f
WflüLS Hgi-Slr. j-13
SPORT
RECHTZAKEN
STADSNIEUWS
Wetenswaardige Berichten
UI
M. D. Meyer, f
Op Tl-jarigen leeftijd is in Den Haag
overleden de heer M. D. Meyer, gepens.
hoofdingenieur der Ncderlandsche Spoor
wegen.
Hij was den 19en Februari 1857 te Dor
drecht geboren en had in 18S1 te Delft zijn
diploma als werktuigkundig ingenieur be
haald. Tot 1883 was hij volontair in Feijen-
oord bij de Nederl. Stoombootmaatschappij
en daarna is hij in verschillende betrek
kingen bij de Nederl. Spoorwegen werk
zaam geweest, laatstelijk als hoofdinge
nieur bij den dienst van materiaal, werk
plaatsen en eloetrische tractie.
De begrafenis op het r. k. korkhof zal
Woensdagochtend geschieden uit do kerk
dor H. Mart. van Gorcum (Stadhouders-
laan).
SCHAKEN.
Om het kampioenschap van Leiden en
Omstreken.
Hot bestuur van den onlangs opgerich
te» Schaakbond voor Leiden en Omstreken
beloont wel do noodigc activiteit. Do
schaakavonden, die telkens den Ion Vrij
dag van elke maand in „In den Vergulden
Turk" worden gehouden, zijn steeds goed
bezocht, de onlangs gehouden massakamp
tegen oen tweetal Haagscho clubs was zeer
goed geslaagd. Thans schrijft hot bestuur
van den Bond oen wedstrijd uit om het
kampioenschap van Leiden en omstreken.
Do Directie van het Leidsch Dagblad stel
de hiervoor een zilveren koning als wissel-
prijs beschikbaar
Een daarvoor ingestelde commissie, be-
staando uit de heeren Dr. J. F. Sirks, A.
G. van ter Tooien, H. I. de Nio en G. Bos
scha, zal zich met de regeling van den wed
strijd belasten Dc wedstrijd staat open voor
dc leden der clubs, bij den Lcidschen
Schaakbond aangesloten, bovendion voorde
donateurs van den Schaakbond, die den
bond met een jaarlijkscho bijdrage van
1.50 steunen. Zij, die geen lid eener ver-
eeniging zijn, kunnen zich derhalve ook op
geven voor dezen wedstrijd, mits zij zich
eerst als donateur van den schaakbond bij
den secretaris, den heer H. I. de Nie, De
Wetstraat 8, aanmelden. De leden der clubs
kunnen zich opgeven bij den secretaris hun
ner verccnigiug, die er voor zorgen zal, alle
aanmeldingen door te zenden aan den se
cretaris der commissie, den heer A. C. van
ter Tooien, Papclaan 20, Voorschoten. Deze
opgave moet geschieden, u i t e r 1 ij k 10
Februari a.s. Inleggeld zal verder niet
geheven worden.
De commissie moet eerst een overzicht
hebben van het aantal deelnemers, waarna
het rooster van den wedstrijd zal opge
maakt worden. De commissie heeft thans
reeds vastgesteld, dat do wisselprijs het
eigendom wordt van hem, die 3 maal achter
een, of 5 maal in totaal als no. 1 uitkomt.
Bovendien zal telken jare aan den win
naar een herinneringsmcdaille worden
aangeboden.
Dc partijen kunnen gespeeld worden op
de clubavonden, nJ. Maandag in Café Neuf
(Philidor), Dinsdag in „In den Vergulden
Turk" (Leidsch Schaakgenootschap) Hotel
Deurloo, Voorschoten (Voorschotcnsche
Schaakclub) Café de Nieuwe Deyl Wasse-
senaar (Wassenaarsche Schaakvereeniging)
Woensdag Hotel Centraal, Palamedes en
Donderdag lokaal achter de Herv. Kerk te
Leiderdorp (Leiderd. Schaakclub), boven
dien den len Vrijdag van elke maand in
„In den Vergulden Turk" (Schaakbond).
Alzoo gelegenheid om af te spelen te over.
Thans het woord aan de schaakliefhebbers.
Indien zich een voldoend aantal deelne
mers aanmelden, belooft dit een zeer in
teressante wedstrijd te worden.
De competitie.
Hedenavond ontvangt het Leidsch
Schaakgenootschap I het eerste tiental van
de Scbev. Schaaksocieteit.
A.s. Donderdag gaat Philidor naar Den
Haag een wedstrijd spelen tegen de Resid.
Sch.cl. III.
KANTONGERECHT LEIDEN.
Uitspraken.
H. B. Voorhout. Overtreding veiligheids
wet 10 of 5 d.; O. de la Br. wed. C. v.
M. Overtreding arbeidswet 5 of 3 d.; L.
de M. Rijnsburg. Met een auto rijden zon
der nummer en letter 5 of 3 d.; W. v. d.
R. Noordwijk. Openbare dronkenschap 5
of 3 d.; R. v. H. Noordwijk. Fietsen zon
der licht 3 of 2 d.; J. C. Noqrdwijk Fiet
sen zonder reflector 3 of 2 d.; F. O. K.
Fietsen zonder licht 3 of 2 d.; A. v. L.
Fietsen zonder licht 3 of 2 d.; H. P. Fiet
sen zonder bel 3 of 2 d.; F. L. D. Fiet
sen door een verboden steeg 2 of 1 d.;
S. A. v. L. Fietsen op de klinkenbestra-
ting 3 of 2 d.; P. J. W. Goederen op
den openbaren weg laten verblijven 2 of
ld.; J. W. S. Openbare dronkenschap 5
of 3 d.: G. B. Fietsen door een verboden
steeg 2 of 1 d.
VONDEL HERDACHT.
Prof. dr. Albert Venvey heeft heden
morgen bij den aanvang van zijn collego
eenige woorden gewijd aan Joost van den
Vondel, ter gelegenheid van zijn 250sten
sterfdag.
DE NIEUWE HAVENBRUG.
Aanbesteding van den onderbouw.
Hedenmorgen te 11 uur werd ten stad-
huize door B. en W. dezer gemeente aan-
bested (bestek no. 22, dienst 1928): het ma
ken van den onderbouw voor cene rolbas-
culebrug ter plaatse van de Groote Haven-
brug alhier, met brugwachters- en politie
posthuis en een transformatorgobouwtje c.a.
en het uitvoeren van daarbij behoorende
werken.
Zooals begrijpelijk bestond er voor deze
belangrijke aanbesteding groote belangstel
ling. Ér waren ditmaal niet minder dan 5G
bestekken bij do gemeentewerken aange
vraagd, terwijl er 30 inschrijvingen waren
binnengekomen, n.l. van: de firma Gebrs.
Aberson, Hilversum 152.500, M. S. v. d.
Voort, Aarlanderveen 152.130, P. J.
Kraayenvcld, Aardenhout 150.000, fa.
Kruithof en Scholte, Voorburg 149.777, J.
M. Strijland, Uithoorn 149.000, A. Voor-
douw, Zwammerdam 149.000, T. Smeul-
ders, Rotterdam 148.660, G. P. en F. G.
v. Balen Ouderijn 146.048, C. Terwater en
Co., Made 144.700, N.V. Enkhuizensche
Beton Mij. v.-h. Laöt en Zonen, Enkhuizen
144.000,P. Dubbeld, Alkmaar 142.865,
N.V. Mabuwat, Willemstad 142.445, N.V.
Int. Gew. Betonbouw, Breda f 142.075, T.
ICuin, Hillogersberg 141.000, fa. de Later
en Meyers, Leiden 140.400, N.V. Meester's
Gew. Betonbouw, A'dam 139.944 fa. Mar-
cclis en Heemskerk, Leiden 138.700, N.V.
Mij. tot het uitvoeren van bouww. en wer-*
ken in gew. boton v.-h. Wolterbeek en v.
Dorp, Rotterdam 137.400, N.V. Wienhovens
Aannemings Mij., Utrecht 134.100, N.V.
tot Aann. v. Werken v.-h. J. Nederhorst,
Gouda 133.243, fa. T. Zitman, Leiden
131.S00, N.V. Bet. cn Woningb. Mij. Gouda
131.400, Gebrs. v. Luliug, Woubrugge
131.100, W. Oudshooro en Zn. Leiden
f 129.750, J. W. Vorheul, R'dam 129.400,
fa. Gebrs. A. on J. den Ouden, Alphen a.
d. Rijn en Oegstgcest 126.900, W. Bakker,
Gouda 125.400 fa. A= Verhagen, Made
112.286, A. .Mooten, Moordrecht 111.837,
fa. v. d. Velden en de Jong, Oegstgeèst
ƒ111.111.
Naar wij vernemen was de begrooting
voor dit werk 123.000. De gunning ervan
is aangehouden.
Men zio verder de foto in het tweede
blad.
DE HANZE.
Het Vastenavondfeest.
Buitengewoon groot is de belangstel
ling geweest voor het Hanze-vastenavond-
feest, gisteren in de Stadsgehoorzaal ge
houden. t Was- er eigenlijk in de groote
zaal te vol en velen zochten dan ook een
ruimer en rustiger zitje op de balcons.
Die groote belangstelling is zeker een
goede belooning geweest voor het hardo
werken der Ontwikkelingscommissie, die
zich voor het arrangeeren van dit feest
beschikbaar had gesteld en die in den
heer J. Meijers een stuwende kracht vond,
om het feest grandioos op te zetten en tot
in de puntjes uit te voeren.
Die groote belangstelling gaf dezen
avond ook meermalen den verschillenden
sprekers aanleiding om erop te wijzen, hoe
men hier de Middenstanders wèl kon vin
den, hetzij zij al of niet georganiseerd zijn,
terwijl men hen op vergaderingen te ver
geefs zoekt. Die klacht is inderdaad zeer
juist geweest, want wo zagen tal van Mid
denstanders, die n et alleen nooit op Han-
zevergaderingen komen, maar ook midden
standers, die nog geen lid van de Hanz9
zijn. Zij zullen toch wel een beetje be
schaamd hebben gezeten bij al hetgeen er
zoo over hen gezegd is, doch we vertrou
wen, dat zij thans begrepen hebben wat
hun belang is en dat zij, lid geworden zijn
de, ook ijverig lid der afdeeling zich zul
len betoonen.
Om dat te bereiken is zulk een feest
avond inderdaad'een goed middel en velen
zijn zoo ongemerkt in aanraking gekomen
met hun mede-standers.
De feestavond, zooals wij reeds hierbo
ven schreven goed van opzet, is vlot van
stapel geloopen.
Een kort woordje van den voorzitter der
Commissie, den heer Meijers, leidde den
avond in. Daarin uitte hij den wensch, dat
deze avond zou mogen slagen, dat men
zou mogen genieten van hetgeen geboden
werd. dat de goede onderlinge verstand
houding zou mogen bevorderd worden en
daardoor de vereeniging op hooger plan
zou komen, terwijl hij tenslotte zijn toe
hoorders voorhield te koopen bij midden
standers, samen te werken en zich te or-
ganiseeren met middenstanders.
De muziek de versiering der zaal, de
gezellige drukte, kortom alles werkte er
toe mee een goede stemming teweeg te
brengen. Dio versiering der zaal was in
derdaad leuk. Veelkleurige, linten, in een
bundel boven midden in de zaal op twee
plaatsen samengevat, hingen naar de ba
lustrades af waar tevens keurige kleeden
waren aangebracht, terwijl langs de wan
den in de zaal hoornen van overvloed
prijkten, voorstellend de verschillende af-
deelingen dor Hanze.
Maar, vervolgen we het programma.
Na het openingswoord van den heer
Meijers volgde het optreden van den op-
per-ceremoniemeester Don El'xtro de
Cognacco, die een begeesterende toespraak
hield en tenslotte aan de toeschouwers
voorstelde: de vroolijke zangers uit Brus
sel, de heer Henri t' Sas en zijn echtge
noot e.
Dezen vergastten hun gehoor op liede
kens, leutigo moppen, enz. Jammer was
het voor velen, dat do Brusselaar pas on
langs verschillende dezer liedjes voor de
radio heeft laten hoorenWas 't daar
om, dat de belangstelling niet zoo alge
meen was, dat er zoo nu en dan een geroe
zemoes hing, waardoor het voorgedrageno
niet tot zijn recht kwam? We weten het
niet, maar wel meencn we, dat de aan
dachtige luisteraars hinder ondervonden,
't Nam echter niet weg, dat men zich de
goede stemming niet liet bederven en zoo
spitsten allen zich rond half elf uur op het
verschijnen van Prins Carnavallo del Claro
en Prinses Fleurista de Moncour, met
hun hofdames en verder gevolg.
Op een wagen met een grooten hoorn
van overvloed en voorafgegaan door
trompetters kwam Prins Carpaval en zijn
gemalin de zaal binnen.
Voor het tooneel werd halt gehouden
en de hoogc gasten werden verwelkomd
door den Opper-ceremoniemeester, die op
de gebruikelijke wijze de betuigingen van
aanhankelijkheid en trouw, enz. enz.
bracht namens de bewoners der stad Lei
den en al hare stegen, straten en poortjes.
Deze verwelkoming werd door Prins Car
navallo medo in enthousiaste bewoordin
gen beantwoord.
Daarna ving de uitdeeling plaats van
geschenken aan de verdienstelijke leden
der Hanze, de heeren Bergers, v. Deene,
Perquin en de heer v. Noort, voorz. van de
afd. St. Lucas.
Na al de complimentjes en dankwoord
jes volgde een nog groolere hulde aan het
dagelijkseh bestuur, n.l. de onthulling van
een monument met hun borstbeelden.
Het onderschrift hierbij luidde:
Dit driemanschap
Bergers, Perquin en v. Deene
Houden de Hanze flink op de beenen
Zoolang zij pal staan
Zal het de Hanze goed gaan
Zij leven hoog!
Een langdurig applaus volgde op deze
hulde en daarmee zou het officieelc ge
deelte afgeloopen zijn, indien Prins Car
navallo niet den organisator van het feest,
den heer Meyer, de hem waarlijk wel toe
komende lof bracht ten aanschouwe van
een volle zaal.
Zoo was het einde van het officieelc
gedeelte daar, doch daarmede was het
feest nog niet ten einde, want langen tijd
bleef men nog gezellig bijeen.
Een gehouden bloempjesverkoop ter
bate van SANTOS bracht 26.41 op.
R. K. Dioc. Vrouwenbond
Afd. Leiden.
Mochten er leden zijn die de contribu-
tiekaart met bijbe-hoorend wit kaartje nog
niet ontvangen hebben, dan is er Woens
dagavond gelegenheid deze aan den
Schouwburg te bekomen.
HET BESTUUR.
Vier militairen door het ijs gezakt.
Gisteravond omstreeks half acht bevond
zich een viertal militairen van het 4e Reg.
I. uit de Morschpoortkazerne op het ijs van
het Galgewater. Op een gegeven oogen-
blik stonden zij te samen bij een der duc-
dalven van d- Blauwpoortsbrug, waar het
ijs als zwak —as aangeduid. Het ijs bleek
daar werkelijk zwak te zijn, want alle vier
soldaten verdwenen in de diepte. Zij wis
ten er echt--it eigen kracht weer uit te
komen en bleken van dit bad geen verdere
hinder dan een nat pak te hebben beko-
Onder kolen bedolven.
Hedenmorgen om 7.50 uur had aan de
Gasfabriek een ongeval plaats, dat bui
tengewoon gunstig afliep.
Dc 41-jarige kraandrijver D. B„ wonen-
do op de 4e Binnenvestgracht, had het on
geluk bij het laden van een trechter ko
len uit te glijden en in den trechter te
vallen.
Het ongeval we,vd spoedig bemerkt en
na 6 a 7 minuten werd B. onder de kolen
vandaan gehaald. Hij werd door Dr. de
Mooy onderzocht, die constateerde, dat de
man geen letsel bekomen had.
Fietser door een. £uto aangereden.
Hedenmorgen om half elf heeft op den
Hooge Rijndijk een aanrijding plaats ge
had lusschen een auto en een fietser,
waarvan de laatste het slachtoffer werd.
Op gemeld uur stonden aan den kant der
H. B. S. twee auto's, terwijl uit de rich
ting van de Wilhelminabrug de auto na
derde van P. de K. uit Zoeterwoude. De
chauffeur van deze auto v. G. reed in de
richting van de Plantage en juist toen hij
de twee stilstaande auto's wilde passee-
ren kwam de ongeveer 15-jarige L. R.,
loopjongen bij de firma M. op de Bree-
straat, achter deze auto's vandaan. Hij
kwam van de linkerzijde om dwars over
den Hooge Rijndijk zich naar het rijwiel
pad aan de andere zijde te begeven en
zag zoodoende niet de auto van P. de K.
De 'chauffeur v. G. zag de aanrijding
aankomen en remde uit alle macht, zóó
hard, dat de auto een halve slag omsloeg
en met den kop in de richting van de
Wilhelminabrug kwam te staan. Het was
echter reeds te laat, de jongen werd ge
grepen en tegen den grond gesmakt, waar
hij bewusteloos bleef liggen. Dr. de Mooy
van den E. H. D. verleende de eerste
hulp. Per speciale ziekenauto werd de
jongen, die vermoedelijk een hersen
schudding had bekomen naar het Acad.
Ziekenhuis overgebracht.
De fiets bleef geheel onbeschadigd.
De alhier tot semi-arts bevorderde stu
dent H.. G. A. Castermans is bestemd tot
reserve-officier van gezondheid bij het le
ger h. t. 1.
Gistermiddag om 12 uur heeft bij het
uitgaan van de school aan de Pasteurstraat
een onbekend gebleven jongen zekere I. S.,
wonende Alexanderstraat 40, met een
steen böven het oog getroffen, zoodat een
bloedende wonde ontstond.
Hij werd door een dokter van den E. H.
D. verbonden.
TOONEEL.
Fritz Hirsch Operette,
An der schonen blauen Donau.
Fritz Hirsch verwonderde zich gister
avond over niets meer; ook niet over het
feit, dat zijn operette's steeds volle zalen
trekken en het publiek enthousiast klapt
en meer verlangt. Dat heeft ons trouwens
nooit verwonderd. Het geheim van Fritz
Hirsch is gelegen in de zorg waarmede
iedere operette tot in de puntjes wordt
verzorgd, in de schittering van decors, in
de kleur en fleur van costumes en niet in
't minst in de „Schwung", waarmede ge
speeld en gezongen wordt door de uitne
mende krachten, waaruit het gezelschap
is samengesteld. Enook wel een beetje
in de aardige en goed gespeelde muziek!
„Oder nitoder nit?"
De geschiedenis van deze operette her
innert sterk aan die van „lek hab' mein
Herz in Heidelberg verloren". Ook daar
een arm prinsesje, dat tegen haar zin moet
trouwen cn met weemoed terugdenkt aan
haar idyllische liefde met een kunstenaar
(in beide gevallen Mimi Gyenes en Paul
Harden). Hier is het- een muziekleeraar,
die geen aanstelling heeft gekregen als
hofkapelmeester en desniettegenstaande
de wereld met een rozerooden bril bekijkt.
Hij wordt ober-kellner, maakt in die
functie kennis met de prinses, welke in
cognito daar vertoeft en wordt tot over
zijn ooren verliefd. Helaas, de prinses kan
hem niet trouwen on op den huwelijksdag
van do prinses- bereikt hij zijn ideaal, hij
wordt hofkapelmeester, doch nu kan het
hem niets meer schelen. Hij zinkt gebroken
neer op de trappen van het paleis.
„Schicksal, ich hab' dich stcts verlacht"
Schicksal. du hast mich klein gemacht!"
Natuurlijk is er ook hier een ander
paartje, dat het niet zoo hoog zoekt, maar
desalniettemin in geldmoeilijkheden zit.
't Komt toch in ordeFriedl Dotza en
Fritz Geiger vinden elkaar in „kus-dur".
Maar evenals in een revue, is ook hier de
geschiedenis zoo'n beetje bijzaak. Hoofd
zaak zijn do aard:ge liedjes met begelei
dende muziek en dans.
De regie van Fritz Hirsch is onoiitput-
telijk in het vinden van nieuwe vondsten
op dansgebied. Of is het Paul Harden? In
ieder geval is do manier, waarop ieder
liedje beëindigd wordt telkens alleraar
digst gevonden. En was bijv. het liedje
van den „Reinen feinen Donauwein" niet
leuk gevonden?
Het-publiek.'dat de Fritz Hh-sch operet-
tenserio trouw bezoekt, is genoegzaam
bekend met de acteer- en zangwijze van
de acteurs en actrices die reeds lang een
vermaardheid in ons land hebben gekregen
zoodat wij daarover weinig meer hebben
te zeggen. Ditmaal viel ons echter bijzon
der op het vermakelijko spel van Franz
Burian, den picolo. Friedl Dotza en Mimi
Gyenes kregen bloemen.
Een verrassing voor Leiden was, dat
Fritz Hirsch zelfs met Leidsche toestanden
op de hoogte bleek en ook een liedje in
het Hollandsch zong. Wij verwonderen ons
evenwel over n:ets meer!
Do decors waren zooals altijd schitte
rend. Typisch was vooral aan het begin
van den avond het gezicht op het oude
Weenen „an der schonen blauen Donau".
Een echt leuke avond. Auf Wiedersehen I
DE NIEUWE CHINEESCHÉ
KALENDER.
Er wordt zoo vaak beweerd dat China
verstikt in een star conservatisme in een
fanatieke onverzettelijkheid. En nu komt
als een verrassend nieuws uit Nanking het
bericht, dat ons het bewijs levert dat Chi
na besloten heeft de Europeesche metho
den te volgen. En het betreft hier niet de
opening van het nieuwe Parlement of de
onderteckening van verschillende handels
verdragenDe laatste berichten uit
Nanking zijn van geheel anderen aard.
China breekt met haar eeuwenoude ge
schiedenis en gaat in plaats van het
maandjaar het zonnejaar invoeren: China
krijgt, een nieuwen kalender.
Sedert Romulus' tijd heeft Europa haar
leveu geregeld volgens de wenteling van
de aarde rond de zon.
Later heeft het den kalender van Julius
Caesar en weer later den kalender van
Paus Gregorius overgenomen. De Grego-
riaansche kalender is wel zoo juist dat er
eerst na verloop van 40 eeuwon een tijds
verschil zal zijn van 24 uur.
Van oudsher heeft China zijn kalender
geregeld naar den loop der maan. Hun
tijdrekening stemde dus overeen met den
kalender van Joden, Turken en van de
primitieve volken van Centraal Afrika.
Men zou een heele verhandeling kunnen
schrijven over het feit hoe het komt dat
Turken en Kaffers dezelfde tijdrekening
volgden als de Joden, maar dat ligt buiten
het bestek van dit bericht.
Dus China geeft haar oude systeem prijs
en maakt in verband met de invoering van
den nieuwen kalender een heele serie her
vormingen bekend.
In verband met deze nieuwe maatrege
len is om. het volgende bepaald: Het is
verboden om kalenders te verkoopen,
waarin beide tijdrekeningen vermeld staan
De feestdagen worden gevierd volgens den
nieuwen kalender en men mag ze niet meer
herdenken op de dagen volgens den ouden
kalender. Alle vermakelijkheden die het
Chineesche volk gewoon is te vieren zullen
voortaan ook plaats hebben op de bepaal
de dagen volgens den nieuwen kalender.
In verband hiermede zullen ook verschil
lende maatregelen genomen worden, zoo
als bijv. het controleeren van balans en re
keningen .e ook volgens de nieuwe tijdre
kening opgemaakt moeten worden. Zelfs
het uitbetalen van rente en het ondertee
kenen van contracten moet volgens den
nieuwen kalender geschieden. In één woord
in heel het openbaar, sociaal en privaat
leven van het Chineesche volk, is voortaan
de zonne-kalonder ingevoerd.
Het is een geweldige hervorming, dio
voor een buitenstaander vrij eenvoudig
lijkt en die zeer gemakkelijk uitvoerbaar
is „Velen zullen zich wellicht de vraag stel
len, waarom deze hervorming niet vroeger
werd ingevoerd? Vraag dat maar eens aan
de Turken die thans pas den Mohamme-
daanschen kalender hebben afgeschaft, of
aan de Orthodoxen in Rusland die thans
nog de Juliaansche tijdrekening volgen.
Het is een feit dat juist die hervormin
gen het meest onaangenaam zijn die ons
dagelijkseh leven raken en dio indruischen
tegen onze oude gewoonten. Zoo heeft En
geland bijv. toch nooit het meter-systeem
ingevoerd en al wordt er bij ons officieel
niet meer van el, voet en duim gesproken,
do plattelandsbevolking rekent er nog
voortdurend mee.
Het karakteristieke van den nieuwen
maatregel der Chineesche regeering is wel
hierin gelegen dat zij het bewijs wil leve
ren dat China besloten is om den scheids
muur die er tusschen Europa en China be
stond af te breken.
Gemeentelijke Aankondigingen
Hinderwet.
Burgemeester er* "Weth^lers van L*
den brengen ter dlgemerene kennis,
door hen de beslisjing of hetfc verzoeli
L. M. F. Trel om Ivei-gulinintot hot
richten van eon lloek- §n bAnketbakkci
in het perceel Prgis Hdiidijfrplein no.
hoek Prins Hend#kstraa%r'lvadastraal
kend gemeente LeTclen, Sectic Iv. no. 15?
is verdaagd.
Agenda
LEIDEN.
Dinsdag. Feestavond R. K. Bond van Ha:
dels-, Kantoor- en Winlcelbedi®
den, Zomerzorg, S 1/2 uur.
Woensdag. Jaarfeest R. K. Vrouwenboni
Schouwburg 8 uur.
Donderdag. Maatschappij voor Toonkuijn
Stadsgehoorzaal, S uur.
Zondag. R. K. Bond van Transportarboi g,
ders. Bondsgebouw, 8 uur. j
Zaterdag. Kinderfeest R. K. Bond v<m
Groote Gezinnen. St. Antoni®
patronaat, 3.30 uur.
Maandag. Feestvergadering R. K. Bod
voor Groote Gezinnen. Foy»
Stadsgehoorzaal, 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst d(
apotheken wordt van Maandag 4
en met Zondag 10 Februari waa>
genomen door de apotheken van de hei
ren: G. H. Blanken, Hoogewoerd 171, te'i
foon 502, en D. J. van Driesum; Mare
telefoon 406.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
den i
do
.00?
Laac
Ve
Z*
del ij!
tot
vries
7 staal
wel
ties
soms
Na
231
HET EILAND TIMOR.
Het eiland Timor, dat gedeeltelijk Hol
landsch, gedoeltelijk Portugeesch bezi
is, mag zich in een toenemnde belang
stelling verheugen.
Talen.
Het is natuurlijk, dat men met de veel
vuldigheid van rassen, welke men op Ti
mor aantreft ook een groot aantal dia
lecten heeft. Men telt er niet minder da;
veertig, Papoeaansch en Maleisch, map
het Timoreesch wordt op het grootste
dcelte van het eiland gesproken,
meestal ook gebruikt bij officieele gel»
genheden.
Godsdienst.
Buiten de Europeanen en de „zwarti
Portugeezen", clie het Christendom belij
den, en de Mohammeclaansche groepen
verschillende bekeerde inlanders, de emi
granten van cle andere eilanden van dl
Soencla, de Arabische kooplieden en ooi
de Chineezen beoefenen de inlanders nog
den ouden godsdienst van dieren en ster
ren, welke nog in het bijzoder terugge
vonden wordt bij de inboorlingen
Oceanië van Indo-China en Madagascar,
Zij aanbidden den „rqeester van liet
licht", die verblijf houdt in de zon en de
maan voor echtgenoofe heeft, alsook
„vrouw van de aarde" en de goden van
sterren, bergen, rotsen, bronnen en boo-
men. De bosschen zijn heilig, men mag
er niet in doordringen zonder toestem
ming van de priesters, geen boomen vellen
noch zich baden in de bronnen. In de
bosschen is de tempel van ieder dorp
verborgen, omring door een omheining.
Iedere stam heeft zijn eigen heiligdom,
versierd met schedels van buffels, waai
geen oningewijde mag naderen. Hier ze
telt de onzichtbare beschermer de „Sou-
lik" in het midden der omheining op een
steen, welke uit den hemel geworpen is
door den God van het licht Oussi-nena
Aan de kwade geesten zijn de dieren
met zwart haar gewijd, aan de goede, d:
met rood haar. De geesten van den dooi
worden ook vereerd en dienen tot bemid
delaars bij de hoogere goden. Alle ziel
ten worden aan de „vrouw van de aar
de" toegeschreven en aan de wraak va
de kwade geesten.
Koningen.
De koningen of priesters van de stam
men van het eiland worden beschouw-
als „de zonen van de zon", d.w.z.
den God van het licht, Oussi-neno. Zj
sterven niet, maar „slapen in" en worden
niet begraven. Zij worden tentoongesteld
in open lijkkisten terwijl hun vrouwen
maandenlang de wacht houden bij hen,
hun gelaat naar den hemel gekeerd, „op
dat zij hun vader zien". Men begraaft
vervolgens met den koning kostbare
voorwerpen, en vroeger voegde men
nog zijn slaven bij, tegenwoordig
hond, om hem in het ongekende te gelei
den. Op het graf maakt men een heu
veltje van steenen en op den weg, welke
er heen voert, een bamboehaag, ondat
de doode niet terug zal kunnen,
radjahs dragen den titel van „fettor". On
der hen staan de „Lio Rai" (groote prin
sen). In het geheel zijn er op hot eiland
67 koninkrijken.
Gewoonten.
Deze zijn over het algemeen hetzelfde
als op de eilanden Java, Sumatra en Bor
neo. De Timoreezen taüoueeren zich het
lichaam zooals de Polynesiërs. Zij veilen
hun tanden puntvormig, verven ze rood of
bedekken ze met een laagje goud of zil
ver. Deze gewoonte doet denken aan de
Anamiten en Japanneezen. Toestemmini
tot een huwelijk wordt in verschillende
stammen slechts da-n verleend, als de Aan
2-1
muz:
Ster
d
ring
opb:
Pat<
zal
iede
wer:
wen
kwa
blee
aan
hers
de
lijk
crai
gen
G
G.
fleu
