BUITENLAND. BINNENLAND. Land enTuinbouw SPORT. 20ste Jaargang ZATERDAG 22 DECEMBER 1923 No 6061 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 13 cent per week. f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per weekf 2.60 per kwartaal Franco per postf2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar togen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vor- huur, koop en verkoop f0.50. Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder het Geïllustreerd Zondagsblad. DUITSCHLAND. De uitspraak in het metaalconflict. L o onsverhooging van een tot zes pfennig per uur. De Duitsche rijksminister van Binnen- landsche Zaken, Severing, beeft gisteren in het conflict in de ijzer-industrie van de Nood westelijke groep een zeer uitvoe rige arbitrale uitspraak gedaan. In deze uitspraak zegt de minister o.a.: Voor den tijd van de hervatting van den arbeid tot 31 December worden de loonen vastgesteld volgens do bindend verklaarde scheidsrechterlijke uitspraak van 27 Oct. 1923. Met ingang van 1 Januari 1929 krijgen de in zuiver uurloon werkende arbeiders ouder dan 21 jaar een toelage volgens een vastgestelde tabel van 1 tot 6 pfennig naar verhouding van den gepresteerden arbeid. De regeling is zoodanig, dat een een gemiddelde arbeiders bij verhoogde arbeidsprestatie onder normale omstan digheden vijftien procent boven het tarief- loon kan verdienen. Voor den duur van den arbeidstijd gelden de wettelijke voor schriften, voor zoover zij niet in deze re geling of door een later overeenkomst worden veranderd. Met ingang van 1 Januari 1929 wordt de arbeidstijd voor alle arbeiders, die 60 uur per week werken, verkort tot 57 uur. Voor den arbeidstijd in de verscheidene speciale bedrijven als gieterijen, enz., is een bijzondere regeling vastgesteld, welke bij de uitspraak is ge voegd. FRANKRIJK. Politieke moordaanslag. Op den procureur-generaal. Naar verluidt is op den uit het proces van Colmar bekenden procureur-generaal Fachot gisterochtend een aanslag ge pleegd. Toen hij zijn woning te Parijs vér- liet, zijn drie scholen op hem gelost, ten gevolge waarvan hij zwaar gewond werd. ITALIË. Generaal Cadorna overleden. Opperbevelhebber in den oorlog. Generaal Cadorna, die gedurende de eerste jaren van Italië's deelneming aan den wereldoorlog het opperbevel voerde over de Italiaansche troepen, is gisteren namiddag vier uur te Bordighera over leden. Luigi graaf Cadorna was een militair, die een groote reputatie had als theore ticus, maar wien het in de harde practijk van den oorlog niet is meegeloopen. Cadorna had Italië's defensie zóó voor bereid, dat het den Oostenrijkers niet ge lukte, uit de Alphen naar do Po-vlakte af te dalen. Onmiddellijk bad de Italiaansche opperbevelhebber ben in bedwang. Minder succes had hij bij zijn eigen aanvalspogin- gen in het moeilijke Isonzogebied. Hij le verde daar twaalf bloedige slagen, zonder dat er sprake was van vorderingen van beteekenis. Eigenaardig waren Cadorna's legerberichten, die zeer zakelijk waren, maar door de menigvuldige vermelding der weersomstandigheden het publiek herhaal delijk een glimlach afdwongen. De twaalfde Isonzo-slag werd Cadorna noodlottig. Een geweldige Duitsch-Oosten- rijksche aanval dreef de Italiaansche troe- de stellingen terug, maar zij leden bij Ca- poretto een nederlaag, die hen dwong op de Piave terug te trekken. Cadorna werd ontheven van het opper bevel en door Diaz opgevolgd. Een parle mentaire commissie werd ingesteld om de omstandigheden, die tot den terugtocht naar de Piave hadden geleid, te onder zoeken. Het rapport van deze commissie concludeerde, dat Cadorna de lichamelijke en moreele krachten der troepen verspild had en dat hij onvoldoende waarde had gehecht aan den organischen samenhang. In Juli 1918 werd Cadorna van zijn rang vervallen verklaard; hij kreeg zelfs geen pensioen. De uiteindelijke overwinning deed ech ter de grieven tegen den generaal gelei delijk vergeten. De komst van het fascisme juichte hij van ganscher harte toe en Mus solini gaf blijk van waardeering voor Ca dorna's houding door hem in 1924 in ac tieven dienst terug te roepen met den rang van generaal. TURKIJÉ. Samenzwering ontdekt. Talrijke arrestaties. Hoewel nog geen officieele berichten gepubliceerd zijn, staat het vast, dat de Turksche regeeering een samenzwering ontdekt heeft, welke tegen haar gericht was. Te Broe^sa hebben 150 arrestaties plaats gehadook te Constantinopel is een aantal personen gearresteerd, o.m. gene raal Rafet pasja, alsmede., twee andere hooggeplaatste personen, die echter, vol gens een nader bericht, weer in vrijheid zijn gesteld. Zoolang geen berichten uit Angora omtrent deze zaak ontvangen zijn, is het onmogelijk na te gaan, welke be teekenis aan de samenzwering wordt ge hecht, doch het schijnt, dat een zeer uit gebreide beweging aan het licht is geko men, en dat de regeering zich zeer be zorgd maakt. AFGHANISTAN. Geen verdere oprr.arsch naar Kaboel. Doch nieuwe onlusten in de Koena r-v alle il Uit Pesjawar wordt gemold: De Afghaansche rebellen schijnen in de nabijheid van Kaboel niet verder op te rukken, terwijl ook de operaties rondom Jallalabad momenteel nagenoeg tot stil stand schijnen te zijn gekomen. In de Koenar-vallei zouden echter nieuwe onlus ten zijn uitgebroken. TWEEDE KAMER. Wijziging Lager Onderwijswet. Een motie van den heer Arts. Als de Kamer meer tijd had gehad, zou zij zeker langer hebben gepraat over het wetsontwerp tot wijziging der Lager-ün- derwijswet, hetwelk bedoelt het herstel der leerlingenschaal van 1923 (de gedifferen tieerde schaal, die anders eerst op 1 Ja nuari 1930 automatisch zou zijn hersteld, door het vervallen van de uniforme 48 schaal), het vervallen van het instituut der assistenten en het nog weer met een jaar voortduren de beperkende bepalingen in zake de stichting van nieuwe bijzondoro scholen, welke aanvankelijk 31 December 1927 zouden moeten zijn geëxpireerd. Want over de wenschelijkheid om de gedifferen tieerde school is men het allerminst eens. Er was evenwel haast bij het werk. En daarom moest worden volstaan met enkele korte opmerkingen, die geen diepgaand de bat werden. Het wetsontwerp, waardoor de minister zich de dankbaarheid der onderwijzers heeft verzekerd, zooals uit de rede van den heer Bulten viel af te leiden, werd aangeno men zonder hoofdelijke stemming, nadat de heer van Wijnbergen had laten aantce- kenen tegen het ontwerp te zijn en de hoer Feldman hetzelfde had gedaan ten aan zien van de verlenging van de beperkende bepalingen in zake de stichting van nieu we bijzondere scholen. Zes moties, welke de algemeene beschou wingen over de Indische Begrooting had den gebaard, werden, zooals te verwach ten was, alle verworpen. Eenige opschudding verwekte de motie, die zooals wel bleek, slechts den naam droeg van den heer Arts, maar waarvan hij aldus het overzicht in „De Maasbo de" naar met groote waarschijnlijkheid gezegd kan worden, niet de geestelijke va der is. Een kleine politieke zet van de roo- de en rose linkerzijde om weer een wig te drijven in de Katholieke partij, waartoe de vertegenwoordiger van de R. K. Volks partij zich blijkbaar welwillend ter beschik king van de heeren had gesteld, die giste ren over hem moederden. Toen de minister gisterennacht zijn oordeel over de motie uitsprak was deze afgevaardigde niet aan wezig; ware dit wel het geval geweest, dan had hij direct de wijziging in zijn mo tie kunnen aanbrengen, waartoe hen nu heropening van de debatten vroeg. Hoe dit nu moest wist hij zelf niet, maar de hoer Albarda trad direct als zijn bescher mer op en deelde den president mee, dat de heer Arts het woord vroeg over een kwestie van orde. Doordat de heeren Al barda en Marchant bij hun verdediging van het voorstel Arts verklapten, dat deze maar een zeer eenvoudige wijziging in zijn me tie wilde aanbrengen en daaraan too- voégden, dat er zeker iets achter stak, als de rechterzijde zich daartegen verklaarde, haciuen zij zich leelijk bloot gegeven en bo vendien den heer Arts geen dienst bewezen. Er steekt bij ons niets achter verklaarde de heer Heemskerk, maar wel bij de andere heeren, die schijnen er meer van te weten, wat groote hilariteit verwekte. Nog scher per formuleerde het mgr. Nolens, toen hij verklaarde dat hij in het algemeen tegen moties stemde, maar daarom er niets te gen had, als de heer Arts met hulp van anderen een wijziging in zijn motie wilde aanbrengen. Een daverend gelacht barstte los over het hoofd van den heer Arts. Toen hij zijn wijziging had aangebracht, bleek hij zelf zoo weinig van de zaak te begrij pen, dat hij den voorzitter de toelichting toezond, inplaats van de wijziging. De motie luidde nu: „dat zoo spoedig mogelijk onder de noo- dig blijkende waarborgen tegen verstoring van de ordo vervallo het voorschrift van art. 177 der wet op de Staatsinrichting van Nederlandsch-Indië, krachtens hetwelk Christen-leeraars, priesters en zendelingen foor het verrichten van hun dienstwerk in eenig bepaald gedeelte van Nederlandsch- Indië zich vooraf moeten voorzien van een bijzondere toelating, door of namens den Gouverneur-Generaal te verleenen". De katholieken en anti-revolutionnairen hebben tegen de motie gestemd. Eerstge- noemden na de verklaring van den heer Heemskerk, dat zij nutteloos was, om dat van deze Regeering toch geen voor stellen zijn te verwachten; de katholieken na de opmerking van den hoer F e b e r, dat hun standpunt voldoende bekend is uit het program der R.-K. Staatspartij. En zoo kreeg de heer Arts alleen do S.D.A.P. en de V.D. mee, die zich derhal ve duidelijk hebben uitgesproken tegen handhaving van art. 177. Vermelden we nog, dat de Kamer de de- fensiebegrooting met 55 tegen 28 stemmon heeft aangenomen. Tegen stemden de sociaal-democraten, de vrijzinnig-democraten en de heeren De Vis ser (comm.), Arts (r.k.v.) en de heer Van Wijnbergen (r.k.) deze laatste bij vergis sing. DE KAMERVERKIEZINGEN. De heer Kuiper bedankt voor Dordrecht. Naar wij vernemen heeft de heer Kuiper aan het bestuur van den kieskring Dord recht kennis gegeven, dat, zoo hij gecandi- deerd wordt voor den kwaliteitszetel vau arbeidszaken en arbeidsbeweging in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam, hij dan voor Dordrecht zal bedanken. Voor den kwaliteitszetel in de groote steden heeft hij zich thans, gedwongen door den gang van zaken, ten volle beschikbaar gesteld. Hier door is het conflict met prof. Veraart in een nieuw stadium getreden. De bereUi;.» van de kwaliteits zetels. Voor den kwaliteitszetel voor arbeids zaken en arbeidsvraagstuk in den Rijks kieskring Tilburg wordt als candidaat naar voren gebracht de beer C. A. Valkenburg, bestuurslid van „St. Raphael", voorzitter der R. K. Werkliedenvereeniging te Roo sendaal, lid van de Prov. Staten van Noord-Brabant en van den gemeenteraad van Roosendaal. RIJKSVERZEKERINGSBANK. Verlaging van het tarief met 25 pet. Bij Kon. Besluit is bepaald dat het ta rief, bedoeld in art. 40, eerste lid, der On gevallenwet 1921, over het kalenderjaar 1929 met 25 pet. wordt verlaagd ten aanzien van: a. de werkgevers der ondernemingen, die op 31 December 1927 voor risico der Rijks verzekeringsbank waren verzekerd; b. hen, die met of in plaats van de on der a genoemde werkgevers in dezelfde on derneming als werkgever zijn opgetreden of in den loop van 1929 als zoodanig zullen optreden. HOOFDREDACTEUR „DE MAASBODE". In „De Maasbode" van hedenmorgen wordt de volgende mededeeling gepubli ceerd „Heden mochten wij de verblijdende tij ding ontvangen dat het, na overleg met Z. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent, Bisschop van Haarlem, aan Z. D. H. Mgr. A. F. Die pen, Bisschop van 's-Hertogenbosch be haagd heeft, onze Vennootschap in de ge legenheid te stellen tot Priester-Hoofdre dacteur van „De Maasbode" te benoemen, den ZeerEerwaarden Zeergeleerden heer Dr. J. Witlox, Professor aan het Semina rie van St. Michiels-GesteL Deze groote welwillendheid van Mgr. Die pen zal alom in den lande worden gewaar deerd, nu het Bisdom van 's-Hertogenbosch dezen eminenten en kundigen priester aan het werk van de groote Katholieke Dag bladpers bereid is af te staan." Jhr. Mr. Ch. Ruijs de Beerenbrouck. Z. E x c. mag het ziekenhuis verlaten. De voorzitter van de Tweede Kamer, Mi nister van Staat, jhr. mr. Ch. Ruijs de Bee renbrouck, zal hoogstwaarschijnlijk Maan dag 24 December a.s. het R. K. ziekenhuis verlaten en zich van daar rechtstreeks naar Gelderland begeven. De spoorwegen. Tariefsverlaging voor eerste en tweede klas. De prijs der trajectkaarten wordt bij in voering van de nieuwe regeling verlaagd: voor wie le klasse reist van 1.20 op 1.03 per tariefkilometer, voor wie 2e klasse reist van 0.90 op 0.84, maar voor de 3e klasse wordt de bestaande prijs van ƒ0.00 gehandhaafd. In „Het Volk" wordt nu, o.i. terecht, de vraag gesteld: „Is het niet mogelijk de spoorwegdirec tie te verplichten mede te deelen, waarom zij een dergelijke houding aanneemt ten aanzien van de minst- en minder-draag- krachtigen onder het reizend publiek? Dit is toch zeker al wel het minst wat we mo gen verwachten als buitenkansjes, die an deren toegestopt worden, den reizigers der- do klasse voorbijgaan". ALG. VEREEN V. BLOEMBOLLEN CULTUUR. (Vervolg). Na de pauze werd besproken de wen schelijkheid en mogelijkheid om de bestaan de snijbloemcontracten te vervangen door het opleggen van verplichtingen aan de leden der vereeniging. De afd. Anna Paulowna wilde gaarne de vrijheid van het vak handhaven. De afd. Wassenaar zag daarentegen veel heil in dergelijke maatregelen. De afgevaardigde van Voorhout zeido dat zijn afdeeling in groote meerderheid tegen de plannen is. Spr. meende dat knel lende banden niet wenschelijk kunnen zijn en dat papieren contracten in dezen niet veel kunnen helpen, evenmin als verbods bepalingen. Vrijheid, blijheid, dus geen snijbloemcontracten die zeer bindend zijn. De afd. Haarlemmermeer geloofde niet dat de toestanden zoo ernstig zijn als zo worden voorgesteld. Verbodsmaatregclcn werken ontduiking in de hand en bij ver bodsbepalingen van dezen aard meende de afgevaardigde zal do ontduiking vrijwel algemeen worden. Velen teekenen onder protest de contracten, dat kan toch nooit de meest gowensebte toestand zijn. Het voorstel van Hillegom, waarop de plannen gebaseerd zijn, achtte de afgevaardigde heel en al onuitvoerbaar, omdat de ver koop er zeer ernstig door benadeeld zou Irunnen worden, speciaal die van de onder- teekenaars van het contract. Als het con tract verplichtend gesteld wordt, dan zul len vele leden wellicht bedanken en daar van zijn de slechte gevolgen niet te over zien. Ook de afd. Katwijk verklaarde zich te gen de plannen, omdat ze meent dat ze in de praktijk niet te handhaven zullen zijn. Ze zou veeleer voor afschaffing van alle snijbloemcontracten zijn. Misbruik daar van behoeft men niet te verwachten omdat de handelaars, door te veel te snijden, zichzelf zonden benadeelen. De afd. Hillegom deed opmerken dat de contracten nu eenmaal bestaan. Daar heeft men het thans ook niet over. Er bestaan op het oogenblik verschillende contracten, dio dikwijls ontdoken worden. Het zou goed zijn, als alle contracten zouden komen te staan onder vigeur der vereeniging. Mis schien zijn sommige dezer contracten min der practiscli, maar dat is thans niet aan de orde. De voorzitter zeide, dat hij gaarne het debat zoo breed mogelijk zou wenschen, zoodat do heele kwestie der contracten zou worden besproken. De afd. Schoten-Velsen was van meening, evenals de afd. Hillegom, dat de contrac ten zooals er thans bestaan, eigenlijk wei nig doel hebben, omdat ze niet door de vereeniging worden aangegaan in haar go- heel. De afd. zou wenschen dat het hoofd bestuur met de besturen der contractver- eenigingen zou confereeren over deze aan gelegenheid. De voorzitter merkte op dat het initiatief daartoe behoort uit te gaan van die vcr- eenigingen en niet van het hoofdbestuur. Spr. zeide dat het hoofdbestuur de con tracten ten zeerste gewenscht acht en het een gevaar zou vinden, zoo deze werden opgeheven. De afd. Noordwijk is van oordeel dat de contracten niet bij de Algemeene Vereeni ging thuis hooren en beter bij de afzonder lijke vereenigingen kunnen blijven berusten. De afd. Warmond meent dat het wen schelijk is, alle contracten op te ruimen omdat men ze toch nooit zoo kan doorvoe ren dat ze practisch algemeen nut hebben. De consequenties uit de contracten kan men toch nooit trekken. De afd. Berkhout is van meening dat het moeilijk is de contracten te doen naleven. Maar door ze onder te brengen in de Alge meene Vereeniging kan dat gemakkelijker worden vooral omdat men dan verplicht is ,lid te zijn van de Algemeene Vereeni ging. Zonder dat, helpen de contracten niet. De afd. Hillegom acht het verplichte lid maatschap der Alg. Vereeniging niet zoo onuitvoerbaar als sommigen denken. De afd. Andijk deelde mee, dat zij zich ten sterkste tegen de voorgestelde plan nen moest kanten. Zo gevoelt niets voor de contracten met denzelver dwingende bepalingen. De afd. Enkhuizen gelooft dat het onder brengen der contracten bij de Alg. Ver eeniging ten gevolge zal hebben dat velen voor het lidmaatschap zullen bedanken. De heer Warmerdam bracht lof aan de afdeeling Hillegom voor haar initiatief, waardoor dit onderwerp aan de orde is ge steld. Spr. hoopte echter dat Hillegom daarmee een negatief doel zal bereiken. Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Samenzwering in Turkije ontdekt. Generaal Cadorna overleden. 1 De ontploffingsramp te Londen (Buiten- landsche Berichten, 4e blad). BINNENLAND. Een politiek spel in de Tweede Kamer. (lste blad). Het tarief der Rijksverzekeringsbank bedoeld in art. 40 eerste lid der Ongeval lenwet 1921 wordt over het kalenderjaar 1929 met 25 pet verlaagd, (lstee blad). Bij een instorting in de Staatsmijn „Mau- rits" zijn vier mijnwerkers om het leven gekomen. (Gem. Berichten, 3de blad). Te Santpoort is een arbeider onder zand bedolven. (Gem. Berichten, 3de blad). De Bussumsche Boazbank-overval waar schijnlijk opgehelderd. (Gem. Berichten, 3de blad). LEIDEN. De gemeentebegrooting is aangenomen. (4de blad). Spr. drong aan op overleg van de contract- vereenigingen met den Bond van Bloembol lenhandelaren. Dan zal blijken dat do con tracten geen waarde hoegenaamd hebben. De heer Bluw zeide dat er 40 jaar gele den ook een hiacynthen-contract werd ge maakt, dat bindend was. Gevolg: de helft van de leden trad uit de Algemeene Ver eeniging. De voorz. zeide, dat de discussie wel aan leiding zal worden voor de contract-vereeni- gingen om do zaak nog eens ruimschoots te bespreken. Spr. kwam tot de conclusie dat het tactvol zal zijn dat de Algemeene Vereeniging voorloopig de handen van de contracten afhoudt. Ten slotte bracht spr. dank aan de bei de aftredende leden van het hoofdbestuur, dn heeren Van Til en Jonkheer, voor het vele goede dat zij voor de vereeniging ge daan hebben. Hierna werd de vergadering gesloten. DIOC. HAARL. BOND. R. K. „D. 0. S.H Zondag a.e. zal het wederom spannen op het D. O. S.-terrein daar het le elftal te gen D. V. O uitkomt, welke club geen on bekende is. Aanvang 2 uur. We hopen op een aangenamen en spannenden strijd te mogen rekenen en dat veel publiek dozen strijd moge bijwonen. Het 2e gaat naar Leiden III. We ver wachten ale allen present zijn zeker een kleine overwinning. Komt jongens doet al len je best. en wie weet? Vertrek naar Lei den 11 uur per autobus. Junioren-Competitie. District Leiden. De wedstrijd O. V. V.—D. V. O. vastge steld voor Zondag a.s. is wegens ziekte van D. V. O.-spelers uitgesteld. ATHLETIEK. R. K. Athletiek en Sportvereeniging „Rood-Wit". Clubnieuws. Do 2e groepwandcling juniores vertrekt morgen niet om 2 uur, maar om 3.30. Af stand pl.m. 15 K.M. De in-door-training wordt met 't oog op de vacantie 2 weken stop gezet, dus 9 Januari weer allemaal present. Woensdagavond zijn na de in-door-trai- ning 2 paar gymschoenen achtergebleven terug te bekomen bij ondergeteekende. Bij den veldloop te Delft op 26 Dec. Woensdag zullen voor onze vereeniging uitkomen: Th. Stijnman, R. van Noort en L. Molkenboer. G. VAN OERLE, secr. BILJARTEN. Weer een nieuwe club te Leiden. Naar wij vernemen i3 cr in Leiden een nieuwe biljartclub opgericht, welke is geves tigd bij den heer J. P. Mostard, Mare 72, onder den naam van „Olympia". Leidsche Biljartbond. De uitslag van den wedstrijd Flora—D. O.S. I voor de le kl. L.B.B. luidt: J. C. v. d. Berg (D.O.S.) 200 26 55 7.96 H. v. d. Voort (Flora) 155 25 31 6.20 J. C. v. d Berg 200 23 39 8.69 Jer. Koelswijn 106 22 31 4.81

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1