IV
SPORT
KERKNIEUWS
Na feet defeat over den
Elzas
neu por gezin hoogstens 50 K.G. huisbrand
betrekken. To Pössneck vonden luidruchtige
wcrkloozendemonstratics voor het stad
huis plaats. De gemeenteraad vond daarin
aanleiding den werkcloozen extra-steun toe
te zeggen en den gasprijs voor gezinnen ie
verminderen.
Te Breslau hebben in verband met de ko-
lenschaarschte relletjes plaats gevonden.
De menigte nam een dreigende houding
jegens do kolenhandelaren aan en tracht'.e
do opslagplaatsen en aankomende kolr.n-
treinen te plunderen. Slechts met de groot
ste moeite slaagde de politie erin dit te
verhinderen.
Te Berlijn doen de gevolgen van den ko-
lennood zich voornamelijk in de voorsto
den gevoelen, waar de voorraden vrijwel
zijn uitgeput. Bij de groote kolenhando-
laars komen de telefonische bestellingen in
zulk een geweldigen overvloed binnen, dat
aan de te'efoon-centrnles exfcra-personoel
meost worden aangewezen, om de lijnen
der groote kolenhandelsfirma's te bedie
nen.
In een deel van het centrum der rijks
hoofdstad en wel in de regeeringswijk, zijn
gisteravond alle geslantaarns uitgegaan.
De hoofdtoevoerbuis bleek bevroren te zijn
en kon wegens het daaraan verbonden ont
ploffingsgevaar ook niet ontdooid worden.
Jndien de strenge koude nog langer aan
houdt, bestaat groot gevaar, dat vrijwel
de geheole stad, die voor het overgroo c
deel door middel van gaslantaarns wordt
verlicht, in het duis-ter zal worden gehuld.
Bij de kolenschaarschte komt te Berlijn
het steeds nijpender wordende tekort aan
aardappelen. De voorraden zijn bijna uit
geput, terwijl de directie der stedelijke
markthallen verklaart, dat nieuwe aanvoe
ren op het oogenblik niet kunnen worden
verwacht.
Ten einde een ongemotiveerde stijging
der levensmiddelen zooveel mogelijk tegen
te gaan, heeft de hoofdcommissaris van po
litie, order gegeven alle klachten omtrent
woekerprijzen zoo nauwkeurig mpgelijk 'e
onderzoeken.
Het ijs op do waddenzee is thans zóó
dik geworden, dat de verbinding met c'.e
eilanden van het vasteland uit door mid
del van auto's ten deele is hersteld. Zoo
wel naar het eiland Sylt als naar het eiland
je Nordbrand is een geregelde dienst mot
autobussen georganiseerd. Op de Oostzee
stapelen de ijsschotsen zich op vele plaatsen
tot een hoogte van vijf meter op.
IJSSPORT.
De ijS'Zeilwedstrijden op de Kaag.
Was er Donderdag geen windje cm de
ijsschuitjes in beweging te krijgen, thans
hadden wij een ander uiterste. Een hevige
sneeuwstorm maakte een verblijf op de
Kagermeer alles behalve aangenaam, cd
't behoeft dan ook geen verwondering te
wekken, dat slechts weinig toeschouwers
aanwezig waren om getuigen te zijn van
de door do Warmondsche TJsclub in ver-
eeniging met de Zuid-Hollandsche Ijs
bond uitgeschreven wedstrijd voor ijs-
schuiten. Laten wij er dadelijk aan toevoe
gen, dat ook .thans weer de thuisblijvers
ongelijk hadden, want wat thans gegeven
werd, was een unicum op bet gebied der
ijssport. Toen wij gistermiddag op de ree-
ren kwamen leek het wel of we midden
in de Kaagweck waren en alleen de bit
tere kou moest ons van het tegendeel over-
tu:gen. Zoover ons oog reikte waren de
plassen bezaaid met zeiltjes en bij nadere
informatie b'eek ons, dat een 20-tal ijs*-
schuiten aanwezig waren om aan den wed-
striid deel te nemen.
Het zou te \er voeren den geheelen
wedstrijd te beschrijven, want de eene rit
was al interessanter dan de andere. Deze
schuitjes, die in den zomer zoo rustig het
water doorklieven, ontwikkeMen thans
een angstwekkende snelheid, zoo zelfs dat
tijden werden genoteerd de 80 a 85 K.M.
per uur dicht benaderende. Rustig aan den
kant staande zag je plotseling met een
ijzingwekkende vaart een schuitje opduiken
uit den sneeuwstorm en dacht je een
oogenblik, dat het rret een razende snel
heid op den wal zou vliecen. Mis, even vlug
werd het roer omgegooid en a's een wiel
om het soil maakte het een draai om plot
seling weer het i.:s oo te schieten om weer
met dezelfde snelhe'd naar de overzijde
te vliegen. Dit was sensalioneeele sport,
waarin behendigheid en moed een groote
factor zijn.
Dank zij do uitstekende maatrege'en
door het bestuur der Warmondsche IJs
club genomen, liep alles uitstekend van
stapel en vooral voor deze sport moet
een woord van hulde aan bet bestuur wor
den gebracht voor de wiize waarop het
zoowel voor de veiligheid der toeschou
wers als der deelnemers had zorggedra
gen.
Om ongeveer 1 uur had de laatste
start plaats, waavna man in ortocht naar
hotel de Zon ging, waar de prijsuitdeeling
plaats had.
De heer Scbölvinck. voorzitter der War
mondsche IJsclub en lid van bet Dage-
li.iksch Bestuur v. d. Zuid-Ho'landschen
Ijsbond, bracht in de eerste plaats een
woord van hartelijken dank voor de pret
tige samenwerking, die hij dezen middag
van de deelnemers had mogen ondervin
den en zeer terecht wees spreker er op,
dat zelden oen saamhoorigbeid werd ge
vonden als bij de leden van de IJs- en
Zei'vereen:ging ..De Braasemermeer" tot
welke vereeniging de meeste deelnemers
behoorden. Hij hoopte van harte, dat hij
de vereeniging nog dikwijls in Warmond
zou mogen terug zien om ons opnieuw van
deze mooie en spannende sport te doen
genieten. Een bespreking die bij te dezer
zake zoo juist met het bestuur h°d gehou
den, wettigde deze hoop ten volle.
H erna werd het woord gevoerd door
den heer A. v. d. Meer, voorzitter van de
IJs- en Zeilvereeniging „De Braasemer
meer" die een woord van dank bracht
voor de prettige ontvangst en de aange
name samenwerking van het bestuur der
Warmondsche IJsclub ondervonden en ook
hij hoopte van harte, dat zijn vereeniging
iNGEZONDEN ME DEELING.
nog meerdere dergelijke wedstrijden in
Warmond zou kunnen organiseer en.
Hierna werd overgegaan tot de prijsuit
deeling.
De eerste, tweede en derde prijs beston
den resp. uit 20, 10 en 5.
Ie klasse: le pr. Th. v. d. Meer met
Attalante, 2e pr. A. Bakker met Gcrda, 3e
pr. opgegeven.
2e klasse: le prijs M. Verdil met Iris, ?e
pr. K. Loos met Huppomenus, 3e pr. N.
Wagenaar.
3e klasse: le pr. Firma Verhaar met In
dian, 2e pr. J. Locs met Amundsen, 3e pr.
G. de Koning met Wintervreugde.
•le klasse- ie nr. P. Bakker met Antonia,
2c pr. P. v. Diemen mei JJsvermaak, 3e
pr. K. Kaek met Rembrandt.
Hierna bracht de heer Schölvirck nog
een woord van dank aan de jury, bestaan
de uit de beeren J. N. v. d. Meer, J. Riet-
breek en B. v. d. Meer, geassisteerd door
het bestuur der Warmondsche IJsclub
voor de uitnemende wijze waarop zij zich
van hun taak hadden gek- eten, alsmede
aan de po'itie vcor hun zoo gewaardeerde»
bijstand. Een hartelijk applaus bewees,
dat men dit alles zeer geapprecieerd had.
Na dit alles heeft men nog geruinven tijd
bijeen en ziin wij wel ingelicht, ligt het
in de bedoeling van de Warmondsche
IJsclub nog andere gpcote wedstrijden
te organiseeren indien het weer en ijs zulks
tcclaten
Gezien de ge'everde nrestaties tot he
den is er alle re-1 en dienaangaande de
grootste verwachtingen te koesteren.
BILJARTEN.
Om het wereldkampioenschap voor
baroepsspelers.
Schaefer wint don titel.
De laatste partij om het wereldkam
pioenschap voor beroej ss^c'ers heeft de
overwinning gebracht voor Jake Schaefer
over zijn landgenoot Cochran.
De laatste verdedigde zich uitstekend
en bleef slechts 72 punten achter, niet
tegenstaande zijn tegenstander een mooie
seiie boekte van 109. In elf beurten was
de partij boëindigd.
Het verloop was volgens de „Msb.":
Schaefer 400 punten in 11 beurten (0,
90, 2, 35 2, 169, 35, 0, 6, 0, 55), gemiddel-
do 36.36.
Cochran 328 punten in 11 beurten (5,
2, 22, 1, 74, 29, 30, 82, 81, 0, 2), gemiddelde
29.81.
De eindstand is:
Schaefer 5 4 1931 73 205 26.06
Cochran 5 3 1857 71 158 26.15
Horemans 5 3 1754 78 193 22.48
Matsuyama 5 3 1904 88 120 21.63
Hagenlacher 5 2 1773 77 264 23.02
Grange 5 0 1310 82 120 15.97
MGR. J0HAN AELEN. t
In Madras is, zooals we reeds meldden
overleden Z. D. H. Mgr. Johan Aelen, ou-l-
aartsbisschop van Madras, titulair aarts
bisschop van Nicopclis en assistent-bis
schop bij den Pauselijken troon.
Johan Aelen werd op 24 December 1834
te Waspik, in het bisdom s-Hertogenbosch,
geboren.
In zijn jonge ziel was door de stem van
den ijvoraar Herbert Vaughan, stichter der
Sint Jcsef-congregatie voor de Missie 'a-
ter kardinaal-aartsbisschop van West
minster, het verlangen gewekt scldaat ie
zijn in Chris-tus' rijk daar, waar de zwaar
ste arbeid kon worden verricht.
Hij betrad Mill-Hill in 1874, werd pries
ter gewijd in 1877 en was aalmoezenior bij
de Britsche koloniale troepen gedurende
den Afghaanschen veldtocht van 1878 tol
1880.
De Nederlandsche priester maakte den
beroemden opmarseh van lord Rnbei ts'
troepen naar Kandarhar mee en werd om
zijn voorbeeldig opofferend gedrag door
de Engelsche regeering meermalen onder
scheiden.
Van 1880 tot 1890 was Father Aelen mis
sionaris te Madras.
Teruggekeerd in Europa werd hij naar
zijn vaderland gezonden en stichtte de on
vermoeide het missiehuis te Roosendaal,
de eerste Mill-Hill-nedcrzetting in Neder
land, waarvan hij rle eerste rector werd.
Op 2 December 1901 benoemde wijlen
Paus Leo XIII den missionaris tot tilu-
loir-Bisschop van Themisonium; op 2 Fe
bruari 1902 werd de benoemde in Roosen
daal tot bisschop goconsacrcerd cn op 31
Juli 1902 kwam de benoeming tot coadju
tor van den aartsbisschop van Madras. Op
13 Februari 1911 volgde Mgr. Aelen wijlen
Mgr. Colgan op als aartsbisschop van Ma
dras.
Mgr. Aelen, die de eerste priestor was,
die Afghanistan binnendrong, is een der
grootste missionarissen geweest, die Ne
derland aan de Kerk schonk. Onder zijn
grooten eenvoud school een brandende
zielenijver, een weergalooze toewijding
aan zijn arbeid, een ijzeren doorzettings
kracht, een waarachtige geest van zelfver
loochening. Hij was een van die voorbeeldi
ge missionarissen, die onbewust van eigen
gr petheid, den naam van Nederland hielp
eerbiedigen in verre gewesten en dio mede
den weg bereidde voor de tientallen Ne
derlanders die, na hem, door Rome met
du bisschoppelijke waardigheid werden be
kleed. Hij was een der baanbrekers voor
df opleiding van inlandsche geestelijken,
6tichtte zelf twee seminaries, zorgde vo.»r
ziekenverpleging en steunde op dit gebied
de kloeke initiatieven van zijn vor-ziende
missionarissen.
De overledon Nederlandsche aartsbis
schop was ook lid van den Wetgevender»
Raad van Madras.
Pas eenige maanden geleden vrceg de
afgewerkte prelaat, bij gelegenheid van
een nieuwe indeeling der diocesen, aan Z.
H den Paus ontslag als aartsbisschop. De
H. Stoel bewilligde in dit verzoek maar
schonk den groeten grijsaard tevens den
aartsbisschoppelijke» titel van Nicopolis
en het assistentschap bij den Pauselijken
troon.
In de annalen der moderne missie-ge
schiedenis neemt aartsbisschop Aelen een
groote plaats in en zijn nagedachtenis ver
dient in Nederland te blijven voortleven
als een der stille, maar groote cultuur-dra
gers en als een der ware apostelen voor
Christus' Rïik.
Moge God reeds zijn eeuwig loon ge
schonken hebben aan den overleden zie-
len-ijveraar
EEN KATHOLIEKE GEVANGENIS?
(Ingezonden).
Een poes geleien is er een rapport ver
schenen over de geestelijke verzorging der
gevangenen, in welk rapport, uitgebracht
door een commissie samengesteld vanwege
het „Genootschap tot Zedelijke Yerbete-
r ng der Gevangenen", door de katholieke
leden dier ccmmissie een pleidooi werd
geleverd voor de instel'ing esner gevan
genis speciaal voor de katholieke veroor
deelden. Als motief werd aangeveerd, dat.
alleen in zu'k een instelling de geestelijke
verzcrg'ng der Katholieken volledig tot
haar recht zou kunnen komen.
Dit metief is ongetwijfeld juist. In een
gemengde gevangenis cm aldus de hui
dige toestand eens te kenschetsen kan
geen katholieke sfeer heerschen, kan de
geestelijke verzorging slechts bij tijd en
wijle worde 1 toegepast en bepaalt het
katholieke leven zich uiteraard tct het bij
wonen der godsdienstoefeningen, welke
u tsluitend op Zon- en feestdagen plaats
hebben. De geestelijken hebben bovendien
natuurlijk toegang tot de cellen der katho
lieke verpleegde*?, wat van groot nvt is,
maar toch ook niet afdoende kan worden
geacht ondanks den grooten ijver, welke
de aalmcezenievs aan den dag leggen.
Worden deze bezwaren rcer's geveeld in
de cellulaire gevangen'ssen. zij klemmen te
meer waar gemeenschaps'even heerscht,
zoca's b v in de openlucht-gevangenis te
Veenhuizen en daar, waar gevangenen ver
toeven. die tot langdurige straffen zijn
veroordeeld, wat medebrengt, dat zij 11a 5
jaar niet meer ook overdag in cellulaire
.afzondering verkeer-en. In die inrichtingen
dcet het menscheüjk opzicht zijn neer
drukkende werking ge vee en, wat evenzeer
het geval is in de Rijkswerkinrichtingen en
R ij k s 0 p vo e d i n g s g e s t1- h t .a n
In een gevangenis speciaal voor Katho
lieken zou dit gansch anders wezen. Van
hecg tot laag zou het personeel er katho
liek zijn waarmede intvsschen alles be
halve bedeeld wordt eon blaam to werpen
op het personeel in gemengde gevangenis
sen en het katholieke leven zou er meer
intens kunnen worden beoefend, waarvan
uiteraard niet anders dan een goede nit-
werk'ng kan worden verwacht.
Dit alles is evenwel neg maar toekomst
muziek, wat ook b'eek bij de debatten der
Tweede Kamer in zake de begrooting van
Justitie. Het denkbeeld eener katho'ieke
gevangenis is pas geopperd, meet nog rij
pen, alvorens tot uitvoering te kunnen ko
men -~ wat wij vooralsnog niet zien ge
beuren.
Maar ju'st in dezen tiid van langzame
voorbereiding heeft het zijn nut, ook even-
tuee e bezwaren onder 't oog te zien. op
dat men deze komt het eenmaal tot de
opening eerer katholieke gevangenis, van
meet af aan kan uit den weg gaan of on
dervangen.
Daarom widen wij nu al waarschuwen,
dat men niet al'e veroordeelden, welke
R. K. heften terstond na hun vonnis naar
de katholieke gevangenis meet zenden.
Wat onlangs in dit blad ten aarz'en der
verwaarloosde jeugd werd uiteengezet,
geldt ook voor de volwassenen, die met
politie en justitie in aanraking kernen. A1-
vorens in hun Messier ce init'alen R. K.
worden ingevuld. wordt niet onderzocht,
of zij werkelijk a's Katholieken leefden,
doch ernvoudig nagegaan hce hun afkomst
is, 't zij dat hierbij eenvoudig wordt ver
trouwd op de eigen ongave der arrestan
ten of gedetineerden, dan wel de registers
van den burgerlijken stand worden geraad
pleegd. Op deze man er worden ook die
personen als II. K. gebcekt, door wie de
weg naar do kerk sinds lang n'efc meer
werd betreden en bij wie ternauwernood
het voornemen bestaat, dien weg nog ooit
w-eer op to zceken
Al deze personen omdat zij nu eenmaal
R. K. hecten of zich noemen, zonder ver
der onderzoek naar de katholieke gevan
genis te verwijzen, zou daar een heteroge
ne bevolking te zamen brengen, welker
aantal eerstens tct zeer onjuiste gevo'g-
trekkir?gen zou leiden ten aanz'en van den
invlced der katholieke leer en voorts het
in het leven roepen en behouden eener
metterdaad katholieke sfeer er ten zeerste
bemoeilijken.
Hoe de opzending naar de katholieke
gevangenis dan geregeld zou moeten of
kunnen worden?
Een eerste se'ectie zou kunnen worden
gemaakt dcor den veroordeelde voor de
keus te stellen: zijn straf te ondergaan in
de kathol'eke dan wel in een gewone ge
vangenis. Daardoor zouden alvast de on
verschilliger. den toestand in de R. K. ge-'
vangenis niet komen bemoeilijken.
Nu kunnen er evenwel onder deze on
verschilligen best schu:'.ea, urn dank zij
de geestelijke verzorging, wcl-o ji de ge
mengde gevangenissen ni^.v ^--„.en be-
Na twaalf zittingen en ongeveer vijftig
redevoeringen heeft de Fransche Kamer
eindelijk met overweldigende merederhe d
een motie aangenomen, waarin zij ver
klaart vertrouwen te stellen in de vader
landslievende gehechtheid van de Elzasser
en Lotharingsche bevolking aan Frankrijk
en de ééne en ondee.'bare Republiek en
over te gaan tot de orde van den dag".
Hadden op slot van zaken de heeren af
gevaardigden wel zooveel tijd noodig om
tot deze conclusie te komen? Het is een
platon sch gebaar, maar de wonde is er
niet mee geheeld, hei kwaad er niet mee
genezen. Na zooveel explicaties, onthullin
gen en opinies, had een definitief en zui
ver stelling nemen heel wat beter beant
woord aan de noodzakelijkheid eens en
voor goed door een plechtig votum d e be
volking der twee provincies, zoo gehecht
aan haar eeuwenoude tradities, gerust te
stellen, maar van den anderen kant ook
den vasten wil van Frankrijk uit te druk
ken cm, vertrouwend op de loyaliteit van
den Elzas, voor gced een einde te maken
aan de agitatie van enkele verblinde en
verschillende onverantwoordelijke elemen
ten.
Waarin bestaat op slot van zaken het
probleem van den E!z«s? Het zijn niet die
tallooze, nieuwe materieele grieven al te
wijd uitgemeten door verschillende afge
vaardigden. Het is ook niet de ambtenaren
of belastingkwestie, waaraan anderen de
schuld gaven. Welk ander departement,
welke stad in Frankrijk heeft op d't ge
bied niet zijn eigen, particuliere grieven?
Niet le verwonderen dus, dat in den Elzas,
na vijftig jaar van Duitsch beheer, niet
alles zoo geleidelijk loopt, als men wel
wenschen zou. Van den anderen kant wij
zen de statist'eken uit de enorme cffors,
die het overige Frankrijk zich getrocst
heeft cm de economische en industrieele
assimilat'e der nieuwe departementen met
bet moederland te vergemakkelijken. Niet
dus in materieele ccrzaken Egt de grond
van het Elzassev-probleém; dieper, veel
dieper meet men zceken, het is een moreel
kwaad, een wond in de ziel van den E'zas.
De oorzaak ervan is te vinden in do minls-
teriee'e verk'aring van Herr'ot, teen hij in
1924 zijn ongeluksministerie van radicalen
en sccia'on aan de Kamers voorstelde.
Over den Elzas sprekend verklaarde hij
teen de leekenwetgeving integraal in de
nieuwe provincies te willen invoeren. En
teen is de Elzasser trouw en overtuigd
Katholiek, opgestaande k'cine admini
stratieve mceilijkhejdjes had hij tot dan
tce met kalmte verdragen, maar aange
tast werden in zijn ge'ccf en zijn schcol
dat nocit- Met ontegenzeggelijk beleid
hebben de Duitschers altijd aan de Elzas-
sers zoo ruim mogelijk vrijheid gelaten op
dit gebied: altijd is daar van kracht ge-
b'even en onveranderd het meer clan hon
derd jaren oude concordaat, gesleten tus-
schen Napolecn, den eersten Consul, en
Pi us VII; nooit hebben de Duitschers de
godsdienstige overtuiging en de christe ijko
opvced'ng der kindeer? ook maar met estt
vinger aangeraakt. Maar wel hebben de
Duitsche'ts getracht en vandaar de
tweede moeilijke kwestie de Fransche
taal zoo veel mogelijk te vervangen door de
Duitsr'ne en het valt niet to ontkennen,
dat zij in die 50 jaren veel op dit gebied
bereikt hebben. Naast het Elzasser dialect
is Duatsch ex meer gangbaar dan het
Fransch en enkele t'ental'en van jaren
zullen er nog wel noodig zijn, voordat het
Fransch er de algemeen gangbare spreek
taal zal zijn. Meer een kwestie van voor
zichtig, diplomatiek beleid en ge'.eide'ijke
opvoeding der jongere gereraties, dan van
bruuske voortvarendheid, heeft de onvoor
zichtige ijver van sommige Fransche amb
tenaren narst de geloofskwestie een n et
zoo gevaarlijke, mrar toch zeer delicate
taa!kwest:e ocgewekt.
Cnmidde'lijk na de ministerïee'e verkla
ring van Herrict in 1924 vereenigde zich
de E'zasser bevolking rondom haar geeste
lijkheid en b sschoppen. In een groote mee
ting te Strassburg gehouden onder voor
zitterschap van den onverdacht-vader-
lonc'slievenden Mgr. Ruch werd geprotes
teerd tegen de plannen der regeering, in-
druistfhend tegen de p'echtige beloften
aan den Elzas gedaan toen zegevierend
de Fransche trcepen dat oude stuk van
Frankrijk binnentrokken. Maar gelukkig
behoefde aan de bedreiging tot aan het
uiterste weerstand te zullen b eden, gean
gevolg te worden gegeven: na enke'e we
ken reeds viel het radicale-socialistische
ministerie.
Toen kwam eindelijk in 192S Poincaré
aan bet bewind en bekwaam polit cus
als hij is plechtig herhaalde hij de be
loften aan den Elzas gedaan niet te zullen
raken aan de godsdienstige ove-tuiging van
de E'zassers. Het kalmeerde de gemoede
ren; men had vertrouwen in de eerlijkheid
en op'echtheid van Poincaré. Maar naast
hem zaten er in het nrnisterie vier radi
calen en onder hen Herrict! En cfschoon
Poincaré verklaard had in naam van a!
zijn collega's te spreken, bij sommigen bleef
een kleine onrust smeulen: zou Poincaré
wel absoluut zeker zijn van zijn radicale
collega's? Onrustige elementen, propagan,
disten, ongetwijfeld betaald met pan-Ger.
maoïstische marken, hielden het vuurtje
brandend, bliezen het aan, tot e'ndelijfc
goed-georganiseerd en rijk-gefinancierd
de autonomisten met hun tweedrachtsci
pagne beginnen konden. Verblind door
dubbelzinnige of valsche voorste'lingen,
dagelijks onder diverse vormen herhaald,
sleten velen zich bij hen aan; alle ontevre.
denen, die zich plotseling al hun grieven
en grïefjes op administratief en economisch
gebied herinnerden, vereenigden zich on
der hun vaandel En toen zij, voornamelijk
op hel platteland e-snige geestelijken voor
hun ideeën hadden weten te winnen, was
het een kie ne moeite de geloovige bevol.
king dier parochies en dorpen, voor wie de
overtuiging van haar herder heilig is, mede
onder hun aanhang te scharen. Een merk-
waardig verschünsel, dat niet-volkomen
verblinde Kathclieken de oogen had moe-
ten openen, deed zich toen voor. Bij de ge
ruchtmakende, autoncm'sten-processen van
verleden jaar te Colmar werd de hulp in-
geroepen van communistische advocaten!
Een werke'ijk monsterverbond kwam tot
stand tusschen Katholieken en communis-
ten; tricmphaal werd de communistische
advocaat en afgevaardigde Berthen
het proces gehuldigd. De bisschop
•Strassburg Mgr. Ruch, waarschuwde
een rondschrijven tegen het drijven der
autonomisten, verbond zijn onderhoorjge
geestelükhe'd hen te steunen; kort daarop
werd zijn houding door een schrijven van
Kardinaal Gasparri goedgekeurd. Maar
het kwaad had reeds dien wortel gescho
ten en sterker en onge'ocflijker nog werd
de samenwerking tusschen Rocmsch e
rood bij de vlak daarop gehouden verkil
zingen; met behu'o der <*cmmun:sten vaar
digden de Katholieke Elzassers vi.if auto
nomisten af naar de 2e Kemer.( waaronder
twee pas-vercordee'^en uit het Colmar-
proces. De eerst stille, later brutaal-ooen
propaganda bracht we! onverwacht rijken
oogst! Geheel. Fraukrük schr-.k veront
waardigd op: een du'delijkc explicatie tus
schen het mcele.-land cn de we~rba~stig6
provincies werd absoluut noodig. Wel drceg
de instelling van aoart staatssecreta
riaat voor den Elzas met den Katholieken
E'zasser Cberkireh aan het hoofd en hei
patriottisch werken van Mgr. Ruch er toe
bij de gemoederen eanigszins te kalmee-
ren; een n'euw-opgerichte Katholieke par
tij: „l'Actou populaire Nationale" begon
met een actieve tegenpropaganda, waar
van eenige weken ge'eden het eerste suc
ces reeds zichtbaar werd: bij de tusschen-
tjjdsche verkiezing om te voorzien in de
vacature van den van zijn burgerrechten
vervallen vérklaarde autonomist Rosse
werd haar eandidaat de abbé Hauser wel
niet gekozen, maar de anti-nat'onale auto
nomistische en communistische partijen
verloren enkel in dat eene kiesdistrict
meer dan 2000 stemmen.
Maar deze enke'e symptomen van betei
inzicht zijn niet voldoende, daar het hoog
ste gezag in den lande, door regeer'ng en
kamer meest de E'zas gerustgesteld wor
den, verzekerd, dat zijn aloude, plechtig
.gegarandeerde rechten niet zouden wordei
aangetast. En daarom was het groote de
bat in de Kamer, waarin publiek en val
alle kanten de kwestie belicht zou worden!
zoo absoluut noodzakelijk. Wat een opl®®
luchting zou het gebracht hebben, indieJgp;
eenparig de Kamer zich geschaard hadfËliS
achter de regeering om met wettelijke yü(jr
sanct'es de vrijheid van geloof, school er
taal in den Elzas te bekrachtigen. KI aai
en categorisch heeft- Poincaré het verze *00r
kerd: .De godsdienstige Elzasser school J,^3e
die sinds 78 jaren bestaat, zullen wij eer
biedigen1'. En ze'fs Herriot. die, zooals men
.weet, sinds eenigen tijd met zijn rad'cale
par tijgen ooten uit het regeeringsverbandgevr-
is getreden, verzekerde uit naam velen 30S<
zijner vrienden zoover mogelijk op dit ge aan
bied te willen gaan. Waarom moest dan^
dit debat, dat aanvankelijk zoo breed op
gezet was begonnen, ten slctte eindige! 'evrc
met kle'ngeest'ge partijruzietjes? Zoo hel
der en duidelijk is het gebleken, dat dfj'^q^
over, overgroote meerderheid van hel.
Fransche volk alle waarborgen aan dec Qe-
Elzas wil geven en hoe spoedig zouden dat
niet alle goedmeenenden het funeste drij jopd
ven der anti-nationale elementen hebbel ^AN
ingezienMaar de eeuwige kleinziel gi *etr
partijruzies hebben opnieuw verhinderd>81!J
het groote eendrachtige verzoeningswerk
tct stand te brengen; in plaats van mei'evr'
open armen den E'zas in het groote fami^
lieverband op te nemen, heeft de Karne
s'echts esn koud, onpersoonlijk v sitekaar Jg2i
t;e gepousseerd als bij een nieuwen onbe
kenden buurman, die toevallig ook in de Tei
zelfde straat is komen wonen. En het ge
volg? Dat de onruststokers dóór zullei >ii E
gaan met hun werk dat zij den Elza 'ro|K
steer's het schrikbeeld voor oogen zullei u
houden dat na een goed-willenden Poin
care misschien een radicaal-socia'istisc! p
m nisterie aan het bewind zal komen, da ,jc(
alle gedane beloften weer te niet zal doec Jrvor
Als resultaat van drie weken vergadere: [>814
is het wel pover!
Parijs, Febr. '29. J. W. KOLKMAS Ceï
staan— tct beter inzicht kernen. Daarom
meet de mogelijkheid geschapen worden,
dat de minister van Justitie gehoord
den aalmoezenier en wie er verder bij te
pas moeten komen overplaatsing naar
•de katholieke gevangenis kan gelasten of
toestaan.
Van den anderen kant dient evenwel
deze mogelijkhe'd ook te bestaan ten aan
zien <ler verp'eegden in de katho'ieke ge
vangenis Indien er daarbij mochten wor
den aangetroffen, die den goeden gang
van zake» verstoren en de katholieke sfeer
benadeelen, moet de minister gehoord-
wederom den aalmoeziener enz. zijn
verwijdering uit die omgeving kunnen ge
lasten.
Uiteraard zal tr-t dit laatste slechts bij
uiterste noodzakelijkheid worden geadvi
seerd. maar dan behoeft men er ook niet
voor to sc-hromen, wijl immers de veroor
deelde ook in de gemengde -gevangenis
wederom een aalmoezenier gaarne bere.d
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Ge\
k.
joed
nder
Biei
net
vindt om hem ten goede te leiden
Er-n aangelegenheid van groote beteekCvci,,
nis voimt in de katholieke gevangenis oo oud*
de keuze van het personeel. Van hoog t<
laag, we zeiden dit reeds boven, moet d
metterdaad R. K. wezen, wil n» A
van een geheel katholieke omgev'ng ku:
nen spreken. Hiermede roeren we even»1
een zóó delicate quaestie aan dat we ei
nader onder 't oog zien daarvan lietj
overiaten aan degenen, die mettertijd e derwe
katholieke gevangenis mochten hebben1 *°or
organiseeren, A
2^
