveneens werden aangetast. De
brandweer van Charleroi, die assistentie
kwam verleenen, slaagde er eerst in den
brand meester te worden, nadat de fa
briek en twee huizen geheel uitgebrand wa
ren. De schade wordt op drie millioen
francs geschat.
Brutale juweelenroof.
Voor drie millioen juweelen
gestolen.
Donderdagavond, bij het sluiten van een
juwelierszaak te Brussel, drong een indivi
du, na de draden der clectrische geleiding
te hebben doorgesneden, den winkel binnen
en nam een koffer mede, waarin voor 3
millioen juweelen zaten, die de winkelbe
dienden bezig waren, in de brandkast te de-
poneeren.
Het parket stelt een onderzoek in, doch
men heeft geen enkele nuttige aanwijzing
kunnen verkrijgen.
De anti-Katholieke bestuursgeest op Malta.
V erontwaardiging der
Katholieke bevolking.
Uit Malta wordt aan de „Corriere d'Ita-
ïia" geschreven:
Voor eenige dagen heeft de bisschop van
Malta een brief aan zijn vicaris-generaal
geschreven om to protesteeren tegen de
vulgaire beleedigingen van den gouverneur
van Malta, lord Strickland, welke deze in
het parlement tegen den bisschop van Gozo,
alsook tegen den vicaris-generaal heeft
geuit.
Op de vraag van een afgevaardigde ant-
woorde de president der kamer, dat in
geval de bisschop het nog eens zou wagen,
zich over den gouverneur of andere autori
teiten afkeurend uit te laten, de regeering
zich gedwongen zal zien, de noodige stap
pen te doen, welke door de wet bij derge
lijke beleedigingen zijn voorgeschreven.
Natuurlijk wekte deze verklaring het
grootste misnoegen bij de Katholieke be
volking van Malta, welke reeds sinds lang
onder de anti-Katholieke bewindvoering
van den Engelschen lord Strickland lijdt.
Herhaaldelijk zijn er reeds anti-Katho
lieke verklaringen in het parlement van
Malta afgelegd, zonder dat de gouverneur
daartegen protesteerde, integendeel, hij on
dersteunde dergelijke manifestaties.
Thans echter heeft, gelijk bekend, de H.
Stoel een apostolischen delegaat naar Mal
ta gezonden, die op verlangen van den bis
schop aldaar nauwkeurig den toestand der
Katholieken op Malta zal onderzoeken.
Telefoon in slaapwagens.
Naar uit Bome wordt gemeld, zijn de eer
ste telefoondiensten op de Italiaansche trei
nen in gebruik genomen. Iedere slaapwagen
bij den expressdienst TurijnBome over
Milaan is voorzien van een telefoon, waar
door gesprekken met- alle steden van Italië
gevoerd kunnen worden, terwijl ook tele
grammen langs dezen weg kunnen worden
verzonden.
De dienst zal nog uitgebreid worden tot
andere treinen.
Geen officieele postzak van de „Zeppelin".
Naar men heeft geconstateerd, is uit het
luchtschip „Graf Zeppelin" boven Weenen
geen officieele postzak neergeworpen. De
postzak, die in een buitenwijk der stad
leeg gevonden is, kan dus hoogstens een
particulier-© briefzending hebben bevat.
Tunney als toreador.
Uit SeviUa wordt gemeld, dat de vroegere
wereldkampioen bokser zwaar gewicht Tun
ney les heeft genomen als stierenvechter
bij den bekenden toreador Algabeno. Gis
teren is hij met zijn leermeester in de are
na verschenen. Te zamen doodden zij drie
stieren.
Vier fuseliers in een stroom meegesleurd.
Twee hunner verdronken.
Bij het overtrekken van de kali Ello in
het Magelaugsche zijn vier fuseliers door
den krachfcigen stroom meegesleurd. Twee
hunner zijn verdronken. De lijken zijn nog
niet gevonden.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
BIJ HOOFDPIJN, duizeligheid, suizen in
'b oor, gestooi-den slaap, slechte w-IÉimeurd-
heid, prikkelbare stemming, ncmetnen da
delijk het van ouds WcpvocM iebleken
„Franz-Josef'-bitterwatA- tc maat In rap
porten van eerste geyeshe«cnjia inrich
tingen voor maag- et darrfinwlen wordt
nadrukkelijk gezegd, dat het T^ranz-Josef"-
water een bepaald voortreffelijk werkend
natuurlijk afvoermiddel is. 12390
Roekeloos met zijn auto te Haarlem
gereden?
Vijfhonderd gulden boete
tegen verdachte gccischt.
Gistermiddag werd. voor de rechtbank
dc behandeling voortgezet van de zaak te
gen jhr. E„ oud 22 jaren, wonende te
Utrecht aan wien ten laste was gelegd,
dat hij in den avond van 1 December 1928
als bestuurder van een vierwielig motor
rijtuig hoogst onvoorzichtig en roekeloos
op den Heerenweg te Haarlem had gere
den. Als gevolg daarvan zou hij een meu-
belmakersknecht hebben aangereden,
waardoor deze zwaar lichamelijk letsel
kreeg en nog niet in staat is zijn gewone
bezigheid uit te oefenen.
Thans werd als getuige-deskundigc ge
hoord de werktuigkundige ingenieur H. E.
Sohïeurholts Tichelaar, die remproeven
had genomen. Hierbij bleek hem, dab de
remmen niet voldoende functionneerden.
De officier van Justitie noemde heb een
schande, dat verdachte met een zich in
zoo'n slechten staat bevindende auto had
gereden. Als verzachtende omstandigheid
kon hij slechts aanmerken, het feit, dat
het slachtoffer te veel op asphaltgedeelte
van den weg heeft gereden. Dit was dan
ook de reden, dat het O. M. de rechtbank
niet zou verzoeken een rechtenïs op te leg
gen, doch verdachte's veroordeeling vroeg
tot een boete van 500, subsidair twee
maanden hechtenis met intrekking van
het rijbewijs voor den tijd van zes maan
den. Dc rechtbank zal over veertien da
gen uitspraak doen.
Doodelijke aanrijding van een wielrijder
's-Gravenhage.
Zes maanden gevangenis
geëischt.
Wegens het niet opkomen van een der
getuigen op Maart j.l. werd heden door
do Haagschc rechtbank dc behandeling
voortgezet van de zaak tegen den chauf
feur V. aldaar, wien ten laste was gelegd,
dat het aan zijn schuld to wijten zou zijn
geweest, dat hij op 11 November j.l. met
zijn auto een wielrijder heeft aangereden,
ten gevolge waarvan de aangeredene is
overleden. De aanrijding geschiedde te on
geveer halftwee in den nacht van 10 op 11
Novemberf bij de Trapjesbrug op den Loos-
duinschcweg. Nadat hedenmorgen de be
doelde getuige was gehoord, wees de Offi
cier van Justitie er op, dat verdachte be
kend staat als een woest rijder, die reeds
ettelijke malen is veroordeeld. De Officier
eischte veroordeeling van verdachte tot zes
maanden gevangenisstraf met ontzegging
van dc bevoegdheid om motorrijtuigen te
besturen voor den tijd van een jaar. Uit
spraak over veertien dagen.
De serie inbraken te Haarlem en elders.
Eenige weken geleden zijn de 25-jarige
E. W. H., en de 18-jarige H. B., beiden tc
Haarlem, gearresteerd als verdacht van
verschillende inbraken in 1928 en 1929 ge
pleegd.
Zij bekenden te hebben ingebroken: 1.
20 'Januari 1928 v. Dijks Koekfabriek aan
dc Paul Krugelkade; 2. 15 April 1928 ge
bouw B. K. Volksbond 3. 3 Januari 1929,
perceel Anegang 16, manufactuurzaak4.
10 Februari, Standaard-Theater aan de
Kleine Houtstraat.
Daarbij zijn nog gekomen: 5. 3 Februari
een poging tot inbraak in het Luxor Thea
ter; G. Inbraak in de consumptietent van
H. F. C.7. Idem B. C. H.; 8. Id. Haarlem;
9. Idem E. D. O.
Bovendien nog twee inbraken in con-
sumptietenten te Leiden.
Donderdagmorgen stonden zij terecht.
Zij waren gedagvaard, ter zake dat zij in
den nacht van 2 op 3 Januari zouden heb
ben ingebroken in perceel Anegang 16,
waarin gevestigd was de Amsterdamsche
Manufacturen- en Tncothandel.
Uit een niet -gesloten kast werd 24 en.
een rijwielbelastingmerk gestolen.
Verdachten bekenden.
De eisch luidt voor beiden acht maan
den gevangenisstraf. Uitspraak Donder
dag a.s.
Vcrd. H. stond vervolgens terecht, om
dat hij op 7 December 1928 een rijwiel, dat
hij in huurkoop had ontvangen van de
Ned. Bijwiel-Centrale te Haarlem, beleend
had, hoewel in zijn contract stond, dat
dit verboden was. Hij had 10 afbetaald
op het rijwiel en het toen bij de Bank van
Leening aangeboden. Daar hij de
kwitantie niet kon toonen, dat alle termij
nen betaald waren, werd hij teruggezon
den. Zijn vader maakte een 'kwitantie
klaar, toen hij deze toonde, kreeg hij cr
geld op. Verdachte beweerde niet te we
ten, dat hij een strafbare handeling ver
richtte. Het was trouwens zijn bedoeling,
dc fiets terug te halen, zoo gauw hij geld
had. De directeur van do Bijwiel-Centrale
getuigde het rijwiel voor 80 verkocht to
hebben.
De Officier van Justitie eischte twee
maanden, gevangenisstraf. Uitspraak Don
derdag a.s.
UIT DE RADIO-WERELD.
HET ABC VAN RADIO-FORMULES.
Wat is zelf-inductie.
De twee factoren welke men bij radio
toestellen steeds weer aantreft zijn zelf-
inductie en capaciteit in de vorm van spoe
len en condensatoren, en hoewel cr toestel
len bestaan zonder condensatoren (met va
riometer of glijspoel) is de spoel (zelf-in
ductie dus) altijd aanwezig. Wat is nu
zelf-inductie en waarom is deze altijd aan
wezig?
Om zich hiervan een goede voorstelling
te kunnen maken moet onze fantasie to
hulp geroepen worden. Wc stellen ons voor
een draad waarin een electrischen stroom
optreedt en hoewel wc nog nimmer dc clcc-
triciteit zagen weten we zeer goed wat
er in den draad gebeurt. Wc weten bijv.
dat de stroom van een batterij komt waar
mede de uiteinden van den draad verbon
den zijn en dat we dc stroomrichting kuu-
nen omkeeren door de aansluitingen te
verwisselen. We weten ook dat dc stroom
sterker wordt bij het opvoeren van de bat
terijspanning (of door vermindering van
den weerstand) en door middel van een
schakelaar de stroomkring onderbroken
wordt. Indien inplaats van een batterij de
wisselspanning uit 't stopcontact aange
sloten wordt, zal er een wisselstroom door
den draad gaan, d. w. z. een stroom die
eerst in de eene richting en dan in dc te
genovergestelde richting gaat, daarna weer
omwisselt etc. etc. Het aantal wisselingen
van den stroom per seconde noemt- niön fre
quentie. Zoo is de frequentie van de meeste
wisselstroomnetten in ons land 5o (5o pe
rioden).
Dit alles vindt plaats in den draad, maar
daarbuiten gebeurt ook iets: iedere eleet.'l-
sche stroom gaat gepaard met een magne
tisch veld, d. w. z. om den draad waarin
een stroom gaat is een magnetisch veld;
dit veld is minstens even belangrijk als de
stroom zelf, gedraagt zich op dezelfde wijze
en kan er ook nooit van gescheiden worden
Wanneer de stroom varieert, wijzigt zich
ook het begeleidende magnetisch, veld, als
de stroom minimum of maximum is, is ook
het veld minimum of maximum, houdt de
stroom op dan is ook 't magnetisch veld
verdwenen, kortom hoe en wanneer de
stroombeweging ook is, zij gaat gepaard
met een magnetisch veld.
Wat een magnetisch veld is mag bekend
verondersteld worden; de gewone staal-
magneet geeft daarvan duidelijke voor
beelden. Wanneer een (geleider) draad in
een magnetisch veld bewogen wordt zal in
dien draad een electrischen stroom ont
staan; hetzelfde gebeurt als een magne
tisch veld een (geleider) draad snijdt, waai
de draad stilstaat en het magnetisch veld
bewogen wordt.
Tot zoover is alles begrijpelijk maar nu
komt het voornaamste. We nemen als
voorbeeld een spoel, bijv. van twee windin
gen. Wanneer de stroom begint tc Ïoopen
en de eerste winding passeert treedt tege
lijk daarmede heb magnetisch veld naar
buiten. De tweede winding ligt vlak naast
de eerste winding dus ook in het zich voort
bewegende veld, met het gevolg dat er in
de 2de winding een stroom ontstaat tenge
volge van dit magnetisch veld, dus nog
voordat de hoofdstroom in de" 2de winding
komt is er al een stroom ontstaan uit het
magnetisch veld, veroorzaakt door den
stroomloop in de eerste winding, die tegen
gesteld is aan den hoofdstroom, dus hem
tegenwerkt. Waarom dit zoo is zullen wij
thans onbesproken te laten, alleen het feit
constateeren. Eigenaardig is dat deze se
cundaire stroom het ontstaan van den
hoofdstroom, dus bij het toenemen van den
hoofdstroom, tegenwerkt en een stroom in
tegengestelde richting opwekt, en bij het
afnemen een stroom in dezelfde richting
geeft die de hoofdstroom tracht voort tc
doen duren. Wanneer dc hoofdstroom
wordt afgesneden duurt de secundaire
stroom dus nog even voort. Wc kunnen dit
zelf-inductieverschijnsel vergelijken met
een voertuig, bijv. een tram. Om haar op
gang te krijgen moet veel energie aange
wend worden, omdat zij zich tegen dc
voortgaande beweging verzet. Is zij een
maal op gang en worden dc remmen aan
gehaald, dan verzot zij zich hier ook togen
en behoudt nog even haar voortgaando be
weging. Zoo is het ook met den electrischen
stroom.
De stroom wekt dus een zich zelf tegen-
werkenden extra-stroom op, welk ver
schijnsel men zelf-inductie noemt. Dc gc-
heelc afstamming is gebaseerd op dit zelf-
inductieverschijnsel. Hoe grooter de zelf-
inductie hoe kleiner de frequentie (grooter
de golflengte). Een grooterc zelf-inductie
verkrijgen wij door meer windingen, dus
een groote spoel. De eenheid van zelf-in
ductie is de „Heriry".
BOUWT GIJ ZELF UW
RADIO-TOESTEL?
Een tecnische financieele kwestie.
Er wordt steeds meer aan zelfbouw ge
daan, wat duidelijk gcillustreerd wordt
door het feit, dat alleen reeds in ons
land dit seizoen c.a. 150.000 bouwschema's
aangevraagd werden.
Men bouwt niet zelf omdat het beter
of goedkooper is, maar meer uit sportivi
teit; bet is een aangename bezigheid die
direct practische resultaten oplevert. Ook
ondervindt men wel eens teleurstelling,
vooral wanneer zonder de noodigo voor
bereiding gewerkt wordt en men zich
reeds direct op moeilijke projecten werpt.
Wanneer men met beleid te werk gaat
slaagt het werk altijd, overigens doet dc
schroevendraaier, tang en soldeerbout do
rest.
Prima materiaal is het halve werk en
een 3-lampstoostcl met goedo onderdooien
werkt beter dan een 5-laraps uit goedkoop
materiaal gebouwd, terwijl de totaalprijs
in beide gevallen nagenoeg gelijk zal zijn.
Bovendien moet alles in verhouding zijn;
een uitstekend toestel met een goedkoop
plaatspanningapparaat kan niet werken,
evenmin als een prima luidspreker met een
goedkoop toestel voldoet. Moderne lam
pen behoeven een modern plaatspanning
apparaat en kunnen niet gevoed worden
uit een annodebatterij van 90 Volt. Na
tuurlijk kan niet ieder een kostbare in
stallatie aanschaffen en legt 't financieele
gedeelte ook gewicht in de schaal. Men
stello „kwaliteit der weergave" steods
voorop, daarna komen selectiviteit en
kwantiteit.
Wat is nu de allergoedkoopste scha
keling voor luidspreker-ontvangst? Dat is
natuurlijk ook hot eenvoudigste schema en
wel dc detector mot één trap laagfre-
quenttransforraatorversterking, de primai
re schakeling met twee spoelen, waarvan
één uitwisselbaar. Dc afstemming ge
schiedt met cén variabelen condensator,
dus zoo men wil 1-knops afstemming. Bij
gebruik van een prima stel ondercleeleu
is dit een goed luidsprekertoestel voor
ontvangst van Hilversum, Huizen, Daven-
try en Zcesen en een paar kortc-golfsta-
tions. Meer dan eeu matig kamergeluid
mag men niet eischen. Niet dat dit toestel
alle idealen in zich vereenigt, doch kwa
litatief is clc weergave beslist goed; de
selectiviteit is niet het maximum.
Verder heeft dit 2-lampstoestel nog voor
dat een droge anodebatterij gebruikt kan
worden, daar het anodestroomvorbruik van
2 lampen betrekkelijk gering is en de
batterij dus niet overbelast wordt. Dc on
derhoudskosten zijn ook gering; bij pl.ni.
4 uren luisteren p. dag éénmaal accu-laden
per maand (40 cent) en één anodebatterij
van 120 Volt per 3 maanden f 7). Wanneer
dan als gemiddelden levensduur voor de
lampen 1 jaar aangenomen wordt zijn dc
bedrijfskosten gemakkelijk uit te rekenen.
Wij moeten hier nog aan toevoegen dat
een groote en hooge antenne (c.a. 30-50 M.
totale lengte horizontaal en verticaal to
zamen en pl.m. 57 M. hoog) de geluid
sterkte belangrijk kan opvoeren.
Voor een, zoo men dit noemt, universeel
toestel is het noodig nog één trap hoog-
frequentverstorking vóór te schakelen. Het
aantal kringen wordt zoo groot mogelijk
gemaakt, dus liefst vier, waarvan min
stens twee afgestemd worden met een
variabelen condensator: dc tegenwoordige
selectiviteitseischen maken drie afge-
stemdo kringen echter noodzakelijk, fc.\v.
de antennekring, roosterkring H. F. lamp
en roosterkring detectorlamp. Deze hoo-
gere selectiviteit gaat weer gepaard mei,
een verlies aan geluidsterkte, zoodat het
wel aanbeveling verdient de moderne lam
pen tc te passen. Hierbij is geen anode-
batterij mogelijk doch oen plaatspanning
apparaat noodzakelijk. Wenscht men een
zeer krachtig geluid dan wordt nog eens
een trap L. F.-versterking achter ge
schakeld en als eindlamp een groot type
gebruikt. Het is dan ook gewenscht een
volumeregelaar aan te brengen in den
vorm van een gloeidraadweerstand voor
cle H. F.-lamp cn zoo noodig con potentio
meter op do primaire wikkeling van den
1- en L. F. transformator.
Meer dan oen 4-lampstoestel is voor
normaal gebruik niet noodig tenzij met ccn
kamer-antenne ontvangen wordt. Dit type
apparaten leent zich niet voor zelfbouw
en geef vrijwel steeds teleurstelling. Ge
bruikt bij voorkeur een eenvoudig ont
werp.
HOOGFREQUENTE RADIO
DISTRIBUTIE.
Een Amcrikaanschc medewerker van
„Radio Expres" schrijft:
Het is mij gebleken, dat in Nederland
in sommige streken een vorm van radio-
distributie hoogtij viert, welken wij hier
in Amerika ook kennen voor hotel- en hos
pitaalinstallaties cn dien wij kunnen noe
men audiofrequento (laagfrequentc) distri
butie. De Radio Corporation of America
heeft daarvoor standafard installaties ont
worpen van verschillend vermogen, al naai
den omvang van hot net, dat bediend moot
worden cn in verschillende graden van uit
voering. Daar zijn eenvoudige installaties,
waarbij enkel stopcontacten zijn aange
bracht in verschillende kamers, en luxe-in
stallaties, waarbij men een in den muur in-
gebouwden luidspreker vindt, met een
sterkteregelaar en een schakelaar om uit
een viertal programma's oen keuze tc doen.
Voor zoover mij bekend, komen even
wel installaties, die geheel© steden of
dorpen of zelfs gchccle streken bedienen,
feitelijk niet voor. Dc radioluisteraar heeft
toch veel liever zijn eigen toestel, waarmee
hij de vrije keus behoudt uit al hetgeen dc
ether biedt.
Maar het komt liier in de steden na
tuurlijk nog méér voor dan in Nederland-
sche steden, dat in een enkel gebouw of
gebouwencomplex zóó veel gezinnen wo
nen, dat het aanbrengen van een eigen an
tenne voor elke woning tot de onmogelijk
heden behoort cn tot vrecselijke warnetten
van draden, storingen cn slechte ontvangst
voert, terwijl vaamantennes te veel lest
hebben van dc gewone „stadsstoringen".
Vandaar dat cle ingenieurs der Badio
Corporation zijn gaan zinnen op een op
lossing dio aan elk - toestelbczitter het
volle genot van zijn toestel laat, zonder
dat ieder zijn eigen opvangmiddel noodig
heeft.
