binnenland.
Uit de Omgeving
De vierde Sleutel.
derde bl/d
„de leidsche courant"
vrijdag 1 februari 1929
HET TRAJECT
AMCTERDAM—ROTTERDAM.
Volledige electrische tractie.
Kaar ,.Het Volk" verneemt ligt het in
dc bedoeling van de directie der Neder-
Jandsche Spoorwegen, de tractie op het
I traject AmsterdamBotterdam in de toc-
f t0nist volledig electrisch te maken.
Men weet, dat de personentre:ncn, die
je vei binding tussohen de hoofdstad en
itctterdara onderhonden, sinds 1 .October
927 met electrische tractie worden ge
heven. De internationale treinen op dit
reject, alsmede de passagierstreinen
jaar en van het Zuiden en de goederen-
reinen, worden nog met stoomlocomotie
ven voortbewogen. Dit levert evenwel
le practijk verschillende bezwaren
zet zich door den rook cp de voe
lingsdraden van het electrische net een
'oetlaag af. Wanneer op de plaats, wiar
deze rcetafzetting zich bevindt een
lorwagen passeert, krijgt men veel vuur-
-erk Dit geeft allereerst beschadiging
an den vcedingsdraad, want waar vuui
r j5) daar smelt het metaal. Vandaar, dat
de directie van de spoorwegen reeds
ruimen tijd overweegt om de stoomloco-
notieven te vervangen door electrische.
Do eenige moeilijkheid, die zich daarbij
log voordoet, is een electrische verwar
ming van de wagons der doorgaande trei
- nen. Deze bevatten dikwijls Belgische en
l Fra ehe rijtuigen en eerst na onderhande
Ig) lingen zal men kunnen komen tot het
nlaatsen van de verwarmingsapparatei
)ie onderhandelingen zullen echter geen
ooeilijkhedcn opleveren.
De tractie door middel van electrische
ocomctieven levert verschillende voordee
en op. Men kan sneller optrekken en
leduidend grootere snelheid ontwikkelen.
roorts is de capaciteit van een electri
che locomotief bij gelijk gewicht grooter
,n van een stoom-locomotief.
Een andèr groot voordeel is, dat men bij
slectr. tractie ongeveer de helft van hc».
g=i lantal locomotieven noodig heeft v. dat bij
icocmtractie. De stoom-loeomotieven tocl.
aceten geregeld, na een aantal bedrijfs-
•en, nagezien worden, terwijl dit bij elec-
rische locomotieven niet noodig is.
Ook voor de goederentreinen zullen de
ïieuwe electrische locomotieven gebezigd
worden. Zij kunnen de zware treinen met
een snelheid van 60 K.M. vervoeren eu zm
len op den dag tu'sschen de passagiers-
treinen worden gelegd, zonder dat ver
traging daarvan het gevolg behoeft
zijn De locomotieven, die de directie van
de N. S. denkt te gebruiken, zullen 2500
IP.K. kunnen ontwikkelen en voorzien zijn
van de z.g. as-motoren met tramophan-
HET VOOROEFENINGSINSTITUUT.
De uitslag der gehouden examens.
Ten vervolge op de beantwoording v iji
vragen van den heer Deckers betreffende
iet instellen van een onderzoek naar den
uitslag van een door vrijwilligers der lclas-
Vaa's van het vooroefeningsinstituut
n October j.l afgelegd examen voor het
ishalen van het bewijs van vcorgeoefend-
leid heeft de minister van Defensie o.m.
iet vojgende geantwoord:
Nopens de resultaten, in het afgeloopen
najaar verkregen bij het onderzoek naar
le mate van bekwaamheid van de deel-
lemers aan de vooroefeningen, heeft
ninister te dezer zake een meer algemeen
onderzoek ingesteld dan voor de eenvou
dige beantwoording van de gedano
gen noodig zou zijn geweest.
Bij dit onderzoek is het gebleken, dat
over het geheele land genomen, het per
oentage der afgewezenen inderdaard be
langrijk hooger was dan in de voorafge-
jaren, welk feit goeddeels moet
worden toegeschreven aan de omstan
digheid, dat in 1923, door een nieuwe in
deeling van het examenprogramma," een
uieer nauwkeurige waardeering van dc
overigens niet gewijzigde sckieteisehen
leeft plaats gevonden, waarbij is geble
ken. dat deze eischen, met name
aanzien van de zware mitrailleurs, te
hoog waren gesteld.
Hierbij zij aangeteekend, dat de nieu
we wijze van examineeren, waarbij de
vakken in groepen worden ingedeeld
behoudens dan het hierboven vermelde
'en aanzien van de schieteischen over
eerjkemstig de bedoeling, gebleken is in
het belang van de examinandi te zijn ge
weest.
De minister heeft bepaald, dat, waar de
thans toegepaste waardeering der schiet
eischen een overwegenden invloed blijkt
te hebben gehad op het eindresultaat van
het examen, voor ditmaal bij het beoor
deelen der jongelieden bedoelde eischen
geheel buiten beschouwing zullen worden
gelaten en dat voor het vervolg deze
eischen zullen worden verlicht, Als ge
volg hiervan zijn alsnog 72 jongelieden
als geslaagd beschouwd en ;s aan 40 een
herexamen in andere vakke" toegestaan,
zoodat ook dezen een goedp kans op een
gunstigen uitslag krijgen. H>t percen
tage der afgewezenen zal. na de herzie
ning van den u;tslag pl m. 10 1/2 bedra
gen, terwijl het in vorige jaren onder
scheidenlijk 9 1/2 8 en 9 bedroeg. Dit per
centage kan, waar het uier betreft er.i
instituut, waartoe zonder selectie ieder
wordt toegelaten, toelaatbaar wor
den geacht.
De minder gunstige uitslag van het
examen moet geenszins gezocht worden
in een minder goede gez'ndlieid van het
legerpersoneel ten opzichte van de voor-
gecefenden. Integendeel bestaat, zoowel
bij de leiding van het instituut als bij
het daarbij werkzaam gestelde personeel,
het bepaalde streven om de vocrcefenen-
den zooveel mogelijk ter wille te zijn.
Voor wat betreft de vragen, gesteld
door den heer Deckers ten aanzien van
Vaals, zij, medegedeeld, dat tie omstan
digheden, waaronder en de wijze, waarop
het onderzoek is gehouden, uitvceng zijn
nagegaan. Daarbij is geb'eken, dat hier
de slechte uitslag van het examen niet te
wijten was aan de gestelde schiete'schen
waaraan allen voldeden doch is be-
invloed door ongunstige terreins- -en an
dere omstandigheden bij het onderzoek in
de lichamelijke bedrevenheid, waarmede
door de examencomm. geen rekening is ge
houden.Op grond hiervan is behoudens aar
één candidaat, d:e geslaagd is, en aan
de beide candidaien, die reeds her
examen kregen en daaraan voldeden, als
nog aan vier candidaten, wier niet s'cgen
mede voortvloeide uit het niet voldoen
aan de eischen van lichamelijke bedre
venheid. herexamen toegestaan. Van deze
vier is er echter bij dit herexamen slechts
een geslaagdonder de jongelieden, die
zakten kwamen er drie voor, die onder
scheidenlijk bij 33 pet., 13 pet., en 11 pet.
van de oefeningen afwezig waxen.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Ondersteuningsfonds. Het ondersteu
ningsfonds St. Jan de Dooper hield haar
17de jaarvergadering in het Parochiehuis.
Aanwezig waren 23 leden. De voorz., de
heer C. v. d. Lubbe, opende de vergade
ring met gebed. Vervolgens las de secr.
notulen en jaarverslag. Beiden werden
goedgekeurd. Naar aanleiding van het
jaarverslag, waarin vermeld werd dat twee
leden door den dood aan de vereeniging
zijn ontvallen, werden deze staande de
vergadering herdacht. Evenzoo vernamen
we dat door vertrek de vereeniging twee
donateurs heeft moeten missen, hetgeen
de voorzitter betreurde, omreden er in
Katwijk toch al zoo we'nig animo bestaat
om donateur of weldoener der vereeniging
te worden. Daarna deed de penningm. de
heer D. v. Schie, verantwoording over het
geldelijk beheer. De inkomsten over 192S
waren 348.72, uitgaven 444.10 zoc^at
over 1928 een nad^elig sa'do is te bceken.
terwijl de geheele stand der kas einde
boekjaar 1928 S51.bedraagt. Dcor de
heeren H. A. Tukker en C. Wijsman wer
den de bceken nagezien en in arde be
vonden. Dan volgde verslag van het fonds
,Hulp in Nood", waarvan de inkomsten
waren 54, de uitgaven 25, stand der
kas f 262.74. Vervolgens is aan de orde
bestuursverkiezing. Aftredend zijn de
voorz. C. v. d. Lubbe. de penningm. D. v.
Schie, de comm. L. v. d. Geer en H. v. Rijn,
die bij acclamatie werden herkozen. Ver
volgens werd nog besloten 5.af te
dragen voor het Wit-Gele Kruis, evenzoo
voor kraamvrouwen, en aan weduwen
f 2.50. Dan werd dank gebracht aan de
heeren, die als bode voor de vereeniging
in 1928 gratis hebben gewerkt. Zij namen
voor '29 d't werk weer on zich, behoudens
een kleine wijziging. Volgers
zal in Januari e'en H. Mis voor de leden,
weldoener er donateurs worden opgedra
gen en voor de overleden leden in de
maand November. Na nog enke'e bespre
kingen van huishoudelijken aard, sloot de
voorz. de vergadering.
DE KWAKEL.
L. T. B. De afd. do Kwakel van den
L. T. B. hield haar iaarvergadering in
café „Leenders" alhier. Na opening door
den voorz. brachten secr. en penningm.
jaarverslag uit. Uit 't verslag van den
laatste b'ijkt. dat er een batig saldo van
f 37.35 is De heeren C. Voorn en J. den
Haan contrcleeren de bceken en bevin
den alles in orde. De bes'uursverk'ezing
brengt veel veiandering. Alleen de heer
Mar. Klijn stelt zich herkiesbaar. Met
bijna alg. st. wordt hij dan ook herkozen,
terwijl verder de heeren J. den Haan en
J. v. d. Hulst gekozen worden. Beiden ne
men bun benoeming aan. De heer A. J.
Hooger.boom dankte het bestuur voor zijn
bemoeiingen inzake de hage'schade van
27 Ju'i j.l. De heer G. Zijerveld stelt voor
den secr., evenals 't vorig jaar, een gra-
lifcatie van 10 te verstreLken wegens
zijn vele werkzaamheden. Dit voorstel
wordt met alg. st. aangenomen, waarna
de secretaris de vergadering dankte voor
het blijk van waardeering.
Ten s'otte dankt de aftredende voorz.
de aanwezigen voor de opkomst en mede-
werlring; het bestuur voor de aangename
s"menwerkirc. en herinnert er aan, dat
17 Febr. een H. Mis is voor de leden der
afdeeling. en spoort allen aan dien dag te
communicecieji. Verder spreekt hij den
wenscli uit, dat 1929 voor de tuinderij een
gunstig jaar moge zijn, en sluit de verga
dering met den Chr. Groet.
NOOTDORP.
Ijsvermaak. De, ijsc'ub alhier orga
niseerde Dinsdag een hardrijderij op
schaatsen op de mcoïe baan aan den Ach
terweg voor jongens van 8 tot 11 jaar en
van 12 tot 15 jaar. In den leeftijd van 8
tot 11 jaar waren er 24 deelnemers; de
nrijzen werden gewennen als volgt: M.
Pest Wz. le pr. 4, W. de Bruin 2e pr.
ƒ3, F. van Schie 3e pr, ƒ2, Cor Nnajer 4e
pr. 1, J. van der Helm 5e pr. ƒ0.50.
Van 12 tct 15 jt\ar waren er 15 deelne
mers. Prijswinnaars werden A. v. d. Ma-
rel le pr. f 6,. Ant v. d. He'm ?e pr. 4,
L. v. d Mn rel 3d pr. f 3. G. Post 4e pr.
ƒ2, M. v. d. Marei'fee prijs" li—
Gem. steunregeling. De commissie
voor gcm. steunregeling alhier kwam
Dinsdag breeri ten Raadhuize. Tot voor
zitter werrl gekozen; de heer J. J. van
Leeuwen, die zijn benoeming aannam. De
werkloozen, die voor steun in aanmer
king komen, mceten zich melden bij den
heer P. Saarberg, waar ook de uitbeta
ling zal gesch'eden. Deze commissie zal
zoo noodig des Vrijdagsavonds zitting hou
den in het Raadhuis.
STOMPWIJK-VEUR.
Gemeenteraad. Zaterdagmiddag te
2 1/4 uur kernen de Raden der gemeenten
Stompwijk en Veur in openb. gecombineer
de vergadering bijeen. De agenda bevat:
1. Notulen. 2.. Ingekomen stukken en me-
dedeclingen. 3. Eervol ontslag gemeente
ontvanger en benoeming tijdelijk gem.-ont-
vanger. 4. Voorstel tot aanvulling van de
kc-uringsverordening (Warenwet). 5. Voor
stel tot vaststelling der gemeenschappelij
ke regeling betreffende de vrijwillige brand-
veer. 6.. Voorstel tot het sluiten van geld-
leeningen (2 X 17.000) tot kapitaalver
strekking aan de gasfabriek. 7. Voorstel
tot vaststelling eener steunregeling voor
uitgetrokken werlceloozen.
TER AAR.
IJswedstrijd. Woensdagmiddag werd
door de vereen. Ijsvermaak „Ons Genoe
gen" een wedstrijd gehouden voor priksle
den. 1ste pr. G. Rietveld, 2de pr. Wout
Boekesteijn, 3de pr. P. Servaas, 4de pr. A.
Rietveld. Behendigheidswedstrijd voor pa
ren: 1ste pr. J. Kroon en mej. Kroon, 2de
pr. Jansen en mej. Verboom, 3de pr. Jac.
de Bruijn en mej. L. de Bruijn, 4de pr. G.
de Bruijn en mej. K. de Bruijn. De prijzen
waren geldprijzen, doch al de deelnemers
kregen een versnapering. Dit feest werd ge
houden te Aardam.
Oud- tuinbouwcursisten. Dinsdag
avond hield de Ver. Oud-Leerlingen van
Tuinbouwcursussen haar le vergadering
in het café van den heer Verhoef. De
voorz., M. de Keizer, opende de vergade
ring. heette Allen welkcm, in 't bijzonder
den heer C. Koeman, Rijkstuinbouwconsu-
lent van Aalsmeer, die dezen avond een
lezing zou houden over de Kalkbemes-ting.
De secr., de heer C. Hoogervorst, las de
notulen, welke werden goedgekeurd. Ver
volgens word het reglement off'cieel vast
gesteld, en er werd gelegenheid gegeven
zich aan te geven voor het aanleggen van
proefvelden. De heer Jonker lichtte toe
dat hij een onderhoud gehad heeft met
den directeur van de Xa'.imaatschappij. en
deze heeft gezegd, dat de vereenig'ng gratis
de Kunstmeststoffen kan krijgen. Verder
drong de heer Jonker er op aan in ver
schillende pupten van Ter Aar een proef
veld aan te leggen. Dit werd goedgevon
den. Er gaven 6 tuinders z'ch op, die be
reid waren een proefveld aan te leggen.
De heer Ph. Levarth stelde voor aan het
bestuur, cm voortaan gezamenlijk kunst
mest aan te koopen. De voorz. zei, dat er
al over gepraat is in het bestuur, maar
dat het voor dit jaar reeds te laat is.
Hierna de heer
Spr. gaf 'n uitvoerige uiteenzetting over de
werking en het nut van de kalkbemesting.
Het was een lee.zame avond. n de ge
legenheid tot vragen stellen werd gebruik
n-emaakt, waarna de bijeenkomst werd ge
sloten.
ZO ETER M_ ER-ZEG WA ART.
Toonecluitvoering. De op Woensdag
avond gehouden uitvoering van de R. K.
Tooneelvereeniging „Excelsior" is sch'tte-
rend geslaagd. Alle spe'ers waren rolvast,
en werd er met opgewektheid de stukken
vertolkt Vooral „Offerande", een stuk
van diepere zedekundige strekking werd
met aandacht gevolgd.
Voor den eerw. heer kapelaan en zijn
jongens" was het een succesvolle avond.
VOORHOUT.
Geboren: Pctroncla Anna Theresia
d. van J. K. Berkhout en A. Wassenaar.
Jacobus Petrus z. van P. Vl~sveld en
F. W. van Wouw. Catharina Maria, d.
van H. A. van den Berg en J. G. van Zuij-
len. Ida Gerarda d. van P. van Leeuwen
en M. E. Bierman. Antje d. van A. van
Duiivenvoorde en A. Fervershcek. Ma
ria Theodora d. van W. G. Langeveld en
M. C. Dieben.
Overleden Pieter Cornells de Wil
de 66 j. wedr. van M. Kindt. PetroneTa
Warmerdam 53 j., weduwe van W. Prins.
Vertrokken: J. M. Turnhout naar
Hillegom. E. F. J. van Vliet naar
Heijthuisen. J. A. Peuling naar Heijt-
huijsen. J. B. van Kinsen naar Neder-
weert. G. Lubbe naar Hillegom. J.
Th. J. Ludlage naar Rijpweterirg. B.
A. Menken naar Ams'erdam. L. M. de
Groot naar Bodegraven. K. Noord-
strand naar Akersloot. A. A. Ruiter
naar Noordwijkcrhout.
Gevestigd: C. KI. Opdam van Le:-
den. C. Hoogervo st van Lisse. G. C.
van I-eeuwen van Hillegom. A. C.
Scheffer van Utrecht. Th. M. A. Bak
ker van Utrecht. J. R. Schilling van
Heemstede. G. van Ecmond en gezin
van Amsterdam. P. Post en gezin van
Gramsbergen. M. A. van Winsen van
Hillegom. O. J. H. van Weegen van
Naarden. M. G. van Sleün van War
mond. Dl. A. Beugelsdijk van War
mond. M. Th. de Brabander van 's Gra-
ver'hage. P. C. M. van Nobelen van
's Gravenhare. J. van Ve'zen van Hel
mond. K. Slobbe van Amsterdam.
A. Molles van Leeuwarden.
UIT DE RADIO-WERELD.
Programma's voor Zaterdag 2 Februari.
Huizen, 3CG.3 M. Na 6 uur 1852 M.
Uitsluitend K. R. O.-uitzendingen.
12.301.30 Concert door het K. R. O.-
Trio.
3.004 00 Kinderuurtje o. 1. v. Mevr. S.
Nuwenhuis-v. d. Rijst.
5.30—6.30 Gramofoonmuziek.
6.306 40 M. K. Gerisch: Het narz-
gebergte.
6.406.50 Gramofoonmuziek.
6.507.00 Kath. Berichten.
7.007.30 Enge'sche les.
7.30—8.00 Knip'.es.
8.00—8.20 Spr.: Pater Popelier: De Chi-
neesche Revolutionaire partij.
8.20 Opera-concert. Mevr. M. Bouwmees
ter, sopraan. H. Blcemgarten, bas. Jules
Moes, tenor. Het Amsterdamsche Salon
orkest o. 1. v. F. Boshart.
Hilversum, 1071 M.
10.00—10.15 Morgenwijding.
12.15—2.00 Concert door het A.V.R.O.-
Trio.
2 00—4.00 Aansl. v. h. Theater Tuschin-
sky te A'darn. Orkest o. 1. v. M. Tax.
4.00—5.00 Itahaansche lessen.
5.00—6.00 Fransche lessen.
6.006.45 Concert door het A.Y.R.O-
Trio.
6.457.45 Duitsche lessen.
8.00 V.A.R.A.-uitzending.
Daventry, 1562 M.
10.35 Kerkdienst.
11.05—11.20 Lezing.
I.20—2 20 Het Carlton Hctel Octet.
3.15 Wales tegen Schotland. Rugby
wedstrijd.
4 50 Balladenconcert. L. Salisbury, ba'
Novelty Trio.
5.35 Kinderuurfje.
6.20 Muziek.
6.35 Nieuwsberichten.
7.00 Muziek.
7.05 Pianosonaten van Beethoven.
7.20 Omroepnraatje.
7.35 Sport'ezing.
7 50 Populair orkestconcert.
9 20 Nieuwsberichten.
9.35 ,,Slx strange Saturdays", door H.
Marveil.
9.50 Nieuwsberichten.
9.55 Da^s orkest, en variété.
10.55—12.20 Dansmuziek.
,,R a d i o-P a r i s" 1750 M.
12.50—2 10 Orkestconcerb.
4.05—5.05 Dansmuziek. Ghislory Sym
phonians.
7.05—7.50 Gramofoonmuziek.
8.35 Concert. Dansmuziek en variété.
Langenberg, 469 M.
II.30 Mechanische muziek.
1225—1.50. Orkestconcert.
5.05-5 50 Werag-Orkest.
7.20Vroolijke avond. „Prnzessin Tcssa
urd Ihrc Freier". hoorspel. Daarna to
12.50 Dansmuziek.
Z e e s e n, 1649 M.
8 20—3.50 Lezingen.
3.504.50 Orkestconcert.
4.50—7 05 Lezingen.
7.20 Brahmsfeest. Versterkt orkest.
9.50 Dansles. Daarna dansmuziek.
Hain b.u r g, 395 M.
10.20—11.20 Gramofoonmuziek.
3.50 Historisch concert.
4.50 Orkestconcert.
6.20 Vogelgeluiden.
7.20 Vroolijke avond.
10.10 Dansmuziek.
Brussel, 512 M.
5.20 Orkestcorcert.
7.05 Pianomuziek.
7.20 Gramofoonmuziek.
8.35 Orkestconcert.
8.20 Jack Hy'ton en zijn orkest.
10.40—11.20 Dansmuziek.
FEUILLETON.
Avonturen van Dr. Kurt von Holdau
Advocaat en Detective.
Vrij naar het Duitsch door J. v. d. Sluys.
(Nadruk verboden).
15)
Het majoraat Melnau, Hohenau en
Lensingen is een spillebeen en dus werd
bij overlijden van mevrouw von Schlei-
büngen, haar zuster, Helene von Thün-
gen, de verloofde van beklaagde, erfge
naam. Zoo zou de onbemiddelde graaf in
de toekomst in het bezit komen van een
miliioenenvermogen. Maar we mogen bij
dit punt echter niet uit het oog verlie
zen, dat volgens verklaringen van Dr. von
Bodendorff, bevestigd door die van den
keer von Schleiblingen zelf, de overledene
ket plan had ten gunste van haar jongere
zuster afstand van het erfrecht te doen
en dat dit voornemen ook aan beklaagde
bekend was. Dit laatste strekt in hooge
®ate tot ontlasting van den beklaagde.
Ten slotte de kwestie van den huissleu
tel. Hier hebben we het belangrijkste,
maar ook het eenige bezwarende getui
genis. De slotenmaker Müller heeft ver
klaard, dat een deftig-uitziend heer hem
een gebroken huissleutel heeft gebracht
met de opdracht daarnaar een nieuwe te
maken. Hij volhardt bij zijn verklaring,
"at deze onbekende opdrachtgever, die
Zlch Braun noemde, maar die nergens is
°Pgespoord kunnen worden en de be
klaagde, een en dezc'fde persoon zijn.
Het is in het bijzonder dit getuigenis, dat
den doors'ag heeft gegeven tot vervolging
van graaf zu Ramsau. Over de waarde
van dit getuigenis, kan men intussehen
verschillend denken, want er zij.n voldoen
de gevallen bekend dat personen, niet
slechts na eenige weken, maar zelfs na
enkele uren, zich ten opzichte van op el
kaar gelijkende menschen gingen vergis
sen en bij die vergissing bleven volhar
den; ik zeg-er bij: natuurlijk volkomen te
goeder trouw. Absolute waarde heeft dus,
zooals uit de rechtspraktijk afdoende
blijkt, zelfs de ireest pertinente herken
ning, zooals we die hier hebben, niet.
Anderzijds ben ik geneigd in dit geval
wel waarde le hechten aan deze herken
ning, omdat zooals ik al gezegd heb. alle
bemoeiing-en om een anderen opdracht
gever te ontdekken, vruchteloos zijn ge
weest. Maar als we de diverse mogelijk
heden nauwkeurig tegen elkaar afwegen,
wat we verplicht zijn e doen, mogen we
niet verbeten dat op minstens vijftig hui
zen in Berlijn deze sleutel past, wat wil
zeggen, dat minstens vijftig andere men
schen een kapotten sleutel kunnen heb
ben gehad en dat het mcgelijk is dat de
werkelijke opdrachtgever, trots onze ijve
rige nasporingen, onvindbaar blijft, om
dat hij misschien ziek is en geen kranten
leest of langdurig op reis is of misschien
zelfs wel gestorven is. Daarbij komt, dat
beklaagde'? huissleutel zich onbeschadigd
in zijn bezit bevond en ik het niet waar
schijnlijk acht, dat hij zich tweemaal aan
een gevaar van herkenning zou hebben
blootgesteld. De opvatting, dat die dub
bele vervaardiging van den sleutel zou
hebben moeten dienen om zich juist op
het bezit van zijn eigen sleutel te kun
nen beroepen, verdient echter overwe
ging, al kamt zij mij niet ju'st voor.
Dus ook op grond van de herkenning
door den getuige Müller zou ik niet tot
een veroorcleeling durven concludeeren.
Ook de hee'e persoonlijkheid van den be
klaagde heeft op mij niet den indruk ge
maakt dat hij de schuldige is. Ik herhaal
echter dat, doordat de oorspronkelijke
eigenaar van het bankbiljet en den man,
die den sleutel heeft laten maken, niet
opgesooord, ook de ons?huld van be
klaagde niet absoluut is komen vast te
staan.
Ik heb dus de eer de heeren Gezwore
nen met nadruk in overweging to geven
de schuldvraag ontkennend te beantwoor
den. Zooals de heeren weten, zijn er twee
vormen van vrijspraak: een, dat de on
schuld van beklaagde bewezen is; de an
dere, dat de schuld niet bewezen is. Met
het laatste geval hebben we hier naar
mi>n meening te doen.
Een luid gemompel, met moeite door
den president onderdrukt, verd op de tri
bune hoorbaar. Maar de stemmen zwe
gen direct, teen de verdediger, Dr. Bern-
dorff, aan het woord kwam.
Mijne heeren Gezworenen, ik heb
niet veel toe te voegen aan het welwil
lende en tegemoetkomende requisitoir van
den heer Officier van Justitie. De meeste
argumenten, die ik tot verdediging van
mijn cliënt zou kunnen hebben aanvoeren,
zijn door hem reeds gebruikt. Alleen kan
ik mij niet aansluiten bij zijn conclusie,
dat beklaagde moet worden vrijgespro
ken bij gebrek aan bewijs. Ik zou U, hee
ren Gezworenen, in overweging willen ge
ven hem vrij te spreken, omdat hij on
schuldig is.
Van de argumenten, die eventueel voor
de schuld van graaf zu Ramsau zouden
1 unnen worr'en aangeveerd, zijn er twee
door den officier van Justitie zelf ontze
nuwd. Dat graaf zu Ramsau belang had
bij den dood van mevrouw von Schlei
blingen, is gebleken onjuist te zijn: hij
was op de hoogte van de plannen tot af
stand van het erfpacht en daarmee is
ie'er denkbaar motief tot de daad ver
vallen En als het uitgangspunt der be
schuldiging onjuist is, is al liet andere bij
komstig. Er is eenvoudig geen enkele
grond, om aan te nomen, dat graaf zu
Ramsau tot den moord heeft aangezet
En als hij dat niet kan hebben gedaan is
de vraag, of hij een tweede 1000 Mark-
biljet heeft bezeten, van evenveel belang
a's de vraag, of ik of de Officier van Jus
titie er een bezeten heeftIntussehen
blijkt uit de verklaringen van mijn mede
verdediger Dr. von Holdau, afdcerd, dat
hij geen tweede bezeten heeft. Blijft het
geval met den sleutel Op do mogelijkheid
van vergissing, zelfs bij de meest-perti-
nente herkenning, heeft de heer officier
reeds gewezen. Op do mogelijkheid, dat
er toch een andere opdrachtgever is, die
zich om een voor ons oncontro'eerbare
reden niet vertoont, eveneens. Maar dit
is alles negatief.
Ik zou den heeren dit in gemoede wil
len vragenGelooft U dat, als beklaagde
de daad had gepleegd, hij de grenzelooze
domheid zou hebben begaan om den sleu
tel bij een Berlijnschen handwerker te la
ten vervaardigen met het risico herkend
te worden als er verdenking op hem viel
En waar er hier van twee nagemaakte
s'eute's sprake is, want zijn eigen sleute'i
is intact, zou hij zich tweemaal zelfs aan
dat gevaar hebben blootgesteld! E'
waarvoor was dit alles nood:g? Een mis
dadiger als nr. 24, een meester in zijn vak.
was toch wel in staat geweest een gewone
fabriekssleutel bij te vijlen. En dat zou
bij de opdracht tot den moord in eer.
moeite zijn doorgegaan, zonder extra-risi
co van herkenning! Neen, mijne heeren
Gezworenen, we mogen veilig aannemer,
dat de herkenning van graaf zu Ramsau
door den slotenmaker a'leen het gevolg is
van een noodlottige gelijkenis, Er zijn dan
ook, mijns inziers, geen termen aanwez\c
voor vrijspraak bij gebrek aan bewijs. Dc
beklaagde, die onschuldig reeds aan on
eindige moreele pijnigingen heeft bloot
gestaan, behoort niet aan de moreele
vernietiging van een dercelijke uitspraak
te worden prijsgegeven. Hij heeft het niet
gedaan, want hij had geen reden om het
te doen. Doordringt U daar gced van, al
het ander is bijzaakHet antwoord op de
schuldvraag moet niet zijn een twijfel
moedig: wij durven niet beweren, dat
hij het gedaan heeft, maar een kernach
tig: Hij is onschuldig.
Ook na het bondige, maar aan het eind
met vuur uitgesproken p'eidooi van den
ouden advocaat, werd het rumoerig op
de pub'ieke tribune, maar het was dui
delijk, dat de toehoorders het van harte
met den verdediger eens waren.
(Wordt vervolgd)