Na den Stadhuisbrand.
Dr. Aug. Borms voor het Dietsch
Studentenverbond
fiog tij heb departement van defensie in
gebruik zijnde wachterswoning aan den
ingang van het Veemarktterrein. De mi
lt ster van defensie heeft meegedeeld te
willen bevorderen, dat deze woning aan
de gemeente wordt teruggegeven, mits van
gemeentewege een andere geschikte wo
ning in do onmiddellijke nabijheid van de
kazerne gelegen ter beschikking wordt ge-
ste'd.
B. en W. stellen daarom den raad voor,
het perceel Varkersmarkt 2G eu 27 aan te
koopen voor 9500. De bovenverdieping
wordt bestemd tot woning van den kazer
newachter en de beredenverdiep'ng wordt
ingericht als dienstlokaal voor do ambte
naren van den keuringsdienst -an vee.
De aannetr.erskw-tie.
Een verkapte borgstelling.
Gistermorgen besteeddo het gemeente
bestuur van Doverter den bouw aan van
een speelschool. Hoewel er bij vermeld
word. dat dc aannemers bevoegd waren,
in tc schrijven zonder bergen in we-k ge
val dan de betalingstermijnen aldus we
ren gesteld, dat do gemeente zekerheid in
handen hield, heeft geen enkele aanne
mer ingeschreven, omdat de Nederl. Aan-
nemersboncl dit verbood wegens het feit,
dat de door de gemeente genomen zeker
heid in de betalingstermijnen een verkapte
borgstelling zou zijn. Ofschoon de aanne
mers te Deventer nog aan hot hoofdbe
stuur van den Ned. Aannemersbond had
den gevraagd om de aanneming toe te
laten, werd door bet hoofdbestuur gewei
gerd.
Thans zullen B. en W. overwegen of
tot uitvoering in eieen beheer zal worden
overgegaan dan wel door een aannemer,
wien de bouwmaterialen zullen worden
verstrekt, buiten den handel in bouwma
terialen om, die met den Ned. Aannemers-
bond samenwerkt'.
STADSNIEUWS
DE A.S. VOLKSTELLING.
Aller medewerking gevraagd.
Zooals reeds bekend geacht mag. worden,
is één der gevolgen van den raadhuisbrand,
dat in deze gemeente een Volkstelling ge
houden moet worden.
Onder algemeene leiding van den Hoofd
ambtenaar, chef der afdeeling Bevolking
en Burgelijko stand, den heer J. Diebeis,
zal met deze volkstelling binnen een paar
dagen een aanvang worden gemaakt-
Door de gemeentebesturen van Amster
dam, Botterdam, 's-Gravenhage en Utrecht
zijn een aantal bevolkingscontroleurs ter
beschikking gesteld, dio in 25 wijken acr
stad ieder de leiding zullen hebben over
een 12-tal tellers.
De dames en hoeren tellers, die zich go-
heel belangloos hebben aangeboden z.'jn
in hoofdzaak Onderwijzers en Student--».
Zij ontvangen allen een instructie met tel
formulier en legitimatiebewijs.
De telling begint des voormiddags 9 uur
en eindigt des namiddags ten 5 ure en zal
hoogstens 3 dagen in beslag nemen.
Door eiken teller zullen pl.m. 55 gezin
nen met de inwonende niet familieleden
worden geteld.
Het is natuurlijk van het grootste be
lang, dat de ingezetenen krachtig mede
werken de telling goed te doen slagen.
Zij kunnen dit bereiken door:
a. de tellers spoedig te woord te staan
en hen zooveel mogelijk binnen te laten cn
behoorlijk gelegenheid te geven de telfor-
mulieren good in te vullen;
'o. gereed te houden, ter overname van
juiste namen enz. de trouwboekjes, paspoor
ten of rentekaarten e.d.
c. de tellers volledig in te lichten over
alle personen gedurende do ~elling in een
woning woonachtig of logeerende.
Het behoeft wel geen betoog, dat vau
het al of niet welslagen dezer telling veel
afhangt, zooals een behoorlijke samenstel
ling der kiezerslijst voor de a.s Kamerver
kiezing, een vaste basis waarop andere ge
meente en rijksadministraties weder kun
nen opbouwen enz.
Op de algemeene medewerking der in
gezetenen wordt dus beslist gerekend, om
dc telling goed te doen slagen.
Ter voorbereiding der organisatie van
deze telling is aan den heer Diebeis doc-r
het Centraal Bureau van de Statistiek te
's-Gravenhage toegevoegd de heer J. L.
Lcntz, Inspecteur van do Bevolkingsregis
ters.
De Maatschappij der Ned. Letter
kunde aan den Raad.
Door hel bestuur van de Mij. der Neder-
landsche Letterkunde is aan den Raad vol
gend adres gezonden:
Het bestuur van de Maatschappij der
Nederlandsche Letterkunde te Leiden,
met ons gansche volk in rouw over de
ramp, die de stad getroffen heeft, geeft
Uwen Baad de verzekering van zijn harte
lijk medegevoel met de smart der burgerij.
Overtuigd, dat de oplossing van het al
lergewichtigst vraagstuk, de wijze van we
deropbouw van het vernietigd stadhuis,
bij U i; veilige handen zijn zal, bedoelt
het bestuur voornoemd op dit pas niet
anders dan zijne wenschen onder Uwe
aandacht te brengen.
Die wer.schen zijn, dat het door den
brand geschonden stadsbeeld zal worden
hersteld, door herbouw van den ouden ge
vel en den ouden toren, en door vernieu-
v::-. van het carillon, zooals onze vade-
jep "jat alles gekend hebben, en zooals wy
hopen, dat onze landskinderen het mo
gen genieten.
Wij weten, dat het vuur zijn slooping9-
werk grondig heeft verricht, dat de ver
nieling ver, zeer ver gegaan is; maar, la
gen er geen twee steenen meer op elkaar,
wij zouden ons oude stadhuis herbouwd
wenschen hoeveel te meer nu, waar van
de voorpui een groot en schoon gedeelte
is gespaard gebleven.
Wij vragen, dat dat stuk waar noodig
worde hersteld, en uitgaand van dat oude
echte gedeelte, zal worden opgetrokken do
bekende sc'nocne facade in haar ouden ver
maarden luister.
Van binnen kan het gebouw worden in
gericht overeenkomstig de nieuwe eischen
van een nieuwen tijd; aan de zijde van de
Vischmarkt breide men het uit, door er
belendende percee'en bij aan te trekken
niemand zal er bezwaar tegen maken
Maar de oude voorpui worde ons terugge
geven met den ouden toren en de stem van
de klokken en het carillon; en het poortje
aan de zijde van de Vischmarkt late men
intact
Dan zal „De trouwe der Burgery"
als volgens het het omschrift van de hui
zen hoek VischbrugNieuwe Rijn, ook
hier weer hebben hersteld, zoo niet in be
teren, dan toch in goeden en meer op de
moderne behoeften berekenden staat, ,,'t
geen door 't geweldt der vlammen wierdt
gesloopt".
Uw College houde het onze Maatschap
pij, die rpcds meer dan andfihalve eeuw haar
zetel heeft Honen Leiden, ten goecle, dat
zij uiting geeft aan het vurig verlangen,
dat wel de groote meerderheid barer le
den meet beiden, cm het oude stadhuis
hersteld te zien, innerlijk moc'ern deugde
lijk, maar naar het uiterlijk in dezelfde
schoonheid als waarin het drie eenwen
lang heeft geschitterd en waarin wij ho
nen dat ook het verre nageslacht het nog
bewonderen moge.
De vergaderzaal van den raad.
Naar wij vernemen zal de vrcedsehnn
van Lerden zeer waars"hijr)ijk voorloopig
zijn vergaderingen houden in een der za
len van de Lakenhal.
Very/armfrg en verlichting van
raadhuizen.
Het lid der Eerste Kamer, de heer Po
lak beeft tot den minister van Binnen-
landsche Zaken en L. de volgende vragen
gericht
lo. Acht de minister het niet noodig en
is hij bereid te onderzoeken, cf de wijze
van verwarnrng en verlichting in raadhui
zen van geschiedkundige en/of bouwkun
dige waarde, als bijv die te Middelburg,
Bn'sward, Nömegen, Haarlem. Maastricht,
Zieribzee, Brouwershaven, Delft, Veere,
's-Gravenhage, enz., van zoodanigen aard
zijn, dat gevaar voor brand geacht mag
worden zoo gering te zijn a's mogelijk is.
2o. Indien dit in een of meer gevallen
niet aldus mocht zijn, \s de minister dan
in staat en bereid te bevorderen, dat ten
opzichte van zulke gebouwen zoodanige
maatregelen worden genomen, dat men
schel ijkerwijze gesoroken een ramp als
die welke ons land van een zoo koste'ijk
bezit a's het I eidsche stadhuis beroofde,
niet weder zal kunnen voorkomen.
DE KOUDE.
Warme maaltijden.
De warm-voedselvoorziening wordt ge
waardeerd.
Maar toch wordt ook hierop critfck uit-
gerefend.
Wij ontvingen een ingez. Btuk, waarin
iemand constateert, dat hij, voorzien van
een kaart van het B. A. van het eene
adres naar het andere werd gestuurd, en
ten slotte toch nog niets kreeg, cmdat er
geen voorraad meer was. Dat vindt de in
zender heel begrijpelijk geen ge-
wenschte tce6tand. Ook zou hij betere
contro'e-maatregelen wenschen, zoodat
niet de een heel veel en de ander bijna
nie's ontving.
Wij brengen deze klachten die wij
niet hebben kunnen corstaleercn over
aan de bevoegde autoriteiten.
Wij vernemen, dat het eten voor het
Leger des Heils wordt klaar gemaakt in
de kazerne, Jeruël zorgt voor de eigen
maaltijden en dc Sint-Vincentiusver. zorgt
voor zichzelf en voor de modern- en Chris
telijk georganiseerden.
De ondersteuning.
Naar wij vernemen is besloten, dat
aan de werkloozen, hoofden van gezinnen
en kostwinners een extra-uit keering wordt
verleend van f 1.50 plus 50 cent voor ieder
kind. Zooals men weet ontvangen de door
het B. A. ondersteunden 50 pet. toeslag.
IN MEM0RIAM DR. STROTMANN.
De Londensche „Tab'et", het overlijden
meldend van dr, Strotmanm, voegt erbij
dat de overledene, „gedurende de vier jaar
dat hij in Praag leefde, veel vrienden ver
wierf, zoowel onder n'et-Katholieke Rus
sen als onder eigen ge'oofsgenooten, wier
aantal steeds groeide. Zijn kennis der Sla
vische talen en zijn diepe toewijding en
begrip deden veel zoekers naar waarheid
tot hem bomen. Zoo nu en dan hield hij
een korte vacantie in Nederland, maar
zijn ijver had hem zóó Russiscli-denkend
gemaakt dat hij, naar e'gen bekentenis,
zich haast e?n vreemde voelde in zijn ge
boorteland. Hij zal zeer gemist worden in
Praag, en zijn dood berooft het apostolaat
van Sint Cyvillus en Methodius van een
uitstekend geleerde en toegewijden pio
nier". „Msbd."
Vlaamsche strijd en Vlaamsche propaganda
„Voor recht en vrijheid"
De politie schijnt met de aanhouding
van J. L. v. d. K., woonachtig aan het Le
vendaal, verdacht van beling van katten
vellen een goed vangst gedaan te hebben.
Toen er van den expediteur W. een aan
gifte binnenkwam van diefstal van 10 pak
ken touw. Ook dit werd in de woning van
v. d K. gevonden. De aangehoudene was
gisteren inmiddels voor het eerste feit
naar den Haag overgebracht.
De strijder voor het Vlaamsche vecht, de
lijder door het onrecht Vlaanderen aange
daan, Dr. Aug. Borms is g steravond de
gast geweest van het Dietsch Studenten
verbond. De Vlaamsche leider zou spreken
in de groote zaal van „De Graanbeurs", die
spoedig geheel bezet was.
Er klonk een applaus toen Dr. Borms de
zaal binnenkwam. Tegen het tooneelscherm
hing een groot dcek met do Vlaamsche
Leeuw en daaronder een portret van
Prins Willem I van Oranje.
Openingsrede van den heer Bijleveld.
De voorzitter de heer Bijleveld, sprak
in een openingswoord Dr. Borms tce. zeg
gende, dat zijn naam nu door heel Vlaan
deren blinkt. Vroeger werd d e naam be
hoedzaam doorgegeven, maar op 9 Dec.
klonk die naam ineens uit 83000 monden
en de galm e> van klinkt en beukt nog
voort, want a's een storm is zijn verkiezing
gegaan door het Vlaamsche land wat een
nieuwe dageraad werd aan de kim vau den
Vlaamschen hemel
A's een profeet werd hij tijdens den oor
log behandeld door een volk, dat nog ver
trouwen had in zijn regeering en in zijn
koning maar toen dat vertrouwen m s-
plaatst b'eck, zich van den koning en de
regeering heeft afgewend.
M'sschien aldus spr., erger ik degenen,
die in de ontvangst van Borms een be'.ee-
diging van de Belgische regeering zagen,
maar was de daad dier regeering tegenover
het Vlaamsche volk niet veel erger.
Borms en Willem van Oranje. De laat
ste gaf zijn leven, de eerste zijn vrijheid
en is een leven, zonder te kunnen hande
len niet erger dan den dood? Wij zijn door
taal en kunst aan de Vlamingen verwant,
en moeten wij. aldus spr.. dan niet aan de
Vlamingen onze sympathie geven evena's
dertig jaar geleden aan de boeren in Zuid-
Af rika en aan het e'nd der vorige eeuw
aan Finland, dat onze belancste'ling vroeg.
Spr. wees op de verdrukking der Vla
mingen en wees daarvoor op de universi-
te'ten te Gent en te Luik, beiden Fransch
ofschoon de grootste helft van België
Vlaamsch is.
Tijdens den oorlog stonden do Vlamin
gen aan 't front met de belofte van vrij-
he'd, met de belofte van eigen Vlaamsche
grafzerkjes vodr de gesneuvelde soldaten,
die ze'f van hun karige so'dij die zerkjes
betaalden. Maar die grafzerkjes werden
omver gehaald en fijn gehakt tot wegbe-
slag. Is het dan wonder, vraagt spr., dat
de Vlamingen .zijn opgestaan voelende dat
zij achteruit worden gesteld. Dr. Borms.
aldus spr., deze avond zal geen huldiging
zijn, maar toch past hier een woord van
diepen eerbied voor uw opoffering en uw
profetisch voovuitz'enden blik.
Spr. is er van overtuigd, dat de Vla
ming eenmaal vrij zal zijn en dan ook zal
bezitten een eigen Vlaamsche universiteit.
Vital Haesaerd aan het woord.
Hierna was het woord aan den heer
Vital Haesaerd, een Vlaming, die reeds
een t ental jaren hier vertoeft, en die een
echte vuurvaste Vlaming b'.eek te zijn ge
bleven. Deze begon met te zeggen dat de
handelwijze van Borms door de Vlaamsche
soldaten aan den Yser was goedgekeurd,
omdat zij begrepen, dat dit het uiterst
middel was, om de leuze, waaronder men
hen te wapen had geroepen tot waarheid
te maken.
Wij streden immers aldus spr., voor het
recht en voor de beschaving. Niemand
minder dan onze Koning had het in deze
omstandigheid noodig gevonden om ons als
volk te erkennen en om een beroep te doen
op ons Vlam'ng zijn. Echter, het bleek
maar al te vlug dat dit een midde1 ge
weest was om ons te misleidenWant
nog geen maand daarna klonk alom de
leuze: Après la guerre la Be'gique sera
latine ou el'e ne sera pas. België zal La-
tijnsch zijn of het zal niet zijn, dat wilde
zeggen: laat u uitmoorden voor het recht,
maar reken er op dat er geen recht voor
u zal zijn. En dat alleen, omdat wij Vla
mingen. Nederlanders zijn. Spr. ging dan
na, welke banden de Vlamingen en de Ne
derlanders samenbinden. Hij wees daarbij
op de Vlaamsche kunst en ze do dat de
bouwmeester van het oude nu verbrande
stadhuis te Leiden een Vlaming was, Lie
ven de Key, uit Gent.
.Gij wilt het hersteld zien, aldus spr., wij
voelen dat met u mede (applaus).
Spr. prees dan het Nederlandsche volk,
dat zij hadden leeren kennen a's vredelie
vend en rechtvaardig. Ore Vlaamsche volk,
vervolgde spr. is even Nederlandsch als u
maar wordt niet als uw volk en uw staat
erkend, maar verdrukt. Onze gewetens
worden verwrongen, elk zelfstandig be
wustzijn wordt ondermijnd.
Wij Vlamingen, aldus spr.. wij hebben
geen ander wapen dan het offer van ons
zelf. Men zegt bij one, dat uw taal geen
taal is, dat gij ego'iten zijt kooplieden,
zonder idealen. Wij willen dat logenstraf
fen en wij vragen u, onze woorden niet tot
een leugen te maken. Spr. hoopt dat Dr.
Borms bij zijn terugkeer onder het Vlaam
sche volk een versterking zal meedragen.
De Belgische staat, aldus spr., beant
woordt niet zooals de Hollandsche aan den
aard van het volk en hij noemt dan ook
1815 en 1830 een vergissing. Vlaanderen is
een volk op zoek naar een staat, zooals uw
staat is voor u. Mocht het blijken, dat uw
staat de eenige is. die beantwoordt aan
dezen fundamenteelcn eisch. dan s het de
plicht van deze generatie niets te doen, wat
Agenda
de groei van deze gedachte in den weg
staat.
Erken ons als uw broedervolk, maar
wees waar en waardig in uw houding te
genover alle volkeren en staten. Met de
leuze: Help u zelf, zoo helpt u God moe
ten wij onze politieke zelfstandigheid ver
overen.
Spr. wijst tenslotte naar Prins Willem
van Oranje, d'e zijn broeder offerde voor
ziju volk en vraagt dan: hebbin wij ons
niet geofferd aan den Yser, dat er voor ons
geen recht mag zijn?
Het let van het Dietsche volk hangt af
van de onderdeelen van het Dietsche voLk,
dat niet lijdzaam mag toezien.
Nadat op deze rede, die met luid applaus
werd beantwoord een dankwoord van den
voorzitter was gevolgd, trad Dr. Borms
naar voren, die met applaus werd begroet.
R8de van Dr. Borms.
Nederlai ders, broeders en zusters
Het is wel een hard lot 3G30 dagen door
te moe ben brengen in een eenzame cel,
maar daar tegenover staan genietingen,
die een ander n et kent. De jonge Vlaam
sche dichter Wies Moens, die ook in den
kerker zuchtte, bezong het bij zijn uittocht:
„O dat gevoel opnieuw te leven,
A's achter mij de poort zich s'oot,
Als wa? ik eeuwig dood gebleven,
En rees ik uit een graf van lood".
Dat was het gcv^l der vrijheid, maar,
ook, aldus spr-, gev- H hoe warm het
hart van Noord-Nod" '°r kirnte.
En mijn u'ttocht H d< gevangenis zou
een triomftocht gewor 'en zijn, indien niet
zeven dagen nu mijn vrijlating mijn vader
was gestorven, die zich daarom alleen aan
net. leven had vastgeklampt. Spr. verhaalt
dan van de steun die hij van Noord-Ne
derland ontving en zal zich a'tijd blijven
herinneren den brief, dien hij een dag ra
zijn terdoodveroordeeling ontv'ng in den
kerker te Vorst bij Brussel van een Ne
derlander die hem nu nog onbekend is en
die hem raadgevingen en wenken gaf. En
dan was er nog, aldus Dr. Borms, zijn
Noord-Nederlandscho beschermster, die
hem iederen maand in de gevangenis kwam
bezoeken.
Noord-Nederland gaf ook steun en stut
aan mijn beproefde vrouw en zes kinderen
en op het manifest om amnestie kwamen
de namen voor van zeven Leidsche hoog
leeraren. Daarom, aldus spr., kom ik een
plicht van erkentelijkheid vervullen.
Bij mijn aankomst alhier werd ik ge
bracht naar de oveiblijfselen van uw stad
huis en toen heeft mijn hart gebloed, om
dat ik dacht aan or.s Vlaamsche volk.
Want zoo zie ik sedert jaren ons Vlaam
sche volk in puin, maar evenals uw stad
huis zal het oprijzen uit zijn assche.
Spr. herdenkt dan den Vlaamschen voor
vechter en dichter A'brecht Rodenbach,
wiens standbeeld nu staat in zijn geboor
teplaats Rcesselaere en dio de Vlaamsche
studenten, de Vlaamsche jeugd wist te win
nen voor de Vlaamsche zaak. Hij liet zijn
Blauwvoet op en stichtte in alle onderwijs
inrichtingen studentenkringen. Zijn krach
ten heeft hij hiervoor gesloopt, zoodat hij
jeugdig nog bezweek onder de te zware
taak. Maar zijn werk werd overgenomen
en zoo werd ook ik, aldus spr., gewonnen
voor mijn Vlaamsche Vaderland.
Spr. vertelt dan uitvoerig van zijn stu
dententijd. hoe op het college waar hij
was, maar één uur in het Vlaamsch werd
les gegeven cn hoe daardoor zij dio hooger
klommen op den maatschappelijke» ladder
van den volksman werden afgetrokken.
Op de hoogeschool studeerde hij u't
liefde voor zijn taal Germaansche philolo-
gio en kreeg na afgestudeerd te zijn van
de regeering oen positie in Walenland,
wat de" regeering altoos deed in de hoop,
dat de Vlamingen huwelijken zouden aan
gaan met Waalsche juffrouwen". Verder
verhaalt spr. dat hij voor een regeerings-
zending met een aantal leeraren vier jaar
in Peru verb'eef en daar zag. hoe de Inca's
de afstammelingen der Ind'anen. werden
aehteruitgesteld en steeds op een lagere
trap van beschaving kwamen, omdat zij
hun eigen volksaard verwaarloosden.
Meer dan ocit was hij toen bevreesd, dat
dit ook met Vlaanderen zou gebeuren en
van toen af is hij gaan strijden in de voor
ste rijen.
Spr. vertelt dan hoe de strijd in Vlaan
deren gevoerd is. hoe de Godsvrede, die de
Vlamingen ges'cten hadden, werd verbro
ken door de vijanden van Vlaanderen. De
Vlamingen werden in de Franskiliousche
bladen vergu'sd. Polen, aldus Dr. Borms.
maakte van den oorlog gebruik om zich
aan Rusland te onttrekken. Moesten wij
Vlamingen, die kans laten ontsnaopen?
Toen, in Januari 1915, schreef mij een
oorlogsvrijwilliger van den Yser. dat de
verdrukking ondanks hun opoffering nog
steeds voortduurde. Zij werden uitgemaakt
voor Duitschgezinden en hun taal werd ge
hoond. Toen nam ik het beslu't, aldus spr.,
om handelend on te treden enik werd
activist (applaus).
Ik werd het met hart en ziel. hoewel ik
wist, wat mijn lot zou zijn bij een overwin
ning der Entente en ondanks de pogingei
die ongetwijfeld zouden worden aangewen 1
ons volk te ver-Duitschen bij een Duitsciie
overwinning.
Voor Vlaanderen lag slechts de redd'ng
in een onbeslist einde van den oorlog. En
met de overwinning der Entente kwam het
schrikbewind tegen ons.
LEIDEN.
Donderdag. Voordracht Prof.
„Huwelijksbeletselen",
teitsgebouw, 8 uur.
Donderdag. Groote ouder-avond, Graai
beurs, 8 uur.
De avond- nacht- en Zondagdienst de
apotheken wordt van Maandag 18 to
en met Zondag 24 Febr. a. s. waargeno
men door de apotheek van den heer P. d
Croix, Rapenburg 9, telefoo
807.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
<A&
cMi/ion dotffmMl
3 f
L
Va
'1)011 cl
ebe
Za
itid
i >oste
De activisten besloten over de grens ^aai
gaan, slechts enkelen zouden blijven o natif
voor de Vlamingen te getuigen. Tot he
aldus spr., behoorde ik. Spr. verhaalt da
hoe hij in Brus-sel wonen ging, waar hij
't geheim het Vlaamsch nationalistisc
blad „Do vrije stem" uitgaf.
Maar toen de eerste activist einde J
nuari 1919 ter dood veroordeeld werd, li
Dr. Borms, zooals hij vertelde, alle vo-
zorgen varen, met de bedoeling, desnooi! IER
door gevangenneming anderen te dekkei
Op 8 Februari, den verjaardag zijne
vrouw, des middags werd hij aangehoudi
in esn cel van de gevangenis te Vol
oj gesloten.
Spr. beschrijft dan de verdere loop dl
gebeurtenissen, de activisten jacht, de b
handeling zijner zaak voor het assisenh
in Brabant, dat natuurlijk Franskiljons!
5, en waarvan verschillende jurylede ^,ja
den Vlaming niet eens konden verstaan.
Het geding duurde vijf dagen en Bom "l"
zeide tot zijn verdedigers niet te pleite 'e"
met verzachtende omstandigheden, maz
vrij of dood.
Het vonnis viel. Hij werd veroordeel^
tot de doodstraf, die voltrokken zou wo
den op de Groote Markt te Brussel.
En na het aankooren van dat vonnis rif
de Vlaming door de rechtszaal: „Let
Vlaanderen
En daarop: Vliegt de BlauwvoetI
waarop alle aanwezige Vlamingen in d)r;
zaal antwoordden: >n]j(
'„Storm op zee!"
Na nog twee maanden in de gevangen'
te Vorst te 'nebben vertoefd, werd de doei
straf veranderd in levenslange govangenii
straf en op 12 December werd hij oveifelll
gebracht naar de gevangenis te Leuven,
Spr. beschrijft dan verder zijn leven
do gevangenis, hoe hij eerst nog vole m
len als getuige moest optreden in andei oor
activistenprocessen, hoe hij slechts lpezof 1?r<
mocht ontvangen onder controle,
Vlaamsche kranten en boeken hem werdi
onthouden, hoe in de gevangenis
hoogere personeel Walen en net lagere V
mingen waren, en hoe hij* in 1922 den lijp,
sluurder der gevangenis dwong tot na.evi
der taalwet, wat een strijd tusschen beidt
tengevolge had, die duurde tot zijn vrijl en
ting.
In de gevangenis was bij eerst hoofdo ich
steller van het gevangenisolaadje: ,.J'
streven naar beter leven", iater meest
ook zakjes plakken enz.
Dan vertelt spr. vertier van bel verzo a;
van den Minister van Justitie, die hem
zijn eerewoord liet beloven de propagam
te staken, waarop Dr. Borms niet ongeest
opwerkte, dat men nu al tevreden was
het eerewoord van een man, die als et;ie
verrader ter dood was veroordeeld. Tcen
slotte had dan zijn verkiezing 'n Ant'.verpe el''
bij een tusschentijdsche vacature plaal0 I
Borms verslog daar de liberale Candida
met 83000 stemmen.
Toen tenslotte de bevrijding naaki f
rendde men een laatste truc aan
invloed te verzwakken, aldus spr Alle bri
ven werden eensklaps zonder censuur doo
gelaten met de bedoeling dat ik kennis zt
nomen van de dreigbrieven, die daaii
waren.
En op den morgen mijner vrijlating we
men mij nogmaals op het gevaar voor mi
leven en vermaande men mij cm over
grens te gaan. Een paspoort cn twee autu
met veiligheidsagenten stonden reeds
mijner beschikking. Ik bes-loot, aldus
Borms, eerst naar mijn zoon in Leuven
rijden en dan te zullen beslissen en.
bleef natuurlijk in België.
Zoo ik de grens was overgegaan na jk
Nederland was het de bedoeling geweo .hr,
een Eelga-telegram rond te zenden vi en
den volgenden inhoud. „Borms uit de
vangen is verlost en over de grens
vlucht".
Spr. vertelde, verder van de betoogt
gen en de strijd die zal worden voortgez
tot het uiterste.
Daarbij vroeg hij tenslotte de Heun d
Nederlanders. Als ge naar Brussel komt, K
zeide hij, spreek dan Hollandsch; die 1'
niet cloet, die schiet ons, Vlamingen,
den rug. (Luid applaus).
Spr. richtte zich tenslotte tot de sl
der.ten, op wie Vlaanderen vooral
rekenen en eindigde met den nieuwjaoi
groet van Albrecht Rodenbach aan do sl
der.ten en do kreet: „Leve Vlaanderen
Leve Groot Nederland!
cad
eeft
idei
D<
ntv
- Lui
H
Nadat de voorzitter in een dankwoil
tot Dr. Borms, dezen van den sympatb
eD steun van Nederland verzekerd had, v< ei
zocht Dr. Borms de aanwezigen het
helmus" te zingen. Door alle aanwezig1
werd hieraan staande gehoor gegeven
met liet eerste couplet van „Het Vlaams'"
Volkslied" en een driewerf hoera
Borms, werd deze enthousiaste bijeenkoc. ce;
gesloten.
teb
