Ket Herderlijk schrijven van den Bisschop
Haarlem, Mgr. J. D. J. Aengenent
van
BINNENLAND
VERVOLG).
Op dit feit, beminde geloovigen, kunneD
wij in onze dagen niet genoeg het licht la
ten vallen. Want van socialistische zijde
wordt het dikwijls voorgesteld, alsof de
Kerk wel het socialisme veroordeelde,
maar het liberalisme in bescherming nam;
en zulks wordt den arbeiders dan meestal
voorgespiegeld in dezen vorm, dat. de Kerk
eenzijdig de belangen zou dienen van het
kapitaal, en dat zij de arbeiders zou
trachten te sissen met een wissel op het
hiernamaals. Beminde Geloovigen, niets is
minder waar. Zeker, de Kerk heeft altijd
verdedigd cn verdedigt nog het recht van
privaat-bezit, maar steeds heeft zij daar
naast ge'eerd, dat op de bezitters van
kapitaal zeer zware verplichtingen rusten,
dat dezen zich namelijk louter en alleen
mogen beschouwen als rentmeesters tegen
over God, aan Wien zij eenmaal verant
woording van hun beheer zullen moeten
afleggen, en dat de goederen dezer aarde
volgens Gods bestel moeten dienen om
aan alle menschen een menschwaardig be
staan te verschaffen. Is het dan niet diep-
bcdroevend, dat men aan de Kerk derge
lijke beschuldigingen hoort aanwrijven,
terwijl zij het juist is, die altijd 'voor de
minderbedeelden is opgekomen'! En is het
niet ten heme'schveiend, als men ziet, dat
duizenden katholieke arbeiders van de
Kerk vervreemden, cmdat zij in den waan
gebracht worden, dat die aanklachten
tegen haar juist zijn?
Beminde Geloovigen, velen uwer zullen
zich met mij reeds meermalen de bange
vraag hebben gesteld: wat mag toch de
reden zijn van dit treurig verschijnsel?
En dan ben ik overtuigd, dat het ant
woord meet luiden als volgt: De voor
naamste reden is, dat er onder de Katho
lieken gevonden worden, die zich niet vrij
hebben weten te houden van de besmet
ting der liberale grondste'lingen op het
gebied van het economische leven, met
het gevolg, dat de niet ontwikkelden in
de meening worden gebracht, dat leer
der Kerk is, wat eigenlijk riet anders is
dan practijk van hen, die de leer der Kerk
niet volgen. Wat een ontzettende verant
woordelijkheid drukt op dezulken, die, of
schoon tct de Kerk behoorende, practisch
haro leèr niet beleven, die, al verkondi
gen zij niet openlijk met c'e liberale
theorie, dat de zedenwetten buiten het
economische leven staan, toch practisch
de wetten der strikte rechtvaardigheid en
vooral der naastenliefde niet onderhouden
in betrekking tot hun arbeiders, die
vergeten, dat volgens Gods beschikking
het kapitaal, dat zij beheeren, moet die
nen cm ook aan hun arbeiders bestaans
voorwaarden te bezorgen, die niet blijven
bencdeu het peil der menschelijke waar
digheid, en die er voornamelijk op be
dacht zijn om zich zelven rijkdom te vcr-
zekeren. Dezulken vergeten het woerd van
de H. Schrift, waarin gevraagd wordt,
dat God ors niet moge geven armoede,
maar ook niet rijkdrm „Armoede en rijk
dommen geef ze mij niet." (Spreuken 30,
8). Neen, ons streven naar aardsche goe
deren is alleen dan redelijk, als wij trach
ten te verkrijgen wat passend is om té
leven in den stand, waarin God ons plaats
te, terwijl wij ons daarbij dan nog ernstig
hebben af te vragen, of de oischen, die
men tegenwoordig aan zijn stand stelt,
niet opgeveerd worden tot een peil, dat
boven het redelijke uitgaat, ten kcs'e van
de bestaansvoorwaarden van hen, die in
onzen diefist- arbeiden.
Een goede maatschappelijke orde is^ al
leen dan denkbaar a's de liefde hare vleu
gelen over allen uitslaat. En daaraan ont
breekt nog veel te veel ten gevolge van
het doorwerken der liberale beginse'en
in de economische verhoudingen. Dat libe
ralisme is de schuld van toestanden, die
werkelijk om verbetering roepen. En wij
mogen dan ook geenszins zeggen, dat het
socialisme in alles ongelijk heeft. Zoo
heeft het geen ongelijk, wanneer het. zegt,
dat een bete-e maatschappelijke orde ge-
werscht is. Maar het vergeet, dat ook
de leer der Katholieke Kerk dcnze'fden
eisch iaat hooren. En het is zoo waar,
maar tevens zoo beschamend voor ons,
het woord, dat door een der voormannen
van onze Ncde-landsche socialisten eens
geschreven is, n.l. dat, wanneer de Katho
lieken meer leefden naar de leer hunner
Kerk, voor het socialisme veel minder
plaats zou zijn. In de veroordeeling van
het liberalisme hebben de socialisten dus
geen ongelijk. Maar wel hebben zij onge
lijk en dwalen zij jammerlijk in het aan
geven van den weg en van de middelen,
waardoor de ve betering meet komen. Of
schoon zij dc bedoeling hebben om de
maatschappij te verbeteren, meet het re
sultaat van hun pogingen uitloop en op
een verslechtering, waardoor de maat
schappelijke orde neg veel dieper zou ge
schokt worden. En daarom betreur ik het
zoozeer, dat zij, onder wie er toch ve'en
zijn, die door ncbele motieven worden ge
dreven, hun arbeid stellen in dienst van
een zaak, die niet rnders dan diep onge
luk over de maatschappij brengen kan.
Neen, die het egoisme van het liberalis
me, en ook niet het groepsegoïsme van
het socialisme, hetwe'k in wezen er niet
van verschilt, maar al.'een de naastenlief
de van het Christendom kan de geschokte
maatschappij redden. En het is do plicht
der Katholieken, daarin voor te gaan en
daarvan aan anderen het voorbeeld te
geven. De katholieke kapitaalbezitters
moeten bezield zijn met de streving om
ook aan degenen, die in hun dienst zijn,
een inkemen te verschaffen, drt hun een
menschwaardig be3taan verzekert. Zij
mceten zich het woord berinneren van Be-
redictus XV, dat de economische verhou
dingen veel meer mceten geregeld worden
door de naastenliefde dan door de recht
vaardigheid. Zij moeten daarom het stre
ven der aibeice.s naar verbetering van
levensvoorwaarden met welwillendheid te
gemoet komen en hun lidmaatschap eener
ordelijke vakvereeniging niet. tegenwerken,
maar veeleer begunstigen. Want het stre
ven der arbeiders naar meer stoffelijke
welvaart is volstrekt niet materialistisch.
Zoolang dat streven zich beweegt binnen
redelijke grenzen én ondergeschikt blijft
aan de behartiging der geestelijke be'an-
gen, ligt het geheel en al binnen het be
stel der Goddelijke Voorzienigheid, Die
den menscli schiep niet alleen met een
onsterfelijke ziel, maar ock met een stof
felijk cf materieel licharm. Maar dan ligt
het ook in Gods bedoeling, dat beide dee-
len, waaruit de mensch bestaat, op pas
sende wijze verzorgd worden. Zij mceten
ten slotte leeren inzien, drt ock zij ver
plicht zijn om zich katholiek te organi-
seeren, omdat al'een door middel van do
organisaties invloed kan worden uitge
oefend op de richting, waarin de maat
schappij zich ontwikkelt. En dit alles zal
des te gemakkelijker geschieden, naarmate
wij ons meer herinnoren, dat de arbeiders
ziel in de oogen van God even groote
waarde bezit als de ziel van dengene, die
meer met aardsche goederen bedeeld is,
en dat ook de arbeider door het bezit
derzelfde onsterfel. ziel evengeed in zich
omdraagt het beeld van God, den ge-
meénsch appel ijken Vader von alle men
sch en, die daarom allen broeders zijn.
Mogen deze gedachten, beminde Geloo-
vingen, in U groeien vooral in dezen hei
ligen Vastentijd, waarin wij het lijden
en den dood overwegen van Onzen Lieven
Zaligmaker, Die uit liefde tot ons Zich
ontdaan heel't van aJ'es, zoodat van Hem
geschreven s'aat: „Hij heeft zich zelven
ont'edigd" (Phi'ipp. II, 7). Dat goddelijk
model van liefde meet ors voorbeeld zijn.
Verder vermanen Wij U, veel te bid
den voor Onzen H. Vader den Pars en
voor Hare Majesteit onze geëerbiedigde
Koningin.
En zal dit Cns herderlijk schrijven op
Zondag Quinquagesima in alle kerken van
ons Bisdom en in allo kapellen, waarover
een Rector is aangesteld op do gebruike
lijke wijze worden voorgelezen.
Gegeven te Haarlem, den lsten Febru
ari 1929.
t J. D. J. AENGENENT,
Bisschop van Haarlem.
Op last van Z. D. Hoogwaardigheid:
J. M. v. d. TUIJN,
Secretaris.
AFGHANISTAN.
De strijd om de macht
Gevechten tussc he n A m an
Oellah en Habib Oellah.
Uit. Meskou wordt gemeld, dat dc Ge
nerale Staf van Aman Oellah een commu
niqué heeft uitgegeven, waarin wordt me
degedeeld, dat na een heftigen strijd tus
schen de trce^en van Aman Oe lah en die
van koning Habib Ce'lah de eersten de
steden Bcedhaka en Bagrami. op tien ki
lometer afstand ten Ocsten van Kabcel,
moesten ontruimen. Na een tegen-offen
sief is het hun echter gelukt, de troepen
van Habib Cellah te verdrijven en de bei
de steden opnieuw te bezetten. De gevech
ten zijn nog niet beëindigd.
BRITSCH-INDIE
OE ONLUSTEN TE BOMBAY.
Met rroeite wordt de orde gehandhaafd.
De Hindoes1 trokken eruit.
Volgens de laatste berichten uit Bombay
is het aantal dooden thans gestegen tot bij
na 200 en dat der geworiden tot bijna 1000.
De berichten uit officieele bronnen geven
intussehen nog steeds belangrijk lagere ge
tallen aan. De Engelsche troepen in Bom
bay zijn opnieuw aanzierlijk versterkt. Uit
de oorspronkelijke vervolging van de Pa-
tbans heeft zich in den loop der gevech
ten een nieuwe vijandschap ontwikkeld
tusschen Mohammedanen en Hindoes.
Een Reuter-bericht, gis-'eren uit Bombay
verzonden, deelt mecle, dat het daar w.it
rustiger is. Toch is de spanning niet ver
minderd. Een later bericht zegt, dat op
bevel van de overheid des nachts niemand
buiten mocht komen. Dit heeft geholpen.
Er waren geen menschen op straat. Nog
immer prt-ovilleeren er soldaten. De po
litie heeft grocte voorraden geplunderd
goed ontdekt op voetgangers, die zij fouil
leerde. Een 150-tal kwaadwilligen zijn op-
gepekt.
Gisteren is een opmerkelijke uittocht uit
Bombay begonnen. Drie treinen met Hin
does, hoofdzakelijk behoorende tot de ar
beidersbevolking, zijn naar Poena vertrok
ken.
MEXICO.
DE TERECHTSTELLING VAN T0RAL.
Incidenten bij de executie.
Toral, de moordenaar van den Mexicaan-
schen president Obregon, is Zaterdag te
rechtgesteld.
Aan telegrammen over het vonnis en
v/at daaraan vastzit, ontleenen wij het vol
gende:
Een menigte van ettelijke duizenden
had zich verzameld in de nabijheid van het
tuchthuis, waar de voltrekking der terecht
stelling zou geschieden. Het tuchthuis en
de aangrenzende huizen waren echter door
militairen afgezet. Niettemin werden een
p-aar honderd menschen in het tuchthuis
toegelaten; men bracht hen echter op een
ander binnenplein dan dat waar het vonnis
werd voltrokken. De terechtstelling werd
door 30 buitenstaanders, van wie de mees
ten tot de pers behoorden, bijgewoond.
Toral liep met vasten tred naar de hein
aangewezen plek. Ter nauwernood had hij
zich tegenover het vuurpeleton geplaats',
of reeds knalden de schoten en stortte de
man dood ter aarde.
Na de terechtstelling zijn in Mexico de
zenuwachtig opgekropte gevoelens tot uiting
gekomen. Toen na de terechtstelling het
stoffelijk overschot van Toral werd overge
bracht naar het Spaansche kerkhof, ston
den duizenden menschen langs den weg ge
schaard dien de stoet nam. Er werd geroe
pen „Leve Toral", terwijl bloemen op de
kist werden gestrooid.
De merigte werd door de brandweer met
waterstralen uit elkaar gespeten. Hot kerk
hof was met bereden politie afgezet.
Bij de relletjes werden 30 menschen ge
wond en ongeveer 20 in hechtenis genomen.
Terwijl zich deze incidenten afspeelden
geschiedde elders de reeds gemelde aanslag
op president Portes Gil.
OPLOSSING R0MEINSCHE KWESTIE.
Officieele rrededeeüngen aan onze
Regeering.
Naar wij vernemen heeft gisterenmiddag
Zijn Excellentie Mgr. L. Schioppa een be-
zcek gebracht aan den Minister van Bui-
tenlandsche Zaken, Jhr. inr. T. Beelaerts
van Blokland, om de Nederlandsche regee
ring officieel de totstandkoming van het
verdrag tusschen den H. Stoel en do Ita-
liaansche regeering mede te dee'.en.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
Candidatuur Prof. Veraart.
Naar de „Residentiebode" verneemt, is
in de jongste vergadering van het partij
bestuur der R. IC. Staatspartij prof. Ver-
aait gediskwalificeerd als candidaat voor
den kwaliteitszetel voor arbeidszaken,
zoodat hij op de vastgestelde verzamel-
lijst in de drie grooto steden niet zal
voorkomen.
Voor dezen kwaliteitszetel is, zoo meldt
het blad, wel toegelaten de candidatuur
van den heer Kuiper, lid van de Tweede
Kamer, die dus de candidaat zal zijn voor
dezen zetel voor de drie groote steden.
In den Kieskring Leiden.
De in artikel 19 van het Kiesrég'emsnt
1927 bedoelde vergadering, wordt wat de
gecombineerde kieskr'ngeii Leiden, Dor
drecht, Fries'and en Groningen betreft,
gehouden op Zaterdag 23 Maart a s. des
romiddags 1 uur, in Hete! ICrasnapolsky,
Warmcesstraat te Amsterdam.
Op deze vergaderingen wordt bepaald
wio de geadviseerde candidaten zullen zijn
en hoe de volgorde zal wezen der Kwali
teitszetel.
E'ke Kringorganiaat'e vaardigt naar
deze vergadering af den voorzitter en
tweemaal zooveel afgevaardigden als zij
stemgerechtigde leden in den Partijraad
telt.
OPHEFF'N'G VAN T0« LEN BIJ
VLAARDINGEN.
Met ingang van 1 Januari 1C30.
De drie tollen rondom Vlaardingen, nl.
de tel op den weg SchiedamVlaardingen,
die op den Maassluischen dijk tusschen
Vlaardingen en Maassluis cn de tol Vlaar
dingenKethel zullen'met ingang van 1
Januari 1930 worden opgeheven.
Wetenschaöpeli jke Berichten
NIEUWE VINDING VAN EDISON.
Volgens de „Herald Tribune" zal Edison
zijn 816teil verjaardag viereii met de aan
kondiging van de ontdekking van een
plant, welke een product afscheidt dat een
practisch surrogaat voor rubber leveit.Het
zou een „vaste plant" zijn, welke dus niet
ieder jaar opnieuw gezaaid heeft te wor
den.
LAATSTE BERICHTEN
VARIETE-THEATER „FLORA"
AFGEBRAND.
HET GEBOUW TOTAAL UITGEBRAND
Een agent van politie, die hedenmor
gen half G de ronde deed in de Amstel-
straat te Amsterdam, zag uit een paar
bovenramen van het theater Flora rook
komen. Hij heeft teen den nachtwaker,
die geregeld in het gebouw de ronde meet
doen, gezocht. Hij vond hem slapende in
de vestibule. Het bleek teen, dat het
reeds midden in het gebouw fel brandde.
Inmidde's was ook de brandweer gea'ar-
meerd. Toen do eerste motorspuit de Am-
stelstraat inreed, sloegen de vlammen
reeds fel naar beneden uit de deuren, die
als nooddeuren zijn aangewezen. Ook uit
een paar hooger ge'egen venste s s'oegon
reeds de vlammen. Dadelijk werd geseind:
„Groote brand" en in minder dan geen
tijd kwamen de brandweervoertuigen op
dagen. Reeds dadelijk tres te zien, dat het
gebouw niet meer te redden was. Uit alle
ramen en deuren loeiden de vlammen.
Slang na slang werd afgerold en weldra
waren een aantal machtige stralen op
den vuurpoel gericht.
Ook aan de achterzijde, de Heeren
gracht, werd een motorspuit in actie ge
bracht. Door het museum Wil'et Holt-
huyzen en het huis van notaris Blank wer
den slangen gelegd. Het vuur was daar
mee geheel door de brandweer ingesloten,
zoodat na ongeveer oen uur werken wol
geconstateerd kon worden, dat de omlig
gende gebouwen a's het naastgelegen
Centraal Theater en het gebouw van de
Amsterdamsche Bank geen gevaar liepen.
Inmidde's loeiden de vlammen in het
brandende gebouw geweldig. Verstikkende
rookwolken sloegen over het Rembrand-
plein. De brandweer had met deze vree-
selijke koude een zware taak. Koppelingen
van de s'angen vroren vast en moesten
met fakke's worden ontdooia. Ve'e brand
weerlieden zagen er uit als ijsmannen.
Het vuur begon pas te verminderen teen
er geen voedsel meer was. Aan de zijde
van het tooneel is van den inhoud van
het gebouw nog het een en ander overge
bleven. Daar heeft do brandweer nog kans
gezien de sproei-installetie in werking te
stellen. Dit watergordi n loopt langs het
ijzeren scherm en heeft zoo het tooneel
zelf beschermd, zoodat dit zoo goed als
geen brandschade heelt bekomen. Door
den ijskouden wind werden de vlrmmen
meer in de richting van het Rembrand
plein gedreven, zoodat aan die zijde heb
gebouw het zwaarst heeft te lijden gehad.
Het langst brandde het dan ook in heb
z.g. Windsor-café op het bovengedeelte
van het gebouw.
Om half 8 werd daar plotseling een
hevige knal gehoord en meteen suisde
'n projectiel door do lucht, dat met kracht
neerkwam op het asfalt van de Aiusb
straat. Het ging rake'ings langs een agem
van politie. Fet bleek de kon van een ge
sprongen koolzuurflesch te zijn. Onf on; e-
veer 8 uur waren van buiten geen vlam
men meer zichtbaar. Troosteloos zag he
theate- in het vroege morgenlicht e?ui
met zijn zwart gebrande, venstes. Het
dak was zoo goed a's intact geb'even.
De inhoud van het theater was schoon
opgebrand. De resten, waaruit neg rook
orsteeg, werden nat gehouden. Pe Amstel-
straat zelf was intussehen een i'sbaan ge
worden. De stads-einiging strooi''e overal
zand en pekel. Tegen ha'f 9 begon de
brandweer haar materiaal te verminderen.
Het tramverkeer, dat. natuurlijk gestremd
was, werd circa ha'f 10 weer he-steM.
Met groote moeite werden c'e trrmrai's
van het ijs ontdaan. De waroemende bur
gemeester, de heer J. ter Haar Jr., kwam
in i'en vroegen morgen van zijn fce'ang-
ste'b'ng b'ijk geven.
Dit is de tweede keer, dat dit theater
een prooi der vlammen wordt.
Tn don middag van den 22sten August"»
1902 ging het ook in dairiren on. Pe
waterleiding; waar teen de brandweer in
ee-ste instantie op aangewezen was, was
afgesleten om een aans'ntmg te maken
voor het toen nieuwe Rembrandtheater.
Het werd daarna geheel nieuw o*>vebouwd
en in gebruik genomen op 17 Dec. 19"3.
Het theater is gedurende een ree'*s
van la-en het ei^e^om geweest van de
fami'i Neverat Het vorig jaar N^"em-
ber ging het tengevolge van een fail'isne-
rc"t over in handen van den heer John
de Fmeth. Het werd nu besmee'd door hét
gce's^bap van den heer Difrenne.
Vrijdag i.ï. werd e- een rieuwe o"eretle
gegeven. Ongeveer 75 menschen worden
door de ramp getroffen.
DR NOWEEP-KA 7FR~E TE
GOUDA AFGEEEAND.
DE STOOMSPUIT VERBRAND.
Hedennacht is bra^d uitgebroken in c'e
werkclaa's van de brandweerkazerne te
Gouda. De kazerne staat on een te-rein
aan de Nieuwe Haven en des nachts i3 er
hulp-perscneel aanwezig. Do brand werd
vrn spoedig ontdekt en het b'eek nog mo
gelijk een motorspuit en twee slangenwa-
gers uit de kazerne te halen en in dienst
te ste'len. Ook de spbit van den reini
gingsdienst werd ter hulp geroepen, en
m.ct 3 stra'en werd water gegeven.
De brand greep echter srel cm zich
heen. De felle Oosten-wind wakkerde het
vuur aan. De Msgirus-ladt'er kon s'echts
brandend uit de kazerne worden gehaald,
terwijl de stoomspuit, die intussehen door
het heerdruipende bluschwater was bevro
ren, als een rsk.lcmp in 't gebouw meest
worden achtergelaten.
In zeem korten tijd breidde het vuur zich
uit en tastte het grocte gebouw aan. '"aast
de kazerne ge'egen, waarin bereden is ge
vestigd een timmermanswerkplaats, ter
wijl de bovenverdiepingen dienden a's ma
gazijn van gemeenfemrte-ialen. Ook dit
gebouw stond we'dra in lichten laaie. Dc
hulp werd ingeroepen van.de motorspuit
van de plateelbakkerij Zuid-Hc/land, doch
deze hulp was slechts van korten duür,
daar de motorspuit in bra"d vloog en ze'f
geb'luscht meest worden. De toestand zag
er ernstig uit en de burgemeester van
Gouda vroeg en verkreeg de assistentie
van de Rotlerdamsehe brandweer, die
weldra met een groote motorspuit ter
plaatse was. Geweldige watermassa's wer
den teen in de vlammenzee geworpen. Bij
het r.ecrkcmen veranderde het water ech
ter onmiddellijk in r^kegels. Fet gchee'e
groote gebouw ge'eek een i;spa!e:s, waar
van de druipsteen, in allerlei grillige ver
men afhing.
Op de straat voor de gebouwen vormde
zich op een grooten afstand een groote
ijsvlakte, waardoor het blrssch'ncswerk
zeer bemoeilijkt werd. De brandweerka
zerne en het groote gebouw met timmer
manswerkplaats en magazijnen brandde
totaal af. Hefblcschingswerk duurde den
geheelen morgen voert. De oorzaak is on
bekend. Verzekering dekt de schade.
Buitenplaats afgebrand.
Gisteravond is. ter. go vol ge van het, ont
dooien der cer.trrle verwarming door lood
gieters, die daarbij een benzine-limp ge
bruikten, dc voor enkele jaren nieuw ge
bouwde buitenplarts „Huis ter Boek" te
Eefde, gemeerte Gorse), trtaal afgebrand
De buitenplarts was het eigendom van den
heer A. ter Weeme. Van den inboedel kon
niets worden gered. De brandweer kon
niets uitrichten. Verzekering dekt de
schade.
Garage afgebrand.
In clen afgeloopen nacht is te Winscho
ten een loods afgebrand, waarin 3 grocte
autobussen waren gestald', behoorende aan
de G. A. D. O. Mij., welke met deze bussen
den dienst GroningenWinschoten onder
houdt. De bussen konden vit de branden
de garage gered worden. De oorzaak van
het ontstaan van den brand is onbekend.
Branderij afgebrand.
In den afgeloouen nacht te ongeveer half
twee is brand uitgebroken in de branderij
van de chigorei-fabriek te Da'fsen bij Gro
ningen. De geheele branderij brandde af.
Oorzaak onbekend. Verzekering dekt de
schade.
Kapperszaak te Purrr.erend In vlamrren.
Hedennacht ongeveer 12 uur ontdekte de
politie, dat er vonken sprongen van het
plafond van de dameskapperszaak de
„Coiffeuse" van mevr. LandwaaitDen
ker, welke zaak gevestigd is op de Kaas-
Genreentelfke A ankc^c'iHn^en I
Burgemeester
n Wcth raders
algemc fie kennis, dat de
reaux, roor zoover die if,
iren evestigi, in df
den brengen ter-
Gcmeente'ijko B
/het Raadhui:
Stads-Gehoorzaa
ijl het kantoor
tijdelijk ial
Schuerleer en Zfonen'i
No. 19.
A. VAN DE SANDE E AKHIIYZF.X,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretary
Agenda
Dinsdag. Leidsche Kunstkring voor AU
Stadsgehoorzaal 8 1IA uur.
Donderdag. Generale repetitie „Con Arno.
re". Stadsgehoorzaal, 7.15 uur.
Vrijdag. Uitvoering Ruth „Con Amore",
Stadsgehoorzaal, 7.50 uur.
De avoi nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 11 te
en met Zondag 17 Februari waai
genen:en door de apotheek van den heer
C. B. Duyster, te'ef. 523, Nieuwe Rijn
Hoogst
Largst
Ven
Meei
tel ij he
op lid
mer.de
voist.
STADHUIS VERERAND.
VERLOREN SCHATTEN.
Dit is een nationale ramp.
En v. eer zouden wij onze lier mceten stem
men, zooals ruim een jaar geleien, toen
i.u fe'len winterkou een brand ontstond, d
ons meer trof, omclat hij ons gebouw ver
wcestte.
Maar tóch dit is erger, vdcl erger
want door de rock he an en de vlamme>
die gretig en gulzig vroten aan deze oude
balken, die wild grijpen in de oude,
geelde, maar waardevolle en historisch
papieren, zien wij stil naar het monumei-
tale gebouw, dat zwijgend den dood onder
gaat.
De hoogste historische schoonheid moot
in luttele uren sterven door het geweld vai
l et meest vernielend monster, het vuur
dat grijpt, waar niets anders grijpen kan
dat hout verslindt en steeuen bouwwerker,
die men hecht dacht, doet c mot or ten nj
de zenuw en de kracht dier hechtheid te
hebben weggevreten.
Een beul, dat vuur, oen leper van beu
len, in een bijna onverbreekbaar cordon!
Beul, die voedsel grijpt, waar voedsel is,
ongeacht de schoonheid der eeuwen.
Alles kraakt tusschen zijn verslindend*
kaken, zoo mei een het zijn tanden"erin zet
Zijn tong lekt. door de dooc'e vensters
waaruit het licht is weggeslagen cn krult
zich langs den monument^len gevel, waarvai
do oude steencn, die dc schoonheid dc
eeuwen in zich bewaarden, in brokken
vallen met doffen plons, op den grond, w
het water ligt, gevormd tot ijs, daar ho
zwichten meest voor vuur en winte
En c'.e vernieling gaat voort. Totdat d
zenuwen van het leven, dat klopte achti
dia grijze, muren, weggevreten waren en J
toren, het hoofd van dit machtige leven
de vuurzee wegzonk.
Hij deed zijn plicht tct aan zijn dood
want e enige minuten voor zes uur, toeil al
les rondom hem reeds een vuurzee was
verkondigde hij neg over de stad, dat aan
stonds de morgen den nacht verdringen
zou, dat hij aanstonds zijn zes slagen ovci
c'.e stad zou laten weergalmen, maar, vni
de klepel weer vallen kon tegen het met»
len omhulsel, was hij reeds tcnondergegaai
in een zee van vuur.
En het vrat reeds aan de kleinere to
lens, die zich neg staande poogden le hou
den. Maar omdat het vuur geen steen ver
slindt, vrat het de fundamenten weg ei
ook deze bezweken, terwijl het klokje it
clen val zijn eigen doodsklok was.
Toen stonden daar nog de muren, in
en ijs, waarvan cle kleine pinnke't'cs, op df
reeds verbrokkelde steer en balustrade ah
spitse vingers de lucht instaken, die grijf
v as van smook en rood van vuur, als om t<
bezweren de redding, die onmogelijk
De architectonische schoonheid van d:
machtige bouwwerk, die meer dan dm
honderd jaren roem verspreidde t: t vèr bui
ten ons land, is plotseling verloren^ d-t
kunstwerk der Renaissance, dat bezwee1
met haar oude opschriften, goud-gearaveeri
in marmeren platen, met de beelden vu
godinnen cn nymphen, die de gevel s'erdi»
met haar talrijke versieringen, kronkelei
in het steen, die getuigden van de schoon
heid dor eeuwen.
En als over dit alles het wreede vonnii
is voltrokken, staan claar nog c'e steenei
trappen op welker zware otecnen balus'.rach
ondanks vuur en verwoesting nog onver
anderd zitten.... de Hcllandsclie I
met de rug naar den vuurpoel achtei
zich,.... alsof die heele vernietiging hei
niet aanging.
Van
Woens
markt. Het vuur vend gretig voedsel in eet
"grocte hoeveelheid eau de cologne,
brandweer spoedig 'gewaarschuwd, móest
met 2 stralen op de motorspuit zich
len tot het nathouden van de be'en'endt
percee'en. De kapperszaak brandde tctai
uit. De schade is groot, doch wordt dooi
verzekering gedekt. De vonken schijnen af
komstig te zijn geweest van een hard bran
dende kachel.
Radiator van een aulobus gesprongen.
Twaalf personen gewond.
Tusschen Laaksum en den ITarn is t?i
gevolge van de hevige koude cle radiato'
van een autobus van de A.N.W.G. van (h-
.dienst Ezingc —Groningen gesprongen. H
chauffeur, Fritsema, werd boven liet op-
getroffen, en ae auto kwam vol drum
staan, waardoor het uitzicht werd belc
irerd. De bus liep tegen een boom, die i
knapte. De elf inzittenden werden do"'
elkaar geworpen en allen licht gewond. 0*
chauffeur is er het ergst aan toe.
HOI
werd i
de vie:
pontifi
het T<
dienst
Paus
menig!
zame'.c
Vader
gent. f
Ondan
een gr
zamel c
het ba
te ze
person
TF
LOÏ
de 8n
lien A
temen
nist e:
PR;
•ocrt-c
m gev
meer
briket
aanwi
lijk w
gebrel
kolen
de kol
pet
is aan
WE
raden
dc fel
uannt
-t ter
zet. V
lende
beschi
LE
Cai
H. I
(Haai
doe
C. J.
Te
lera a
der I
Eei
de tr
<Ie vi,
gebei
tfspe
warei
linge
