BUITENLAND. BINNENLAND. Nlis No. 6084 -MIJ ïottei te Fii )ran te totter mst< ralla ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling ir Leiden 19 cent per week .f2.50 per kwartaal onze Agenten 20 cent per week .f2.60 per kwartaal nco pefpostf2.95 per kwartaal Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- ejigbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- >etaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Goïllustreerd [dagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: PAPENGRACHT 32 k LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 iers Syra Ams DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Yoor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, vau i hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden e' oden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop *..59. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Katholiek en socialist agoni e( Liz Pejhi te van. 8, Bafe N. Bot n (O Cura( 5, Rotf aar ranci Bott LUI A tterd San sterd Pei Jan. 11 )e sociaal-democraten in ons land wijzen e haaldelijk naar Engeland; daar, zoo zeg- zij, nemen de Bisschoppen een veel ider standpunt in, dan de kerkelijke agsdragers in ons landdaar is het den holieken niet verboden socialist te zijn. Us deze laatste bewering waar zou zijn, zoudende Engelsche bisschoppen irn oordeel over het socialisme afwijken wat is geleeraard door den Paus! 'atuurlijk is deze bewering niet waar. j )at de Bisschoppen van Engeland de ka lieken niet verbieden lid te zijn van de leiderspartij (de Labourpartij), is te ver ren, door het feit, dat de Labourpartij Engeland n i e t is wat de S. D. A. P. is Nederland. dat en zoo- langde Arbeiders tij in Engeland niet socialistisch is al noemt men haar wel zoo is het i katholieken in Engeland niet verbo- i, lid van die partij te zijn. )at is in de katholieke pers al zoo her- n ddelijk gezegd. lelukkig is dat nu weer 'ns met even- iveel woorden in het licht gesteld door Engelschen Kardinaal Bourne. i^Kardinaal Bourne zeide dezer dagen: „Als iemand hier in het land zegt: ik ben socialist, dan neemt hij dat heel zelden in de beteekenis van het „Con tinental Socialisme" (het socialisme, zooals men dat in het overige deel van Europa, het vasteland, bedoelt). Zou de Arbeiderspartij (Labourpartij) so cialistisch zijn in de beteekenis, die daaraan gehecht wordt op het vaste land, dan kan geen enkel ka tholiek tot die part ij behoo- r e n." Deze uitspraak moeten de redacties van :ialistische bladen en de propagandisten S. D. A. P. nu 'ns uitknippen en bewa- en onthouden. Zij zullen dan nooit meer weren, dat er een tegenspraak is tus- ïen de houding van het kerkelijk gezag Engeland en in Nederland ten opzichte het socialisme. Althans, als ze eerlijk llen zijn! BELGIE i'ms neemt de leiding van „De Schelde" op zich. Raar verluidt zal dr. Borms de leiding i zich nemen van 't Vlaamsch-nationalis- che blad „De Schelde". Talrijke activis- zijn reeds op grond van de amnestie Cf Nederland naar België teruggekeerd, n gedeelte van hen zal aan „De Schelde" Sdewerken. FRANKRIJK, De herstemming in Colmar. -^■u' e automist Hauss gekozen. Bij de herstemming, die Zondag in het esdistrict Colmar werd gehouden ter jrvanging van den autonomistischen af vaardigde Bossé, werd de autonomist ;né Hauss gekozen met 10.251 stemmen. 3bé Hanser (Nat. Kath.) kreeg 6303 j emmen. nige onrust in den Franschen Congo. In verband met mededeelingen over on- I sten in den Franschen Congo, welke be- fhten van passagiers van een uit Matadi ui -^n^werPen aangekomen stoomschip af- nsb »mstig zijn, heeft de Fransche minister n Koloniën den gouverneur telegrafisch J i inlichtingen verzocht. De gouverneur-generaal heeft onlangs eds gewag gemaakt van een zekere on- st als gevolg van het requireeren van Bot boorlingen voor den aanleg van wegen Brazzaville. Hiervan werd door een 'itator gebruik gemaakt om de negers N. gen de autoriteiten op te zetten. :erd SPANJE Hoe Primo stakingen breekt. Primo de Bivera heeft een nota doen n inkomen aan do bladen, waarin het vol- B' G worc^ medegedeeldDe arbeiders a #er- *nkernationale Tentoonstelling van a.s. tatfl dezer dagen bezig waren met .üe aanbouw van goedkoope woningen, heb ben op onwettige wijze onverhoeds een staking afgekondigd. De regeering heeft beslist, dat de arbeiders, die Maandag bet werk niet hervatten, definitief zullen worden ontslagen en Dinsdag in speciale treinen naar de provincies van Midden- Spanje .zullen worden vervoerd, waar zij op het land te werk zullen worden gesteld. De nota zegt voorts, dat de stad Barce lona onder de huidige omstandigheden geen toevluchtsoord mag zijn voor luie op roermakers. J O EG O-S L AVI De dictatuur. Vier Kroatische par tij en ontbonden. Uit Agram wordt gemeld, dat Zaterdag door de politie aan de voorzitters van Kroatische politieke partijen decreten wer den overhandigd, waarbij deze partijen op grond van de wet ter bescherming van den staat ontbonden worden verklaard, de localiteiten van twee partijen werden verzegeld, terwijl de localiteit der beide anderen open worden gelaten, aangezien deze tevens de redacties huisvesten der bladen „Hrvat" en „Narodni Politica", welke nog mogen verschijnen. De zelfstan dige Democratische Partij, die met de Boe renpartij vereenigd was in de boeren- en democraten-coalitie, werd niet ontbonden, aangezien in haar naam noch religieuze principes noch stambeginselen tot uiting kwamen. De ontbinding der partijen werd tamelijk koel opgenomen. Tot ordeversto ringen is het niet gekomen. Een bekend politicus verklaarde tegen over een correspondent, dat de koning iet wat heeft ingeboet van zijn populaViteit, omdat de meening veld wint, dat hij in de tien jaar van Joegoslavië's bestaan de partijen tegen elkaar heeft uitgespeeld ten einde de macht van den koning als cen trale figuur te vergrooten. Aanvankelijk dacht elke partij, dat de uitroeping der dictatuur een voordeel voor haar zou be- teekenen, maar toen de partijen bemerkten, dat het absolutisme aan het bewind was gekomen, zat de dictatuur al vast in den AFGHANISTAN. Britsch-lndië voor Aman Oellah. Heilige oorlog tegen de M o e 11 a h's 1 Te Pesjawar en Lahore (Britsch-lndië) hebben tijdens het week-end massaverga deringen plaats gehad, waar resoluties zijn aangenomen om Aman Oellah met alle macht te steunen. Die te Pesjawar, onder de auspiciën van het z.g. „Kalifaats-co- rnité", veroordeelde Batsjai Sakwa als „vijand van Afghanistan" tot „eeuwige pijn in het hellevuur". Verscheidene spre kers bepleitten het afkondigen van den „jihad" (heiligen oorlog) tegen de Afghaan- sche moellah's. In de resoluties werd er verder bij de Indische Mohammedanen op aangedrongen alle mogelijke hulp aan Aman Oellah te verleenen. Voorgesteld werd ook, een ge neeskundige expeditie naar Kaboel te zenden. De Rritsohe regeering werd ver zocht, neutraal te blijven. De bijeenkomst te Lahore, eveneens on der de auspiciën van het kalifaatscomité, besloten op Aman Oellah een beroep te doen om in naam van den Islam en van Azië's vrijheid Afghanistan weer tot een onafhankelijk koninkrijk te maken". Tegen Vrijdag a.s. worden in geheel Britsch-lndië vergaderingen belegd, om tot steun van Aman Oellah op te wekken. AMERIKA De revolutie in Guatemala. De regeering over wininaar. Naar gemeld wordt, zou de revolutie in Guatemala reeds weder beëindigd zijn. De regeeringstroepen hebben Zondag middag de stad Mazaltenango bezet, nadat de witte vlag geheschen was. Aan den val van Mazaltenango ging een krachtige aanval der regeeringstroe pen in den loop van den morgen vooraf, welke eindigde met de inneming van de voorposten der rebellen. De situatie is in het geheele land ten gunste der regeoring Van alle kanten wordt gemeld, dat de opstandelingen vluchten en de vereenigin- gen ontbonden worden. Begrafenis van de omgekomen helden der „Prins der Nederlanden". Duizenden aan de groeve. Hoek van Holland rouwt; 'de luiken van de kleine huisjes zijn gesloten, de vlaggen wapperen halfstok in den zach- ten wind, de school en de gemeente-secre tarie zijn gesloten en de kerkklokken lui den den doodszang. Want de helden, die jarenlang de zee haar prooi ontroofden, en nu den cijns voor hun vermetel en hel denmoed hebben betaald, werden naar hun laatste rustplaats gebracht, bij die zelfde zee, die op dien noodlottigen dag hen verraderlijk overviel en nu rustig en kalm. is en vredig ruischt, als ware zij niet de oorzaak van den rouw in het klei ne Hoek van Holland. Wat de zee neemt, geeft zij terugzij nam acht helden van ons weg, zij gaf ons acht ontzielde lichamen terug. Vier van hen, schipper Van der Klooster en de matrozen Van Aspcren, De Groot c Ster renburg, zijn gisteren ter aarde besteld en Hoek van Holland heeft getuigd, dat het den heldenmoed weet te waardeeren. Tegen het uur van de eenvoudige plech tigheid werd het werk, waar even moge lijk, stil gelegd cn ieder trok naar het kleine begraafplaatsje, waar weldra een enorme menigte van duizenden belang stellenden meer dan acht rijen dik, rond de graven geschaard stond, om den geval len helden de laatste eer te bewijzen. Ook tal van autoriteiten waren aanwe zig. Half twaalf werd het stoffelijk over schot van schipper Van der Klooster uit de woning tegenover de Berghaven ge dragen en in de lijkkoets geplaatst. Als slippendragers fungeerden kapitein Slis en personeel van de reddingbooten. Ook bij den stoet der drie anderen fun geerden personeel van de reddingbooten als slippendragers. Tegen twaalf uur arriveerde de koets met de lijkkisten op de begraafplaats en werden de kisten op de baren grafwaarts gedragen. Nadat baron De Vos van Steenwijk namens de Koningin ceii groote krans op de graven had neergelegd, sprak burge meester Droogleever Fortuyn. Spr. voelde behoefte uitdrukking te gevenu aan de groote ontroerinfg, die niet alleen Rotter dam, maar geheel Nederland heeft bevan gen bij bet vernemen van dit drama. Ne derland kent op het oogenblik twee ge voelens: eerbied voor deze mannen, die hun leven hebben opgeofferd om anderen te redden, diepe deernis met de nabe staanden, die zoo zwaar getroffen zijn. Spr. heeft de overtuiging, dat Nederland steeds deze helden in eere zal houden. Dank mannen, voor wat gij gedaan hebt, dank voor het voorbeeld, dat gij ons allen gegeven hebt. Uw assche ruste in vrede. De commissaris van Rotterdam te Hoek van Holland, de heer C. F. Jas, getuigde van de diepe smart, die over allen, niet één uitgezonderd, in Hoek van Holland is gekomen, toen deze acht dapperen den dood vonden. Nog werd het woord gevoerd door ba ron Sweerts de Landas Wybargh, die de smart vertolkte van de directie der Zuid-Hollandsche Redding Mij. v. schip breukelingen. Namens de Letlandsche regeering sprak de consul in Botterdam woorden van deel neming, evenals de heeren De Koe, di recteur van de Ver. „Ons Huiste Rot terdam en de heer Kiewit, namens den Centr. Bond van Transportarbeiders. De oud-redder J. van Kamp bracht namens de redders van onze kust een laatsten groet aan zijn dierbare kameraden en beste kerels: „Gij hebt ons herinnerd aan onzenplicht." Aan het graf van Van Sterrenburg sprak vervolgens nog ds. Rietbergen uit Maassluis en aan het graf van Van As- peren ds. Luiendijk. Aan het graf van De Groot sprak de heev v. d. Burg, voorzitter van de afd. Hoek van Holland van de S. D. A. P. Langzaam daalden daarop de kisten in de versche groeven, Sterrenburg, De Groot en v. d. Klooster in een gemeen schappelijk graf, Van Asperen in het fa miliegraf. R. K. Werkliedenverbond. Centrale Oommissie voor de Vrouwenorganisatie. Dezer dagen vergaderde de Centrale Coöimissie voor de Vrouwenorganisatie in het R. K. Werkliedenverbond. Uit de talrijke, sinds de laatste commis sie-vergadering, nog ingekomen antwoor den op de aan de afdeelingen gezonden vragenlijsten, bleek, dat reeds in verschil lende plaatsen van ons land een begin met Vrouwenorganisatie is gemaakt. Zoo o. a. in de plaatsen Rotterdam, Schiedam, Haarlem en Den Helder, waar de pogingen om tot Vrouwenorganisatie te komen, reeds eenigen vasten vorm hebben aangenomen, terwijl in andere plaatsen maatregelen in voorbereiding zijn. De Commissie zal bij dit werk zooveel mogelijk behulpzaam zijn, o.a. door het ver strekken van alle gewenschte inlichtingen en het doen vervullen van spreekbeurten over Vrouwenorganisatie. Door de Secretaresse der Centrale Com missie was een concept-plan voor een te geven Cursus ontworpen, 'welk plan aan een uitvoerige bespreking werd onderwor pen. Binnenkort zullen hieromtrent meer definitieve mededeelingen worden gedaan. De Centrale Commissie zal intusschen ijverig op den ingeslagen weg blijven voortwerken. De zaak-Vrijman. Aan de Tweede Kamer om een enquêto verzocht. Het bestuur der maatschappij tot be vordering der bouwkunst, Bond v. Neder- landsche architecten, B. N. A. lieeft, in aansluiting met zijn vroeger adres van 14 Maa-rt 1926, zich opnieuw met volgend adres tot de Tweede Kamer gewend, ter ondersteuning van het tweede verzoek schrift van den oud-rijksbouwmeester, U. A. W; Vrijman, d.d 7 Mei 1928, om alsnog over te gaan tot het instellen eener en quête. „In overweging nemende, dat, blijkens de over deze zaak in de laatste drie ja ren gehouden mondelinge en schriftelijke gewachtenwisselingen, hare groote betee kenis, zoowel voor het bijzonder belang van den adressant als voor het algemeen belang vast staat, doch teven3, dat het door uw College bij herhaling aan de Eegeering gevraagde licht over de hoofd punten van het request niet is verstrekt, zoo sluit ons bestuur zich thans aan bij het d.d 7 Mei j.l. herhaald verzoek vau den heer Vrijman, dat Uwe Vergadering zelf het onderzoek ter hand neme krach tens het haar toekomend recht van en quête." Uit het schildersbedrijf. De contract-actie. In het schildersbedrijf wordt een actie gevormd voor de regeling der arbeidsvoor waarden in het jaar 1929. Door de bonden zijn o.a. de volgende eiscben gesteld: Invoering eener vacantie- regeling, verhooging der uurloonen met 3 cent, invoering van een algemeen geldende tariefsregeling benevens enkele meer on dergeschikte punten. De patroons dienden geen voorstellen in. 'De onderhandelingen zijn-nog niet ten ein de gekomen, maar wel kan reeds worden opgemerkt dat de arbeiders in de gemeen schappelijke conferenties een sterk stand punt innemen. De tweede conferentie bracht tot resul taat dat de patroonsvertegenwoordigers zich bereid verklaarden de invoering van drie vacantiedagen tegenover hun bonden te verdedigen. De wijze, waarop de beta ling dezer vacantiedagen zou worden ge- 1, bleef nog een onderwerp van dis- In de derde conferentie kwam het loon- vraagstuk aan de orde. Betreffende den eisch der gezellen (een verhooging van 4 pet.) verklaarde de voorzitter der Chris telijke patroonsorganisatie, dat loonsver- hooging in 't schildersbedrijf zonder be zwaar kan worden doorgevoerd, maar dat de patroonsbesturen vreesden, dat hun bon den er niet toe zouden overgaan. Uit het stucadoorsbedrijf. De contractactie. Nadat op 4 December 1928 de besturen der organisaties, op verzoek der werkge vers, bijeen waren geweest, teneinde de vraag onder de ,oogen te zien of zonder opzegging der overeenkomst, overeenstem ming over een nieuw contract zou verkre gen kunnen worden, werden deze bespre kingen op 14 Januari j.l. voortgezet. Van den kant der arbeidersorganisaties werd o.a. betoogd, dat het uurloon van Rot terdam een wijziging diende te ondergaan, terwijl daar eveneens de oplossing van de z.g. cementkwestie dringt. Na breedvoerige besprekingen werd over eengekomen o.a. het volgende voorstel we derzijds voor dq leden te verdedigen: Binnen een maand na teekening van de overeenkomst zal er in Rotterdam een be spreking moeten plaats vinden tusschen de besturen aldaar, teneinde ernstig de z.g. cementkwestie en het uurloon onder de oogen te zien. Staking bij de Hevea. De directie wees het ultimatum af. Het personeel van de Heveafabrieken te Renkum heeft, na Zaterdag vergaderd to hebben, besloten om in staking te gaan, daar het gestelde ultimatum door de di rectie niet is ingewilligd. De staking omvat ongeveer 300 perso nen. Een klein gedeelte van het personeel is niet georganiseerd. De staking is gisteren ingegaan. Roelof van der Kleïj. f Goud a's oudste inwoner overleden. Gouda's oudste inwoner, Roelof van der Kleij, is Zondagmorgen omstreeks half acht overleden. Krachtig nog als hij was het vorig jaar toen hij zijn 100ste geboortedag vierde, heeft de dood thans een einde gemaakt aan dit welbestede leven, dat voor zoovelen een voorbeeld is geweest van ijver en werk lust. Roelof heeft slechts korten tijd zijn eeuw feest mogen overleven en de zeer veel goede wenschen, die hem op den 5den Juni van het vorig jaar gewerden, zijn slechts ten deele in vervulling gegaan. Eoelof van der Kleij werd den 5dcn Juni Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. De dictatuur in Joego-Slavië heeft vier Kroatische partijen ontbonden. Britsch-lndië verklaart zich voor Aman Oellah. Volgens een bericht uit Rome zijn 53 kinderen op een meer door het ijs gezakt en verdronken. (Buitenl. Berichten, 2de blad). BINNENLAND. Ongelukken op en tengevolge van het ijs. (Gem. Berichten, 2de blad). Onderhandelingen in het stucadoors- en het schildersbedrijf. (1ste blad). Antwerpen's Fordfabriek naar Rotter dam. (1ste blad). Een honderd-jarige te Gouda overleden. (lste blad). 1S18 te Alphen aan den Rijn gebo ren, waar hij tot aan zijn 20ste jaar heeft gewoond. Van zijn 11e jaar af heeft hij als boerenarbeider in Alphen en de Rijnstreek gewerkt. v. d. Kleij is in Gouda gaan wonen na de vervulling van zijn dienstplicht. Tot aan zijn 89ste jaar heeft hij gearbeid en was hij als knecht werkzaam bij de boeren in de omgeving der stad. Nadien genoot Roelof van een welver diende rust. Antwerpens Fordfabriek naar Rotterdam. B. en W. van de Maasstad tegemoetkomend. Gelijk bekend, heeft de Fordmaatschap pij te Detroit (Vereenigde Staten) verschil lende Europeesche filialen. Het belangrijk ste is dat te Antwerpen, waar de uit Ame rika komende onderdeelen worden samen gevoegd en waar dus als het ware een on- derafdeeling van de Amerikaansche fabrie ken gevestigd is. Het ligt in de bedoeling der grootste Amerikaansche automobielmaatschappij, aldus „Het Volk", om dit filiaal van Antwer pen naar Holland to verplaatsen. Daartoo hebben onderhandelingen met de gemeente besturen van Amsterdam en Rotterdam plaats gevonden en ten slotte is de verte genwoordiger van Ford, die de onderhan delingen voerde, met burgemeester en wet houders van Rotterdam tot overeenstem ming gekomen over de bijzondere voorwaar den, waarmede Rotterdam de nieuw to stichten fabrieken tegemoet wenschte te komen. B. en W. van Rotterdam zijn ten slotte met de verlangens van den Ford- vertegenwoordiger accoord gegaan en Za terdagmiddag deed hij het hoofdkantoor te Detroit óver een en ander telegrafisch me dedeelingen. Een voorstel van B. en W. tot verkoop van terreinen aan de Ford-company zal nu alsnog aan de agenda dor raadszitting van a.s. Donderdag worden toegevoegd. Aan de Ford-fabrieken zullen terreinen bij Markoniplein en Galvanistraat worden toe gewezen, zulks tegen een prijs van 18 per vierkanten meter, hetgeen aanzienlijk lager is dan de prijs van 25 a 26, waar voor omliggende terreinen zijn verkocht. Faillissement der Veendammer Hypotheek bank. Indiening van vorderingen. De recbter-commissaris in het faillisse ment der N.V. Veendammer Hypotheek bank, gevestigd te Hilversum, heeft be paald: le. dat de termijn, binnen welken de indiening der schuldvorderingen zal moeten plaats hebben, eindigt op Vrijdag 1 Maart 1929; 2e. dat de verificatievergadering zal wor den gehouden op Maandag G Mei 1929, des voormiddags te 10 uur, in één der lokalen in het Paleis van Justitie aan de Prin sengracht bij de Leidschestraat te Amster dam. De indiening der schuldvorderingen moet schriftelijk geschieden, en behoort te wor den geadresseerd aan „Curatoren in het faillissement der Veendammer Hypotheek bank, Keizersgracht 482, Amsterdam".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1