No. 6108 BUITENLAND BINNENLAND loon bei ei on wet lanj g 5 over ?a6ten be wai bui tie ro e ech he g< 0e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling werd Voor Leic'en 19 cent per week .f2.50 per kwartaal bood- Bij onze Agenten 20 cent per week .f2.60 per kwartaal Franco per poBtf 2.95 per kwartaal gegaan pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad vsrschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 1Q3003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS EE0RAAGT: Gewone advertentie» 30 cent per regel Voor Ingezonden Mcdedeelingen wordt bet dubbele van 'hot tarief berekeiicl. Kleine advertentien, van ien hoogste dü woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd. Imur en ver huur, koop en verkoop f 0.50 Pit nummer bestaat uit twee bladen In sterke eendracht. Het te Nijmegen gehouden congres? der g. D. A. P. heeft met groote meerderheid i hebt yan stemmen besloten, om, indien de vei- B^'jl kiezingsuitslag daartoe aapleiding mocht 'even, zich bereid te verklaren aan de vor ming van een regeering op democratischen kte oi grondslag medewerking te verleenen! 'asten, Voordat dit besluit is genomen, is cr gMJ verschillende zijden tegen gesputterd ee-sc j£gn -s vriendelijk tegenover de R. E. Staatspartij, zoo werd den politieken lei ders? verweten want iedereen begrijpt, slke dat die bereidverklaring tot de vorming van een regeering een vriendelijke buiging beteekent voor do R. K. Staatspartij. En, om dien critici in 't gevlei te komen, is er van de zijde der politieke leiders wat op de politieke organisatie dei- Katholieken: en toegezegd is, de R. K. Staatspartij te zullen dringen tot samea- levQ. werking met de S. D. A. P., niet door vrien- maar: door bestrijding! 'k, ..'D De „Gelderlander" schrijft naar aan- 9t g©leiding van dat voornemen o.m.: „De S. D. A. P. heeft openlijk haar offen sief aangekondigd. Het moge haar tweede groote vergis sing worden. Het zal haar tweede groote vergissing zijn, indien wij maar vast ons aaneenslui ten, onze kleine geschillen vergeten, al onze krachten samenspannen om gemeenschappe lijk, in sterke eendracht, het van buiten dreigende gevaar af te wenden. Wat de S. D. A. P. van te voren aankon digt als een victorie, wordt het daarom nc-g tiet. Dat heeft 1918 getoond. Dat moge 1929 bevestigen". Inderdaad, wij moeten verhinderen dat at de S. D. A. P. met de bestrijding van de R. K. Staatspartij beoogt: een wig le drijven in onze eenheid. Dat moet verhinderd. Wat er ook gebeure, in sterke eendracht zullen wij de eenheid onzer partij bewaren esmoh welke sprin- öns Daden voor de behoeftigen. In deze dagen van nood tengevolge van cle koude worden daden gevraagd voel de behoeftigen. En daarom is men van socialistische zijde hier ter stede gaan confereeren mot den wethouder-voorzitter van het Burger lijk Armbestuur. En Zaterdagavond stond er reeds in enkele bladen „Volk" en „Leidsch Dag blad" een verslag van die conferentie, welke om 1 uur ;s middags was geëindigd. Zeer actief van die heeren. Waarschijnlijk hadden zij reeds te voren dit verslag opgesteld en toegezonden. Wat niet zoo moeilijk was. Zij wisten immers,.wat zij zouden verzoe ken en voorstellen. Wat de wethouder zou mededeelen over hetgeen reeds door "t ge meentebestuur was besloten dat kwam cr minder op aan. Dat heeft immers geen waarde. Wel voor de behoeftigen, maar niet voor de propaganda. Toe te juichen is, dat gisteren in de plaatselijke pers een aanvulling is ver schenen. Men heeft daarin kunnen lezen, wat het gemeentebestuur heeft gedaan tot leni ging van den nood, door middel van het particulier initiatief. Niet in het minst door middel van de St. Vincentius-Vereeniging, die in deze da gen een bewonderenswaardige activiteit beeft ontplooid. Terwijl de St. Vincentius-Vereeniging reeds Vrijdag is begonnen met het ver schaffen van warme maaltijden, verklaar den de vertegenwoordigers der S. D. A. P. Zaterdag, in bovenbedoelde conferentie, dat z'j het aanbod van het Burgerlijk Arm bestuur, om in hun gebouw den daartoe gegadigden warme spijzen voor te zetten (de spijzen zouden naar het gebouw wor den gebracht; men had alleen er voor te zorgen, om zc op te dienen), niet kon den aanvaarden vóór Dinsdag (heden); voor dien tijd hadden zij geen tijd. Wij zijn van oordeel, dat conferenties, om te komen tot leniging van nood. nutLig en noodig kunnen zijn. Maar zij, die direct daadwerke- 1 ij k hulp verschaffen, doen toch, ivar onze bescheiden nieening, ook :n goed werk! Men acht echter zulk 'n conferentie wel de- vermelding in „Het Volk:: waaid, nièi wat er van n iét-socialistische zijde daadwerkelijk, met goed resultaat, ge schiedt, om den nood te lenigen VAN HET VATICAAN NU HET ACCOORD BEREIKT IS. Merkwaardige gebruiken, die verdwijnen. De rouw gecindi gel. Met dc verzoening van Italië mei den H. 8tcel gaan thans verdwijnen enkele merkwaardighe '.en, welke hier en daar in de pa.e zen der oudste Bcmeinsche prin- ssnfamilies, dié na 1870 aan den Paus trouw waren gebleven telkens weer op vielen en golden als teekenen van rouw over het den Paus aangedane onrecht. Bij het meerendeel der families waren deze rouwteekenen in den langen loop der 59 jaren langzaam aan reeds verdwenen, ook al omdat ze in het gewone leven tc veel last veroorzaakten: Een dezer rouwmerkwaardighedon was, dat do hoofdpoorten van de paleizen van de aan den Paus getrouwe families sinds den intocht der troepen van Cadorna in Rome gesleten blevey. Zoo is b.v. de groo te poort van Palazzo Lancellolti van 2ü September 1870 af steeds ges'oten geble ven, totdat zij gisteren eindelijk, na een arbeid van ve.e uren door meerdere ar beiders, weer geopend werd en thans waaien van het baleon daarboven de ver zoende Pauselijke en Italiaansche vlaggen rustiglijk naast elkander. Ook de ontvang-salonsj met schoone kunstwerken in diezelfde paleis, waar sinds 1S70 n emand buiten de familieleden werd toegelaten, is thans weer opengesteld, zoodat de beroemde discus werper van den Griekschen beeldhouwer Mircn die hier bewaard wordt, weer bewonderd kan wor den. De oude vorst, don Filippo Laneel- lolti. voor eenige jaren gestorven, een voorbeeld van trouw aan den Paus en van gehoorzaamheid aan den H. Stoel die in zijn testament aan zijn k'nderen die trou we gehoorzaamheid het meest op het hart drukte, had zelfs aan den beroemden ar- chaeoloog Wolfgang Helbig geweigerd in zijn salens dit beeld te aanschouwen. En toch had deze geleerde in de wereld van den zwarten adel zeer vele vrienden. Zelfs een eigenhandige aanbeveling van den Duitschen keizer, Wilhelm IT, voor wien Lancellotti groote sympathie koesterde en die destijds op het hoogtepunt stond van zijn macht, kon hem niet vermurwen. Hij wilde dit teeken van rouw zelfs geen oogenblik afgelegd zien. voor wie din ook. Een ander teeken van rouw, dat nog be waard bleef in alle paleizen, waar de Pau sen wel eens op bezoek kwamen en die daarem het voorrecht ontvangen hadden om een Pauselijke troonzaal te mogen be zitten, is dat do gouden zetel onder den troonhemel, waarop de Pausen plaats na men bij hunne bezoeken, met den rug naai de zaal gekeerd was. Ditzelfde rouwteeken kan men ook zien in alle kardinaalswonin- gcn. Volgens traditioneel gebruik hebban deze alle een troonzaal iu haar officieel gedeelte. Ook daar ziet men den gouden zetel geplaatst op dezelfde wijze, om te doen zien. dat deze, nu hij niet meer dooi den Paus gebruikt kon worden zijn doel verloren had. Gisteren bij de groote ont- vangsc in Palazzo Colonna. stond de gou den zetel in de troonzaal nog stee-'s dus- dan:g geplaatst. Eerst nadat de ratificatie van het vredestractaat- tusschen den H. Stoel en Italië zal hebben plaats gehad, zal ook de gouden zetel weer als vroeger met den rug tegen den muur geplaatst worden onder het er boven hangend por tret van den regeerenden Paus. Zooa's bekend is, hadden de kardinalen vóór 1S70 dezelfde voorrechten als de ko ninklijke prinsen van den bloede. In het ges'cten traetaat zijn die voorrechten door Italië thans ook weer erkend. Luxe-lrein voor den Paus. Eet-, zit- en studeerkamer," alsmede een k'a p e 1. Nu de Paus het Vatieaan weder zal ver laten, komt de kwestie naar voren, van welk vervoermiddel hij bij zijn reizen ge bruik zal maken. Voor bezoeken aan het Lateraan zal de paus ongetwijfeld met de auto rijden, die hem eenïgen tijd geleden werd geschonken door de roomsch-katholieke vrouwen van Amerika- doch voor langere reizen zal hij een meer comfortabel vervoermiddel ge bruiken. De Tialiaansche regeering heeft het daarom noodzakelijk geacht maatregelen te nemen en heeft cle spoorwegdirectie op dracht gegeven e:>n luxe trein te bouwen, die in vele opzichten geliik zal zijn aan een kon'nkliiken trein. Met den bouw zu! 'worden begonnen, zoodra de paus de. plannen heeft goedge keurd. De trein zal .-peciale compartimenten hebben, d'e a!s eet-, zit- en studeerkamer zijn ingericht en bovendien zal een spe ciale wagen geheel worden ingericht als kapel. Den paus is reeds een Madonna van Raphael geschonken voor deze kapel. Dc wagons zullen met kostbare stoffen worden bekleed ierwi;! zij bui te nop het rarse'ijk wapen zullen vertocnen in me taal. Ve'e aiuomob'el- en vliegtuigfabri- kanten deden reech: aanbiedingen aan het Vatieaan. Gisterenmorgen zijn ook dc voorberei dende werkzaamheden begonnen voor den aanleg van een oor kin en een station in de Vaticaanstad. In een officieuze nota wordt medege deeld dat de Italiaansche schatkist ter nakoming van de finaiie'eele. verplichtin gen, voortvloeiende uit de overeenkomst met het Vatieaan, geen leening zal uitge ven. daar dc staat ovor voldoende midde len beschikt. Dc postzegels, die door het Vatieaan zullen worden uitgegeven, zullen naar vorm cm kleur overeenkomen met de uit gave vim vóór 1870. Dat het Vatieaan ech ter ook een e'gen munt zal uitgeven, wórdt uitdrukkelijk tegengesproken. Wat <lc Zwitse rche lijfwacht, betreft, deze zal niet worden versterkt. Daarente gen zal hot poMtiecorps van den paus ter bewaking van het gebied met vijftig man werden uitgebreid. Voor het eerst sedert 1870 gisteren een Ital'aanscn r.mktmaar in un'form in het Vatieaan gewei..-ït. Het Was een em ployé, die cfcu militaire auto naar het Va tieaan reed waarop zich het apparaat be vond voor het vertocnen van de officieel e film der gebeurtenissen, die verband hou den met de on:'er teeken :ng der nieuwe aceoorden. Deze film is gistermiddag in het Vatieaan vertoond. Het gerucht ging, dat de paus er bij tegenwoordig zou zijn, doch dit was niet het geval. Wel waren een groot aantal hoogwaardighoidsbekleeders aanwezig. De fi'm. d:c de laatste dagen Cr» groot aantal toeschouwers heeft getrokken is overal met groot enthousiasme ontvangen. SPANJE. Gisting in Spanje duurt neg voort. Primo cle Rivera geeft dit toe. In een gisteren te Madrid gepubliceerde mededeeüng der regeering wordt erkend, dat de in Spanje ten gevolge van de op standige beweging en dc arrest tie van "Sanchez Guearra onder de bevolking ont stane opwinding nog altijd voortduurt. Dc regeering, zoo wordt gezegd, beschikt ech ter over alle- vereisohte middelen, om de handhaving der orde te waarborgen „voor het onwaarschijnlijke geval, dat nieuwe verwikkelingen mochten ontslaan". OOSTENRIJK. De Weensche burgerwacht betoogt weer. Weer eon legen- betooging der socialisten. De Oostenrijksche burgerwachten wil len weer, evenals 7 October verleden jaar, een betooging te Weenen houden. De arbeiderskrant deelt mede, dat de republikeinsche „Schutzbund"' besloten heeft op denzelfden datum een propagan- da-optocht door de binnenstad te organi- seeren. Door dit besluit wordt voor Weenen een dergelijke toestand geschapen als voor den optocht der „Heimwehrenen der „Socialdemocratisc-he Schutzbunde" in Wiener-Neustadt op 7 October van verle den jaar in de socialistische arbeiderswijk Meidling. De leiders der burgerwachten kondigen aan, dat de burgerwachten buiten Wee nen dien Zondag gereed /.uilen staan om uit te rukken, indien den Weenschen kamera den gevaar mocht dreigen. Meer rrer.schlievend hulpbetoon in het „witte" Boedapest dan in het „roode" Weenen. Ofschoon Boedapest slechts de helft van bet aantal inwoners van Weenen telt eu de nood en dc ellende in de eerstgenoemde stad dus lang niet zoo groot zijn als die te Weenen, doet men in de witte Hongaarsche hoofdstad in deze dagen van strenge koude, vorst en sneeuw veel meer voor de nood lijdende bevolking dan door het roode ge meentebestuur van Weenen wordt gedaan. Tc Boedapest worden dagelijks aan vier duizend personen gratis middagmalen uit gedeeld, terwijl vijf en twintig wagons ko len ter beschikking van de armen werden gesteld. Tc Weenen echter heeft het ge meentebestuur aan de armen van een tweemaal zoo groote bevolking alleen maar zes cn twintig wagons kolen. Van levensmiddelen is geen sprake. TURKIJE Trotski wil naar Duitschland. De voorzitter van den Duitschen Rijks dag, Lcebe, heeft gisteravond het volgen de telegram van Trotski ontvangen: „Pera, 18 Februari 1929. Mij geroep end op uw verklaring in den Rijksdag van 13 Februari, verzoek ik het Duitsche consu laat te Pera, mij een visum tc verleenen. Trotski." Loebe heeft dit verzoek met een gun stige aanbeveling aan het Rijkskabinet ter afdoening doorgezonden. Zooals men zich zal herinneren, zeide Loebe op (J dezer in antwoord op een com munistische interruptie: „Wellicht zullen wij er zelfs neg cer.s tce komen, ook aan Trotsky het asylrecht toe te staan". Uit Moskou wordt thans bericht, dat voor het eerst officieel in de bladen mede- deeling wordt gedaan van hetgeen ten opzichte van Trotski besloten is. In de verklaring wordt gezegd, dat Trotski uit het gebied van cle Sovjet-republiek wordt verbannen wegens zijn tegen de sovjets gerichte activiteit. AFGHANISTAN. Habib Oeliah wendt zich tot dc geestelijkheid. H ij tracht ook steun der S j i n w a r i's te kr ij" g c n. Gemeld wordt, dat Habib Oeliah, de zoon van den waterdrager, die zich lot koning van Afghanistan heelt laten kro nen, een, proclamatie heeft uitgevaardigd, waarin hij de geestelijkheid weer in het bezit stelt van de speciale voorrechten, die Aman Oeliah den geestelijken had ontnomen. De stammen, die den pretendent Ali Aohmed Khan lot zijn nederlaag bil Jagdalah hebben geholpen, hebben nu hun bondgenootschap aan Habib Oeliah aangeboden; laatstgenoemde tracht ook den steun van de Sjimvari's le krijgen. In de Oostelijke provincie vond Te'.ekc- bad heerscht volkomen wetteloosheid, daar de autorit ei hen alle gezag hebben verloren. BRITSCH-1NDIE De strijd tusschen Hindoes Mohammedanen laait weer en Het ontvoeren van kinderen, wal Je aanleiding tot de jongste onlusten in Er. Imlië is geweest, schijnt zich herhaald te hebben, en wel in Bangalore. Een zeer op gewonden menigte Hindoes heeft daar 3 Mohammedanen en 2 Kandahans overval len, onder beschuldiging, kinderen ge roofd tc hebben. Slechts met groote moeite wist de politie hen in bescherming tc ne men. Geruchten van dcnzclfden aard doen in Poena de ronde, zoodat men vreest, dat de gebeurtenissen yan Bombay zich in andere deel en van Indië zullen herhalen. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Nu de rouw in Vaticaansche kringen ge ëindigd is, verdwijnen verschillende eigen aardige gebruiken. De Paus krijgt een luxe-trein. In Weenen worden binnenkort weer be toogingen en tegen-betoogingen gehou den. De koude in Europa r.og niet geëin digd. (Builen'. BejrïoTiten. 2do blad). BINNENLAND. Benoemingen in het Bisdom Haarlem. (Kerkn., 2de blad). De 20ste Nederiandsche Jaarbeurs. (2de blad). Overwogen wordt de oprichting van een leerstoel in de Missiologie aar. de R. K. Universiteit te Nijmegen. (2de blad). Neg meer slachtoffers van de koude cn van het ijs. (Gem. Berichten. 2de blad). Gevallen van gas- en kolendamp veiv giftiging. Waarschuwing van B. cn W. te Leiden. (Gem. Berichten, 2do blad. cu Gem. Aank., 1ste blad). DE KAMERVERKIEZINGEN. Ir. Bongaerts trekt zich terug voor den kwaliteitszetel in Haar lem—Helder. Bij den secretaris van dc kieskring- centrale Haarlem, is bericht ingekomen van den heer Ir. M. C. E. Bopgacrts, waarin deze mededeelt, dat hij niet meer in aanmerking wenscht te komen voor den kwaliteitszetel, handel, nijverheid en verkeer, in den kieskring Haarlem—Hel der. Hieruit volgt dat nu alleen nog dr. L. G. Ivortenhorst voor dezen kwaliteits zetel candidaat is. De kwestie-Veraart. Naar dc .,11 es." meldt, heeft prof. Ver aart thans deu volgenden brief aan het partijsecrefcariaat verzonden In antwoord op uw schrijven van 12 Fe bruari j.l. heb ik de eer u te berichten, dat ik, ten volle handhavende mijn rechten op den kwaliteitszetel voor arbeidszaken en het arbeidsvraagstuk niet wcnsch te wor den beschouwd als te zijn aangewezen voor een vrije plaats in de kieskringgroepen, waar ik beu gesteld. Onnoodig u te zeggen, dat ik uw bcslis- s'ng, dc „aanwijzing van prof. dr. J. A. Veraart v -y den kwaliteitszetel voor ar beidszaken en hel arbeidsvraagstuk niet „goed te keuren" welke beslissing immers geheel m strijd is met het geschreven recht onzer partij, volstrekt nietig acht. Naar ik verneem, zal binnen korten tijd. een vergadering van den partijraad wor den gehouden, waarop men zal trachten het onrecht, door het centraal college, be doeld in het kiesreglement, en in verband daarmee door het partijbestuur gepleegd, te herstellen. Met volle gerustheid wacht ik de beslissing van deze vergadering af. Naar wij vernemen, zoo meldt het blad voorts, is in dc jongste vergadering van den Haagschen Rijk- kieskring een alge- meenc ernstige ontcvredenhe'd gebleken over het optreden van het partijbestunr. Niet alleen de wijze, waarop de oandïda- tuur van prof. Veraart in strijd met hei parlijreglcmeni is afgewezen, maar ook dc houding tegenover de duidelijk uitgespro ken mccning van de ovenpvi^c meerdci-" lreid van het katholieke Huagschc kiezers- corps ontlokte een bitiere ontstemming. Besloten '.-> een buitengewone vergade ring Y.-.u den partijraad nee re vragen, om voer hot forum run de. katholieke kiezers deze, zank eens te bespreken. Hek lig., in de bedoeliuc daarbij levens een en ander openbaar te maken, hoe in deze zaal: zoowel openbaar a's niet-open baar is gewerkt, om prof. Veraart van het poiitieke looneel te doeu verdwijnen. X:1 deze partijraadsvergadering zal dan het Haagscho vijkskieskriugbestuür beslui ten. welke houding liet verder iu deze zaal. zjI aannemen DE RIJKSMIDDELEN Ir; Januari. Dc opbrengst der Rijksmiddelen bedroeg over Jan. ,i. 1. I 15.885A19.90 leger J 3.076.431.52 over die maand in het vó rige jaar. De opbrengst der wegonbclas ting bedroeg 109.856.71. die van dc rij- wiclbelasjtipg 1715. CONGRES DER S. D. A. P. De S.D.A.P. heeft tc Xijmcgen haar 3t.ste congres gehouden. Zaterdagmiddag word het in du. gröolo zaal van „Dc Veioeniging" aldaar geopend door den voorzitter, den lieer J. Oude geest, die in zijn openingsrede de over leden leden der paj tij herdacht, in hei i bijzonder den heer Werkhoven, don partii- secretaris. Vervolgen.-, ging spr. dun tocsiand dor partij na, dien hij gezond noemde. Spreker beval de stichting van een nrbeidors-hoogeschool in aller aandacht aan; van tb Centraio arbcider:'-dcposito- cu verzekeringsbank ie D.-n Haag werd reeds een gift van f 100.000 outvangeji De vraag beantwoordend hoe men zich hel verloop denkt der komende periode, durfde spr. te verwachten, dat do ver- kiezmgs-i'iislag een wins! tul geven van 10.000 stemmen en rac' dez eenige man daten meer. In de Katholieke Staat.-partij, aldus spr.. vertoont, zich een afbrokkeling; wij zullen met die omstandigheid rekening houden. Sinds het niet meer mogelijk is om dc politieke cn economische belangen te vatten onder den bisschopsmijter eri sinds men zich niet meer volkomen achter de kerkelijke leuzen kan verbergen, is hot hommeles in dc Katholieke Staatspartij. Daarom zullen wij profitoeren van do verdeeldheid. Du grootste zorg echter is, dat. wij ecu .aantal goede propagandisten cn goede schrijvers tc Wfc zullen komen. Want bij gebrek aan zulke krachten zal er niet tc verdienen zijn, wat cr tc verdienen is. Nadat dc heer dc la B- Ma. het woord had gevoerd namens het N.V.Y., werd dc 70-jarige heer F- van der Goes verwei komd. Vervolgens sprak do lieer YV. H, Vlic gen. die het woord voordo in plaats van den heer Albaivlu. die door ziekte ver biuderd was do vergadering bij tc wo nen. Do S.D.A.P. moet trachten tc verkrij gen, dut hervorming op liet sociale on onderwijsgebied wordt vorkregen; dat ont wapening wordt verkregen en do' de weg naar socialisatie wordt geëffend

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1