UIT DE PERS.
SUR
zwakl
BINNENLAND.
m
KERKNIEUWS.
Gem. Berichten.
nuai
e vierde Sleutel.
WEEDE Bl AD
DE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 21 JANUAKI 1929
DE POLITIE.
Privélei i et Centrum schrijft:
I I 'Bet verschrikkelijk drama te Groote-
L(| ,t waaj vier veldwachters door één per
il, dien zij moesten arresteeren, werden
>d'gesehoten illustreert op maar al to
stische wijze de gevaren, waaraan po
p-dienaren bij het vervullen van hun
ik zijn blootgesteld.
Cr mag hierop wel eens worden gewe-
waar men in sommige kringen en in
ere pers-organen er doorgaans haastig
pleegt te zijn, de politie te becritisee-
telkens wanneer deze krachtig meent
moeten optreden.
)ie crit'ek bleek herhaaldelijk en minst
omen voorbarig of overdreven te zijn;
ar intusschen was zij geoefend en had
een indruk gevestigd, die niet zoo ge-
kkelijk uit te wisschen viel.
Iet is heel gemakkelijk om een scherp
deel neer te schrijven en op een vei-
in afstand allerlei opmerkingen en
imerkingen te maken met beweringen,
het wèl, of hoe het niet had moeten
lllllllllll
IDEL
!o. IC
'AUNG
10®
ISCH
IOT
bezorgd SVi
lllllllllll J
iatii 'l
iir klaar
75-
her-
armen,
oedei s,
pheuse
bloed-
„het"
Tatuurlijk zal de politie wel eens fouten
ken.
ie maakt er geen?
laar gezien de stemming, die bij een
van het publiek toch reeds te haren
lichte wordt gevonden, is het dubbel
zaam dat oppervlakkige, overdreven
meeT nog, ongemotiveerde en geheel
srechtsche oordeelen over de wijze,
arop zij haar taak vervult, achterwege
|ven.
'en kweekt en versterkt anders een ge
elheid, welke niets minder dan éen ge-
ir inhoudt en die het, niet slechts ter
le der politie beambten, maar ook in
belang van orde en tucht, van het
este belang is tegen te gaan.
aa*
11399
DEN
t 1866
Koninklijke Besluiten.
Burgemeester,
lij Kon. besluit is met ingang van 1
iruari benoemd tot burgemeester der
neente Vlieland F. C. Rab.
Vragen van Kamerleden.
B a d i o-d istributie.
Iet Tweede Kamerlid Kampsohöer heeft
min:ster van waterstaat gevraagd:
Is het juist, dat spoedig een alge-
ene maatregel van bestuur, voortvloeien
uit artikel 3ter der Telegraaf- en Te-
loonwet 1904, de radio-distributie betref-
ide, te verwachten is?
2. Is het juist, dat alsdan ook machti-
ig noodig is voor het exploiteeren van
itrales uitsluitend op particulier terrein,
als bij schrijven van 8 November 1928
10699 S afd. 3 door den heer directeur-
ïeraal der Posterijen en,Telegrafie werd
nbaar gemaakt aan het bestuur eener
liorereeniging?
Acht de minister dit standpunt ju'st,
geen ernstige inbreuk op de persoon-
:e vrijheid?
JKAS.
i hun
alwa
er plaa
beschi
De aannemers en de
Rijkswerken,
ét Tweede Kamerlid Krijger heeft den
iister van waterstaat gevraagd:
Is het juist, dat, een klein aantal uit-
sonderd, de Nederlandsche aannemers
h na 1 Januari j.l. hebben onthouden
nschrijving naar de uitvoering van
jkswerken, ingevolge een voor hen onbe-
sdigende regeling betreffende arbitrage
geschillen?
RZAA*5 m^n^ster bereid mede te deelen
'lke gevolgen deze houding reeds heeft
bad op de aanbesteding van Rijkswer-
n, zoowel wat betreft het aantal inschrij-
ïgen als de inschrijvingssommen, in ver-
nd met de ramingen voor de betrokken
irkon
Ib het den minister bekond, dat voor
voering van werken in verband met de
erbrugging van den IJssel bij het Kater-
r, welke werden aanbesteed op 4 Jan.
aannemers zouden kunnen worden ge-
rden, die bereid zijn om bedoelde wer
ken uit te voeren voor een prijs, respec-
tievlijk circa 40 en 20 pet. beneden de
laagste inschrijvingssommen, indien de
door aannemers billijk geachte bepalingen
voor arbitrage zouden worden toegepast,
en, zoo neen, is de minister dan bereid
alsnog hiernaar een onderzoek in te stel
len?
Acht de minister het niet hoogst waar
schijnlijk, dat, indien n'et zeer spoedig
voor de gerezen moeilijkheden een oplos
sing wordt gevonden, de uitvoering van
Rijkswerken voor een groot deel zoo niet
stopgezet, in elk geval zeer vertraagd zal
worden, en dat dientengevolge de Staat
groot finantieel nadeel zal lijden, het bij
de uitvoering van Rijkswerken betrokken
publiek belang zal worden geschaad en de
weik)eoelie:d in de betrokken bedrijven
zeer zal toenemen?
Is de minister bereid, zoolang een op
lossing niet zal zijn verkregen, de door de
directie van de Nederlandsche Spoorwegen
vastgestelde arbitragebepalingen althans
voorloopig voor de Rijkswerken geldend
te verklaren?
Indien de vorige vraag in ontkennenden
zin mocht worden beantwoord, zou de mi
nister dan bereid zijn, ten einde de finan-
eieele gevolgen van de gerezen moeilijk
heden voor den Staat te kunnen nagaan,
de lot zijn departement behoorende Rijks
werken aan te besteden, zoowel met toe-
persing van de geldende als met toepas-
si< g van de in de vorige vraag bedoelde
arbitragebepalingen
Is de min ster bereid om zijn houding
in deze aangelegenheid te bepalen, onaf
hankelijk van de houding van derden, en,
zoo neen, om welke redenen niet?
R. K. Ned. Boeren- en Tuindersbond.
Bestuursvergadering.
In de jongste bestuursvergadering wer
den volgens den „R. K. Boerenstand" de
volgende besluiten genomen:
Een vraag van de directie van den
Landbouw of het gewenscht is in de lijit
van officieel© personen, veireenigingen en
instellingen op land- en tuinbouwgebied
ook de adressen betreffende het landbouw-
huishoud onderwijs op te nemen werd be
vestigend beantwoord.
Besloten werd een door de B. T. O.
voorgestelde kleine wijziging van het On
gevallenreglement goed te keuren.
Over het voor-ontwerp van wet tot ro-
geling der arbeidsbemiddeling was door
den Algemeenen R. K. Landbouw-Bedrijfs-
raad een advies uitgebracht. Het bestuur
besloot zich met den inhoud van dit advies
te vereenigen,
Besloten werd eenige commissies, waar
van het voortbestaan niet noodig werd ge
acht, op te heffen t.w. de Onderwijscom
missie de B'etenbouwcommissie. de Ont-
ginningscommitsie en de Nederlandsch
Belgische commissie voor Economische
Samenwerking.
Besloten werd de afvaardiging van den
R. K. Nederlandschen Boeren- en Tuinders-
bond naar de vergadering der 3 centrale
landbouw-organisaties uit te breiden met
den nieuw opgetreden secretaris van den
R. K. Nederl. B. en T. Bond.
Op voorstel van den Centralen Pacht-
raad werd betloten het reglement van deze
instelling te wijzigen in verband met de
toetreding van vertegenwoordigers van
den R. K. Landarbeidersbond „St. Deus
Dedit" te Haarlem.
Het bestuur nam kennis van het advies,
uitgebracht door den Centralen Pachtraad,
over de door den Minister van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw ter beoor
deeling ingezonden voor-ontwerpen van
wet on de Pacht en op de Pachtcommis-
sie. Het bestuur vereenigde zich geheel
met den inhoud van dit advies en besloot
op de basis b'ervan aan den Minister ad
vies nit te brengen.
Ruim vijf millioen kinderzegels verkocht.
Netto-opbrengst meer dan
e e n t o n.
Van de in December en Januari ver
krijgbaar gestelde weldadigheidszegels zijn
in totaal 5.030.689 stuks verkocht, met een
totale frankeerwaarde van 291.913.99. De
opbrengst boven de frankeerwaarde welke
ten goede komt aan den Bond voor Kinder
bescherming, bedraagt 115.736.37. In
1927/28 werden in totaal 4.147.903 exempla
ren verkocht met een frankeerwaarde van
276.295.45, waarvan de opbrengst boven
de frankeerwaarde beliep 120.641.35. Voor
's-Gravenhage afzonderlijk bedroeg de ver
koop 412.143 stuks met een frankeerwaarde
van 24.369.49 en een opbrengst boven de
frankeerwaarde van ƒ9.746.60. Verleden
jaar waren deze cijfers: aantal 398.766, fran
keerwaarde 27.252.55 en opbrengst boven
de frankeerwaarde 11.689.97.
De Minderbroedersorde.
Volgens de jongste statistiek ontleend
aan het Januarinummer van de ,,Acta O.
F. M.", het officieel orgaan der Minder
broedersorde, telden de Franciscanen op
4 October van het afgeloopen jaar 19.713
leden van wie 9582 priesters.
lot de orde behooren 11 aartsbit schop
pen, 35 bisschoppen en 5 apologetische pre
fecten. Twee leden der orde zijn bekleed
met de waardigheid, van apostolisch dele-
gaat.
Volgens dezelfde statistiek telde de Ne
derlandsche provincie op genoemden da
tum 914 leden, van wie 487 priesters. In
het buitenland, hoofdzakelijk in de mis-
ties. verblijven 133 Nederlandsche Min
derbroeders, van wie er 118 priester zijn.
DE VIERVOUDIGE MOORD
TE GR00TEGAST.
Deelneming van den Minister van Justitie
De Hinister van Justitie heeft, na ont
vangst van het bericht omtrent het voor
val te Grootegast» den Procureur-Gene
raal te Leeuwarden geseind, dat hij door
de mededeeling van het gebeurde ten zeer
ste was geschokt, en dezen opgedragen
aan de nagelaten betrekkingen van de
slachtoffers, 's Middags groote deelne
ming te doen betuigen.
Nog meer bijzonderheden.
Wat dokter Huininga vertelt.
Dr. Huininga, te Tolbert bij wien de
moordenaar zich aanmeldde om te wor
den verbonden, deed aan een verslagge
ver van de „Tel." het volgendo verhaal:
„Omstreeks kwavt voor elven 's mor
gens meldden twee mannen zich bij mij
aan. Ons dienstmeisje, mej. J. Turksma.
deed open en liet de mannen in de wacht
kamer. Ik was niet thuis, doch het meisje
zeide, d*vl zij maar moesten wachten. De
dokter zou ieder oogenblik thuis kunnen
komen. Terwijl beiden plaats namen, zag
de gewonde het meisje aan, dat deelne
mend vroeg naar den aard van het ongo-
luk, dat hem was overkomen. Wat hem er
toen toe gebracht heeft om de volle waar
heid te zeggen en het verschrikte meisje
de lugubere biiznnderheden niet te spa
ren, valt natuurlijk niet te zeggen", meen
de de dokter.
„Ontstelde het.meisje hevig"? vroegen
wij.
,Ja, zeker, maar toch hield zij zich dap
per, hoewel het voor het niets kwaads
vermoedende meisje een schier verplet
terende wetenschap was hier te staan
voor een man, die een uur geleden vier
menschen had doodgeschoten.
Toen de dader dan ook vertrokken was,
brak zij in tranen uit. U begrijpt, dat het
geval ons allen ontzettend heeft aange-
gronen".
,Hoe bevond uw dienstmeisje den da
der
,Hij was erg onrustig. Er vlamde een
vuur in zijn oogen, toen het meisje koel
bloedig zeide: als er hier nog politie
mocht komen, dnn schiet ik die ook nog
dood. Wijkstra droeg een met scherp ge
laden revolver bij zich, zooals later bij on
derzoek is gebleken. Toen ik thuis kwam,
besloot de dokter, heb ik direct nair
Groningen getelefoneerd en do politie me
degedeeld, dat de moordenaar van Lu-
kaswolde per a.ito naar het R. K. zieken
huis aldaar was gebracht".
Verhaal van den chauffeur, die
Wijkstra reed.
Daarna had de „Tel."-verslaggover een
onderhoud met den chauffeur, den heer
W. Willems te Tolbert, die den dader met
zijn auto naar Groningen heeft gereden.
Zeer onjuist was wat een Groninger blad
meldde, dat deze chauffeur ook door de
politie is aangehouden. De heer Willems
zat rustig thuis om wat te bekomen van
de schokkende dingen, die hij had beleoft.
„Ik werd opgebeld door Dr. Huininga,
aldus de heer Willems, die mij verzocht,
de gewonde per auto naar Groningen te
vervoeren. Onmiddellijk reed ik weg en
nam mijn passagiers op. Onderweg ver
telde de gewonde, wat hij dien dag had
gedaan, welke relaas werd aangevuld
door mededeelingen van zijn kameraad.
Het was ontzettend te vernemen, welk
een gevaarlijk mensch ik in den wagen
bad en hoewel ik alle aandacht bij het
stuur moest houden, nam ik de gruwelijke
bijzonderheden toch goed in mij op. In de
verte zag ik een marechaussèo te paard
mij tegemoet komen.
Onwillekeurig dacht ik, nu zal ik nog
wat boleven. Wat ik hoopte en tegelijk
vreesde, geschiedde. De man stak zijn
hand op ten teeken dat hij mij iets
wenschte te vragen. Ik stopte onmiddel
lijk en toen vroeg mij de marechaussee of
ik soms ook iets wist van den dader van
den viervoudigen moord te Lukaswolde,
die was ontkomen. Ik wendde mij tot de
pasagiera en zeide, wijzend op Wijkstra:
Ik kan u alleen zeggen, dat ik een per
soon vervoer, die een schotwond heeft
aan zijn hand.
Hierop wendde de marechaussee zich
tot Wijkstra. Deze was merkwaardig
kalm en wat ik vreesde, n.l. dat hij ook
op dezen dienaar van het gezag zou gaan
schieten gebeurde tot mijn groote gerust
stelling niet. Met weinige woorden be
kende hij aan den marechaussée dat hij
's ochtends vier veldwachters had neerge
legd. Doch wat ik verwacht had, dat stel
lig gebeuren zou, vervolgde de heer Wil
lems zijn relaas, namelijk dat de ma
rechaussee zijn paard in den steek zou
laten om tot arrestatie van den dader
over te gaan, dat gebeurde niet. Ik heb
gemerkt, dat deze onverwachte wending
die het geval voor den marechaussee nam
ook hem overrompelde, zoodat hij niet
schijnt te hebben geweten, wat vanaf dit
oogenblik zijn plicht was. Na eenig beraad
gelastte hij mij met den dader naar Gro
ningen door te rijden en hem aan het zie
kenhuis af te leveren. Daarna gaf hij zijn
paard te snoren en toen vervolgden ook
wij onze reis.
Bij het ziekenhuis te Groningen aange
komen liet ik de mannen uitstappen. Ik
zag den dader nog juist verdwijnen ach
ter de deuren. Toen ben ik naar huis te
ruggereden. Later vernam ik, dat men
Wijkstra had gearresteerd."
Diepe droefheid.
Te Grootegast teruggekomen, waren
wij van plan condoleantiebezoeken af te
leggen bij de vrouwen van de slachtoffers,
doch het bleek niet wel doenlijk daar de
vrouwen niet in slaat waren andere be
zoekers dan familieleden en goede beken
den te ontvangen.
In den loop van den dag drukten zij de
handen van talloos velen, doch het was
haar aan te zien, dat zij zich nauwelijks
rekenschap gaven van hetgeen om haar
heen gebeurde.
Toen onze auto stilstond voor het huis
van wijlen den veldwachter Me3'er, kwam
een achtjarig meisje naar ons toe en
vroeg ons met haar groote kinderoogen
als onhei1 vermoedend „Komt pappie
straks thuis, meneer?"
Den burgemeester heeft deze viervou
dige moord sterk aangogrepen. Na een
zwaren dag van moeite en zorg te hebben
doorgebracht, ontving hij ons 's avonds
in zijn woning.
„Ik kan vanwege mijn hoofdpijn bijna
niet meer geregeld denken", bekent ons
de burgemeester. ,Doch gaat u maar zit
ten, dan kunnen wij wat kalm praten".
En toen. al sprekend, belichtte hij met een
paar woorden nog één kant van het tra
gische geval.
„Hier ziet n het hoofd van de politie
zonder corps. Stelt n zich voor, op één
ochtend, in een half uur tijd, heeft men
UIT DE RADIO-WERELD.
Programma's voor Dinsdag 22 Januari.
Huizen, 340.9 M.'Na 6 uur 1852 M.
(Uitsluitend KRO-uitzending).
12.301.30 Concert door het K.R.O.-Trio.
5.306.30 Dinermuzick Gramofoonplaten.
6.307.00 Duitsche Ier.
7.00—7.30 en 7.30—8.00 Cursus.
8.00—8.30 Spr.: H. C. M. Wijffels: De
Ned. R. K. Bond voor groote gezinnen.
8.30 „Das Goldene Kreuz" (Het Gouden
Kruis), opera van I. Brüll, door de Rot-
tordamsche Opera- en operettevr. o. 1. v.
Ed. Flipse. Koor en orkest van leden der
Rotterdamsche Philharmonie. M. Flipse,
piano.
Hilversum, 1071 M.
10.0010.15 Morgenwijding.
12.152.00 Concert door het Boria
Lensky-Trio.
2.002.30 Kookpraatje.
2.303.00 Gramofoonmuzïek.
3.004.00 Kniples.
4.005.00 Microfoon-Debutanten.
5.006.00 Orgelconcert door P. Palla.
6.007.15 Concert door het Boris Lens
ky-Trio.
7.157 45 Engelsche les.
8.008.30 Boekbespreking door R. Hou
wing.
8.309.45 Kamermuziek. Het Concertge
bouw Trio (L. Zimmermann, viool, M. Loe-
vensohn, cello, J. Spaanderman, piano).
9.45 Concert. Omroep-orkest o. 1. v. Nioo
Treep. M. Blitz-Ditmar, zangeres.
Daventry, 1562 M.
10.35 Kerkdienst.
11.05 Kookpraatje.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Concert. Dorian Trio.
I.202.20 Orkestconcert.
2.50 Muzieklef.
3.50 Muziek.
3.55 Fransche les.
4.20 Orkestconcert.
4.35 Lezing.
4.50 Orkestconcert.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Gedichtenvoorlezing.
6.35 Nieuwsberichten.
6.50 Muziek.
7.05 Strijktrio's van Beethoven.
7.20 Lezing.
7.35 Muziek
7.45 Lezing.
8.05 Concert. De Militaire kapel. W.
Ajello, sopraan. H. Simmonds, bariton.
8.20S.50 Prof. Russell: The modern
Outlook.
9.20 Nieuwsberichten.
9.35 Muziekles.
9.55 Nieuwsberichten.
10 00 Programma van Handels' werken.
R. Clayson, tenor L. Tertis, viola. Koor.
Symphonie-orkest.
II.0012.20 Dansmuziek.
„R a d i C-P a r i s", 1750 M.
12.502.10 Orkestconcert.
4.055.05 Orkestconcert.
7.057.50 Gramofoonmuziek.
8.35 „Die Jüdin", opera van Halévy. Or
kest en solisten.
Langenberg, 469 M.
12.251.50 Orkestconcert.
5.05—5.50 Orkestconcert. Italiaans chc
opera's.
7.308.05 Gramofoonplaten van Carusr
9 05 „D-le Fran, die Jeder sucht", kluchi
in 3 acten van Hiruchfeld. Muziek vai.
Tauts.
Z e e s e n, 1649 M.
11.2012 20 Lessing-Feest. Orkestconcerl
1.503.50 Lezingen.
3.504.50 Orkestconcert.
4.50—7.05 Lezingen.
7.50 „Minna von Barnhelm", klucht van
Lessing.
Hamburg, 395 M.
10.2011.20 Gramofoonmuziek.
5.35 Dansmuziek.
7.20 Nathan der Weise", dram. gedicht
van Lessing.
10.0511.10 Norag-koor en -orkest.
Brussel, 509 M.
5.20 Orkestconcert.
6.50 Trioconcert.
8.35 Orkestconcert tot 10.35.
FEUILLETON.
preci
mum
jm
50PH|
:liNi
iaf Ti)
s bij
Avonturen van Dr. Kurt von Holdau
Advocaat en Detective,
rij naar het Duitsch door J. v. d. Sluys.
(Nadruk verboden).
HOOFDSTUK IV.
In alle ochtendbladen stond de volgen-
i oproep van den hoofdcommissaris van
'litie:
Op het lijk van den moordenaar van
evrouw Schleibingen werd een huissleu-
de villa in de Tiergartenstrasze ge-
mden. Deze sleutel is of door den mis-
iger zelf gemaakt, of naar een wasaf-
vervaardigd. Een derde mogelijkheid
l, dat de sleutel naar een model door
smid of slotenmaker in Berlijn gemaakt
Zij, die hierover nadere inlichtingen
uden kunnen verstrekken, worden ver-
'cht zich bij den commissaris der recher
che Vollrad aan het hoofdbureau van poli-
e te vervoegen. Een afbeelding van den
eutel staat hieronder.
Het was elf uur. Vollrad zat op zijn bu-
]eau en ging zijn aanteekeningen om-
ent den moord in de Tiergartenstrasze
og eens na. Nergens vond hij een vast
funt, dat een ingrijpen tegenover Ram-
•u zou rechtvaardigen. De vierde huis-
-telkon even goed in opdracht van
jjueiblingen of van een van het perso
neel als van Ramsan gemaakt zijn. Om
iets tegen Ramsau te ondernemen, moest
zich eerst een werkelijk bezwarende om
standigheid voordoen en die wou maar
niet komen, ofschoon het slachtoffer nu
reeds een week in het familiegraf der
Schleibingen's rustte. Steeds weer praat
te de commissaris zichzelf voor, dat nie
mand belang kon hebben bij den moord.
Daartegen sprak wel, dat de overleden
vrouw het plan had gehad om afstand te
doen van haar rechten op het majoraat
Thüngen en dat Ramsau daarvan op de
hoogte wes. Maar, hield de politie-ambte-
naar zich weer voor, tusschen plan en uit
voering ligt nog een grooten afstand. Ge
steld, dat voor het huwelijk van Ramsau,
Schleiblingen, wiens huwelijk tot nog toe
kinderloos was geweest, nog een zoon had
gekregen.... maar daar stond weer te
genover dat het huwelijk van Ramsau
binnen niet al te langen tijd zou plaats
hebbenkortom het was een warnet
van mogelijkheden en hoe meer hij poog
de erin door te dringen, hoe onverklaar
baarder de zaak hem werd.
Terwijl hij zoo zat na te denken, werd
hem gemeld, dat de slotenmaker Müller
hem inzake de oproeping in de ochtend
bladen wenschte te spreken.
Hij liet den man binnenkomen en wat
deze meedeelde kwam hierop neer, dat hij
ongeveer drie weken geleden éen sleutel
gemaakt had van precies hetzelfde model
als in de krant Btond afgeeeld. Hij wist
dit zeker, want hij had de stukken van
den sleutel, dien hij had moeten nama
ken, bij zich.
Laat eens kijken, vroeg Vollrad in
spanning.
Hij bekeek de fragmenten van derf ge
broken sleutel met de grootste aandacht.
Nu werd het raadsel nog ingewikkelder.
Het aantal sleutels was nu nog vermeer
derd met een vijfdeDat was weer een
nieuw probleem om uit te spinnen. Of het
moest heel eenvoudig zijn, gelijk de slo
tenmaker zei: dat de villa in de Tiergar-
tenstrazse lang niet het eenige huis in
Berlijn was, waarop deze sleutel paste!
Kijk eens hier, commissaris, deze
sleutel is een doodgewone fabriekssleutel
Voor 10 pfennig hebt U den gegoten
vorm, die naar den aard van het slot kan
bijgevijld worden. Ik ben overtuigd, dat
er minstens vijftig huizen in het groote
Berlijn zijn, die met dezen sleutel kunnen
worden geopend.
Maar kunt U begrijpen, vroeg de
commissaris, dat een groote villa in de
Tiergarten zoo'n gewoon fabrieksslot
heeft? Vindt U dat niet verdacht? De
eigenaar beweerde, dat toen hij het huis
kocht, dit slot er op zat en dat hij er
eigenlijk nooit a-n gedacht heeft om 't te
laten veranderen.
Dat is naar mijn meening heelemaal
riet verdacht, commissaris. Toen dat
huis gebouwd is, waren de veiligheidsslo
ten nog niet zoo in zwang als tegenwoor
dig en als U mijn meening vraagt zijn
die dure sloten zonde van het geld. De
tegenwoordige inbrekers zijn zoo uitge
rust, dat het er niets op aankomt of er
een veiligheidsslot op de deur zit of een
gewoon slot.
Herinnert U zich ook den persoon,
die den gebroken sleutel bij U gebracht
heeft
Ja, het was een goed-geil eedc heer
met een fijn gezicht en blauwe oogen en
met een kert-geknipte blonden snor.
Zou U hem herkennen, als U hem
weer zag?
Absoluut. Ik ben bekend om mijn
kolossaal geheugen op gezichten, zei de
slotenmaker vol zelfbewustzijn en zette
een hooge borst.
De commissaris verzocht meneer Mül
ler om vijf uur terug te komen dan zou
hij hem confronteeeren met een jongen
man, die verdacht werd den sleutel be
steld te hebben.
Nadit de man, die misschien bestemd
was om zijn kroongetuige te worden, ver
trokken' was, verdiepte Vollrad zich in
het probleem van den vijfden sleutel.
Daar zich in zijn geest langzamerhand
de gedachte onwrikbaar had vastgezet,
dat niemand anders dan Ramsau belang
bij den dood van mevrouw Schleiblin
gen kon hebben gehad, had hij al gauw
een theorie gereed: Ramsau had eerst
naar zijn eigen sleutel nog 'n exemplaar
laten maken,.deze in stukken gebroken en
van die gebroken sleutel wéér een dubbel
ganger laten maken Het was zoo eenvou
dig als het maar kon; het was natuur
lijk een slimme poging om door het be
staan van den vijfden, gebroken, sleutel te
kunnen bewijzen, dat zijn sleutel niet als
model had gediend I En in zijn vernuftige
veronderstelling werd de commissaris nog
versterkt, toen zich in den loop van don
middag nog een smid bij hem aanmeldde,
die kwam vertellen, dat hij negen weken
geleden ook zoo'n sleutel had gevijld
tenminste een, die er heel erg op leek,
meende hij zich te herinneren. Ja, het mo
del was ongeschonden geweest. Éen klein
meisje was hem komen halen en brengen:
haar vader had een tweeden huissleutel
noodig, had ze verteld.
Precies om vijf uur verscheen Ramsau.
die door den commissaris ontboden was.
op het bureau. Helene was bij hem, ii<
diepen rouw. Het rouwgewaad flatteerde
haar en toen de commissaris haar goed
opnam, moest hij zichzelf bekennen, dat
de oude advocaat geen ongelijk behoefd^
te hebben gehad, toen hij beweerde, dal
Ramsau wel echt verliefd op het meisje
was. Met haar groote blauwe oogen, haar
soepel, slank figuur en haar fijne, lieve
trekken, was zij wel een meisje, om ook
zonder bruidschat het hart van een jon
gen man te bekoren.
Neemt U me niet kwalijk, commissa
ris, dat ik juffrouw von Thüngen heb mee
gebracht, maar ze is van plan met enkele
dagen al naar haar vader naar China te
vertrekken. In verband met de droevige
gebeurtenis gaan we voorloopig toch niet
trouwen. En daarom blijven we deze da
gen maar liefst zooveel mogelijk bij el
kaar.
Vollrad maakte een beleefde buiging on
bood zijn bezoekers stoelen aan. Hij
maakte de opmerking, dat juffrouw von
Thüngen toch vernemen moest, wat de
reden van deze bespreking was en dat hij
haar zelfbeheersching op den avond van
den moord en daarna had. leeren bewon
deren.
De commissaris nam het woord.
(Wordt vervolgd).
