20ste Jaargang
VRIJDAG 22 FEBRUARI 1929
No. 6111
BUITENLAND
BINNENLAND
STADSNIEUWS
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
"Voor Leiden 19 cent per week .f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week .f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad varschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mcdedeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
Ons groeten.
't Is al eenigen tijd geleden, dat wij een
vergelijking maakten tusschen wat ons op
viel bij het graf van den onbekenden sol
daat te Brussel en wat wij dikwijls zien
bij onze kerken.
Daar in Brussel wordt voor het graf
van een onbekende gegroet, duidelijk
waarneembaar, zonder eenige aarzeling,
met één slag, één gebaar wordt de hoed
eerbiedig afgenomen.
En hoe groeten wij, katholieken, vaak
den Grooten, Dien wij wel kennen,'als wij
een onzer kerken passeeren.
Nu wordt dezelfde vergelijking gemaakt
door een onzer tegenstanders, om ons er
mede te treffen.
De heer Kleerekoper is naar Londen
geweest. Hij vertelt dat in het „Volk" en
beschrijft, hoe hij, in een bus gezeten,
kwam langs het graf van den onbeken
den soldaat, hoe hij toen (heel moedig!)
de hoed heeft opgehouden, terwijl allei
vastbesloten groetten. En dan vergelijkt hij
d i t groeten met het groeten van katho
lieken, als zij de kerk passeeren.
„Velen doen het aarzelend of snel,
opdat het niet opvalle. Anderen laten
het na, ook geloovigen. Zij verwarren laf
en lef".
Wij weten wel, dat bedoelde katholie
ken het niet allen zoo kwaad meenen.
ar toch, zij geven ergernis.
Zij behooren anders en beter te doen.
emen hier gaarne over de beschouwing,
die de „Geld." aan de opmerking van den
eer Kleerekoper vastknoopt.
,,Men kan van zijn vijanden dikwijls wat
eren en zoo ook in dit geval. Inderdaad
andelen velen onzer als de heer Kleere
koper het gezien heeft, maar wij weten
el, waarom zij zoo doen. Zij willen niet
opvallen. Zij vreezen niets zoozeer, dan
dat men zeggen zal, dat zij zioh aanstel
len. Zoo zijn de hollandsche katholieken
nu eenmaal. Of dat komt van den eeuwen
ouden druk,, waaronder zij geleefd hebben,
Weten wij niet, maar het is een algemeen
erkend gebrek. Nog zooveel jaren niet ge
leden dorst een leek niet in het openbaar
spreken over een godsdienstig onder
werp en als er in een vergadering ook
maar een Onze Vader gebeden moet wor
den, dan pleegt men den adviseur te vra-
m voor te bidden. Men is nergens zoo
bang voor als in het openbaar godsdien-
ig te znjj.
En zoo nemen wij voor rn kerk haastig,
vluchtig onze hoeden af, want wij spelen
in het openbaar niet graag den vrome.
Men spreekt zoo gauw van aanstellerij.
En wat hebben anderen er mee noodig, als
wij, de kerk voorbijgaande, den Heer
groeten, Dien wij weten, dat er tegenwoor
dig is?
Maar anderen zien naar ons.
Anderen meten onze godsdienstigheid
af naar onze uiterlijke gedragingen.
Anderen zeggen, dat die godsdienst er
bij ons toch maar oppervlakkig op zit, als
wij d'r niet eens voor uit durven komen,
loyaal, open, fier, op straat tusschen de
piensohen.
Kleerekoper heeft ons dat geleerd en
wij nemen die les ter harte. Eigenlijk
moest ons dat door anderen niet geleerd
Worden, want de tijd van het mensche-
lijk opzicht, waar een vorig geslacht zoo
ernstig aan leed, is toch wel voorbij. Wij
maken ons kruisteekea aan elke open tafel
wij schamen ons niet meer voor het
bidden in het openbaar of voor welke
openbare godsdienstige plechtigheid ook.
Hit menschel ijk opzicht houden wij ons
nergens van terug.
Alleen bij 't- passeeren van 'n kerk hou
den wij de gewoonte aan: even vluchtig
groeten als deden wij haastig iets, waar
voor wij ons eigenlijk moesten schamen.
Dat leelijke overblijfsel van den vroege-
ren tjjd, wij namen de gewoonte van
Woegere geslachten over moet eruit.
Kleerekooper liet ons zien, welke erger
nis wij erdoor geven.
Onbevangen, open, royaal zij onze groet,
een groet en 'n geloofsbelijdenis te-
VAN HET VATICAAN
INTERVIEW MET DEN PAUS.
Over het accoord met het Quirinaal.
„Veel arbeid dient er nog
verricht te worde n."
De correspondent van de „United Press"
te Rome heeft een interview gehad met
den Paus naar aanleiding van de overeen
komst, welke tusschen het Vaticaan en de
Italiaansche regeering is tot stand geko
men.
De groote vreugde, welke de erkenning
van de souvereiniteit en de onafhankelijk
heid van den H. Stoel onder de katholie
ken der gehee'e wereld heeft verwekt,
heeft den Paus buitengewoon veel genoe
gen gedaan. ..Het is zeer verblijdend voor
ons", zoo zeide hij, „deze vreugdesuitin
gen te vernemen en het feit, dat de ge-
heele katholieke wereld do gebeurtenis-,
sen der laatste dagen met deze opmerke
lijke vreugde heeft ontvangen, bewijst,
dat die katholieke wereld met ons begre
pen heeft en met ons venheusrd is. In aPe
lanJen stroomden de katholieken in de
kerken te zamen cm uiting te geven aan
hun dankbaarheid, a'sof deze verzoening
henze'f betrof. Het feit. dat zij zich 00 zoo
grooten afstand bevonden, verminderde
hun groote vreugde niet, doch verhoovde
hun geestdrift zelfs nog. Het was, alsof
er in hun eigen land een feest werd ge
vierd
De paus verklaarde voorts, dat de recht
vaardigheid der overeenkomst tusschen de
Italiaansche regeering en het Vaticaan
door een groot deel der wereld wordt er
kend. ..Thans is die overeenkomst bereikt",
zeide Z.H. ten slotte, „en, wat meer is, de
vruchten er van zullen nog komen. In de
toekomst znPen wij het goede zien. dat uit
de regeling zal voortvloeien. Er die^t ech
ter nog veel arbeid verricht te worden."
Mgr. Duca eerste nuntius bij de
Italiaansche regeering?
Het gerucht loont, dat M«rr. Duca, secre
taris van de afdeeling buitenlandache ker
kelijke aangelegenheden van het Vaticaan,
de eerste nuntius zal zijn, dien de H.
Stoel bij de Italiaansche regeering zal be
noemen.
DUITSCHLAND
Tumult in de Harrburgsche „Bürgerschaf".
Een duimstok als projectiel.
Aan het slot der groote debatten over
de staatsbegroolirc kwam het gisteren in
de Hamburgsche „Bürgerschaft" teven mid
dernacht tot onvewonden toovee'en.
Toen de nationaal-socielistiscbe afge
vaardigde Hüttmann zijn begrootingsrede
hield, overhandigde de sociaal-democrati
sche afgevaardigde O'fers hem als teespe-
lino- op zijn verklaringen een duimstok.
Hüftmarn wiero den duimstok weer
naar Olfers toe, die den stok daarop op
nieuw naar het soreekgestoe'te wierp.
Nu greep Hüttmann den duimstok en
wiero hem, met de bedoeling, Olfers te
treffen, naar de banken der sociaal-demo
craten. Hii mis'e echter Olfers en trof de
afgevaardigde mevr. Peine. H'erdoor ont
stond groote oowinding in de rijen der so
ciaal-democraten.
De president poogde het incident hier
door hii te leggen, dat hij de afgevaardig
den Hüttmann en Olfers tot de orde riep.
Te°-en deze bes'issing werd door de so
ciaal-democraten opgekomen, die er op
wezen, dat de president de dames in het
huis niet voldoende beschermde.
Intusschen had de commnnjs'ische afge
vaardigde Dettmann zi"h naar het spreek
gestoelte begeven en den natioraal-socia-
list Hüttmann bij den kraag genakt.
De opwinding in het huis werd steeds
grooter, zoodat de president de zitting tien
minuten lang onderbrak.
Na heropening der zitting verklaarde
de president dat hij. op grond van een be
spreking met den seniorenraad, zijn beslis
sing handhaafde.
Afgevaardigde Hüttmann beëindigde
daaroo zün rede.
Dade'ijk daarop kwam het opnieuw tot
incidenten wegens het geven van een
spreekbeurt aan een communistische afge
vaardigde.
Het getwist daarover leidde tot opge
wonden interrupties bii de communisten die
den president aanleiding gaven, twee
communistische afgevaardigden elk drie
maal tot de orde te roeden en ze dan van
bijwoning der zitting uit te sluiten.
De groote oowinding in het huis duurde
tot het einde der zitting voort.
Trotski de balling.
Het Centrum tegen zijn toe
lating in Duitschland.
Blijkens een Wolffbericht verzet de Duit-
sche Centrumpartij zich tegen de toelating
van Trotski in Duitschland, daar het ge
vaar bestaat, dat Duitschland bij de Rus
sische binnenlandsche verwikkelingen
wordt betrokken, voorts omdat Trotski
steeds is blootgesteld aan een aanslag en
ten slotte, omdat Trotski, daar hij voor
zijn levensonderhoud moet zorgen, onmo
gelijk een absoluut gereserveerde houding
kan aannemen.
FRANKRIJK.
De eeuwige vlam uitgebluscht.
De „vlam der herinnering" op de tombe
van den onbekenden Soldaat onder den
Are de Triomphe is gisteren uitgebluscht,
doordat de vorst den gastoevcer had afge
sneden. Dit is de eerste maal sinds de be
zetting van den Onbekenden Soldaat, dat
de vlam niet meer boven zijn graf brandt.
ENGELAND
De ziekte van koning George.
Voor het eerst geloopen.
Officieel werd gistermorgen uit Craig-
weil House te Bognor gemeld, dat de ko
ning een greden nar'.it had gehad. De
koning heeft voor net eerst met behulp
van een stok en met een verpleegster
naast zich zijn slaapkamer rond geloo
pen. De ramen van 's konings kamer zijn
gisteren voor 't eerst 's morgens opengezet
met het gezicht op de in de zon glinsteren
de zee.
De koning is nog buitengewoon zwak
en in weerwil van het goede weer is het
onwaarschijnlijk dat men hem buitenshuis
zal brengen. Vóór deze stap kan worden
genomen meet het weer ideaal zijn.
SPANJE.
De ontbinding van het artilleriekorps.
B ij n a 2000 officieren getroffen.
Uit Madrid wordt gemeld, dat door de
maatregelen, welke de regeering tegen ae
artillerie-corpsen heeft eencmen, 34 com
mando's werden getroffen, bestaande uit
59 oversten, 167 a"dere hoofdofficieren en
379 majoors, 722 kapiteins en t>57 luite
nants.
Generaal A g a in vr ij h e id
g 'e t c f d.
Volgens een bericht uit Madrid aan de
..Ttemps" heeft de Spaarsche regeering
den bij de incidenten te Ciudad Real gear
resteerden luitenant-generaal Agui'era,
zonder nadere verklaring weer vrijgelaten.
De regeering schijnt er van afgezien te
hebben de persoren, die bij de opstandige
beweging betrokken zijn, voor den krijgs
raad te dagen. Het vooronderzoek ten op
zichte van de burgers en militni-en, die
aangeklaagd zijn, zal waarschijnlijk weken
lang duren.
Een aantal artillerie-officieren hebben
de vereischte' stappen gedaan om in het
leger te kunnen teruglreeren. Geme'd
wordt, dat de receering binnen enkele da
gen over een voldoend aantal officieren
zal beschikken voor het beletten der voor
naamste leidende^ posten. Gisteren is een
konirk'iik decreet gepubliceerd, waarbij
drie kolone's, twee luitenant-kolonels en
een majoor van de artil'erie in hun rang
worden hersteld. Het totale aantal Snaan-
sche artillerie-officieren bedroeg 1983.
AMERIKA
HET TACNA AR 1 HA-GESCHIL
OPGELOST.
Een overeenkomst tusschen Chili en Peru.
Tacna komt aan Peru, Arica
aan Chili.
De grershjin tusschen Peru en Chili is
vastgeste'd juist ten noorden Van den in
ternationalen spoorweg van Arica naar La
Pas. Deze spoorweg b'ijft op grondgebied
van Chi'i. tot zij de Boliviaansche grens
overschrijdt.
De thans gesloten overeenkomst is het
resultaat van de door Chili aan Peru onge
veer vier maanden geleden, gedane voor-
s|el'en teen de vergadering der commis
sie. die belast was met deze kwestie, werd
verdaagd om directe onderhandelingen
tusschen beide landen mogelijk te maken.
De vrede tusschen Bolivia en Paraguay.
Verzoeningsprotocol
geratificeerd.
De Auierikaansche senaat heeft het
verzoeninvsprotocol samengesteld door de
Pan-Amerikaarsnhe corferentie inzake
een vredelievende oplossing van het ge
schil tusschen Bolivia en Paraguay gerati
ficeerd.
TWEEDE KAMER.
Verdragen.
De regeling van werkzaamheden bracht
een kleine verrassing: de heer Braat vroeg
zijn zoovee'ste wetsvoorstel' tct afschaffing
van den Zomertijd in openbare behandeling
te brengen op heden over een week. (De
Plattelandersbonder sprak van 29 Febr.,
waarop de voorzitter hem onder het oog
bracht dat deze datum niet bestaat). Dit
voorstcl-Braat dateert van 18 November...
1926. Twee jaar geleden werd eindverslag
daarover uitgebracht: een algemeene af
keuring over het telkens opnieuw indienen
van hetzelfde wetsvoorstel. In die twee
jaar heeft de staatsman van den Platte-
landersbond nimmer naar zijn geesteskind
omgezien.
Het grootste deel van de vergadering is
g*6teren aan twéé verdragen besteed.
Ee:st over het verdrag betreffende den
Kinderarbeid in den landbouw.
Nadat de Minister aan 't woord was ge
weest werd er uitvoerig en stevig geiepli-
ceerd, doch de tegenstanders bleken door
den minister niet overtuigd.
Tijdens de rede van'dezen bewindsman
bez'gde deze eenige Fransche citaten,
waarop de heeren De Visser en Braat aan
merking maakten, waarop de minister cleze
citaten in het Hollandsch resumeerde.
Teen dr. Nolens zijn repliek hield, ge
bruikte deze ook Fransche aanhalingen,
waarop wederom de heer Braat eenigszins
luide zijn ontstemming te kennen gaf.
„Waarcm wordt niet in het Hollandsch ge
praat 1" riep hij.
Och, interrumpeerde de heer Oud,
doelende op den heer Braat, hij begrijpt
het in het Nederlandsch ook niet! (luid
gelach).
Schouderophalend en lachend ging de
heer Braat naar zijn bank'je terug, nadat
dr. Nolens hem nog toegevoegd had: Ik
verzoek u mij niet to hinderen
Even later kreeg de heer Braat onder
hamereeklop nog een vermaning van den
voorzitter toen hij weder interrumpeerde
en de onmerking maakte: Straks gaat men
nog Italiaarsch praten! (hilariteit).
De heer Nolens vestigde er de aan
dacht op. dat men het karakter der con
ventie miskent, door het voor te stellen,
dat wij ons zouden verplichten haar in
houd te aanvaarden. Zij bevat een mini
mum, waarboven wij kunnen uitgaan.
Aan het oordeel van een man als Tho
mas, die a's organisator, a's administra
teur en bijna zou spr. zeggen a's prometor,
alles doét om het contact tusschen de re-
frepringen fe bevoer ren. is wel waarde te
hechten, al is het niét biïdend; Maar bo
vendien hebben wij door onze toetreding
tot den Volkenbnrtd en het Int. Arbeidsbu
reau verplicht ineen op ons genomen en die
verplichtingen dieren wij na te komen.
Overigens zag dr. Nolens in deze materie
geen tegenste!'i"g tusschen nationaal en
internationaal. En wie zich verzet tegen
het ontwerp omdat aan het verdrag geen
behoefte zou bestaan, die dient zich ook
te keeren tegen toetreding tot het Kellogg-
pact tot uitbanning van den oorlog, omdat
n:emand in ons land de behoefte gevoelt
aan oorlog als instrument voor onze natio-
na'e po'itiek.
Ten s'otte werd, ondanks alle oorspron
kelijk verzet het verdrag aangenomen zon
der hoofdeh'ike stinmiug; allcpn de heeren
de Visser (C. P.) en Braat (PI. B.) tegen.
Daarna is na eenige discussie goedge
keurd het in 1925 te Brussel tusschen Ne-
der'and en Be'gië gesloten verdrag betref
fende de territoriale rechterlijke bevoegd-
he'd betreffende het faillissement en be
treffende het gezag en do t?n uitvoerleg
ging van rechterlijke beslissingen, van
scheids-echterlijke uitsuraken en van
authentieke akten a'smede van het bij het
verdrag gevoegde additioneel protocol.
Ten slotte is een aanvang gemaakt met
de ïnterpellat'e van den heer Hiemstra
naar aanleiding van de voorstellen van de
Commissie-Guépin, d.d. 19 Juli 1926 inge
steld, inzake de Rijkswerven.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
Mej. Crielars trekt zich terug voor
den kwa'iteitszetel Vrouwenbeian-
gen in Haarlem—Helder.
Naar wij vernemen, heeft mej. N. A. O.
Cr elars zich teruggetrokken voor den kwa
liteitszetel Vrouwenbelangen in den kies
kring HaarlemHelder.
Nog een diskwalificatie.
Naar de „Res." verneemt, is op de jong
ste vergadering van het Partijbestuur voor
den kwaliteitszetel van Arbeidszaken ook
nog ged'skwa'ificeerd de heer Max Zo
merdijk te Delft.
NEDERLAND EN BELGIE.
De Unie van Utrecht en vragen
in de Belgische Kamer.
Een B. T. A.-te!egram uit Brussel meldt:
In antwoord op een vraag van den af
gevaardigde Joris aangaande de rede, die
professor Gerritsen te Utrecht gehouden
heeft ter herdenking van de Unie van
Utrecht en bij welke gelegenheid deze
spreker, volgens den heer Joris, zich ge
rechtigd achtte de eenheid van België
aan te vallen door te verklaren, dat een
deel van zijn bevolking in opstand is
tegen de bestaande orde, verklaarde mi
nister Hijmans, dat de Belgische regee
ring, zoodra zij kennis gekregen had van
de betreurenswaardige manifestatie te
Utrecht, de aandacht van de Nederland-
sehe regceering op deze feiten gevestigd
heeft met de noodige opmerkingen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Tet Tacna-Arica-geschil tusschen Peru en
Chili opgelost
De koude in Europa. Vooral in Grieken
land, waar overstroomingen het land ge
teisterd hebben, is de toestand vreeselijk.
(Buitenl. Berichten, 2e blad).
De toestand in hongerend China. (Bui
tenl. Beriohten 2e blad).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft gisteren het
wetsontwerp houdende voorbehoud der
bevoegdheid tot toetreding tot het ontwerp
verdrag betreffende den leeftijd waarop
kinderen mogen worden toegelaten tot den
arbeid in den landbouw z. h. s. aangeno
men. (1ste blad).
De verhouding tusschen Nederland en
België. (1ste blad).
Regeering en arttbtenaren.
Groot-Nederlandsche Studenten-
Congres.
Volgens de „Limb. Koer." heeft de Mi
nister van Buitenlandsche Zaken aan zij
ne ambtgenooten den volgenden brief ge
richt:
Het is mij gebleken, dat het Dietsche
Studentenvei bond een aantal vooraan
staande Nederlanders heeft uitgenoodigd
om lid te worden van het Comité van
Aanbeveling van het binnenkort te hou
den 14e Groot-Nederlandsche Studenten-
congres.
Bij gelegenheid van vorige Groot-Ne
derlandsche Studentencongressen is ge
bleken, dat een aanmerkelijk aantal der
deelnemers er niet afkeerig van is, de
grenzen eener zuiver culturecle belangstel
ling voor het Vlaainsche deel van België
te buiten te gaan en zich te bemoeien
met de inwendige organisatie van dat
land; Da. van overheidswege daarin in
Nederland geenorlei Steun of aanmoedi
ging kan worden gegeven, zal Uwe Excel
lentie met- mij eens zijn. Ik moge dan
ook uiting geven aan de verwachting,
dat het Uwe Excellentie mogelijk zal zijn
te bereiken, dat onder Haar ressortee-
rende ambtenaren geen uitnoodiging aan
nemen om het in aanhef dezes bedoelde
Comité zitting te nemen."
Verschillende ministers zouden aan de
ze uitnoodiging van mr. Beelaerts van
Blokland gevolg hebben gegeven en aan
schrijvingen in dien zin tot het personeel
hunner onderscheiden ressorten gericht
hebben.
OUDERAVOND IN DE GRAANBEURS.
De opvoeding van het kind.
Do tweede ouderavond in du Graanbeurs,
georganiseerd door .don Bond van Groote
Gezinnen, de Hanze, den Vrouwenbond, de
A.R.K.A., de Onderwijzersver. en de Han
delsreizigersver., mochi zich gisteravond
in een maar zeer matige belangstelling
verheugen.
Zulks was jammer voor de eminente
sprekers van dezen avond, jammer voor de
genen, d'e zich de moeiten getroost hadden
dezen avond te organiseeren meer jammer
nog voor degenen, die nu zoo'n leerzamen
avond gemist hebbeiï.
De Zeereerw. heer Th. M. Beukers, dio
de vergadering presideerde,zeide in zijn
openingswoord, dat er moed toe behoorde
deze bijeenkomst te' openen, maar er be
hoorde nog meer moed toe hier te spreken
voor zulk een klein gehoor. Spr. wilde de
afwezigheid van de velen wijten aan ijs,
winter, griep, meditatie in do Mon-Père-
kerk en aan wellicht nog andere oorzaken.
Echter spijt spr. zulks ten zeerste, want de
opvoeding is werkelijk van hoog belang en
dat de ouders eens meer hun plichten hoo-
ren is toch wel eens wenschelyk.
Hierna was het woord aan den Capu-
cijner pater Paschasjus.
Rede pater Paschasius.
Er wordt, aldus begon spr., de laatste
jaren ontzettend veel geschreven en ge
sproken over opvoeding. Daaruit mag men
het. besluit trekken, dat er aan de prakti
sche opvoeding zeer veel mankeert. Spr.
noemt het een feit, dat vele ouders hun
plichten niet kennen terwijl velen ze wel
kennen, maar niet vervullen. Vee kinderen
worden niet meer opgevoed maar zoet ge
houden. Gaan wij niet de 'teuge's weer strak
trekken, dan is een opstandig geslacht niet
tegen te houden.
Spr. wilde echter de jeugdverwildering
niet bespreken, maar de middelen tot voor
koming daarvan en wel het herstel v&n de
Christelijke opvoedingsmethode, speciaal
de strenge handhaving van de onverbidde
lijke tucht.
