GIJ ZIJT PETRUS,
BUITENLAND.
BERICHT,
BiNNENLAND.
20ste Jaargang
DONDERDAG 20 DECEMBER 1928
No 6059
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling'
Voor Leiden 19 cent per week. f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per Vreekf 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad varschijnt eiken dag uitgezonde d Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: PAPENGRACHT 32 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
Had ik de pen van den grooten strijder
voor bet Pausdom, Scbaepman, ik
zou beden, bij de intrede van het
jubeljaar van 's Pausen gouden pries
terfeest, een loflied zingen, opbruisend van
rechtgeaarden trots, trillend van liefheb
bende ontroering.
De Paus! en op het hooren van die
naam alleen, begint het trouwe Roomsche
hart reeds sneller te kloppen, rijst voor ons
oog op de eenzame witte verschijning van
het Vaticaan, tronend op zijn eeuwige
troon boven het gewoel van een leugenach
tige en onzedige wereld, Hij, de rijksbe
stuurder van Jezus-Christus, Hij, de onfeil
bare, „een mensch, die niet gelijk is aan de
anderen". Paus is Hij, d.i. Vader, Vader
van het geheele menschdom, dat Hij als
een goede herder moet weiden en hoeden,
en binnen moet voeren in de koesterende
warmte van de ééne schaapskooi. „Weid
mijne lammeren, weid mijne schapen", sprak
Christus tot den eersten paus, den ruigen
visschersman Petrus, en diens opvolgers
hebben tweeduizend jaar lang de kudde
gewijd en huurlingen waren zij niet.
Wij beminnen den Paus bijna mag
men spreken van een vereering, zooals een
kind zijn vader vereert. Wij beminnen Hem
zonder zijn persoon te kennen. Ons hart
was vol droefenis bij het afsterven zoowel
van Leo XIII, als van Pius X en Benedic-
tus XV, ons hart „galmde een goed woord
uit" bij de jongste pauskeuze, den 6- Fe
bruari van het jaar 1922, toen Achille Rat-
ti tot de hoogste waardigheid op deze aar
de verkoren werd. Onze droefheid en onze
vreugde waren oprecht, hoewel de meesten
onzer den Paus nooit zelfs maar hadden
gezien, hoewel zij de vele hoedanigheden
van den nieuw-gekozene nooit hadden ge
voeld en van Hem slechts wisten uit do
bladen, dat Hij was: de zoon van een zijde
spinner in het stadje Desio bij Milaan,
daar den 31en Mei 1857 in een groot gezin
geboren. Maar toch jubelde de geheele
Katholieke wereld met haar honderden
milloenen geloovigen, omdat in Hem, als
Pius XI, een nieuwe opvolger van St. Pe
trus, of juister gezegd, een nieuwe Petrus,
de troon „op de steenrots" beklom, en in
H e m de 257ste plaatsbekleeder van Chris
tus het bestuur der Heilige Kerk op zijn
schouders nam.
Het waren onvergetelijke oogenblikken,
toen de met de tiaar gekroonde Paus, hoog
verheven op de „sedia gestatoria", omstuwd
door een stoet van purperen Kardinalen
en het geheele Romeinsche Hof, de in gou
den luister stralenden basiliek van St. Pio-
ter werd binnengedragen. Toen, op dat
plechtig oogenblik zette het koor juichend
de lofzang in, die reeds eeuwenlang den
pasgekroonden Paus had toegeklonken:
Tu es Petrus et super hauc petram aedifi-
cabo ecclesiam meam. Gij zijt „Steen
rots" en op dezen steenrots zal Ik mijn
Kerk bouwen.
Wij leven thans in het zevende jaar van
het pausschap van onzen H. Vader, Pius
de Elfde. De hooge verwachting, die het
Christenvolk van zijn nieuwen wereldher
der koesterde, is heerlijk in vervulling ge
gaan. God schonk ons een Paus, die reeds
zeven jaren Zijn Kerk roemrijk heeft be
stuurd. Hoog waren de verwachtingen ge
spannen, en met reden. Want met Pius XI
besteeg den Pauselijken troon een prelaat,
wiens elven één groot succes was geweest.
Reeds op het groet seminarie werd Achillo
Ratti door zijn kerkelijke overheid naar
Rome gezonden om zijn studie aan de Gre-
goriaansche Academie van SL Thomas
voort te zetten, waar hij, met een bizondcr
woord van hulde van Paus Leo XIII, doc
toreerde in de wijsbegeerte, de theologie
en het canoniék recht. Den 20sten Decem
ber 1879 werd don Ratti priester gewijd, om
in 1882 na zijn studies geheel voltooid
te hebben zijn actief priesterleven te be
ginnen in de kleine parochie Barni bij Mi
laan. Na enkele maanden werd hij reeds
aangesteld tot professor in de theologie
en de gewijde welsprekendheid aan het
groot-seminarie te Milaan. Na 1907 klimt
de geleerde priester snel van waardigheid
tot waardigheid: 1907 prefect van de Am-
brosiaansche bibliotheek, 1912 vice-prefect
Vaticaansche bibliotheek, 1914 prefect dier
bibliotheek en protonotarius apostolicus,
1918 nuntius te Warschau en titulair-aarts-
bisschop van Lepanto, 13 Juni 1921 Kar
dinaal en aartsbisschop van Milaan, en,
nauwelijks acht maanden later, den 6en
Februari 1922, uitgeroepen tot: Paus. Zie
hier in stijgende climax de opgang van
Achille Ratti naar den H. Stoel van Petrus.
Enkele data slechts hebben wij vermeld
uit dit rijke en welgeslaagde leven, feiten,
die weliswaar veelzeggend zijn, maar toch
nog ten halve niet uitdrukken, welk een
veelzijdig-begaafde persoonlijkheid (een
„all-round man" zou men moderner zeggen)
heden ten dage de Kerk bestuurt. Een we
tenschappelijk man is Hij van groote repu
tatie, een groot liefhebber van historie en
oude boeken, maar tegelijk een tactisch en
handig diplomaat, die in de stormachtige
dagen van 1918 een overeenstemming tot
stand bracht tusschen Polen en de H.
Stoel een geestdriftig sportsman en berg
beklimmer, die het eerst de top van de
Monte Rosa beklom, en tegelijk een ijverig
en opofferend priester, die zijn vrije uren te
Milaan weggaf om catechismus te geven
aan arme kleine jongens een talenken
ner van den eersten rang, boven wiens
bichtstoel te Rome stond geschreven, dat
men biechten kon in zeven talen, en tegelijk
een vroom prelaat, die de hoogeerwaarde
pater Theissling S.J. eens twee uren lang
in de sneeuw had zien knielen bij een koude
van veertien graden onder nul op een bede
vaart naar de „Zwarte Maagd" van Wilna
een man dus in wien geloof en weten
schap, moed en beleid, vurigheid en kalm
te op harmonische wijze zijn saamgegroeid.
Mogen wij ons niet gelukkig prijzen zóó
'n man te bezitten als Hoofd der Kerk?
Past het niet op dezen gedenkdag een dank
gebed op te zenden naar omhoog voor het
vele goede wat God door dezen Paus aan
de wereld heeft geschonken? Maar waar
voor de meeste menschen de werkzaamhe
den des levens zijn beëindigd de Paus
is thans een-en-zeventig jaar begon voor
Pius XI het leven zich pas in volle rijkdom
to ontplooien. Heerlijk zette Hij zijn regee
ring in mot aan de ontroerde Christenheid,
na zoovele jaren van zwijgen vanaf de log
gia der St. Pieterskerk, de zegen te geven
„urbi et orbi",aan de stad en aan de we
reld. Zijn geheele pontificaat is een voort
zetting geweest van dien eersten, wereld
omvattende blik. Met recht mag Hij worden
genoemd de Missie-Paus bij uitnemendheid,
die Chineezen en Japanners tot bisschop
pen wijdde van de opbloeiende Christen
heid in het Verre Oosten, die zich beijver
de de breuk met het Nabije Oosten te her
stellen. Hij vaardigde een belangrijke ency
cliek uit over de missie-geestelijkheid, nam
het initiatief tot de groote Missie-tentoon
stelling in het Vaticaan in 1925, bekrach
tigde concordaten met verschillende landen.
Een zielcn-ijveraar H;j gebleven, een
„menschen-vanger" zooals Christus den eer
sten Paus heeft genoemd. De harten van
velen heeft Hij tot zich getrokken door de
heiligverklaring van de H. Theresia van
Lisieux, en anderen. Bezorgd was Hij ook
om de ware vrede, de „pax Christi in regno
Christi", de vrede van Christus door het
heerschen van Christus, aan de wereld in
onze rumoerige dagen voor te houden. Hij,
als rijksbestuurder en plaatsvervanger van
Christus, ijverde voor de erkenning van
Christus' Koningschap over de geheele we-
rold.
Wij zijn overtuigd in deze korte weergave
van 's Pausen werkzaamheden groote leem
ten te hebben gelaten. Bij de viering van
het Gouden Priesterfeest hopen wij een
uitvoeriger beschouwing te geven. Maar dit
is reeds genoeg, om ons duidelijk te maken,
dat vanuit de vensters van het Vaticaan
do Paus de wereld overziet met een lan
den en koninkrijken omspannenden blik, dat
Hij, vanaf St. Picters-stoel, het schip der
Kerk vastberaden en onfeilbaar stuurt,
recht door de schuimende branding en de
woedende stormvlagen van onzen moder
nen tijd.
FRANKRIJK.
Een klein echec voor Poincaré.
Verzet tegen de befaamde
Artt. 70 en 71.
De Kamercommissie voor de financieele
aangelegenheden heeft gisteren aan de
regeering een klein échec bereid. Nadeelige
gevolgen zal dit echter niet hebben. Men
weet in korte trekken waar het op neer
komt. De regeering had in de wet op de
middelen een ontwerp ingevoegd tot ver
ruiming van de bevoegdheden der Katho
lieke zendingsgenootschappen. Toen daar
tegen van radicalen kant verzet kwam
werd het gewijzigd in den geest van de wet
op de scheiding tusschen Kerk en Staat.
Het geheele kabinet vereenigde zich hier
mede. In dien tijd telde het nog vier radica
le leden. Daarop schreeft het congres van
radicalen den betrokken kamerleden en
ministers do wet voor. Het veto gold in de
eerste plaats de befaamde artikelen 70 en
71. Het sindsdiens ontstane nieuwe minis
terie nam de bepalingen van het vorige
over. Het kwam aan de oppositie in zoover
re tegemoet, dat de bepalingen uit de wet
op de middelen gelicht w.erden.
Dezer dagen ging het kabinet echter
nog verder door niet op aanneming voor
31 Dec. te staan. In het begin van het vol
gend jaar wilde het daarover een debat
uitlokken. De regeering wilde de kwestie
van vertrouwen stellen.
Gisteren nu beraadslaagde de financieele
commissie daarover naar aanleiding van het
hoofdstuk der aanvullende crcdieten. Het
werd een uitvoerig debat, waarin de zaak
zelf echter niet werd aangeroerd. Het
draaide uitsluitend om den vorm, dien de
regeering had gekozen om de kwestie voor
het parlement te brengen, maar het ging
in werkelijkheid tegen de artikelen en de
regeering. Overeenkomstige manoeuvres
mislukten gedurende de bcgrootingsdiscus-
sie. Daar de radicale leiders zich met het
ontwerp zelf vereenigd hadden, kon het
moeilijk worden aangevallen. Dit verklaart
ten deele de min of meer pietluttige scru
pules van de helft der commissie. Zij stelt
voor het eerst naar de betrokken Kamer
commissies ter onderzoek te zenden. Daar
toe zou het uit het hoofdstuk van de aan
vullende credieten gelicht moeten worden.
Daar op dit punt de stemmen staakten,
werd het voorstel verworpen verklaard.
Hierop volgde echter een beslissing die met
de eerste in tegenspraak lijkt. Met dezelfde
stemmencijfers weigerde zij 't ontwerp in
behandeling te nemen.
Daarvan behoeft de regeering zich echter
niets aan te trekken, al is dit een nieuw be
wijs van de vijandigheid, die bij een. gedeel
te van de Kamer heerscht.
Er is geen twijfel of in de openbare zit
ting zal zij worden aangenomen.
RUSLAND.
Moskou's broodcrisis.
Streng distributiesysteem
voorgesteld.
In een plenaire zitting van den Moskou-
schen Sovjet, bijeengeroepen om de brood
kwestie te bespreken, heeft een lid van het
politiek bureau den toestand op voedsel-
gebied uiteengezet. De voedselkwestie is
acuut geworden in. verband met het feit,
dat op 14 December de voorraden niet vol
doende bleken. Vele personen moesten na
langen tijd in de rij te hebben gestaan,
zonder brood of meel huiswaarts keeren.
Daarna deden geruchten de ronde, dat de
broodvoorraad niet toereikend was, met het
gevolg, dat de vraag den volgenden dag nog
veel grooter was, omdat toen ieder tracht
te zooveel mogelijk in te slaan.
De „Izwestya" betreurt do paniekstem
ming, die thans heerscht en die te wijten
is aan het slechte beheer der bakkerijen en
de gebekkige distributie-organisatie, waar
door een toestand is geschapen, die niet be
hoefde te bestaan. Het blad zegt, dat Mos
kou dagelijks 2000 ton brood bakt, of onge
veer twee pond per persoon.
Sommige beweren, dat het publiek groote
hoeveelheden brood voor de komende feest
dagen inslaat. Anderen beweren, dat groote
hoeveelheden gebruikt worden voor 't voe
deren van het vee, daar het gewone vee
voeder zeer scliaarsch is. Weer anderen ge-
looven, dat het tekort een gevolg is van
dc „buitengewone zenuwachtigheid en de
paniekstemming onder de bevolking van
Moskou".
Thans wordt voorgesteld, een streng dis
tributiesysteem in te voeren en eiken bur
ger een winkel aan te wijzen, waar hij zijn
brood kan koopen, terwijl hem verboden
zal worden, ergens anders brood in te
slaan.
AFGHANISTAN.
DE OPSTAND IN AFGHANISTAN.
Zware verliezen aan beide zijden.
Naar uit Britsch-Indië wordt gemeld,
hebben de troepen van koning Amanoellah
in de gevechten, evenals de rebellen, ern
stige verliezen geleden.
Er wordt gemeld, dat een groot gedeelte
der Afghanen besloten had niet aan de
invoering der Westersche beschaving, wel
ke de koning nastreeft, te gehoorzamen.
Omtrent den toestand in Afghanistan
zijn overigens geen nauwkeurige berichten
bekend, daar de verbindingen met Afgha
nistan bijna geheel verbroken zijn.
Het moet een vliegtuigeskader van de
Britsch-Indisclie luchtstrijdkrachten zijn
gelukt, verbinding met het Engelsche ge
zantschap te Kaboel te verkrijgen.
Volgens een bericht van den Britsch-
Indischcn luchtvaart-commandant maken
alle leden van het Engelsche gezantschap
het goed.
Een Britsch-Indisch vliegtuig, dat op
weg naar Afghanistan was, is door de
opstandelingen neergeschoten. De twee in
zittenden moeten ongedeerd zijn gebleven,
doch door de opstandelingen gevangen
zijn genomen.
Volgens de laatste berichten bevindt
het Afghaansche koningspaar zich nog
steeds in het paleis. De ministers trachten
een beroepsleger samen te stellen, om den
opstand te onderdrukken, gedachtig aan
1925, toen Aman Oellah er ook met behulp
van zulk een leger in geslaagd is, een vrij
krachtigen opstand den kop in te druk
ken.
ZUID-AMERIKA.
BOLIVIA EN PARAGUAY.
Het succes der bemiddelingsactie.
De Fransche minister van buitenland-
sche zaken Briand ontving gisterochtend
den Spaanschen ambassadeur Quinones de
Leon en den secretaris-generaal van den
volkenbond sir Eric Drummond, die hij
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Een klein échec van Poincaré wat betreft
de befaamde artt. 70 en 71.
De opstand in Afghanistan.
De bemiddelingsactie in Zuid-Amerika
heeft succes.
Zeven en twintig visschers omgekomen in
de Japansche zee (Buitenl. Ber., 2de blad).
BINNENLAND.
Een wijziging van de Ziektewet. (1ste
klad.
Voor het jaar 1929 zullen voor woning
wet-voorschotten waarschijnlijk 12.000.000
beschikbaar worden gesteld. (1ste blad).
De Centrale Vereeniging voor den Ge-
distilleerdhandel zet in een adres aan de
Tweede Kamer haar streven uiteen in zake
de prijsverlaging van het gedistilleerd bij
de vermindering van den accijns. (1ste blad).
Gisteren is van de studio uit van de
Rijkstelegraaf in het gebouw van het
Hoofdbestuur der P.T.T. te 's Gravenhage
een geslaagd kruisgesprek gevoerd met
Sydney. (2de blad).
Zij, die zich met1 Januari a.s. wenschen
te abonneeren op ..De Leidsche Courant",
ontvangen tot dien datum de verschijnende
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE,
in kennis stelde van den stand van zaken
betreffende de bijlegging van het geschil
tusschen Bolivia en Paraguay.
De onderhandelingen hieromtrent zullen
heden worden voortgezet met de verte
genwoordigers van Chili, Venezuela en
Cuba.
Te Parijs wordt er op gewezen, dat de
gevoerde actie reeds de staking van de
vijandelijkheden tot gevolg heeft gehad.
De snelste verbinding.
Maandag maakte de secretaris-genci'aal
van het dopartement van buitenlandsche
zaken gebruik van do radio-telefonie om
bij den Franschen gezant te Buenos Aires
inlichtingen over de mentaliteit in offi-
cieele kringen in Argentinië ten aanzien
van Bolivia en Paraguay in te winnen.
Hij deeldo hem eveneens de nieuwste in
structies van Briand als minister van bui
tenlandsche zaken en fungeerend president
van den volkenbond mede.
Aldus heeft do Fransche diplomatiè
een record geslagen wat betreft moderni
teit en snelheid bij het onderzoeken van
de middelen, om het conflict tusschen
Bolivia en Paraguay vredelievend bij to
leggen.
Twee brieven van den paus.
Een beroep op het christelijk
besef der regeering.
De „Osservatore Romano" publiceert
twee brieven van den Paus, waarin de H.
Vader de presidenten van Bolivia en Pa
raguay vermaant hun geschil op vreed
zame wijze bij te leggen.
De Paus als plaatsbekleeder van God
op aarde en als geestelijke vader van
deze beide hem even dierbare volken wil
een beroep doen op het christelijk bewust
zijn der regeeringen en volken van beide
staten, opdat een oorlog, welks gevolgen
men nooit kan overzien, worde vermeden.
EERSTE KAMER.
Naturalisaties.
De Eerste Kamer heeft gisteren een
aantal wetsontwerpen afgedaan.
Het waren voornamelijk outcigingen en
naturalisaties.
Alleen de heer De G ij sela ar (C.-H.),
die zich met die massa naturalisaties al
tijd moeilijk vereenigen kan, vroeg even
hot woord. Ook nu weer gaat de Regee
ring, volgens hem, veel te oppervlakkig te
werk en doet zij alsof de naturalisatie al
leen maar een centenkwestie is. Wie de
'legesgelden betaalt wordt genaturaliseerd.
Minister Donncr ontkende dat
zulks het geval was. Elke aanvraag wordt
minitieus onderzocht.
Niemand vroeg echter stemming.
De vergadering werd verdaagd tot 27
December, 2 uur n.m.